Stork FDO - B-V- Dl %4t4
BIBLIOTHEEK BIBLIOTHEEK BOUWDIENST RIJKSWATERSTAAT Bouwdienst Rijkswaterstaa! Postbus 20.000 NR.....g.... Rapport 3502 LA Utrecht Stork- FDO B.V. Werktuigbouwkundig onderzoek, adviezen, keuringen en Geometrische meettechniek Postbus 379 1000 AJ Amsterdam EVALUATIE VAN TESTMETHODEN VOOR DETECTIE VAN DEFECTEN IN OPPERVLAKTELAGEN Czaar Peterstraat 229 1018 PL Amsterdam Nederland Telefoon: 020-556 35 55 Telefax: 020-556 35 56 T~ -T Q1ALIFIEI) tly STERLAB QUALIEllD B STERIN Rcg.nr L 0411 Reg.nr 1 007 Copynght Stork FDO B.V Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand. of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stork FDO B. V. de uitleentermijn Indien dit rapport in opdracht werd uitgebracht, wordt voor de rechten en verplichtingen van opdrachtgever en opdrachtnemer verwezen naar de "Algemene leveringsvoorwaarden van Stork F00 BV." zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam d.d. t mei 11193 onder depôt nr. 1777, tenzij uitdrukkelijk anders met ons is overeengekomen. Opdrachtgever Bouwdienst Rijkswaterstaat NIO Postbus 59 2700 AB Zoetermeer Ordernr. klant Ordernr. FDO : OMPA 7010 Rapportnummer : MSA 97-258 Auteur : ir. Jan Rademaker Datum : 25 november 1997 Classificatie : n.v.t. Distributie : Bouwdienst Rijkswaterstaat NIO T.a.v. ir. D. Ros Archief FDO 3x Ix Stork FDO B Ṃ. maakt deel uit van het Stork concern. Handelsregister Amsterdam nr. 33194.077 Tenzij uitdrukkelijk anders met ons is overeengekomen, zijn op al onze aanbiedingen en overeenkomsten van toepassing de 'Algemene leveringsvooaarden van Stork EDO BV.', zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam d.d. 1 mei 1993. Onder depôt nr.: 1777.
T T QLALIFIEI) QUAUFIED BV STERLAB BV STERIN Reg.nr L 048 Rcg.nr t 007 MSA 97-258 Blad 2 van 3 1 INLEIDING Stork FDO is door Rijkswaterstaat verzocht een evaluatie uit te voeren van testmethoden die eventueel gebruikt kunnen worden om defecten in oppervlaktelagen op ongelegeerd staal aan te tonen. De werkzaamheden zijn uitgevoerd in het FDO laboratorium in Amsterdam in de maanden juli en augustus van 1997. De conclusies en resultaten vermeld in dit rapport hebben alleen betrekking op de onderzochte objecten onder de gegeven omstandigheden. 2 ONDERZOEK EN RESULTATEN 2.1 Te beproeven materialen De te beproeven materialen zijn een combinatie van ongelegeerd koolstofstaal met daarop een van de volgende opgespoten oppervlaktelagen: - Ni-CrCuMoFeBSiC 16-3-3-2 - Ni-CrFe 16-8 - Fe-CrMoNiSiCPS 18-8-5-1 De eerste twee zijn opspuitlegeringen op Ni basis, de laatste is op Fe basis. Alle lagen zijn electrisch geleidend. 2.2 Mogelijke testmethoden De geëvalueerde testmethoden zijn: -1 Corrosiepleister of BAPO test, afgeleid van NEN 2709: "Email. Bepaling van fouten in geëmailleerde metalen producten door middel van een laagspanningsproef. -2 NEN 2170: 'Bepaling van de poreusheid van galvanische bedekkingen met nikkel of met nikkel en chroom, met de ferroxylproef'. 2.2.1. BAPO test. Deze test is afgeleid van NEN 2709 en berust op het principe dat alleen ter plaatse van een defect in de oppervlaktelaag een electrochemische reactie plaats vindt. Met behulp van een indicator worden de reactieproducten aangetoond. De electrochemische reactie wordt veroorzaakt door een spanningsverschil aan te leggen tussen het gecoate metaal en een in een geleidende oplossing gedrenkt en op het oppervlak geplaatst filtreerpapier. Aan de geleidende oplossing van keukenzout worden een oppervlaktespanning verlagend middel (afwasmiddel) en een indicator (fenolftaleine) toegevoegd. Het gecoate metaal wordt negatief ten opzichte van het natte papier gemaakt. Op plaatsen waar het electroliet in contact komt met het metaal gaat een stroom lopen. De volgende reactie treedt op: 0 2 + 4e + 2H 20 --> 40H Door de vorming van OH - stijgt lokaal de ph en reageert de indicator door rood te verkleuren. Aldus kunnen defecten in de coating opgespoord worden. Principieel is het met de BAPO test onmogelijk om defecten in een electrisch geleidende coating te detecteren. Immers de stroom zal overal gaan lopen en niet specifiek op een plaats waar een defect aanwezig is. De BAPO test kan dus alleen gebruikt worden voor het opsporen van defecten in electrisch niet geleidende deklagen.
T T QUALIFIE[) QUALIFIED BYS1IiRLAB BY STERIN Regnr L 048 Rcgnr 1 007 MSA 97-258 Blad 3 van 3 Een aangebracht defect (sleuf, ca. 1 mm breed) in een met Ni-CrFe 16-8 gecoat koolstofstalen proefstuk werd niet aangetoond. 2.2.2 Ferroxylproef Deze test wordt beschreven is NEN 2170 en berust op het principe dat ter plaatse van een defect in de coating een reagens in contact kan komen en kan reageren met het basismateriaal. Een indicator toont weer de reactieproducten aan. Voorwaarde voor het werken van bovengenoemd principe is dat het basismateriaal wel en het materiaal van de oppervlaktelaag niet reageert met het reagens. In de ferroxyltest is het reagens een 5% keukenzoutop loss i ng (ook wordt wel een verdunde salpeterzuuroplossing gebruikt), de indicator is kalium cyanoferraat (III). Bij aanwezigheid van ijzer ontstaat een blauwverkleuring. In principe zou deze proef kunnen werken bij een voor het reagens inerte oppervlaktelaag (zoals rvs) op koolstofstaal. Een kunstmatig aangebracht defect (sleuf, ca 1 mm breed) in een met Ni-CrFe 16-8 gecoat koolstofstalen proefstuk werd goed aangetoond. Op plaatsen waar geen geen kunstmatig defect aanwezig is werden geen indicaties waargenomen. Er is geen onderzoek gedaan naar de gevoeligheid van de methode. 3 CONCLUSIE - De BAPO test is niet geschikt om defecten in geleidende oppervlaktelagen op staal aan te tonen. - De ferroxyl test is wel geschikt om defecten in (voor het reagens) inerte oppervlaktelagen op koolstofstaal aan te tonen. 4 AANBEVELINGEN De gevoeligheid van de ferroxyltest voor het aantonen van defecten in opgespoten lagen is onbekend. Om van de ferroxyltest een bruikbare keuringsmethode te maken moet zaken als gevoeligheid en goed- en afkeurcriteria vastgesteld worden. Productgroep Materiaalonderzoek Geautoripw : ir. M. Ruijters Productmanager
ACTIVITEITENOVERZICHT Materiaalonderzoek schadeonderzoek materiaalselectieadviezen reparatie/nieuwbouwbegeleiding materiaalkeuringen niet-destructief onderzoek inspecties akoestische emissie Toegepaste mechanica conditiemetingen span ni ngsmeti ngen/onderzoek trillingsmetingen/onderzoek modale analyse geluidsmetingen/onderzoek eindige elementen berekeningen Geometrische meettechniek kalibraties produktmetingen machinemetingen uitlijnmetingen theodolietmetingen meettechnische adviezen Amsterdam Czaar Peterstraat 229 1018 PL Amsterdam Postbus 379 1000 AJ Amsterdam Tel.: (020) 556 35 55 Fax: (020) 556 35 56 Eindhoven Achtseweg Noord 5 Building AK 5651 GG Eindhoven Tel.: (040) 276 66 24 Fax: (040) 276 60 70 Hengelo Industrieplein 3 7553 LL Hengelo (0) Postbus 194 7550 AD Hengelo (0) Tel.: (074) 240 81 80 Fax: (074) 240 81 89 Haaks bergen /Mastec Twijnerstraat 6 7481 KL Haaksbergen Postbus 279 7480 AG Haaksbergen Tel.: (053) 572 92 01 Fax: (053) 574 01 47 Sneek Kamerlingh Onnesstraat 21 8608JN Sneek Tel.: (051 5) 42 27 57 Fax: (0515)41 4397 Ge/een Stork FCO B.V. Business Park Stein 318 6181 MC Elsloo Postbus 521 6180 AA Elsloo Tel.: (046) 426 89 86 Fax: (046) 426 89 94