Duidelijker onderscheid niveaus 4 en 5



Vergelijkbare documenten
1 Samenvatting: een nieuw beroepenhuis V&V

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 14 april 2014 Betreft Beroep en opleiding verpleegkundige

Beroepsprofielen en VAR. Sonja Kersten

Kansen en uitdagingen van de verpleegkundig specialist: profilering

6 Kern van de verpleegkundige en verzorgende beroepen

Factsheet Verpleegkundig Specialisten

ONDERWIJSCONGRES GEZONDHEIDSZORG Paramaribo, Suriname 20/21 maart 2013

Niels Oerlemans. Functieprofielen Belang en landelijke implementatie

De nieuwe beroepsprofielen V&VN in relatie tot het vervolgonderwijs!

Sport en Welzijn. Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam

2014D19924 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Reactie van de Brancheorganisaties Zorg (BoZ) op de consultatie (BIG-II)

De toekomst van de verpleegkundig specialist Een verpleegkundig specialist doet dat wat een dokter niet kan

Tijd Doel Werkvorm Benodigdheden

Verpleegkunde in Nederland. Wilma Jackson Manager Leerhuis in ETZ

Verpleegkundig specialisten in de eerste lijn: Wat voegen ze toe?

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem

WERKVELDCONFERENTIE BACHELOR NURSING 2020

Verpleegkundige Innovatie & Positionering (VIP) Functiedifferentiatie verpleegkundigen umc s

Juridische aspecten taken verpleegkundig specialist. 29 september 2011 Paula Boshouwers/Margriet Crijns Van Doorne

Toekomstbestendig verplegen Samen het verschil maken. Jolanda ter Sluysen Regiehouder zorg Opleidingsdirecteur

Functieprofielen Belang en landelijke implementatie. Dewi Stalpers PhD, RN-ICU

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 5 juli 2019 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Sport en Welzijn. Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam

Ambities waar(d) maken. 2 profielen, 1 passie

Inhoud. deel 1 leren van de toekomst 13 Drs. Johan Lambregts en drs. Ans Grotendorst. Voorwoord: leren van de toekomst 1 1

HANDREIKING TOEPASSING TIJDELIJK BESLUIT ZELFSTANDIGE BEVOEGDHEID BACHELOR MEDISCH HULPVERLENER

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

Hoe komen we in topvorm?

Verpleegkundig Specialist binnen de arbeidsgerelateerde zorg. Marijke Roseboom- Coenen, MSc Petra Jonker-Jorna, MSc Mathilde Melis, Drs

Beroepsnorm Deskundigheidsbevordering verpleegkundigen & verzorgenden

Verpleegkundige Innovatie & Positionering (VIP) Functiedifferentiatie verpleegkundigen umc s

Sport en Welzijn. Physician Assistant Masteropleiding Amsterdam

- kiezen voor het gebruik van goede digitale informatiesystemen in de zorgpraktijk.

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

VS en PA op eigen benen

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Wijkverpleging in december 2014 Christina Woudhuizen

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 28 juni 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

HET NIEUWE CURRICULUM WERKVELD HBO-V 19 NOVEMBER 2015

Toekomstbestendige beroepen in de verpleging en verzorging

Begrippenlijst. Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Register Zorgprofessionals. Uitvoeringsregelingen

Werken als. Informatie voor de. verpleegkundig specialist

Woord vooraf 2 e druk

Samenvatting bijeenkomst Stip aan de Horizon 14 maart 2016

Toekomstbestendige zorgondersteuning, bent u al klaar?...

Verslag BVVS peer session. functie- en competentieprofiel gespecialiseerde verpleegkundige

Alice Bomers Coördinator Master Advanced Nursing practice 12 mei m/watch?v=rqeq7wa4 YBE&feature=related

Hart voor je patiënt, goed in je vak, trots op je werk

Toekomstbestendige verpleegkundige zorg en de rol van de leidinggevenden. Tineke Holwerda

Eisen portfolio OER, bijlage 10

Functieprofiel van de Verpleegkundig consulent

Indiceren. Indiceren. Nieuwe rol wijkverpleegkundige: Indiceren Saskia Danen - de Vries 1

Specialisten of generalisten? Bachelor of Master?

Toekomstbestendige zorgondersteuning, bent u al klaar?...

Toekomstverkenning voor de branche Universitair Medische Centra. Vraag en aanbod van verplegend en verzorgend personeel

samenwerkende topklinische opleidingsziekenhuizen

Multimorbiditeit & Klinisch redeneren. Karin Timm Hester Vermeulen

HERREGISTRATIE WET BIG RESEARCH PROFESSIONALS

Einde of nieuw begin?

Projectopdracht Toekomstbestendig verplegen

Messi of Beckenbauer. Generalistisch of gespecialiseerd werken in de verpleegkunde

Methodisch handelen & Klinisch redeneren

Verpleegkundigen op de STIP! Het spel is begonnen. Ilona Mijland, 16 februari 2017 Programmaleider verpleegkundig leiderschap

Tijdelijk indiceren: hoe zit dat?

Assessment voor verpleegkundig specialist

Workshop APN congress Future of Nursing. 1/12/17, verslag BVVS. A. Van Hecke - M. Lardennois. APN = advanced practice nurse

Leren van de toekomst

Verpleegkundige functies Op zoek naar grenzen

Opdracht : advies functiedifferentiatie/ mbo hbo

Visie Dimence Groep op VerpleGinG en VerzorGinG

Begrippenlijst. Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Register Zorgprofessionals. Uitvoeringsregelingen

KWALITEITSONTWIKKELING GGZ

Stewardessen doen het beter

De behandelbevoegdheid van De behandelbevoegdheid van de verpleegkundig specialiste

Nota van toelichting. Algemeen

Toekomstbestendige beroepen in de verpleging en verzorging

Inhoud. Voorwoord 11 DEEL 1 HET BEROEP VAN DE MBO-VERPLEEGKUNDIGE 13

Verpleegkundig specialist (MANP)

Landelijk Opleidingscompetentieprofiel. Master Physician Assistant

Toekomstbestendige zorgondersteuning, bent u al klaar?...

Van wens naar werkelijkheid. Dr. Ada ter Maten-Speksnijder, februari 2018

I.P.C. SINDRAM VERWEIJ ADVOCATEN NIJMEGEN / SINDRAM@VERWEIJADVOCATEN.NL

Leren van de toekomst

Geadresseerde: Victor Stöcker, projectleider masterplan Dutch Clinical Trial Foundation Gedetacheerd door VWS

Nieuwe beroepen in de Nederlandse

Organisatie van de chronische zorg: een nieuwe aanpak nodig? Ontwikkeling van een position paper. Presenter : K. Van Week denvpk Heede 18 Maart 2013

Update m.b.t. aanvraag erkenning specialisme Klinisch Verloskundige

Inhoud. Deel I Het verpleegkundig beroep in beeld. Deel II Methodisch werken

Taakherschikking in de Nederlandse gezondheidszorg; De experimenteerfase voorbij

Pilot nieuwe functie: Het concept ziekenhuisarts Het belang van generalisten in het ziekenhuis. Abe Meininger UMCG

Project SO 2020 Medisch handelen Professionaliteit Kennis en wetenschap Samenwerking O et patiënt ppelijk unicatie m and Com elen

Veldraadpleging Zorg voor gezondheid Hans Boutellier

Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & verzorgenden

PR V1. Beroepscompetentie- profiel RBCZ therapeuten

De bijlagen bevatten tenslotte meer gedetailleerde informatie omtrent de aandachtspunten van de stuurgroep en het standpunt van V&VN daaromtrent.

Huidige stand van zaken

Schets kennisinfrastructuur verpleging en verzorging (V&V) Datum:

Toekomstbestendige zorgondersteuning, bent u al klaar?...

Transcriptie:

Dossier Beroepsprofielen Nieuwe beroepsprofielen Duidelijker onderscheid niveaus 4 en 5 Minister van VWS Edith Schippers kan tevreden zijn. De opdracht van haar ministerie aan beroepsvereniging V&VN was onder meer een duidelijker onderscheid te creëren tussen de niveaus 4 en 5 op de verpleegkundige werkvloer. Toine de Graaf Hierin lijkt de Stuurgroep V&V 2020 geslaagd. Wel lokte de manier waarop de stuurgroep dit onderscheid heeft vormgegeven direct al felle reacties uit (zie kaders). Een troost voor de critici is dat het werkstuk van V&V 2020 de status heeft van een advies. Maar verder is het beroepsprofiel allesbehalve een papieren tijger, aldus het eindrapport van de stuurgroep: Het is een referentiekader van waaruit verder wordt gewerkt en ontwikkeld. Het project V&V 2020 had als belangrijkste doel het ontwikkelen van nieuwe, toekomstbestendige beroepsprofielen voor de huidige verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten. Grote veranderingen in de zorg, zoals een snel groeiend aantal ouderen en chronisch zieken met een complexe zorgvraag en comorbiditeit, vragen volgens de stuurgroep nadrukkelijk om een nieuw beroepenhuis, met nieuwe beroepsprofielen. De oude profielen van de REACTIE VERPLEEGKUNDIG SPECIALISTEN terniveau, komen onvoldoende uit de verf in het profiel zoals dat er nu ligt. Naast de bachelor verpleegkundige heb je ook nog de gespecialiseerde verpleegkundige. Als je het verschil tussen de verpleegkundig specialist en de gespecialiseerde verpleegkundige vanaf dag één niet heel scherp en goed neer- hebben bij de ontwikkeling van het beroepsprofiel. Wat in die rondetafelbijeenkomsten is gezegd, is zeker een afspiegeling van de huidige praktijk. Maar wij als opleidingen zijn een kartrekker bij de ontwikkeling van dit jonge beroep. We innoveren ons curriculum jaarlijks. In die zin zijn Nauwelijks of geen input kunnen leveren wij een belangrijke speler. Maar wij hebben nauwelijks of geen input kunnen leveren voor het beroepsprofiel zoals het er nu Christine de Vries-de Winter, voorzitter van het Landelijk Overleg Opleidingen Master Advanced Nursing Practice (MANP), is enerzijds vol lof over het door V&VN geleverde werk. Wij vinden het fantastisch dat deze stap is gezet, zegt de opleidingscoördinator MANP van de Fontys Hogeschool Verpleegkunde in Tilburg. Het was ook een noodzakelijke stap, gezien alle onvrede en onduidelijkheid rond met name de bestaande mbo- en hbo-profielen. We zijn erg blij met het beroepsprofiel voor de verpleegkundig specialist, naast de wettelijke bevoegdheden die deze onlangs heeft gekregen. Toch is nog wel wat fine-tuning nodig. Het innovatieve karakter van deze relatief nieuwe zorgprofessional en ook het niveau van de beroepsuitoefening, namelijk het mas- zet, gaat dat straks weer onduidelijkheid geven in de praktijk. In het slechtste geval zou de bestaande onduidelijkheid tussen kwalificatieniveau 4 en 5 zich zelfs kunnen verplaatsen naar boven. En dat is, zoals De Vries-de Winter het verwoordt, nou nét wat we niet willen. Ze vindt het een gemiste kans dat het masterniveau niet meer reliëf heeft gekregen. Maar gezien de gevolgde procedure is het wel begrijpelijk. Het beroepsveld moet het eerste woord ligt. Het is erg jammer dat pas op het laatste moment enigszins gebruik is gemaakt van onze expertise. Wij hebben er alle vertrouwen in dat we vanuit een goede samenwerking kunnen komen tot die fine-tuning die recht doet aan de gewenste toekomstbestendigheid van dit beroepsprofiel. Een goed beroepsprofiel en goede wetgeving zijn belangrijk om de verpleegkundig specialist te kunnen borgen in de Nederlandse gezondheidszorg. 12 tvz Tijdschrift voor Verpleegkundigen - 2012 nr. 2 TvZ_12_02.indd Sec1:12 4/10/2012 2:58:17 PM

Foto s: Frank Muller / Zorginbeeld Verpleegkundige en de Verzorgende/helpende, uit respectievelijk 1999 en 2000, voldoen eenvoudigweg niet meer. Dit geldt ook voor de grote hoeveelheid deelprofielen, die een belemmering vormen voor de flexibiliteit van de workforce. Langslepende kwestie De werkwijze van de stuurgroep mag uniek worden genoemd. In het verleden was niet de beroepspraktijk van verpleegkundigen (en verzorgenden) het uitgangspunt, maar vormden de profielen vooral een reactie op de veelheid aan opleidingswegen die leidden naar het beroep. V&V 2020 brak met deze traditie en raadpleegde honderden verpleegkundigen tijdens rondetafelgesprekken in het land, naast tal van deskundigen en stakeholders. Ook voerde het Nivel op verzoek twee studies uit. Het resultaat: een eindrapport, drie beroepsprofielen en een boekwerk met bijlagen. Het eindrapport is het centrale werkstuk en heeft als titel Leren van de toekomst. Uit dit rapport wordt duidelijk dat V&V 2020 in de langslepende hbo-mbo-kwestie wil toewerken naar een onderscheid in opleiding, beroepstitel en daaraan gekoppeld taken en verantwoordelijkheden: de verpleegkundige heeft in 2020 standaard een hbo-bachelor diploma, en de huidige mbo-verpleegkundige (niveau 4) heet vanaf dan zorgkundige en werkt in relatief stabiele situaties. De stuurgroep gaat uit van een driejarige mbo-4-opleiding tot zorgkundige, waarin deze professional zich voorbereidt op het werken met één of enkele patiëntencategorieën. Mbo-ers die na hun opleiding door willen studeren voor allround zorgkundige (werken met alle zorgcategorieën) kunnen kiezen voor de tweejarige Associate Degree (AD). De bedoeling is dat men alleen met een afgeronde mbo-4-opleiding kan instromen in deze AD, en niet via een havodiploma. Deze oplossing biedt veel mogelijkheden voor een soepele doorstroming naar het hbo, aldus een voetnoot in het eindrapport. Hogescholen en mbo-instellingen kunnen hun samenwerking versterken, door deze doorstroming van mbo naar hbo te bevorderen. Vooral resultaatgericht De zorgkundigen gaan volgens het nieuwe beroepsprofiel vallen onder de zogenoemde artikel 34 beroepen van de wet. Dit betekent dat zij niet worden geregistreerd in het register en dat het tuchtrecht niet op hen van toepassing is. De huidige mbo-opgeleide die als verpleegkundige is geregistreerd blijft overigens wel onder het tuchtrecht vallen. Beperking van het tuchtrecht tot de hbo-opgeleiden past naar de mening van V&V 2020 beter bij de grotere verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. Op den duur zal de groep verpleegkundigen die onder het tuchtrecht valt meer homogeen worden, meldt het eindrapport. Dat is gunstig omdat dit zal leiden tot een nadere precisering en aanscherping van de aan het beroep te stellen eisen. De nieuwe beroepsprofielen onderscheiden zich op belangrijke onderdelen van de huidige profielen. Ze zijn tvz Tijdschrift voor Verpleegkundigen - 2012 nr. 2 13 TvZ_12_02.indd Sec1:13 4/10/2012 2:58:17 PM

Dossier Beroepsprofielen Het nieuwe beroepsprofiel van de verpleeg kundige werd 8 maart j.l. samen met het profiel van de zorgkundige en de verpleegkundig specialist gepresenteerd door de stuurgroep V&V 2020. niet alleen proces- maar vooral resultaatgericht. Ze hanteren een nieuwe benadering van de begrippen zorg, verplegen en gezondheid. En ze sluiten, met hun beschrijving van de competentiegebieden volgens de CanMEDS, aan bij een internationaal gehanteerde terminologie. Het beroepenhuis dat V&V 2020 schetst, heeft zowel gevolgen voor professionals, patiënten als zorginstellingen. V&V 2020 kiest voor twee niveaus van beroepsuitoefening voor de verpleegkundige beroepsgroep: de verpleegkundige (artikel 3 Wet ) en de verpleegkundig specialist (artikel 14 Wet ), met verschillende verantwoordelijkheden, bekwaamheden en bevoegdheden. Verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten oefenen hun beroep uit op het gebied van de individuele gezondheidszorg. Verpleegkundig specialist De verpleegkundig specialist is een verpleegkundige die, als expert, met een omschreven groep patiënten een individuele, zelfstandige behandelrelatie aangaat. Deze professional biedt vanuit het perspectief van de patiënt care en cure geïntegreerd aan, ter bevordering van de continuïteit en kwaliteit van zowel de verpleegkundige zorg als de medische behandeling. Het bevorderen van het vermogen tot zelfmanagement en van de kwaliteit van leven van de patiënt staan hierbij centraal. De verpleegkundig specialist komt op basis van klinisch redeneren (anamnese, lichamelijk en/of psychiatrisch onderzoek, diagnostiek) tot aanvullende diagnostiek en past in aansluiting hierop medische-verpleegkundige, therapeutische, evidence-based interventies toe. Een verpleegkundig specialist indiceert en verricht voorbehouden handelingen (zelfstandige bevoegdheid). Zij of hij vervult als verpleegkundig leider een voortrekkersrol in de innovatie van het beroep en de zorg, onderbouwd door onderzoek en door implementatie van onderzoeksresultaten. Ook levert de specialist een bijdrage aan de deskundigheidsbevordering van de verpleegkundige beroepsgroep en aan de kwaliteit van de zorg. Daarnaast heeft men een brugfunctie tussen artsen en verpleegkundigen. De verpleegkundig specialist speelt een cruciale rol in zorgcoördinatie, taakherschikking, het bevorderen van vraagsturing en de verbetering van de kwaliteit van zorg en leven. Ook het begeleiden en coachen van verpleegkundigen en zorgkundigen behoort tot de taken, evenals het fungeren als vraagbaak voor belendende beroepsgroepen en in patiënt- of doelgroepgebonden onderzoek. Verpleegkundige De verpleegkundige is een allround zorgprofessional die zich in de verschillende velden van de gezondheidszorg richt op het ondersteunen van het zelfmanagement van mensen, hun naasten en hun sociale netwerk. Met als doel het behouden of verbeteren van het dagelijks functioneren in relatie tot gezondheid en ziekte en kwaliteit van leven. De verpleegkundige treft problemen van patiënten aan op vier gebieden van het menselijk functioneren: het lichamelijke, het psychische, het functionele en het sociale. Deze problemen zijn niet ziektespecifiek en kunnen optreden bij zowel acuut als chronisch zieke mensen, bij kinderen, (jong)volwassenen en ouderen en bij mensen met zeer verschillende aandoeningen. De verpleegkundige verleent zorg op basis van het continue, cyclische proces van klinisch redeneren. Dit omvat: risico-inschatting, vroegsignalering, probleemherkenning, evidence-based interventie, monitoring en evaluatie. Zij beargumenteert deze beslissingen en communiceert daarover met patiënten en collegazorgverleners en betrekt daarin morele, professionele en persoonlijke afwegingen. Een verpleegkundige werkt op basis van partnerschap samen met patiënten, hun naasten en mantelzorgers. De verpleegkundige voert alle vormen van preventie uit en verricht voorbehouden handelingen, deels met zelfstandige bevoegdheid, voor het grootste deel met functionele zelfstandigheid. Zij of hij heeft een coördinerende rol rond de patiënt of groepen patiënten: tussen disciplines en 24 uur per dag, 7 dagen per week. De verpleegkundige participeert in praktijkonderzoek. 14 tvz Tijdschrift voor Verpleegkundigen - 2012 nr. 2 TvZ_12_02.indd Sec1:14

Verpleegkundige en verzorgende beroepen en de niveaus van beroepsuitoefening zoals V&V 2020 deze omschrijft in de nieuwe beroepsprofielen. (bron: V&V 2020 Deel 1 Eindrapport, 2012). Beroepenhuis V&V 2020 Verplegen Niveaus van beroepsuitoefening Verpleegkundig specialist Verpleegkundige Verzorgen Niveaus van beroepsuitoefening Zorgkundige Zorgkundige Verzorgende, kraamverzorgende (nog ontwikkelen) Helpende (nog ontwikkelen) Wettelijk kader Art. 14 Wet Art. 3 Wet Wettelijk kader Art. 34 Wet Art. 34 Wet Domein Voorbehouden handelingen Opleiding (of EVC) Allround, met specialistische focus en expertkennis Gezondheidszorg Allround gezondheidszorg Zelfstandige bevoegdheid (art. 36) Zelfstandig bevoegd voor toedienen injecties catheterisaties en het voorschrijven van UR-geneesmiddelen (artikel 36). Functionele zelfstandigheid, regeling ex art. 39. Voor andere voorbehouden handelingen: uitvoering mogelijk op basis van art. 35 t/m 38 van de wet Hbo-master (professionele master) Hbo-bachelor 6 Domein Voorbehouden handelingen Opleiding (of EVC) Specifiek gezondheidszorg Allround gezondheidszorg Specifiek Wonen & welzijn Specifiek Wonen & welzijn EQF / NLQF 6, op termijn mogelijk 7 (vergelijkbaar met acad. master) EQF / NLQF Functionele zelfstandigheid conform regeling ex artikel 39. (Huidige regeling: toedienen subcutane, intramusculaire of intraveneuze injectie; verrichten catheterisatie blaas bij volwassenen en inbrengen maagsonde of infuus; verrichten venapunctie en hielprik bij neonaten). Andere voorbehouden handelingen: uitvoering mogelijk op basis van art. 35 t/m 38 Wet Mbo-4 (3-jarig) 4 Idem als Zorgkundige Specicfiek AD 5 = allround (vergelijkbaar met associate degree) Mbo-3 3 Mbo-2 2 Verzorging De stuurgroep onderscheidt twee niveaus van beroepsuitoefening op het terrein van verzorging: de zorgkundige (artikel 34 Wet ; dit is een beroep op het gebied van de individuele gezondheidszorg) en de verzorgende/helpende (met primaire gerichtheid op wonen, welzijn en maatschappelijke dienstverlening). De zorgkundige is een zorgprofessional met een specifieke bekwaamheid voor het werken met één of enkele omschreven groep(en) patiënten. Hierbij kan het gaan om chronisch zieken (multimorbiditeit), kwetsbare ouderen en geriatrische patiënten, patiënten die zijn opgenomen voor onderzoek, behandeling of operatie (voorzorg, nazorg, revalidatie), psychiatrische patiënten of mensen met een verstandelijke beperking. De allround zorgkundige (Associate Degree) is een zorgprofessional met een bekwaamheid voor het werken met alle groep(en) patiënten. De zorgkundige richt zich op het ondersteunen van het zelfmanagement van mensen, hun naasten en hun sociale netwerk. De zorgkundige stelt de behoefte aan zorg vast en beschrijft die in een (leef)zorgplan. Zij of hij biedt de patiënt lichamelijke, emotionele en geestelijke ondersteuning, voert zorggerelateerde preventie uit en draagt zorg voor informatievoorziening, voorlichting en advies. Een zorgkundige werkt samen met patiënten, hun naasten en mantelzorgers, steunt hen en verwijst hen waar nodig. Zij of hij signaleert veranderingen in de gezondheidstoestand van de patiënt tijdig. De zorgkundige werkt in zorgsitua- tvz Tijdschrift voor Verpleegkundigen - 2012 nr. 2 15 TvZ_12_02.indd Sec1:15

Dossier Beroepsprofielen ties die in het algemeen relatief stabiel zijn. Het handelen verloopt in die situaties grotendeels volgens (professionele) standaarden en richtlijnen. In instabiele, acute en/of complexe situaties werkt de zorgkundige onder supervisie van een verpleegkundige, bij wie dan de eindverantwoordelijkheid berust. De zorgkundige heeft voor een of meer voorbehouden handelingen functionele zelfstandigheid. Stap voor stap De beroepprofielen zijn gebaseerd op een analyse van de toekomstige vraag naar zorg, internationale eisen en vergelijkingen, en vooral ook op de inzichten van de beroepsbeoefenaren zelf. Vóór 2020 moet nog een flink aantal gerichte stappen worden gezet om de profielen concreet te maken. Naast wettelijke wijzigingen vereisen de plannen een nade- REACTIE ZORGWERKGEVERS EN VAKBONDEN Al vóór de presentatie van de beroepsprofielen gaven de vakbonden CNV Publieke Zaak, Abvakabo FNV en NU 91 hierop kritiek. Ze deden dit in een brief aan de vaste Kamercommissies. Er is vooral ontevredenheid over de invoering van de zorgkundige ten koste van de mbo-verpleegkundige en het terugbrengen van de mbo-opleiding tot drie jaar. Op de dag van de presentatie sloten vijf werkgeversorganisaties zich in grote lijnen aan bij de stellingname van de vakbonden. In een gezamenlijk persbericht van Brancheorganisaties Zorg (BoZ) toonden de werkgevers zich verheugd over de betere positionering van de hbo-v er. Maar ze zijn het niet eens met de downgrading van de mbo-verpleegkundige. Deze keuze doet geen recht aan de positie die mbo-verpleegkundigen zich de afgelopen jaren hebben verworven, verklaren ActiZ, GGZ Nederland, de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), NVZ Vereniging van Ziekenhuizen en Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). Zij vinden dat de stuurgroep V&V 2020 te weinig oog heeft gehad voor de mogelijke gevolgen voor de arbeidsmarkt en vrezen tekorten. Daarom pleiten ze voor een oplossing die uitgaat van de waarde van een vierjarige mbo-opleiding, waarin de term verpleegkundige herkenbaar is (bijvoorbeeld basisverpleegkundige) met minimaal een opleidingstitelbescherming volgens artikel 34 van de wet. Nuances Hoewel de werkgevers naar buiten één front vormen, blijkt bij navraag dat ze het niet op alle punten met elkaar eens zijn. Eén zo n punt is de duur van de mbo-opleiding. Voor de NVZ staat vast dat een verpleegkundige mbo-opleiding van tenminste vier jaar nood- daarentegen rekent handhaving van de beroepsti telbescherming (artikel 3) voor niveau 4 tot de uitgangspunten die minimaal noodzakelijk zijn voor een goede oplossing. Joyce Deggens, Beleidsadviseur Opleidingen en Patiëntenzorg van de NFU, benadrukt dat de ondertekenaars van het persbericht het arbeidsmarkttechnisch met elkaar eens zijn. Maar, zo vult ze aan, er kunnen punten van verschil zijn in de nuancering. De brancheorganisaties zijn het er trouwens ook over eens dat ze toe Niet eens met downgrading mbo-verpleegkundige zakelijk blijft, om de doorlopende leerlijnen willen naar een differentiatie van uitvoerende verpleegkundigen aan het bed. De en loopbaanperspectieven in de zorg niet te frustreren. Voor de NFU daarentegen is een stuurgroep V&V 2020 wil dat niet. mbo-opleiding met een duur van vier jaar Deggens krijgt bijval van Margot van der geen absolute eis. Starre: Allereerst wil ik benadrukken dat er Op een vergelijkbare manier is minimaal een nu een goed advies ligt, dat recht doet aan opleidingstitelbescherming volgens artikel 34 de behoefte van onderscheid tussen de verschillende niveaus verpleegkundigen in de van de wet voor de NVZ voldoende, als het gaat om de mbo er. Als coördinatie van zorg en ziekenhuizen. Professionals opgeleid binnen zelfstandig handelen nadrukkelijk deel uitmaken van de functie, is het logisch dat de profes- heel verschillende functies vervullen. Dit het verpleegkundig domein kunnen echter sional onder het tuchtrecht valt, zegt NVZ-directeur Margot van der Starre over de van het werk. De vraag is nu vooral: hoe ga geldt zowel in de breedte als voor het niveau hbo-bachelor. Maar dit hoeft niet te gelden je onderscheid maken tussen niveau 4 en 5? voor een professional met louter uitvoerende En: welke beroeps- en functiebenamingen verpleegkundige taken. Voor de NVZ volstaat geef je aan beide niveaus, waarbij je recht nader onderzoek naar de keuze tussen blijft doen aan het belang van deze functies beroepstitelbescherming (artikel 3) of opleidingstitelbescherming (artikel 34). De NFU in gesprek met V&VN en de andere in de ziekenhuizen? We willen daarover graag partijen. 16 tvz Tijdschrift voor Verpleegkundigen - 2012 nr. 2 TvZ_12_02.indd Sec1:16

beroepenstructuur stap voor stap maakt, met behoud van positie. Voor de huidige verpleegkundigen, zowel niveau 4 als 5, verandert dus niets. Verpleegkundigen met een mbo-opleiding die nu geregistreerd zijn in het -register behouden bijvoorbeeld het recht op (her)registratie. Een tweede essentiële voorwaarde betreft een betere cijfermatige onderboure uitwerking en vertaling in passende opleidingseisen en curricula. Maar er moet nog meer gebeuren. Een eerste essentiële voorwaarde voor het draagvlak binnen en buiten de beroepsgroep is het ontwerp van aanvaardbare en werkzame overgangsregelingen, schrijft de stuurgroep. Het voorstel is dat de beroepsgroep de overgang naar een nieuwe wing van de voorstellen. Op basis van de huidige cijfers is het niet verantwoord een inschatting te maken van het aantal benodigde mbo-zorgkundigen en hbo-opgeleide verpleegkundigen, is te lezen in het eindrapport. Ook is meer onderzoek nodig naar de rol van verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en zorgkundigen. REACTIE MBO-V EN HBO-V De reacties vanuit het mbo- en hbo-onderwijsveld op de nieuwe beroepsprofielen behoefte aan loopbaanontwikkeling. den vertrekken vaker en hebben een grotere weken vanaf het eerste moment Op 9 maart kwam ook de HBO-raad met een sterk van elkaar af. Al op 8 maart, de dag officiële reactie. Die was heel wat positiever. van de presentatie, kwam de MBO Raad op Volgens Thom de Graaf, voorzitter van de haar website met een kritische reactie. De HBO-raad, zorgen de nieuwe beroepsprofielen voor een verdere professionalisering en boodschap was helder: mbo-verpleegkundigen zijn ook in 2020 hard nodig. De MBO meer carrièreperspectief voor verpleegkundigen. De HBO-raad vindt dat de taakherschik- Raad ziet weinig in het voorstel om het beroepen- en opleidingenstelsel zo te wijzigen dat het beroepsprofiel mbo-verpleeg- veranderende vraag in de king een belangrijke bijdrage levert aan de gezondheidszorg. Meer carrièreperspectief kundige en -verzorgende verdwijnt. Met het In aansluiting op de wensen van het werkveld en de beroepsverenigingen worden de laten verdwijnen van opleidingsmogelijkheden tot verpleegkundige in het nieuwe beroepsprofielen gebruikt als vertrekpunt voor een passend opleidingsaanbod, mbo snijd je de weg af voor jongeren en zijinstromers die graag in de verpleegkundige aldus de vereniging van hogescholen. zorg willen werken, aldus Jan van Zijl, Ook het Landelijk Overleg Opleidingen voorzitter van de MBO Raad. Verpleegkunde (LOOV) reageert positief, bij De MBO Raad vindt net als V&VN dat er monde van voorzitter Caroline van Mierlo. Wij meer duidelijkheid moet komen over de rol, waarderen het zorgvuldige proces en het eindresultaat, zegt Van Mierlo, in het dagelijks het imago en de positionering van mbo- en hbo-verpleegkundigen. Maar volgens Van leven directeur Instituut Verpleegkundige Studies van de Hogeschool van Arnhem en Nij- Zijl is functiedifferentiatie voor hbo ers hiervoor een beter instrument: Mbo ers megen (HAN). Wij kunnen ons vinden in deze blijken hun weg op de arbeidsmarkt prima uitkomst, die een goed antwoord is op de uitdagingen waar we binnen de gezondheids- te vinden en in het primaire proces een constante factor te zijn. Juist hbo-opgeleizorg de komende jaren voor staan. Kijk alleen al naar de toenemende complexiteit van de zorgvraag. Daar zal het onderwijs op moeten anticiperen. Het is vooral belangrijk dat er een eenduidig curriculum uitkomt. De hbo-v s delen die wens. Van Mierlo spreekt van een mooi en evenwichtig beroepsprofiel, waarin de rol van de zorgverlener centraal staat en de andere beroepsrollen min of meer ondersteunend zijn. Het huidige hbo-onderwijs is geordend rondom vijf rollen. In het nieuwe beroepsprofiel zijn de competenties geordend volgens de CanMEDS. Er zijn veel overeenkomsten met de huidige rollen, maar ook wel verschillen. Wij vinden het positief voor de bachelorverpleegkundige dat het klinisch redeneren er heel duidelijk in zit. Ook evidence based practice heeft een herkenbare plaats in het beroepsprofiel, net als de bijdrage die verpleegkundigen leveren aan innovatie of de beroepsontwikkeling. Dit geldt ook voor het praktijkgericht onderzoek. Dat zijn heel duidelijke richtingen, die passen bij het bacheloronderwijs. Het is een mooi palet van competenties geworden. Het onderwijs moet en kan zich daarop aanpassen. En dat doen we, heel graag samen met het werkveld. tvz Tijdschrift voor Verpleegkundigen - 2012 nr. 2 17 TvZ_12_02.indd Sec1:17

En dan over de volle breedte van het functioneren van de beroepsgroep: van zorgproces tot bijdrage aan veiligheid, van doelmatigheid tot in- en uitstroomgegevens van beroepsbeoefenaren, van taakherschikking tot multidisciplinaire samenwerking met andere disciplines. Als eerstvolgende stap zou, volgens de stuurgroep, een zenuwcentrum of Taskforce in het leven moeten worden geroepen. Die zou de voorgestelde agenda kunnen gaan uitvoeren, met verantwoordelijkheid voor de coördinatie tussen alle onderdelen. Het voorstel is dit zenuwcentrum te bemensen met personen van verschillende achtergronden: Niet alleen verpleegkundigen en verzorgenden maar ook aanpalende disciplines, bestuurders en beleidsmakers. Referenties V&V 2020 (2012). Leren van de toekomst. Deel 1 Eindrapport. Meer informatie Het eindrapport van V&V 2020, de beroepsprofielen en de bijlagen zijn te downloaden via de website van V&VN: www.venvn.nl/ Vakdossiers/VerpleegkundigenVerzorgenden2020.aspx 18 TvZ_12_02.indd Sec1:18