Fietsen op microkrediet voor kleine ondernemers

Fietsen op microkrediet voor kleine ondernemers Ahero, Kenia Stichting Cycling out of poverty Kasteelselaan 4 6574 AJ UBBERGEN www.cyclingoutofpoverty.com info@cyclingoutofpoverty.com

Inhoud Inleiding...3 1. Een fiets maakt het verschil...3 2. Actoren...3 3. Projectbeschrijving...6 4. Projectdoelstellingen...6 5. Projectplan...6 6. Budget...7 7. Nadere informatie...8 Fietsen op microkrediet voor kleine ondernemers Ahero, Kenia http://www.cyclingoutofpoverty.com 2

Inleiding Cycling out of Poverty streeft ernaar om Afrikanen met een visie op hoe een fiets hen kan ondersteunen in het verbeteren van hun positie, de kans te bieden om op te klimmen uit de armoede. Zij krijgen de fiets niet gratis, maar bijvoorbeeld op microkrediet. Zij ontvangen de fiets bij de eerste aanbetaling zodat ze de fiets kunnen gebruiken om geld te verdienen en zo de fiets af te betalen en zelf op te klimmen uit de armoede. In dit voorstel wordt er ondersteuning gevraagd voor een fiets-op-krediet project in Kenia. Dit project zal worden ondersteund en begeleid door Cycling out of Poverty en worden uitgevoerd door Victoria Boda Boda. Het project is gepland om te starten in juli 2011. Door het kredietsysteem zullen er uit de gelden van terugbetalingen ook na 2011 nog fietsen worden uitgegeven op krediet. Het budget voor dit project is 16.015 voor 100 fietsen voor kleine ondernemers in Ahero. 1. Een fiets maakt het verschil Een fiets kan de vicieuze cirkel van armoede doorbreken en een kans bieden om uit de armoede op te klimmen. Een fiets draagt tevens bij aan de millenniumdoelen die de VN heeft opgesteld. Een fiets zorgt voor: meer inkomen (doordat ze meer producten naar de markt kunnen vervoeren, vaker naar de markt kunnen en meer tijd hebben om op het land te werken), inkomen diversificatie (bijv. naast bananenteelt nu ook tijd voor het maken van handwerkjes waardoor het inkomen minder gevoelig is voor shocks zoals bananenziektes), nieuwe kansen op de arbeidsmarkt (bijv. fietstaxi) (millenniumdoel 1) betere toegang tot scholen en ziekenhuizen (millenniumdoelen 2, 5, 6). een grotere actieradius en sneller ter plaatse zijn van medisch - en onderwijzend personeel (millenniumdoelen 4, 5, 6). gelijkwaardigere positie in het huishouden voor vrouwen doordat ook mannen en kinderen helpen met bijv. water halen op de fiets (millenniumdoel 3). Daarnaast is een fiets niet vervuilend en stoot het geen schadelijke stoffen uit waardoor het een duurzaam milieu bevordert (millenniumdoel 7). Cycling out of Poverty is een stichting die geld inzamelt voor fietsprojecten in Afrika. Een fiets is in Nederland zo gewoon, maar kan in Afrika een wereld van verschil maken. Veel arme Afrikanen hebben geen geld om een fiets te kopen maar wel een visie over hoe ze een fiets zouden kunnen gebruiken om geld te verdienen. Deze kleine ondernemers kunnen bij onze Afrikaanse partnerorganisaties aankloppen voor een fiets die is toegerust voor hun onderneming (bijv. een bakfiets) en die ze in termijnen kunnen afbetalen. 2. Actoren In dit project werkt Cycling out of Poverty samen met onze Keniaanse partnerorganisatie Victoria Boda Boda. http://www.cyclingoutofpoverty.com 3

2.1 Cycling out of Poverty Cycling out of Poverty is opgericht vanuit de ervaring dat een fiets in Afrika mensen dé kans kan bieden om uit armoede op te klimmen. Sinds 2006 heeft Cycling out of Poverty fietsprojecten opgestart in 7 Afrikaanse landen (Burkina Faso, Ghana, Togo, Kenia, Oeganda, Rwanda, Malawi), waarbij meer dan 2.000 fietsen en fietsambulances op afbetaling zijn uitgegeven aan vrouwen op het platteland, kleine entrepreneurs, scholieren en gezondheidsinstanties. Deze projecten zijn succesvol gebleken ten aanzien van de impact op de levens van de fietseigenaren. Zij zien hun inkomen toenemen, net als hun eigenwaarde, sociale status, educatieniveau, etc. Omdat Cycling out of Poverty voor deze projecten het startkapitaal heeft verschaft, en de deelnemers in de projecten (in termijnen) betalen voor de fiets, worden er keer op keer weer fietsen uitgegeven van het startkapitaal. Er kunnen immers weer nieuwe fietsen worden gekocht van de revolving funds, voor nieuwe groepen ondernemers. Cycling out of Poverty hecht er belang aan dat de partners zelfstandig kunnen bestaan en ook kunnen voortbestaan als de subsidie van Cycling out of Poverty stopt. Mede om deze reden heeft Cycling out of Poverty bijeenkomsten (april 2007 in Burkina Faso, juli 2008 in Oeganda en juli 2009 in Kenia) georganiseerd voor al haar partners. Deze bijeenkomsten werden gefinancierd door Stichting I-CE (Interface for Cycling Expertise). Tijdens de bijeenkomsten hebben de partners ervaringen uitgewisseld en strategieën besproken voor het uitvoeren van fietsmicrokredietprojecten en fietsgebruik in Afrika in het algemeen. Onze partnerorganisaties hebben door de bijeenkomsten van de afgelopen 3 jaar en de coaching van Cycling out of Poverty de duurzaamheid van de projecten vergroot. De projecten worden kwalitatief verbeterd, bijvoorbeeld de omgang met uitdaging in de projecten t.a.v. gender relaties, nietterugbetaling, diefstal, externe problemen (overstromingen, droogtes, etc.), soort fietsen, etc. Maar ook de organisatorische capaciteiten als documentatie, monitoring en de duurzaamheid van de projectopzet zijn sterk verbeterd. Cycling out of Poverty is gebaseerd in Nederland (secretariaat in Ubbergen) van waaruit de voorlichtingsactiviteiten in Nederland worden gecoördineerd, en werkt tevens vanuit Afrika, van waaruit de projectbegeleiding plaatsvindt. http://www.cyclingoutofpoverty.com 4

2.2 In 2009 is Cycling out of Poverty met een fietsproject in Kisumu gestart dat wordt uitgevoerd door. is een kredietinstelling waar mensen terecht kunnen die geen toegang hebben tot de reguliere spaar- en leenfaciliteiten als banken en microfinancieringsinstellingen. VBBS biedt deze service specifiek aan aan (families van) boda boda rijders (fietstaxi s). Deze doelgroep voldoet vaak niet aan de criteria die een bank stelt aan het verlenen van krediet (zoals minimale inleg, hoge maandelijkse afbetalingsbedragen) waardoor zij geen toegang tot formeel krediet hebben. En dat terwijl juist deze groep de potentie heeft om door het verkrijgen van een productiemiddel op krediet meer inkomen kan genereren. Daarom verschaft VBBS aan deze doelgroep spaar- en leenmogelijkheden, voor bijvoorbeeld gezondheidszorg, schoolgeld, startkapitaal voor kleine ondernemingen, etc. Cycling out of Poverty ondersteunt de VBBS bij het uitvoeren van een fiets-naar-school project, een fietswerkplaats en een trainingscenter. Het fiets-naar-school project is voor scholieren die meer dan 10 km van school wonen. De afstand die schoolkinderen afleggen naar school in Afrika is erg groot. En omdat veel kinderen een grote bijdrage leveren in de huishoudelijke taken (zoals water en sprokkelhout halen) is de tijd die ze dagelijks kwijt zijn met het te voet naar school gaan vaak een belemmering. Dit resulteert erin dat een groot aantal kinderen vroegtijdig de school verlaat. En dit is jammer, want een goede opleiding biedt hun een betere kans op de arbeidsmarkt. In dit project krijgen scholieren samen met hun ouders de mogelijkheid om een fiets op afbetaling te kopen. Een fiets helpt hen met het vervoer naar school, wat een kostenbesparing oplevert, en tegelijkertijd mogelijkheden biedt voor inkomsten te verwerven. De fietswerkplaats en trainingcenter zorgt voor opleidingen voor ondernemerschap en fietstechniek (repareren, modificeren, ontwerpen en produceren), microkredieten voor (aangepaste) fietsen en werkgelegenheid. Door dit aan te bieden wordt bijgedragen aan de armoedebestrijding onder de jongeren in Kisumu. In de werkplaats worden fietsen gerepareerd en verkocht. Verder worden er gemodificeerde fietsen en fietskarren (bijvoorbeeld fietsambulances) ontwikkeld en geproduceerd. Deze gemodificeerde fietsen worden geproduceerd voor de verkoop (vuilnisfietsen voor stedelijke gebieden) maar kunnen ook ontwikkeld worden voor lokale ondernemers die een (aangepaste) fiets willen gebruiken om inkomen mee te genereren (bijvoorbeeld fietsen met koelbox, fietsen met verlengde bagagedrager voor kolentransport). Deze lokale ondernemers kunnen deze gemodificeerde fietsen kopen op basis van microkredieten die verstrekt worden door het centrum. http://www.cyclingoutofpoverty.com 5

zal nu ook fietsmicrokredietproject in Ahero gaan uitvoeren. 3. Projectbeschrijving In Kenia wordt door onze partnerorganisatie in Kisumu fietsen ingekocht (en/of geproduceerd) en gemodificeerd naar de wensen van de betreffende kleine ondernemer. Deze fietsen worden via een microkredietprogramma aan arme gezinnen uitgegeven, die ze in termijnen betalen. De gezinnen krijgen de fiets bij de eerste aanbetaling zodat ze de fiets kunnen gebruiken om meer inkomen te generen en hun fiets verder af kunnen betalen en hun levensstandaard kunnen verbeteren. Gezinnen die een fiets op afbetaling kopen worden door onze lokale partner begeleid. Ze krijgen een korte training in onderhoud en reparatie van de fiets, credit & savings (huishoudboekje) en een cursus klein ondernemerschap (plan hoe ze de fiets gaan gebruiken.) Deze hulp is kleinschalig (een gemodificeerde fiets kost circa 70-90 euro) en structureel. Immers, van het geld dat terugstoomt naar de lokale organisatie in de vorm van afbetalingen, kan onze partnerorganisatie weer nieuwe fietsen kopen voor een nieuwe groep mensen. Zo blijft het programma doorgaan en houdt het zichzelf in stand, waardoor dus steeds meer mensen kunnen profiteren van de voordelen van de fiets. In Nederland staan fietsen voor het grootste gedeelte van de dag stil, maar onze ervaring is dat in Afrika een fiets nooit stilstaat. Er is altijd wel iemand die de fiets gebruikt, al is het de moeder, zoon, buurman of verre neef. Van 1 fiets maken gemiddeld 7 mensen gebruik. Wat betekent dat 70 euro 7 mensen de kans biedt om uit de armoede op te fietsen. 4. Projectdoelstellingen Dit project gericht op kleine entrepreneurs heeft als doelstelling de levenssituatie van de deze mensen te verbeteren door een betere toegang tot een fiets. De doelstelling zal gemeten worden aan de hand van een aantal indicatoren: - verhoging van het besteedbaar inkomen van de familie met 10-30% - verhoging van het aantal kinderen dat naar school gaat met 5% - 95% van de families hebben 2 goede maaltijden per dag - vergroten van de kennis op het gebied van klein ondernemerschap en onderhoud van een fiets 5. Projectplan Voor de uitvoering van dit project hebben Cycling out of Poverty, Uvumbuzi Cycling en Victoria Boda Boda de volgende activiteiten gepland. http://www.cyclingoutofpoverty.com 6

Maand Activiteit Verantwoordelijk Resultaat Stap 1. Research Juli 2011 Baselineonderzoek Cycling out of Poverty Basiscijfers voor impactmeting Juli 2012 Evaluatieonderzoek Cycling out of Poverty Resultaat cijfers voor impactmeting Stap 2. Fietsen en fietsuitgifte Augustus 2011 Selectie beneficiaries 100 beneficiaries voor eerste 100 fietsen September 2011 Aankoop en modificatie fietsen 100 gemodificeerde fietsen voor entrepreneurs Oktober 2011 Ceremonie fietsenoverhandiging Ceremoniële uitgifte met beneficiaries en hoogwaardigheidsbekleders Stap 3. Trainingen Juli 2011 Meeting met stakeholders 100+ geïnteresseerden voorgelicht over het project en savings & credit Augustus 2011 Training ondernemerschap 100 entrepreneurs getraind in ondernemerschap September 2011 Training basisonderhoud 100 entrepreneurs getraind in basisonderhoud Juli 2011 Opzetten projectteam Stap 4. Monitoring en coördinatie Cycling out of Poverty Coördinati - en monitoringsteam gevormd en getraind Juli 2011 Juli 2012 Opvolging microkredieten Kredietsysteem en uitvoering Juli 2011 Juli 2012 Coördinatie Cycling out of Poverty Uitgewerkt plan van aanpak en coördinatie projectteam en actoren Januari 2012 Tussenrapportage Cycling out of Poverty Rapportage kredieten en aanbevelingen Juli 2012 Rapportage research Cycling out of Poverty Rapportage kredieten, impact en aanbevelingen 6. Budget Het totale budget voor dit project is 16.015 exclusief de bijdrage van de community. De community zal bijdragen in de locatie voor de trainingen, ceremonie en eventuele opslag voor de fietsen. Stap 1. Research Contextanalyse en needs assessment in 2 communities Ahero 240 Baseline onderzoek Interview 100 beneficiaries 240 Evaluatie onderzoek 1jr Interview 100 beneficiaries 240 Stap 2. Fietsen en fietsuitgifte Aanschaf fietsen Aankoop 100 fietsen in Kenia 7.000 Modificatie Modificatie 100 fietsen 1.000 http://www.cyclingoutofpoverty.com 7

Transport Transport 100 fietsen 175 Assemblage Assemblage 100 fietsen 500 Ceremonie Ceremoniële uitgifte 500 Stap 3. Training Savings & credit 1 Daagse training 100 Ondernemerschap 3 Daagse training 900 Basisonderhoud fiets 2 Daagse training 400 Stap 4. Monitoring en coördinatie Monitoren en evaluatie Veldbezoeken en kredietopvolging 2.160 Coördinatiekosten Coördinatie en rapportage 2.200 Communicatiekosten Internet en telefoonkosten 360 Totaal 16.015 7. Nadere informatie Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Luuk Eickmans via luuk@cyclingoutofpoverty.com. http://www.cyclingoutofpoverty.com 8