Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 15 december 2008 Agenda nr: Onderwerp: Tweede algehele bijstelling begroting 2008 Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies van het raadsvoorstel Conform het bepaalde in artikel 7 van de door Uw raad vastgestelde verordening ex artikel 212 van de Gemeentewet leggen wij U hierbij de tweede algehele bijstelling van de begroting 2008 ter vaststelling voor. In deze najaarsnota wordt een indicatie gegeven van het vermoedelijke resultaat van de jaarrekening 2008. Wij stellen Uw raad voor de najaarsnota vast te stellen en de daaruit voortvloeiende mutaties in de lopende begroting te verwerken. 2. Situatie / Aanleiding / Probleem 3. Relatie met bestaand beleid 4. Gewenst beleid en mogelijke opties 5. Aanbestedingen 6. Financiën Op basis van de beschikbare informatie per 31 oktober 2008 gaan wij ervan uit dat wij Uw raad een sluitende jaarrekening 2008 ter vaststelling kunnen aanbieden, zonder dat daarbij beslag hoeft te worden gelegd op de reserves van de algemene dienst. 7. Communicatie 8. Afwegingen en Advies Op 30 juni 2008 heeft Uw raad de kadernota behandeld en vastgesteld. De daarin verwerkte aanbevelingen en besluiten zijn meegenomen in de onlangs door U vastgestelde programmabegroting voor de planjaren 2009 tot en met 2012. Het voorlaatste sluitstuk van de P&C-cyclus is de najaarsnota. Deze laatste algehele bijstelling van de begroting 2008 leggen wij thans ter vaststelling aan U voor. De programmaverantwoording en de beleidsmatige en financiële analyses op detailniveau komen uitgebreid in de jaarrekening aan bod. Pagina 1 van 6
In deze algehele bijstelling van de begroting hebben wij ons alleen geconcentreerd op begrotingsposten van enige budgettaire omvang. Resultaat van deze financiële doorkijk is dat de budgettaire positie van onze gemeente in vergelijking met het voorjaar niet is veranderd. De verwachting is dat wij U een jaarrekening 2008 kunnen aanbieden, waarbij geen beslag hoeft te worden gelegd op de reserves van de algemene dienst. Aanvankelijk begrootten wij hiervoor nog een bedrag van afgerond 127.000,-. Hierna geven wij U - in telegramstijl - een overzicht van de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de voorjaarsnota. Algemene uitkering uit het gemeentefonds. Bij de presentatie van de kaderbrief op 30 juni 2008 hebben wij Uw raad gemeld dat wij op basis van de nacalculatie over 2007 rekening moesten houden met een structureel dalende algemene uitkering. De staatssecretaris wees er in de maartcirculaire op dat de nacalculatie over 2007 een negatieve doorwerking kent van 14 uitkeringspunten. En daar kwamen voor het planjaar 2008 nog eens 4 uitkeringspunten bovenop omdat de behoedzaamheidsreserve in 2007 niet toereikend was om de gevolgen van de nacalculatie op te vangen. Omdat één uitkeringspunt overeenkomt met ongeveer 10.000,- schatten wij de inkomstenderving voor het planjaar 2008 op een bedrag van 180.000,-. Daarbovenop hebben wij de raad in de kaderbrief voorgesteld om voortaan geen rekening meer te houden met een uitkering uit de behoedzaamheidsreserve. Aanvankelijk werd hiervoor een bedrag gecalculeerd van 100.000,-. Wij gingen er dus vanuit dat de algemene uitkering zou dalen met 280.000,-. In de meicirculaire, die enkele maanden later verscheen, schetst de minister een veel positiever beeld van het verloop van de algemene uitkering. In vergelijking met de junicirculaire van 2007 stijgt de algemene uitkering met 345 miljoen. Dat betekent voor onze gemeente een meevaller van afgerond 345.000,-. In de maartcirculaire werd, zoals eerder al aangegeven, rekening gehouden met een daling van de algemene uitkering van 140.000,-. Een positieve afwijking dus van 485.000,-. Mede door het aanzienlijke pakket aan extra investeringen nemen de rijksuitgaven toe, zo schrijft de minister en daarnaast veroorzaakt de lager dan verwachte groei van de accressen in 2007 een verhoging in het planjaar 2008, ten opzichte van de Miljoenennota 2008. Lagere rijksuitgaven in 2007 leiden tot een lager accres in dat jaar en vervolgens tot een hogere groei van rijksuitgaven en accressen in 2008. Bouwleges. De feitelijke ontwikkeling van de bouwleges blijft dit jaar iets achter bij de prognose. Wij verwachten een tegenvaller in de orde van grootte van 50.000,-. Uitkeringen sociale zaken. De gemeente is vanaf 1 januari 2004 volledig financieel verantwoordelijk voor de uitvoering van de wet Werk en Bijstand (WWB). Voor het opvangen van de uitkeringskosten stelt het rijk een budget beschikbaar, waarvan de hoogte onder meer afhankelijk is van het aantal uitkeringen op een bepaalde peildatum. Voor het planjaar 2008 is de verwachting dat de uitkeringslasten hoger zullen uitvallen dan het verstrekte budget. In de voorjaarsnota hebben wij het eigen aandeel becijferd op een bedrag van 264.000,-. Daarvan is toen een bedrag van afgerond 169.000,- ten laste gebracht van de voor dat doel gevormde bestemmingsreserve. Via deze najaarsnota stellen wij voor om het beslag op de bestemmingsreserve te verhogen tot eveneens 264.000,-, zodat het resultaat van de jaarrekening 2008 niet door de hogere uitkeringslasten wordt beïnvloed. Pagina 2 van 6
Ontwikkeling loonkosten. Op basis van de stand van zaken per 31 oktober 2008 is de verwachting dat de feitelijke salariskosten en andere daaraan gerelateerde kosten ongeveer 150.000,- hoger zullen uitvallen dan waarvan bij de samenstelling van de primitieve begroting is uitgegaan. Ingeval van ziekte of zwangerschap of wanneer een periode moet worden overbrugd tussen het ontstaan en de invulling van een vacature wordt gebruik gemaakt van tijdelijke uitzendkrachten. Dit soort krachten zijn relatief gezien duur. Dit jaar is een aantal vacatures ontstaan, waarvan de invulling in verband met de uiterst gespannen marktsituatie uitermate moeizaam is verlopen c.q. nog verloopt. Mede daardoor hebben wij langer gebruik moeten maken van de diensten van tijdelijke uitzendkrachten. Exploitatie sportcentrum Polfermolen. Over het verloop van de exploitatie van sportcentrum Polfermolen hebben wij U regelmatig geïnformeerd. Ook de vakcommissie EFT en het Presidium zijn van de belangrijkste ontwikkelingen en de stappen die wij inmiddels gezet hebben, op de hoogte gehouden. Hierna geven wij U nog eens een korte opsomming van de belangrijkste feiten. a. In de zomermaanden van 2007 bleek dat het exploitatietekort over dat jaar behoorlijk hoger zou uitvallen dan waarmee bij de samenstelling van de begroting rekening was gehouden. De vakcommissie EFT werd hierover gedetailleerd geïnformeerd. b. De ontstane situatie was aanleiding voor het nemen van een aantal ingrijpende maatregelen: - de exploitatie van het centrum werd onder strikt toezicht geplaatst, hetgeen impliceerde dat belangrijke financiële verplichtingen vooraf aan de bestuurders ter goedkeuring moesten worden voorgelegd; - er werd een onderzoek ingesteld naar de kwaliteit van de bedrijfsvoering in het algemeen en naar de administratie in het bijzonder. De resultaten van deze quickscan zijn vervolgens uitgewerkt met een dusdanige diepgang dat de consequenties voor zowel het financieel als het maatschappelijk rendement duidelijk werden. c. De jaarrekening 2006 sloot met een tekort van 347.000,-. De jaarrekening 2007 liet een tekort zien van 623.000,-. Van dat bedrag werkt 100.000,- niet structureel door. Op basis van deze cijfers hebben wij U bij de presentatie van de kaderbrief voorgesteld om de gemeentelijke exploitatiebijdrage op te trekken tot 523.000,-. d. Het destijds door ons ingehuurde bureau kreeg onder meer als opdracht om een realistische begroting op te stellen. Na de zomermaanden lag het cijfermateriaal op tafel. De uitkomsten van die begroting als uitgangspunt nemend en kijkend naar de financiële situatie van dit moment, is de verwachting dat dit jaar de gemeentelijke exploitatiebijdrage nog met circa 50.000,- moet worden verhoogd. In totaal sluit de gemeentelijke exploitatiebijdrage dan op een bedrag van 573.000,-. Die aanpassing hangt vooral samen met de fors gestegen energieprijzen. Omdat wij aan alle veiligheidseisen wensen te voldoen zijn ook de personeelskosten en de afschrijvings- en financieringslasten hoger dan aanvankelijk verwacht. Ook de horeca-exploitatie blijft achter bij de prognoses. In de onlangs door Uw raad vastgestelde meerjarenbegroting hebben wij de gemeentelijke exploitatiebijdrage voor 2009 becijferd op 565.000,-. Er moeten dus alle zeilen worden bijgezet om de exploitatie binnen dat financiële kader te verzorgen. e. Het contract met de zittende directeur loopt op 1 april 2009 af. Met hem is overeengekomen dat hij in de periode van 1 september 2008 tot 1 april 2009 de overuren zal compenseren en de nog resterende vakantiedagen gaat opnemen. Wij hebben de LifeStyle Groep bereid gevonden om van 1 september 2008 tot 1 april 2009 het interim-management te verzorgen. Pagina 3 van 6
De opdracht aan de interim-manager hebben wij als volgt geformuleerd: - Hij moet zorgdragen voor de dagelijkse aansturing van de organisatie; - Hij moet de suggesties en maatregelen van de rapportage van het door ons ingehuurde externe bureau verder uitwerken, ter besluitvorming voorleggen en implementeren binnen de organisatie; - Van hem wordt een advies verwacht over de verdere maatregelen, die nodig zijn om de bedrijfsvoering optimaal te laten verlopen; - Hij dient een beleidsmatige visie op de voortzetting van de exploitatie te ontwikkelen, inclusief een financiële vertaling naar de exploitatie. Het verschaffen van inzicht in de financiële consequenties van de mogelijke keuzes, maakt daar onderdeel vanuit, evenals een analyse van de risico s. De geschetste ontwikkelingen en de gekozen oplossingsrichting(en) vragen eenmalig extra financiële ruimte. Wij stellen dan ook voor om ten laste van de lopende begroting een voorziening te vormen, waaraan dit jaar een bedrag wordt gedoteerd van 118.000,-. Bij de presentatie van de jaarstukken kunt U de wijze van besteding van dat bedrag verifiëren. Reserves van de algemene dienst. Wij verwachten dat wij Uw raad een jaarrekening 2008 kunnen aanbieden, die zonder saldo sluit waarbij geen beroep hoeft te worden gedaan op de reserves van de algemene dienst. Bij de samenstelling van de begroting is ervan uitgegaan dat wel beperkt beslag op deze reserves moet worden gelegd voor het verkrijgen van evenwicht in de begroting en wel voor een bedrag van afgerond 127.000,-. Overige aanpassingen De overige aanpassingen van de lopende begroting leiden per saldo tot een negatieve bijstelling van 85.000,-. Dat bedrag kan globaal als volgt worden gespecificeerd: Onderhoudskosten wegennet hoger dan geraamd 25.000,- Onderhoudskosten sportterreinen, eveneens hoger dan geraamd 20.000,- Onderhoudskosten begraafplaatsen 15.000,- Overige aanpassingen, per saldo 25.000,- 85.000,- Recapitulatie: Algemene uitkering gemeentefonds 485.000,- Bouwleges - 50.000,- Egalisatiereserve sociale uitkeringen 95.000,- Salarissen en andere daaraan gerelateerde kosten - 150.000,- Exploitatie sportcentrum Polfermolen - 168.000,- Reserves van de algemene dienst - 127.000,- Overige aanpassingen, per saldo - 85.000,- Per saldo -,- Pagina 4 van 6
9. Bijlagen Het besluit tot vaststelling van de tweede algehele bijstelling van de begroting 2008. Valkenburg aan de Geul, 21 oktober 2008 Burgemeester en wethouders van Valkenburg aan de Geul, L.T.J.M. Bongarts Algemeen directeur/gemeentesecretaris Drs. M.J.A. Eurlings burgemeester Pagina 5 van 6
De raad van de gemeente Valkenburg aan de Geul, Gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders de dato 21 oktober 2008; Gehoord de commissie EFT de dato 26 november 2008; B e s l u i t : De najaarsnota vast te stellen en de daaruit voortvloeiende mutaties van de begroting te verwerken. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van 15 december 2008. De raad voornoemd, Griffier, Voorzitter, Pagina 6 van 6