B en W. nr. 13.0504 d.d. 28-5-2013 Onderwerp Schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders van het raadslid L. Rademaker (SP), inzake Problemen bij DZB en Re-integratie Leiden, ingekomen 28 april 2013 Besluiten:Behoudens advies van de commissie 1. De beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid L. Rademaker inzake Problemen bij DZB en Re-integratie Leiden, ingekomen 28 april 2013 vast te stellen; 2. Dit besluit te zenden aan de vragensteller en de overige leden van de gemeenteraad. Perssamenvatting: Het college van B&W heeft de vragen van de SP over problemen bij RL en DZB beantwoord.
Schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders van het raadslid L. Rademaker, SP, inzake Problemen bij DZB en Reintegratie Leiden, ingekomen 28 april 2013. De SP maakt zich zorgen over een drietal ontwikkelingen bij de DZB/Reintegratie Leiden. Ten eerste is er kortgeleden een rechterlijke uitspraak geweest over de behandeling van werklozen in Zeeland. Ten tweede blijkt dat er bij Reïntegratie Leiden nauwelijks werk gemaakt wordt van de opdracht om werklozen op te leiden en te begeleiden. Tot slot blijkt het ziekteverzuim bij de DZB schrikbarend hoog te zijn. Over deze drie zaken wil de SP schriftelijke vragen stellen. Rechterlijke uitspraak Kortgeleden is Orionis Walcheren door de rechter veroordeeld omdat die sociale dienst werklozen dwong tot onbetaalde arbeid. De sociale dienst hield bij die tewerkstelling geen rekening met de leeftijd, opleiding en werkervaring van de werklozen. De rechter oordeelde ook dat men werklozen niet kon dwingen om arbeidscontracten van 32 uur te tekenen. Nu moeten werklozen in Leiden ook niet-duidelijk-omschreven werkzaamheden doen in het Participatiecentrum. Dat gebeurd ook zonder rekening te houden met leeftijd, opleiding en werkervaring. Antwoord van Burgemeester en Wethouders (ingezonden 28 mei 2013) 1. Moeten Leidse werklozen een contract (of iets anders) ondertekenen bij het aangaan van het Participatiecentrum over de werkzaamheden die zij moeten doen? Zo ja, kunt u dat contract ons toezenden? Antwoord: De werkzoekenden ondertekenen bij aanvang van het traject naar werk niet een contract voor het verrichten van werkzaamheden. Het verrichten van werkzaamheden (als tegenprestatie) is immers niet het doel van het Participatiecentrum. De activiteiten in het participatiecentrum zijn gericht op reintegratie, niet op een tegenprestatie. Wel ondertekent de werkzoekende een afsprakenformulier (zie bijlage). Tevens tekenen zij een trajectplan (voor gezien). Beide documenten vindt u in de bijlage, evenals het andere materiaal dat de werkzoekenden uitgereikt krijgen bij de intake in het participatiecentrum. 2. Kunt u de werkzaamheden van het Participatiecentrum vergelijken met de werkzaamheden die werklozen in Walcheren moesten doen? Antwoord: Nee, de situatie is niet vergelijkbaar. De werkzaamheden in het Participatiecentrum zijn eenvoudig en kortdurend. 3. In hoeverre denkt u dat de uitspraak van de rechter gevolgen heeft voor het werk bij het Participatiecentrum? Kunt u dat beargumenteren, indachtig de specifieke argumenten van de rechter. het Antwoord: De uitspraak heeft o.i. geen gevolgen voor de situatie in Leiden. In geschil was of de aangeboden werkstage-overeenkomst kon worden aangemerkt als een tegenprestatie naar vermogen. Dat was niet het geval. De rechtbank heeft aanbod niet beoordeeld als onderdeel van een re-integratietraject. De activiteiten in het participatiecentrum zijn gericht op re-integratie, niet op een tegenprestatie. Tegenprestatie en re-integratie zijn niet hetzelfde. Kenmerkend voor re-integratie in het participatiecentrum zijn de analyse van de werkzoekende en het opdoen van dagritme (voor wie van toepassing).
In tegenstelling tot de situatie in Walcheren (1 jaar, 32 uur), is in Leiden sprake van een veel kortere periode van twee tot maximaal zes weken, waarin de deelnemers de eerste twee weken alleen werkzaamheden verrichten en daarna één dagdeel per dag werkzaamheden en één dagdeel per dag specifieke andere re-integratieondersteunende activiteiten uitvoeren. De volledige uitspraak is te vinden op www.rechtspraak.nl LJN: BZ517 4. Wat doet u als werklozen zelf voorstellen bepaald vrijwilligerswerk te doen in plaats van te werken bij het Participatiecentrum? Hoe vaak gebeurt dit? Antwoord: Het Participatiecentrum wordt ingezet om mensen die een WWBuitkering hebben te begeleiden naar betaalde arbeid, daar waar dat mogelijk is. In het participatiecentrum is het doel om door middel van het onder begeleiding volgen van trainingen, workshops en het tijdelijk verrichten van werkzaamheden, vast te stellen wat de afstand tot de arbeidsmarkt is van een werkzoekende. Als het tot de mogelijkheden behoort wordt iemand naar (tijdelijk) werk begeleid, evt. met loonkostensubsidie. Als bij het participatiecentrum blijkt dat betaalde arbeid niet binnen afzienbare tijd aan de orde is kan bijvoorbeeld een participatieplaats ingezet worden om de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. Uiteindelijk kan, waar de afstand tot de arbeidsmarkt erg groot is, het verrichten van vrijwilligerswerk als passend vervolg op het participatiecentrum worden ingezet. Als werkzoekenden zelf voorstellen bepaald vrijwilligerswerk te doen kan dit pas overwogen worden nadat in het participatiecentrum is vastgesteld dat betaalde arbeid voor deze werkzoekenden niet tot de mogelijkheden behoort. 5. Hoe vaak is vanuit de DZB de subsidieregeling aangeboden aan instanties van vrijwilligerswerk waar cliënten al actief zijn? En wat is het resultaat? Antwoord: De Opstap-subsidie (twee jaar) kan in principe alleen ingezet worden als er sprake is van regulier, betaald werk. Op dit moment worden geen Opstapsubsidies ingezet ter financiering of omzetting van vrijwilligerswerk. 6. Wordt er eerst getoetst of een bedrijf zonder de subsidieregeling toch een cliënt kan aannemen? En hoe geschiedt dit? Antwoord: De plaatsing van werkzoekenden staat voorop, de subsidie wordt ingezet om hun kansen te vergroten. Dit hangt af van inschatting van de consulent en account-manager en wordt niet separaat getoetst. In de eerste vier maanden van dit jaar is er 65 maal een plaatsing zonder subsidie en 15 maal een plaatsing met subsidie gerealiseerd. 7. Wat gebeurt er met de producten die geproduceerd worden op het Participatiecentrum? Wat gebeurt er met de opbrengsten daarvan? Antwoord: De producten gaan naar de opdrachtgever. De kosten minus de opbrengsten van het p-centrum komen ten laste van participatiebudget. De opbrengsten van de werkzaamheden vormen slechts een zeer beperkt percentage van de kosten die voor het Participatiecentrum gemaakt worden.
8. In de 4 e kwartaalrapportage van de DZB staat vermeld dat cliënten ( WWB ers en WSW ers) bij Wasserij Gaverland onder een groepsdetachering vallen. a. Wat houdt dit precies in? Antwoord: DZB werkt samen met de wasserij. DZB levert daarbij medewerkers, de wasserij is de ondernemer en deze zorgt voor de werkzaamheden. Er werken voor een deel mensen met een WSW-dienstverband. Zij zijn vanuit DZB gedetacheerd bij de wasserij. Daarnaast zijn er mensen bij de wasserij werkzaam die daar vanuit een WWB traject zijn gestart. Deze medewerkers hebben nu een payrollcontract bij een uitzendbureau. DZB zorgt voor begeleiding en aansturing van zowel de mensen met een WSW-dienstverband als de mensen met een payroll- contract. b. Wordt dit op korte termijn omgezet naar vaste contracten bij Wasserij Gaverland? geval Antwoord: Het project bevindt zich op dit moment in een pilotfase. De pilot duurt een jaar en loopt nog tot 1 oktober 2013. Gedurende de pilot zal de wasserij in ieder geen mensen direct in dienst nemen. Detachering van WSW-medewerkers bij een regulier bedrijf is de eerste doelstelling. Daarnaast is doelstelling van het project WWB-ers met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt een mogelijkheid te bieden om betaald werkervaring op te doen. c. Wat is hier voor gepland (tijdsplanning)? Antwoord: Er is nog geen concrete planning voor het in dienst nemen van medewerkers. Er zal eerst besloten moeten worden of de samenwerking na afloop van de pilot voortgezet wordt. 9. Hoe vaak krijgt de Sociale Dienst klachten binnen over het werk bij het Participatiecentrum? Wat gebeurt er met die klachten? Antwoord: Klachten over het Participatiecentrum komen binnen bij de klachtenambtenaar van Re-integratie Leiden of bij het Meldpunt dat speciaal voor het Paricipatiecentrum in het leven is geroepen. Beide loketten hebben géén klachten ontvangen over het werk bij het Participatiecentrum.
Onderwijs en begeleiding bij Reintegratie Leiden De gemeenteraad heeft in maart 2011 besloten dat leren het doel van werken moet zijn. Cliënten moeten aan het eind van een traject een diploma of een certificaat verkregen hebben (minstens een startkwalificatie). In de commissievergadering van 21 maart jl. heeft de heer Van Drooge aangegeven om ruimschoots meer cliënten een cursus of opleiding te laten volgen in 2013. 10. In 2012 zijn er 76 participatieplaatsen gestart. Daarbij zat geen enkele opleiding tot een startkwalificatie (door middel van een BBL-opleiding). Waarom heeft het College er voor gekozen om geen BBL-opleidingen te stimuleren, terwijl dit wel door de Raad besloten is? Antwoord: Op 5 juli 2012 heeft wethouder De Haan in een brief aan de raad, het volgende laten weten over de inzet van participatieplaatsen en de inzet van opleidingen daarbij. Op dit moment worden werkzoekenden die geen baan hebben gevonden binnen de zes weken Participatiecentrum geplaatst op een (branchegericht) leerwerktraject of via een Participatieplaats alsnog op weg naar werk geholpen. Voor zuiverheid en duidelijkheid zijn hernieuwde afspraken gemaakt voor de keuzes van trajecten op basis van de mogelijkheden van de werkzoekenden: (onder nummer 3) Werkzoekenden die veel ondersteuning nodig hebben bij hun persoonlijke en sociale ontwikkeling waardoor de afstand tot een reguliere baan groot is maar er wel zicht is op ontwikkeling naar regulier werk op langere termijn. Voor deze groep kan een Participatieplaats worden ingezet voor de duur van maximaal 2 jaar. Per participatieplaats worden in samenspraak tussen werkzoekende en werkgever ontwikkeldoelen afgesproken en gemonitord. Dit ligt vast in een overeenkomst. Zoals vorig jaar vastgesteld: leren is het doel van werken, bij elke Participatieplaats moeten ontwikkeldoelen vastgesteld worden. Deze doelen variëren van specifieke persoonlijke leerdoelen in de praktijk naar vaardigheidstrainingen, training/scholing op deelgebieden tot BBL. De praktijk leert ons dat er tot nu toe vooral wordt ontwikkeldoelen in de praktijk worden beschreven en afgesproken bij de Participatieplaatsen. Er is een groep mensen op een Participatieplaats die al een startkwalificatie heeft, of echt geen opleiding kunnen of willen volgen dan wel de taal niet goed genoeg machtig zijn. Van DZB stimuleert het doen van opleidingen wel, maar het kan beter, zoals directeur Drooge aangaf in zijn presentatie in de commissie Werk & Financiën, d.d. 21 maart 2013. 11. Van de 76 mensen in participatieplaatsen kregen er 24 een cursus of een training. Kunt u precies aangeven om welke cursussen en trainingen dat gaat? Antwoord: Het gaat om sollicitatietrainingen, VCA (veilig werken), HACCP (voedselveiligheid), BHV/EHBO. Deze cursussen en trainingen worden afgerond met een examen en een certificaat. Vakgerichte opleidingen vinden plaats tijdens leerwerktrajecten (Stal, Beveiligingen), niet in P-plaatsen.
12. 17 mensen kregen een vaardigheidstraining. Kunt u concreet uitleggen wat daar de bedoeling van was? Antwoord: In een vaardigheidstraining wordt geleerd hoe in de praktijk om te gaan met situaties, waar iemand op de werkvloer mee geconfronteerd kan worden. Bijvoorbeeld: leren voedsel bereiden en serveren én dit in de praktijk, in de leerwerksituatie ook daadwerkelijk doen. Alle mensen in participatieplaatsen moesten werken aan leerdoelen in de praktijk. Is dit een eufemisme voor het disciplineren van de werkloze? a. Zo nee, wat houden deze leerdoelen in de prakijk dan in? Nee. Bij álle kandidaten wordt gewerkt aan leerdoelen in de praktijk. Daarmee wordt bedoeld het opdoen van concrete werkervaring en voorbereiden op een functie van bijv. administratief medewerker, medewerker verkoop of chauffeur. Werken aan leerdoelen in de praktijk houdt ook in het opdoen van arbeidsritme en leren omgaan met regels en afspraken op een werkplek (zoals op tijd komen, opgedragen werk naar behoren uitvoeren, privé-afspraken buiten werktijd plannen, omgaan met collega s en leidinggevenden). b. Leidt het werken aan deze leerdoelen tot het behalen van een diploma of een certificaat? Nee. 13. Een vaak gehoorde klacht is dat er sprake is van willekeur bij het toekennen van opleidingen/cursussen. Wat zijn de criteria om in aanmerking te komen voor een opleiding? Antwoord: Deze klachten zijn bij ons niet bekend. Indien de deelnemer geen startkwalificatie heeft kan een opleiding (MBO niveau 2) worden ingezet. Dit wordt in overleg met de deelnemer bepaald. Trainingen, cursussen en leerwerktrajecten worden ingezet indien dit de kansen op de arbeidsmarkt voor de deelnemer vergroot. 14. Het schrijven van sollicitatiebrieven en oefeningen met bijvoorbeeld sollicitatie gesprekken zijn essentieel voor het vinden van een baan. In hoeverre worden er hier trainingen in gegeven? Zo ja, leidt dit tot zichtbaar betere resultaten bij sollicitaties? Antwoord: Een onderdeel van de workshops in het Participatiecentrum is de workshop solliciteren.tijdens deze workshop krijgt de deelnemer hulp bij het opstellen van een goed CV en een sollicitatiebrief (op maat). Er wordt in een groep werkzoekenden gezamenlijk gezocht naar vacatures op internet. Tijdens rollenspellen oefenen de deelnemers gespreksvaardigheden, zodat zij een beter sollicitatiegesprek kunnen voeren. Tevens wordt er aandacht geschonken aan de persoonlijke presentatie van de deelnemer. Deze begeleiding maakt dat de deelnemer beter is voorbereid op het solliciteren naar algemeen geaccepteerde arbeid waardoor zijn/haar kansen op de arbeidsmarkt toenemen.
Ziekteverzuim De SP vindt het ziekteverzuim bij de WSW schrikbarend hoog, momenteel ligt dat op 16,3%. Het streefcijfer is maximaal 13% en er is een actieplan opgesteld. 15. Hoe hoog is het ziekteverzuim in vergelijking met andere SW-bedrijven? Antwoord: de laatste benchmark van Cedris gaat over 2011. Hierin wordt het ziekteverzuim weergegeven van het WSW-personeel. Het jaargemiddelde bedroeg daarin 13,2%, voor DZB in 2011 13,8%. De aangehaalde 16,3% gaat over zowel WSW- als ambtelijk personeel en is het gemiddelde over het laatste kwartaal van 2012 (niet voortschrijdend). Het streefcijfer van 13% betreft een jaargemiddelde. en betreft alle medewerkers van DZB, zowel WSW als ambtelijk). Het jaargemiddelde van DZB (alle medewerkers) lag in 2012 op 15,1% (WSW 16%, ambt. 7,7%). 16. Wat is volgens u de reden dat het ziekteverzuim zo hoog is? Antwoord: Het ziekteverzuim bij DZB is een aantal jaren achter elkaar gedaald. In 2012 is deze positieve tendens gekeerd. Hiervoor zijn twee redenen aan te wijzen: a. Controle en begeleiding bij ziekte; de verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de lijnafdelingen. De hoeveelheid werkzaamheden voor de lijnverantwoordelijken is echter groot. Er liggen veel taken die specifiek voor DZB zijn en die bovenop het werk van een gewone lijnverantwoordelijke komen. Denk aan alle taken in het kader van Mensontwikkeling (Individuele Ontwikkelingsplannen) en (bijvoorbeeld) Bejegening. Het is aan de directie van DZB om de ziekteverzuim begeleiding als belangrijke prioriteit op de kaart van de leidinggevenden te houden. Uiteraard zijn er verschillen per afdeling aan te wijzen. Het blijkt dat de extra aandacht die er nu gegeven wordt op afdelingen die achterbleven met de percentages, de eerste positieve resultaten laat zien. b. Er heerst onzekerheid onder een deel van de medewerkers; DZB wil/moet meer mensen van binnen naar buiten begeleiden en er wordt bezuinigd. Dit gaat gepaard met verschuivingen van personeel van de ene afdeling naar de ander en van binnen DZB naar werk buiten DZB. Onzekerheid over de eigen plek binnen de organisatie verlaagt het gevoel van welbevinden en maakt de stap naar ziekmelding kleiner. Overigens wijst het MedewerkersTevredenheidsOnderzoek (MTO), dat eind 2012 gehouden is uit dat de werknemers gemiddeld een 7,3 als rapportcijfer geven voor werken bij DZB (0,2 punt beter dan in 2010 bij DZB). De benchmark van november 2012 laat een 7,0 als rapportcijfer zien. 17. Wat zijn de belangrijkste maatregelen die u voorgesteld heeft om het ziekteverzuim terug te brengen? Antwoord: In de eerste plaats zal er vanuit de leiding meer aandacht moeten worden gegeven aan de ziekteverzuimbegeleiding. Vanuit de directie wordt aan de hand van de managementrapportages stevig op ziekteverzuim gestuurd. Ten tweede wordt er nagedacht over nieuwe vormen van ziekteverzuimbegeleiding en controle door bij andere (SW)organisaties ideeën te halen. Tenslotte moet het mogelijke gevoel van onveiligheid ten aanzien van behoud van de eigen functie bespreekbaar worden gemaakt. DZB heeft samen met de vakbonden een sociaal statuut opgesteld dat een dezer dagen wordt ondertekend.
Hierin staan afspraken over de spelregels en de te betrachten zorgvuldigheid daarbij over verplaatsing van medewerkers.