BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 28 oktober 2014 bestemd voor de gemeenteraad Besluit nummer: 2014_BW_00755 Onderwerp Vaststellen Voorziening renovatie van schoolgebouwen en toekennen eerste aanvraag. - Besluitvormend Beknopte samenvatting In de onderwijshuisvesting bestaan de voorzieningen 'nieuwbouw' en 'uitbreiding van een schoolgebouw', maar er is in de wet niets geregeld op het gebied van renovatie van schoolgebouwen. Ook met de komende wetswijziging, waarbij het buitenonderhoud van het Primair Onderwijs wordt overgeheveld naar de schoolbesturen, wordt niets geregeld omtrent renovatie. Nieuwbouw is vaak geen optie bij verouderde schoolgebouwen, ze zijn nog 'te goed', maar schoolgebouwen van 40 jaar oud zijn ook niet toekomstbestendig. De toe te voegen bijlage bij de Verordening financiële en materiële gelijkstelling onderwijs geeft invulling aan deze lacune en regelt de renovatie van schoolgebouwen. Bevoegd portefeuillehouder: Kees van Velzen Betrokken portefeuillehouder: Arno van Kempen Bestemd voor: Commissie Welzijn HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): Bijlage II bij verordening: Voorziening renovatie van schoolgebouwen Verordening materiële en financiële gelijkstelling (informatief) Aanvraag voorziening renovatie basisschool De Springplank Bijlage energielabel en frisse scholenplan. Begrotingswijziging MOTIVERING Volgende feiten gaan aan de beslissing vooraf: Wanneer een schoolgebouw 40 jaar oud is, is het economisch gezien afgeschreven en zou er recht kunnen zijn op nieuwbouw. Volgens de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs p 1 van 13
Teylingen is er alleen recht op nieuwbouw als dat goedkoper is dan renovatie. Verbouwingen en uitbreidingen die gedurende die 40 jaar zijn uitgevoerd, maken dat dit meestal niet het geval is, er rest nog een te hoge boekwaarde. Daarnaast verkeren de schoolgebouwen technisch gezien in een goede staat van onderhoud, waardoor nieuwbouw niet altijd nodig is. Toch voldoen schoolgebouwen van 40 jaar oud niet meer aan de huidige eisen die het onderwijs stelt. Wat inrichting betreft niet, maar ook niet wanneer gekeken wordt naar het binnenmilieu en energiezuinigheid. Als het schoolgebouw te goed is om gesloopt te worden, kan het door middel van renovatie weer worden tot een volwaardig, toekomstbestendig gebouw dat past in een duurzame gemeente. Basisschool de Springplank in Sassenheim is zo'n school die 40 jaar oud is, maar niet in aanmerking komt voor nieuwbouw, omdat dat duurder is dan renovatie. Renovatie is geen voorziening, waardoor juridische grond voor de uitvoering van renovatiewerkzaamheden structureel ontbreekt. Uit de tweejaarlijks uitgevoerde leerlingprognoses blijkt, dat de krimp en leegstand in Teylingen meevalt. Er komen geen schoolgebouwen leeg te staan, de totale leegstand betreft slechts enkele lokalen verspreid over diverse scholen (2 tot drie in Sassenheim, 3 in Voorhout). Deze beslissing wordt genomen om volgende redenen: 1.1. De wetgever gaat er vanuit dat gemeente en schoolbestuur in overleg tot afspraken komen omtrent renovatie. De wetswijziging (overheveling buitenonderhoud per 1-1-2015) heeft niet geleid tot concretisering omtrent renovatie, ondanks de grote behoefte hieraan van beide partijen (gemeenten en schoolbesturen). Renovatie is zowel in de nieuwe als in de huidige situatie niet als een huisvestingsvoorziening omschreven. De wetgever gaat ervan uit dat gemeente en schoolbestuur in overleg tot afspraken komen. 1.2. Door de toe te voegen bijlage bij de Verordening materiële en financiële gelijkstelling wordt renovatie formeel geregeld. Door renovatie als voorziening toe te voegen in een bijlage bij de Verordening materiële en financiële gelijkstelling, wordt het mogelijk, dat wil zeggen rechtmatig, om schoolgebouwen te renoveren en zo hun levensduur te verlengen. De verordening sluit mogelijke willekeur, bij het toekennen van middelen voor renovatiewerkzaamheden, uit: elk schoolbestuur heeft de mogelijkheid een voorziening renovatie aan te vragen voor een veertig jaar oud schoolgebouw. 1.3. De bijlage is in het OOGO op 26 mei 2014 door de drie schoolbesturen goedgekeurd. De bijlage waarin renovatie als voorziening wordt geregeld is in overleg met de drie schoolbesturen OBO, PCPO en Sophia tot stand gekomen en in het jaarlijks op overeenstemming gerichte overleg (OOGO) door de drie schoolbesturen goedgekeurd (op grond van de onderwijswetgeving moet het overleg tussen gemeenten en schoolbesturen over onderwijshuisvesting formeel zijn geregeld). 1.4. Renoveren is goedkoper en duurzamer dan nieuwbouw plegen. Voor renovatie wordt een subsidieplafond gehanteerd van 850,-- per vierkante meter vloeroppervlak. De hoogte van dit bedrag staat in verhouding tot nieuwbouw en heeft de goedkeuring van de schoolbesturen. Nieuwbouw kost gemiddeld 1500,-- per vierkante meter met afschrijvingstermijn van 40 jaar. Renovatie stelt nieuwbouw ten minste 25 jaar uit. Doordat het bestaande schoolgebouw wordt 'hergebruikt' en de levensduur met 25 jaar wordt verlengd, is renovatie ook duurzamer dan nieuwbouw. Renovatie bespaart materialen en kosten en geeft minder bouw- en sloopafval als nieuwbouw. p 2 van 13
1.5. Na renovatie heeft het schoolgebouw een beter binnenklimaat en is het gebouw verduurzaamd. Het schoolbestuur moet met het renovatieplan aantonen dat door renovatie het energielabel van het schoolgebouw met minimaal twee niveaus omhoog gaat. Daarnaast moet het gebouw na renovatie voldoen aan het programma van eisen van Frisse scholen, voor een beter en gezonder binnenklimaat voor leerlingen en personeel. 1.6. De gemeente heeft belang bij goede en functionele onderwijsgebouwen. Doordat de schoolgebouwen bouwkundig steeds in een goede staat van onderhoud zijn gehouden, is nieuwbouw technisch vaak nog niet nodig na 40 jaar. Een renovatie maakt dat het gebouw bouwkundig en ook onderwijskundig weer 25 jaar mee kan. 2.1. Basisschool De Springplank voldoet aan de toekenningscriteria in Bijlage II van de verordening materiële en financiële gelijkstelling. De Springplank is niet doorgedecentraliseerd, waardoor de huisvestingstaak bij de gemeente ligt. Ruim 60% van het gebouw is bijna 44 jaar oud. Gedurende die periode is er, aan onder andere uitbreiding van het gebouw, zoveel geïnvesteerd, dat nieuwbouw geen optie is: de hoge boekwaarde laat dit niet toe. Door de uitvoering van de renovatiewerkzaamheden stijgt het energielabel van de school van klasse G naar D/E en voldoet de school aan het Frisse scholenplan klasse B en C. 2.2. Door de renovatie wordt De Springplank een duurzamere en frissere school, beter voor mens en milieu. De school wordt beter geïsoleerd en voorzien van isolatieglas en goede zonwering. Er komt een nieuw lucht- en ventilatiesysteem en een nieuwe verwarmingsinstallatie. Dit alles voor een beter binnenklimaat en een duurzamer gebouw. 2.3. Na renovatie kan het schoolgebouw weer 25 jaar mee. Door de renovatie wordt het schoolgebouw bouwkundig en onderwijskundig weer toekomstbestendig. Pas in 2040 zal weer moeten worden nagedacht over nieuwbouw of renovatie van het gebouw. Legt aan de gemeenteraad voor ter beslissing: VOORSTEL Besluitpunt 1: Bijlage II 'Voorziening renovatie van schoolgebouwen waarbij geen sprake is van doordecentralisatie' van de Verordening materiële en financiële gelijkstelling onderwijs gemeente Teylingen 2007, vast te stellen. Besluitpunt 2: p 3 van 13
De aanvraag van Sophia Stichting voor renovatie van basisschool De Springplank toe te kennen, daarvoor 1.246.729,-- inclusief BTW en bijkomende kosten beschikbaar te stellen en de daarbij behorende begrotingswijziging vast te stellen. BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Maatschappelijke Ontwikkeling Welzijn & Onderwijs Financiële consequenties: Het investeringsplan wordt bij het vaststellen van de begroting 2015 op 13 november 2014 geaccordeerd. Toekomstige renovaties van andere scholen zullen steeds worden opgenomen in de begroting/het investeringsplan. Tot en met 2024 komen drie schoolgebouwen in aanmerking voor renovatie (2020 en tweemaal 2024). Een totaaloverzicht van de leeftijd van de schoolgebouwen in Teylingen is terug te vinden in de bijlage: de renovatieregeling. BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT Bijlage II bij verordening: Voorziening renovatie van schoolgebouwen Begrotingswijziging p 4 van 13
Bijlage II bij verordening: Voorziening renovatie van schoolgebouwen Verordening materiële en financiële gelijkstelling onderwijs gemeente Teylingen 2007 Bijlage II Voorziening renovatie van schoolgebouwen waarbij geen sprake is van doordecentralisatie. I Aanduiding van de voorziening Renovatie van schoolgebouwen waarbij geen sprake is van doordecentralisatie, conform de in deze bijlage genoemde criteria. II Indieningsdatum De indieningsdatum is gelijk aan de indieningsdatum die is op opgenomen in de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Teylingen, van enig jaar. In afwijking van de gestelde beslissingstermijn genoemd in artikel 7 van deze verordening is de beslissingstermijn gelijk aan die van de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Teylingen. Overgangsregel: Deze bijlage is vastgesteld na 1 februari 2014, deze regeling treedt met terugwerkende kracht in werking. In 2014 is de indieningsdatum daarom uiterlijk 1 mei. III Tijdvak waarvoor voorziening wordt toegekend De voorziening kan met ingang van 2014 jaarlijks worden aangevraagd. IV Toekenningscriteria op grond waarvan het schoolbestuur in aanmerking komt voor een voorziening IVa Schoolsoort PO, VO en (V)SO, wanneer geen sprake is van doordecentralisatie. Bij doordecentralisatie ontvangt het schoolbestuur direct de middelen van de gemeente waardoor zij zelf volledig verantwoordelijk is voor de huisvesting. IVb De voorziening staat open voor een hoofdgebouw, dislocatie of nevenvestiging in de gemeente Teylingen. IVc De voorziening staat open voor een nevenvestiging in de gemeente Teylingen waarvan de hoofdvestiging in een andere gemeente staat. IVd De voorziening staat niet open voor een dislocatie in de gemeente Teylingen waarvan de hoofdvestiging in een andere gemeente staat. IVe Overige criteria op basis waarvan het schoolbestuur van een school in aanmerking komt voor deze voorziening. De voorziening is bestemd voor schoolgebouwen waarvan het oudste gedeelte minstens 40 jaar oud is en dit gedeelte minimaal 50% van het totale oppervlak is. Bovendien mogen deze schoolgebouwen niet in aanmerking komen voor nieuwbouw volgens de criteria genoemd in de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Teylingen. Na renovatie moet de levensduur van de school minimaal met 25 jaar verlengd zijn. V Wijze van toekenning met eventueel daarbij behorende berekeningseenheid Het schoolbestuur dient een bouwkundig rapport in waaruit blijkt dat er geen recht is op nieuwbouw maar wel noodzaak tot renovatie. Na voorlopige toekenning van de voorziening dient het schoolbestuur een plan in waaruit blijkt dat door renovatie het energielabel van het schoolgebouw minimaal twee niveaus omhoog gaat (A-E). Daarnaast moet het gebouw na renovatie voldoen aan het programma van eisen Frisse Scholen (Klasse A-C). Nadat het renovatieplan is getoetst aan de voorwaarden gesteld in deze regeling, wordt het plan goedgekeurd en wordt de voorziening toegekend. Als de renovatie is uitgevoerd, vindt definitieve vaststelling van de voorziening plaats. VI Subsidieplafond Voor deze voorziening wordt een subsidieplafond gehanteerd. Het subsidieplafond is gebaseerd op het daadwerkelijk aanwezige aantal vierkante meters BVO, volgens de bij de gemeente aanwezige rapportage (volgens NEN 2580). Hiertoe worden alleen de permanent aanwezige vierkante meters BVO gerekend. Dit plafond bedraagt maximaal 850,- per vierkante meter BVO, inclusief BTW en bijkomende kosten. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd, gelijk aan de VNG prijsbijstelling normbedragen voor onderwijshuisvesting. Eerste indexering vindt plaats per 1 januari 2015. Toelichting p 5 van 13
Wanneer een schoolgebouw 40 jaar oud is, is het economisch gezien afgeschreven en zou er recht kunnen zijn op nieuwbouw. Volgens de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Teylingen is er alleen recht op nieuwbouw als dat goedkoper is dan renovatie. Verbouwingen en uitbreidingen die gedurende de 40 jaar zijn uitgevoerd, maken dat dit meestal niet het geval is. Daarnaast verkeren de schoolgebouwen na 40 jaar, door het verrichten van onderhoud volgens een meerjarenonderhoudsplan (MOP), meestal in een technisch redelijk goede staat van onderhoud, waardoor nieuwbouw niet altijd nodig is. Schoolgebouwen van 40 jaar oud voldoen niet meer aan de huidige eisen die het onderwijs stelt. Wat inrichting betreft niet, maar ook niet wanneer gekeken wordt naar het binnenmilieu en energiezuinigheid. Het schoolgebouw is meestal nog te goed om gesloopt te worden, terwijl het door middel van renovatie weer kan worden tot een volwaardig, toekomstbestendig gebouw. Uitbreiding maakt geen onderdeel uit van renovatie, de gemeente blijft verantwoordelijk voor uitbreiding en nieuwbouw. Aanvragen hiervoor worden getoetst aan de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Teylingen. Deze bijlage bij de Verordening financiële en materiële gelijkstelling onderwijs gemeente Teylingen 2007 geeft invulling aan de lacune die ontstaat als volgens de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Teylingen geen recht is op nieuwbouw. Het geeft elk schoolbestuur de mogelijkheid een voorziening renovatie aan te vragen, waarbij alle aanvragen op een gelijkwaardige manier behandeld kunnen worden. Dit geeft dezelfde rechtszekerheid en transparantie als de verordening onderwijshuisvesting. Overzicht leeftijd schoolgebouwen Teylingen: School Bestuur 50% gebouw is 40 jaar oud De Springplank Sophia 2011 Kinderburg Sophia 2020 De Overplaats Sophia 2024 De Rank, Diligence PCPO 2024 De Startbaan Sophia 2028 De Achtbaan, Distelweg OBO 2029 Emmaus Sophia 2028 Regenboog, Distelweg PCPO 2029 De Achtbaan, Beukenrode OBO 2035 Bolwerk OBO 2037 Antonius Sophia 2040 De Achtbaan, Cluster OBO 2040 Regenboog, Cluster PCPO 2040 De Rank, Antoniuslaan PCPO 2040 Andreas Sophia 2055 Scholen Warmond div. 2056 p 6 van 13
Begrotingswijziging Gemeente Raming van Provincie Begrotingsjaar 2 2015 Teylingen baten en lasten Zuid-Holland nummer 2 Voorziening renovatie De Springplank De raad van de gemeente Teylingen besluit: de raming van baten en lasten voor het dienstjaar 2015 als volgt te wijzigen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 18 december 2014 p 7 van 13
LASTEN Produkt- Omschrijving Nieuwe of verlaging nummer verhoging raming Totaal exploitatie - - Investerings- en financieringsstaat Investerings- en financieringsstaat 7.423.025 Voorziening renovatie De Springplank 1.246.729 33.300 Duurzame goederen Totaal investeringen 1.246.729 - Kostenverdeelstaat Totaal kostenplaatsen - - p 8 van 13
BATEN Produkt- Omschrijving Nieuwe of verlaging nummer verhoging raming Totaal exploitatie - - Investerings- en financieringsstaat Investerings- en financieringsstaat 7.999 Overboekingsrekening kapitaaldienst 1.246.729 00999 Dekkingsrekening Totaal investeringen 1.246.729 - Kostenverdeelstaat Totaal kostenplaatsen - - p 9 van 13
Goedgekeurd door het college van burgemeester en wethouders in vergadering van 28 oktober 2014 p 10 van 13