GRIEPVACCINATIE Waardoor komt het? Wat zijn de verschijnselen? Adviezen

Transcriptie

1 GRIEPVACCINATIE 2012 De griepprik zal dit jaar op woensdag 14 november worden gegeven, tussen 15 en 18 uur. Mensen die ervoor in aanmerking komen krijgen ongeveer 2 weken van tevoren een uitnodiging toegestuurd. Hieronder vindt u enige informatie over griep en de prik. Wat is griep? Verkoudheid wordt vaak griep of grieperigheid genoemd, maar echte griep is iets anders. Als u echt griep heeft, bent u flink ziek. Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus en heet daarom ook wel influenza. Het is een besmettelijke ziekte die zich snel verspreidt. Elk jaar krijgt gemiddeld ongeveer één op de tien mensen griep, meestal in de winter. U kunt elk jaar opnieuw griep krijgen. Als veel mensen tegelijk griep hebben, noemen we dat een epidemie. In een griepseizoen kunnen er meerdere influenzavirussen tegelijk voorkomen. Een van de griepvirussen van 2011 is het influenzavirus H1N1. Dit is het virus dat vorig jaar de Mexicaanse griep veroorzaakte. Zo n nieuw griepvirus als H1N1 blijft meestal een aantal jaren terugkomen. Heeft u de griepprik in het afgelopen najaar gehad, dan bent u in 2011 ook beschermd tegen H1N1. Waardoor komt het? Het influenzavirus veroorzaakt een infectie van de luchtwegen. Het virus zit in druppeltjes snot, slijm en speeksel en wordt gemakkelijk via de lucht of via de handen overgedragen. Bijvoorbeeld door hoesten, niezen of praten, of door iemand de hand te geven. U raakt besmet als u het virus inademt of wanneer het virus via uw handen in uw neus of mond komt. Het virus verspreidt zich in uw hele lichaam, waardoor u klachten krijgt. Wat zijn de verschijnselen? Griep begint vaak plotseling met hoge koorts en koude rillingen. Meestal krijgt u keelpijn, hoofdpijn en spierpijn in het hele lichaam. Verkoudheid en droge hoest horen er ook bij. U kunt zich flink ziek voelen door griep. Adviezen Probeer te voorkomen dat u het griepvirus op anderen overdraagt. Bedek uw neus en mond als u moet hoesten of niezen. Gebruik bij voorkeur papieren zakdoekjes en gooi deze weg na één keer gebruik. Was regelmatig uw handen met water en zeep. Het influenzavirus zit op uw handen als u aan uw neus of mond heeft gezeten. Daarom is het goed om na snuiten, niezen of hoesten uw handen te wassen. Probeer uw neus en mond verder zo min mogelijk aan te raken. Als u griep heeft is het goed om rust te nemen. U hoeft niet in bed te blijven, maar lichamelijke inspanning kunt u beter vermijden. U voelt zelf aan of u rust nodig heeft.

2 Bij hoge koorts transpireert u veel. Hierdoor verliest u veel vocht. Zorg daarom dat u veel drinkt om het vochtverlies in uw lichaam aan te vullen. Medicijnen Er zijn geen geneesmiddelen die de griep kunnen genezen. Antibiotica helpen niet tegen de griep. Antibiotica werken namelijk alleen tegen bacteriën en niet tegen virussen. Tegen koorts en pijn kunt u wel iets nemen, bijvoorbeeld paracetamol. Er zijn middelen die ervoor zorgen dat de griep wat korter duurt en dat de verschijnselen minder heftig zijn. Deze middelen heten virusremmers. Bij mensen die verder gezond zijn hebben ze nauwelijks enig effect. Ze worden daarom alleen bij uitzondering gebruikt als mensen heel weinig afweer hebben, bijvoorbeeld mensen die besmet zijn met HIV of die medicijnen gebruiken die de afweer verlagen. Hoe gaat het verder? Griep gaat meestal vanzelf over. De koorts en pijn verdwijnen na drie tot vijf dagen. Het duurt soms een paar weken voordat u zich weer helemaal de oude voelt. Risicogroepen Sommige mensen lopen meer risico om ernstig ziek te worden door de griep. Zij behoren tot een risicogroep. Risicogroepen zijn bijvoorbeeld: mensen met een hart- of longziekte of met suikerziekte (diabetes): hun ziekte kan erger worden door de griep; nierpatiënten en mensen die weinig weerstand hebben door ziekte of een medische behandeling (bijvoorbeeld mensen met kanker die een chemokuur krijgen): hun lichaam is kwetsbaar, waardoor de gevolgen van griep ernstiger kunnen zijn; mensen van 60 jaar en ouder: zij lopen wat meer risico op complicaties. Met complicaties wordt bijvoorbeeld bedoeld, een longontsteking of dat iemand uitdroogt door de griep. Als u tot een risicogroep behoort, krijgt u het advies om jaarlijks de griepprik te halen. De kans dat u griep (influenza) krijgt is dan kleiner. Als u ondanks de prik toch griep krijgt, zal mogelijk de griep milder verlopen de kans op complicaties, zoals een longontsteking kleiner zijn de klans kleiner zijn dat de aandoening die u al heeft, door de griep verergert. De praktijkassistente kan u vertellen of u tot een risicogroep behoort. Mensen uit risicogroepen krijgen meestal een oproep voor de griepprik en hun prik wordt vergoed. Heeft u de griepprik in het afgelopen najaar gekregen, dan bent u beschermd tegen een aantal belangrijke influenzavirussen, waaronder het H1N1-virus (Mexicaanse griepvirus). Een jaar geleden zijn extra groepen ingeënt tegen het influenzavirus H1N1. Met name kinderen tussen

3 zes maanden en 4 jaar oud. Daarom hebben deze kinderen ook dit jaar waarschijnlijk nog bescherming tegen H1N1. Wanneer contact opnemen? Soms gaat griep niet vanzelf over. Er kunnen andere ziekten bijkomen die wél behandeld moeten worden, zoals longontsteking. Neem contact op met de praktijk: als u kortademig wordt; als er opvallend veel slijm loskomt bij het hoesten; als u suf wordt; als u heel weinig drinkt of plast; als de koorts langer dan vijf dagen aanhoudt; kinderen onder de 2 jaar met koorts: dezelfde dag bellen, kinderen boven de 2 jaar: na drie dagen koorts bellen; als u opnieuw koorts krijgt nadat u een paar dagen koortsvrij bent geweest. Mensen uit een risicogroep kunnen altijd contact met de praktijk opnemen als ze denken dat ze griep hebben. Griepprik Versiedatum: oktober 2012 Wat is griep? Een verkoudheid wordt vaak griep of grieperigheid genoemd, maar echte griep is iets anders. Als u echt griep heeft, bent u flink ziek. Het begint vaak plotseling met hoge koorts en koude rillingen. Naast verkoudheid en hoest, krijgt u meestal keelpijn, hoofdpijn en spierpijn in het hele lichaam. Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus en heet daarom ook wel influenza. Het influenzavirus wordt gemakkelijk van de ene mens op de andere overgedragen, door hoesten, niezen of praten, of door iemand de hand te geven. Elk jaar krijgt gemiddeld ongeveer één op de tien mensen griep, meestal in de winter. U kunt elk jaar opnieuw griep krijgen. Als veel mensen tegelijk griep hebben, noemen we dat een epidemie. Voor wie is de griepprik?

4 De griepprik is voor mensen die extra risico lopen om ernstig ziek te worden door de griep. Zij kunnen bijvoorbeeld een ernstige longontsteking krijgen of uitdrogen. Als u tot een risicogroep behoort, krijgt u het advies om elk jaar de griepprik te halen. De griepprik is bedoeld voor de volgende risicogroepen: mensen van 60 jaar en ouder; mensen met een hart- of vaatziekte; mensen met een longziekte (bijvoorbeeld astma of COPD), mensen met diabetes mellitus, mensen met een nierziekte, mensen met verminderde weerstand door een ziekte of door een medische behandeling. De praktijkassistente kan u vertellen of u tot een risicogroep behoort. In dat geval krijgt u meestal een oproep voor de griepprik en wordt deze vergoed. Werkt u in de zorg en heeft u direct contact met mensen uit de risicogroepen? Dan krijgt ook u het advies om de griepprik te halen. De kans is dan kleiner dat u het griepvirus op patiënten overdraagt. Informeer bij uw werkgever hoe u de griepprik kunt krijgen en of deze vergoed wordt. Waarom een griepprik? Bij mensen die een griepprik hebben gehad, is de kans dat ze griep (influenza) krijgen veel kleiner. Als u ondanks de griepprik toch de griep krijgt, zal mogelijk de griep milder verlopen de kans op complicaties, zoals een longontsteking kleiner zijn de klans kleiner zijn dat de aandoening die u al heeft, door de griep verergert. Hoe werkt de griepprik? In de griepprik zit een vloeistof met daarin kleine stukjes van verschillende soorten dode griepvirussen. Die stukjes zijn onschadelijk. De vloeistof wordt in uw arm gespoten. Uw lichaam maakt dan afweerstoffen tegen de griepvirussen die in de griepprik zitten. De griepprik werkt al na twee weken. Als u na die twee weken besmet wordt met een van de virussen uit de griepprik, heeft u al afweerstoffen om u tegen de griep te beschermen. Elk jaar kunnen er nieuwe griepvirussen zijn. Daarom zitten in de griepprik elk jaar andere virusdeeltjes. Samen met de Wereldgezondheidsorganisatie wordt ieder jaar bekeken welke griepvirussen we in Nederland kunnen verwachten. Als bekend is welke griepvirussen er de komende winter naar Nederland komen, weten we ook wat we dat jaar in de griepprik moeten doen. Een van de griepvirussen waar tegen de griepprik van het afgelopen najaar beschermd is het griepvirus H1N1. Dit is het virus dat de Mexicaanse griep veroorzaakte. Heeft u de griepprik in het najaar gehad, dan bent u in 2011 ook beschermd tegen H1N1. Een jaar geleden zijn extra groepen ingeënt tegen het influenzavirus H1N1. Met name kinderen tussen zes maanden

5 en 4 jaar oud. Daarom hebben deze kinderen ook dit jaar waarschijnlijk nog bescherming tegen H1N1. Wanneer de griepprik halen? Wanneer u tot een risicogroep behoort, is het verstandig om elk najaar de griepprik te halen. Dat kan op de praktijk. De griepprik geeft pas na twee weken goede bescherming tegen de griep. Zorg daarom dat u de griepprik haalt voordat de griep uitbreekt. De beste tijd is eind oktober of begin november. Op de praktijk kunnen we u ruim van tevoren vertellen op welke dag(en) we de griepprik geven. Omdat griepvirussen voortdurend veranderen, bent u alleen beschermd tegen de griep als u ieder jaar weer een nieuwe griepprik neemt. Daarin zitten ieder jaar andere virusdeeltjes zodat uw lichaam nieuwe afweerstoffen kan aanmaken. Heeft de griepprik nadelen? Als u allergisch bent voor kippeneiwit, kunt u een heftige allergische reactie krijgen op de griepprik. U mag de griepprik dan niet hebben. Als u koorts heeft moet u de griepprik even uitstellen. Verkoudheid is geen reden om de griepprik uit te stellen. Na de griepprik kunt u gedurende een dag een gevoelige arm hebben. U kunt van de griepprik zelf geen griep krijgen. De griepprik beschermt niet tegen verkoudheid. Meer informatie? Meer informatie over de griep(prik) vindt u op de site van het RIVM op