Aan de Raad Agendapunt: 8 Onderwerp: Nota bodembeheer Kenmerk: Status: VROM - Milieu / LK Besluitvormend Kollum, 12 juni 2012 Samenvatting Tot november 2011 gold het Bodembeheerplan en de Bodemkwaliteitskaart uit 2006. De nieuwe Nota bodembeheer wordt voor wat betreft het gebiedspecifieke beleid en het bodembeheergebied ter besluitvorming aan u voorgelegd. De bodemkwaliteitskaarten van de gemeente Kollumerland c.a., de Functiekaart en de Handhavingstrategie met bijbehorende prioriteitbepaling zijn op 21 februari 2012 vastgesteld door het college. De Nota Bodembeheer is ontstaan uit de samenwerking tussen 18 Friese gemeenten, provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân, adviesbureau Oranjewoud, ILB adviseurs en de Milieuadviesdienst regio Noord-Friesland. In de nota zijn regels en procedures, omtrent het (opnieuw) toepassen van grond en baggerspecie als bodem, nader toegelicht. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen het landelijk geldende (generieke) beleid en het gebiedspecifieke beleid dat alleen geldt voor grondverzet binnen het grondgebied van de 18 deelnemende gemeenten. Wij stellen u voor om een soepeler gebiedspecifiek beleid vast te stellen voor wegbermen buiten de bebouwde kom, het toepassen van baggerspecie in regionale waterkeringen en werkzaamheden met kabels en leidingen. In de toekomst kan het bodembeheergebied uitgebreid worden met (buur)gemeenten, mits de bodemkwaliteitskaart minimaal voldoet aan de eisen omschreven in 2.6 van de Nota. Het voorstel is deze bevoegdheid te mandateren aan het college. Inleiding In 2003 heeft de raad de bodemkwaliteitskaart en het bijbehorende bodembeheerplan vastgesteld. In november 2006 heeft het college de geactualiseerde kwaliteitskaart met bodembeheerplan vastgesteld. Het bodembeheerplan en kwaliteitskaart waren geldig tot 14 november 2011. Aanleiding voor een nieuw bodembeheerplan is het Besluit bodemkwaliteit dat op 1 juli 2008 in werking is getreden voor het op de landbodem toepassen van grond en baggerspecie. Met de komst van het Besluit bodemkwaliteit kregen gemeenten een grotere beleidsvrijheid. Het is mogelijk om te kiezen voor de landelijke generieke kaders en eigen gebiedsspecifiek beleid.
Onderwerp: Nota bodembeheer Pagina 2 van 6 Bij het opstellen van een nieuw bodembeheerplan is gekozen voor samenwerking met meerdere Friese gemeenten 1. Op basis van deze nota wordt het verplaatsen van grond binnen onze eigen gemeente en de deelnemende gemeenten eenvoudiger en goedkoper omdat minder bodemonderzoeken en partijkeuringen uitgevoerd dienen te worden. Tevens is een belangrijk voordeel voor bedrijven en burgers, dat sprake is van eenduidig beleid. De Nota bodembeheer vervangt ons Bodembeheerplan met Bodemkwaliteitskaart dat in 2006 is vastgesteld. 1 Deelnemende gemeenten Nota bodembeheer: Achtkarspelen, Ameland, Boarnsterhim, Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel, Franekeradeel, Harlingen, het Bildt, Kollumerland c.a., Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel, Schiermonnikoog, Smallingerland, Terschelling, Tytsjerksteradiel en Vlieland. Nota Bodembeheer versus Bodembeheerplan 2006 Overeenkomsten: - Stand-still beginsel op locatieniveau - Melden: In bodembeheerplan 2006 is meldingsformulier grondverzet opgenomen. Tegenwoordig dient grondverzet gemeld te worden via de site: www.meldpuntbodemkwaliteit.agentschap.nl Verschillen - Minder deelgebieden: de deelgebieden uit de bodemkwaliteitskaart 2006 zijn geclusterd tot drie bodemfunctieklassen 2 ; industrie, wonen en achtergrondwaarde (landbouw/natuur). Hierdoor wordt voor een paar gebieden in Kollumerland het grondverzet versoepeld. - Bodembeheergebied fors uitgebreid (van Kollumerland naar gebied 18 gemeenten). - Stoffenpakket voor de bodem is uitgebreid: Met de komst van het Besluit bodemkwaliteit zijn de parameters waarop grond geanalyseerd moet worden uitgebreid. 2 Aan de bodemfunctieklassen en de bodemkwaliteitsklassen zijn dezelfde normen gekoppeld: Dit zijn de Maximale Waarden voor de klasse wonen, de Maximale waarden voor de klasse industrie en de achtergrondwaarde, zoals vastgesteld in de Regeling bodemkwaliteit. Gebiedsspecifiek beleid In hoofdstuk 5 van het Bodembeheerplan is het gebiedsspecifieke beleid voor de deelnemende gemeenten beschreven. Ondanks dat in onze gemeente sprake is van relatief schone gebieden en er relatief weinig grondverzet wordt uitgevoerd, wordt voorgesteld om op een aantal onderdelen te kiezen voor gebiedsspecifiek beleid. Dit heeft te maken met: - voor bepaalde onderdelen (bermen maar ook kaden) biedt het generieke beleid te weinig ruimte voor werkzaamheden die nodig zijn; - als gekozen wordt voor generiek beleid zal bij elke grondhandeling onderzoek moeten worden gedaan naar de partij grond die afgevoerd wordt en naar de grond die ontvangend is. Voorgesteld wordt om gebiedsspecifiek beleid vast te stellen voor: a. Wegbermen buiten de bebouwde kom; b. werkzaamheden bij kabels en leidingen; c. Verspreidingsbeleid voor baggerspecie te verruimen. Een nadere toelichting over het gebiedsspecifieke beleid staat in dit voorstel, onder overwegingen.
Onderwerp: Nota bodembeheer Pagina 3 van 6 Bodemkwaliteitskaart De bodemkwaliteitskaart bestaat uit een Ontgravings- en een Toepassingskaart. In hoofdstuk 6 staat vermeld in welke gevallen de Ontgravingskaart kan dienen als bewijsmiddel voor de kwaliteit van de vrijkomende grond of baggerspecie. Op deze manier kan binnen het gebied waarop de kwaliteitskaart betrekking heeft, in vele situaties vrij grondverzet plaatsvinden, waardoor kosten voor partijkeuringen kunnen worden bespaard. Op de Toepassingskaart is de kwaliteitsklasse aangegeven waar een partij grond of baggerspecie aan moet voldoen wanneer men deze binnen het vast te stellen beheergebied wil toepassen. De Toepassingskaart is een combinatie van de Functiekaart en de kaart met de kwaliteitsklasse van de ontvangende bodem. De strengste klasse is bepalend voor de kwaliteitsklasse grond of baggerspecie die mag worden toegepast. Een nadere toelichting en de kaarten zijn te vinden in bijlage 4 van de nota. Op de bodemkwaliteitskaart staan geen (mogelijke) verdachte locaties en puntbronnen aangegeven. Deze gegevens zijn te raadplegen op www.bodemloket.nl. Voordat grond of baggerspecie wordt verplaatst dient de ontvanger van de grond te beoordelen welk bewijsmiddel nodig is voor de kwaliteit van de vrijkomende grond of baggerspecie. Daarnaast dient gecheckt te worden of geen sprake is van een verdachte locatie. Reikwijdte Het beleid is zowel gericht op de toepassing van grond en baggerspecie afkomstig van binnen als van buiten het grondgebeid van de deelnemende gemeenten met uitzondering van de oppervlaktewaterlichamen (zie ook paragraaf 2.3 van de Nota bodembeheer). Geldigheidsduur De Nota bodembeheer is 10 jaar geldig. Daarna moet op grond van art. 53 van het Besluit bodemkwaliteit evaluatie en indien nodig bijstelling plaatsvinden. Uitbreiding bodembeheergebied / Mandatering De gemeente kan op enig moment de bodemkwaliteitskaart van een andere, niet in het samenwerkingsgebied gelegen, gemeente als bewijsmiddel erkennen. Op grond van artikel 44 van het Besluit bodemkwaliteit is de raad hiervoor bevoegd. Het is gewenst dat het vaststellen van de begrenzing van het bodembeheergebied door het college wordt uitgevoerd. Met als voorwaarde dat de te erkennen bodemkwaliteitskaart minimaal voldoet aan de eisen omschreven in 2.6 van de Nota. Overwegingen - gebiedsspecifiek beleid In de Nota bodembeheer is voor onderstaande onderdelen de wettelijke beleidsruimte door de 18 gemeenten als volgt ingevuld: - Wegbermen buiten de bebouwde kom: Voor grondverzet in bermen binnen de 18 deelnemende gemeenten, is voor bermen aan doorgaande wegen voor de mogelijkheid gekozen, om grond met de kwaliteitsklasse industrie toe te passen. Reden hiervan is dat deze bermen minder schoon zijn. Wel dient degene die de grond toepast een minimale onderzoeksinspanning te doen om de kwaliteit van de toe te passen grond te bepalen. Dit regiem wordt eveneens mogelijk gemaakt voor de provinciale wegen buiten de bebouwde kom. Na overleg met de afdeling OW heeft het college op 15 mei 2012 vastgesteld om de Kwelderweg - naast de provinciale wegen - als doorgaande weg te classificeren.
Onderwerp: Nota bodembeheer Pagina 4 van 6 Grondverzet binnen de overige wegbermen is mogelijk mits de grond binnen de eigen kwaliteit en functie blijft. Bij alle bermen is het doel: Grond beter en makkelijker te kunnen toepassen zonder hoge onderzoekskosten, waarbij tevens aan het Stand-still principe 2 wordt voldaan). 2 Stand-still principe: De mogelijkheid om grond uit te wisselen binnen een vastgesteld beheergebied zonder dat daarbij de actuele bodemkwaliteit, beoordeeld op bodemkwaliteitsklassen, in negatieve zin beïnvloed wordt. - Kabels en leidingen: Voor kabels en leidingen wordt het mogelijk gemaakt om tijdens de werkzaamheden de grond (boven- en ondergrond) niet te hoeven scheiden vanwege de verschillende kwaliteiten. Gevolg is dat grond geroerd kan worden teruggeplaatst. In deze situaties wordt geaccepteerd dat de plaatselijke kwaliteit wijzigt. - Baggerspecie: Bij het toepassen van baggerspecie is het verspreidingsbeleid verruimd voor toepassing in nieuwe regionale waterkeringen en bij herstel van bestaande kades. Verder wordt voorgesteld om de eis te laten vervallen dat de te verspreiden baggerspecie uit de aangrenzende wateren afkomstig moet zijn. Beide onderdelen zijn afgestemd met het Wetterskip Fryslân. Relatie tot gemeentelijk beleid Fysieke Leefomgeving: De Handhavingstrategie en bijbehorende Prioriteitenbepaling uit de Nota bodembeheer zal worden geïntegreerd in het nog vast te stellen handhavingsbeleid Fysieke leefomgeving Bouwverordening: Beleid over bouwen op verontreinigde grond is niet opgenomen in de Nota bodembeheer. Regels hierover zijn opgenomen in de gemeentelijke Bouwverordening. Milieuvisie: Door vast te houden aan het Stand-still principe, sluit de Nota bodembeheer aan bij de Milieuvisie van de gemeente Kollumerland c.a. Wat schoon is moet schoon blijven! Actie/planning - De nota bodembeheer is opgesteld samen met de provincie en het wetterskip Fryslân. Hiermee is de nota goed afgestemd met externen. - Het streven is dat de deelnemende gemeenten de Nota bodembeheer begin april hebben vastgesteld. - Na goedkeuring door de raadscommissie heeft de Nota bodembeheer met bijlagen in zijn geheel gedurende zes weken ter inzage gelegen (afdeling 3.4 Awb). Binnen deze termijn zijn geen zienswijzen binnen gekomen. - Tegen het Gebiedsspecifiek beleid en de functiekaart is beroep mogelijk bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. - De gemeenten De Marne en Zuidhorn zijn schriftelijk geïnformeerd over de Nota bodembeheer. - Voor de deelnemende gemeenten wordt een zakboekje ontwikkeld, waarin kort wordt omschreven hoe om te gaan met grondverzet. Deze is zowel voor intern gebruik van bijvoorbeeld de afdeling OW alsook extern voor bijvoorbeeld grondverzetbedrijven. Aanvullend is op 3 april 2012 een intern informatiebijeenkomst georganiseerd. Financiële gevolgen Door de samenwerking is sprake van een kostenreductie. Bovendien heeft onze gemeente van de provincie Fryslân een bijdrage van 2.500,- ontvangen. Voorwaarde daarvoor is dat de provincie ook over onze kaarten kan beschikken.
Onderwerp: Nota bodembeheer Pagina 5 van 6 Risico s De ontgravingskaart kan dienen als milieuhygiënische verklaring voor de kwaliteit van een partij grond of baggerspecie. Het geeft een gemiddelde aan van een zone en geeft daarmee een verwachting aan van de kwaliteit van de te ontgraven grond. Het is mogelijk dat tijdens graafwerkzaamheden een afwijking van de bodemkwaliteit wordt geconstateerd, zoals het aantreffen van bodemvreemd materiaal, asbestmateriaal of een verontreiniging. Een dergelijke situatie dient direct gemeld te worden bij het bevoegd gezag. Voorstel Wij stellen u voor: - Het Gebiedsspecifiek beleid (hoofdstuk 5) uit de Nota Bodembeheer vast te stellen en over 10 jaar te evalueren en indien nodig bij te stellen; - Het bodembeheergebied van de gemeenten vermeld in 1.2 van de nota, vast te stellen; - Het college van de gemeente Kollumerland c.a. te mandateren tot het tussentijds aanpassen en vaststellen van bodemkwaliteitskaarten en uitbreiding van het bodembeheergebied. Met als voorwaarde dat een bodemkwaliteitskaart minimaal voldoet aan de eisen omschreven in 2.6 van de Nota. Bijlage : - Nota bodembeheer met bijlagen incl. functiekaart en bodemkwaliteitskaarten - B&W advies nota bodembeheer, d.d. 21 februari 2012. - Brief van de Milieu Adviesdienst, d.d. 14 december 2011 - Bodemkwaliteitskaart en Bodembeheerplan 2006 Ter inzage liggende stukken: Nota bodembeheer Burgemeester en wethouders van de gemeente Kollumerland c.a. R.L.H. Schoonderbeek, gemeentesecretaris B. Bilker, burgemeester
Nr. 2012 / 33 De raad van de gemeente Kollumerland en Nieuwkruisland; gelet op artikel 44 en 47 van het Besluit bodemkwaliteit ; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 21 februari 2012, besluit: 1. Het Gebiedsspecifiek beleid (hoofdstuk 5) uit de Nota Bodembeheer vast te stellen en over 10 jaar te evalueren en indien nodig bij te stellen; 2. Het bodembeheergebied van de gemeenten vermeld in 1.2 van de nota, vast te stellen; 3. Het college van de gemeente Kollumerland c.a. te mandateren tot het tussentijds aanpassen en vaststellen van bodemkwaliteitskaarten en uitbreiding van het bodembeheergebied. Met als voorwaarde dat een bodemkwaliteitskaart minimaal voldoet aan de eisen omschreven in 2.6 van de Nota. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 21 juni 2012, I. L. Rozemeijer, griffier B. Bilker, voorzitter