Jaarverslag Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Vergelijkbare documenten
Presentatie De Vervuiler Betaalt

VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2

Provinciaal blad van Noord-Brabant

VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid

VOETAFDRUK CONFORM DE CO2

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2 PRESTATIELADDER

Energiemanagementplan Carbon Footprint

SITA REMEDIATION DE TOTAALOPLOSSING VOOR BODEMSANERING, WATERZUIVERING EN GRONDREINIGING

CO2 prestatieladder Managementverklaring

MVO Kwartaalbericht Juli 2017

Beleidsplan MVO

Beknopt overzicht maatregelen bij AIM sessie Au1fl0pooft

Veilig en Effectief opslaan, hoe krijg ik ze samen?

MVO Verslag Juni 2016

Toelichting GRI tabel

niet-technisch rapport

CO 2 jaarverslag 2013* * Dit betreft alleen de A.Hak bedrijven die zijn gecertificeerd voor de CO2 Prestatieladder, niveau 3

Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk

sectorplan 27 Industrieel afvalwater

Voorwoord Preview Voorbeeld

Vragenformulier Arbeids- en gezondheidsomstandigheden en milieubescherming EEW Delfzijl BV

Toonaangevend in hoogwaardig hergebruik. Breken TAG reiniging Granulaat Asfaltproductie Secundaire Grondstoffen

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN 2014

W & M de Kuiper Holding

VOORSCHRIFTEN. behorende bij het ontwerpbesluit. betreffende de Wet milieubeheer voor de inrichting

Energie Management Plan 2015

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Water, wij halen eruit wat erin zit

BIOREMEDIATIESYSTEMEN WETTELIJK KADER. Annie Demeyere Dep.L&V Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv Versie 2.0 (summary)

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2014

DUURZAAMHEIDSJAARVERSLAG 2014 DAF TRUCKS N.V.

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2017

Voortgangsrapportage September 2017

Een arbo en milieuzorgsysteem volgens ISO14001 en veilig werken op een ziekenhuislaboratorium

Energie audit verslag 2014 en management actieplan 2015

Uw specialist in technisch management

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2013

3.B.2. Energiemanagementprogramma. Gebr. Swinkels Grondwerken b.v. Speltdijk RJ Helmond Tel

CO2 Prestatieladder Stuurcyclus en beleidsverklaring

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2010, 2011 en 2012

Duurzaamheid en Stern juni Jeffrey Eijking Manager Business Sales Stern4

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2016

Alles in één GLOBAL PARCEL SERVICES LOGISTICS

3.B.2 Energiemanagementprogramma

Energiemeetplan Inclusief kwaliteitsmanagementplan en energiemanagement actieplan. Criteria

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN 2016

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv Versie 3.0 (Summary)

Voortgangsrapportage 3 CO 2 -Prestatieladder

BESCHIKKING VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND

CO 2 -Footprint 2016 Conform de CO 2 -Prestatieladder Opgesteld door N. Deylius KAM- Coördinator

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2016

Stabiliteit in een dynamische wereld

COMPLIANCE RADAR HET MEEST COMPLETE BESTURINGSSYSTEEM VOOR GEMEENTEN.

Blauwzaam. Bijeenkomst Energie Convenant 1. 4 februari 2014

Overzicht maatregelen bij AIM-sessie Atbkd25i9m7

Doel van de rol Iedere Compliance Officer heeft als doel het beheersen van de risico s die BKR loopt in haar strategische en operationele processen.

emissie broeikasgassen

Versie: 3. CO2 Reductiedoelstellingen Van Vulpen & Energiemanagement actieplan. Datum: Van Vulpen B.V. Pagina 1 van 8

2B4 Managementverklaring. Datum : 3 okt Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie :

Een leefbare, goed bereikbare en duurzaam onderhouden stad Daar zorgen wij voor

VOORSCHRIFTEN. behorende bij de veranderingsvergunning Wm

Informatie en organisatie. Specialisten in dienstverlening, bedrijfsvoering en informatiemanagement bij lokale overheden

Duurzaamheidsrapport CCL Nutricontrol

AFDELING VOORWAARDEN MET BETREKKING TOT GASTURBINES EN STOOM- EN GASTURBINE- INSTALLATIES

Energie Management Actieplan

Algemene Gedragscode voor Toeleveranciers

Voortgangsrapportage 4 CO 2 -Prestatieladder

Alles Over Verbranding. KARA heeft de techniek, de kennis en ervaring

Beknopt overzicht maatregelen bij AIM sessie Atkqkqrorav

Hengelo, april Gedragscode Twence

Zo gaan we om met de maatschappij. Deelcode 4

voor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver

energiemanagement & kwaliteitsmanagement

Veiligheid. voor alles

Milieuneutrale wijziging van de (werking van de) inrichting (Wabo art 2.1 lid 1 onder e en art 3.10 lid 3)

Generieke systeemeisen

Energiemanagement actieplan 2017

Beknopt overzicht maatregelen bij AIM sessie Asatgpng2x2

Versie: 4. CO2 Reductiedoelstellingen Van Vulpen & Energiemanagement actieplan. Datum: Van Vulpen B.V. Pagina 1 van 9

Theo Beheer BV. Kenmerken project. Groenafval en uitbreiding veegvuil. Verwerkingslocatie Lelystad

Certificeren Waardevol?? KVGM B.V.

Iedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies.

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN

Z o r g v o o r h et mili eu. Werken met. Afvalstoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2015

DBG bouw- en reststoffen

Branchetoetsdocument: Milieuzorg 2

MVIE Geluidssystemen B.V.

Energie beoordelingsverslag 2016

A. Inzicht CO2-footprint A.A. Snijders & Zn

Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017

Evaluatie CO 2 -footprint en besparingsplan CO 2 -prestatieladder 2016

Transcriptie:

Jaarverslag 2013-2014 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Jaarverslag 2013-2014 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

12 20 26 32 42 46 4 ATM jaarverslag 2013-2014

Inhoud Van de directie 8 Gestage groei van een succesvolle onderneming Organisatie en operationeel 12 Het fundament van ATM Milieu 20 Meer dan alleen in compliance Veiligheid en kwaliteit 26 Risico s beheersen Medewerker 32 Kern van de organisatie Maatschappij 38 Bewust van de omgeving Klant en markt 42 Ontzorgen van klanten in binnen- en buitenland Financiën 46 Stabiele resultaten, betrouwbare feiten Verslaggegevens 50 GRI referentietabel 52 ATM in het nieuws 54 Contactgegevens 55 Kerncijfers (uitklapper) 5

1 april Start boekjaar 2013/2014 5 april 60-jarig bestaan Reym 16 april Kick-off nieuwe vestiging Hazardous Waste Theemsweg 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 April 2013 >> 6 ATM jaarverslag 2013-2014

24 april Schilderen van het tankenpark 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 7

8Van de directie Gestage groei van een succesvolle onderneming ATM jaarverslag 2013-2014

ATM heeft in het boekjaar 2013/2014 de goede prestaties van de voorgaande jaren overtroffen. In een markt die al lange tijd geteisterd wordt door economische tegenslag is dat een veelzeggend resultaat. Vanuit een stevige marktpositie, een veilige en transparante bedrijfsvoering en met oog voor mens en maatschappij, werken we de komende jaren hard aan verdere groei. Financieel ATM heeft in het boekjaar 2013/2014 een omzet gerealiseerd van ruim 89 miljoen euro; een stijging van 3 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Een financieel resultaat dat boven verwachting was, mede gezien het ontbreken van incidentele baten die de omzet in 2012/2013 konden stuwen. In alle vier de markten waarin ATM actief is, weten we klanten te binden. Dat heeft geresulteerd in een sterke toename van de verwerkte volumes. Zo is de omzet van de wateractiviteiten met 6 miljoen euro gestegen dankzij autonome groei. Hoewel er een hoge druk op de prijzen ligt, wisten we die met onze hoge doorzet op te vangen. Ook de onderlinge samenwerking tussen ATM en zusteronderneming Reym blijkt al jaren een succes. De onderlinge omzet steeg dit jaar naar 10,6 miljoen euro. Voor de toekomst zien we groeimogelijkheden in de slib- en wateractiviteiten. Onze inspanningen richten zich dan ook nadrukkelijk op verdere uitbreiding van deze dienstverlening. Vanuit onze aandeelhouder beschikken we over een ruim investeringsbudget om deze groei te kunnen realiseren. Milieu Een bedrijf als ATM wordt niet alleen gedreven door economische wetten. Complexe milieuwetgeving bepaalt in sterke mate het veld waarbinnen activiteiten plaatsvinden. Voldoen aan wet- en regelgeving is voor ons een absolute voorwaarde om in bedrijf te zijn. Bovendien spannen we ons in om hinder in de omgeving tot een minimum te beperken. Ook in 2013/2014 is volledig binnen de vergunningsvoorschriften geopereerd. Speerpunt in het milieubeleid was het optimaliseren van onze rookgasreiniging. ATM voldoet al aan de wettelijke eisen, maar wil deze structureel verlagen. Deze inspanningen monden in 2014 uit in de plaatsing van een nieuw elektrostatisch filter (ESP), waarmee rookgassen nog beter kunnen worden gereinigd. Om nog beter aan te kunnen tonen dat ons tankopslagpark voldoet aan alle wet- en regelgeving, zijn procedures en informatiesystemen aangepast en uitgebreid. Het milieubeleid heeft geleid tot een hergebruikspercentage van 95 procent, waarmee de uitstekende prestatie van vorig jaar wordt geëvenaard. Maatschappij We werken aan een betere leefomgeving door gevaarlijk afval een nieuwe bestemming te geven. Onze verantwoordelijkheid voor de samenleving gaat echter verder dan dat. We willen ook graag een goede buur zijn. Continu werken we aan het voorkomen van risico s en overlast voor de directe omgeving. Geurklachten worden snel onderzocht en opgevolgd. De luchtkwaliteit in de omgeving wordt verder verbeterd met de nieuwe ontgassingsinstallatie. Schadelijke gassen die de scheepvaart voorheen uitstootte naar de lucht, kunnen sinds dit jaar bij ATM gecontroleerd worden verwerkt. We tonen onze lokale betrokkenheid met onze social investments. Daarnaast proberen we zoveel mogelijk Gerealiseerd hergebruikpercentage in % 2013 2012 2011 2010 Hergebruik 95 95 91 89 9

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Mei 2013 >> lokaal in te kopen om zo ook een bijdrage te leveren aan de regionale economie. Operationeel ATM is één van de grootste verwerkers van gevaarlijk afval ter wereld. Afgelopen jaar is ruim 1,7 Mton aan afvalstromen op duurzame wijze verwerkt; een toename van 0,2 Mton ten opzichte van het voorgaande boekjaar. Per installatie betekent dit dat de thermische reinigingsinstallatie 907 kton aan verontreinigde grond heeft verwerkt. De pyrolyse-installatie had een doorzet van 43 kton aan (verpakt) gevaarlijk afval en verder hebben we 756.504 m 3 aan afvalwater en slib gezuiverd. De toename van bijna 11,5 procent staaft ons vertrouwen in de groeimogelijkheden in deze markt. Ook zagen we opnieuw een recordaantal schepen aan onze steiger voor reiniging en de afgifte van afvalstoffen. Om verdere groei mogelijk te maken, zullen we komend boekjaar de steiger optimaliseren. Klant Prijs, kwaliteit, duurzaamheid en naamsbekendheid. In een notendop zijn dat de redenen waarom klanten voor ATM kiezen en blijven kiezen. We zien het onderhouden van klantrelaties als een essentieel en uitdagend proces, waarin transparantie en vertrouwen voorop staan. Dat maar liefst 82 procent van ons klantenbestand bestaat uit vaste klanten is voor ons ook een blijk van vertrouwen. Het afgelopen jaar zagen we dit duidelijk bevestigd in een klanttevredenheidsonderzoek waarin klanten de 10 ATM jaarverslag 2013-2014

23 mei Personeelsbijeenkomst afsluiting boekjaar 25 mei Turks feest medewerkers ATM 28 mei OR-vergadering 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 dienstverlening van ATM waardeerden met gemiddeld een 8,4. Het bieden van een kwalitatief hoogstaande service heeft onze grootste aandacht. Vanuit de Shanks Hazardous Waste-divisie zetten we daarom gericht in op een uniforme marktbenadering om klanten volledig te ontzorgen. Total Care noemen we dat. 7 dagen per week Hun betrokkenheid, loyaliteit en vakbekwaamheid geven ATM dat menselijke gezicht. Onze medewerkers zijn het succes van ATM. Zíj maken dat we gezamenlijk dit resultaat hebben bereikt. We willen daarom al onze medewerkers bedanken voor hun inzet en toewijding het afgelopen boekjaar. Veiligheid Veiligheid staat voorop bij al onze activiteiten. Om risico s steeds verder te reduceren, wil de veiligheidsafdeling van ATM van elke onveilige situatie leren. Daarom is het melden van risico s voor onze medewerkers gemakkelijker gemaakt. Meldingen worden geanalyseerd en snel opgevolgd. We zien de meldingsbereidheid onder het personeel daardoor toenemen. In het afgelopen jaar zijn daarnaast voorbereidingen getroffen om onder het BRZO-regime, Besluit Risico s Zware Ongevallen, te gaan vallen. De doelstelling is om in het volgende boekjaar de BRZO- aanvraag in te dienen. Daarvoor zijn risico s in kaart gebracht en is de aantoonbaarheid van borgingen in procedures naar een hoger niveau getild. Verder is in het afgelopen jaar de brandweerkazerne Moerdijk-Haven operationeel geworden. ATM is één van de financiers van de publiek-private samenwerking. Ook is de veiligheid op het terrein verder verbeterd met een nieuw verkeersplan. Medewerker Onze ervaren medewerkers vormen de kern van de organisatie. Zonder hun betrokkenheid en loyaliteit kunnen we niet opereren op het niveau dat we nu doen. We investeren continu in goed werkgeverschap waarbij de focus ligt op het blijvend ontwikkelen van onze mensen, het aantrekken van jongeren en meer en meer ook op gezondheid. Om in de toekomst een aantrekkelijke werkgever te blijven, professionaliseren we het huidige personeelsbeleid. MVO-verslag Met dit jaarverslag willen we al onze stakeholders op een transparante en open manier informeren. We presenteren ons in dit verslag in algemene zin met de nadruk op onze bijdrage aan mens, milieu en maatschappij. Daarnaast rapporteren we over onze operationele, financiële en commerciële prestaties van het afgelopen boekjaar. Dit verslag voldoet tevens aan de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI), een internationaal erkende standaard voor MVO-verslaglegging. De elementen van de GRI zijn terug te vinden op pagina 52. ATM heeft een gebroken boekjaar vanwege ons Engelse moederbedrijf Shanks Group plc. We rapporteren daarom over de periode april 2013 tot en met maart 2014. Voor de milieuverantwoording sluiten we aan bij de rapportageverplichtingen van de overheid die per kalenderjaar worden opgesteld (2013). Strategie Op de valreep van het afgelopen boekjaar heeft het managementteam de ambities van ATM geherdefinieerd. Onze ambitie en hoe deze te realiseren, zal worden uitgewerkt in een strategiekaart. We beschrijven hierin hoe we voor al onze stakeholders een toegevoegde waarde willen creëren. Dankwoord Onze medewerkers staan altijd centraal. Zij doen het gewone ongewoon goed. Volcontinu, 24 uur per dag, Namens de directie, Jonny Kappen, Algemeen Directeur (rechts) Jacques de Jong, Directeur Compliance 11

12 Organisatie en operationeel Het fundament van ATM ATM jaarverslag 2013-2014

We staan voor een efficiënte bedrijfsvoering die gericht is op kwaliteitsverbetering en innovatie. We zijn ondernemend en reageren alert. Volcontinu, 24 uur per dag, 7 dagen per week. Organisatie Aandeelhouder ATM is een besloten vennootschap. Alle aandelen zijn in handen van Shanks Hazardous Waste B.V., dat op haar beurt weer onderdeel uitmaakt van het Engelse beursgenoteerde bedrijf Shanks Group plc. Tot de Shanks Group behoren meerdere bedrijven die gespecialiseerd zijn in afval en recycling. Binnen Shanks vormt ATM, samen met zusterbedrijf Reym, de divisie Hazardous Waste. Andere Shanks-divisies zijn Organics, Shanks Benelux en Shanks UK. Vestigingen De ATM-groep bestaat uit 5 vestigingen, waarvan Afvalstoffen Terminal Moerdijk B.V in Moerdijk het hoofdkantoor en de grootste productiesite vormt. Een tweede productiesite van de ATM-groep is Jaartsveld Groen en Milieu B.V. gevestigd in Steenbergen. Daarnaast zijn Ocean Combustion Service N.V. in Merksem, ATM Entsorgung Deutschland GmbH in Mönchengladbach en ATM España in Barcelona verkoopkantoren. Verder zijn agenten over heel de wereld actief voor ATM. Bestuur Het managementteam is verantwoordelijk voor het besturen van ATM. De statutaire directie bestaat uit twee directieleden van de divisie Hazardous Waste en uit drie ATM-directeuren: de Directeur Operations, Directeur Compliance en de Directeur Sales & Marketing. Samen met de Manager Milieu, Manager Veiligheid, Manager P&O, Controller en Manager International Sales vormen zij het managementteam van ATM. Deze laatste is afgelopen jaar toegetreden om de internationale focus van ATM ook in het managementteam tot uitdrukking te brengen. Medezeggenschap Binnen ATM is een Ondernemingsraad (OR) actief, waarin onze medewerkers zijn vertegenwoordigd. De OR bestaat uit zeven leden, die viermaal per jaar bij elkaar komen. Daarnaast heeft de OR viermaal per jaar een overleg met de directie. Het afgelopen jaar heeft de OR zich onder meer gebogen over onderwerpen gerelateerd aan veiligheid, gezondheid, milieu, personeelszaken, financiën, projecten en juridische zaken. Strategie Het managementteam van ATM heeft aan het einde van afgelopen boekjaar een strategiesessie gehad en haar ambities geherdefinieerd. In de strategiekaart op de volgende pagina is deze ambitie schematisch weergegeven. Het beschrijft hoe ATM haar ambitie wil realiseren en toegevoegde waarde wenst te creëren voor haar stakeholders. Het is onze intentie om de strategie volgend boekjaar te lanceren. Operationeel Thermische reinigingsinstallatie (TRI) De thermische reinigingsinstallatie (TRI) inclusief de rookgasreiniging vormen een dominant beeld op het ATMterrein. In de TRI kan op jaarbasis 1 Mton verontreinigde mineralen worden gereinigd. De TRI draait op energie die direct of indirect wordt teruggewonnen uit afvalstoffen. Zie voor meer procesinformatie en animaties onze website. Ontwikkeling en innovatie De opslagloods voor ingenomen grond die we vorig boekjaar hebben gebouwd, is nu volop in gebruik. Een kleine tegenvaller was een storing van het stoffilter in december 2013. Hoewel we al begonnen zijn met de bouw van een nieuw elektrostatisch filter (ESP), is deze pas in augustus 2014 gereed. Reparaties aan het huidige ESP hebben ertoe geleid dat de emissienormen tot die tijd 13

ATM 2020 CONCEPT ATM 2020 Strategiekaart Strategiekaart Wat willen wij zijn voor onze klanten en belanghebbenden? Maatschappij Wetgever/ Toezichthouder Klant Medewerker Aandeelhouder Open, Integer en Betrouwbaar Veilig, met minimale hinder en achtneming van wet- en regelgeving evenals zichtbare betrokkenheid bij omgeving Veilig, continu beschikbaar en ontzorgend (Total Care) Beste prijs/kwaliteit verhouding Bieden van een veilige, gezonde en sociale werkomgeving Duurzame financiële waardecreatie De duurzame (financiële) waarde die we (willen) creëren om de continuïteit van ATM te waarborgen Financieel Water +45% Omzetgroei van meer dan 30% naar een omzet van 120 mln in 2020 Soil +26% Pyro +6% Other -10% Met een voortdurend jaarlijks rendement van minimaal 15% (ROCE) Wat betekent dat voor onze bedrijfsprocessen? Customer Relationship Innovatie Veiligheid & Milieu Operations Management (CRM) Vergroten (kwantitatief) en verbeteren (kwalitatief) van het verwerkingsrendement van de wateractiviteiten Aanpassen TRI om een grotere diversiteit aan partijen te kunnen verwerken Toepassen van differentiatie in klantrelaties (langdurige partnerships en (eenmalige) relaties) Vastleggen en delen van klant- en marktinformatie Pro-actieve veiligheids- en milieubenadering vanuit intrinsieke veiligheids- en milieunormen Afwegingen omtrent veiligheid en milieu vinden al plaats bij de acquisitie van afvalstromen Verinnerlijking van het veiligheidsbesef en risicobewustzijn bij alle ATM ers Voortdurend verbeteren van een maximaal efficiënte (laagste kosten) en continu beschikbare verwerkingsketen, binnen de wettelijke kaders Dienstverlenend en (klant)vriendelijk opereren tijdens klantcontactmomenten Pro-actief Ontwikkelen van klantportals Opereren met veiligheid als topprioriteit binnen de vergunningsvoorschriften met minimale hinder voor de samenleving Ondersteunende processen (HR, F&C, Inkoop en ICT) Tegen zo laag mogelijk kosten met maximaal geautomatiseerde en gedigitaliseerde registratieve en administratieve processen voldoen aan de eisen en wensen van de interne en externe belanghebbenden Gevraagde en ongevraagde advisering van de lijnorganisatie vanuit een proactieve invulling van de HR Business Partner en Strategic Controller rollen, naast beleidsontwikkeling en toezicht op naleving Naleving van beleids- en procesafspraken is de primaire verantwoordelijkheid van de lijnorganisatie, met ondersteuning vanuit de ondersteunende staffuncties En wat is dan onze leer- en ontwikkeluitdaging voor wat betreft Mensen Informatie Organisatie Leiderschap Binden en boeien van competente ondernemende en mondige medewerkers die vanuit een klantgerichte instelling en met een groot veiligheidsbesef proactief en transparant verantwoordelijkheid willen, kunnen en durven nemen Vanuit alle managementniveaus consequent en zichtbaar prestaties en initiatief waarderen evenals openheid en betrokkenheid Borgen van kennisbehoud en continue kennisontwikkeling Robuuste, betrouwbare en adequaat beveiligde informatievoorziening ter ondersteuning van zowel de primaire en ondersteunende processen Faciliteren van zowel operationele, tactische als strategische besluitvorming op basis van relevante, bruikbare en prospectieve informatie en inzichten Faciliteren van continue verbetering van de efficiëntie en effectiviteit van de processen Faciliteren van proactieve risicobeheersing 10 Engineering, Operations en Onderhoud werken effectief samen vanuit een toekomstbestendige en heldere verdeling van rollen en verantwoordelijkheden Verantwoordelijkheden en besluitkracht liggen zo laag mogelijk in de organisatie Een lerende organisatie waarin initiatief en openheid worden gewaardeerd Eenheid in beleid en uitvoering met een taakopvatting van het Management Team dat uitgaat van collectieve en integrale verantwoordelijkheid Leiderschap met voeling voor de inhoud en zichtbaar op de werkvloer Borgen continuïteit van een divers en eigenzinnig Management Team (successieplanning) Bieden van een gezond en veilig werkklimaat Faciliteren van kennisvastlegging en -deling Transparante en consequente informatieverstrekking vanuit de top naar de werkvloer Vanuit een cultuur waarin openheid, integriteit, respect en kwaliteit centraal staan 14 ATM jaarverslag 2013-2014

gerespecteerd kunnen worden. Voordeel van het nieuwe, grotere ESP is dat emissienormen ruimer onderschreden worden. (Voor meer informatie hoofdstuk Milieu, zie pagina 22) Komend jaar vervangen we 18 meter van de draaitrommel en optimaliseren we de ploegschaarmixer. Dit apparaat bevochtigt de gereinigde grond die uit de TRI komt, zodat hier geen stof vanaf komt. Afvalstromen TRI Verontreinigde grond; Teerhoudend asfaltgranulaat (TAG); Verontreinigd puin; Staalgrit; Zeefzand; Riool-, kolken-, gemalen- en veegzand (RKGV); Gerijpte baggerspecie. Hoeveelheid verwerkte afvalstoffen in de TRI 1.200 Jaartsveld 1 Tot de ATM Groep behoort ook Jaartsveld Groen en Milieu in Steenbergen. Bulkstoffen zoals grond, riool-, kolken-, gemalen- en veegzand worden door een extratieve reiniging verwerkt. De verwerking van deze afvalstoffen vindt plaats door middel van mineraalscheidingsen flotatietechnieken. Na verwerking resteert een grote schone fractie, die geschikt is voor hergebruik, en een kleine vervuilde restfractie. Jaartsveld beschikt tevens over een grondbank waar partijen grond tijdelijk kunnen worden opgeslagen alvorens te worden hergebruikt. In 2013 werd 88 kton grond en zandachtige materialen voor reiniging ingenomen, bijna 5 procent minder dan het jaar ervoor. De grondbank behandelde 2 procent meer materiaal dan in 2012 en kwam daarmee op een totaal van 50 kton. In 2013 werd ruim 75 kton materiaal direct afgezet voor nuttige toepassing. kton 800 400 0 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 jaren Pyrolyse-installatie Voor verwerking van verpakt gevaarlijk afval en oliehoudende, steekvaste afvalstoffen staat op het ATMterrein de Pyrolyse-installatie (de Pyro). Pyrolyse is een onvolledig verbrandingsproces bij hoge temperatuur en een ondermaat aan zuurstof, waarbij een brandbaar gas ontstaat dat weer wordt ingezet bij de TRI. Zie voor meer procesinformatie en animaties onze website. Voor zowel de acceptatie, afgifte en verwerking van afvalstoffen als de levering van gereinigd materiaal worden zorgvuldige procedures gehanteerd. Deze procedures zijn onderdeel van het zorgsysteem ten aanzien van milieu-, arbo- en kwaliteitsaspecten. Dit zorgsysteem is gecertificeerd conform de norm ISO 14001. Daarnaast is Jaartsveld in het bezit van BRL7510- en BRL9335-certificaten. In 2013 zijn er controlebezoeken geweest van de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant en het Waterschap. Hierbij zijn geen ernstige tekortkomingen geconstateerd. Zie voor meer informatie www.jaartsveldgm.nl Ontwikkeling en innovatie Dankzij de plaatsing van een nieuwe vacuümringpomp is het afzuigsysteem van de shredders geoptimaliseerd. De pomp zorgt ervoor dat op elkaar reagerende (chemische) stoffen sneller en efficiënter worden weggeleid en de emissies niet buiten de shredder kunnen ontsnappen. Het verbeteren van de kwaliteit van de pyroslakken, zodat 1 De hier weergegeven cijfers van Jaartsveld hebben betrekking op het kalenderjaar 2013 (zie voor verdere uitleg pagina 51). 15

3 juni Start voorbereidingen nieuw elektrostatisch filter (ESP) 6 juni Preventief Medisch Onderzoek medewerkers ATM 7 juni Ontvangst leerlingen van de Liduinaschool uit Breda 11 juni Ontvangst college van B&W Moerdijk 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Juni 2013 >> verdere verwerking niet meer nodig is, bevindt zich nog in een testfase. Daarnaast loopt een vergunningstraject voor een nieuwe vatenloods waarin te verwerken afvalstromen kunnen worden opgeslagen. Afvalstromen Pyro Verfafval, zoals oplosmiddelen, verfresten en -blikken, kwasten of poetsdoeken; Oliehoudend en organisch verpakt afval, zoals inkt, hars, lijm en kit; Klein chemisch afval (kca); Oliehoudende, steekvaste afvalstoffen in bulk; Over-de-datumproducten uit de farmaceutische industrie. Hoeveelheid verwerkte afvalstoffen in de Pyro kton 60 40 3 opslagtanks van ieder 10.000 m 3 die begin 2015 klaar zullen zijn. Verder is de FFU volledig afgesloten en onder stikstof gebracht. Daardoor kan er geen zuurstof meer bij en is de veiligheid rond dit proces aanzienlijk toegenomen. Door de uitbreiding van de zuivering met twee biologische reactoren zal de bedrijfszekerheid én de verwerkingscapaciteit worden verhoogd. We hebben de wens om het proces rond de SOVI emissievrij te maken, zoals bij het storten van slib uit de vrachtwagens in de daarvoor bedoelde slibputten. Dit is echter een uitdagend project omdat veiligheid en milieu hierbij in conflict komen. Afvalwater- en slibstromen Afvalwater kan vrijkomen bij de reiniging van tankschepen, landtanks, rioleringen en installaties. Ook kan het afkomstig zijn van productieprocessen bij de (chemische) industrie of bij raffinaderijen. Slibben (al dan niet oliehoudend) komen bijvoorbeeld vrij bij het schoonmaken van putten en tanks. Met name bij onderhoudstops op raffinaderijen kunnen in korte tijd grote hoeveelheden slib vrijkomen. 20 0 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 jaren Hoeveelheid verwerkt afvalwater- en slib 900 Afvalwater- en slibverwerking Aan de noordzijde van het ATM-terrein, dicht tegen het Hollandsch Diep aan, is de afvalwater- en slibverwerking gevestigd. Deze bestaat uit de slibontvangst- en verwerkingsinstallatie (SOVI), de flocculatie/flotatie-unit (FFU) en de biologische zuiveringsinstallatie. Zie voor meer procesinformatie en animaties onze website. kton 600 300 0 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 jaren Ontwikkeling en innovatie De verwerking van afvalwater en slib is booming business voor ATM en uitbouw van deze activiteit heeft onze nadrukkelijke aandacht. Vooral de bouw van de Hazardous Waste-locatie aan de Theemsweg in Rotterdam zal de groei een extra impuls geven. Om geuremissies terug te dringen, zijn de bakken waar gezuiverd water uit de reactoren komt, afgesloten. Begin 2014 is een start gemaakt met de bouw van Steigeractiviteiten ATM beschikt over een steiger in het Hollandsch Diep, een drukke binnenvaartroute tussen de wereldhavens van Antwerpen en Rotterdam. Schepen met een diepgang tot 7,5 meter kunnen aan de steiger aanleggen om van de dienstverlening van ATM gebruik te maken. Voor de ontvangst en verwerking van scheepsafvalstoffen is ATM aangewezen als havenontvangstinstallatie (HOI). Zie voor meer procesinformatie en animaties onze website. 16 ATM jaarverslag 2013-2014

19 juni Burenraad 28 juni Ontvangst gemeenteraad Moerdijk 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Steigeractiviteiten Inname afvalstoffen, afvalwater en chemische residuen; Reiniging van ruimen en tanks; Stoom- en (warm)waterlevering; Legen van slobtanks; Flushen; Inert maken van ladingtanks (met behulp van stikstof); Ontgassen van tanks. Ontwikkeling en innovatie Al langere tijd zien we een sterke groei van het aantal schepen dat ATM aandoet. Om de schepen optimaal van dienst te zijn en de groei verder te faciliteren, is afgelopen boekjaar besloten om de steiger te verlengen. Daarmee neemt de capaciteit met ongeveer een derde toe. Voor de toekomst overwegen we de bouw van een kade, zodat schepen aan wal kunnen liggen. Afgelopen boekjaar hebben we een ontgassingsinstallatie gebouwd waarmee schepen gecontroleerd via een gesloten systeem hun dampen kunnen afgeven. (Zie voor meer informatie hoofdstuk Milieu, pagina 22) Schema geïntegreerde processen Verontreinigde grond Thermische reiniging / TRI Schone grond Verontreinigd slib Slibbehandeling / SOVI Olie Water Sediment Opgeruimde wereld Schoon water Gas Water Slak Metaal Pyrolyse - installatie Olie / oplosmiddelen Bewerking Verpakte afvalstoffen Schredder Biologische reiniging / MBR Fysisch chemische reiniging / FFU Afvalwater 17

2 juli Blootstellingsonderzoeken naar gevaarlijke stoffen 5 juli Lancering ATMosfeer editie 12 14 juli ATM, Reym en Jaartsveld ondergebracht in de zelfstandige holding Shanks Hazardouse Waste 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Juli 2013 >> 18 ATM jaarverslag 2013-2014

17 en 18 juli Grote stroomstoring bij onze energieleverancier 23 juli 30-jarig bestaan Jaartsveld Groen en Milieu 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 19

20Milieu Meer dan alleen in compliance ATM jaarverslag 2013-2014

Het opruimen van gevaarlijk afval is de kernactiviteit van ATM. Omdat we werken met gevaarlijke afvalstoffen is er complexe wet- en regelgeving van toepassing op ons bedrijf. Daaraan voldoen is onze belangrijkste prioriteit. Het afgelopen jaar zijn de emissies verder beperkt en wisten we het al hoge hergebruikspercentage te handhaven. Compliance vóór resultaat Ingenomen afvalstoffen per kalenderjaar Op ATM zijn direct en indirect duizenden voorschriften van toepassing. Belangrijkste pijler onder ons milieubeleid is volledige naleving van de eisen die vergunningen en 100% Verfafvalstoffen wet- en regelgeving aan ons stellen. Van emissies naar de lucht tot de import van afvalstoffen, en van de eisen voor vloeistofdichte vloeren tot Europese regels voor milieuverslaglegging: in compliance zijn, komt voor ATM altijd op de eerste plaats. Om dat te borgen, staan de afdelingen Compliance en Operations los van elkaar met ieder een statutaire directeur. 75% 50% 25% 0% 2013 1.958 kton 2012 1.555 kton 2011 1.755 kton 2010 1.642 kton Afvalstoffen voor doorvoer Afvalstoffen te gebruiken als hulpstof Verontreinigde grond/bouwstoffen Afvalwater incl. vloeibaar afvalslib Milieuzorgsystemen en innovatie De nationale en internationale milieuwetgeving verandert en wordt steeds stringenter. ATM besteedt meer dan de noodzakelijke zorg aan het milieu door toepassing van milieuzorgsystemen en technische maatregelen bij alle aspecten van de bedrijfsvoering. In veel gevallen nemen we zelf het initiatief om meer te doen dan de wetgever van ons vraagt. Om te blijven voldoen aan alle normen en voorwaarden, ligt een sterke focus op technische innovatie en aantoonbaarheid van compliance. Op dit moment optimaliseren we de rookgasreiniging. Daarnaast werken we continu aan verbeteringen om verantwoorde oplossingen te bieden voor alle soorten afval. Inname en afzet van afvalstoffen In 2013 is bij ATM meer afval aangevoerd dan in voorgaande jaren. Zowel de aanvoer van verontreinigde grond als van afvalwater liet een stijging zien. De toename is over de gehele linie zichtbaar, als gevolg hiervan steeg ook de afzet van stromen. Vooral de afzet van gereinigde grond en bouwstoffen namen fors toe. Ingenomen afvalstoffen zijn in 2013 sterk toegenomen Afgevoerde herbruikbare producten en afvalstoffen per kalenderjaar 100% 75% 50% 25% 0% 2013 1.741 kton 2012 1.478 kton 2011 1.696 kton 2010 1.725 kton Afzet van herbruikbare stoffen steeg in 2013 aanzienlijk. Verschil tussen inname en afzet ligt aan de toegenomen opslagcapaciteit. Bedrijfsafval Reststoffen pyrolyse Vaste en vloeibare afvalstoffen Afvalwater en filterkoek Gereinigde grond en bouwstoffen Gereinigd water Hergebruik van afvalstoffen ATM heeft de doelstelling om afvalstoffen zoveel mogelijk gereed te maken voor hergebruik als secundaire 21

16 augustus Kleine onderhoudsstop TRI en Pyro 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Augustus 2013 >> Hergebruikspercentage in 2013 Definitieve verwijdering (D) Gezuiverd afvalwater 95% Het gerealiseerde hergebruik lag in 2013 op 95 procent. Nuttigge toepassing (R) grondstof of om energie op te wekken. In 2013 lag het hergebruikspercentage op 95 procent. Daarmee wordt de verbetering die in de afgelopen jaren is geboekt, gehandhaafd. Door onze verwerkingstechnieken te optimaliseren, kunnen we ook in de toekomst een hoog hergebruikspercentage realiseren. Ontgassing van schepen Om schepen de mogelijkheid te bieden in een gesloten systeem te ontgassen, heeft ATM een ontgassingsinstallatie gebouwd. Deze is inmiddels vergund en operationeel: de eerste schepen zijn in februari 2014 aangemeerd om van de installatie gebruik te maken. Voor schepen uit de haven van Rotterdam is de omgeving van Moerdijk de eerste mogelijkheid om tijdens het varen te mogen ontluchten. De schepen konden voorheen hun dampen nergens aanbieden aan een landinstallatie, waardoor de stof in de omgeving terechtkwam. Door onder meer geurklachten is het ontgassen van schepen in de buitenlucht de laatste jaren steeds meer in opspraak gekomen. ATM loopt met de installatie vooruit op een ontgassingsverbod dat op 1 januari 2015 van kracht gaat voor de stof benzeen. Zie voor meer informatie www.rijksoverheid.nl. Schadelijke gassen zoals benzeen kunnen bij ATM gecontroleerd worden verbrand. Er ligt tevens een plan om de steiger uit te breiden en zodoende het aantal aanlegplaatsen te verdubbelen. Emissies Uit meetresultaten en controles blijkt dat ATM voldoet aan de eisen die aan de kwaliteit van de rookgassen worden gesteld. Dit is per 1 januari 2013 wettelijk geregeld via de in Nederland geïmplementeerde Europese Richtlijn Industriële Emissies (RIE). Doordat emissienormen regelmatig worden aangescherpt, besteden we continue aandacht aan de optimalisatie van de rookgasreiniging. Zo werken we aan het structureel verlagen van de uitstoot. In 2014 plaatsen we een nieuw elektrostatisch filter (ESP). Het nieuwe ESP heeft drie keer meer capaciteit dan het huidige filter. Hierdoor wordt de verblijftijd van de rookgassen groter, wat ten goede komt aan de filterende werking. Het ESP verwijdert met name stof en stofgebonden componenten. Energieverbruik Voor de verwerking van afvalstoffen is energie nodig. De installaties bij ATM zijn echter zodanig ontworpen dat zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van energie die in het proces vrijkomt. Zo maakt de TRI gebruik van gassen Luchtemissies belangrijkste componenten per kalenderjaar in ton 2013 2012 2011 2010 NO x 162 158 200 217 CO 49 *1 54 69 64 SO 2 < 20 < 20 60 48 Stof < 5 < 5 5 < 5 CO 2 229.914 *2 256.565 289.302 284.938 Componenten met emissiewaarden die beneden het te rapporteren niveau liggen, zijn niet vermeld of staan opgenomen met (<). *1 In het activiteitenbesluit is in 2013 een jaarnorm voor CO van 30 opgenomen. ATM is voornemens op basis van dit activiteitenbesluit een vergunningswijziging aan te vragen. *2 De daling lijkt te worden veroorzaakt door een afname in de calorische waarde van de gereinigde afvalstoffen in de TRI. 22 ATM jaarverslag 2013-2014

21 augustus Fietstocht ter ere van voormalig algemeen directeur Jack Droog 22 augustus Gastlessen verzorgd op het Florijn College in Breda 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 uit de pyrolyse-installatie en de teruggewonnen olie uit oliehoudend slib. Met deze substituut-brandstoffen werd in 2013 voorzien in 81 procent van het energieverbruik. 18 procent kwam van ingekochte elektriciteit en de resterende 1 procent werd geleverd door aardgas. Het afgelopen jaar is een warmwatertank gebouwd om de vrijgekomen restwarmte optimaal te gebruiken. Deze fungeert als een grote boiler en de warmte wordt gebruikt voor scheepsreiniging. Energieverbruik in terajoule (TJ) in 2013 20 470 Watergebruik Water is nodig voor koeling van de installaties. ATM betrekt het grootste deel van dit koelwater van het oppervlaktewater. Daarbij is veel aandacht voor het milieu: de onttrekking van water zorgt niet voor uitdroging of andere negatieve gevolgen voor het milieu. Maar weinig (leiding-)water wordt gebruikt voor de processen zelf. Koelwater wordt uiteindelijk geloosd op het Hollandsch Diep. Gezuiverd water uit de eigen afvalwaterzuivering wordt op het riool geloosd. Monitoring om overschrijding van normen tegen te gaan, vindt zowel op de lozing van het oppervlaktewater plaats als op het rioolwater. In 2013 zijn enkele verhogingen geconstateerd die konden worden teruggevoerd op fouten in de analyse of monstername. 2.145 Ingekocht aardgas Ingekochte elektriciteit Verbranding substituutbrandstoffen Van de verbruikte energie in 2013 kwam 81 procent van substituut brandstoffen Wateronttrekking en -inname in 2013 in 1.000 m 3 2013 2012 2011 2010 Oppervlaktewater 3.149* 3.836 4.878 3.142 Leidingwater 112 123 126 130 Inname afvalwater 690 613 670 628 * De afname heeft een gecombineerde oorzaak: de MBR is geoptimaliseerd waardoor minder koelwater nodig was en er was nauwelijks sprake van CZV-pieken. Waterafvoer naar bestemming en kwaliteit in 1.000 m 3 2013 2012 2011 2010 Oppervlaktewater (lozing Hollandsch Diep) koelwater 2.220 2.918 3.936 2.278 hemelwater gebouwen 5 10 17 10 diversen 52 26 53 53 Bevochtiging afvalstoffen diversen 194 178 210 207 Overige afvoer verdamping/luchtemissie 718 697 740 686 Riolering gezuiverd afvalwater 763 743 720 666 De afgelopen twee jaar is de afvoer op het oppervlaktewater afgenomen, gerelateerd aan de inname van koelwater. 23

2 september Jaarlijkse externe brandweertraining bedrijfsbrandweer ATM 6 september Officiële opening nieuwe opslagloods voor verontreinigde grond 10, 11, 12 september Lozing van effluent gestaakt omdat kwaliteit niet voldeed aan lozingseisen (gehalte zware metalen) 13 september Ontvangst Ministerie van Milieu en Infrastructuur 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 September 2013 >> Daarnaast heeft zich in het derde kwartaal van 2013 een verhoogde waarde voorgedaan voor het gehalte zware metalen. Daarop is het lozingsproces onmiddellijk gestopt om de oorzaak te achterhalen en aan te pakken. De lozing is drie dagen later hervat. Ook in het eerste kwartaal van 2014 is om een soortgelijke reden de lozing enkele dagen gestaakt. Transport en opslag De bouw van de nieuwe loods voor vervuilde grond is het afgelopen jaar gereed afgerond en geopend. Met een vloeroppervlak van 15.000 vierkante meter en een opslagcapaciteit van 300 kton verontreinigde grond is het één van de grootste projecten die ooit door ATM is ondernomen. De loods brengt de opslagcapaciteit in lijn met de verwerkingscapaciteit en heeft ook een duidelijke milieucomponent. Het aantal grondgerelateerde transportbewegingen is drastisch teruggebracht wat niet alleen goed is voor de transportkosten, maar ook voor de milieudruk en de verkeersveiligheid. De logistieke inrichting is continu onderhevig aan verbetering. Om het transport veiliger, milieuvriendelijker en economisch zo voordelig mogelijk uit te voeren, werken we aan slimme oplossingen. De transportband voor gereinigde grond naar het naastgelegen terrein van Martens en Van Oord is daar een goed voorbeeld van. Anders dan enkele shovels, terreinwagens en een brandweervoertuig, beheert ATM geen transportvoertuigen. De aan- en afvoer van materiaal vindt volledig plaats door derden. Om de veiligheid van transport op ons terrein te verbeteren, is ook het verkeersplan het afgelopen jaar verbeterd (zie ook pagina 28). Milieu-incidenten In 2013 meldde ATM 24 keer een potentieel milieu-incident aan het bevoegd gezag. In 2012 waren dat er 29. Een milieu-incident is een voorval waarbij het mogelijk is dat de omgeving hinder ondervindt. Incidenten worden goed onderzocht, gerapporteerd en er worden maatregelen genomen om deze in de toekomst te voorkomen. Geen van de gemelde incidenten leidde in het afgelopen jaar tot significante schade aan het milieu. Vooraf goedgekeurde inrichting ATM is sinds 2010 een vooraf goedgekeurde inrichting (VGI). Inrichtingen die strikt voldoen aan de eisen van wet- en regelgeving kunnen deze status krijgen van het bevoegd gezag. Als VGI-bedrijf kan ATM afvalstoffen uit het buitenland eenvoudiger administratief invoeren. In 2011 heeft ATM gevraagd de status uit te breiden, waarmee in 2012 is ingestemd. Bodem De bodembescherming bij ATM is van hoog niveau. Vloeistofdichte en -kerende voorzieningen worden in CO 2 -prestatieladder Wat is de CO 2- prestatieladder? De CO2-Prestatieladder is een instrument om bedrijven te stimuleren tot CO 2 -bewust handelen. Het gaat daarbij vooral om energiebesparing, het efficiënt gebruik maken van materialen en het gebruik van duurzame energie. Shanks CO 2 -prestatieladder Shanks Nederland is sinds 2012 gecertificeerd voor niveau 3 van de CO 2 prestatieladder. ATM valt, samen met alle andere Nederlandse Shanksbedrijven, onder dit certificaat. Ambitie Het is de ambitie van Shanks om haar CO 2 emissies te verbeteren door de energie-efficiency in het proces te optimaliseren, vergroenen van brandstof- en elektriciteitsgebruik en het vermijden van CO 2 -emissies. Meer informatie? Zie voor meer informatie www.shanks.nl 24 ATM jaarverslag 2013-2014

17, 18 en 19 september Recyclingbeurs Gorinchem 20 september Ontvangst gemeenteraad Drimmelen 20 september Officiële opening Brandweerkazerne Moerdijk-Haven 24 september Ontvangst van MBO-leerlingen van het Florijn College uit Breda 25 september Burenraad 28 september Lancering Total Care 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 3D-aanzicht nieuwe elektrostatisch filter (ESP) in de thermische reinigingsinstallatie (TRI) overeenstemming met het inspectieschema gekeurd en waar nodig hersteld. De jaarlijkse grondwatermonitoring laat een stabiel beeld zien. Op een beperkt deel van het terrein is het grondwater vervuild door bluswater afkomstig van de bestrijding van de brand bij Chemie- Pack. Deze vervuiling is inzichtelijk gemaakt. Voorafgaand aan bouwwerkzaamheden waarbij grondwater wordt onttrokken, worden de autoriteiten op de hoogte gebracht en vindt afstemming plaats met saneerders op het voormalige terrein van Chemie-Pack. Biodiversiteit ATM is gevestigd in een groot industriegebied. Tegelijkertijd liggen het Hollandsch Diep voor de deur en de Biesbosch om de hoek. Beide gebieden zijn aangemerkt als Natura 2000-gebied. De activiteiten van ATM hebben geen of een minimale invloed op het Hollandsch Diep en de Biesbosch. Dat geldt ook voor de emissies, de lozingen en de onttrekking van oppervlaktewater door ATM. Naleving milieuwetgeving In 2013 zijn door de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB) 8 controles uitgevoerd, waaruit geen handhavingsacties zijn voortgekomen. Wel hebben we de uitkomsten van een PGS29- controle breed opgepakt. De PGS29-wetgeving voor tankopslag van ontvlambare vloeistoffen is volop in ontwikkeling en aantoonbaarheid van compliance is daarin steeds belangrijker. De opslagtanks van ATM zijn in uitstekende staat, maar de informatie daarover is niet altijd meteen voorhanden. Daarom zijn we een traject gestart waarin we de aantoonbaarheid met behulp van software kunnen verbeteren. Ook is geanalyseerd waar knelpunten zitten en hoe die kunnen worden opgelost. De resultaten van die analyses zijn overgedragen aan het bevoegd gezag. De acties naar aanleiding van aanvaardbare restrisico s die in het plan van aanpak opgenomen zijn, worden in 2014 afgerond. Dit zijn vooral procedurele aanpassingen. De aantoonbaarheid voor de PGS29 wordt in de toekomst een continu proces. Om te voldoen aan alle eisen, wordt een fulltime medewerker aangesteld. Het Waterschap Brabantse Delta heeft in 2013 twee keer een controle op naleving van de lozingsvergunning uitgevoerd, waarbij wederom geen bijzonderheden geconstateerd zijn. Ook Rijkswaterstaat deed een controle, waarbij geen afwijkingen werden geconstateerd. Wel heeft Rijkswaterstaat aandacht gevraagd voor het juist en tijdig melden van wijzigingen. 25

26 Veiligheid en Kwaliteit Risico s beheersen Ontruimingsoefening kantoor ATM ATM jaarverslag 2013-2014

Het werk met gevaarlijk afval brengt risico s met zich mee. Die risico s minimaliseren we met uitgebreide monitoringsystemen en technische en organisatorische verbeteringen. ATM heeft een afdeling die de veiligheid binnen het bedrijf bewaakt en verbetert. In het afgelopen boekjaar werden stappen gezet om onder het BRZO-regime (Besluit risico s zware ongevallen) te gaan vallen. Bijzondere aandacht was er voor brandveiligheid. Veiligheid Veiligheidscultuur Veiligheid is belangrijk bij alles wat ATM doet en daarom benaderen we veiligheid als een integraal onderdeel van de bedrijfsvoering. De veiligheidsafdeling van ATM brengt interne en externe veiligheid op een hoger niveau door deze te verinnerlijken in het hele bedrijf. Het personeel heeft daarin een eigen verantwoordelijkheid. ATM streeft naar een veiligheidscultuur die vanuit de medewerkers zelf komt, die het bewustzijn aanspreekt en niet opgelegd hoeft te worden. Leren van meldingen Om risico s uit te sluiten of te beheersen, moeten ze eerst in kaart worden gebracht. We zijn daarvoor afhankelijk van meldingen van collega s. Het afgelopen boekjaar hebben we het voor collega s makkelijker gemaakt om meldingen te doen van risico s, onveilige situaties en bijna-ongevallen. De meldingen worden geanalyseerd en omgezet in preventieve maatregelen die de veiligheid vervolgens verbeteren. Bij een ongeval blijkt namelijk achteraf vaak dat er vanuit meldingen al aanwijzingen waren dat er een potentieel risico bestond. Alle meldingen die binnenkomen, bespreken we in het operationeel overleg. Incidenten en risicomeldingen Aantal risicomeldingen uit het RAS 2013/2014 2012/2013 Bijna-ongevallen 13 11 Signalering onveilige situatie 47 27 Signalering onveilige handeling 12 8 Totaal 72 46 Het aantal risicomeldingen uit het RAS is toegenomen door vereenvoudiging van de meldprocedure en stimuleren van het melden zelf. Aantal meldingen van ongevallen uit het RAS 2013/2014 2012/2013 Ongeval met verzuim 3 2 Ongeval zonder verzuim EHBO 22 8 Ongeval zonder verzuim medical treatment care (MTC) 4 6 Ongeval zonder verzuim restricted work case (RWC) 2 0 Totaal 31 20 Het aantal ongevallen EHBO uit het RAS is toegenomen door vereenvoudiging van de meldprocedure en stimuleren van het melden zelf. 27

5 oktober Fietstocht ATM/Reym ter ere van 60-jarig bestaan Reym 6 oktober Deelname medewerkers ATM aan de Bredase Singelloop 10 oktober Lancering e-factureringscampagne onder klanten 15 en 16 oktober Offshore Energy Beurs in Amsterdam 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Oktober 2013 >> worden serieus behandeld en waar nodig volgt een plan van aanpak voor een oplossing. Terugkoppeling daarvan is essentieel. Medewerkers die zien dat er acties volgen op een melding, zijn eerder geneigd hun meldgedrag te verbeteren. ATM maakt gebruik van het RAS, het Shanksbrede afwijkingenregistratiesysteem waarin ook arboklachten en meldingen van milieu-incidenten, materiële schades en verbetervoorstellen zijn opgenomen. BRZO-traject Doordat ATM gevaarlijke en brandbare stoffen opslaat, zien we een nadrukkelijke verantwoordelijkheid om aan alle geldende eisen voor het werken met deze stoffen te voldoen. ATM zit tegen de zogenaamde BRZOgrens aan voor de hoeveelheden van deze stoffen die volgens de vigerende vergunning op ons terrein mogen worden opgeslagen. We hebben daarom besloten om vrijwillig onder het regime van het BRZO (Besluit risico s zware ongevallen) te gaan vallen. De doelstelling is om in 2014/2015 de vergunningsaanvraag daarvoor in te dienen. Het afgelopen boekjaar zijn een aantal voorbereidingstrajecten gestart. Een belangrijke uitdaging is het opnieuw in kaart brengen van de risico s die voortvloeien uit onze activiteiten. De aantoonbaarheid van borgingen in procedures om die risico s het hoofd te bieden, is verder verbeterd (zie Milieu, Naleving milieuwetgeving). Daarnaast is opnieuw geïnventariseerd hoe brandrisico s beheerst kunnen worden en welke overheidsinzet daarbij nodig is. Ten slotte loopt een traject om te komen tot een integraal incidentenbestrijdingsplan (IBP), wat niet alleen betrekking heeft op brandgevaar maar ook op milieu-incidenten. RI&E Het afgelopen boekjaar is een nieuwe risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) uitgevoerd. Alle risico s die medewerkers in hun werkzaamheden ervaren, zijn opnieuw in kaart gebracht. De inventarisatie omvat niet alleen operationele risico s, maar ook bijvoorbeeld arborisico s door kantoorwerk. Uit de RI&E volgt een plan van aanpak om risico s uit te sluiten of te beheersen. Verkeersplan Vrachtwagens en ander groot verkeer kunnen een gevaar vormen voor voetgangers op het terrein. In het afgelopen boekjaar hebben we een nieuw verkeersplan opgesteld om onveilige verkeersituaties te voorkomen. Dit plan wordt komend boekjaar verder uitgerold. Routes zijn aangepast, zodat voertuigen zo min mogelijk op plaatsen komen waar ook voetgangers komen. Ook zijn oversteekplaatsen ingericht. Om de maximumsnelheid die bij ATM geldt onder de aandacht te brengen bij chauffeurs, zijn waarschuwingsborden neergezet waarop zij kunnen zien of ze te hard rijden. Daarnaast zijn er maatregelen genomen die de noodzaak voor vrachtwagens om achteruit te rijden te minimaliseren. Op dit moment werken we ook aan routeaanduidingsborden, zodat vrachtwagens altijd via de juiste route op hun bestemming komen. 1 ste ADR Poortactie Bij ATM staat veiligheid voorop. Zo ook de aandacht voor het veilig vervoer van gevaarlijke afvalstoffen over de weg. Het afgelopen boekjaar zijn onze veiligheidsfunctionarissen namelijk in dialoog gegaan met inkomende vrachtwagenchauffeurs om extra aandacht te vragen voor de ADR-voorschriften. Het ADR is onderdeel van de Nederlandse VLG (reglement voor het Vervoer over Land van Gevaarlijke stoffen). Het primaire doel van de ADR Poortactie was niet om te zoeken naar overtredingen, maar om het ADR bewustzijn te vergroten. Onder het genot van warme chocomelk en een worstenbroodje werden de vrachtwagenchauffeurs aan de tand gevoeld. De poortactie was een groot succes: de chauffeurs waardeerden het initiatief en ATM op haar beurt is zeer te spreken over de aanwezige kennis van ADR. Alle gecontroleerde ADR-vrachtwagens van die dag voldeden dan ook aan de voorschriften 28 ATM jaarverslag 2013-2014

23 oktober Project Verrassend Leerzaam, gastlessen verzorgd op Markland College 24 oktober Project Verrassend Leerzaam, ontvangst leerlingen Markland College 24 oktober Ontruimingsoefening kantoor ATM met als noodscenario een keukenbrand 29 oktober Scope- uitbreiding van milieumanagementsysteemcertificaat (NEN-EN- ISO 14001) en Arbo managementsysteem OHSAS 18001 30 oktober Burenraad 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Nieuwe schuimblusinstallatie tankputten Eén van de brandscenario s die zich bij ATM kan voordoen, is een tankputbrand. We kunnen dit scenario voorkomen of beheersen door de inzet van stationaire blusmiddelen. Het afgelopen boekjaar hebben we daarom onze tankputten voorzien van een nieuwe schuimblusinstallatie. Met dit nieuwe systeem kunnen we op afstand, met één druk op de knop de tankputten bedekken met een schuimlaag. De eerste proeven hebben inmiddels plaatsgevonden en stemmen ons zeer positief. Door deze installatie is een gehele tankputbrand geen realistisch scenario meer. Bedrijfsbrandweer ATM beschikt al sinds jaren over een eigen brandweerdienst om de eerste brandbestrijding op zich te nemen. Daarnaast is het afgelopen jaar de overheidsbrandweer Moerdijk-Haven operationeel geworden. De kazerne is een publiek-private samenwerking waar ATM één van de financiers van is. Het afgelopen jaar hebben we uitgebreid kennisgemaakt met de ploegen en komend jaar voeren we gezamenlijke brandweeroefeningen uit. In de nabije toekomst kunnen we onze eigen brandweerzorg gedeeltelijk uit handen geven. De overheidsbrandweer staat volcontinu, goed uitgerust paraat en kunnen in zes minuten ter plaatse zijn. Het is daarom efficiënter om te investeren in brandbestrijding in die eerste zes minuten. Inmiddels hebben we een eigen crashtender aangeschaft om in die eerste zes minuten snel veel schuim op een (beginnende) brand aan te brengen en uitbreiding te voorkomen. Kwaliteit Externe audits Borging van het beleid vindt onder meer plaats via externe audits van gecertificeerde managementsystemen. Het afgelopen jaar is de certificering volgens de milieunorm ISO 14001 vernieuwd en de certificering volgens de arbonorm OSHAS 18001 verlengd. Daarbij zijn geen kritieke afwijkingen geconstateerd. Voor het reinigen van grond zijn onze processen gecertificeerd volgens BRL 7500, protocol 7510, BRL 9335 en protocol 9335-2. Deze certificaten zijn met een jaar verlengd. ATM heeft de doelstelling om ook het kwaliteitscertificaat ISO 9001 te behalen. Laboratorium Om de inname en verwerkbaarheid van afvalstoffen te controleren, heeft ATM een eigen laboratorium. Monsters van aangeleverde partijen worden volgens een controleregime geanalyseerd. Tijdens het verwerkingsproces worden tevens monsters genomen en onderzocht. De informatie die we daardoor verzamelen, is onmisbaar om processen zo nodig bij te sturen. Ook op emissies naar de lucht, op lozingen van water en de afvoer van grond worden analyses uitgevoerd. Het laboratorium levert op deze manier een belangrijke bijdrage aan het in compliance zijn en blijven. Elk jaar voert het laboratorium zo n 30.000 analyses van allerlei aard uit. Voor het grootste deel van de analyses gebruikt het laboratorium genormeerde methodes. Soms zijn die echter niet toereikend en inmiddels is veel ervaring opgedaan met het aanpassen of opstellen van nieuwe methodes. De kwaliteit van het laboratoriumwerk is gewaarborgd door het gebruik van NEN- en ISO-normen. 29

4 november MBReffluentgoten afgesloten om mogelijke geuremissies terug te dringen 5 en 6 november Promotiedagen Noord-Nederland 15 november EHBO-cursus medewerkers ATM 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 November 2013 >> 30 ATM jaarverslag 2013-2014

20 november Vonnis door Rechtbank Breda inzake vermeend ongewoon voorval zomer 2008. Boete van 35.000,-. ATM herkent zich niet in gerechtelijke uitspraak en heeft hoger beroep aangetekend. 21 november ADR poortactie 23 november Sinterklaasviering voor medewerkers ATM 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Start bouwwerkzaamheden 3 opslagtanks van ieder 10.000 m 3 31

32Medewerker Kern van de organisatie ATM jaarverslag 2013-2014

Onze medewerkers staan altijd centraal. Hun betrokkenheid, loyaliteit en vakbekwaamheid vormen de basis van het succes. Jaarlijks besteden we vele uren aan (veiligheid gerelateerde) opleidingen. Iedereen bij ATM willen we dan ook de ruimte geven om talenten te ontwikkelen. We houden van aanpakken en werken in een open en ongedwongen sfeer. Een informele sfeer die je nergens anders tegenkomt. De ATM-cultuur. Professionaliseren beleid We houden ons uitvoerig bezig met het verder professionaliseren van het huidige personeelsbeleid. Tevens werkten we verder aan het centraal beheer van opleidingscertificaten. Met het opleidingsplan wordt gewaarborgd dat medewerkers gevraagde opleidingen volgen of tijdig op herhaling gaan. Daarnaast hebben we voorbereidingen getroffen voor het digitaliseren van de personeelsdossiers. ATM vervangt komende jaar het huidige payroll-pakket voor een payroll/hr-pakket. Het nieuwe systeem fungeert als dashboard voor het personeelsbeleid. Vacatures Het afgelopen boekjaar hebben we bij ATM een aantal nieuwe collega s mogen verwelkomen en zijn een aantal vacatures intern opgevuld. De volgende functies zijn het afgelopen boekjaar ingevuld: Operator; Onderhoudsmonteur; Project engineer; Systeembeheer; Communicatieadviseur; Kwaliteitscoördinator; Hogere veiligheidskundige; Programmeur; Commercieel medewerker Binnendienst; Assistent Controller. Zie onze website voor actuele vacatures. Open deuren ATM kent een opendeurpolitiek en een tamelijk informele overlegstructuur. De lijnen naar de divisiedirectie zijn kort. Hierdoor kan het bedrijf snel schakelen en beslissingen nemen. Dat wordt als prettig en efficiënt ervaren in het uiterst dynamische werkveld van ATM en waar de technische organisatie complex is. Gemiddelde leeftijd ATM beschikt over betrokken en loyaal personeel. Een groot percentage is al jaren bij ons in dienst. Daar zijn we trots op, maar het betekent ook dat het personeel Personeel Eenheid 2014/2013 2013/2012 2012/2011 2011/2010 Aantal medewerkers absoluut 212 203 189 180 Operationeel % 73,1 75,9 77,2 76,3 Vrouwelijke medewerkers % 18,9 18,2 18,0 17,2 Parttime medewerkers % 12,3 11,8 12,2 12,5 Verloop % 5,2 4,4 5,8 6,1 Ziekteverzuim % 5,4 4,7 5,9 4,8 De bijdrage aan de werkgelegenheid is de afgelopen vier jaar toegenomen. 33

1 december Manager International Sales toegetreden tot managementteam 4 december Burenraad 6 december Reparaties aan huidig elektrostatisch filter (ESP) 9 december VeiligheidsTOP gemeente Moerdijk 11 december OR-vergadering 12 december Kleine onderhoudsstop Pyrolyse-installatie 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 December 2013 >> > 60 55-59 45 54 35 44 25-34 < 25 > 30 25-29 20-24 15-19 10-14 5-19 0-4 vergrijst. De gemiddelde leeftijd ligt inmiddels op 46 jaar. Daarnaast investeren we fors om voor de volgende generatie ook een aantrekkelijke werkgever te zijn. Het blijft voor de toekomst belangrijk jongeren te laten instromen om de uitstroom van de oudere generatie en daarmee veel kennis die verloren gaat op te vangen. Leeftijdsopbouw medewerkers per 1 april van het boekjaar 100% 75% 50% 25% 0% 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 Het blijft belangrijk jongeren in te laten stromen. Dienstjaaropbouw medewerkers per 1 april van het boekjaar 100% 75% 50% 25% 0% 2010/2009 2011/2010 2012/2011 2013/2012 2014/2013 De loyaliteit van de medewerkers is zeer hoog. Gezondheid We vinden het belangrijk dat onze medewerkers fit blijven en waar nodig fitter worden. Om daaraan bij te dragen, stimuleren we een gezonde voeding door het verstrekken van fruit en melk. Bewustwording van de eigen gezondheid is noodzakelijk. ATM biedt haar medewerkers regelmatig een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) aan. Vorig jaar maakte 75 procent van de afdeling Operations hier gebruik van. Aan de hand van de onderzoeksuitkomsten worden de resultaten individueel besproken met een verpleegkundige. Ook stimuleert ATM deelname aan diverse sportevenementen. Zo organiseren we regelmatig toertochten voor wielrenners en is er in het najaar van 2013 door hardlopende medewerkers deelgenomen aan de Singelloop in Breda. Ziekteverzuim Het afgelopen jaar steeg het ziekteverzuim met 0,7 procent naar 5,4 procent. Het streven is echter om onder de 5 procent te blijven. Onderzoek naar de stijging van het langdurig verzuim leidde niet tot een duidelijke oorzaak. Het gaat in bijna alle gevallen om niet-werkgerelateerd verzuim. ATM probeert het verzuim te beïnvloeden door proactief te handelen en intensief contact te onderhouden met zieke collega s. Wanneer een medewerker zijn eigen werkzaamheden niet kan hervatten, kijken we naar mogelijk aangepast werk. We vinden het belangrijk dat er contact met de collega s blijft en de re-integratie snel verloopt. Wanneer een medewerker zich een kalenderjaar lang niet ziek meldt, ontvangt diegene in het volgende kalenderjaar twee extra vakantiedagen. Daarentegen wordt een eerste ziektedag als vakantiedag gerekend. Deze bonusmalusregeling werkt doeltreffend, gezien het lage verzuim. Opleidingen ATM besteedde het afgelopen jaar in totaal 370 dagen aan opleidingen voor haar medewerkers. We vinden het belangrijk om de ontwikkeling van de medewerkers Gemiddeld ziekteverzuim per boekjaar in % 2014/2013 2013/2012 2012/2011 2011/2010 Kort verzuim 0,62 0,79 0,98 1,05 Middellang verzuim 1,46 1,62 2,54 0,98 Lang verzuim 3,36 2,34 2,36 2,75 Totaal in 5,44 4,75 5,88 4,78 Het kort verzuim is de afgelopen vier jaar gestaag gedaald. 34 ATM jaarverslag 2013-2014

15 december Oplevering 800 m 3 warmwatertank 17 december Kerstlunch voor medewerkers ATM 23 december Kick-off nieuwe website 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 in hun talenten, vakbekwaamheid en veiligheidsbesef te stimuleren. Ook is ATM met opleiders in gesprek gegaan om de inhoud van de opleidingen meer af te stemmen op specifieke situaties die zich bij ATM kunnen voordoen. Hierdoor wordt het (praktisch) leren bevorderd en sluit de opleiding beter aan bij onze wensen. Tot 2013 hebben operationele medewerkers de training Veilig Werken gevolgd. Er is besloten om deze te vervangen door VCA (Basisveiligheid) en VOL VCA (Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden). Dit geldt vanaf 2014 voor alle operationele medewerkers, hun leidinggevenden, de afdeling Compliance, het managementteam, de buitendienst en andere relevante functies. Een greep uit de gevolgde trainingen en opleidingen van het afgelopen boekjaar: Brandweertrainingen; EHBO-trainingen; Heftruckopleidingen; Hoogwerkeropleidingen; Training ADR-veiligheidsadviseur; Training Asbest Herkennen; Training Gevaarlijke Stoffen; Training Opslag Gevaarlijke Stoffen (PGS15). Management development Medewerkers krijgen bij ATM volop kansen en ruimte om hun talenten te ontwikkelen. Binnen de Hazardous Waste-divisie van Shanks wordt in het voorjaar van 2015 een management development-traject gestart. Dit om te werken aan de toekomst en de opvolging van ons huidige managementteam. Een aantal medewerkers volgden een duale hbo-opleiding, zoals werktuigbouwkunde en bedrijfskundige informatica. Daarnaast is er een aantal functie-specifieke opleidingen gevolgd, waaronder een inkoopopleiding, Praktisch Leidinggeven, PLC en programmeercursussen. Erkend leerbedrijf ATM is al jaren een erkend leerbedrijf voor de opleidingen in het laboratorium en Vakopleiding Procesindustrie (VAPRO). De komende jaren willen we de opleiding voor procesoperator meer aandacht geven om deze functie voor zowel huidige als toekomstige medewerkers aantrekkelijker te maken. marktconforme overwerktarieven; arbeidsomstandighedentoeslag; productie- en milieubonussen; winstuitkering. Alle ATM-medewerkers worden via de Ondernemingsraad in de arbo-commissie vertegenwoordigd. Stagebeleid ATM werkt samen met verschillende onderwijsinstellingen in de regio voor het aanbieden van stageplaatsen. Met veel verschillende vakgebieden onder één dak zijn we een toegankelijk en aantrekkelijk leerbedrijf. We hopen MBO ers, HBO ers en WO ers te inspireren en te laten groeien met voor beide partijen een win-win situatie. Het afgelopen boekjaar hebben we 4 stagiaires mogen begeleiden: een HBO er Bedrijfseconomie, een HBO er Strategisch Personeelsmanagement en twee MBO ers Analist Laboratorium. Zie onze website voor meer informatie over stages. Arbeidsvoorwaarden ATM is niet gebonden aan een bedrijfs-cao. Wel scheppen we als werkgever goede arbeidsvoorwaarden voor onze mensen, zoals: het kopen of verkopen van vakantiedagen; Functiestructuur In samenspraak met directie, management en de ondernemingsraad heeft ATM het afgelopen jaar een functiestructuur ontworpen conform het Baarda-model. Hierin zijn functies gekoppeld aan de rol binnen de organisatie. De introductie van de functiestructuur heeft geen directe gevolgen voor de huidige beloningen. Het doel is om aan deze functiestructuur een waarderingsen beloningsysteem te koppelen dat past bij ATM en waarbij medewerkers op een rechtvaardige manier worden beloond. Discriminatie- en klokkenluidersregeling Vanuit moederbedrijf Shanks Group plc zijn protocollen tegen discriminatie en seksuele intimidatie ingesteld. Binnen het Shanks-concern bestaat een klokkenluidersregeling die ook voor ATM van toepassing is. De vertrouwenspersoon binnen ATM ontving het afgelopen boekjaar geen meldingen. 35

7 januari Start voorbereidingen nieuw functiegebouw 10 t/m 13 januari Skiweekend medewerkers ATM 15 januari Lancering ATMosfeer editie 13 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Januari 2014 >> 36 ATM jaarverslag 2013-2014

17 januari Nieuwjaarsreceptie voor medewerkers ATM 20 januari Kennismaking ploeg A van Brandweerkazerne Moerdijk-Haven 21 januari Schenking nieuwe PC s Basisschool De Klaverhoek Moerdijk 22 januari Kennismaking ploeg C van Brandweerkazerne Moerdijk-Haven 29 januari Start klanttevredenheidsonderzoek 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 37

38 Maatschappij Bewust van de omgeving ATM jaarverslag 2013-2014

We werken aan een schone leefomgeving. 95% van het binnenkomende afval maken we namelijk weer geschikt voor hergebruik. In een veilige werkomgeving verwerken we met ruim 200 medewerkers dit afval. Veel collega s wonen ook in de directe omgeving van ATM. Bovendien proberen we zo veel mogelijk lokaal in te kopen. Los van onze bijdrage aan een schone leefomgeving, de regionale werkgelegenheid en de regionale economie, willen we ook een bijdrage leveren aan onze directe omgeving. Oog voor de samenleving In onze maatschappij ontstaat nu eenmaal gevaarlijk afval zoals bij de winning van olie en grondstoffen, bij de productie van goederen en in onze huishoudens. Dit is een onlosmakelijk gevolg van het welvarende leven dat we leiden. Het is daarentegen wel van belang dat dit afval op een verantwoorde manier wordt opgeruimd. ATM is een noodzakelijke schakel in de verwijderingsketen. Open en transparant We willen graag een goede buur zijn en dat willen we ook uitdragen. Onze deur staat altijd open voor overheden, klanten, buurbedrijven, scholen, omwonenden en een ieder die in onze activiteiten geïnteresseerd is. Het afgelopen boekjaar hebben we bijvoorbeeld het college van B&W, de gemeenteraad van Moerdijk, de gemeenteraad van Drimmelen, alle ploegen van de nieuwe Brandweerkazerne Moerdijk-Haven en vier verschillende scholen uit de omgeving ontvangen. Tevens nemen we deel aan diverse lokale werkgroepen en initiatieven zoals de Burenraad. Twee keer per jaar brengen we ons relatiemagazine ATMosfeer uit waarmee we onze stakeholders informeren. Dit blad wordt ook in Moerdijk-dorp, Strijen-Sas en Strijen huis-aan-huis verspreid. Daarnaast publiceren we sinds vorig jaar een jaarverslag waarin we rapporteren over onze operationele, financiële en commerciële prestaties met de nadruk op onze bijdrage aan mens, milieu en maatschappij. Het afgelopen boekjaar hebben we voorbereidingen getroffen voor onze nieuwe website die we in juni 2014 lanceren. Naast de website lanceren we ook onze bedrijfsfilm waarin we op eenvoudige wijze onze gespecialiseerde processen inzichtelijk maken. Regionaal inkoopbeleid Een belangrijke pijler onder ons MVO-beleid is het leveren van een bijdrage aan de lokale economie door ons regionale inkoopbeleid. Ondernemers uit de gemeente Moerdijk worden door ATM zoveel mogelijk betrokken bij aankoop of aanbestedingen van goederen en diensten. Binnen de gemeente Moerdijk hebben we het afgelopen boekjaar voor 15,6 miljoen euro ingekocht. Zo heeft ATM voor de bouw van de nieuwe grondloods gebruik gemaakt van lokale aannemers. Ontgassen Sinds het afgelopen jaar kunnen we de dampen van schepen afzuigen met onze nieuwe ontgassingsinstallatie. Op het Hollandsch Diep ontgassen veel schepen waardoor de directe omgeving wordt belast. Met de installatie willen we ook bijdragen aan een verbeterde leefomgeving. Geurklachten De meeste klachten die ATM vanuit de omgeving krijgt, zijn geurklachten. Iedere melding wordt geregistreerd en onderzocht. Iedere klacht is er namelijk één te veel. Het aantal klachten lag in 2013 9 procent lager dan in 2012. Ook waren er minder klachtendagen dan het jaar ervoor. Van de 159 geurklachten die binnenkwamen, was in 84 gevallen een oorzaak aan te wijzen. De meeste geurklachten ontvangt ATM vanuit het dorp Moerdijk. Uit een analyse die is uitgevoerd door het onafhankelijk Ingenieursbureau Witteveen en Bos, blijkt dat ATM daar op negentien dagen ruikbaar is geweest. Voor 59% van de klachten in Moerdijk was een oorzaak bij ATM aan te wijzen. 39

3, 4, 5, 6, 7 februari Lozing van effluent gestaakt omdat kwaliteit niet voldeed aan lozingseisen (gehalte zware metalen) 4 februari Start bouwwerkzaamheden 3 opslagtanks van ieder 10.000 m³ 7 februari Start productie bedrijfsfilm 11 februari Kennismaking ploeg B van Brandweerkazerne Moerdijk-Haven 12 februari Test nieuwe schuimblusinstallatie van de tankputten 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Februari 2014 >> Het aantal geurklachten in 2013 Het aantal klachtendagen in 2013 Oorzaak bekend Oorzaak onbekend 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2011 2012 2013 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2011 2012 2013 Het aantal geurklachten is in 2013 afgenomen ten opzichte van het jaar ervoor Het aantal klachtendagen nam in 2013 af Afkomst geurklachten initiatieven die het sociaal leven in deze omgeving Industrieterrein Moerdijk Lage Zwaluwe Zevenbergen Strijen(sas) Geertruidenberg Raamsdonkveer Onbekend 2 5 27 11 6 12 105 aangenamer maken. We steunen diverse verenigingen en stichtingen waarmee we onze lokale betrokkenheid tonen. Lokale verenigingen en stichtingen kunnen een verzoek voor een social investment indienen om in aanmerking te komen. Het afgelopen jaar hebben we initiatieven van 36 verschillende verenigingen en stichtingen een warm hart toegedragen. Van buitenspeeldagen, jongerenfestivals en sportactiviteiten, tot organisatie van Carnaval, Sinterklaas en Koningsdag. Een bijzondere social investment van het afgelopen jaar was de schenking van computers aan de basisschool in Moerdijk. De meeste geurklachten ontvangt ATM uit het dorp Moerdijk We hebben correctieve acties ondernemen waardoor eenzelfde oorzaak niet meer tot klachten zal leiden. De toename van het aantal bekende oorzaken is toe te schrijven aan het intensieve klachtenonderzoek dat samen met de OMWB wordt uitgevoerd en het melden van ongewone situaties vanuit de operationele organisatie (RAS). Social investments We zijn ons bewust van onze omgeving en onze plaats hierin. Daarom leveren we graag een bijdrage aan Stakeholders van ATM Aandeelhouder; Medewerkers; Klanten; Leveranciers; Omwonenden; Overheden; Buurbedrijven; Overige betrokkenen bij ATM. Relatie met overheid Onze relatie met de overheid is open en professioneel. De contacten met vergunningverleners en toezichthouders op provinciaal niveau verlopen soepel, maar zouden van ATM verder geïntensiveerd mogen worden. 40 ATM jaarverslag 2013-2014

13 februari Strategiesessie managementteam 17 februari Gezamenlijke brandweeroefening ATM en Brandweerkazerne Moerdijk-Haven 21 februari Kick-off jaarverslag 2013/2014 21 februari Certificaat BRL 7500, protocol 7510, BRL 9335 en protocol 9335-2 verlengd 24 februari Ontgassingsinstallatie voor tankschepen operationeel 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 Alle duimen omhoog voor het bedrijf ATM ATM schenkt acht nieuwe computers aan Basisschool De Klaverhoek uit Moerdijk Basisschool De Klaverhoek uit Moerdijk is blij met afvalverwerker ATM, gehuisvest op industrieterrein Moerdijk. Het afgelopen boekjaar kregen zij uit handen van directeur Jacques de Jong van ATM acht nieuwe computers cadeau. Directeur Jack Boomaars stak tijdens de overhandiging zijn blijdschap niet onder stoelen of banken. Alle duimen graag omhoog voor ATM, vroeg hij de leerlingen. De nieuwe computers kunnen we goed gebruiken, we hebben de afgelopen jaren in moeten leveren omdat het leerlingenaantal daalde, stelt Boomaars. Directeur Jacques de Jong van ATM benadrukt de hele gemeente Moerdijk, maar het dorp Moerdijk in het bijzonder, een warm hart toe te dragen. Al jaren uit zich dat in het steunen van diverse sociale initiatieven in de regio waarmee ATM haar lokale betrokkenheid en goodwill wil onderstrepen. Ruim 20 procent van onze medewerkers komt immers uit de gemeente Moerdijk, stelt Jacques de Jong. Via een collega die in het dorp Moerdijk woont, hoorden we dat de basisschool dringend computers nodig had. We hopen met deze social investment een nuttige bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de plaatselijke jeugd en wellicht leidt dit in de toekomst tot een stage of baan bij ATM Netwerken De ontwikkelingen in het beleid en in de branche gaan snel. Om deze te delen en gezamenlijk een stem te hebben, is ATM lid van een aantal brancheorganisaties. Naast de Vereniging Afvalbedrijven (VA) zijn dit de Vereniging Logistiek Management (VLM), de Nederlandse Vereniging van Procesmatige Grondbewerkingsbedrijven (NVPG), de Vereniging van Ondernemingen in de Milieudienstverlening ten behoeve van de Scheepvaart (VOMS), Febem (België) en Euroshore (de Europese branchevereniging voor maritieme bedrijven). Lokaal participeren we in de Bedrijvenkring Industrieterrein Moerdijk en een aantal afgeleide werkgroepen. 41

42 Klant en markt Ontzorgen van klanten in binnen- en buitenland ATM jaarverslag 2013-2014

ATM is actief in verschillende markten die qua samenstelling en dynamiek erg van elkaar kunnen verschillen. Wel is de tendens naar een meer internationale markt steeds zichtbaarder. Waar het om klanten gaat, zijn transparantie en vertrouwen meer dan slechts woorden; ze vormen het begin- en eindpunt van ieder contact. Klant Industriële reinigers; Raffinaderijen; Afval-, kca- en slibinzamelaars; Schepen; (petro)chemische industrie; Bodemsaneringsbedrijven; (lokale) Overheden. Klantrelaties Onze relatie met klanten is bijzonder. Opdrachtgevers kunnen bij sommige projecten namelijk onze concurrent zijn en bij andere een partner. Dat maakt het onderhouden van klantrelaties een uitdagend proces, waarin transparantie en vertrouwen van uiterst belang zijn. Ook zusterondernemingen binnen de Shanks groep, zoals industrieel reiniger Reym, zijn klant bij ATM. Deze relaties zijn goed en worden vanuit de Shanks-directie duidelijk gestimuleerd. Klanttevredenheid 82 procent van het klantenbestand van ATM bestaat uit vaste klanten. Voor ons is dat een weerspiegeling van het vertrouwen in ATM. Dat zagen we afgelopen jaar bevestigd in een klanttevredenheidsonderzoek. Onze klanten waardeerden de dienstverlening van ATM gemiddeld met een 8,4. Vooral het goede contact met de accountmanagers, maar ook met de operationele dienst wordt op prijs gesteld. Onze intentie om de focus op de klant te vergroten, werpt dus blijkbaar vruchten af. Een klanttevredenheidsonderzoek is ook een zeer waardevolle bron voor het formuleren van verbeterpunten. Verder koppelen we de uitkomsten van het klanttevredenheidsonderzoek terug naar onze klanten. Communicatie met klanten Om het contact met grotere klanten goed te onderhouden, hebben we de wens om klantportals Hoe lang is uw bedrijf al klant van ATM? (n=110) Jaren > 10 75% 5-10 20% 2-5 2% 1-2 1% < 1 2% 0% 20% 40% 60% 80% Klanten verder te ontwikkelen. Met de huidige portals kunnen klanten al digitaal afvalstroomnummers aanvragen. We willen onze online dienstverlening echter uitbreiden met voor klanten relevante rapportages over de verwerkte afvalstoffen. Die gegevens kan de klant op haar beurt gebruiken in de eigen rapportage op het gebied van milieuverantwoording. De nieuwe ATM-website die in juni 2014 wordt gelanceerd, zal de ontwikkeling van uitgebreide klantportals een impuls geven. Markt Verontreinigde grond In Nederland is de markt voor verontreinigde grond stagnerend. Dit heeft sterk te maken met de recessie. De ontplooiing van nieuwe bouwactiviteiten, die vaak de aanleiding vormen van grondsaneringen, is op een laag pitje komen te staan. In de markt liggen de kansen voor ATM daarom in toenemende mate in het buitenland. Door onder meer deelname aan handelsmissies en het bezoeken van internationale beurzen, hebben we het afgelopen jaar de focus op de internationale markt 43

5 maart Presentaties en uitreiking Shanks Safety Award 6 maart OR-vergadering 11 maart Aanschaf crashtender 17 maart Ontgassingsinstallatie ATM uitgelicht in het televisieprogramma BV Brabant van Omroep Brabant 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Maart 2014 >> verstevigd. Vandaar ook het toetreden van de Manager International Sales tot het managementteam om deze focus tot uitdrukking te brengen. klanten. Ook in deze markt zijn de prijzen gelijk gebleven. Voor de toekomst zien we kansen in het contracteren van buitenlands afval. Tot ons genoegen heeft de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu oor gehad voor ons standpunt dat de export van teerhoudend asfaltgranulaat (TAG) moet stoppen. Jarenlang ging deze stroom de grens over naar het buitenland, waar het TAG vaak op weinig milieuvriendelijke wijze werd verwerkt en hergebruikt. De brief die de staatssecretaris hierover aan alle gemeenten heeft gestuurd, heeft effect. We zien dat terug in de cijfers. Zo is bij ATM het afgelopen boekjaar 354 kton TAG op duurzame wijze verwerkt, tegenover 284 kton in het voorgaande boekjaar. De ontwikkeling lijkt positief uit te pakken. Verpakt afval Net als de grondmarkt is ook de markt voor onze pyrolyse-installatie in toenemende mate een internationale. Hoewel de tonnages uit Nederland stabiel bleven, zagen we het aanbod uit Europese landen als Frankrijk, Ierland en het Verenigd Koninkrijk groeien. Het materiaal dat voor verwerking in de Pyro wordt aangeboden, wijzigt door de tijd heen van samenstelling. Waar voorheen vooral verfafval werd aangeboden, zijn dit nu vaak overige chemische afvalstromen. Deze kentering is mede een gevolg van het feit dat verfgerelateerde afvalstoffen tegenwoordig in gewone roosterovens mogen worden verbrand. Verder is de concentratie van het afval voor de Pyro een logisch gevolg van een betere scheiding door Slib- en afvalwaterverwerking Sterke groei zien we in de markt voor industriële waterzuivering en slibverwerking. De komende jaren liggen voor ATM hier de kansen, omdat we in tegenstelling tot onze concurrenten een breed spectrum aan verontreinigd water kunnen verwerken. Ook hier is de capaciteit van onze installatie een sterk pluspunt. Met de realisatie van drie nieuwe opslagtanks voor water, gepland voor komend boekjaar, kunnen we onze klanten nog beter en sneller van dienst zijn. Verder zal de toekomstige Hazardous Waste-locatie aan de Theemsweg een belangrijk voorportaal zijn voor onze afvalwater- en slibverwerking. Daarnaast oriënteren we ons op mogelijkheden in de Antwerpse haven, die haar positie als wereldhaven stevig aan het uitbouwen is. Scheepsreiniging/HOI Al een aantal jaren zien we een stabiele groei in het aantal schepen dat aan onze havenontvangstinstallatie aanmeert. Vooral de uitgebreide dienstverlening die ATM biedt en de kwaliteit van de service zorgt ervoor dat klanten terug blijven komen. Om verdere groei goed op te kunnen vangen, zijn plannen om de steiger te verlengen afgelopen jaar concreet geworden. Ook kijken we nog naar mogelijkheid om een kade te ontwikkelen. Begin ATM wil haar klanten ontzorgen. Met Total Care kan ATM veel meer betekenen voor grotere industriële ondernemingen door de reiniging, transport én afvalmanagement uit handen nemen. Total Care is een uitgebreid dienstenpakket dat ATM, samen met andere Shanks-bedrijven, aanbiedt. Dankzij deze unieke samenwerking is ons aanbod een integrale projectaanpak met één vast aanspreekpunt. Één totaaloplossing. Afgelopen jaar is Total Care gelanceerd tijdens een tweedaags kick-offevenement, waar ook de CEO van Shanks Group plc een toespraak hield. Ter promotie hebben we potentiële TC-klanten een USB-hub gestuurd die leidde naar de website van Total Care. Ook is een nieuwe Total Care-folder verspreid. Binnen de organisatie hebben we een stevigere overlegstructuur tussen de samenwerkende Shanks-bedrijven ontwikkeld op zowel regionaal als nationaal niveau. Hoewel we nog geen officiële metingen hebben verricht, merken we aan de reactie van klanten dat de gerichte acties de eerste vruchten beginnen af te werpen. Zie voor meer informatie www.shankstotalcare.nl. 44 ATM jaarverslag 2013-2014

19 maart Projectweek Energiek Moerdijk, ontvangst leerlingen Markland College 25 maart Lancering ConnectUs, een interne communicatietool 27 maart Implementatie fase 1 van nieuw financieel administratiepakket Metacom 28 maart Ontvangst Raad van Bestuur Shanks Group plc 28 maart 8.000 m 2 grond naast ATM in gebruik genomen 31 maart Einde boekjaar 2013/2014 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Weg met die papieren factuur! Bij ATM werken we dagelijks aan een verdere verduurzaming van onze maatschappij door afval om te zetten in nieuwe grondstoffen. Echter is het ons streven om ál onze bedrijfsprocessen zo maatschappelijk verantwoord in te richten, zo ook onze administratieve organisatie. Een groene sprong vooruit Als één van de grootste verwerkers van afval versturen wij zo n 20.000 papieren facturen per jaar. Met al dat papier, toners, printers enzovoort belasten we het milieu alsnog. Daarom bieden wij onze klanten sinds begin oktober de mogelijkheid om factureren digitaal te ontvangen. Opgeruimde administratie Klanten die kiezen voor e-facturering van ATM kiezen niet alleen voor een opgeruimde wereld, maar ook voor een opgeruimde administratie. Want naast het feit dat facturen niet meer eerst geprint hoeven te worden, per post worden verstuurd, om vervolgens bij de klant in de papieren administratie verwerkt te worden, bespaart het ook kostbare tijd. Digitaal verzenden en digitaal archiveren, zo eenvoudig is het. Lancering In samenwerking met Hét Reclamebureau Enzo is e-facturering van ATM begin oktober op een ludieke manier geïntroduceerd door brievenbusdoosjes te versturen met daarin een prop papier en eerdergenoemde informatie. Inmiddels wordt al 73 procent van de factureren digitaal verstuurd. Bent u klant van ATM en heeft u nog niet gekozen voor e-facturering? Meld u dan alsnog aan via: www.zodatruimtlekkerop.nl 2014 namen we een nieuwe installatie in gebruik voor het ontgassen van schepen. Hoewel schepen officieel nog op open water mogen ontgassen, is nationale regelgeving die dit aan banden legt in ontwikkeling. Vanuit milieuoverwegingen hebben een twintigtal schepen het eerste kwartaal van 2014 al gebruik gemaakt van deze nieuwe dienstverlening. Afzet van producten en reststoffen De installaties van ATM zetten afvalstromen om in diverse schone producten en reststoffen. De eindbestemming van deze stromen varieert. Voor de gereinigde grond heeft ATM een contract met het naast gelegen grond-, weg- en waterbouwbedrijf Martens en Van Oord. Via een transportband wordt de grond vanaf de TRI vervoerd naar de loods van Martens en Van Oord om van daaruit te worden toegepast in onder meer wegenbouwprojecten. Ook de zand- en grindstromen van ATM en Jaartsveld vinden hun weg naar dit bedrijf. Afgelopen jaar zijn nieuwe afspraken gemaakt over de contractverlenging met Martens en Van Oord, waardoor we weer voor vijf jaar verzekerd zijn van een goede afzet van deze grondstromen. Onderdeel van het nieuwe contract is ook de afspraak om samen initiatieven te ontplooien ten aanzien van de duurzame inzetbaarheid van de grond. De reststoffen uit de pyrolyse-installatie gaan voor verdere verwerking naar draaitrommelovens of cementovens in voornamelijk Duitsland. We zijn bezig met proeven om de kwaliteit van de residuen in de toekomst te verbeteren. De reststroom uit de SOVI gaat in principe naar onze Pyrolyse-installatie, tenzij er materialen in zitten die we niet in de Pyro kunnen en willen verwerken. In dat geval zetten we de SOVI-koek voor verdere verwerking af bij derden in het buitenland. Gereinigd water wordt na strenge kwaliteitscontroles geloosd op het riool, waarna het naar de communale waterzuiveringsinstallatie gaat. 45

46 Financiën Stabiele resultaten, betrouwbare feiten ATM jaarverslag 2013-2014

We noteerden een uitermate goed financieel resultaat dat veel vertrouwen biedt voor de toekomst. Er is ruimte voor investeringen, waardoor we onze activiteiten in kwantiteit en kwaliteit kunnen ontplooien. Daarbij is sprake van een juiste beheersing van kosten, inzicht in relevante data en een goed gevulde portefeuille. Kortom: ATM verkeert in gezonde staat. Omzet Na het goede boekjaar 2012/2013, met een aantal uitzonderlijke projecten en een omzet van ruim 87 miljoen euro, wist ATM die omzet te overtreffen. Niet alleen de omzet overschrijdt hiermee het budget met zo n 4,4 procent, ook het resultaat is boven verwachting. Voor ATM opnieuw een sterk jaar, waarin we de effecten van de economische crisis goed het hoofd wisten te bieden. De omzet per installatie (omzet in miljoen euro) 3,3 32,7 40,5 We constateren dat de TRI, ondanks enige operationele tegenslag, een stabiel jaar kende. Het verwerkte volume is ten opzichte van het voorgaande jaar met 100 kton toegenomen. Tegelijkertijd staan de tarieven op de nationale markt onder druk, waardoor de uiteindelijke omzet van de TRI iets onder budget uitkomt. Groot voordeel was de ingebruikname van de nieuwe grondloods, waarmee we een recordhoeveelheid grond op voorraad noteerden aan het eind van het boekjaar. Dat heeft een sterk positieve invloed op onze kasstroom. Net als de TRI verwerkte ook de Pyro het afgelopen jaar meer tonnen afval. We zien dit in de omzet niet sterk terug vanwege de tarieven die onder druk staan. Heel anders is het beeld bij de afvalwater- en slibverwerking. Vanwege de volumes afvalwater en slib is de omzet gestegen. Door deze groei aan activiteiten noteerden we een omzetstijging van 6 miljoen euro ten opzichte van het voorgaande jaar. Aan de steiger meerden opnieuw meer schepen aan, maar bleven de tarieven verder stabiel. Kosten Kosten hebben een directe invloed op het resultaat van een onderneming. Het is dus zaak om het kostenniveau goed te beheersen. De grootste kostenposten bij ATM zijn onderhouds-, afvoer- en personeelskosten. Afgelopen jaar week het kostenniveau niet sterk af van het voorgaande. 12,6 Productievolume afgelopen vijf jaar kton Grondreiniging Pyrolyse 2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 Pyrolyse Wateractiviteiten Overig 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 jaren Het productievolume is het afgelopen boekjaar voor de meeste activiteiten sterk gestegen. Afvalstoffen TRI Afvalstoffen Pyro Waterslib Totaal 47

Bijzonder is dat we geen kosten van de omvangrijke jaarlijkse onderhoudsstop hoefden af te schrijven. Deze is namelijk van de herfstperiode opgeschoven naar mei van het boekjaar 2014/2015. Verder had de vernieuwing van een Shanks-breed energiecontract met substantieel lagere elektriciteitstarieven ook een gunstige invloed. In de afzet van reststromen, de hoogste kostenpost voor ATM, zijn geen grote fluctuaties opgetreden. Het aantal fte s is licht toegenomen. Noemenswaardig zijn ten slotte de gestegen terreinkosten, omdat we 8.000 m2 grond naast ATM in erfpacht hebben genomen. We gebruiken deze grond voorlopig als parkeerterrein en opslagplaats voor reserveonderdelen zodat elders op het terrein investeringen kunnen worden gerealiseerd. Investeringen Voor het voortbestaan van ATM en het succes van onze activiteiten zijn investeringen noodzakelijk. Deze hebben ten doel ATM te laten groeien, zowel kwalitatief als kwantitatief. Belangrijke investeringen van het afgelopen jaar waren de nieuwe opslagloods voor vervuilde grond, een warmwatertank voor de scheepsreiniging, een ontgassingsinstallatie en het schuimblussysteem voor ons tankenpark. Daarnaast zijn de voorbereidingen getroffen voor het elektrostatisch filter (ESP) voor de TRI en de drie nieuwe opslagtanks. Jaarlijks staat ons een investeringsbudget ter beschikking waaruit we de nodige vervangingen of uitbreidingen bekostigen. Het afgelopen boekjaar bedroeg het budget 12,6 miljoen euro waarvan we ruim 8,3 miljoen hebben opgenomen. Het resterende bedrag nemen we mee naar het volgende boekjaar. Opgeteld bij een extra uitbreiding bedraagt het investeringsbudget dan 18,8 miljoen euro. Een groot gedeelte daarvan gaat naar het realiseren van het ESP en de extra opslagtanks. Verder is de verlenging van de steiger opgenomen in het budget voor volgend jaar. Audits Alle data binnen een bedrijf moet te allen tijde betrouwbaar zijn. Dit geldt ook zeker voor de financiële data. Om dit te waarborgen, worden op regelmatige basis externe of interne audits uitgevoerd. PWC heeft de jaarrekeningcontrole voor ons moederbedrijf uitgevoerd en KPMG heeft het afgelopen jaar onze payroll-cyclus geaudit, als onderdeel van een interne Shanks-audit. Nieuw binnen Shanks Group plc was dit jaar het invoeren van peerreviews, toetsing van de controlprocessen door een collega-controller uit de groep. Voordeel van deze vorm van intern auditen is dat een collega-controller vaak over meer relevante branchekennis beschikt dan externe partijen. Informatie Bij ATM komt alle informatie over de logistieke processen samen in het Goederen Informatie Systeem (GIS). Om de logistieke rapportage te integreren met de financiële processen zijn we afgelopen jaar begonnen met de implementatie van Metacom. Dit is een ERPsysteem dat ook bij zusterbedrijf Reym in gebruik is. Het voordeel hiervan is niet alleen dat we meer en sneller inzicht krijgen in transacties en resultaten, maar ook dat we de onderlinge diensten tussen Reym en ATM financieel soepeler kunnen afhandelen. Na de eerste implementatiefase van Metacom gaan we er komend boekjaar daadwerkelijk mee aan de slag. Daarna gaan we de financiële en logistieke processen optimaliseren om gegevens verder inzichtelijk te maken. Ook maken we in de toekomst een koppeling van Metacom en GIS met het managementinformatiesysteem Qlikview. Planning- en controlstructuur Om de kansen en bedreigingen voor ATM in te schatten en te monitoren, hanteren we een strakke planning- en controlstructuur. Startpunt daarvan is een vijfjarenplan met parallel lopend een budgetcyclus. Verder stellen we driemaal per jaar een aangepaste prognose op over onder meer te verwachten hoeveelheden, prijzen en kosten. Het afgelopen boekjaar zijn de gerealiseerde cijfers licht boven de prognoses uitgekomen. 48 ATM jaarverslag 2013-2014

F D A Main G E Poort 5 Gate 7 Gate 5 Hulpstoffen loods Auxiliary storage C Poort 1 Gate 1 Brandweer garage Poort 2 Grondloodsen area Soil storage area C Brandblus pompen Fire pumps V29 V28 V27 V26 V19 V20 A Centrale controlekamer Poort 4 Vatenloods Tankput C (MBR) Tankpit A Tankpit B Central control room Fire department Gate 2 Gate 4 Hoofd kantoor office V-53 V-55 Tankpit E SOVI Pyro loods Pyrolisis storage area Poort 6 Gate 6 Grondloods Soil storage area Gate 3 Poort 3 000 G P4 Poort 7 FFU F G B B D F V30 V14 V15 E Entree Entrance Weg Road P Parkeren Parking Algemeen General Verzamelpunt Meeting point Parkeren Parking Vluchtroute Escape route AED Automatische Externe Defibrillator AED automated external defibrillator V-54 UNDERCONSTRUCTION Tankput E V-52 V-33 V-34 TRI Tankpit C Barrel storage area V-51 V-32 V-35 C V-39 V-31 V-36 Pyro V-50 C V101 V102 V103 V104 V105 V106 V107 V108 V109 V110 V16A/V16B/V17A/V17B V29 V28 MONSTER NAME V21 V22 V23 V24 V25 V18 V27 Tankput B V26 V19 V20 F B Plant Plant Laad en losplaats Loading and unloading area Gebouw Building PORTIERSLOGE A B C Kantoor Office Kantine / douche Canteen / shower Onderhoud Maintenance Laboratorium Laboratory E G Portier Gateman Controlekamer Control room Magazijn Storage area P2 P1 B A C C G P3 E E titel: Terrein overzicht algemeen datum: schaal: formaat: tekening nr.: blad : revisie n.v.t. A3 20-03- 14 S00027 1 van 1 0 49

Verslaggegevens Jaarverslag Maatschappelijk Verantwoordelijk Ondernemen Met dit jaarverslag wil ATM al haar stakeholders op een transparante en open manier informeren. Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt daarbij een steeds herkenbaarder begrip in onze samenleving. Daarom publiceren we voor het tweede jaar een jaarverslag, waarin we ons in algemene zin presenteren met de nadruk op onze bijdrage aan mens, milieu en maatschappij. We rapporteren tevens over onze operationele, financiële en commerciële prestaties van het afgelopen boekjaar. Bij het opstellen van het verslag zijn de richtlijnen gevolgd van de erkende internationale standaard voor MVO-verslaglegging, het Global Reporting Initiative (GRI) niveau C. Het voorliggende verslag is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie en is tot stand gekomen door interviews met directieleden, het managementteam en andere betrokkenen. De gepresenteerde gegevens zijn afkomstig van de managementinformatiesystemen zoals die bij ATM 50 ATM jaarverslag 2013-2014

worden gebruikt en sluiten aan bij de rapportages, zowel intern als extern. Scope en periode Het jaarverslag rapporteert over de operationele, financiële en commerciële prestaties van de ATM Groep. De groep bestaat uit de bedrijven Afvalstoffen Terminal Moerdijk BV, Jaartsveld Groen en Milieu BV, ATM Entsorgung Deutschland GmbH (Duitsland), Ocean Combustion Service NV (België) en ATM España (Spanje). De verslagperiode is van 1 april 2013 tot en met 31 maart 2014. Dit gebroken boekjaar loopt gelijk met dat van het Engelse moederbedrijf Shanks Group plc. Uitzondering hierop vormt de verslaglegging van de milieuprestaties. Hierin is uitsluitend de vestiging Moerdijk in ogenschouw genomen. De activiteiten die op deze locatie plaatsvinden, hebben de meeste (potentiële) milieueffecten in verhouding tot de andere productievestiging Jaartsveld Groen en Milieu. Beide vestigingen rapporteren apart aan het bevoegd gezag. Verder is wat betreft de milieuprestaties aangesloten bij de rapportageverplichtingen van de overheid. Dit vanwege transparantie en eenduidigheid. In afwijking van de rest van het verslag worden de milieuprestaties daarom per kalenderjaar gerapporteerd (2013). 51

GRI referentietabel Indicator Verslaggevingselementen volgens GRI Pagina Profiel 1.1-1.2 Visie, ambitie en strategie 9-11 2.1 Naam van organisatie 13 2.2 Voornaamste producten en diensten 13-17 2.3 Operationele structuur 13 2.4 Locaties 13 2.6 Rechtsvorm 13 2.7 Afzetmarkten 45 2.8 Omvang van de organisatie 56 2.9 Significante veranderingen 9-11 Verslagparameters 3.1-3.3 Verslagprofiel 11 + 51 3.4 Contactgegevens 55 3.5-3.12 Reikwijdte en afbakening 51 Bestuursstructuur en managementsystemen 4.1-4.3 Bestuursstructuur 13 4.4 Medezeggenschap 13 4.8 Missie economische, milieu en sociale prestaties 9-11 4.13 Lidmaatschappen 40-41 4.14 4.15 Stakeholders 40 Economische prestatie-indicatoren EC1 Directe economische waarden 47 + 56 Milieuprestatie-indicatoren EN1-2 Ingezamelde en verwerkte materialen 21 + 56 EN3 Energieverbruik 23 EN6 Initiatieven voor energiebesparing 22-23 EN8 Waterverbruik 23 EN11-12 Biodiversiteit 24 EN16-17 Uitstoot van broeikasgassen 22 EN18 Initiatieven ter verlaging van de emissie broeikasgassen en realisatie 22 EN19-20 Significantie luchtemissies 22 EN21 Waterafvoer 23 EN22 Afvalafvoer 21 EN28 Naleving milieuwet- en regelgeving 24 52 ATM jaarverslag 2013-2014

Indicator Verslaggevingselementen volgens GRI Paginanummer Sociale prestatie-indicatoren LA1-2 Werkgelegenheid 33 LA4-5 Arbeidsvoorwaarden 35 LA6-9 Gezondheid en veiligheid 27-28 + 34 LA10 Opleiding per medewerker 34-35 Maatschappelijke prestatie-indicatoren SO1 Invloed lokale gemeenschap 39 SO5 Publiek beleid 39-40 SO8 Naleving wet- en regelgeving 39-40 Colofon Samenstelling en eindredactie Jacques de Jong, Directeur Compliance ATM Sanne Wagemakers, Communicatieadviseur ATM Concept en teksten Noordhoek Media en Management Utrecht Vormgeving en opmaak doorendoor ontwerp, Amersfoort Fotografie Beeldbank ATM Lauran van Hal, LaShoot Drukwerk en afwerking Klomp Reproka 53

ATM in het nieuws Vroegtijdig openen van veiligheidskleppen voorkomen Om geurklachten met het tankenpark als bron te voorkomen, heeft ATM haar vijftig opslagtanks voorzien van draadloze druktransmitters van Emerson Process Management. Diverse publicaties in o.a. vakblad Proces Control en vakblad Chemie Treinongeval Wetteren: afvalschip bij ATM in Moerdijk gereinigd Bij afvalverwerker ATM ligt momenteel een leeg schip dat afkomstig is uit België en waarin bluswater van het treinongeval bij Wetteren heeft gezeten. Het schip wordt bij ATM gereinigd. 5 juni 2013 - BN De Stem NVPG-lid ATM Moerdijk bouwt immense opslag voor verontreinigde grond De bouw van de nieuwe opslagloods voor verontreinigde grond is zo goed als klaar en heeft de skyline van ATM definitief veranderd. 14 augustus 2014 NVPG.nl Alle duimen omhoog voor het bedrijf ATM Basisschool De Klaverhoek krijgt uit handen van directeur Jacques de Jong van ATM achter nieuwe computers cadeau. 22 januari 2014 - BN De Stem ATM Moerdijk voorbereid op ontgassingsverbod Afvalstoffen Terminal Moerdijk (ATM) heeft haar ontgassingsinstallatie voor binnenvaartschepen uitgebreid. De installatie is nu goed voor 7500 kuub per uur. 2 november 2013 - Schuttevaer Iedereen is gebaat bij wat meer vertrouwen In onze business worden de kaders door de wetgever aangegeven. Daarnaast bestaat er ook nog zoiets als handelen vanuit je verantwoordelijkheid op het gebied van veiligheid voor mens, omgeving en maatschappij nemen. Juni 2013 - Bedrijvig Brabant ATM Moerdijk reinigt leeg transportschip treinongeval Wetteren Bij ATM is een leeg schip aangekomen dat afkomstig is uit België en waarin bluswater van het treinongeval bij Wetteren heeft gezeten. Het schip wordt bij ATM gereinigd. 5 juni 2013 - Gemeente Moerdijk Veiligheid staat voorop bij ATM Het klinkt misschien wat vreemd voor een afvalbedrijf, maar bij ATM staan de ramen en deuren wagenwijd open. Openheid en transparantie is het parool van het bedrijf. 9 december 2013 Gemeente Moerdijk - Update Actieprogramma Moerdijk Veilig ATM beboet voor 35.000 euro De rechtbank in Breda veroordeelt Afvalstoffen Terminal Moerdijk (ATM) tot een boete van 35.000 euro voor milieuovertredingen. 21 november 2014 - BN De Stem ATM bouwt hal van 7,6 miljoen De bouw van een nieuwe opslag voor verontreinigde grond bij ATM is zo goed als klaar. De volgende investering staat op stapel. 24 juli 2014 - BN De Stem Afvalstoffen Terminal Moerdijk kiest voor energiebesparing in Ex-zones ATM hecht veel waarde aan duurzaamheid bij de verwerking van afvalstoffen, maar ook bij de verdere bedrijfsvoering. Daarom keek ATM ook naar energiebesparing bij de vervanging van lampen. 1 maart 2014 Hateha Nieuwsbulletin Konnekties ATM: uit de schaduw Door het koploperschap durft ATM meer uit de schaduw te treden. De accreditatiecommissie hield ons een spiegel voor: waarom zo schuchter? ATM is een uniek bedrijf waar je trots op mag zijn. 23 augustus 2013 - Duurzame Verbindingen Moerdijk Verbod voor varend ontgassen in de maak [ ] Er moeten machines komen die de schepen kunnen ontgassen. Het bedrijf ATM is daar al ver mee en het gebeurt nog duurzaam ook. De stoffen die vrijkomen, kan ATM weer gebruiken als grondstof. 3 januari 2014 - BN De Stem 54 ATM jaarverslag 2013-2014

Contactgegevens Afvalstoffen Terminal Moerdijk BV Bezoekadres Vlasweg 12 4782 PW Moerdijk Postadres Postbus 30 4780 AA Moerdijk Havennummer 152 T +31 (0)168 38 92 89 F +31 (0)168 38 92 70 E info@atmmoerdijk.nl I www.atmmoerdijk.nl IBAN NL23INGB0654226873 BIC/SWIFT NGBNL2A KVK 20047604 BTW NL.0060.87.735.B01 VIHB NB501809XXHB Managementteam Jonny Kappen Aad van Marrewijk Rinus van t Westenende Jacques de Jong Fred Muller Oskar van den Berg Teus Brand Klaus Somke Els Schuijlenburg Jac Roovers Algemeen Directeur Hazardous Waste Financieel Directeur Hazardous Waste Directeur Operations Directeur Compliance Directeur Marketing & Sales Manager Milieu Manager Veiligheid Manager International Sales Manager P&O Controller 55

Kerncijfers ATM Groep Financieel Eenheid 2013/2014 2012/2013 2011/2012 2010/2011 Bruto-omzet 1.000 89.305 87.021 92.912 87.046 Contributiemarge 1.000 62.155 62.798 66.138 59.093 Bedrijfsresultaat (EBITA) index 179 177 216 110 Geïnvesteerd vermogen index 129 147 110 126 Operationele kasstroom 1.000 20.811 7.351 23.277 7.221 Omlooptijd debiteuren dagen 65 65 71 74 Investeringen 1.000 8.365 9.533 9.934 12.838 Sociaal Eenheid 2013/2014 2012/2013 2011/2012 Aantal medewerkers absoluut 212 203 189 Aantal medewerkers fte 202 194,4 184,5 Gemiddelde leeftijd jaar 46 44 50 Verloop % 5,2 4,4 5,8 Ziekteverzuim % 5,4 4,75 5,88 Milieu Eenheid 2013 2012 2011 Ingenomen afvalstoffen kton 1.958 1.555 1.755 Afzet herbruikbare stoffen kton 1.741 1.478 1.696 Hergebruik % 95 95 91 Energie efficiëntie index (EEI) % 66,9 71,3 64,9 CO 2 -emissie kton 230 257 289

Afvalstoffen Terminal Moerdijk BV Vlasweg 12 4782 PW Moerdijk Postbus 30 4780 AA Moerdijk Havennummer 152 T +31 (0)168 38 92 89 F +31 (0)168 38 92 70 E info@atmmoerdijk.nl www.atmmoerdijk.nl