Wilt u grond ontgraven of toepassen? Past u puingranulaat toe in (weg)funderingen? Verspreidt u baggerspecie op de kant?

Transcriptie

1 Wilt u grond ontgraven of toepassen? Past u puingranulaat toe in (weg)funderingen? Verspreidt u baggerspecie op de kant? Dan krijgt u te maken met regels voor hergebruik van bouwstoffen, grond en baggerspecie! Een gezamelijke brochure van de gemeenten Appingedam, Bedum, Delfzijl, De Marne, Eemsmond, Loppersum, Ten Boer en Winsum Uitgave augustus 2014

2 Regels van het Besluit bodemkwaliteit Wilt u grond ontgraven of hergebruiken? Past u puingranulaat toe in (weg)funderingen? Verspreidt u baggerspecie op de kant? Dan krijgt u te maken met de regels uit het Besluit bodemkwaliteit en uniform beleid in de regio Noord-Groningen. Het Besluit bodemkwaliteit is opgesteld om de kwaliteit van de bodem en het water te beschermen, maar ook om het hergebruik van bouwmaterialen, grond en baggerspecie te bevorderen. Het Besluit bodemkwaliteit regelt de volgende zaken: - vastgelegde kwaliteitsborging voor het bodembeheer en bodemonderzoek (Kwalibo); - (her)gebruik van steenachtige bouwstoffen, zoals bakstenen, puingranulaat of AVI-bodemas; - (her)gebruik van grond en baggerspecie. Het Besluit geeft aan, wat de kwaliteitseisen voor bouwstoffen, grond en baggerspecie is, hoe de kwaliteit moet worden bepaald en of een melding aan bijvoorbeeld de gemeente verplicht is. Hoe u een toepassing kunt melden, wordt verderop in deze folder vermeld. Daarnaast hebben de gemeenten gebiedsspecifiek beleid opgesteld. Daarover wordt verderop in deze brochure informatie gegeven. In deze brochure zijn de regels toegelicht. Kwalibo De regels van Kwalibo zijn bedoeld om de kwaliteit van de uitvoering in het (water)bodembeheer te verbeteren door eisen te stellen aan de kwaliteit van uitvoering van diverse werkzaamheden. Bijvoorbeeld voor het uitvoeren van veldwerk bij bodemonderzoek (monstername en analyses), het installeren en verwijderen van ondergrondse tanks, het reinigen of verwerken van grond en baggerspecie. De personen en bedrijven die de werkzaamheden uitvoeren (aannemers, adviesbureaus, laboratoria etc.) moeten erkend en gecertificeerd zijn. Kwaliteitsgegevens die niet afkomstig zijn van erkende organisaties, worden binnen het Besluit bodemkwaliteit niet geaccepteerd. Op de website van het SIKB ( kunt u een lijst van gecertificeerde bedrijven vinden. 2

3 (Her)gebruik van steenachtige materialen/bouwstoffen Het Besluit bodemkwaliteit stelt regels aan het gebruik en hergebruik van steenachtige bouwstoffen op of in de bodem of het oppervlaktewater. Wie steenachtige bouwstoffen gebruikt moet de kwaliteit daarvan kunnen aantonen. Deze kwaliteit is meestal al bekend doordat de producent of leverancier een certificaat levert waarop is aangegeven dat de bouwstof aan de wettelijke eisen voldoet. Bij hergebruik van steenachtige bouwstoffen is niet altijd de kwaliteit bekend en moet de bouwstof nog onderzocht worden. Dit onderzoek mag alleen uitgevoerd worden door een erkend bedrijf (zie Kwalibo). Voor steenachtige bouwstoffen die binnen in een woning of gebouw worden toegepast is geen certificaat of kwaliteitsbewijs nodig. Er is immers geen contact met grond-, hemel- of oppervlaktewater. Het hergebruik van sommige bouwstoffen moet gemeld worden. Op de volgende pagina is in een tabel aangegeven wanr kwaliteitsbepalingen nodig zijn en wanr gebruik van bouwstoffen gemeld moet worden. Regels transport bedrijven Voor bedrijven die grond afgraven en dit met groot materieel (vrachtauto, tractor en dergelijke) transporteren, gelden de regels voor afvalstoffen en transport. Het kan nodig zijn voor het transport te beschikken over begeleidingsbrieven. Vervoerders moeten op de hoogte zijn van deze regels. 3

4 Type toepassing Toepassing door particulieren Hergebruik van bouwstoffen Nieuwe bouwstoffen (exclusief IBCbouwstoffen) Tijdelijke uitname IBCbouwstoffen Beschrijving Toepassing van alle steenachtige bouwstoffen door particulieren Metselmortel of natuursteenproducten (geen breuksteen of steenslag) Verplichte kwaliteitsbepaling? Meldingsplicht? Bij toepassing van bouwstoffen in hetzelfde werk, onder dezelfde condities, zonder bewerking, opof nabij dezelfde plaats Het zonder bewerking, onder dezelfde condities toepassen van vormgegeven bouwstoffen van beton, keramiek, natuursteen en baksteen Het opnieuw toepassen van niet teerhoudend asfalt of asfaltbeton in wegverhardingen Het opnieuw ja toepassen, onder dezelfde condities (anders dan bovengenoemde bouwstoffen) waarvan de eigendom niet wordt overgedragen Andere situaties ja Bouwstoffen waarbij ja ja isolatie-, beheers- en controle maatregelen nodig zijn om verontreiniging van het milieu te voorkomen 4

5 Grond en baggerspecie Wanr u grond of baggerspecie wilt gaan toepassen of in depot wilt zetten, valt dit onder de regels van het Besluit bodemkwaliteit. Partijen grond en baggerspecie mogen alleen worden toegepast als sprake is van een functionele en nuttige toepassing. Wat als een nuttige en functionele toepassing wordt gezien, staat omschreven in het Besluit onder artikel 35. Is het werk niet nuttig of is de toepassing niet functiol, dan is er sprake van het zich ontdoen van afvalstoffen en krijgt u te maken met de regels voor afvalstoffenverwijdering. Het Besluit hanteert verschillende kaders van regels afhankelijk van de soort toepassing die u kiest. Bij de volgende soorten toepassingen krijgt u te maken met de gemeente als bevoegd gezag: 1. tijdelijke opslag van grond of baggerspecie op landbodem; 2. verspreiden van baggerspecie op aangrenzende percelen; 3. toepassen van grond of baggerspecie in grootschalige bodemtoepassingen; 4. toepassen van grond of baggerspecie op landbodem volgens het gebiedsspecifieke beleid van de gemeente. De regels van de verschillende soorten toepassingen zijn op de volgende pagina s toegelicht. 5

6 1. Tijdelijke opslag grond en baggerspecie op landbodem Voorafgaand aan de definitieve toepassing mag u de grond tijdelijk opslaan. Deze tijdelijke opslag mag maximaal 3 jaar duren. Hierbij moet de kwaliteit van de grond voldoen aan de kwaliteitsklasse van de ontvangende bodem. Bij de melding moet u de duur van de opslag en de eindbestemming opgeven. Als de opslag niet langer duurt dan 6 maanden is er alleen een melding nodig (kortdurende opslag). Voor een weilanddepot (tijdelijke opslag van baggerspecie op aangrenzende percelen) geldt dat dit ook maximaal 3 jaar mag duren. In het depot mag alleen baggerspecie gezet worden die voldoet aan de normen voor verspreiding op aangrenzende percelen. Ook deze tijdelijke opslag moet vooraf gemeld worden waarbij de duur en eindbestemming van de baggerspecie wordt aangegeven. Wanr niet aan de bovengenoemde voorwaarden wordt voldaan, is een omgevingsvergunning milieu (Wabo, artikel 2.1) nodig. Mogelijk is ook de Waterwet van toepassing en certificering voor de BRL "het samenvoegen en splitsen van partijen grond" nodig. 2. Verspreiden van baggerspecie op aangrenzende percelen Al van oudsher geldt voor het verspreiden van baggerspecie over aangrenzende percelen een bijzonder kader met acceptatieplicht voor de aangelanden op basis van de Keur van waterschappen. Daarom is in het Besluit hier apart aandacht aan besteed. Het verspreiden van baggerspecie over aangrenzende percelen is toegestaan indien: de kwaliteit van de onderhoudsspecie voldoet aan de normen, de maximale waarden voor verspreiden van baggerspecie op aangrenzende percelen; de baggerspecie niet afkomstig is van de omgeving van riooloverstorten. De baggerspecie mag op het gehele perceel tot aan de perceelgrens worden verspreid. De toepassing hoeft niet te worden gemeld. 6

7 3. Toepassen van grond of baggerspecie in grootschalige bodemtoepassingen Een grootschalige bodemtoepassing is één van de volgende toepassingen: - toepassing in bouw- en wegconstructies, waaronder wegen, spoorwegen en geluidswallen; - toepassing voor het afdekken van saneringslocaties of stortplaatsen; - toepassing in ophoging van waterbouwkundige constructies, het verondiepen en dempen van oppervlaktewater met het oog op hoogwaterbescherming; - toepassing in aanvullingen waaronder de herinrichting en stabilisering van voormalige winplaatsen voor delfstoffen. Een grootschalige bodemtoepassing voldoet minimaal aan een volume van 5000 m³ en minimale toepassingshoogte van 2 meter. Voor wegen en wegbermen geldt een toepassingshoogte van ten minste 0,5 meter. De grond en baggerspecie die in deze toepassingen gebruikt worden, mag de maximale waarde voor de klasse industrie niet overschrijden. Naast de toepassingshoogte gelden er nog aanvullende eisen zoals het aanbrengen van een leeflaag die voldoet aan de kwaliteit van de omgeving. Meer hierover in het Besluit bodemkwaliteit. 4. Toepassen van grond of baggerspecie op landbodem Voor toepassingen op landbodem zijn de gemeenten over het algemeen bevoegd gezag. De gemeenten hebben hiervoor, gezamenlijk met andere gemeenten, de provincie en Waterschappen, de Regionale Nota bodembeheer provincie Groningen opgesteld. De gemeenten waarvoor deze brochure is ontwikkeld hanteren hierbij uniform gebiedsspecifiek beleid. Voor de industriegebieden Delfzijl en Eemshaven gelden andere specifieke regels. De Nota bodembeheer is te raadplegen via de website van de verschillende gemeenten. In deze brochure volgen de regels zoals die van toepassing zijn in Appingedam, Bedum, Delfzijl, De Marne, Eemsmond, Loppersum, Ten Boer en Winsum. Hieronder volgt de uitleg van het toepassen van grond of baggerspecie volgens de specifieke regels. 7

8 Specifieke regels De gemeenten streven naar duurzaam bodembeheer en willen het hergebruik van grond en baggerspecie stimuleren. Hiervoor is de mogelijkheid voor hergebruik van licht verontreinigde grond verruimd. In de gemeenten is de bodemfunctie leidend bij de toets of grondverzet mogelijk is. Dit betekent dat in de gebieden met de bodemfunctie wonen, grond met kwaliteitsklasse wonen mag worden toegepast. In gebieden met de bodemfunctie industrie mag grond met klasse industrie worden hergebruikt. De waterkeringen en boezemkades kennen een aparte functie waar grond met kwaliteitsklasse wonen met uitzondering van de stoffen koper en lood mag worden toegepast. Elke gemeente heeft een toepassingskaart of ambitiekaart opgesteld. Bodemfunctie als achtergrondwaarde, landbouw, natuur op de bodemfunctiekaart aangegeven Wonen Industrie Grond toe te passen Achtergrondwaarde Achtergrondwaarde of Wonen Achtergrondwaarde, Wonen of Industrie De grond of baggerspecie mag afkomstig zijn vanuit de gehele provincie Groningen en de zones boezemkade A en B van de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa s in de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe. 8

9 Op de (regionale) bodemkwaliteitskaart kunt u vaststellen wat de kwaliteit van de herkomstlocatie van de grond is. Voor het gebruik van de kaart als bewijsmiddel gelden een aantal voorwaarden zoals: - de herkomstlocatie is onverdacht van bodemverontreiniging; - van de herkomstlocatie is de kwaliteit bepaald (geen uitsluitingsgebied); - de toe te passen grond vertoont geen zintuiglijke afwijkingen. n.b. In Ten Boer geldt een aanvullende eis ten aanzien van de betrouwbaarheid. Als de bodemkwaliteitskaart of ontgravingskaart niet geschikt is als bewijsmiddel voor de toe te passen grond dan heeft u een partijkeuring of ander bewijsmiddel uit het Besluit bodemkwaliteit nodig om de kwaliteit aan te tonen. 9

10 Grondverzet naar de Eemshaven/industriegebieden te Delfzijl: Voor de industriegebieden te Delfzijl en de Eemshaven is specifiek beleid vastgesteld dat afwijkt van het specifieke beleid van de andere gemeenten. In dit beleid is ook specifiek aandacht voor het toepassen van zoute grond of baggerspecie. Hierna zijn de regels toegelicht. 10

11 Grond van buiten het gebied toepassen in de Eemshaven/ industriegebieden te Delfzijl Toepassingsgebied Beheergebied Grond toe te passen Eemshaven en Eemshaven en Gebiedseigen grond: industriegebieden industriegebieden klasse Industrie Delfzijl Delfzijl Grond van buiten: achtergrondwaarde Provinciale wegen in het Provincie Groningen Klasse industrie gebied Primaire waterkeringen Provincie Groningen + Klasse wonen boezemkades A en B in provincie Drenthe Boezemkades Provincie Groningen + boezemkades A en B in provincie Drenthe Klasse wonen Grond of baggerspecie die van buiten de gebieden komt moet voldoen aan de achtergrondwaarde (schone grond). Daarmee wordt aangesloten bij de algemene bodemkwaliteit in de gebieden. Deze industriegebieden zijn ontwikkeld op voormalige landbouwgebieden die een goede bodemkwaliteit kenden. Natuurlijk zijn er door het gebruik de afgelopen jaren lokaal bodemverontreinigingen ontstaan, maar de algemene bodemkwaliteit is nog altijd schoon. De algemene bodemkwaliteit is vastgelegd in de bodemkwaliteitskaart die als bijlage in de Nota bodembeheer is opgenomen. Hergebruik van grond binnen de Eemshaven en industriegebieden te Delfzijl Bij hergebruik van grond binnen de Eemshaven en de industriegebieden te Delfzijl, kan gebruik worden gemaakt van de bodemkwaliteitskaart als bewijsmiddel voor de milieuhygiënische kwaliteit. Voorwaarde hierbij is dat de locatie, waar de grond vandaan komt, onverdacht moet zijn voor bodemverontreiniging. Of een locatie onverdacht is voor bodemverontreiniging kan nagegaan worden bij de Werkorganisatie DEAL. 11

12 Als de locatie onverdacht is voor bodemverontreiniging, kan het grondverzet plaatsvinden. De kwaliteit van de grond wordt bepaald aan de hand van de bodemkwaliteitskaart. Als de locatie verdacht is voor bodemverontreiniging dan moet de milieuhygiënische kwaliteit worden aangetoond met een partijkeuring of ander geldig bewijsmiddel. Als hieruit blijkt dat de grond voldoet aan maximaal de bodemkwaliteitsklasse industrie, dan kan de grond binnen de Eemshaven en industriegebieden te Delfzijl worden toegepast. Omgaan met zoute grond en baggerspecie Bij het toepassen van zoute grond of zoute baggerspecie moet u mogelijk maatregelen nemen om effecten op de omgeving, voornamelijk op het grond- en oppervlaktewater, te beperken. Het kiezen van de maatregelen is maatwerk per locatie. Vanuit de Nota bodembeheer is het een vereiste dat de initiatiefnemer tot het toepassen van zoute grond of baggerspecie een plan van aanpak opstelt om aan te tonen of er effecten te verwachten zijn op de omgeving en welke maatregelen moeten worden genomen. 12

13 Melding van toepassing grond of baggerspecie en bouwstoffen De volgende toepassingen van grond moeten minstens 5 werkdagen van te voren worden gemeld: - toepassen van meer dan 50 m³ grond die voldoet aan de kwaliteitsklasse achtergrondwaarde (eenmalige melding van locatie waar grond wordt toegepast); - toepassen van grond die niet voldoet aan de kwaliteitsklasse achtergrondwaarde maar wel voldoet aan de kwaliteitsklasse wonen of industrie ; - toepassingen van grond van kwaliteitsklasse wonen of industrie in grootschalige toepassingen; - tijdelijke opslag van grond (tussen 6 maanden en maximaal 3 jaar) op landbodem; Uitzonderingen op de meldingsplicht zijn de volgende: - toepassing van grond door particulieren die niet bedrijfsmatig handelen (een hovenier die in opdracht van een particulier grond klasse wonen of industrie verzet moet dit dus wel melden); - toepassen van schone grond (achtergrondwaarde) in hoeveelheden kleiner dan 50 m 3 ; - het verspreiden van baggerspecie op aangrenzende percelen; - het toepassen van grond of baggerspecie binnen een landbouwbedrijf bij vergelijkbare gewasteelt; - het tijdelijk verplaatsen of uit de toepassing wegnemen van grond, als deze grond vervolgens zonder bewerking, op of nabij dezelfde plaats en onder dezelfde condities opnieuw wordt toegepast. Ook de tijdelijke opslag bij dit soort werkzaamheden is uitgezonderd van melding. 13

14 U dient het toepassen van grond te melden via het Meldpunt Bodemkwaliteit van het Agentschap NL op de internetpagina Dit meldpunt stuurt de melding direct door naar het bevoegd gezag (meestal de gemeente). Op deze website zijn verschillende meldingsformulieren beschikbaar (tijdelijke opslag, toepassen schone grond, toepassen licht verontreinigde grond of bouwstoffen). Wettelijke zorgplicht Onder alle omstandigheden moet bij het toepassen van de grond de wettelijke zorgplicht in acht worden genomen. Dit betekent dat iedereen die weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat nadelige gevolgen kunnen optreden als gevolg van een toepassing, maatregelen moet nemen om verontreiniging te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken. Nader informatie Indien u nadere informatie wenst kunt u contact opnemen met de volgende organisaties: Gemeenten Appingedam, Delfzijl, Eemsmond en Loppersum via de werkorganisatie DEAL, tel. nr Gemeente Bedum, tel. nr Gemeente De Marne, tel. nr Gemeente Winsum, tel. nr Gemeente Ten Boer, tel.nr Of via de websites van de betreffende gemeenten. 14

15 15