ROTTERDAM: DE FIETSSTAD VAN NEDERLAND Ambitie 2008 Rotterdam is dé fietsstad van Nederland. Het is goedkoop, snel, gezond en leuk om naar je werk of school te fietsen. Fietsen is goed voor het milieu en samen fietsen is gezellig en veilig. Fietsen wordt volop gestimuleerd in Rotterdam. Vrijliggende en rood-geasfalteerde fietspaden zorgen ervoor dat je vanuit het noorden, oosten, zuiden en westen van de stad snel en comfortabel tot in hartje centrum kunt komen. Er zijn doorgaande fietsroutes door de stad waar je niet te lang hoeft te wachten bij stoplichten. Fietspaden langs de Rotte en spoorwegen zorgen ervoor dat je extra snel tot midden in de stad kan komen. Aparte fietspaden lopen naar winkelcentra, sportvelden en scholen, zodat kinderen veilig op de fiets naar school kunnen. Er is goede aansluiting op het openbaar vervoer en op rustige tijden kun je prima met de fiets in de nieuwe trams of metro. Een samenhangend pakket van maatregelen zorgt ervoor dat fietsdiefstal fors vermindert. De fietspaden zijn prima onderhouden en bij wegonderbrekingen staat goed aangegeven welke alternatieve fietsroute er is. Rotterdammers en toeristen kunnen gratis een fiets lenen of met de fietstaxi naar attracties vervoerd worden. Helaas, zo ver zijn we nog niet, maar het is wel onze ambitie. En we willen dit in een paar jaar tijd realiseren. Terugblik Vóór 2002 is er veel gebeurd en in gang gezet op fietsgebied. Van Schiebroek naar het centrum van de stad werd een snelle fietsroute aangelegd, er zijn talloze fietsbeugels gekomen en bewoners in oude wijken kunnen hun fietsen in fietstrommels stallen. Het Centraal Station was goed bereikbaar met de fiets en ambtenaren kregen voordeel als ze met de fiets naar het werk kwamen. Er was geld om extra fietsroutes aan te leggen. Er was ambitie. Afgelopen vier jaar was een ijstijd voor de fiets. Nieuwe plannen werden niet gemaakt. Er is slechts uitgevoerd wat op de plank lag en voor 2002 was voorbereid Voor sommige al gemaakte plannen is het geld ingetrokken. De fietsroute naar Carnisselande is geschrapt bijvoorbeeld. Dat is jammer. De fiets is hét vervoermiddel voor de korte afstand in de stad, gezond, goedkoop, snel, neemt weinig ruimte in en vervuilt niet. De PvdA vindt dat de komende jaren fors in fietsvoorzieningen geïnvesteerd moet worden. De ambitie moet terugkomen om van Rotterdam een fietsstad te maken. De Fietsersbond looft om de twee jaar de Fietsbalans uit voor de meest aantrekkelijke fietsstad van Nederland. Rotterdam moet die prijs binnen drie jaar in de wacht slepen. Daarvoor moet nog een hoop gebeuren. Hieronder doen we 10 voorstellen hiervoor op korte en middenlange termijn Richard Moti, gemeenteraadslid Matthijs van Muijen, gemeenteraadslid Pim Jansen, beleidsmedewerker Rotterdam, 19 september 2005
1. Doorgaande fietsroutes Rotterdam moet goed te bereiken zijn met de fiets. Dit bereik je door doorgaande fietsroutes te realiseren van voldoende brede fietspaden van rood asfalt, het liefst gescheiden van het overige verkeer. Deze routes vormen een uitnodigend en stimulerend netwerk in de stad, waarbij belangrijke knooppunten (CS, Alexander, Zuidplein) aan elkaar verbonden worden: het sternet. Via deze routes kan je snel in alle delen van de stad komen. Delen van deze routes bestaan al. De routes worden echter steeds weer onderbroken door slechte stukken, waar geen fietspad is of een gebrekkig fietspad. Uitvoering van de gemeentelijke ambitie voor het sternet betekent op korte termijn gaten vullen en verbindingen maken tussen de al aanwezige stukken route. Daarbij moeten de fietspaden goed onderhouden worden want een fietspad moet ook comfortabel zijn. Hiermee worden niet alleen de nieuwe stukken een verbetering t.o.v. de huidige situatie, maar krijgt ook de volledige route meerwaarde door te fungeren als een aaneengesloten, snelle en veilige route dwars door de stad. In het uitgestrekte havengebied moeten doorgaande fietsroutes aangelegd worden ter verbetering van het woon-werkverkeer. 2. Veilige fietsroutes van/naar school Fietsroutes van en naar school verdienen speciale aandacht. Juist deze routes moeten extra veilig zijn, omdat er gebruik van wordt gemaakt door grote groepen kinderen. Hiervoor wordt contact opgenomen met scholen en ouders om te kijken naar de fietsroutes van en naar scholen. Belangrijke vragen zijn: Zijn de bestaande fietsroutes de meest wenselijke optie of uit nood geboren? Kunnen de routes veiliger gemaakt worden? 3. Goede aansluiting op OV De fiets is een ideaal vervoermiddel voor de korte afstand, zeker in de stad. In combinatie met het OV is het een vervoermiddel waarmee je overal kunt komen, binnen de stad én daarbuiten. Daarom moeten de aansluitingen van fiets op OV goed zijn, moet de fiets veilig bij OV-knooppunten gestald kunnen worden en moet de fiets buiten de spits om mee kunnen in het OV. Dit betekent aansluiting van OVknooppunten op het sternet met voldoende bewaakte en onbewaakte stallingen en wanneer mogelijk moet de fiets meekunnen in de trein, metro en tram. Bij het Centraal Station komt een grote stallingsmogelijkheid, deels bewaakt en betaald, deels gratis met toezicht. Zolang er niet voldoende plekken zijn, wordt er niet bekeurd op wildstallen. Bij zoveel mogelijk stallingen bij openbaar vervoer knooppunten moeten fietsen te huur zijn. Er komt een abonnement waarmee je je fiets in alle bewaakte stallingen in de Stadsregio Rotterdam kwijt kunt.
4. Terugdringen fietsdiefstal Rotterdam moet hard inzetten om het aantal fietsdiefstallen terug te dringen. Andere steden zoals Harderwijk, Amsterdam en Nijmegen zijn ons met succes voorgegaan. Rotterdam moet leren van de ervaringen in die steden en zélf een actieplan opzetten én uitvoeren. Diefstal moet uitzondering en geen regel zijn en áls er een fiets gestolen wordt, moet er een grote kans bestaan dat de fiets teruggevonden wordt en de dader bestraft. De ambitie is het aantal fietsdiefstallen terug te dringen tot onder 50% van het aantal in 1999. Een samenhangend pakket van maatregelen betekent inzet op zowel repressie als preventie en goede, open informatievoorziening. De pijlers van dit pakket zijn: Goede, open communicatie met alle betrokkenen Goede registratie van fietsen en aangiftes Voldoende veilige stallingsmogelijkheden én voorlichting veilig stallen Controle en toezicht door politie en stadstoezicht Terugbezorging van gevonden, geregistreerde fietsen waarmee vertrouwen en aangiftebereidheid vergroot wordt. 5. Leenfietsen Ter bevordering van het gebruik van de fiets moet de gemeente 10.000 fietsen te leen aanbieden. Deze fietsen kunnen voor een deel nieuw zijn en voor een deel afkomstig uit politiedepots, opgeknapt door Stichting Werkmij en Scholing zonder drempels. Het mes snijdt aan twee kanten bij het Project Leenfietsen: stimulering van het fietsgebruik en een mooi werkgelegenheidsproject. Bewoners kunnen een contract tekenen met de gemeente en de fiets voor maximaal 4 maanden lenen. Deze periode kan maximaal 2 maal verlengd worden. In Bordeaux is een dergelijk project een succes. Het stimuleert mensen om de fiets als vervoermiddel een kans te geven en om Rotterdam als fietsstad te leren kennen. Mensen die zich inschrijven bij de Burgerlijke Stand kunnen direct een concreet aanbod krijgen om een fiets te lenen. Voor Rotterdammers die met succes een inburgeringscursus afleggen krijgen een fiets in plaats van een ander kado. De fiets is bij uitstek een vervoermiddel om de stad beter te leren kennen. 6. Jongerencampagne Jongeren fietsen te weinig, terwijl het goed voor de gezondheid is om meer te bewegen. Er komt een campagne van de gemeente in samenwerking met de Fietsersbond om fietsen onder jongeren te bevorderen. 7. Fietsparkeernorm Naast een autoparkeernorm het aantal parkeerplaatsen dat bij nieuwe gebouwen inpandig gerealiseerd moet worden- moet er ook een fietsenparkeernorm in gevoerd worden, waarbij een minimaal aantal fietsparkeerplekken op een goed bereikbare plaats in het gebouw geëist wordt.
8. Voldoende stallingsmogelijkheden Er moeten voldoende stallingsmogelijkheden op straat zijn, in de vorm van de ijzeren beugels voor algemeen gebruik en de fietstrommels op aanvraag. Fietswrakken die plekken van andere fietsen innemen moeten sneller weggehaald worden. Na een waarschuwing met een sticker, moeten wrakken na 2 weken weggehaald worden. Deze wrakken worden eerst opgeslagen en daarna opgeknapt en gebruikt in het project leenfietsen. De fietsbeugels die bij de Hema aan de Korte Hoogstraat zijn weggehaald worden z.s.m. teruggeplaatst! 9. Fietsverkeerslichten Fietsers moeten soms erg lang wachten bij stoplichten. Eén maal per cyclus krijgt de fietser groen licht, maar op doorgaande fietsroutes moet dit op aanvraag (d.m.v. een lus in de weg of door een drukknop) 2 maal per cyclus worden. Het voorbeeld van Amsterdam, waar een tellertje aftelt hoe lang de fietser moet wachten, verdient navolging in Rotterdam. Daarbij moeten fietsers- en voetgangersverkeerslichten beter op elkaar afgestemd te worden Nu kan het zo zijn dat fietserslichten op groen staan en voetgangerslichten rood geven; dat is verwarrend en gevaarlijk. 10. Klachten en onderhoud Klachten moeten snel en zorgvuldig afgehandeld worden. Kleine gebreken moeten snel verholpen worden en bij lange-termijn oplossingen moeten de klagers goed geïnformeerd worden. Zowel klachten over onderhoud als over veiligheid moeten goed bekeken worden. Kruisplein is voorbeeld van een onveilige situatie die aangepakt moet worden. Bij wegwerkzaamheden moet er een alternatieve fietsroute aangeboden worden. De tijd van inrijden op bouwputten is voorbij.