Overzicht werkzaamheden follow up Europese Raad van 19 en 20 december 2013

Overzicht werkzaamheden follow up Europese Raad van 19 en 20 december 2013 Afkortingen CC : Council Conclusions (Raadsconclusies) CION : European Commission (Europese Commissie) CSDP : Common Security and Defence Policy (Gemeenschappelijk Veiligheids en Defensiebeleid GVDB) ECC : European Council Conclusions (Raadsconclusies Europese Raad op 19 en 20 december jl.) EEAS : European External Action Service (Europese Dienst voor Extern Optreden EDEO) FSJ : Freedom, Security and Justice (Veiligheid en Justitie) HR : High Representative (Hoge Vertegenwoordiger - HV) MS : Member States (EU lidstaten) SME s : Small and Medium Enterprises (Midden- en Kleinbedrijf MKB) pagina 1 van 12

Follow-up to December 2013 European Council (EC) on security and defence (EC Conclusions Implementation) Onderwerpen en doelstellingen Actoren Behaalde resultaten Stand van zaken en actuele werkzaamheden Increasing the effectiveness, visibility and impact of CSDP Comprehensive Approach EC I-5: Further improving the efficiency and effectiveness of the EU Comprehensive Approach, including as it applies to EU crisis management, is a priority. EEAS In navolging van de in december 2013 voorgelegde gezamenlijke mededeling (Joint Communication) over de geïntegreerde benadering van de EU is het actieplan voor de geïntegreerde benadering in april aan het PSC voorgelegd. De implementatie van de geïntegreerde benadering is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van EDEO, de Commissie en de lidstaten. Begin 2016 zal een voortgangsrapportage worden opgesteld. Partnerships EC I-6: The Union remains fully committed to working in close collaboration with its global, transatlantic and regional partners. Such collaboration should be further developed in a spirit of mutual reinforcement and complementarity. EEAS EDEO heeft de samenwerking met partners zoals de VN, Navo, OVSE en de Afrikaanse Unie verder verstevigt en heeft een rapport aan het PSC gepresenteerd over de mogelijke verdieping van GVDBpartnerschappen. Hierbij wordt ook gedacht aan verdieping van de relatie met niet-eu landen. De EU zal zich verder blijven richten op dialogen met partners, deelname van partners aan missies en operaties en capaciteitsopbouw. Equipment Support EC I-7: EC emphasises the importance of supporting partner countries and regional organisations, through providing training, advice, equipment and resources where appropriate, so that they can increasingly prevent or manage crises by themselves. The European Council invites the MS, the High Representative and the Commission to ensure the greatest possible coherence between the Union's and MS' actions to this effect. EEAS, Zoals besloten tijdens de RBZ van November 2014 ontwikkelen de HV en de Commissie een gezamenlijke mededeling voor implementatie van de Raadsconclusie over dit onderwerp. Deze gezamenlijke mededeling (JOIN (2015) 17 final) is op 28 april jl. gepubliceerd. Een appreciatie hiervan zal beide Kamers in juni, overeenkomstig het BNC-proces, toekomen. EU Military Rapid Response EC I-8: European Council emphasises the need to improve the EU rapid response capabilities, including through more flexible EEAS, MS Rapid Response In december 2014 is het herziene EU Rapid Response Concept door de lidstaten goedgekeurd. Rapid Response Het bijgestelde EU Rapid Response Concept bevat databases voor land-, maritieme- en luchtcomponenten. Deze databases zullen in 2016 en 2017 verder worden 2/12

and deployable EU Battlegroups as MS so decide. Rapid Response - Lisbon treaty article 44 CC 12-c: (Council) notes the possibility of looking into the appropriate use of relevant Treaty articles in the field of rapid response incl. Art. 44 TEU. Lisbon treaty article 44 Er is nog geen consensus bereikt over het gebruik van artikel 44. uitgewerkt. Daarbij wordt gekeken naar het verder operationaliseren van de EUBG, bijvoorbeeld door de EUBG als eerste optie te beschouwen voor initial entry operaties. Lidstaten zijn het wel eens geworden om de toepasbaarheid te testen in een studie, die zo snel mogelijk moet worden uitgevoerd. Financing EC I-8: The financial aspects of EU missions and operations should be rapidly examined, including in the context of the Athena mechanism review, with a view to improving the system of their financing, based on a report from the High Representative. HR/EEAS, MS De HV heeft in juni 2014 enkele voorstellen gedaan ter verbetering van financiering van militaire operaties en civiele missies. De herziening van het ATHENA-mechanisme (de financiering van gemeenschappelijke kosten van militaire operaties) is in het najaar van 2014 gestart. Er is slechts een kleine verbetering bereikt waar het financiering door derde landen betreft. Verder is de ad hoc afspraak voor vergoeding van transportkosten voor de ontplooiing van EUBG s verlengd tot eind 2016, in een separate Raadsverklaring en dus zonder formele bijstelling van het ATHENA Raadsbesluit. In 2014 werden de civiele missies geconfronteerd met financiële beperkingen doordat het GVDB-budget uitgeput was. De start van EUAM in Oekraïne was alleen mogelijk door overheveling van middelen uit andere EU-budgetten. Er wordt gewerkt aan verbetering van de facilitaire dienstverlening vanuit Brussel aan de civiele missies. Hierdoor zouden de kosten van de civiele missies kunnen worden teruggedrongen. In de loop van 2015 zal een voorstel aan de Raad worden gepresenteerd voor een dergelijk Shared Services Centre. De HV heeft in juni 2014 enkele voorstellen gedaan ter verbetering van financiering van militaire operaties en civiele missies. 3/12

Civilian missions EC I-8: European Council invites the Commission, the High Representative and the Member States to ensure that the procedures and rules for civilian missions enable the Union to be more flexible and speed up the deployment of EU civilian missions. CION, EEAS, MS Het force generation process voor civiele missies is gebaseerd op individuele sollicitaties. Dat bemoeilijkt in hoge mate een snelle ontplooiing. Er moet een debat worden opgestart om de force generation voor civiele missies te herzien en dit te koppelen aan het bredere onderwerp van civiele capaciteiten. Cyber defence EC 9: European Council calls for an EU Cyber Defence Policy Framework in 2014, on the basis of a proposal by the High Representative, in cooperation with the Commission and the EDA. HR/EEAS, CION, EDA Het EU Cyber Defence Policy Framework is in november 2014 aangenomen. Dit beleidskader biedt een goede basis voor het tegengaan van cyberdreigingen. Er is inmiddels vooral vooruitgang geboekt in het structureel adresseren van cyberdreigingen in veiligheidsappreciaties; het definiëren van trainingsbehoeften voor hoofdkwartieren, missies en operaties, inclusief een cyber dimensie in de Multilayer- en MILEXoefeningen; de ontwikkeling van specifieke GVDB cyber defence trainingsmodules en de verbetering van samenwerking tussen het EU Computer Emergency Response Team en de NATO Computer incident response capability. Er wordt nu gewerkt aan de verbetering van de bescherming van GVDB-netwerken, de bevordering van civiel-militaire samenwerking in de context van het ontwikkelen van een breder EU industrieel beleid, de ondersteuning van lidstaten door het opzetten van nieuwe EDA samenwerkingsprojecten en de verbetering van de samenwerking met het NATO accredited Coöperatieve Cyber Defence Centre of Excellence in Tallinn. Maritime security EC 9: European Council calls for an EU Maritime Security Strategy by June 2014, on the basis of a joint Communication from the Commission and the High Representative, taking into account the opinions of the MS, and the subsequent elaboration of action plans to respond to maritime challenges. CION, HR/EEAS, MS De sector overschrijdende EU-strategie voor maritieme veiligheid is aangenomen door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) op 24 juni 2014. Het bevat 26 potentiele acties in vijf uitvoeringsgebieden, die gebaseerd zijn op de voorstellen in de gezamenlijke mededeling voor een open en veilig mondiaal maritiem domein van 6 maart 2014. Het daaruit voortvloeiende actieplan is aangenomen door de RBZ op 16 december 2014. Het bevat vijf uitvoeringsgebieden: a) externe actie, b) maritiem bewustzijn, toezicht en het delen van informatie, c) ontwikkeling en opbouw van capaciteit, d) Het implementatieproces van het actieplan is in gang gezet. De HV en de Commissie zullen regelmatig de voortgang melden op basis van de genomen acties. De HV beschouwt de volgende acties als prioritair: a) EU-Navo coördinatie en samenwerking, b) dialoog met partnerlanden over mogelijke bijdragen aan GVDB operaties en over maritieme veiligheid, c) voortzetting van het EU-voorzitterschap van de Contactgroep voor piraterij voor de kust van Somalië, en d) EU-AU strategische relatie, gericht op de Top over Maritieme veiligheid en ontwikkeling in Lomé (nov. 2015), die wordt ondersteund door de EU. 4/12

risicobeheer, bescherming van kritieke maritieme infrastructuur en crisis response, en e) onderzoek en innovatie, onderwijs en opleiding voor maritieme veiligheid. Internal/External security - CSDP/FSJ EC 9: European Council calls for increased synergies between CSDP and Freedom/Security/Justice actors to tackle horizontal issues such as illegal migration, organised crime and terrorism. EEAS, COM, MS Bezien wordt op welke wijze EUagentschappen, zoals Europol en Frontex beter kunnen worden betrokken bij de uitvoering van GVDB-missies en -operaties. Afspraken zijn gemaakt voor de deelneming van de European Gendarmerie Force (EUROGENDFOR) aan EU crisisbeheersing. Deze samenwerking kreeg reeds gestalte in de Centraal Afrikaanse Republiek (EUFOR RCA). De administratieve raamwerkovereenkomst tussen EUROGENDFOR en de EDEO is getekend in 2014. Ondersteuning van het GVDB door EUagentschappen: - EUROPOL: Werkovereenkomst (en het uitwisselen van brieven met de EDEO) is getekend. - FRONTEX: de werkovereenkomst (en het uitwisselen van brieven met de EDEO) zit in een finaal stadium. Op dit moment loopt het identificeren van onderwerpen om de EUROGENDFOR raamwerkovereenkomst te operationaliseren. Een administratieve raamwerkovereenkomst voor de uitwisseling van EU informatie, dient in 2015 te worden afgerond. - EUROPOL: de Standing Operating Procedures (SOP s) zullen in 2015 worden voltooid, in lijn met de operationele behoeften en rekening houdend met de geleerde lessen uit GVDB-operaties en -missies. - EUROJUST: onderzoek naar gemeenschappelijke activiteiten tussen GVDB en EUROJUST - INTERPOL: Er is behoefte aan een uitgebreide samenwerking tussen de EU en INTERPOL op het terrein van contraterrorisme, georganiseerde misdaad en illegale migratie. Hiertoe dient een samenwerkingsovereenkomst te worden gesloten. Border management EC 9: European Council calls for progress in developing CSDP support for third states and regions, in order to help them to improve border management. EEAS Het concept over GVDB-ondersteuning van geïntegreerde grensbewaking is in december 2013 goedgekeurd. Ter ondersteuning van de Sahel-Sahara grensbewaking, worden verdere maatregelen voorbereid op grond van de EU Strategie voor veiligheid en ontwikkeling in de Sahel. Security environment EC 9: European Council invites the High Representative, in close cooperation with the HR/EEA, De HV werkt aan een evaluatie (assessment), inclusief een appreciatie van wat deze uitdagingen en kansen voor de Naar verwachting zal vanaf juni een strategische herziening (strategic review) starten, die moet leiden tot een geïntegreerd kader voor het buitenland- en 5/12

Commission, to assess the impact of changes in the global environment, and to report to the Council in the course of 2015 on the challenges and opportunities arising for the Union, following consultations with the MS. Unie betekenen, die zal worden gepresenteerd aan de Europese Raad in juni,. veiligheidsbeleid, die de EU beter in staat moet stellen antwoord te geven op de veranderde geopolitieke en veiligheidscontext. Enhancing the development of capabilities Project - RPAS EC 11: (European Council) "welcomes the development of Remotely Piloted Aircraft Systems (RPAS) in the 2020-2025 timeframe ( )". EDA, De vooruitgang is in lijn met het projectplan. Frankrijk, Duitsland en Italië bereiden het MALE RPAS programma voor. - Voorbereiden van het in 2015 te nemen besluit om met geïnteresseerde landen een systeem te ontwikkelen voor het toekomstige Europese onbemande vliegtuig voor middelbare hoogte en lange vliegduur. Het EDA steunt, vooral op het gebied van de integratie van luchtverkeer, de luchtwaardigheidscertificering, training en synergie met de doelstellingen van de Commissie. - Borgen synergie met de doelstellingen van de Commissie: (i) veilige integratie van RPAS in gemeenschappelijk gebruikt luchtruim; (ii) onderzoek naar civiel/militaire ladingen. Project AAR EC 11: (European Council) "welcomes the development of Air-to-Air refuelling capacity ( )". EDA, MS, COM De voortgang is in lijn met het projectplan, vooral op het gebied van de MRTTcapaciteit, waar in december 2014 een keuze is gemaakt voor een toestel. Bijtanken in de lucht (air-to-air refuelling) door de Italiaanse KC 767 is inmiddels gecertificeerd voor bijna alle Europese ontvangers. - Onder Nederlandse leiding wordt gewerkt aan het realiseren van de Europese strategische tankercapaciteit. De discussie met de industrie loopt, waarbij het doel is het contract eind 2015 toe te kennen. - Eerste helft 2015: identificeer synergie met soortgelijke capaciteiten in Europa voor onderhoud en identificeer mogelijke nieuwe deelnemers. - Proefnemingen voor certificering: EDA ondersteunt de certificering van Europese tankvliegtuigen voor gemeenschappelijk gebruik. - Voorstellen voor commerciële dienstverlening voor air-to-air refuelling en een toename van de A400M capaciteit bij EDA. 6/12

Project Governmental SatCom EC 11: (European Council) "welcomes Satellite Communication: preparations for the next generation of Governmental Satellite Communication through close cooperation between the MS, the Commission and the European Space Agency; a users' group should be set up in 2014". EDA, EEAS, De vooruitgang is in lijn met het projectplan. - In 2014 zijn de militaire eisen en de civiele SATCOM veiligheidseisen geïdentificeerd door de Commissie. De Commissie en het EDA, in nauwe samenwerking met de lidstaten, EEAS en ESA, onderzoeken de ontwikkeling van een volgende generatie voor satellietcommunicatie (GOVSATCOM). Project Cyber EC 11: (European Council) welcomes Cyber: developing a roadmap and concrete projects focused on training and exercises, improving civil/military cooperation on the basis of the EU Cybersecurity Strategy as well as the protection of assets in EU missions/operations EDA, De vooruitgang is in lijn met het projectplan, inclusief de training voor het EU operationele hoofdkwartier voor de operatie EUFOR RCA. - Verder identificeren van de tekortkomingen van de nationale cyber capaciteiten. - Het realiseren van samenwerkingsprogramma s. - Bijdragen aan de implementatie van het EU Cyber Defence beleidskader. Defence cooperation EC 12: Cooperation should be facilitated by increased transparency and information sharing in defence planning, allowing national planners and decision-makers to consider greater convergence of capability needs and timelines. To foster more systematic and longterm cooperation the EC invites the High Representative and the EDA to put forward an appropriate policy framework by the end of 2014, in full coherence with existing NATO planning processes. HR/EDA, De RBZ heeft het beleidskader voor structurele defensiesamenwerking (Policy Framework for systematic and long term defence cooperation) aangenomen op 18 november 2014. Dit beleidskader geeft richting aan verdergaande defensiesamenwerking binnen de EU, het identificeert de prioriteiten en biedt mogelijkheden voor het ondersteunen van initiatieven. Mogelijke volgende stappen; - Het EDA betrekken bij de herijking van nationale defensiestrategieën en -plannen; - Lidstaten zouden advies van het EDA moeten vragen voordat besluitvorming over capaciteitsprogramma s wordt voltooid, met als doel de synergie en mogelijkheden voor samenwerking binnen de EU te verbeteren; - Verbeteren van het systeem voor meer jaarlijkse budgettaire planning voor samenwerkingsprogramma s; - Openbreken van de markt voor defensie-industrie en het beter sturen van investeringen in onderzoek; - Ontwikkelen van een systeem om capaciteiten tussen EU lidstaten uit te wisselen; - Stimuleren van standaardisatie; 7/12

Incentives EC 14: European Council encourages the further development of incentives for and innovative approaches to such cooperation, including by investigating non marketdistorting fiscal measures in accordance with existing European law. EDA CION Het Belgische Ministerie van Defensie heeft in maart 2014 op interim basis btw-vrijstelling verleend voor activiteiten en projecten van het EDA. De Commissie heeft hier in november 2014 mee ingestemd. Voortzetten van werkzaamheden ter ontwikkeling van incentives door; - Uitvoering van een aantal pilots; - Voorleggen van innovatievoorstellen voor financiële incentives tijdens de formele vergadering van ministers van Buitenlandse zaken en van Defensie in mei 2015. (in samenwerking met de EIB) Pooled procurement project EC 14: European Council invites the EDA to examine ways in which MS can cooperate more effectively and efficiently in pooled procurement projects, with a view to reporting back to the Council by the end of 2014. Het EDA heeft voorstellen voor verbetering van het proces van gezamenlijke aanschaf van capaciteiten voorgelegd tijdens de vergadering van ministers van Buitenlandse zaken en Defensie in november 2014. Het EDA zal de voorstellen verder uitwerken in nauw overleg met de lidstaten en presenteren tijdens de RBZ/EDA bestuursraad in mei 2015. Civilian capabilities EC 15: Taking into account the frequent recourse to missions which are civilian in nature, the European Council calls for the enhanced development of civilian capabilities and stresses the importance of fully implementing the Civilian Capability Development Plan. EEAS, MS Finaliseren van de lijst van civiele GVDB-taken (medio 2015) en het goalkeeper project. Het goalkeeper platform is een softwareprogramma waarmee lidstaten en EDEO civiele deskundigen in kunnen plannen voor GVDB missies. Strengthening Europe's defence industry EDTIB EC 16: The EDTIB should be strengthened to ensure operational effectiveness and security of supply, while remaining globally competitive and stimulating jobs, innovation and growth across the EU. These efforts should be inclusive with opportunities for defence industry in the EU, balanced and in full compliance with EU law. The EC stresses the need to further develop the necessary skills identified as EEAS, EDA, Een analyse van de belangrijkste trends met effect op de EDTIB werd gepresenteerd aan de EU ministers van Defensie in november 2014 - De Commissie ontwikkelt acties en coördineert de implementatie van de Roadmap voor de Mededeling "Towards a more competitive and efficient defence and security sector" (aangenomen 24 juni 2014), in nauwe samenwerking met lidstaten, EDEO en EDA. Vier hoofdonderwerpen: (1) interne defensiemarkt (2) regeling voor EU-brede leveringszekerheid (3) Preparatory Action voor GVDB gerelateerd onderzoek (geplande start in 2017) en (4) bevorderen van het concurrentievermogen van de 8/12

essential to the future of the European defence industry. 2009 Directives EC 17: European Council stresses the importance of ensuring the full and correct implementation and application of the two defence Directives of 2009, inter alia with a view to opening up the market for subcontractors from all over Europe, ensuring economies of scale and allowing a better circulation of defence products. EU defensie-industrie - Het EDA werkt aanbevelingen uit ter ondersteuning van een sterk en gezond EDTIB, in het licht van de komende Europese Raad over veiligheid en defensie in 2015 - Implementatie van het EDA leveringszekerheid (security of supply) actieplan met concrete maatregelen. Gericht op ondersteuning van grensoverschrijdende toegang tot bevoorradingsketens. Het EDA zal meer samenwerken met de Commissie en zich meer richten op informatieverstrekking voor o.a. ESIF en COSME. Voortdurend definiëren van sleutelcapaciteiten en competenties voor de toekomst - Blijven controleren van de defensiemarkten en rapporteren aan Raad en EP in 2016 over de twee richtlijnen uit 2009. - Defensie en veiligheid aanbestedingsrichtlijn: vooral het verduidelijken van bepaalde uitsluitingen (overheid naar overheid verkoop). - Richtlijn met betrekking tot Intracommunautaire overdracht van defensie gerelateerde producten: ga door met reduceren administratieve last voor lidstaten en industrie met betrekking tot het overdragen van defensie producten binnen de EU. - Appreciatie door het EDA van de invloed (van de twee richtlijnen) op de defensiesamenwerking in Europa. Cooperative Research EC 18: European Council: - invites the MS to increase investment in cooperative research programmes, in particular collaborative investments, and to maximise synergies between national and EU research; - invites the CION and the EDA to work closely with MS to develop proposals to EDA, Promotie van de CIE-EDA samenwerking op het gebied van veiligheidsonderzoek, door: - Uitwisseling van agenda s om elkaar aan te vullen en duplicatie te voorkomen. Bevat referentie naar EDA in de Secure Societies Challenge horizon in 2020. - Deelname aan respectievelijk CIE en EDA onderzoeksgroepen. - Deelname van EDA in evaluaties van Samenwerking tussen de Commissie en EDA gaat door inclusief de Secure Societies Challenge horizon in 2020 9/12

stimulate further dual use research. voorstellen die onder H-2020 Secure Societies Challenge vallen. - Gezamenlijke workshops en informatie uitwisseling tussen EDA en Horizon 2020 gefinancierde projecten. - Voortdurende activiteiten op het gebied van sleuteltechnologieën, ook via samenwerking met JU ECSEL (Electronic Components and Systems for European Leadership' Joint undertaking). - Succesvolle resultaten van de eerste pilot procedure gericht op selectie van zowel civiel als militair bruikbare technologieprojecten voor European Structural and Investment Funds (ESIF) cofinanciering. EDA handboek over ESIF in 2014 gepubliceerd. Preparatory Action EC 18: A Preparatory Action (PA) on CSDPrelated research will be set up, while seeking synergies with national research programmes whenever possible. CION Workshops zijn georganiseerd door het EDA en de Commissie om het doel, de inhoud, het bestuur en de modaliteiten van de PA te bepalen. - De Commissie verwacht het voorstel voor de PA begin 2016 te presenteren om in 2017 van start te kunnen gaan. - De Group of Personalities is op 30 maart jl. voor het eerst bijeengekomen met vertegenwoordigers uit lidstaten, academici en industrie, met als doel te adviseren over de belangrijkste elementen van PA. - Het EDA gaat door met het bijdragen aan het door de Commissie geleide werk aan een PA op GVDB gerelateerd onderzoek. - Het 2015 budget voorstel is inclusief een pilot project (1 miljoen euro) m.b.t. GVDB-onderzoek. Standards EC 19: EDA and CION will prepare a roadmap for the development of defence industrial standards by mid-2014, without duplicating existing standards, in particular NATO standards. EDA, CION Lidstaten en de Commissie hebben het voorstel voor de ontwikkeling van standaarden aangenomen. Doelstelling is om waar mogelijk civiele eisen/standaarden toe te passen en alleen indien noodzakelijk militaire standaarden/eisen. - Ontwikkeling van een programma voor standaardisatie. - Voorleggen van het programma voor standaardisatie aan de Material Standardisation Group. Certification EDA, Het EDA heeft in juli 2014 haar rapport over - Focus ligt initieel op de certificering van RPAS en de 10/12

EC 19: Together with the Commission and the MS, the EDA will also develop options for lowering the costs of military certification, including by increasing mutual recognition between EU MS. It should report to the Council on both issues by mid-2014. COM, MS standaardisatie en certificering aan de Raad aangeboden. Vervolgens is gestart met de certificering van de dual use RPAS. harmonisatie van de training van het vliegende personeel. - Vervolgens zal EDA onderzoeken welke mogelijkheden er zijn op het gebied van certificering van landsystemen. SMEs EC 20: European Council underlines the importance of cross-border market access for SMEs and stresses that full use should be made of the possibilities that EU law offers on subcontracting and general licensing of transfers and invites the Commission to investigate the possibilities for additional measures to open up supply chains to SMEs from all MS. CION (& EDA) De Commissie heeft in 2014 informatie verspreid voor regionale autoriteiten en midden en klein bedrijven (SME s) over de toegang tot EU financiering voor dual-use projecten. Verder heeft het EDA het actieplan geïmplementeerd en is het actieplan voor de ontsluiting van de keten van toeleveranciers in mei 2014 aangenomen. Daarnaast zijn er werkgroepen georganiseerd met vertegenwoordigers van ministeries van defensie en de industrie over bijvoorbeeld dual-use en clustering. De Commissie heeft een groep van deskundigen Advisory Group uit het bedrijfsleven en uit de lidstaten samengesteld. Deze deskundigen zullen concrete voorstellen ter verbetering van de toegang tot de Europese industriemarkt voor het midden- en kleinbedrijf opstellen. De groep is op 30 april voor het eerst bijeengekomen. - Continueren van de implementatie van het actieplan van het EDA dat zich concentreert op ondersteunende maatregelen op het gebied van toegang tot informatie, ontsluiting van de defensiemarkt, financiering, innovatie en het organiseren van clusters. - Continueren werkzaamheden zoals het herzien van de guidelines voor de toegang van het midden- en kleinbedrijf tot de defensiemarkt, ontwikkelen van een portaal voor het MKB, instellen van adviseurs en de ontwikkeling van een handboek voor defensie gerelateerde midden- en kleinbedrijven. - De Advisory Group zal over 12 tot 18 maanden met aanbevelingen te komen. Security of Supply EC 21: European Council calls on the Commission to develop with MS and in cooperation with the High Representative and the EDA a roadmap for a comprehensive EUwide Security of Supply regime ( ), HR/EEAS, EDA Implementatie van het EDA beleidskader voor het arrangement for security of supply en de bijbehorende Code of Conduct on Prioritization. EDA is in gesprek met lidstaten over potentiele volgende acties. - Onder leiding van de Commissie zal een roadmap worden ontwikkelde voor een EU breder Security of Supply. In deze roadmap worden ook de nieuwe voorstellen opgenomen die EDA momenteel ontwikkelt in nauwe samenwerking met de lidstaten. - Voorstel voor de formulering van een green paper ten behoeve van de controle van de Commisie over strategische assets. 11/12

Assessing progress/providing guidance EC 22: European Council will assess concrete progress on all issues in June 2015 and provide further guidance, on the basis of a report from the Council drawing on inputs from the Commission, the High Representative and the European Defence Agency. European Council, Council, CION, HR, EDA In juni 2014 heeft de HV een tussentijdse rapportage opgesteld over (1) de voortgang van de gemaakte afspraken tijdens de Europese Raad van december 2013, (2) de implementatie door de Commissie van de mededeling Towards a more competitive and efficiënt defence and security sector. - De huidige rapporten van de HV en eurocommissaris Bienkowska dienen als input voor de raadsconclusies van de RBZ in mei over de voortgang van de doorontwikkeling van het GVDB ter voorbereiding op de bespreking van het GVDB tijdens de Europese Raad van juni 2015. De Commissie richt zich op voortgang op de strategische doelstellingen zoals geformuleerd in de mededeling van 2013. 12/12