Memo Reg.nr.: O-FIN/2013/16 / RIS

Transcriptie

1 Memo Reg.nr.: O-FIN/2013/16 / RIS Aan : Raadsleden gemeente Boxmeer Van : College van Burgemeester en Wethouders Kopie : Datum : 23 januari 2013 Onderwerp : Decembercirculaire 2012 Bijlage(n) : Inleiding Bij de 2 e algemene bijstelling van de begroting 2012 (septembercirculaire 2012) bent u voor het laatst geïnformeerd over de ontwikkelingen m.b.t. de algemene uitkering. Inmiddels is de decembercirculaire 2012 verschenen. Via de decembercirculaire 2012 krijgt u vooral een eerste indruk van de gevolgen die het Regeerakkoord voor het gemeentefonds heeft. Er is nog veel onduidelijk over de exacte gevolgen van het Regeerakkoord. Dat er grote bezuinigingen plaatsvinden is inmiddels wel duidelijk. De gevolgen van het Regeerakkoord zullen nog verder worden uitgewerkt en de uitkomsten hiervan zullen in de meicirculaire 2013 en latere circulaires worden uitgewerkt. Belangrijkste punten uit de decembercirculaire De accressen in de jaren 2013, 2014 en 2015 verbeteren iets. In latere jaren worden ze echter lager bijgesteld. 2. Voor de komende jaren meldt de circulaire verder diverse kortingen/aanpassingen vanwege het regeerakkoord tussen VVD en PvdA. - Uitname in verband met de voorgenomen opschaling gemeenten: korting loopt in de jaren op. Start met 60 miljoen in 2015, 120 miljoen in 2016 en 180 miljoen in BTW-compensatiefonds: er wordt miljoen overgeheveld naar het gemeentefonds in verband met de voorgenomen afschaffing van het BCF. Dit komt neer op een vermindering van circa 300 miljoen. Bovendien wordt de BTW verhoging van 19% naar 21% niet gecompenseerd. Per saldo komt dit neer op een korting van 539 miljoen. - Structurele uitname in verband met onderwijshuisvesting van 256 miljoen. - Vermindering raadsleden wordt verzacht tot dualiseringskorting (toevoeging 110 miljoen, uitname 18 miljoen). - Hergebruik scootmobielen wordt verplicht wat leidt tot een (korting oplopend tot 50 miljoen vanaf 2017). - Wmo (structureel miljoen) - Schrappen verplichte maatschappelijke stage (-20 miljoen structureel) 3. De decembercirculaire gaat niet in op de voorgenomen decentralisaties in het sociaal domein (o.a. jeugdzorg, delen van de AWBZ), dit in afwachting van andere besluitvorming die hierover zal plaatsvinden. Daarnaast hebben zich, los van deze decembercirculaire, ontwikkelingen voorgedaan in de aanpassing van diverse eenheden die positieve financiële consequenties met zich meebrengen. Onderstaand wordt per jaar hier nader op ingegaan. O-FIN/2013/16 / RIS

2 Inmiddels is er op 18 januari jl. als gevolg van bestuurlijk overleg tussen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW) een onderhandelingsakkoord bereikt over de diverse financiële maatregelen en ambities die voortvloeien uit het Regeerakkoord. De belangrijkste afspraken hebben betrekking op: De Wet houdbare overheidsfinanciën, waarbij de ambitie en de tekortnorm voor de medeoverheden voor de komende jaren zodanig is vastgesteld dat ruimte blijft voor investeringen. Het Wetsvoorstel schatkistbankieren, waarbij medeoverheden hun overtollige middelen zullen onderbrengen in de schatkist. Het wetsvoorstel zal zodanig worden aangepast dat ook onderling lenen mogelijk wordt. Het BTW-compensatiefonds, waarvoor is overeengekomen dat het kabinet zal afzien van de voorgenomen afschaffing. Daarbij geldt dat de korting van 550 mln euro wordt gehandhaafd en de beheersbaarheid van het fonds wordt gegarandeerd. VNG, IPO en UvW zullen dit akkoord met positief advies voorleggen aan hun achterban. Samenvatting financiële consequenties decembercirculaire 2012 en aanpassing eenheden (-) neerwaartse bijstellingen (+) positieve bijstellingen Algemene uitkering Decembercirculaire Verhoging uitkeringsfactor Aanpassing eenheden Totaal Toelichting De verhoging van de algemene uitkering voor de jaren 2011 tot en met 2013 zit voor een klein gedeelte in de verhoging van de uitkeringsfactor maar vooral in de aanpassing van de eenheden. - pag. 2/5 -

3 Globale vertaling gevolgen regeerakkoord voor de jaren Algemene uitkering Opgenomen in begroting Vertaling regeerakkoord Totaal Begrotingsresultaat na 2 e algemene bijstelling Nieuw begrotingsresultaat Toelichting Op dit moment is er in feite nog onvoldoende informatie beschikbaar om een betrouwbare berekening te maken van de effecten van het Regeerakkoord. Voor de vertaling is van verschillende uitgangspunten uitgegaan die verderop nader worden toegelicht. Zoals al eerder aangegeven geeft de decembercirculaire een eerste indruk van het regeerakkoord. Duidelijk is dat het uiteindelijk structureel om een behoorlijk bedrag gaat. Regeerakkoord Accressen De accressen in de jaren 2013, 2014 en 2015 verbeteren iets. In latere jaren worden ze echter lager bijgesteld. Uitname in verband met voorgenomen opschaling gemeenten Onbekend is op welke wijze deze korting wordt toegepast. Bovendien is niet duidelijk voor welke gemeenten een eventuele korting van toepassing is, betreft het een generieke korting of treft het alleen gemeenten onder de inwoners. Vanwege de grote onduidelijkheid hebben wij deze korting niet meegenomen in de berekeningen. BTW compensatiefonds (BCF) Op aandringen van VNG, IPO en UvW ziet het kabinet af van afschaffing van het BTWcompensatiefonds. De beoogde bezuiniging ( 550 miljoen per jaar) wordt gerealiseerd via een structurele korting op het gemeente- en Provinciefonds. Ook zal het BTWcompensatiefonds, dat de afgelopen 10 jaar verdubbelde en waarbij het Rijk een steeds groter deel moest bijpassen, worden gemaximeerd. Wij hebben de opgenomen bezuiniging van het BTW-compensatiefonds vertaald in punten uitkeringsfactor. Deze benadering is wellicht te grof maar op dit moment het enige handvat. De uiteindelijke verdeling zal plaatsvinden via een veelvoud van maatstaven. De verwachting is dat bij de meicirculaire hier meer duidelijkheid over gegeven kan worden. - pag. 3/5 -

4 Structurele uitname in verband met onderwijshuisvesting Het betreft hier een nogal eenzijdige korting van 256 mln. (bovenop de effecten van de trap af) op het cluster onderwijs. Uitgaven op dit cluster blijven achter bij wat gemeenten op het cluster ontvangen als gevolg van tijdelijk verborgen kapitaallasten (die bij nieuwbouw zichtbaar worden). Reden voor het Rijk om dit bedrag af te romen. De uitname zal waarschijnlijk via ruim 10 maatstaven plaatsvinden, dat maakt het lastig daar nu een goede inschatting van te maken. Ook hier is voorlopig uitgegaan van een vertaling in de uitkeringsfactor. Vermindering raadsleden In de voorgaande circulaires was voor 2015 een uitname geraamd van 110 mln. wegens vermindering van het aantal politieke ambtsdragers (lees: raadsleden). Het nieuwe kabinet acht de voorziene vermindering van het aantal raadsleden te hoog en stelt het bij tot de aantallen van voor de dualisering. De uitname uit het gemeentefonds die daar bij past is slechts 18 mln. De verlaging hebben wij verwerkt in de maatstaf bedrag per inwoner. Scootmobielen en maatschappelijke stages Voor hulpmiddelen zoals rolstoelen en scootmobiel geldt voortaan een plicht tot hergebruik. Hiermee is een bedrag van 50 miljoen gemoeid. De wettelijk verplichte maatschappelijke stages worden per 2015 afgeschaft. Daarbij zal een uitname uit de algemene uitkering gemeentefonds plaatsvinden van 20 miljoen. Deze kortingen zullen ook via verschillende maatstaven verlopen. De opgenomen bezuinigingen en de effecten zijn voorlopig vertaald in punten uitkeringsfactor. WMO Voor de WMO staat een korting gepland van oplopend naar 1,140 miljard in 2016 wegens het beperken van de huishoudelijke hulp. De korting zal worden toegepast op de integratie-uitkering. Voor 2013 ontvangen wij een integratie-uitkering van ,--. Voor een eerste indicatie van de korting kan uitgegaan worden van 75% van deze uitkering. Intern zal t.z.t. met een nota komen waarbij ingegaan wordt op de geplande bezuinigingen. Voorlopig gaan wij er van uit dat deze operatie budgettair neutraal verloopt. Decentralisaties Voor de gemeenten ziet het kabinet een belangrijke rol bij het overnemen van het Rijk van overheidstaken. Te noemen zijn de jeugdzorg, delen van de AWBZ, de inkomensondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten en taken op het gebied van werk en inkomen, in het bijzonder de Participatiewet. Deze decentralisaties gaan gepaard met de overdracht van veel geld. Aan de overdrachten zijn kortingen verbonden, deels vanwege maatregelen om het beroep op de overheid te verminderen, deels ook omdat gemeentelijke uitvoering tot besparingen leidt. Op dit moment is er nog zoveel onduidelijkheid over de financiële gevolgen dat wij hier geen financiële vertaling voor hebben opgenomen. Overige opmerkingen Wet Houdbare overheidsfinanciën De invoering van de wet Houdbare overheidsfinanciën wordt voortgezet. De Wet, waarbij de ambitie en de tekortnorm voor de medeoverheden voor de komende jaren zodanig is vastgesteld dat ruimte blijft voor investeringen. - pag. 4/5 -

5 Schatkistbankieren Het Wetsvoorstel schatkistbankieren, waarbij medeoverheden hun overtollige middelen zullen onderbrengen in de schatkist gaat gewoon door. Het wetsvoorstel zal zodanig worden aangepast dat ook onderling lenen mogelijk wordt. Herijking gemeentefonds Over het vervolg van de herijking van het gemeentefonds valt op afzienbare termijn een besluit te verwachten, waarbij alle relevante aspecten zorgvuldig zullen worden gewogen Conclusie De financiële cijfers zoals opgenomen in de decembercirculaire 2012, voor de jaren 2010, 2011 en 2012 van respectievelijk ,--, ,-- en ,-- zullen worden meegenomen in het rekeningsresultaat Bij de samenstelling van de 2 e algemene begrotingsbijstelling was dit voordeel nog niet bekend en daardoor ook niet meegenomen. De praktijk leert dat we de komende maanden nog meer aanpassingen krijgen over bovengenoemde jaren. Deze zullen voor zover mogelijk uiteraard ook nog worden verwerkt en toegelicht in de jaarrekening Voor het jaar 2013 wordt voorgesteld om voorlopig geen wijziging te verwerken in de begroting. Bij vertaling van de eerstvolgende relevante circulaire uit het gemeentefonds zal dit opnieuw overwogen worden en zal indien nodig de begroting 2013 alsnog worden aangepast. Een belangrijke reden hiervoor is dat het zich laat aanzien, los van het Regeerakkoord, dat het accres 2012 als gevolg van onderuitputting bij het Rijk lager zal uitvallen dan in de septembercirculaire is gemeld. De definitieve uitkomst volgt echter pas komend voorjaar. December is geen aanpassingmoment voor de accressen. Zoals gezegd zal de meicirculaire hierover meer informatie verschaffen. Uit recent, na de decembercirculaire, ontvangen informatie is de huidige inschatting dat de onderuitputting in het jaar 2012 wel eens een bedrag kan bedragen van 106 miljoen waardoor de uitkeringsfactor met 9 punten zou dalen. Dit komt voor onze gemeente overeen met een bedrag van In het verleden had het Rijk een behoedzaamheidsreserve waar men deze gelden dan uithaalde. Onder druk van de gemeenten is deze reserve destijds afgeschaft. Men vond deze reserve eigen geld van de gemeenten en als er gereserveerd moet worden dan doen de gemeenten dit zelf wel. Om bovengenoemd nadeel over het jaar 2012 van ,-- straks op te kunnen vangen wordt voorgesteld om een bedrag van ,-- te storten in een eigen nieuw te vormen behoedzaamheidsreserve. Bij het voorstel tot bestemming van het rekeningsresultaat 2012 zullen wij dit aan de raad voorstellen. Gelet op de huidige recessie is de kans groot dat onderuitputting vaker gaat voorkomen. Bij samenstellen van de kadernota 2013 zal rekening gehouden worden met de gevolgen van het regeerakkoord zoals hierboven omschreven. Mocht er de komende tijd meer duidelijkheid komen dan zal er uitgegaan worden van de meest actuele gegevens. - pag. 5/5 -