PRAKTIJKPROJECT GRIEPVACCINATIEBELEID STAND VAN ZAKEN IN ONZE GROEPSPRAKTIJK

PRAKTIJKPROJECT 2004-2005 GRIEPVACCINATIEBELEID STAND VAN ZAKEN IN ONZE GROEPSPRAKTIJK HIBO: Karen Smets Praktijkopleider: Lieve Seuntjens Stage-coördinator: Bart De Bruyker Co-auteurs: Dirk Van Duppen, Lieve Seuntjens, Sofie Blancke, Annelies Van Linden, Ana Maria Lopez 1. Inleiding In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is griep geen banale aandoening. Het klopt dat griep bij de meeste personen met een goede gezondheid weinig sporen nalaat, maar er kunnen toch complicaties optreden. Zeker bij risicopersonen (mensen met een chronische ziekte of ouderen), kunnen er zulke complicaties optreden, dat hospitalisatie nodig is. Zelfs fatale afloop is niet uit te sluiten 1. De meeste overlijdens en hospitalisaties kunnen worden vermeden door vaccinatie. 2 2. Doelstellingen 1. Nagaan hoeveel patiënten van onze totale patiëntenpopulatie dit jaar een griepvaccin kregen. 2. Nagaan hoeveel patiënten uit de patiëntenpopulatie at risk dit jaar een griepvaccin kregen. Eigenlijk konden we dit niet voor alle risicogroepen nagaan aangezien deze niet op voorhand duidelijk gedefinieerd konden worden. Dit was te wijten aan de onvolledigheid van de Elektronische Medische Dossiers (EMD). Dit kon wel voor de risicogroep diabetici.bij hen waren de computerdossiers vervolledigd na het vorige praktijkproject dat over deze groep patiënten handelde. Dit kon ook voor de risicogroep 65 jaar of ouder, aangezien leeftijd automatisch in het EMD vermeld wordt en dit onafhankelijk is van registratie door de artsen. 3. Nagaan hoeveel diabetespatiënten dit jaar een griepvaccin kregen. 4. Verhogen van het bereik. 5. Leren werken met StatDPro, het statistische programma van Medidoc. 6. Verbetering van de Elektronische Medische dossiers. 1 In België, tijdens de laatste ernstige epidemie van 1989-1990, doodde het griepvirus 4500 personen. De volgende epidemieën waren minder hevig, en veroorzaakten gemiddeld 1500 overlijdens per jaar. Bron: Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, afdeling epidemiologie. Wekelijks rapport acute luchtweginfecties en van griep. http:// www.iph.fgov.be/flu/ 2 In optimale omstandigheden (goede overeenkomst tussen serotypes van het vaccin en circulerend virus) geeft het vaccin 70% bescherming tegen besmetting met het influenzavirus. Bij risicogroepen is deze bescherming slechts 30-40%, maar de bescherming tegen ernstige complicaties (en dus ook hospitalisatie) is wel groter, namelijk 30-70%. Binnen deze groepen hebben gevaccineerden 80% minder kans om te overlijden. (Govaerts, F. Preventie van influenza: WVVH-aanbeveling voor goede medische praktijkvoering. Berchem: WVVH, 1999.) 1

3. Methode - Wat voorafging: * Zoektocht in de literatuur: Vóór de aanvang van het project had één van de HIBO s in de literatuur opgezocht welke patiëntengroepen een verhoogd risico hebben op complicaties ten gevolge van griep. Dit is nadien op een vergadering met alle deelnemende artsen besproken geweest. Over sommige risico s was er in de literatuur geen echte duidelijkheid; we hebben dan voor onze praktijk beslist of we deze patiënten al dan niet zouden vaccineren. Er werd ook een overzichtstabel van de risicogroepen gemaakt die elke arts zo nodig kon raadplegen. (zie bijlage 1) - Het eigenlijke project: * Locatie: Dit project vond plaats in de praktijk van Geneeskunde voor het Volk te Deurne; 6 artsen waarvan 2 HIBO s werkten mee aan het project. De praktijk telde op 02/02/2005 2563 ingeschreven patiënten in een forfaitair systeem. * Periode: Vanaf 1 augustus 2004 tot 2 februari 2005. (We richtten ons voor vaccinatie voornamelijk op de periode half oktober tot half november, maar het gebeurde dat voorschriften en/of vaccins vroeger of later gegeven werden. Daarom namen we voor het project een ruimere tijdsmarge.) * Aansporing van risicopatiënten voor vaccinatie: schriftelijk via het patiëntenkrantje van de praktijk (driemaandelijks, uitgave september): hierin had één van de HIBO s een artikeltje geschreven met informatie over de risicogroepen en de periode van vaccinatie. mondeling door de artsen tijdens de consultatie of op huisbezoek. * Bekomen van een voorschrift: telefonisch aanvragen via het onthaal: de aanvragen werden genoteerd en per dag verzameld door iemand van het onthaal die deze dan voorlegde aan een van de artsen die de voorschriften schreef. rechtstreeks via een arts tijdens consultatie of op huisbezoek. * Bekomen van een injectie met het griepvaccin: op consultatie na afspraak bij één van de artsen. op huisbezoek na afspraak hierover met één van de artsen. 2

* Registratie in het EMD door de artsen: Zowel het afleveren van een voorschrift of de toediening van een vaccin tijdens de consultatie als op huisbezoek, moest in het EMD geregistreerd worden. het voorschrift: Eerst werd op het mozaïekscherm van Medidoc de actieve probleemlijst geopend (het icoon Actieve problemen ). Deze lijst moest vervolledigd worden indien er problemen niet genoteerd stonden. Actieve problemen moesten ook als actieve ziekten genoteerd staan. Een nieuw voorschriftenblad werd geopend in het icoon Huidige Medicatie en de merknaam van het gekozen vaccin werd ingevuld. Dit voorschrift werd dan gekoppeld aan het probleem of de problemen uit de actieve problemenlijst die een verhoogd risico betekenden op complicaties ten gevolge van griep. de toediening van het vaccin: Op het mozaïekscherm werd bij immunisaties op de datum van toediening de merknaam van het vaccin bij productnaam ingevuld. Bij vervaldatum vulde men een datum in die ligt tussen half oktober en half november van het volgende jaar. De vaccinatie werd ook gekoppeld aan het probleem of aan de problemen uit de actieve problemen lijst die een verhoogd risico inhielden op complicaties door griep. Zo verscheen onmiddellijk in de planning dat de patiënt het volgende jaar opnieuw een griepvaccin dient te krijgen. * Statistische verwerking: De statistische verwerking van de gegevens gebeurde aan de hand van de statistische module van Medidoc, StatDPro (voor de beschrijving van de werkprocedure: zie bijlage 2). We hebben met behulp van StatDPro gezocht naar gegevens over: 1. Het aantal mensen die dit jaar gevaccineerd werden tegen de griep. 2. Het aantal mensen die vorig jaar gevaccineerd werden tegen de griep. 3. Het aantal voorschriften voor vaccins die dit jaar gegeven werden. 4. Het aantal voorschriften voor vaccins die vorig jaar gegeven werden. 5. Het totaal aantal patiënten die 65 jaar of ouder ( ) zijn. 6. Binnen de groep patiënten van 65 jaar of ouder, álle diagnoses. 7. Binnen de groep patiënten die dit jaar gevaccineerd werden, het aantal patiënten van 65 jaar of ouder. 8. Het totaal aantal patiënten met diabetes. 9. Het aantal diabeten die 65 jaar of ouder zijn. 10. Het aantal diabeten die jonger ( < ) zijn dan 65 jaar. 11. Binnen de groep patiënten die dit jaar gevaccineerd werden, het aantal patiënten met diabetes. 12. Binnen de groep patiënten die dit jaar gevaccineerd werden en 65 jaar of ouder zijn, het aantal diabetici. 3

13. Binnen de groep patiënten die dit jaar gevaccineerd werden, het aantal patiënten jonger dan 65 jaar. 14. Binnen de groep patiënten die dit jaar gevaccineerd werden en jonger zijn dan 65 jaar, het aantal diabetici. 15. Binnen de groep patiënten die dit jaar gevaccineerd werden en 65 jaar of ouder zijn, álle diagnoses. 16. Binnen de groep patiënten die dit jaar gevaccineerd werden en jonger zijn dan 65 jaar, álle diagnoses. * Manuele verwerking Het aantal niet gevaccineerde patiënten 65 jaar, bekwamen we door de StatDPro-lijst met álle patiënten 65 jaar te vergelijken met de StatDPro-lijst met de gevaccineerden 65 jaar. We wilden weten of binnen de groep van niet gevaccineerde patiënten 65 jaar, toch patiënten waren met een andere indicatie voor vaccinatie dan hun leeftijd. Daarom vergeleken we de manueel bekomen lijst van niet gevaccineerden 65 jaar met de StatDPro-lijst met patiënten 65 jaar bij wie in het EMD één of meerdere diagnoses vermeld stonden bij actieve ziekten. Namen die niet op beide lijsten voorkwamen, werden op de StatDPro-lijst geschrapt. De overblijvende lijst werd overlopen en de patiënten bij wie een diagnose vermeld stond die geen indicatie was voor vaccinatie, werden geschrapt. Zo behielden we een lijst met patiënten 65 jaar, die dit jaar geen griepspuit kregen maar hiervoor toch, naast hun leeftijd, een extra indicatie hadden. Om te weten welke van de gevaccineerden 65 jaar zonder diabetes, naast hun hogere leeftijd een extra indicatie voor griepvaccinatie hadden, vergeleken we manueel de StatDPro-lijst met gevaccineerden 65 jaar, bij wie in het EMD één of meerdere diagnoses genoteerd stonden bij actieve ziekten (lijst met álle mogelijke diagnoses) met de StatDPro-lijst met gevaccineerden 65 jaar die ook diabetes hadden. De namen van deze laatste groep werd op de eerste lijst geschrapt. Vervolgens werden die namen geschrapt bij wie een diagnose vermeld stond die geen indicatie was voor griepvaccinatie. Zo behielden we een lijst met namen van gevaccineerde patiënten 65 jaar met een indicatie voor griepvaccinatie (andere dan hogere leeftijd en diabetes). We wilden ook weten welke van de gevaccineerden < 65 jaar zonder diabetes, een indicatie hadden voor griepvaccinatie. Hun namen bekwamen we door de StatDPro-lijst met gevaccineerden < 65 jaar bij wie in het EMD bij actieve ziekten één of meerdere diagnoses genoteerd stonden, te vergelijken met de StatDPro-lijst met de gevaccineerde diabetici < 65 jaar. De namen van deze diabetici werden op de eerste lijst geschrapt. Nadien werden op deze lijst die patiënten geschrapt, bij wie geen diagnose of een diagnose die geen indicatie vormde voor vaccinatie, in het EMD genoteerd stond. Zo behielden we een lijst van gevaccineerden < 65 jaar die een indicatie (andere dan diabetes) hadden voor griepvaccinatie (en wisten we ook hoeveel van de gevaccineerden < 65, geen indicatie hadden voor vaccinatie). 4

De StatDPro-lijst met alle diabetespatiënten werd ook vergeleken met de namenlijst van diabetici waarover we door het vorige praktijkproject reeds beschikten. Dit diende als een controle van het statistisch programma en zo kon ook de reeds bestaande lijst aangevuld worden met namen van patiënten bij wie de diagnose tijdens de periode van het project gesteld was. * Groepsbespreking Bij een groepsbespreking van de resultaten met de deelnemende artsen, reeds na afsluiting van het eigenlijke project, bleek dat sommige artsen voornamelijk wegens tijdsgebrek afgeleverde voorschriften en/of toegediende vaccins bij patiënten die enkel op huisbezoek gezien werden, achteraf niet meer in het computerdossier ingevoerd hadden. Aangezien onze praktijk zo redelijk veel patiënten telt, zou dit een vertekening van de resultaten gegeven kunnen hebben. Daarom werd er beslist dat elke arts alsnog een lijst opstelde van zijn/haar chronische huisbezoeken en voor iedere patiënt ging nakijken of 1) aflevering van het voorschrift en/of toediening van het vaccin in het papieren dossier genoteerd stond, 2) in Medidoc geregistreerd stond, 3) reden van vaccinatie in Medidoc genoteerd stond bij actieve problemen en bij actieve ziekten, 4) vaccinatie in Medidoc gekoppeld was aan de reden voor vaccinatie genoteerd bij actieve problemen. Indien de reden van vaccinatie nog niet in Medidoc geregistreerd stond (onder actieve problemen én actieve ziekten ), moest dit ook ineens gebeuren. 4. Resultaten 1) Aantal voorschriften en vaccinaties 261 patiënten kregen dit jaar een voorschrift voor de griepspuit; dit waren er 123 vorig jaar. Dit jaar vaccineerden we echter 303 van de 2563 ingeschreven patiënten (12%). Vorig jaar zouden we 71 van 2416 (3%) ingeschreven patiënten gevaccineerd hebben. 2003-2004 2004-2005 Aantal ingeschreven patiënten 2416 2563 Aantal griepvoorschriften 123 (5%) 261 (10%) Aantal vaccinaties 71 (3%) 303 (12%) 2) Gevaccineerden: leeftijd; al dan niet lijdend aan diabetes; aanwezigheid van andere indicaties voor griepvaccinatie Van de 303 patiënten die een griepspuit kregen, waren er 202 (67%) 65 jaar of ouder. Van deze 202 ouderen waren er 28 (14%) met diabetes.48 van de 174 anderen (28%) zonder diabetes, hadden toch naast hun hogere leeftijd, een andere indicatie voor griepvaccinatie. Deze waren: restrictief longlijden (1), COPD (16), longkwabresectie voor metastasen (1), astma (5), multipele longembolen (1), bronchiale hyperreactiviteit (2), longfibrose (1), bronchuscarcinoom (1), hartdecompensatie (2), angor pectoris (4), myocardinfarct (2), coronaire bypass (3), hypertrofische cardiomyopathie (1), trifasciculair bundeltakblok (1), voorkamerfibrillatie (6), voorkamerflutter (3), pacemaker (2), aritmie (2), mitralisklep- 5

insufficiëntie (1), aortaklepinsufficiëntie (2), chronische nierinsufficiëntie (1). (Opmerking: er kunnen meerdere indicaties per persoon voorkomen). Van de 101 gevaccineerde patiënten jonger dan 65 jaar, waren er 21 met diabetes (21%). Van de 80 anderen, waren er 25 (31%) met een andere indicatie voor griepvaccinatie. Bij 12 van die 101 patiënten, stond geen diagnose in het EMD genoteerd. Bij 43 van die 101 was (waren) de genoteerde diagnose(s) geen indicatie voor vaccinatie. De andere indicaties (dan diabetes) voor griepvaccinatie bij de patiënten jonger dan 65 jaar waren: astma (5), COPD (7), coronaire ischemie (2), myocardinfarct (4), voorkamerfibrillatie (2), mitralisklepinsufficiëntie (1), aortaklepinsufficiëntie (1), coronaire bypass (1), tetralogie van Fallot (1, kind van 4 jaar), hepatitis C (1), chronisch leverlijden door alcohol (2). (Opmerking: er kunnen meerdere indicaties per persoon voorkomen). 303 gevaccineerden 65 jaar < 65 jaar 202 (67%) 101 (33%) Diabetes Geen diabetes Diabetes Geen diabetes 28 (14%) 174 (86%) 21 (21%) 80 (79%) Andere indicatie Andere indicatie 48 (28%) 25 (31%) 3) Diabetici StatDPro telde 91 diabetici in onze praktijk. Twee hiervan bleken eigenlijk geen diabetes te hebben; ze stonden enkel geregistreerd onder de diagnoses angst voor endocrinologische ziekte-diabetes, familieanamnese diabetes. Van de 89 echte diabetici, werden 49 (56%) gevaccineerd. 47 diabetici waren jonger dan 65 jaar (53%). In werkelijkheid telde onze praktijk echter 100 diabetici (we beschikten reeds vooraf over een alfabetische lijst van onze diabetespatiënten); het statistisch programma had er dus 11 gemist. Van deze 11 bleek er 1 patiënt geen computerdossier te hebben door een inschrijvingsfout; dus het ging hier niet om een fout van StatDPro. De andere 10 patiënten hadden wel degelijk een computerdossier. Bij 6 van hen was diabetes mellitus reeds voor de aanvangsdatum van het project in Medidoc ingevoerd, zowel onder actieve problemen als onder actieve ziekten. Bij 4 van de 10 was diabetes mellitus enkel bij actieve problemen ingevoerd. In de tabel in het rood de gecorrigeerde cijfers. 89 diabetici 100 diabetici Gevaccineerd Niet gevaccineerd 50 (56%) 39 (44%) 56 (56%) 44 (44%) 65 jaar < 65 jaar 65 jaar < 65 jaar 29 21 13 26 32 24 13 31 6

4) Ouderen (ouder dan of gelijk aan 65 jaar) Van de 332 patiënten 65 jaar die onze praktijk telt (dit is 13 % van 2563 patiënten), werden er 202 gevaccineerd (61%). Door toeval werd vastgesteld dat een naam van een patiënte van 74 jaar niet voorkwam op de StatDPro-lijst met de patiënten 65 jaar, maar wel op de StatDProlijst met de namen van alle gevaccineerden. Dus in totaal telde onze praktijk eigenlijk minstens 333 patiënten 65 jaar. Dit is niet systematisch nagekeken voor álle patiënten. 130 (39%) kregen dus geen vaccin; 31 van hen hadden toch een extra indicatie (naast hun hogere leeftijd) voor inenting (24% van 130 niet gevaccineerden). Deze indicaties waren: diabetes (13), chronische nierinsufficiëntie (2), ziekte van Kahler (1), nefrangiosclerose (1), chronisch leverlijden door alcohol (1), emfyseem (1), COPD (5), bronchiale hyperreactiviteit (2), astma (1), agenesie van een longhelft (1), ritmestoornis (1), voorkamerfibrillatie (2), aortaklepinsufficiëntie (2), mitralisklepinsufficiëntie (1), angor pectoris (4), myocardinfarct (2). (Opmerking: er kunnen meerdere indicaties per persoon voorkomen). 42 niet gevaccineerde patiënten 65 jaar, kwamen niet voor op de StatDPro-lijst met alle mogelijke diagnoses bij deze groep. Ouder dan of gelijk aan 65 jaar 332 Gevaccineerd Niet gevaccineerd 202 (61%) 130 (39%) Andere indicatie 31 (24%) 5) Hoeveel van de patiënten die een voorschrift ontvingen, werden effectief gevaccineerd en bij hoeveel van de gevaccineerden stond geregistreerd dat zij een voorschrift ontvingen? Van de 261 patiënten die dit jaar een voorschrift kregen, werden er 67 (26%) niet gevaccineerd. 261 voorschriften Gevaccineerd Niet gevaccineerd 194 (74%) 67 (26%) Van de 303 gevaccineerden, kregen er 108 (36%) geen voorschrift (althans, dit stond niet in de computer geregistreerd). 303 gevaccineerden Voorschrift Geen voorschrift 195 (64%) 108 (36%) 7

6) Chronische huisbezoeken Uit het nazicht van de chronische huisbezoeken bleek het volgende: 76 patiënten van onze praktijk werden enkel op huisbezoek gezien. 2 patiënten hadden een griepvaccinatie geweigerd. Dit stond noch in het papierendossier, noch in de computer vermeld. Bij slechts 9 patiënten (13%) was zowel in het papieren als in het computerdossier genoteerd dat de patiënt het voorschrift ontving. Zowel het papieren als het elektronisch dossier was in orde wat betreft het registreren van de toediening van het vaccin bij 39 patiënten (51%). 5. Bespreking I. GEGEVENS OVER GRIEPVACCINATIE 1) Aantal voorschriften en vaccinaties, patiëntenbereik Op het eerste zicht zou men kunnen zeggen dat we nu, in vergelijking met vorig jaar, inderdaad meer griepvaccins hebben voorgeschreven en toegediend. De vraag is echter of het effectief gaat om een beter bereik, dan wel om een betere registratie. Vorig jaar noteerden we in het algemeen immers nog zeer weinig in het computerdossier. 2) Gevaccineerden: leeftijd, al dan niet lijdend aan diabetes, aanwezigheid van andere indicaties voor griepvaccinatie Twee derde van de gevaccineerden zijn 65 jaar of ouder. Iets meer dan één derde (38%) van deze oudere populatie heeft naast zijn/haar hogere leeftijd, een éxtra (geregistreerde) indicatie voor griepvaccinatie (14% diabetes + 24% andere indicaties, met als grootste groepen COPD, cardiale ischemie en ritmestoornissen ). Eén derde is jonger dan 65 jaar. 46% van hen heeft een (geregistreerde) indicatie voor vaccinatie (21% diabetes + 25% andere indicaties). De andere indicaties waren in deze leeftijd meer uiteenlopend dan bij de ouderen en betroffen vooral obstructief longlijden, cardiale ischemie, voorkamerfibrillatie, kleplijden en leverlijden. Mogelijks hadden één of meerdere patiënten bij wie geen enkele diagnose genoteerd stond in het EMD, toch een indicatie voor inenting. Bij 43 van diegenen jonger dan 65, was (waren) de genoteerde diagnose(s) geen indicatie voor vaccinatie. 3) Diabetici Bijna de helft (44%) van onze diabetici werd niet gevaccineerd, terwijl alle literatuur juist eensluidend is over het grote nut van immunisatie tegen influenza bij deze groep. 4) Ouderen (ouder dan of gelijk aan 65 jaar) 61% van onze patiënten 65 jaar kreeg het voorbije jaar een griepspuit toegediend. Eén vierde van de ouderen die geen vaccin kregen, had naast hun 8

hogere leeftijd, een bijkomende indicatie voor vaccinatie. Mogelijks zijn dit er meer, aangezien 42 niet voorkwamen op de diagnoselijst van het statistisch programma. 5) Hoeveel van de patiënten die een voorschrift ontvingen, werden effectief gevaccineerd en bij hoeveel van de gevaccineerden stond geregistreerd dat zij een voorschrift ontvingen? - Ongeveer één vierde van diegenen die een voorschrift ontvingen, is niet gevaccineerd geweest. Mogelijke verklaringen: toediening van vaccin is niet geregistreerd geweest in Medidoc, de patiënt zag zelf af van vaccinatie of kreeg het vaccin elders toegediend (RVT, op het werk, ). - Ongeveer één derde van de gevaccineerden zou geen voorschrift gekregen hebben volgens de gegevens uit StatDPro. Dit kan enkel te verklaren zijn door: het afleveren van een voorschrift is niet geregistreerd geweest in Medidoc of de patiënt kreeg elders zijn/haar voorschrift. 6) Nakijken van de chronische huisbezoeken Dat slechts bij 9 van de 76 patiënten aflevering van het voorschrift en bij 39 toediening van het vaccin in beide dossiers (papier en elektronisch) genoteerd stond, toont duidelijk aan dat er onvoldoende geregistreerd werd. II. WERKEN MET STATDPRO, DE STATISTISCHE MODULE VAN MEDIDOC Correcte statistische analyse van elektronische dossiers is uiteraard alleen maar mogelijk als deze volledig en juist ingevoerd zijn. Wij wisten vóór de start van het project dat dit in onze praktijk niet het geval was. Hierdoor moesten we bij de interpretatie van de resultaten telkens de bedenking maken of onvolledigheid van de dossiers een invloed kon gehad hebben. Dankzij de statistische module van Medidoc StatDPro, kregen we toch al een beetje zicht op de stand van zaken wat betreft griepvaccinatiebeleid in onze praktijk. Zonder de hulp van dit programma, zou er in een redelijk eenvoudig project als het onze, al snel uren en uren tijd kruipen. Jammer genoeg zaten er nog fouten in, waardoor af en toe toch tijdrovend werk nodig was, zoals het manueel controleren van enkele lijsten. Het grootste nadeel bleek het volgende: wij waren begonnen met de voorschriften en de vaccinaties te koppelen aan een probleem (genoteerd onder actieve problemen ) zonder dit als actieve ziekte te registreren. Na verloop van tijd bleek dat in StatDPro enkel opgevraagd kon worden via actieve ziektes en niet via actieve problemen. Hierdoor was dus al een deel van onze registratie niet bruikbaar voor statistische analyse. III. VERBETERING VAN HET EMD In de elektronische dossiers noteerden we, indien dit nog niet stond vermeld, de reden van vaccinatie. Door het registreren van toediening van het vaccin en dit te koppelen aan het risico,werd automatisch in de planning opgenomen dat deze patiënt het volgende jaar opnieuw een griepspuit dient te krijgen. 9

Zo vulden we met dit project een aantal computerdossiers verder aan. Hoeveel dossiers er zo aangevuld werden, hebben we niet nagekeken. 6. Besluit 1. We vaccineerden dit jaar 303 van 2563 ingeschreven patiënten, dit is 12%. 2. Over andere risicogroepen dan hogere leeftijd en diabetes, konden we geen uitspraak doen, aangezien we niet over een noemer beschikten. Dit was te wijten aan onvolledigheid van de computerdossiers. We konden wel iets zeggen over de risico s van de gevaccineerde populatie. Twee derde van de gevaccineerden was 65 jaar of ouder. Iets meer dan één derde van hen had naast zijn/haar hogere leeftijd, een éxtra (geregistreerde) indicatie voor griepvaccinatie. Eén derde was jonger dan 65 jaar. Een kleine helft had een (geregistreerde) indicatie voor vaccinatie. Mogelijks waren dit er meer (onvoldoende registratie van diagnoses). Bij 43% was (waren) de genoteerde diagnose(s) geen indicatie voor vaccinatie. Wat betreft de ouderen in onze praktijk, was 61% van 332 patiënten gevaccineerd. Eén vierde van de niet gevaccineerde ouderen, had toch een bijkomende indicatie. 3. We vaccineerden slechts een kleine helft van onze diabetici. Het nut van griepvaccinatie bij deze risicogroep is nochtans duidelijk bewezen. 4. Op het eerste zicht bereikten we meer patiënten voor griepvaccinatie dan vorig jaar, maar dit zou ook aan een betere registratie kunnen liggen. 5. Door dit project zijn we meer vertrouwd geraakt met de werking van de statistische module van Medidoc StatDPro. De module is redelijk bruikbaar voor een eenvoudig project als het onze. Er zitten echter nog fouten in: bijvoorbeeld enkel opvraging mogelijk via actieve ziektes en niet via actieve problemen. De vraag rees of de module ook werbaar blijft bij complexere projecten. 6. Door dit project is hebben we een aantal elektronische dossiers verbeterd. 7. Leerpunten. 1. Als we in de toekomst andere projecten zouden willen uitvoeren waarbij we een statistische verwerking met StatDPro willen doen, zullen eerst onze elektronische dossiers vervolledigd moeten worden. Het invoeren van de papieren dossiers in de computer van ons volledig patiëntenbestand, is dan ook een topprioriteit geworden binnen onze praktijk. Er wordt een plan uitgewerkt om dit op korte tot middellange termijn te realiseren. 2. Zoals blijkt uit het nazicht van de chronische huisbezoeken, is er tijdens de periode van het project niet voldoende nauwkeurig geregistreerd geweest. Als we meer intervisies georganiseerd hadden (nu was er enkel een groepsdiscussie op het einde van het project), was dit misschien voorkomen geweest. Bij volgende praktijkprojecten moeten we frequenter toezien op de correcte uitvoering van de op voorhand afgesproken werkwijze. 10

8. Literatuur 1. Govaerts F. Preventie van influenza: WVVH-aanbeveling voor goede medische praktijkvoering. Berchem: WVVH, 1999. 2. Advies van de Belgische Hoge Gezondheidsraad.Vaccinatie van volwassenen: vaccinatie tegen Influenza, 2002. http://www.health.fgov.be/csh HGR 3. Folia Pharmacotherapeutica. Vaccinatie tegen Influenza: winter 2004-2005, augustus 2004. http://www.bcfi.be 4. Essen GA, Sorgedrager YCG, Salemink GW, Govaert ThME, van den Hoogen JPH, van der Laan JR. NHG-Standaard Influenza en influenzavaccinatie, 1996. 5. Landelijke Huisartsen Vereniging. Toelichting Nationaal Programma Grieppreventie Campagne 2004. http://www.lhv.artsennet.nl 6. Prodigy Guidance Influenza, september 2004. http://www.prodigy.nhs.uk 7. Michiels B, Philips H, Van Royen P, Denekens J, Yane F, Stuyck S, Steinhauser T. Effectiviteit van een influenza vaccinatie voor huisartsen. Abstract voor Eerste Lijnssymposium Techniek en Thuiszorg 2004. 8. Raes,M. Griepvaccinatie bij kinderen met astma. Literatuuroverzicht. Vax Info 2004; 40: 4-6. 9. Globale feedback griepregistratie 2004. Logo Stad Antwerpen. 10. Remmen R, Seuntjens R, Vriens V, Lesaffer C, Hermann I, Van Damme P, Denekens J, Van Royen P. Doeltreffendheid van inentingscampagnes tegen influenza: vergelijking tussen twee Europese systemen in één praktijk. Huisarts Nu april 2004; 33(3). 11