Sessie 1.1 Scholing i.v.m. taalinitiatie het vroeg leren van talen Liesbeth Martens liesbeth.martens@ucll.be
Korte kennismaking
Op het menu in deze sessie
Op het menu Opmerking vooraf Vroeg vreemdetaalonderwijs: we spreken hier over het gewoon basisonderwijs in Vlaanderen en het tweetalige gebied Brussel- Hoofdstad context van Decreet Basisonderwijs Begripsafbakening; wat zegt de wet? Taalinitiatie: hoe structureel ingebouwd in de lerarenopleiding? Welke inhouden voor studenten lerarenopleiding? Opportuniteiten en knelpunten Hoe de knelpunten ondervangen?
Begripsafbakening Wat zegt de wet?
1. Welke talen zijn mogelijk? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Talensensibilisering A. Alle mogelijke Europese talen B. Alle mogelijke talen C. Frans D. Engels E. Duits
2. Welke talen zijn mogelijk? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Taalinitiatie A. Alle mogelijke Europese talen B. Alle mogelijke talen C. Frans D. Engels E. Duits
3. Welke talen zijn mogelijk? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Formeel onderricht / leergebied A. Alle mogelijke Europese talen B. Alle mogelijke talen C. Frans D. Engels E. Duits
4. Welke talen zijn mogelijk? Meerdere antwoorden zijn mogelijk Taal A. Alle mogelijke Europese talen B. Alle mogelijke talen C. Frans D. Engels E. Duits
5. Voor welk onderdeel bestaan er eindtermen? Meerdere antwoorden zijn mogelijk A. Talensensibilisering B. Taalinitiatie Frans C. Taalinitiatie Engels D. Taalinitiatie Duits E. Leergebied / Taal Frans F. Taal Engels G. Taal Duits
6. Is het verplicht of facultatief? Zet de letters in de juiste kolom Facultatief A B C D F G Verplicht E A. Talensensibilisering B. Taalinitiatie Frans C. Taalinitiatie Engels D. Taalinitiatie Duits E. Leergebied / Taal Frans F. Taal Engels G. Taal Duits
7. Vanaf welke leeftijdsgroep (gewoon basisonderwijs) kan in Vlaanderen begonnen worden met Talensensibilisering? A. Kleuterschool B. Derde kleuterklas C. Eerste leerjaar D. Derde leerjaar E. Vijfde leerjaar
8. Vanaf welke leeftijdsgroep (gewoon basisonderwijs) kan in Vlaanderen begonnen worden met Taalinitiatie Frans? A. Kleuterschool B. Derde kleuterklas C. Eerste leerjaar D. Derde leerjaar E. Vijfde leerjaar
9. Vanaf welke leeftijdsgroep (gewoon basisonderwijs) kan in Vlaanderen begonnen worden met Taalinitiatie Engels? A. Kleuterschool B. Derde kleuterklas C. Eerste leerjaar D. Derde leerjaar E. Vijfde leerjaar
10. Vanaf welke leeftijdsgroep (gewoon basisonderwijs) kan in Vlaanderen begonnen worden met Taalinitiatie Duits? A. Kleuterschool B. Derde kleuterklas C. Eerste leerjaar D. Derde leerjaar E. Vijfde leerjaar
11. Vanaf welke leeftijdsgroep (gewoon basisonderwijs) kan in Vlaanderen begonnen worden met Leergebied / Taal Frans? A. Kleuterschool B. Derde kleuterklas C. Eerste leerjaar D. Derde leerjaar E. Vijfde leerjaar Vanaf het eerste jaar gewoon lager onderwijs in de scholen van het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad en, op voorwaarde dat de leerlingen het Nederlands voldoende beheersen, vanaf het derde jaar gewoon lager onderwijs in de scholen buiten het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad.
12. Vanaf welke leeftijdsgroep (gewoon basisonderwijs) kan in Vlaanderen begonnen worden met Taal Engels? A. Kleuterschool B. Derde kleuterklas C. Eerste leerjaar D. Derde leerjaar E. Vijfde leerjaar Vanaf het derde jaar gewoon lager onderwijs, op voorwaarde dat de leerlingen het Nederlands voldoende beheersen.
13. Vanaf welke leeftijdsgroep (gewoon basisonderwijs) kan in Vlaanderen begonnen worden met Taal Duits? A. Kleuterschool B. Derde kleuterklas C. Eerste leerjaar D. Derde leerjaar E. Vijfde leerjaar Vanaf het derde jaar gewoon lager onderwijs, op voorwaarde dat de leerlingen het Nederlands voldoende beheersen.
Wat zegt de wet? 16 juni 2017 - Decreet betreffende het onderwijs XXVII
(Decreet basisonderwijs, art. 43 waarover hierboven sprake)
Wat wordt verstaan onder Talensensibilisering? Taalinitiatie? Leergebied? Soms ook formeel taalonderricht Taal?
Hoe structureel ingebouwd in de lerarenopleiding?
In lerarenopleiding Bachelor Lager Onderwijs van UC Leuven-Limburg Onderdeel(tje) binnen opleidingsonderdeel Frans didactiek in tweede opleidingsfase Belangrijk onderdeel binnen opleidingsonderdeel Leren en ontwikkelen begeleiden in eerste semester van derde opleidingsfase Als voorbereiding op stage in het eerste leerjaar Zelfstandig opleidingsonderdeel met gewicht van 10 studiepunten in derde opleidingsfase Als keuzetraject (profileringstraject) Meertalig Onderwijs
Welke inhouden voor studenten lerarenopleiding?
Inhouden Begripsafbakening Talensensibilisering / Taalinitiatie / Formeel taalonderricht Visie op taalinitiatie Verwijzing naar Leidraad voor voorbereidend Frans bij Mini Maxine of Mini Max (uitgeverij Averbode) Doeltaal = voertaal!! Wat met evaluatie? Rol van een taalportfolio Hoe begin je eraan? Noodzakelijke voorwaarden voor leerkracht en qua didactiek Welke stappen respecteren in activiteiten taalinitiatie? Veel voorbeelden! Materiaalbeurs (prentenboeken, liedjes, )
Dewaele, K., Martens, L., Voets, E. (2014). Mini Max 3. Mini carnet, Uitgeverij Averbode, p. 16.
La flèche Dewaele, K., Martens, L., Voets, E. (2017). Mini Maxine, Leidraad voor voorbereidend Frans in de derde kleuterklas en de eerste graad van het lager onderwijs, Uitgeverij Averbode. Dewaele, K., Martens, L., Voets, E. (2017). Syllabus Frans II, onuitgegeven syllabus 2BaLO, UC Leuven-Limburg
Opportuniteiten en knelpunten
Opportuniteiten Vele voordelen van vroeg vreemdetaalonderwijs! O.a. Vertrouwdheid met de taal, de prosodie en de klanken Voordeel voor uitspraak Luistervaardigheid Attitude (ik begrijp niet alles, maar dat is niet erg) Strategieën (zich concentreren op hetgeen men wél begrijpt) Spreekdurf Fouten maken mag Ludieke aanpak, motiverend! Impliciet leren
Knelpunten Taalbeheersing van de studenten Zie recente berichtgeving over resultaten instaptoets Frans Bachelor Lager Onderwijs Uitspraak van de studenten Terughoudendheid in sommige basisscholen om met taalinitiatie te starten (onbekend is onbemind) Soms aanpak die niet strookt met visie op communicatief, ludiek taalonderwijs voor kinderen Professionalisering van leraars basisonderwijs? We hebben een handleiding gekocht
Hoe de knelpunten ondervangen?
Hoe de knelpunten ondervangen? Veel ondersteuning bieden aan leerkrachten Goede voorbereiding Nascholing Bijkomende opleiding Slim personeelsbeleid in scholen
Dewaele, K., Martens, L., Voets, E. (2014). Mini Max 3. didactische fiches, thema Les vêtements, Uitgeverij Averbode.