Noord- en Oost-Gelderland Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 14 april 2016 om 13.30 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 7 juli 2016 om 13.30 uur (eventueel 18 mei om 12.00 uur) Aanwezig: leden: H.J. Rijks (Aalten), P. Blokhuis (Apeldoorn), mw. M.H.H. van Haaren (Berkelland), A. Peppelman (Bronckhorst), L. Tuiten (Brummen, plaatsvervanger J.B. Paauw), C.J. Telder (Doetinchem), S. W. Krooneman (Elburg), D. van Norel (Epe), A.L Klappe (Ermelo), M. Hospers (Hattem), H.J. Berkhoff (Heerde), mw. T. van der Linden (Lochem), mw. I.T.J.M. Wolsing (Montferland), G. van den Berg (Nunspeet), mw. E.G. Vos-van de Weg (Oldebroek), J. Hoenderboom (Oost Gelre), L.G. Kuster (Oude IJsselstreek), A. Kleijer (Putten, voorzitter), W. Vrijhoef (Voorst), mw. I.G. Saris (Winterswijk), mw. P.C.M. Withagen (Zutphen); namens GGD Noord- en Oost-Gelderland: D.W. ten Brinke (directeur publieke gezondheid / algemeen directeur), A.B. Verweij (manager Bedrijfsbureau / controller), T. Nijland (directiesecretaris) publieke tribune: mw. M. Gerritsen, mw. G. Dekker en V. Ledeboer (Apeldoorn), mw. A. van Haren (Heerde), A. Koster (Lochem) Afwezig: J.B. Paauw (Brummen, vervangen door L. Tuiten), G.J. van Noort (Harderwijk), mw. C. Abbenhues (Veiligheidsregio Noord- en Oost- Gelderland / Zutphen), A. Schoenmaker (directeur publieke gezondheid / directeur GHOR Veiligheidsregio NOG) Verzendlijst: leden AB, gemeenteraden (via colleges B&W), ambtenaren volksgezondheid, management / beleidsadviseurs GGD 1. Opening en verslag vergadering d.d. 18 februari 2016 De heer Kleijer opent de vergadering. Hij stelt vast dat er weer een mooie opkomst is. Het AB stelt het verslag ongewijzigd vast. 2. Ingekomen stukken en mededelingen De heren Kleijer en Ten Brinke doen mondeling enkele mededelingen. a. GGD GHOR Nederland heeft het rapport Publieke gezondheid borgen uitgebracht. Conclusie is dat Nederland een goed stelsel van publieke gezondheid kent. Om dat te behouden is versterking nodig van de GGD'en. Het rapport geeft een goede inkijk in de taken GGD en enkele knelpunten daarin. 1
b. De vaste Tweede Kamercommissie VWS heeft op 31 maart 2016 met de minister en staatssecretaris gedebatteerd over het preventiebeleid. Prominent op de agenda stond het Stimuleringsprogramma Publieke Gezondheid. c. In de AB-vergadering van 18 februari 2016 heeft het Dagelijks Bestuur nadere informatie toegezegd over de publieke gezondheidszorg voor vluchtelingen. Dit gebeurt nu mondeling. Vluchtelingen worden onderverdeeld in asielzoekers en statushouders. Asiel zoekers vallen onder de verantwoordelijkheid van het Centrale Orgaan opvang asielzoekers (COA). Statushouders vallen, net als andere inwoners, onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten. Zoals bekend is de instroom van vluchtelingen toegenomen. In de regio NOG zijn er relatief veel opvangcentra. Bij de publieke gezondheidszorg voor asielzoekers (PGA) heeft de GGD een klein tekort in de begroting. De grotere aantallen asielzoekers en de grotere omvang van de PGA brengen schaalvoordelen met zich mee. Daardoor neemt het tekort relatief af. Het streven is uiteindelijk kostendekkende afspraken te maken met het COA. Daarnaast heeft de GGD te maken met extra werk voor de publieke gezondheid voor statushouders in de gemeenten. Daarbij gaat het vooral om de jeugdgezond heidszorg, die 5 tot 10 keer meer tijd besteedt aan de kinderen dan gewoonlijk. De aantallen statushouders zijn nog sterk in ontwikkeling. Voor deze extra werkzaam heden is er nog geen financiële dekking. Het DB zal bij de jaarrekening 2015 voorstellen om een deel van het overschot over 2015 hiervoor in zetten. Geschat wordt nu dat een bedrag van 170.000 nodig is. Daarnaast is er een lobby van gemeenten en GGD en bij het rijk om extra geld voor de inspanningen van de gemeenten voor vluchtelingen beschikbaar te stellen. Dit ligt nu bij het kabinet. De GGD spant zich in voor een goede zorg aan vluchtelingen. De werving van extra medewerkers is nog wel lastig. De GGD zet ervaren JGZ-medewerkers in voor vluchtelingen en de nieuwe, tijdelijke medewerkers voor de reguliere jeugdgezondheidszorg. d. Het Dagelijks Bestuur heeft de concept-jaarstukken 2015 toegezonden aan de gemeenteraden, samen met de rapportage van de accountant en een samen vatting. De Wet gemeenschappelijke regelingen schrijft voor dat dit voor 15 april gebeurt. De achtergrond is dat de raden de uitkomsten van de jaarstukken kunnen betrekken bij hun zienswijzen over de begroting. Het Algemeen Bestuur bespreekt op 7 juli 2016 de Jaarstukken 2015 en het bestemmingsvoorstel voor het saldo (zie ook bij c). e. Het digitale publieksjaarverslag 2015 van GGD NOG is online, zoals te zien is op het scherm in de vergaderzaal. Zie www.qqdnoqiaarverslaq.nl. Het AB neemt de mededelingen a. t/m e. voor kennisgeving aan. 3. Benoeming DB-lid De heer Telders merkt op dat door deze benoeming een functie uit de Achterhoek in het DB verdwijnt. Hij bepleit een evenwichtige regionale verdeling. Mevrouw Van der Linden wijst erop dat het gaat om een DB-functie vanuit de Veiligheidsregio NOG. Mevrouw Van Haaren geeft aan dat er geen bezwaren bestaan tegen mevrouw Abbenhues, met wie ze in een eerdere functie goed heeft samengewerkt. Maar ook in Berkelland leven de gevoelens dat de inbreng vanuit de Achterhoek minder wordt. 2
De Kleijer licht toe dat de benoeming voortvloeit uit een portefeuillewisseling in het DB van de VNOG. De heer Joosten heeft nu de portefeuille brandweer gekregen en mevrouw Abbenhues de portefeuille GHOR. De heer Kleijer vraagt of de genoemde bezwaren voor de Achterhoekse gemeenten reden zijn om tegen te stemmen. De heer Telder zegt dat dit niet het geval is. Mevrouw Van Haaren wil niettemin aandacht voor de inbreng van de Achterhoekse gemeenten. Mevrouw Van der Linden verbaast zich hierover. Zo zou ook aandacht kunnen worden gevraagd voor de verschuiving van de portefeuille brandweer van de Stedendriehoek naar de Achterhoek. De heer Kleijer zegt toe dat het DB nadenkt over de vormgeving van een evenredige vertegenwoordiging vanuit de drie regio s in het DB. Het AB besluit: 1. de heer N. Joosten ontslag te verlenen als lid van het Dagelijks Bestuur 2. mevrouw C. Abbenhues te benoemen tot lid van het Dagelijks Bestuur. 4. Treasurystatuut 2016 De heer Van Norel licht toe dat in de nazending nog kleine aanpassing wordt voorgesteld, naar aanleiding van een opmerking van een ambtenaar. Het betreft de bepalingen over lenen uit hoofde van publieke taak (artikelen 3 en 6). Dit doet de GGD niet. De heer Peppelman stel voor om in artikel 6 te bepalen dat als de GGD middelen uitzet bij een financiële instelling, dit een Nederlandse instelling moet zijn en bij voorkeur weg te laten. De heer Verweij licht toe dat in de financiële wereld de regels ook gelden voor niet- Nederlandse instellingen. Hij snapt gevoel wel. De heer Van den Berg en mevrouw Van Haaren verwachten juridische bezwaren op basis van mededingingsregels. De heer Kleijer zegt toe dat het DB dit uitzoekt en het AB informeert. In de uitvoering blijft de voorkeur voor een Nederlandse instelling wel staan. Het AB besluit: 1. het Treasurystatuut vastgesteld op 1 maart 2012 in te trekken 2. het Treasurystatuut GGD Noord- en Oost-Gelderland 2016 vast te stellen a. met terugwerkende kracht tot 1 januari 2016 en b. met aanpassing van de artikelen 3 en 6, met als strekking dat lenen uit hoofde van publieke taak niet mogelijk is. 5. Invoering Vennootschapsbelasting De heer Kleijer licht toe de strekking van de toegezonden notitie toe. De GGD heeft extra werk van de vennootschapsbelasting en krijgt te maken met een beperkt bedrag aan extra kosten. 3
Het AB besluit kennis te nemen van de gevolgen van de invoering van de vennootschapsbelasting voor de GGD. 6. Programmabegroting 2017 De heer Kleijer wijst op nagezonden reacties van Bronckhorst en Nunspeet. De heer Peppelman zegt dat de indexering een punt van discussie blijft voor de Achterhoekse gemeenten. Voor toekomst wil hij graag de discussie helder krijgen. De raden van de Achterhoekse gemeenten hebben andere gedachten over de indexering bij gemeenschappelijke regelingen. De heer Kleijer zegt dat bij de Bestuursagenda voor deze bestuursperiode hierover afspraken zijn gemaakt. De heer Van Norel vindt het goed de discussie te voeren, maar het is ook goed te beseffen dat het verschil in absolute bedragen klein is. De boodschap is hem echter helder. Mevrouw Saris merkt op dat de raad van Winterswijk uitkomt op een index van min 0,96% voor gemeenschappelijke regelingen. Mevrouw Wolsing stelt vast dat eigenlijk de hele Achterhoek opnieuw een discussie wil over de indexering. De heer Kleijer zegt toe dat het DB dit bespreekt. Het AB besluit: 1. in te stemmen met de concept-programmabegroting 2017. 2. in te stemmen met de procedure tot vaststelling. 7. Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD NOG De heer Kleijer geeft aan dat de wijziging van de gemeenschappelijke regeling de vorige keer meningsvormend is besproken. Het DB heeft enkele wijzigingen doorgevoerd. Een belangrijke aanpassing is dat gemeenten één keer per twee jaar de keuze kunnen maken of de GGD jeugdgezondheidszorg voor hen uitvoert. Het DB hoopt met de wijzigingen voldoende aan de gevoelens en opmerkingen van de gemeenten tegemoet zijn gekomen. De heer Kleijer verwacht dat er behoefte zal zijn om vragen te stellen en opmerkingen te maken. Mevrouw Saris zegt dat het college van Winterswijk nadere concretisering wil van de kosten die een gemeente betaalt als zij jeugdgezondheidzorg wil terugnemen. Mevrouw Saris wil dit aan de voorkant regelen en daartoe de spelregels uit de bestaande jurisprudentie vastleggen. Zij dient een amendement op het voorstel in, dat inhoudt om in artikel 4, vijfde lid, na de eerste zin toe te voegen: Voorde financiële en overige gevolgen geldt als uitgangspunt de schaaleffecten gedurende vijfjaren vanaf het moment waarop het verzoek van het college in werking treedt. Voorde personele gevolgen c.q. frictiekosten geldt als uitgangspunt tweemaal de jaarloonsom." De tekst van het amendement wordt uitgereikt. De heer Vrijhoef vraagt in hoeverre dit afwijkt van de gebruikelijke jurisprudentie. De heer Nijland licht toe dat de jurisprudentie, ook met enkele Achterhoekse gevallen, uitgaat van reële kosten en de verplichting van de gemeenschappelijke regeling deze terug te brengen. De uitspraken komen er vaak neer dat de uittredende gemeente een vergoeding betaalt voor de achterblijvende kosten in een afbouwperiode van vijfjaar. 4
De heer Blokhuis zegt dat het uitgangspunt dat de terugnemende gemeente de kosten draagt, al is vastgelegd in artikel 4, zesde lid. Bij het maken van afspraken over de uitwerking van dit uitgangspunt zijn alle AB-leden betrokken. Hij begrijpt de gedachte achter het amendement, maar vreest dat zo oplossingen vooraf te veel worden dichtgetimmerd. In een volgende situatie wil het AB misschien liever een andere oplossing. De heer Klappe zegt dat de bestaande jurisprudentie toch al van toepassing is. Hij bepleit om van per situatie in het AB reëel te bekijken welke oplossing het beste is. De heer Hoenderboom is voorstander van meer concrete afspraken in de regeling. De heer Peppelman vult aan dat de afspraken dan voor iedereen helder zijn. De heer Vrijhoef zoekt naar een compromis. Is een verwijzing naar de geldende jurisprudentie een oplossing? Mevrouw Van Haaren wil regels vastleggen die voor iedereen helder zijn. De heer Blokkuis ziet als nadeel hiervan dat dan de gemeenschappelijke regeling mogelijk vaker moet worden aangepast. Mevrouw Van Haaren zegt dit dan wel weer te zien. De heer Van Morel ziet in het amendement een probleem als resterende personele kosten meer dan twee jaar duren. Hij heeft er moeite mee om dit aan de voorkant dicht te timmeren. De heer Vrijhoef is het hiermee eens. Het is gebruikelijk voor een bestuur om besluiten te nemen op basis van afwegingen en de geldende jurisprudentie. De heer Klappe vraagt wat nu het voorstel van het Dagelijks Bestuur is. Op voorstel van de heer Kleijer besluit het Algemeen Bestuur beraadslaging vijf minuten te schorsen, om de leden van het Dagelijks Bestuur de gelegenheid te geven voor onderling beraad over het amendement. De heer Kleijer heropent de vergadering na een half uur. Tijdens de schorsing hebben de DB-leden argumenten gewisseld. Daarna hebben de AB-leden van de Achterhoekse gemeenten hun standpunt besproken. Mevrouw Saris deelt mee dat zij het amendement intrekt, mede namens de AB-leden van de andere Achterhoekse AB-leden. Zij hebben begrepen dat het amendement onbedoelde effecten kan hebben op de verrekening van kosten. De Achterhoekse ABleden vertrouwen er echter op dat het signaal dat zij met het amendement hebben willen afgeven, wel helder is overgekomen. Zij willen kritisch kijken dat de continuïteit van de GGD niet in het geding komt als een gemeente taken van de jeugdgezond heidszorg terugnemen. De heer Kleijer zegt het DB het hartgrondig eens is met de laatste opmerking. Het DB zal zich bij terugneming van JGZ-taken inspannen de reële kosten zo goed mogelijk in beeld te krijgen, juist ook om een financieel gezonde GGD-organisatie te behouden. Hij vraagt of er nog andere vragen over de wijziging van de gemeenschappelijke regeling zijn. Mevrouw Saris vraagt aandacht voor de juiste verwijzingen in de regeling naar andere artikelen. De heer Kleijer zegt de nodige redactionele aanpassingen toe. De heer Kleijer concludeert dat het DB de wijziging van de gemeenschappelijke regeling naar de colleges kan sturen. Vereist is dat twee derde van de colleges met tweede derde van de stemmen in het AB akkoord gaan. In de vergadering van 7 juli 2016 stelt het AB vast of dat het geval is. 5
De heer Nijland verzoekt om ruimte voor het DB om de toelichting op de wijziging nog iets aan te passen aan de nagezonden wijziging van artikel 4. Het AB besluit de 1. het voorstel voor de 5e wijziging van de gemeenschappelijke regeling GGD NOG vast te stellen, met aanpassingen in: a. artikel 4, vijfde en zesde lid, inzake de terugnemingsprocedure voor jeugdgezondheidszorg b. artikel 4, tiende lid, waarvan de laatste zin een afzonderlijk (elfde) lid moet zijn. c. onjuiste verwijzingen naar bepalingen in de regeling d. het overzicht van de wijzigingen van de gemeenschappelijke regeling en de toelichting hierop, als gevolg van de aanpassingen onder a en b. 2. in te stemmen met de procedure voor de besluitvorming. 8. Rondvraag en sluiting De heer Kleijer sluit de vergadering. Actiepunten lijst Nr. Onderwerp Wie Gereed 2015-11/01 onderwerpen aangeven voor het portefeuillehoudersoverleg in 2016 suggesties: - Veiligheidshuis NOG (AB 2015) - opvang verwarde personen (DB) - vluchtelingeninstroom (DB) 2016-04/01 toezeggingen in AB 14 april 2016: DB denkt na over vormgeving evenredige vertegenwoordiging vanuit de drie regio s in het DB. DB zoekt mogelijkheid in Treasurystatuut uit om middelen alleen bij Nederlandse instelling uit te zetten en informeert het AB DB bespreekt het verzoek van Achterhoekse gemeenten om discussie over indexering opnieuw te voeren AB-leden Schoenmaker?? DB 2016 Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van het Algemeen Bestuur van de GGD Noord- en Oost-Gelderland op 18 mei of 7 jul 2016, de directiesecretaris de voorzitter. thn/20160419 6