Educatie in de gemeente Noordenveld



Vergelijkbare documenten
Inhoud educatie-opleidingen, toetsing en certificering

Inhoud educatie-opleidingen, toetsing en certificering

1. Wat zijn de SiSa-indicatoren die nu worden gevraagd en hoe gaat de verantwoording er vanaf 1 januari 2013 uitzien?

Cursussen voor volwassenen

Voorlichting rijksbijdrage educatie 2007

Memo. Aan u wordt gevraagd:

1. Onderwerp Inzet en aanpak Volwasseneneducatie 2013

Cursussen voor volwassenen

Geen leerling zonder diploma van school: educatie

Maatschappelijke Ontwikkeling Ingekomen stuk D6 (PA 17 april 2013) Beleidsontwikkeling. Datum uw brief

tieve En Ect Educa traj

Servicedocument wijziging regelgeving Educatie

Dienst / Sector: Samenleving en Economie Hengelo, 4 januari 2007 Registratienummer: Raadsvergadering d.d. 9 januari 2007 D.4.

Servicedocument wijziging regelgeving Educatie

Servicedocument wijziging wetgeving Educatie

Oplegvel Collegebesluit

Voorstel besluit Samenvatting toelichting Toelichting Inleiding

Deze afspraken zijn concreet uitgewerkt in het uitvoeringsplan aanpak laaggeletterdheid

Vavo en Rutteleerlingen

Opdrachtverstrekking volwasseneneducatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 DEN HAAG. laaggeletterdheid. Geachte mevrouw Arib,

Oplegvel. 1. Onderwerp Verdiepingsslag Uitvoeringplan Educatie Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland

Servicedocument wijziging regelgeving Educatie

Voorstel programma educatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op de artikelen 2 en 4 van de Wet overige OCW-subsidies;

Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO)

Voorlichting gemeenten en roc s over de ontwikkelingen rond de educatie na de invoering van het nieuwe inburgeringsstelsel.

B&W Vergadering. B&W Vergadering 19 september 2017

Regionaal Programma volwassenen Educatie 2018

Nederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35%

en leerlingenvervoer

Collegevoorstel SAMEN LEVEN EN WERKEN. zaak_zaaknummer. Ja, namelijk uitgesteld (één week) Stad van actieve mensen. Samen leven en Werken

Invoering. Wet participatiebudget

Raadsvergadering d.d.: 19 maart 2007 Agenda nr: 5 Onderwerp: Jaarinvulling 2007 Beleidsplan Educatie Maastricht en Mergelland

categorie/agendanr. stuknr. B. en W RA A 23 06/912

Regionaal Programma Volwassenen Educatie 2017

Samenwerkingsovereenkomst. Samenwerkingsovereenkomst Volwasseneneducatie Arbeidsmarktregio FoodValley

Regionaal Educatieprogramma Holland Rijnland. Uitvoeringsplan Inhoud

Alleen ter besluitvorming door het College Bestuursagenda

Programma 11 Sociale Zaken en Werkgelegenheid Wat hebben we bereikt? Arbeidsmarktbeleid

Oplegvel Collegebesluit

Dordrecht. Beleid educatie/inburgering Onderwijs & Welzijn/Sociale Dienst. November 2005

Eijsden Gulpen-Wittem Maastricht Margraten Meerssen Valkenburg Vaals Eijsden Gulpen-Wittem Maastricht 17/09/07 Margraten Meerssen

Aanval op schooluitval

Hierbij delen wij u mee dat op donderdag 13 februari het Bondgenootschap Laaggeletterdheid regio Nijmegen is opgericht.

[Typ hier] Regionaal Programma volwassenen Educatie 2019

Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel Openbaar. Onderwerp Inzet educatiemiddelen 2017.

Aanvalsplan laaggeletterdheid en de toekomst van de volwasseneneducatie

Regeling vaststelling model financiële verantwoording en controleprotocol

BESLUITNOTA. Sluitende aanpak jongeren naar startkwalificatie en werk. Regio Hoogezand-Sappemeer, Haren en Slochteren

7. Soc. voorzieningen en maatsch. dienstverlening

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gelet op artikel 3.1.1, vierde lid, van het Uitvoeringsbesluit WEB; Besluit:

Vaststellen verzuimprotocol Beroeps en Volwassenen Educatie

Raamovereenkomst Educatie Gemeente Den Haag ROC Mondriaan

RMC EN VOORTIJDIG SCHOOLVERLATEN

Landelijke Jeugdmonitor. Rapportage 2e kwartaal 2007

Notitie Taal en Toekomst

Beleidskader RMC Regio 37 Zuidoost-Brabant Januari 2017

Het non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen

Oplegvel Collegebesluit

Handreiking. Meldcode. Passenderwijs

Sectorgids Educatie OnderwijsBoulevard

Management samenvatting Ongekend Talent. De woorden Ongekend Talent zijn begonnen om een verhaal te vertellen

Aanval op schooluitval

Verankering laaggeletterdheid in gemeentelijk beleid. Soler Berk Stichting Lezen & Schrijven

Nota van B&W. onderwerp Volwasseneneducatie en ontwikkeling Taaihuis. Portefeuilehouder John Nederstigt

1 Is het college bekend met het uitgebrachte rapport van de Algemene Rekenkamer? Zo ja, wat vindt het College hiervan?

Notitie en Plan van Aanpak Inburgering en integratie in de gemeente Renkum

1. Onderwerp Terug- en vooruitblik volwasseneneducatie Holland Rijnland Rol van het

Preventieproject De Overstap 2015 April 2015

Plan van Aanpak. Servicepunt Vrijwilligerswerk Hengelo. Onderdeel. Maatschappelijke Stage

Tweede Kamer der Staten-Generaal

PRODUCTOVEREENKOMST EDUCATIE 2007 gemeente Hoogeveen - R.O.C. Drenthe College

Regioplan inzet WEB middelen 2015 Een taalinfrastructuur met regionale partners en geschoolde vrijwilligers.

Informatie voor doorverwijzers. Aanbod ISKB taalcoaching

Doorkiesnummer:

Actieplan Veilige School

Algemeen vormend onderwijs, beroepsonderwijs en scholing in Nederland

Stand van zaken uitvoering regionaal Educatieplan en budget volwassenen educatie 2017

Schets van de Educatieve Agenda

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap T.a.v. mevrouw J.M. van Bijsterveldt-Vliegenthart Postbus BJ 'S-GRAVENHAGE (070)

Op de voordracht van Onze Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, van xxx, nr. xxx, directie Wetgeving en Juridische Zaken;

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN. Datum. 8 november Onderwerp. Ons kenmerk. Taaleis BSW/ RIS294999

Wat is duaal inburgeren?

Regionaal programma volwasseneneducatie 2015

Voortijdig Schoolverlaters 2005 Toelichting bij de tabellen

Productovereenkomst Volwasseneneducatie 2014 gemeente Venlo en ROC Gilde Opleidingen

FAQ lijst Hooghuisbreed

Notitie Educatie. Arbeidsmarktregio Groningen

Stichting Lezen & Schrijven. Paul Mosterd, directeur Marlies Olthuis, themamanager bedrijven

Met een startkwalificatie betere kansen op de arbeidsmarkt

09UIT

Taal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst!

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Werkplan uitvoering Wet inburgering 2012

Tweede Kamer der Staten-Generaal

De gemeente Huizen blijft in de rol van centrumgemeente van de gemeenschappelijke regeling de contractvoorbereiding doen.

Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching

INBURGEREN IS MEER DAN INBURGERINGEXAMEN HALEN

Nota van B&W. Inzet participatiebudget voor jongeren

Transcriptie:

Educatie in de gemeente Noordenveld Beleidsnotitie Afdeling Welzijn, Onderwijs en Sport November 2004 Ina Kramer 1

Voorwoord Educatie vinden we een belangrijk hulpmiddel om volwassenen in onze gemeente een kans te geven zich te ontplooien in sociale-, educatieve- en/of professionele zin. Jaarlijks ontvangt onze gemeente geld van het rijk om educatie voor volwassenen in te kopen. Door de jaren heen hebben we al doende vorm gegeven aan wat we inkopen en hoe we dat doen. Diverse besluiten 1 hebben hieraan ten grondslag gelegen. De bedoeling van deze notitie is de samenhang van deze besluiten inzichtelijk te maken en een compleet beeld te schetsen van wat er gaande is op het beleidsterrein van de educatie. De notitie schetst het wettelijk kader van educatie en het huidige, in de loop van de jaren ontstane educatiebeleid van onze gemeente. 1 Uitstappen uit Noord- en Midden Drentse samenwerking, Formuleren van de educatieve vraag, Aanbesteding van Educatie, Keuze voor een Regionaal Opleidings Centrum, Inhoud van de contracten. 2

Inhoud Voorwoord 2 Inleiding 4 Samenvatting 5 1 Het wettelijk kader voor educatie en de rol van de gemeente 6 1.1 Het wettelijk kader 6 1.2 De rol van de gemeente 6 2 Wat doet de gemeente Noordenveld met educatie en waarom? 8 2.1 Educatie aanbod 8 2.2 Toepassingen van educatie 9 3 Hoe betrekt Noordenveld anderen bij het educatie beleid? 12 3.1 Educatief Beraad 12 4 Bijlagen 13 5 Bronnen 13 3

Inleiding De hedendaagse samenleving gaat steeds meer naar een mondiaal georiënteerde, complexe en dynamische samenleving waarin alles draait om actuele en relevante kennis en kunde. Onderhoud van kennis en kunde is voor jong en oud van belang. Sociale vaardigheden en het kunnen omgaan met emoties zijn minstens zo belangrijk als intelligentie. Een hoger opleidingspeil, een toenemende vergrijzing, een toenemende verkleuring en een dreigende breuk tussen voorlopers en achterblijvers wordt zichtbaar in onze samenleving. Jaarlijks ontvangt de gemeente geld van het rijk om educatie in te kopen bij een Regionaal Opleidingscentrum (ROC). We moeten zelf bepalen voor welke doelen educatie wordt ingekocht. Daarom treden we in overleg met instellingen om met de doelen vanuit het gemeentelijk beleid, de actuele vraag naar educatie te kunnen bepalen. Het wettelijk kader van educatie en de rol van de gemeente schetsen we in hoofdstuk 1. Wat onze gemeente met educatie doet en waarom is het onderwerp in hoofdstuk 2. Hoe we dat doen komt in hoofdstuk 3 aan de orde. Een samenvatting met de uitgangspunten van onze gemeente op hoofdlijnen, treft u direct na de inhoudsopgave aan. 4

Samenvatting 1. De gemeente Noordenveld heeft tot 2007 een contract voor de levering van educatie door het ROC Alfa-college. In dit contract is een budgetruimte van 20% opgenomen voor de inkoop van producten elders als het Alfa-college niet kan leveren. Begin 2006 neemt de gemeente het besluit of het contract met het Alfa-college wordt verlengd. 2. De middelen die onze gemeente van het rijk krijgt voor educatie zijn toereikend voor de realisatie van een standaardaanbod educatie en er is ruimte voor projecten. 3. Ons beleid is dat wij geen eigen bijdrage vragen van de cursisten om deel te nemen aan het educatieve aanbod. Een uitzondering hierop zijn de wettelijk verplichte uitgaven voor het volgen van algemeen vormend dag/avond onderwijs voor volwassenen (VAVO), deze uitgaven moet een VAVO-cursist zelf betalen. 4. Voor VAVO-onderwijs hanteren wij als regel dat de leerlingen in eerste instantie hun diploma proberen te halen in het reguliere voortgezet onderwijs. 5. De gemeente overlegt met het ROC Alfa-college en andere betrokkenen in het Educatief Beraad over het in te kopen aanbod voor een volgend kalenderjaar. 5

1 Het wettelijk kader voor educatie en de rol van de gemeente 1.1 Het wettelijk kader Het wettelijk kader voor educatie is in de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB 1996) geregeld. Kern van de wet is dat educatie en beroepsonderwijs zoveel als mogelijk op elkaar aansluiten, de doorstroom van educatie naar beroepsonderwijs wordt bevorderd en de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt wordt verbeterd. Uit fusies tussen deelsectoren van het onderwijs aan jongeren en volwassenen zijn Regionale Opleidingencentra (ROC) ontstaan die educatie en beroepsonderwijs op maat kunnen verzorgen. Het ROC moet zich ontwikkelen tot een maatschappelijke onderneming die zowel horizontaal in de regio aan samenwerkingspartners, als verticaal aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) verantwoording moet afleggen. De beleidsdoelstelling van educatie in de WEB is: Educatie is gericht op de bevordering van de persoonlijke ontplooiing ten dienste van het maatschappelijk functioneren van volwassenen door de ontwikkeling van kennis, inzicht, vaardigheden en houdingen op een wijze die aansluit bij hun behoeften, mogelijkheden en ervaringen, alsmede bij maatschappelijke behoeften. Waar mogelijk sluit de educatie aan op het ingangniveau van het beroepsonderwijs. Educatie omvat niet activiteiten op het niveau van het hoger onderwijs. (WEB art. 1.2.1) Dit betekent concreet dat educatie wettelijk drie doelen dient: 1. De sociale redzaamheid van mensen vergroten door het bevorderen van het maatschappelijk functioneren en daarmee het voorkomen van sociaal isolement. 2. De educatieve redzaamheid vergroten als voorloper op het vervolgonderwijs. 3. De professionele redzaamheid bevorderen gericht op het functioneren in arbeidssituaties. 1.2 De rol van de gemeente De gemeente heeft in de WEB de verantwoordelijkheid gekregen om te zorgen voor een aanbod dat aansluit op de vraag naar educatie en op de doelgroepen. Wie de doelgroepen zijn en voorrang krijgen bij deelname aan educatie mag de gemeente zelf bepalen. De minimumleeftijd voor deelname is 18 jaar. Een wettelijke uitzondering is mogelijk voor VAVO 2. Leerlingen vanaf 16 jaar kunnen hieraan deelnemen na dispensatie van de leerplichtambtenaar. Onze gemeente maakt gebruikt van deze mogelijkheid. Ons beleid is dat leerlingen in principe hun opleiding in het Voortgezet Onderwijs afronden. De gemeente is verplicht om educatie in te kopen bij een ROC. Als uitkomst van een aanbestedingsprocedure in 2001, hebben wij na een proefjaar in 2003 een overeenkomst tot 2007 afgesloten met het ROC Alfa-college. De gemeente bepaalt in overleg met het Alfa-college wat er wordt aangeboden, voor wie, waar dat wordt uitgevoerd en voor welke prijs. Per kalenderjaar ontvangt de gemeente van het rijk een budget voor educatie. De hoogte van dit budget wordt bepaald aan de hand van het aantal volwassen inwoners, het aantal volwassen inwoners met een laag opleidingsniveau 3 en het aantal volwassen allochtonen. Het educatiebudget voor de gemeente Noordenveld wordt jaarlijks volledig aanbesteed. De omvang van het educatiebudget in 2004 is 332.478,00. Het kabinet heeft medio 2004 besloten om de vergoeding voor nederlandse taal voor niet-nederlandstaligen (NT-2) uit het educatiebudget te halen en onder te brengen bij de minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie. Dit als voorloper op een algemene 2 Algemeen vormend onderwijs voor volwassenen om alsnog een diploma VMBO, HAVO of VWO te halen. 3 Voor het bepalen van het aantal volwassen inwoners met een laag opleidingsniveau wordt gebruik gemaakt van de gegevens die de gewichtenregeling in het basisonderwijs oplevert. 6

inburgeringsplicht. De taalscholing van niet-nederlandstaligen komt daarmee onder de Intergemeentelijke Sociale Dienst te vallen. Gebleken is dat invoering van deze verschuiving landelijk niet haalbaar is voor 2005. Voor het jaar 2005 blijven de nt-2 middelen daarom beschikbaar in het educatiebudget. De omvang van ons educatiebudget in 2005 is 343.234. Gemeenten mogen cursisten om een financiële bijdrage vragen voor het deelnemen aan educatie. Ons beleid is dat wij geen eigen bijdrage van de cursist vragen. Wij vinden het belangrijk dat educatie voor iedereen toegankelijk is en willen daarom geen mogelijke financiële drempel opwerpen. Daarnaast bespaart het ons (eventuele tegemoetkoming in kosten via een bijstandsregeling) en het ROC (innen van gelden) een administratieve last. Voor de VAVO-cursist zijn er wettelijke kosten van les-, cursus- en collegegeld die ten laste van de cursist komen. Jaarlijks leggen wij aan OCW verantwoording af over de besteding van de educatiegelden. Vooraf moeten wij een inschatting maken van de in te kopen educatie en de aantallen cursisten voor het aankomende jaar. Hiervoor overleggen we met het ROC en andere betrokkenen in het Educatief Beraad. Achteraf volgt een accountantscontrole over de besteding. De rijksbijdrage moet volledig worden aanbesteed met eventueel een overloop naar het volgende kalenderjaar. Per saldo wordt ieder jaar het beschikbare educatiebudget voor educatie activiteiten ingezet. In de bijlage treft u een overzicht aan van uitgevoerde educatie activiteiten in het schooljaar 2003 2004. Ingaande 2005 informeren wij u jaarlijks over de uitgevoerde educatie activiteiten. 7

2 Wat doet de gemeente Noordenveld met educatie en waarom? Ons streven is dat iedere burger toegerust is om deel te nemen aan de maatschappij. Wij vinden het belangrijk dat iedere burger in de gelegenheid wordt gesteld om economische zelfstandigheid te verwerven en te behouden. Onder de bevolking van 18 jaar en ouder bevinden zich mensen die om de een of andere reden onvoldoende zijn toegerust om deel te nemen aan de maatschappij en/of niet in staat zijn economische zelfstandigheid te verwerven. Een gedeelte van de oorzaken die hieraan ten grondslag liggen kunnen soms met inzet van educatie worden verholpen. Wij vinden daarom dat educatie een belangrijk hulpmiddel is om het algemeen ontwikkelingsniveau te verhogen zodat welzijn en welvaart van de burger kunnen toenemen. Educatie zetten wij in om gedefinieerde doelstellingen op verschillende beleidsterreinen te helpen bereiken. Educatie is daarmee ondersteunend voor het oplossen van vraagstukken op het gebied van werk, welzijn en specifiek doelgroepenbeleid. Wij laten ons vanuit twee invalshoeken leiden bij de inkoop van de educatie. Ons streven is dat iedereen die baat kan hebben bij educatie wordt bereikt. Aan de hand van doelstellingen die wij op verschillende beleidsterreinen willen bereiken wordt bepaald voor welke doelgroepen educatie ingekocht wordt. Wij organiseren geregeld overleg met het ROC Alfa-college en andere instellingen voor optimale afstemming van vraag en aanbod (zie Educatief Beraad pag. 12) Van het Alfa-college verwachten wij als resultaat dat de cursist zijn persoonlijke leerdoel kan realiseren. Dit met behulp van moderne methoden en op effectieve wijze. Soms kopen wij cursussen gezamenlijk met andere gemeenten in om daarmee voldoende deelnemers voor een cursus te krijgen. De middelen die wij begroot hebben voor een traject dat niet wordt uitgevoerd, voegen wij weer toe aan nog te besteden budget, zodat dit budget weer ingezet kan worden voor een ander traject. 2.1 Educatie aanbod Vanuit ervaring is gebleken dat er een min of meer permanente behoefte is aan een basisaanbod van educatie. Per schooljaar wordt dit basispakket aangeboden. Inwoners van onze gemeente kunnen zich voor deelname hieraan rechtstreeks aanmelden bij het ROC Alfa-college. Maar ook niet-commerciële organisaties of instellingen kunnen hun klanten er aanmelden. De duur van de trajecten is divers, al naar gelang de leervraag van de cursist. In de meeste gevallen kan er het gehele jaar door worden ingestapt. Het basisaanbod omvat in hoofdlijnen: (zie ook de folder cursusaanbod voor volwassenen 2004/2005): - Algemene trajecten op het gebied van Taal, Rekenen, Computervaardigheden, Algemene Vaardigheden, Activering. - Trajecten voor mensen met een verstandelijke beperking: (Beter) leren lezen en schrijven, Omgaan met je geld, Computervaardigheid, Opkomen voor jezelf, Handig voor zelfstandig (i.s.m. de Avondschool), Koken. - Trajecten voor vrijwilligers (in samenwerking met Steunpunt Vrijwilligerswerk): vergadertechnieken en gesprekstechnieken, interne en externe communicatie, website bouwen. - Individuele trajecten. Dit kunnen trajecten zijn als VAVO, Sociale Vaardigheid, Doorstart (toeleiding naar een opleiding), Taalvaardigheid, Alfabetisering, Studievaardigheid. Een traject wordt op maat samengesteld in overleg met de cursist en eventueel met de instantie die de cursist verwezen heeft. Gedurende het traject vindt er, indien gewenst, regelmatig overleg met de verwijzende instantie plaats. Aan het eind van het traject vindt de gebruikelijke eindrapportage plaats waarin verslag wordt gedaan van behaalde resultaten en een advies voor vervolg wordt gegeven. We verwachten van het Alfacollege dat de trajecten binnen het beschikbare budget en de wettelijke educatieve doelstelling plaatsvinden. 8

Naast het basispakket is er jaarlijks ruimte voor specifieke projecten die verbinding hebben met educatie. De gemeente maakt hier gebruik van maar ook instellingen of organisaties kunnen zich met een verzoek tot de gemeente richten om een project met behulp van het Alfa-college uit te laten voeren. In de afgelopen twee jaar zijn als specifieke trajecten gestart: - De computercursus bij de PC-prive regeling van onze gemeente voor mensen met een minimum inkomen. Mensen met een minimum inkomen konden gebruik maken van de PC-prive regeling met onder andere als voorwaarde dat ze de computercursus volgden. Deze cursus is afgestemd op de kennis en kunde van de cursist. Veel cursisten zijn na afloop van deze cursus verder gegaan met een vervolg computercursus of met een andere educatieve cursus die bij hun leerwensen aansluit. - Onderzoek naar (functioneel) analfabetisme in Noordenveld. In 2002 is een landelijke campagne gestart om (functioneel) analfabeten te stimuleren alsnog hun taalachterstand weg te werken. De omvang van deze groep blijkt landelijk gezien onacceptabel groot te zijn, men schat dat zo n 1 miljoen mensen moeite heeft met lezen en schrijven. Er blijkt een taboe te rusten op onvoldoende geletterdheid, mensen melden zich zelden spontaan aan voor een taalcursus. Functioneel analfabetisme definiëren we als: niet de vaardigheid hebben om gedrukte en geschreven informatie te gebruiken om te functioneren in de maatschappij, de eigen doelen te realiseren en eigen kennis en mogelijkheden te ontwikkelen. Met inzet van educatiemiddelen hebben we in 2003 onderzoek laten doen naar (functioneel) analfabetisme in onze gemeente (zie bijlage Functioneel analfabetisme in de gemeenten Tynaarlo en Noordenveld, Alfa-college, april 2003). Ook in onze gemeente blijken volwassen autochtone (functioneel) analfabeten grotendeels onzichtbaar. Instellingen en organisaties hebben alleen vermoedens naar de omvang ervan, die uiteenlopen van een paar tot enkele tientallen personen. Instanties blijken weinig gericht op onvoldoende geletterdheid van hun klanten. Dit vanwege tijdgebrek en niet weten wat kenmerken en signalen van analfabetisme zijn. Ongeletterdheid wordt daarom niet altijd onderkend en mensen worden niet gewezen op mogelijkheden om hun taalachterstand in te lopen. Als vervolg op dit onderzoek is daarom besloten vanuit educatie een coördinator alfabetisering te benoemen die zorg draagt voor de voorlichting en werving. - Minimaproject gemeente Noordenveld. Platform minima in Noordenveld heeft begin 2003 bij de gemeente een verzoek ingediend om een onderzoek in te kunnen stellen om inzicht te krijgen in de situatie, wensen en belangen van de minima in onze gemeente. Een onderdeel van het onderzoek is de vraag naar educatie van deze groep. Voorwaarde bij het onderzoek was dat de doelgroep zelf actief bij het onderzoek betrokken werd. Met inzet van educatiemiddelen is in samenwerking tussen Platform minima, Alfa-college en gemeente dit onderzoek opgezet. Het Alfa-college verzorgt het projectleiderschap. Minima zijn minima gaan interviewen waarbij de interviewers training en begeleiding hebben ontvangen van het Alfa-college. Vele mensen hebben hun medewerking verleend als interviewer of geïnterviewde. We verwachten hiermee een schat aan informatie te krijgen. Eind december 2004 wordt het eindrapport opgeleverd. 2.2 Toepassingen van educatie Educatie gebruiken we als middel om onze gemeentelijke doelstellingen te kunnen verwezenlijken. Vanuit onze doelstellingen hebben we onderwerpen benoemd waarin we educatie een rol laten spelen. Specifiek zijn we gericht op de doelgroepen Jeugd, Ouderen en Vrijwilligers. Het gaat om onderwerpen die in het onderstaande worden toegelicht. Werkgelegenheid De afdeling sociale zaken heeft als doel om klanten zo snel mogelijk weer aan werk te helpen. Voor iedere klant wordt daarom een trajectplan gemaakt, waar educatie een onderdeel van kan zijn. Educatie wordt ingezet om klanten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt niet van de maatschappij te laten vervreemden. Daarnaast wordt educatie toegepast om mensen voldoende toe te rusten om hun werk te kunnen blijven uitoefenen. 9

Voorbeelden zijn cursussen sociale activering, taalverwerving, rekenvaardigheid, individuele trajecten, computergebruik. Jeugd- en Jongeren Om blijvend mee te kunnen draaien in de maatschappij is een goede vooropleiding noodzakelijk. We zetten daarom educatie in de vorm van VAVO in, om jongeren die zonder voldoende opleiding het reguliere voortgezet onderwijs hebben verlaten, alsnog de kans te geven het diploma VMBO/HAVO/VWO te halen. Ook zetten we educatie in om jongeren doelgericht te ondersteunen bij het verwerven van vaardigheden en inzicht om (weer) een opleiding te kunnen gaan volgen of als voorbereiding op, of behoud van werk. Het gaat om veelal specifiek op jongeren gerichte cursussen activering en vaardigheden. Maar b.v. ook om taal-, budget- en rekenvaardigheid, individuele trajecten. Ouderen Het beleid van onze gemeente is erop gericht te ondersteunen dat ouderen zolang mogelijk zelfstandig in hun eigen woning of woonomgeving kunnen blijven wonen. Educatie wordt ingezet in de vorm van cursussen als koken voor alleenstaanden, veiligheid in en om het huis, sociale weerbaarheid, ouderen aan de moderne knoppen, computercursussen, taalvaardigheid, engels. Vrijwilligers Door de stimuleringsbijdrage vrijwilligers van het Rijk zijn er middelen tot 2005 beschikbaar voor het ontwikkelen van het vrijwilligersbeleid. In onze gemeente wordt dit vormgegeven door het steunpunt vrijwilligers. Educatie biedt, in overleg met het steunpunt, een gericht cursusaanbod voor vrijwilligers onder andere op het gebied van financiën, werven/omgaan met vrijwilligers, publiciteit. Niet-nederlandstaligen Momenteel wordt educatie nog ingezet voor een cursusaanbod Toerusting Taal Allochtonen bedoeld voor niet-nederlandstaligen met recht op verblijf in de nederlandse samenleving. Cursisten komen via onze sociale dienst of melden zich spontaan aan. Als dit onderdeel daadwerkelijk uit het educatiebudget verdwijnt, vervalt het aanbieden van dit onderwijs via educatie. Onderwijsachterstanden Onze gemeente ontvangt tot en met 2006 onderwijsachterstandengeld (GOA) van het Rijk. Deze gelden worden ingezet voor de voor- en vroegschoolse educatie (VVE), de overgang van primair- naar voortgezet onderwijs en het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Educatie kan worden aangewend om in het verlengde van deze programma s een taalaanbod aan ouders te doen dat is afgestemd op het taalaanbod voor de kinderen in het kader van de VVE. Daarnaast worden educatieve trajecten ingezet om voortijdig schoolverlaters weer terug te leiden naar school, naar een opleiding of naar een ander passend traject. Het ROC gaat deelnemen aan de netwerkgroep 4 rond voortijdig schoolverlaters. (Functioneel) analfabeten In onze gemeente worden vanuit educatie al jaren taalcursussen op diverse niveaus en inhoud aangeboden. De cursussen Beter Leren Lezen en schrijven kennen naast taalonderwijs een maatschappijgerichte en sociale vaardigheden component. Voor een aantal cursisten is het noodzakelijk om de cursus jaarlijks te blijven volgen zodat voorkomen wordt dat de opgedane vaardigheid verwaterd. In de praktijk blijken cursisten ook trouw te blijven komen. Mensen met een verstandelijke beperking Steeds meer mensen kiezen ervoor om min of meer zelfstandig te gaan wonen. In onze gemeente wordt dit door de inzet van educatie ondersteund met cursussen als Handig 4 Deze netwerkgroep is in het voorjaar 2004 op initiatief van onze gemeente gestart om noordenveldse jongeren die voortijdig de school verlaten op te sporen en te begeleiden om een passende opleiding af te ronden. De netwerkgroep bestaat nu uit onze leerplichtambtenaar, trajectbegeleider RMC (Regionaal Meld- en Coordinatiecentrum), consulent sociale dienst en een medewerker van het CWI. 10

voor Zelfstandig, (Beter) leren lezen en schrijven, Omgaan met je geld, Computervaardigheid, Opkomen voor jezelf, Koken en individuele trajecten. Het aanbod wordt besproken en gevolgd in de Meedenkgroep (groep van betrokken organisaties in onze gemeente die onderling afspraken maakt over het aanbod aan onze inwoners met een verstandelijke beperking). Gedetineerden In overleg met de penitentiaire inrichting in onze gemeente wordt er vanuit educatie een NT-2 cursus aangeboden aan gedetineerden en een ondersteuningstraject bij het volgen van een beroepsgerichte opleiding. Zoals eerder genoemd verdwijnt de bekostiging van NT-2 op termijn uit het educatiebudget. Daarnaast is Justitie het beleid over wat een gedetineerde tijdens zijn detentie mag doen aan het herijken. Het aanbod in de gevangenis vanuit het educatiebudget zal hierdoor mogelijk wijzigen. Rekenen en Budgetteren In ons basisaanbod educatie is een basiscursus rekenvaardigheid en een cursus Uitkomen met je inkomen opgenomen. De cursus rekenvaardigheid is bedoeld voor mensen die hun reken kennis willen opfrissen of vergroten bv. ouders die hun schoolgaande kinderen willen ondersteunen. Het animo voor deze cursus is tot op heden dermate gering dat de cursus niet gegeven wordt. Gezien het belang van het hebben van voldoende rekenvaardigheid, blijven we jaarlijks deze cursus aanbieden in ons basisaanbod. De cursus Uitkomen met je inkomen helpt mensen inzicht te verkrijgen in hun inkomsten- en uitgavenpatroon en behandeld de mogelijkheden om er mee om te gaan. Eventueel wordt de rekenvaardigheid van de cursist bij deze cursus opgefrist. 11

3 Hoe betrekt Noordenveld anderen bij het educatie beleid? Onze gemeente heeft met ROC Alfa-college een meerjaren-overeenkomst gesloten voor de jaren 2003-2006. Deze overeenkomst houdt in dat wij de rijksmiddelen voor educatie voor 100% aanbesteden bij het Alfa-college. Jaarlijks vindt er in het najaar overleg plaats over de producten die het Alfa-college gaat leveren voor het volgende jaar en voor welke prijs. Daarnaast is de afspraak gemaakt dat wij het recht hebben om voor maximaal 20% van de omvang van het jaarbudget het Alfa-college te verzoeken producten bij derden in te kopen, b.v. een product dat het Alfa-college zelf niet kan leveren. Steeds blijft de mogelijkheid open om te schuiven met cursussen, trajecten omdat er voor het ene onderwerp onvoldoende animo is en voor een ander onderwerp mensen in de rij staan. Gelden die gereserveerd staan voor cursussen die niet uitgevoerd worden en ook niet vervangen worden voor een andere, worden meegenomen naar volgend jaar. In onderling overleg wordt er dan weer een bestemming aangegeven. Het Alfa-college beschrijft voor ons de inhoud, werkwijze, te realiseren doelstellingen en de kosten van de educatieve activiteiten die zij voor ons uitvoeren. Aan het eind van ieder schooljaar doet het Alfa-college ons verslag van de trajecten die zij voor ons heeft uitgevoerd, of de gestelde doelen zijn gehaald en hoeveel cursisten hebben deelgenomen (zie ook bijlage Kwantitatief evaluatieverslag Educatie Noordenveld). Indien wenselijk, worden voor bepaalde trajecten of cursisten afspraken met instanties gemaakt over het volgen van de cursisten gedurende het traject en de te leveren gegevens. Het Alfa-college treedt op ons verzoek direct in contact met instanties of onderhoud de contacten ermee voor de uitvoering van de educatieve activiteiten. Ook verzorgt het Alfacollege de publiciteit voor het aanbod dat ze voor onze gemeente uitvoert. Per schooljaar geeft het Alfa-college onder meer een folder met cursusaanbod uit en zorgt voor de verspreiding ervan. Onze sociale dienst verspreidt standaard de folder onder haar klanten. Jaarlijks ontvangen we van het Alfa-college een goedgekeurde accountantsverklaring over de besteding van onze middelen. Daarnaast ontvangen we het algemene Sociaalen Financieel jaarverslag van het Alfa-college. 3.1 Educatief Beraad Diverse instanties in onze gemeente bieden educatieve cursussen aan of hebben vraag naar educatieve cursussen voor hun klanten. Voor het inventariseren van educatiewensen, tendensen te signaleren, het educatieaanbod te bespreken en onderling af te stemmen, zodat overlap wordt voorkomen hebben we het Educatief Beraad ingesteld. In dit Beraad nodigen we instanties ook uit mee te praten over het aanbod dat het Alfa-college namens de gemeente kan verzorgen. Uitkomsten van het Educatief Beraad worden zo goed als mogelijk meegenomen in de jaarlijkse planningscyclus tussen gemeente en ROC. Uitgenodigde partijen aan het Educatief Beraad zijn: Afdeling Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de Bibliotheek, Stichting WIN, Algemeen Maatschappelijk Werk, Penitentiaire Inrichting Veenhuizen, MEE, ROC Alfa-college, beleidsmedewerker lokaal onderwijs en de beleidsmedewerker educatie. Het Beraad is in april 2004 voor de eerste keer bijeen gekomen. Jaarlijks zal het Beraad twee à drie keer bijeenkomen. 12

4 Bijlagen Cursusaanbod voor volwassenen 2004/2005, in samenwerking met de gemeente Noordenveld, uitgave Alfa-college Functioneel analfabetisme in de gemeenten Tynaarlo en Noordenveld, uitgave Alfacollege april 2003 Kwantitatief evaluatieverslag Educatie Noordenveld, schooljaar 2003-2004 Inkoop Noordenveld 2 e helft 2003 en 1 e helft 2004 5 Bronnen www.minocw.nl (website Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, laatst bijgewerkt 30/03/2004) Koers BVE, Het regionale netwerk aan zet, publicatie van Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, juni 2004 Gemeente Haarlemmermeer, Strategisch beleid volwasseneneducatie 2003-2007, Nota van B&W. 13