Centrum voor Ambulante Revalidatie Accent vzw Lagaeplein 12/14 8501 Kortrijk-Heule Jaarverslag 2011
Inhoudstafel Inhoudstafel pagina 2 Woord vooraf pagina 3 Realisatie en facturatie pagina 4 Accent en het RIZIV pagina 5 Accent en de medewerkers pagina 6 Werking verschillende diensten pagina 8 Dienst peuter- en kleuterwerking pagina 8 Dienst autiwerking pagina 9 Dienst leerstoornissen pagina 10 Cijfermateriaal pagina 15 Tevredenheidsonderzoek belangrijkste stakeholders pagina 22 Verplichtingen i.v.m. het kwaliteitshandboek pagina 28 Gevolgde bijscholingen pagina 34 Vooruitzichten 2012 pagina 35 2
Woord vooraf Welkom in ons jaarverslag 2011. 2011 was een moeilijk jaar. De reconversie bracht immers heel wat wijzigingen met zich mee die enkel konden opgevangen worden door nog meer inzet, nog flexibeler om te gaan met de zaken. Kortom, het vorig jaar bezorgde ons door de vele opgelegde veranderingen heel wat kopzorgen. De jarenlange traditie die we hadden in verband met kinderen met randbegaafdheid diende voor een groot deel afgebouwd te worden. ASS en ADHD werden noodgedwongen de nieuwe centrale doelgroepen. Deze overgang naar pathologieën die heel wat complexer zijn, ging niet zonder enige moeite gepaard. Laat ons meteen met de deur in huis vallen en stellen dat deze reconversie naar onze mening niet meteen een stap voorwaarts betekent. In de drang om meer medische doelgroepen te bereiken, moeten wij afhaken bij heel wat kinderen met complexe ontwikkelingsstoornissen; kinderen die voor dergelijke ingewikkelde problematieken het best kunnen geholpen worden in een centrum met multidisciplinaire benadering. Zij worden elementaire hulpverlening ontzegd. Wij hopen dat de lezer van dit werk op deze manier dieper inzicht verwerft in het reilen en zeilen van Accent. Yvan Winne Directeur 3
Realisatie en facturatie Door de wijziging van onze te behandelen doelgroepen werden wij geconfronteerd met enerzijds meer onderzoeken, tal van kinderen kunnen na onderzoek geen therapie starten, en anderzijds langere onderzoekstijden. Een onderzoek ASS duurt immers veel langer dan een onderzoek i.v.m. randbegaafdheid. Hierdoor konden de vrije momenten op het uurrooster niet altijd onmiddellijk opgevuld worden. Dit resulteerde in minder gerealiseerde zittingen. Het ganse jaar was een gevecht om toch maar de vooropgestelde realisatie te behalen. We zijn daarin geslaagd maar dit is niet bepaald van een leien dakje gelopen. Als besluit mogen we stellen dat wij in 2011 op vlak van realisaties onze vooropgestelde doelstellingen volledig bereikt hebben, dit ondanks de grote wijzigingen in onze te behandelen doelgroepen. 2011 totaal 90% tot verschil 92% tot verschil 2010 totaal verschil maand 2011 curve 90% 90%curve curve 92% 92%curve maand 2010 2010-2011 jan 745 745 690 690 55 700 700 45 843 843-98 feb 823 1568 790 1480 33 800 1500 23 783 1626 40 mrt 882 2450 700 2180 182 720 2220 162 940 2566-58 apr 614 3064 580 2760 34 600 2820 14 645 3211-31 mei 915 3979 760 3520 155 780 3600 135 723 3934 192 jun 656 4635 700 4220-44 723 4323-67 767 4701-111 jul 239 4874 230 4450 9 250 4573-11 279 4980-40 aug 176 5050 180 4630-4 200 4773-24 194 5174-18 sep 754 5804 790 5420-36 800 5573-46 823 5997-69 okt 839 6643 780 6200 59 800 6373 39 852 6849-13 nov 667 7310 620 6820 47 650 7023 17 562 7411 105 dec 497 7807 530 7350-33 530 7553-33 475 7886 22 7350 457 7553 254-79 jaarcapaciteit % 96,18 90% is 92% is 100% is 7306 7469 8118 4
In grafiekvorm ziet dit er zo uit: geel moet minimum gelijk zijn aan groen 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 totaal 2010 843 1626 2566 3211 3934 4701 4980 5174 5997 6849 7411 7886 Curve 92% 700 1500 2220 2820 3600 4323 4573 4773 5573 6373 7023 7553 totaal 2011 745 1568 2450 3064 3979 4635 4874 5050 5804 6643 7310 7807 Accent en het RIZIV De reconversie gaat verder.. Vele uren kwam de akkoordraad samen om de reconversie verder gestalte te geven. Er werd uitgegaan van het principe er komt over alles een akkoord of er komt helemaal geen akkoord, m.a.w. indien men het niet eens geraakte over alle facetten zouden ook de zaken waarover een akkoord was niet in een wettekst gegoten worden. Uiteindelijk kon een akkoord bereikt worden en zullen wij in de toekomst rekening moeten houden met een aantal nieuwe factoren. Het ligt in de lijn van de verwachtingen dat de zaken waarover een overeenkomst bestaat, in bindende conventietekst wordt gegoten en dat deze in de loop van 2012 (april?) ingang zal vinden. Persoonlijk had ik de indruk dat heel wat collega s gelukkiger waren met het resultaat dan ikzelf. De afbouw van de groep leerstoornissen vind ik een sterk te betreuren feit. Deze kinderen kunnen nergens anders terecht voor multidisciplinaire revalidatie: dit is betreurenswaardig. De vele reacties van ontstemde en ontgoochelde ouders die ik mocht ontvangen, waren een bevestiging hiervan. 5
Accent en de medewerkers Eind 2011 werden we met een verrassing geconfronteerd: Joke De Meester die 17 jaar in dienst was, zoekt vanaf 1 januari 2012 andere oorden op. Zij zocht en vond een nieuwe uitdaging in een totaal ander vakterrein. Wij wensen haar het beste in haar nieuwe job. Na deze minder aangename ervaring kregen we een tweede verrassend bericht maar dit was veel positiever: elk centrum kan een extra halftijdse psycholoog in dienst nemen. Dit betekende in praktijk dat wij kunnen overgaan tot het aanwerven van een fulltime psycholoog waarvan verwacht wordt dat deze begin 2012 aan de slag kan gaan. 2011 was het eerste jaar dat wij een volledig jaar mochten werken met onze kinder- en jeugdpsychiater Sarah-Ann Van Lysebeth. Dit blijkt een voltreffer te zijn: zij betekent voor onze werking een grote toegevoegde waarde. Yvan Winne directeur Dr. Guy Meersman, medisch directeur Van Lysebeth Sarah-Ann kinder-en jeugdpsychiater Joke De Meester, psychologe Inès Vergote, sociaal assistente Karen Wolfcarius, psychologe Mieke Vandekerkhove, logopediste Véronique Gheysen, logopediste Sylvia Maes, logopediste 6
Arabelle Verbauwhede, logopediste Marian Vanthuyne, logopediste Kaat Feryn, ergotherapeute Sibylle Verdonckt, ergotherapeute Katrien Persyn, ergotherapeute Nel Clarysse, ergotherapeute Rita Pollentier, kinesitherapeute Verthé Lies, psychologisch assistente Carine Chiers, logistiek Beernaert Sylvie, logistiek 7
Peuter-en kleuterwerking De zevensprong Evaluatie van het afgelopen werkjaar: Werking: Therapiefrequentie blijft op twee maal per week. Uitbreiding komt er niet omwille van praktische redenen. Al blijft de noodzaak aan het vele herhalen van het geoefende bestaan. Ouderwerking: De ouders kregen de kans om een deel van een sessie bij te wonen. Op deze manier zien ze de therapieruimte en hoe de doelstellingen concreet omgezet worden in activiteiten. In tegenstelling tot vorige jaren werd ook de invalshoek van de ouderavond gewijzigd. Dit jaar waren foto s en een korte video van een Sherbornsessie het vertrekpunt. Die werden nader toegelicht en gelinkt met de theoretische doelstellingen. Zo zijn ouders directer betrokken en kunnen ze zich beter inleven in het therapieprogramma. Kinderyoga: Omwille van het lage ontwikkelingsniveau en de aanvangsleeftijd van een aantal kleuters blijken de stimuleringsvormen waarbij we de globale ontwikkeling van de kinderen kunnen stimuleren steeds belangrijker. Naast het specifieke oefenen vanuit de verschillende disciplines waarbij we de integratieactiviteiten benadrukken, werd ook al enkele jaren aan Sherborne gedaan. Deze methode laat ruimte voor vooruitgang en ontwikkeling via het bewegen. De bevordering van het lichaamsbesef, het zich bewust worden van de ruimte en verschillende bewegingskwaliteiten worden hierbij gestimuleerd. Daarnaast gaat er ook heel wat aandacht uit naar de onderlinge relaties tussen de kinderen. Ze bewegen met elkaar, tegen elkaar. Er zijn gedeelde relaties. Veel kinderen hebben hier heel wat baat bij. Vanuit deze visie leek ook de kinderyoga een uitdaging in deze totale ontwikkelingsstimulering. Naast bovenvermelde doelen is er bij kinderyoga ook aandacht en ruimte om het emotionele beleven te volgen via verschillende technieken. Deze kans hebben we aangegrepen. Dit jaar wordt in samenwerking met een leerling ergotherapie uit de Hogeschool de kinderyoga geïntroduceerd. Zij volgde een opleiding bij Helen Purperhart en zal in de loop van dit schooljaar yogasessies uitwerken die speciaal voor onze doelgroep/kleuters bestemd zijn. 8
Stage van een kleuterleidster: Een stagiaire kleuteronderwijs liep stage in het centrum. Het uitwerken van enkele sessies in de kleutergroep was één van de taken. De invalshoek van de activiteit kwam telkens vanuit een andere discipline. Deze anders soortige stage gaf haar de kans om de werking van een revalidatiecentrum te leren kennen en een andere benaderingswijze bij het stimuleren van kinderen met ontwikkelingsproblemen te ontdekken. Aandachtspunten: Soms is het wenselijk om meer zicht te krijgen op het functioneren van het kind in de klassituatie. Om dit te bewerkstelligen kunnen klasobservaties overwogen worden, waarbij ook het uitwisselen van informatie ( betreffende de werking, het kind en zijn aanpak) een meerwaarde kan zijn. Het kleuterteam, ergotherapeute Katrien Persyn logopediste Marian Vanthuyne psychomotorisch therapeute Katrien Vanfleteren psychologe Karen Wolfcarius Dienst Autiwerking Het autiteam is samengesteld uit: Nel Clarysse (ergotherapeute), Joke De Meester (psychologe), Mieke Vandekerkhove (logopediste), Rita Pollentier (kinesitherapeute). Op vlak van diagnostiek werd het gebruik van de ADOS, ADI-R en TOM-test geoptimaliseerd. Ten gevolge van de reconversie werden meer onderzoeken naar ASS gepland. Gezien dit intensief is naar testing en verwerken van verslaggeving werd het onderzoeksprotocol opnieuw bekeken en aangepast. Dr. Van Lysebeth plaatst het onderzoek in een breder kader. Toch kan dergelijk onderzoek niet steeds leiden tot een onmiddellijke diagnose. Omwille van dit feit dringen wij er bij het RIZIV op aan een categorie vermoeden van mogelijk te maken Er werd ook uitgebreid aandacht besteed aan het optimaliseren van verslagen. Daartoe werd een bevraging gedaan naar sterktes en minder sterke aspecten in onze verslaggeving. Op basis daarvan werden aanpassingen gedaan. Een aantal aspecten daarvan zullen nog verder aan bod komen in 2012; het verzamelen en verwerken van anamnesegegevens, weergave van besluit en aanpak. Ook op vlak van therapie proberen we ons aanbod zo goed mogelijk af te stemmen op de noden van het kind. We houden daarbij rekening met de diverse hulpverleners die vaak betrokken zijn, zoals Gon-begeleiding, 9
thuisbegeleiding, Zoco, Dit vraagt geregeld overleg en vereist heel wat flexibiliteit van alle therapeuten. De belangrijkste partner bij therapie blijven de ouders. Ouderbegeleiding blijft dan ook een belangrijk onderdeel van de therapie. Ook op dit vlak zijn er ideeën voor verdere vernieuwing, zoals groepstraining voor ouders van een kind met ASS. Autisme blijft een problematiek met heel veel nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Wij volgen recente info op via studiedagen, congressen, tijdschriften en boeken. Volgend jaar wordt het verstevigen en verbreden van de kennis van gedrags- en emotionele problematiek vooropgesteld. Clarysse Nel, ergotherapeute De Meester Joke, psychologe Pollentier Rita, psychomotorisch therapeute Vandekerkhove Mieke, logopediste Dienst leerstoornissen Dienstoverlappend: Comorbiditeit leerstoornissen/ ASS Naar aanleiding van de nieuwe conventie, ontstond de nood om de ASS problematiek te implementeren binnen de dienst leerstoornissen. Aan de stuurgroep binnen het centrum werd gevraagd naar literatuur en bijscholing. Op regelmatige tijdstippen werd er door ons team bijeengekomen om deze info te bespreken. Opgedane kennis werd verwerkt binnen de ervaring van ons team. Er wordt regelmatig teruggekoppeld naar voorbeelden uit de praktijk. Werkgroepen Dienst logopedie Gezien de vele positieve reacties vorig jaar, werd besloten om ook dit werkjaar zoveel mogelijk praktische ervaringen uit te wisselen. Daarbij ging er speciale aandacht naar Evidence-based handelen. Er kwamen interessante initiatieven van verschillende werkgroepleden. Dit werd, net als vorig jaar, door iedereen erg op prijs gesteld. Kathleen beet de spits af met haar aanpak rond psycho-educatie bij dyslectische kinderen. Zij vertelde ook dat hierover een werkmap zal uitgegeven worden. Geertrui en Greta brachten casussen naar voor waarbij therapeutisch handelen rond fonologisch bewustzijn nader belicht werd. Christel gaf een verslag over het profiel van kinderen die zwak zijn in begrijpend lezen. De nieuwe Vlaamse Test voor Begrijpend Lezen (VTBL: Van Vreckem, Desoete, De Paepe en Van Hove) kwam verschillende keren ter sprake. De nieuwe AVI testen werden bekeken en er werd ook voorgesteld hoe spelvormen de lees- en spellingtherapie aantrekkelijk kunnen maken. Drie logopedisten leverden hier hun bijdrage. Katrien had het over het programma Spel(l)en, uitgewerkt door 10
J.Van Borsel en H. Demeulenaere. Er ging ook aandacht naar nuttige didactische software rond lezen en spellen. Naast dit alles kwamen de discussies over artikels rond Evidencebasedhandelen. Een duidelijke richting op dit vlak kon de werkgroep dit jaar niet zo goed vinden. Uiteindelijk werd besloten om dit wetenschappelijk verantwoord handelen vanuit de praktijkervaringen te benaderen. Steun voor het opzoekingswerk rond de diverse fases van het therapieproces kan verkregen worden binnen het SIG. Dienst ergotherapie Dit jaar werd er gefocust op comorbiditeit bij kinderen met rekenproblemen en rekenstoornissen. Er werden artikels verzameld in verband met dyscalculie en dyslexie, ADHD, ASS, DCD en dysfasie. Daarvan werden er enkele besproken in verband met de specifieke aanpak van rekenproblemen bij kinderen met ASS. Volgend jaar wordt er hier verder aan gewerkt. Er zullen dan tips verzameld worden in verband met die specifieke aanpak bij kinderen met comorbide stoornissen. Het is de bedoeling dat deze informatie verwerkt wordt in de visietekst in verband met dyscalculie die een aantal jaar geleden in SIGnaal verscheen. Deze visietekst moet ook nog bijgewerkt worden en aangepast aan de actuele inzichten in verband met diagnose en behandeling van kinderen met dyscalculie in de setting van de revalidatiesector, rekening houdend met de nieuwe conventie van het RIZIV. Daarnaast werden ook een aantal externen of leden van de werkgroep uitgenodigd om nieuwe rekenmethodes (ZWISO) en ander materiaal voor te stellen (psycho-educatief spel TRIV.AaDeeHaaDee, Analyse van de rekenfeiten, een instrument van Tilde Brackx, Rekenplezier van Michèle Note, enz.). Verder werden een aantal scripties opgevolgd, alsmede recente ontwikkelingen in verband met dyscalculie, studiedagen en interessant test- of therapiemateriaal. Dienst psychomotoriek Er werd vooral gewerkt rond DCD. Heel wat tijd ging naar het uitleggen, tonen en bespreken van tests, wat verspreid werd over enkele bijeenkomsten. Per samenkomst overliepen we een hoofdstuk van het boek Kinderen met DCD van Hilde van Waelvelde. Af en toe werd informatie doorgegeven over interessante studiedagen. Enkele mensen filmden een kind met DCD en aan de hand van deze concrete voorbeelden werd gediscussieerd over kenmerken van DCD, oefeningen en aanpak. Discussies worden in onze werkgroep niet uit de weg gegaan : zo waren er interessante uitwisselingen over psychomotoriek als middel of als doel, het nut of de noodzaak van medische beeldvorming bij DCD, het al dan niet doorverwijzen van kinderen met lichte orthopedische problemen,enz Studiedagen Dienst logopedie Dit jaar werd het congres TOL, in september, te Brugge bijgewoond. Het werd een heel interessante dag met boeiende sprekers. Professor Lagae had het over de neurologische aspecten bij leerstoornissen, terwijl Prof. dr. E. Thiery de medicamenteuze kant en Guy Couturier de emotionele kant belichtte. Professor 11
Desoete had het over rekenstoornissen en Annick Lampo schetste hoe echtscheiding kinderen kan raken. Ellen Meersschaert pleitte ook nog voor een totaalprofiel bij de handelingsgerichte diagnostiek. Na het congres werden de abstracts en de presentaties ter beschikking gesteld. Tijdens de kerstvakantie werden de hoofdlijnen hiervan naar voor gebracht voor de collega s. Er werd ook een bijscholing gevolgd over hoe Evidence-basedpractice kan toegepast worden binnen het werkveld. De voormiddag werd georganiseerd door SIG en geleid door Petra Warreyn. Dankzij haar duidelijke en boeiende uiteenzetting kon deze wat abstracte doelstelling concreet gemaakt worden. Ook deze lezing wordt in de kerstvakantie voor de collega s voorgesteld. Dit zal ook het geval zijn met de studiedag over leren leren bij kinderen met ASS. Er werden verschillende aspecten van het leren belicht en hoe kinderen met ASS daarbij hun eigen denkstrategie kunnen hebben. De voorstelling, georganiseerd door SIG, leverde enerzijds geen pasklare antwoorden, maar door de doorleefde ervaringen bij de spreker, Kobe Delroy, konden linken gevonden worden met de eigen therapieën. Dienst ergotherapie In het voorjaar werd deelgenomen aan de derde expertmeeting, ingericht door de Universiteit Gent. De uiteenzettingen werden gebracht door onderzoekers en professoren uit de Benelux. Een diversiteit aan onderzoek kwam aan bod, waaronder: vroege markers, mentale getallenlijn, belang van visueel-ruimtelijke functies, getaldiscriminatie, beoordelen van hoeveelheden bij symbolische versus niet-symbolische voorstelling, de rol van het werkgeheugen, gebruik van diverse strategieën. Daarbij werd ook duidelijk dat bij dergelijke onderzoeken en studies steeds meer gebruik wordt gemaakt van fmri (Functional magnetic resonance imaging). In de ontvangstruimte was er de gelegenheid om de diverse postervoorstellingen te bekijken, waar de onderwerpen en studieresultaten werden voorgesteld en toegelicht. Het werd een boeiende maar vermoeiende dag, gezien alle voordrachten in het Engels werden gebracht om mogelijke taalbarrières te doorbreken. Samen met de collega s van de andere diensten werd ook de studiedag omtrent Evidence-based practice in het SIG bijgewoond. Dienst psychomotoriek De bijscholing Evidence-based practice, georganiseerd door het SIG en de studiedag over leren leren bij kinderen met ASS, werd eveneens gevolgd door een personeelslid van de dienst psychomotoriek. Stagiaires Dienst logopedie Net als elk jaar worden logopedisten in opleiding door het logopedische team van Accent begeleid. Momenteel wordt er gewerkt met de hogeschoolopleidingen Kahog Gent, de universiteit Gent en de hogeschoolopleiding KHBO Brugge. Niettegenstaande de hoge belasting voor het lopende werk, zijn de contacten met de opleidingen ook nuttig. Er kan immers ten allen tijde beroep gedaan 12
worden op de docenten voor opzoekingswerk, informatie over lopende onderzoeken, nieuwe theorieën en dergelijke. Bovendien nodigt het werk met de stagiaires uit tot kritische reflectie over de eigen therapie. Dienst ergotherapie We blijven vasthouden aan de traditie in onze samenwerking met de Hogeschool West-Vlaanderen, opleiding ergotherapie. Het voorbije jaar mochten we een tweedejaars stagiaire begeleiden. Het ondersteunen van studenten blijft voor ons een belangrijk kanaal om de wederzijdse uitwisseling van kennis en inzichten te bestendigen. Zo blijven we op de hoogte van wat leeft en evolueert in de opleiding, zowel nationaal als internationaal. Ook veranderingen in het wettelijk kader, RIZIV-voorwaarden en dergelijke kunnen meegegeven worden. Wat wij aan de opleiding kunnen bieden is een kennismaking met het domein reken- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen, maar ook met de specifieke problematieken als dyscalculie, ADHD en ASS. Concreet omvat dit het verkennen van de dienst, de wetenschappelijk onderbouwde methodes die gehanteerd worden en de positie van de ergotherapeut binnen het multidisciplinair team. Daarnaast leren de studenten verantwoordelijkheid opnemen via het uitwerken van specifieke opdrachten. Onze dienst staat inmiddels open om met stagiaires van het keuzetraject wellnesscoaching te peilen naar de mogelijkheden binnen ons centrum. Deze duurzame samenwerking resulteert al een paar jaar in onze medewerking op school binnen de opleidingscommissie. De voorstelling van het opleidingsprogramma 2010-2011 en 2011-2012, de verdere implementatie van het keuzetraject, de voorstelling en motivatie van de omvorming van de vroeger competentiestructuur naar leerresultaten en deelcompetenties en tenslotte de adviserende inbreng van de commissieleden, zijn waardevolle elementen die bijdragen tot het optimaliseren van de stagebegeleiding. Proefschriftbegeleiding Dienst logopedie Er werd verder gewerkt aan het project rond het opstellen en normeren van De Vlaamse Spellingtest. Dit kwam als antwoord op een dringende vraag binnen het werkveld voor het ontwikkelen van een nieuw Vlaams onderzoeksinstrument voor spelling. Het project wordt gestuurd door Christel Van Vreckem van Kahog Gent, in samenwerking met de leden van de werkgroep leesstoornissen van SIG. Het werk verloopt goed, maar neemt, vanzelfsprekend, de nodige tijd in beslag. Het volgende werkjaar zal dit verder gezet worden. Dienst ergotherapie Omwille van de werkdruk kunnen we niet elk jaar ingaan op aanvragen om een scriptie te begeleiden. Dit was in het voorbije academiejaar dus niet het geval. In de aanloop naar het schooljaar 2011 2012 werden de eerste contacten gelegd met een studente uit het traject wellnesscoaching. Het onderwerp, 13
kinderyoga, en de uitwerking ervan wordt geïmplementeerd binnen de peuteren kleutergroepen (uitgebreidere info bij jaarverslag kleuterwerking). Te realiseren projecten Vanaf januari 2012 wordt het team leerstoornissen versterkt door Tim Verbeke (psycholoog). Hij zal eerst op de hoogte gebracht worden van onze werkpunten uit de voorbije jaren. Daarna zal verder gewerkt worden rond psycho-educatie bij de verschillende stoornissen en rond de aanpak van kinderen met leerproblemen en ASS/AD(H)D. Voor de dienst logopedie, Veronique Gheysen Voor de dienst ergotherapie, Kaat Feryn Voor de dienst psychomotoriek, Katrien Vanfleteren 14
Cijfermateriaal 2011 15
16
17
18
19
20
Procentuele verdeling per mutualiteit 50,00 45,00 40,00 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00 CM BM Onafh. ZF WVL lib ZF Secur ex NMBS VL Neutr ZF Euro mut Reeks1 45,93 30,37 11,85 2,96 2,22 1,48 2,22 2,96 Deze percentuele verdeling betreft het aantal actieve dossiers Procentuele verdeling per onderwijsnet 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 VGO GO andere Reeks1 48,57 42,86 8,57 21
Tevredenheidsonderzoek belangrijkste stakeholders Ouders en scholen zijn heel belangrijke actoren als het gaat om tevredenheidsonderzoek. Het is dan ook de logica zelve dat we dit jaarlijks onderzoeken en dat wij veel belang hechten aan hun reacties. Tevredenheidonderzoek scholen De directies van de scholen kregen volgende vragen te beantwoorden. Op deze vragen kon men antwoorden met volledig akkoord (groen in de tabel), akkoord (geel in de tabel), niet akkoord (rood in de tabel) of ik weet het niet (paars in de tabel). 1 Accent biedt via de therapie een duidelijke meerwaarde aan de kinderen van mijn school die op therapie komen. 2 De school is tevreden over de inhoud van de verslaggeving die van Accent wordt doorgegeven aan de school. 3 De school is van mening dat zij op regelmatige tijdstippen op de hoogte wordt gebracht van de resultaten van de therapie. 4 De school is van mening dat Accent steeds op elke vraag tot overleg ingaat. 5 De school krijgt steeds correcte informatie op haar vragen. 6 Telefonische contacten verlopen steeds vlot en op een vriendelijke manier. 7 8 9 10 11 De school vindt dat de huidige tarieven voor het remgeld en het vervoer niet van die orde zijn dat veel kinderen afhaken voor de therapie. De school vindt het positief dat Accent vervoer organiseert om kinderen te vervoeren van de school naar het centrum. De school is van mening dat wanneer medewerkers in Accent ontvangen worden, dit op een vriendelijke en professionele manier gebeurt. De school is tevreden over de werking van Accent en is van plan om in de toekomst verder beroep te doen op haar diensten. De directeur van de school vindt dat de contacten met de directeur van revalidatiecentrum Accent op een constructieve manier verlopen. De bevraging gaf volgende resultaten over de therapie zelf: 22
Conclusies: Groen = volledig akkoord, geel = akkoord, oranje = ik weet het niet en rood is niet akkoord. De scholen die op regelmatige basis kinderen naar Accent doorverwijzen, zijn heel tevreden over de werking. Negatieve antwoorden zijn niet aanwezig. Mondelinge toelichting leert ons dat de vele contacten (telefonisch, mondeling, via verslaggeving) hierbij sterk bepalende factoren zijn. Daarnaast kregen de scholen waar ons busje langskomt drie vragen over het vervoer: 1 2 De medewerkers van Accent die kinderen ophalen tijdens de lesuren gedragen zich discreet en voorkomend. De medewerkers van Accent die kinderen ophalen tijdens de lesuren behandelen de kinderen op correcte wijze. 3 De medewerkers van Accent die kinderen ophalen tijdens de lesuren zijn steeds stipt aanwezig. De manier van antwoorden was dezelfde zoals bij de eerste vraag en gaf volgend resultaat: 23
Conclusies: Geel = volledig akkoord, groen is akkoord, rood is niet akkoord en blauw is ik weet het niet. De weinige scholen waarvoor wij op regelmatige basis vervoer organiseren, zijn zeer tevreden over deze dienstverlening. Geen enkel negatief antwoord werd ons gemeld. Bijna overal is men vragende partij om deze dienstverlening uit te breiden. Tevredenheidsonderzoek ouders Ouders zijn dé bron bij uitstek om te weten te komen of men tevreden is over de werking van Accent. Om hun ideeën te kennen, kregen alle ouders een vragenlijst met daarop 22 vragen: daarop kon men antwoorden met volledig akkoord, akkoord,, niet akkoord of ik weet het niet. De vragenlijst zag er als volgt uit: 24
vragen over de administratief en sociaal personeel 1 ik kan in het secretariaat terecht met mijn vragen. 2 op het secretariaat besteedt men voldoende tijd om naar mij te luisteren 3 op het secretariaat ontvangt men mij op een vriendelijke manier 4 ik ben tevreden over het werk van het secretariaat ik krijgt voldoende info over de regelementeringen binnen revalidatie (bvb. 5 Ivm mutualiteiten, riziv,..) vragen over het therapeutisch personeel 6 ik kan bij de therapeuten terecht met mijn vragen. 7 de therapeuten besteden voldoende tijd om naar mij te luisteren 8 de therapeuten gaan steeds met mij om op een vriendelijke manier 9 ik ben tevreden over het werk van de therapeuten 10 ik ben tevreden over de info die ik vind in het heen- en weerschriftje 11 ik ben voldoende op de hoogte van de evolutie van mijn kind vragen over de dokters 12 ik kan bij de dokters terecht met mijn vragen. 13 de dokters besteden voldoende tijd om naar mij te luisteren 14 de dokters ontvangen mij op een vriendelijke manier 15 ik ben tevreden over het werk van de dokters vragen over ons gebouw 16 het centrum is netjes onderhouden 17 de lokalen zijn kindvriendelijk ingericht 18 de wachtruimte is kindvriendelijk ingericht algemene vragen 19 het personeel is voldoende discreet 20 ik heb het gevoel steeds welkom te zijn in het centrum 21 ik heb vertrouwen in het centrum 22 ik zou andere personen het revalidatiecentrum aanraden Ouders zijn heel tevreden over de administratie. Geen negatieve antwoorden; opvallend veel mensen die beweren niet te kunnen antwoorden. Vaak wordt immers veel werk verricht om de taak van de ouders te verlichten. 25
Op enkele negatieve antwoorden na, heel hoge positieve scores. Een kleine minderheid verwacht een meer klantvriendelijke benadering. Het grootste aandachtspunt blijft de ouders op de hoogte te blijven houden van de therapeutische vooruitgang. Opmerkelijk echter is dat vooral ouders die moeilijk bereikbaar zijn en bv. weinig of niet naar oudercontacten komen dan de meest vragende partij zijn. Moeten (kunnen?) we hier alternatieven bedenken? Het tekort aan medici, zowel qua uren die ze aangeboden krijgen in de centra als het feit dat er weinig of geen dokters (vooral kinderpsychiaters), op de arbeidsmarkt beschikbaar zijn, wordt hier weerspiegeld. De ouders zouden meer contact met de dokters willen. Het (weliswaar heel klein) aantal negatieve antwoorden moet volledig vertaald worden naar een te geringe aanwezigheid en de vraag naar nog meer persoonlijk contact. 26
Een heel kleine minderheid zou de lokalen wat kindvriendelijker willen ingericht zien. Concrete en haalbare voorstellen kregen we echter niet. Globaal heel grote tevredenheid. Geen negatieve reacties. Niemand zou anderen afraden hun kind toe te vertrouwen aan Accent. Algemeen besluit oudertevredenheid: globaal zeer goede scores. Persoonlijk contact met de dokters blijft een aandachtspunt. 27
Verplichtingen i.v.m. het kwaliteitshandboek Evaluatie missie en visie Mooi geschreven missies en visies bij de vleet maar doen we wel wat we beweren te doen? Wij zoeken het ieder jaar uit bij onze medewerkers en bij onze ouders. Wij werken interactief samen met ouders, verwijzers, school en andere eventuele belanghebbenden, dit met respect voor ieders vastgelegde verantwoordelijkheden. 1) Mening van de personeelsleden 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 zeer zeker ja neen zeker niet weet hetniet Besluit : 10 % zeer zeker, 90 % ja, geen negatieve antwoorden. 2) Mening van de scholen Hiervoor verwijzen we naar de grafiek op pagina 24. Te bereiken doel: Minder dan 10% ontevredenen. Besluit: Geen enkel negatief antwoord. Doel is dus zeker bereikt. 28
- Wij werken op een wetenschappelijk onderbouwde manier in een werkomgeving die kwalitatief dit streven ondersteunt. 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 zeer zeker ja neen zeker niet weet hetniet Besluit: 50 % zeer zeker, 40% ja, 10 % weet het niet, geen negatieve antwoorden. - Wij schenken bijzondere aandacht aan kinderen / adolescenten uit kansarme middens. Mening van de eigen medewerkers: 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 zeer zeker ja neen zeker niet weet hetniet Besluit: 50 % zeer zeker, 40% ja, 10 % weet het niet Te realiseren doelstellingen: Meetbare indiciatoren vaststellen voor bepaling wie uit een kansarm midden komt, is niet eenvoudig. Derhalve wordt hier de mening van de medewerkers 29
als maatstaf genomen omdat zij de kinderen best kennen en hun achtergrond goed kunnen beoordelen. - Wij betrekken de personeelsleden van het centrum op een actieve en constructieve manier bij onze opdracht, met speciale aandacht voor permanente bijscholing en ontwikkeling. Mening van de eigen medewerkers: 8 7 6 5 4 3 2 1 0 zeer zeker ja neen zeker niet weet hetniet 20% zeer zeker, 80 % ja, 0 % neen Besluit: Op dit vlak voldaan aan de verwachtingen. Beoordeling: Positief De werking van Accent is gebaseerd op een pluralistische visie waarbij het kind centraal staat, ongeacht ideologische overtuiging, ongeacht het onderwijsnet waartoe het behoort, ongeacht de sociale achtergrond. 7 6 5 4 3 2 1 0 zeer zeker ja neen zeker niet weet hetniet 30
18% zeer zeker, 68% ja, 0% neen en 10% weet het niet. Opvallend is dat hier geen enkele negatieve reactie gegeven wordt; het pluralisme wordt hier eerder als een gewoonte ervaren waar men zelfs niet meer bij stilstaat. Procentuele verdeling per onderwijsnet 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 VGO = vrij gesubsidieerd onderwijs, GO : gemeenschapsonderwijs, andere : gemeentelijk onderwijs en specifieke initiatieven. Doelstelling: Nooit meer dan 75% uit één en hetzelfde net. Bereikt resultaat is dus positief Evaluatie Kwaliteitsplanning 2011 - Opmaak volledig nieuwe uurroosters personeel: deze werden opgesteld in de eerste helft van het jaar en werden gebruikt vanaf 1 september. Deze grote verandering werd vlot gerealiseerd. - De nieuwe conventie voor de revalidatiecentra implementeren in het kwaliteitshandboek: niet volledig gerealiseerd omwille van tijdsgebrek. De reden hiervoor ligt in het feit dat hiervoor structureel geen uren voorzien zijn en dat deze niet geringe opdracht boven op de talrijke functies komt. Dit punt wordt opnieuw opgenomen in de planning voor 2012. - Opmaak nieuw organigram in functie van bijkomende tewerkstelling via interprofessioneel akkoord: dit punt werd volledig afgewerkt en de praktijk wordt afgetoetst vanaf 01/01/2012. Kwaliteitsplanning 2012 0,00 VGO GO andere Reeks1 48,57 42,86 8,57 - Aanpassing kwaliteitshandboek aan de nieuwe regelgeving n.a.v. de reconversie. - Aanpassing procedures onderzoek volgens de noden van de nieuwe doelgroepen. 31
- Infrastructuurwerken: voorzijde gebouw verfraaien, interne verbouwingen nav extra personeelslid (psycholoog) - Implementeren corrigerende maatregelen op basis van opgemaakte persoonlijkheidsontwikkelingsplannen. - Optimalisatie HRM-beleid op basis van E-Ok programmatuur. Samenstelling verschillende bestuursorganen (wijzigingen tijdens de algemene vergadering zijn mogelijk) Lioneel Vandekerchove bood na vele jaren inzet zijn ontslag op basis van leeftijdsgebonden redenen. Dank voor de vele jaren samenwerking. Zijn plaats in het dagelijks bestuur werd ingenomen door Dekyvere Rik. De algemene vergadering Vz.: Dejaeghere Rudy lid Gardedieu Ivan lid Dejaeghere Pablo lid Hiergens Pol lid Dekyvere Rik lid Pattyn Nico lid Debaets Johan lid Van Leynseele Marc De raad van bestuur Vz.: Dejaeghere Rudy lid Gardedieu Ivan lid Hiergens Pol lid Pattyn Nico lid Dekyvere Rik lid Debaets Johan Dagelijks bestuur Vz.: lid Dejaeghere Rudy Dekyvere Rik Functieomschrijvingen Deze werden ingevoerd in de nieuwe software en goedgekeurd door gemandateerde raad van beheer. Accent is lid van: VSOG.: werkgeversorganisatie Federatie: groepeert het grootste deel van de centra uit de verschillende landsgedeelten Drietrapsraket: initiatief in Zuid West-Vlaanderen over alles wat verband houdt met ADHD Overleg Kortrijkse revalidatiecentra: 3 centra die samenkomen wanneer men dit nodig acht. Discussieforum: forum van vertegenwoordigers werkgeversorganisaties en Federatie. Overleg revalidatiecentra CLB regio Kortrijk: komen samen wanneer de omstandigheden dit vereisen. 32
Evaluatie beschikbare middelen Een algemene tevredenheid omtrent de beschikbare middelen is aanwezig bij de medewerkers. Op de vraagstelling hieromtrent (zie tabel hieronder vraag 2) krijgen we een gemiddelde score van 3 hetgeen betekent dat men tevreden is met de beschikbare middelen. Diagnostiek en therapie 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 logo ergo kine psy adm GEM 0,5 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Overzicht voorstellen ideeënbus Er werden tijdens 2011 geen voorstellen door ouders of andere bezoekers geponeerd in de ideeënbus. Beoordeling door de directie Ons kwaliteitshandboek moet grondig aangepast worden aan de nieuwe richtlijnen die gepaard gaan met de reconversie; omwille van de vele bijkomende verplichtingen die deze reconversie met zich meebracht, kon hiervoor in 2011 onvoldoende tijd worden vrijgemaakt. Bijkomende inspanningen op dit vlak zijn zeker nodig en staan ingeschreven in onze kwaliteitsplanning. 33
Gevolgde bijscholingen Rekenen en sticordi (Sibylle Verdonckt) Bewegingspedagogiek volgens Sherborne (Katrien Vanfleteren) Evidence-based werken (Veronique Gheysen) Kinderen spelen, Hoe reageren op games? (Veronique Gheysen) Opvoeden een kwestie van vraag en aanbod en ADHD-toolkit (Ines Vergote/Joke De Meester) ADHD tegen wil en dank (Karen Wolfcarius) Begeleidingsprogramma voor oudergroepen van kinderen met autisme (Mieke Vandekerkhove/ Joke De Meester) Internationaal Congres Dyslexie (Veronique Gheysen) Symposium insigt in gedragsproblemen (Karen Wolfcarius) Motorische lateralisatie en L/R oriëntatie (Rita Pollentier) Screening van autismespectrumstoornissen bij peuters en kleuters (Mieke vandekerkhove/ Nel Clarysse) Voorstelling bachelorproefschriften (Veronique Gheysen) Microsoft share point (Winne Yvan) Presentatie e-ok Personeelsmanager (Winne Yvan) Vroegdetectie autisme (Joke De Meester) Denkdag: leerstoornissen in het secundair onderwijs (Veronique Gheysen) ICF: interne studiedag voor alle medewerkers. Eetstoornissen bij autisme (Joke De Meester) Recente cognitieve/neurowetenschappelijke inzichten in onderzoek naar kinderen met dyscalculie (Kaat Feryn/ Nel Clarysse, Joke Demeester) Aanwezigheden langdurige opleiding of speciale werkgroepen Kortdurende opleiding kindertherapie (Karen Wolfcarius) Werkgroep leerstoornissen (Veronique Gheysen) Werkgroep leesstoornissen (Kaat Feryn) Werkgroep leesstoornissen (Katrien Vanfleteren) 34
Vooruitzichten 2012 De bijkomende aanwerving van een halftijdse psycholoog begin 2012 laat ons toe om gedeeltelijk de interne organisatie te herbekijken en waar nodig aan te passen. Vooral de nood aan meer uren diagnostiek omwille van de meer complexe aanmeldingen moet onze aandacht krijgen. Daarnaast zal onze therapeutische werking sterk doorgelicht worden en aangepast worden: meer en meer kinderen met ASS of ADHD dienen zich aan en het is de bedoeling dat alle therapeuten performant hiermee kunnen omgaan. 2012 wordt net als het voorgaande jaar ook mentaal een moeilijk jaar: wat te doen met kinderen die na onderzoek gecatalogeerd worden onder complexe ontwikkelingsstoornissen en multidisciplinaire therapie nodig hebben? Opnieuw zullen we regelmatig ouders die op zoek zijn naar adequate hulp moeten teleurstellen want omwille van het reduceren van onze groep 4 zullen wij hen niet kunnen helpen en moeten wij hen ook die pijnlijke boodschap brengen. Wanhopige ouders op zoek naar hulp de nodige bijstand moeten ontzeggen, is geen prettige opdracht, te meer dat er geen andere even adequate hulp bestaat waar naar kan verwezen worden. Een niet geringe opdracht wordt tevens de implementatie van het volledig nieuwe amforaprogramma (CARAF): dit is de software waarop het volledige centrum draait. Dit gaat gepaard met de aankoop en de in gebruikname van een volledig nieuw computernetwerk, inclusief nieuwe werkstations. Iedereen zal op vlak van informatica met nieuwe werkwijzen geconfronteerd worden. De verbeteringen intern zullen ook een gezicht krijgen in die zin dat we de voorzijde van ons gebouw sterk willen verfraaien. Een meer aantrekkelijk en meer klantgerichte voorgevel moet in 2012 een feit worden. 2012 wordt (opnieuw) een jaar vol uitdagingen. Yvan Winne directeur 35