Spirometrie Introductie en praktijkcursus
De Welch Allyn Spirometer Pneumotachograaf principe met barometerdruk als referentie Mondstuk en weerstand in één (disposable) (bacteriologisch schoon en veilig) Drukmeter in USB apparaat Voldoet aan de ERS / ATS standaarden Meet zowel in- als uitademing Signaal van drukmeter wordt door software (CardioPerfect WorkStation CPWS) verwerkt tot flow en volume en gecorrigeerd tot BTPS waarden Wordt geleverd met 3 liter ijkspuit Page 1
Kalibratie Dagelijkse kalibratie wordt aanbevolen door de ATS / ERS. Kalibratie controleert en corrigeert zonodig verloop in de druksensor. Kalibratie is dus gebonden aan de gebruikte spirometer (USB stick), bij verwisseling van spirometer dient opnieuw gekalibreerd te worden In CPWS kan gekozen worden voor een enkel of drie-slags kalibratie, de laatste is nauwkeuriger, maar kost wat meer tijd Zorg bij kalibratie voor: Minimaal 5 minuten opwarming van de spirometer Correct ingevoerde omgevings variabelen Stabiel werkblad Page 2
1 software pakket voor ECG/SPIRO/ABPM (CPWS) 1. Afnemen van ECG, Spiro, ABPM, inspanning-ecg, Event ECG 2. Review en interpretatie van opgenomen testen 3. Data opslag 4. Data delen met anderen 5. Interactie met EMR / HIS / ZIS Page 3
Instellingen De instellingen voor spirometrie in CPWS bepalen o.a.: De kalibratie methode (1 of 3 slags) Welke referentie / normaalwaarden gebruikt worden Welke parameters te zien zijn Hoe bepaalde berekeningen gedaan worden Enz. Page 4
Bediening CPWS - spirometer Inloggen Patienten (nieuw of opzoeken) Nieuwe test - bestaande test Pogingen toevoegen Kwaliteits criteria Pre post testen Medicatie lijst aanpassen Interpretatie Afdrukken opslaan Page 5
Afnemen van spirometrie Bij spirometrie gaat het er om wat de patiënt maximaal kan behalen We moeten dus trachten het onderste uit de kan te halen Voorbereiding patiënt: Patiënt dient uitgerust te zijn en bij voorkeur enkele uren van te voren geen koffie gedronken en niet gerookt hebben Het kan wenselijk zijn om bepaalde medicatie van te voren te stoppen (altijd i.o.m. de arts) Tijdens de manoeuvre: Patiënt zit rechtop met de benen naast elkaar (let er op dat hij of zij niet voorover buigt tijdens de manoeuvre) Neusklem op en tanden en lippen om de flow-tube Uiteinde van de flow-tube blijft vrij! (tube vasthouden aan slang aansluiting) Page 6
Afnemen van Flow-Volume Bij een FV meting gaat het zowel om het maximale verplaatste volume als maximale stroomsnelheid De manoeuvre: Flow-tube in de mond en eerst normaal ademen Maximaal diep inademen (niet geforceerd, maar ook weer niet te langzaam) Zo hard en zo ver mogelijk uitademen Zo hard en zo diep mogelijk inademen Page 7
Hebben we werkelijk het maximale er uit gehaald? Indicatoren voor een FVC: Start van een geforceerde uitademing dient een duidelijke piek te geven in de flow, deze piek komt direct na de start van de uitademing Het einde van een uitademing (zowel langzaam als geforceerd) komt er moeizaam uit, hierbij zal de flow langzaam naar nul gaan en niet abrupt stoppen (dit duidt meestal op het dichtknijpen van de keel) Een evt. tweede maximale inademing binnen één manoeuvre dient op ongeveer hetzelfde niveau uit te komen. De metingen moeten reproduceerbaar zijn Page 8
ATS ERS kwaliteits-indicatoren FVC meting Per poging: De piek van een geforceerde uitademing dient binnen 5% (of 150ml indien dit groter is) van de totale uitgeademde volume te komen. Aan het einde van de geforceerde uitademing is de volumeverandering kleiner dan 0,025 L/s (plateau) De uitademing heeft minimaal 6 sec geduurd (kinderen 10 jaar: 3 sec.) Reproduceerbaarheid: Minimaal 3 pogingen die voldoen aan bovenstaande criteria Van de twee beste pogingen mogen de twee FVC s en de twee FEV1 s niet meer dan 150 ml van elkaar verschillen In elk geval geld: houdt rekening met de conditie en mogelijkheden van de patiënt! Page 9
Praktijk tips Slechte techniek is soms moeilijk te herkennen, reproduceerbaarheid helpt maar niet persé Let op dat de patiënt de glottis niet dichtknijpt Let op dat de flow-tube goed in de mond gehouden wordt en dat de patiënt de tong niet in de tube duwt Zorg dat de patiënt goed begrijpt wat er van hem of haar verwacht wordt, doe het desnoods voor Zorg dat de patiënt goed rechtop blijft zitten Mee laten kijken kan soms helpen, maar soms ook juist niet Page 10