Naktuinbouw Opleidingen Opleidingen & Workshops 2014
Inhoudsopgave Algemeen Welkom bij Naktuinbouw 4 Waar staan we voor? 5 Op uw bedrijf? 6 Inschrijven 7 Het programma van 2014 8 Voor de boomkwekerijsector Sortimentskennis 13 Insecten in de boomkwekerijsector 15 Kwaliteit van boomkwekerijproducten 17 Bacterievuur 19 Voor de groentesector Spoor van het zaad 23 Bemonstering van zaden 25 Opfrisworkshop Bemonstering van zaden 27 Bedrijfshygiëne in groentegewassen 29 Bedrijfshygiëne in aardbeiplanten 31 Kwaliteit van aardbeiplanten 33 Beschrijven van groentegewassen 35 Wegwijs in kwekersrecht- en toelatingsonderzoek 37 Voor de bloemisterijsector Goede sier maken 41 Bedrijfshygiëne in siergewassen 43 Bemonstering van planten 45 Voor de groene laboratoria Zaadanalyse & Gezondheidsonderzoek 49 Inleiding in de wereld van zaadanalyse Schonings- en vochtonderzoek Zuiverheidsonderzoek Kiemkrachtonderzoek Vigour-bepalingen Toets Bruikbare Planten Kennismaking met gezondheidsonderzoek Basisopleiding Gezondheidsonderzoek 53 Validatie en kwaliteitsmonitoring 55 Real-time PCR voor de groene sector 57 Plantspecifieke ELISA-technieken 59 Zadendeterminatie 61 Engelstalig Seed identification 65 Plant variety protection course 67 Company hygiene for vegetable crops 69 Professional Seed Sampling 71 Overige informatie Breedwise 73 Docenten 74 Subsidiemogelijkheden 76 Voorwaarden 77 Colofon 78 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 3
Beste lezer, Welkom bij Naktuinbouw. De kracht van uw medewerkers is van onschatbare waarde. Investeren in na- en bijscholing en daarmee in het talent van uw medewerkers is van groot belang om de kwaliteit van uw bedrijf hoog te houden. Naktuinbouw biedt verschillende opleidingen en workshops aan die direct in uw eigen werk toepasbaar zijn. De opleidingen en workshops kenmerken zich door de vertaling van de theorie naar praktijk en het uitwisselen van ervaringen middels interactie en praktijkgerelateerde opdrachten. In dit programmaboekje treft u een overzicht aan van het opleidingsaanbod dat Naktuinbouw in 2014 voor u heeft. De opleidingen en workshops zijn thematisch geordend voor groene laboratoria, de groente-, bloemisterij- en boomkwekerijsector. Ook de opleidingen die wij Engelstalig kunnen aanbieden staan apart vermeld. Voor een actueel overzicht van ons aanbod verwijzen wij u graag naar www.naktuinbouw.nl. Daar treft u van iedere opleiding en workshop een flyer met uitgebreide inhoudelijke beschrijving en het inschrijfformulier aan. Of abonneer u via onze website op de digitale nieuwsbrief van Naktuinbouw Opleidingen om altijd op de hoogte te zijn van de meest actuele informatie. Wij hopen van harte u te mogen verwelkomen in een van onze opleidingen of workshops. Naktuinbouw Opleidingen Esther Leenen - Verdegaal opleidingsfunctionaris (071) 332 61 65 Werkt op ma, di, do, vrij Famke Bank - van der Steen assistent Opleidingen (071) 332 62 70 Werkt op ma, wo, vrij Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 4
Waar staan we voor? Naktuinbouw bedient de sector Naktuinbouw verzorgt sinds 1989 opleidingen en workshops voor de sector teeltmaterialen. De aanwezige praktijkkennis bij Naktuinbouw is een goede aanvulling op het reguliere onderwijs. Eén van de doelen van Naktuinbouw is om haar praktijkkennis, die nergens anders wordt aangeboden en waar de sector wel behoefte aan heeft, te delen met de tuinbouwsector. Aansluiten bij uw behoeften Uw vraag naar bepaalde kennis en vaardigheden is voor Naktuinbouw aanleiding om het ontwikkelen van een nieuwe opleiding of workshop te overwegen. Dit betekent dat het opleidingsaanbod van Naktuinbouw vraaggestuurd is opgebouwd. Op het moment dat u ons vraagt om een opleiding of workshop op uw bedrijf te organiseren, dan starten wij een maatwerktraject op om daarmee zo goed mogelijk aan te sluiten bij uw wensen en behoeften. Praktijkgericht opleiden De medewerkers van Naktuinbouw staan letterlijk dagelijks met beide voeten in de klei, waardoor hun vakkennis continue up-to-date blijft. Deze vakkennis heeft Naktuinbouw op een breed terrein: van inspecties tot diagnostiek, van kwaliteitsbeoordelingen in het laboratorium tot geavanceerde ziektetoetsen, van bemonstering van zaden tot DUS-onderzoek, van bedrijfshygiëne tot DNA-identificatie van pathogenen. De opleidingen en workshops van Naktuinbouw zijn zeer praktijkgericht opgezet. Ready to use dus! Samenwerken voor het beste resultaat De samenwerking met Hogeschool Leiden resulteert ieder jaar in gedegen laboratoriumopleidingen die volledig aansluiten bij de dagelijkse praktijk. Zo organiseren wij in 2014 de opleidingen Plantspecifieke ELISA-technieken en Real-time PCR voor de groene sector. Ook werkt Naktuinbouw nauw samen met Breedwise, zoals bijvoorbeeld in de workshop Spoor van het zaad en de workshops op het gebied van bedrijfshygiëne. Daarnaast organiseren wij samen met Wageningen UR de Plant variety protection course. Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 5
Op uw bedrijf? In Company: Maatwerktrajecten voor uw bedrijf! Zijn er meerdere medewerkers van uw bedrijf toe aan een workshop of opleiding? En wilt u uw bedrijfssituatie als uitgangspunt? Dan is een in company workshop of opleiding wellicht iets voor u. Voordelen Een in company opleiding of workshop heeft vele voordelen. Denk maar eens aan de tijdswinst voor de medewerkers, de aansluiting op uw specifieke wensen en behoeften (maatwerk), uw bedrijf als uitgangspunt en de flexibiliteit om het programma aan te passen aan uw agenda. Mogelijkheden Veel opleidingen en workshops die regulier op het programma staan, kunnen ook in company worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Interesse? Heeft u een opleidingsvraagstuk waarmee Naktuinbouw u wellicht verder kan helpen, neemt u dan eens vrijblijvend contact met ons op. Wij starten een in company aanvraag altijd op basis van een eerste verkenning en indien gewenst een intakegesprek. Op basis van deze informatie leggen wij u - geheel vrijblijvend - een programma op maat voor met een scherpe offerte voor de kosten. Wellicht dat de opleidingen en workshops in dit programmaboekje u inspireren, maar ook als u een vraag heeft op een ander gebied, horen wij dit graag van u. U vindt onze contactgegevens onderaan deze pagina. We zijn u graag van dienst. Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 6
Inschrijven Inschrijven voor een opleiding of workshop van Naktuinbouw kan met een digitaal inschrijfformulier op www.naktuinbouw.nl/service/opleidingen. Elke opleiding of workshop heeft vanaf 2014 een eigen inschrijfformulier. Bevestiging Als het inschrijfformulier is ontvangen, ontvangen de contactpersoon en de deelnemer een digitale bevestiging. Uiterlijk één week voor de startdatum ontvangt de deelnemer een uitnodiging met de informatie die hij/zij nodig heeft voor het volgen van de opleiding of workshop. Vroegboekkorting Op de opleidingen in samenwerking met Hogeschool Leiden is een zogenoemde vroegboekkorting van toepassing als u zich minimaal vier weken voor de uiterste inschrijfdatum hebt ingeschreven. Nieuwsbrief Naktuinbouw Opleidingen geeft regelmatig een digitale nieuwsbrief uit over de opleidingen en workshops. Kosteloos abonneren kan via opleidingen@naktuinbouw.nl onder vermelding van nieuwsbrief of kies op www.naktuinbouw.nl/formulier/aanmelden-nieuwsbrief de gewenste nieuwsbrief. Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 7
Het programma van 2014 Opleiding/ Workshop Bedrijfshygiëne in aardbeiplanten Data Uiterste inschrijfdatum 12 & 26 maart 2014 29 januari 2014 350,- Kosten * Locatie Pagina nader te bepalen** 31 Kwaliteit van boomkwekerijproducten 18 maart 2014 4 februari 2014 169,- nader te bepalen** 17 Spoor van het zaad 19 maart 2014 5 februari 2014 395,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 23 Kwaliteit van aardbeiplanten 20 maart, 17 april & 8 mei 2014 6 februari 2014 525,- Horst en omgeving 33 Zadendeterminatie (Engelstalig) 24, 25 & 26 maart 2014 15 februari 2014 500,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 65 Bedrijfshygiëne 2 april 2014 19 februari 2014 350,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 29/43 Validatie en kwaliteitsmonitoring 8 april 2014 25 februari 2014 695,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 55 Bemonstering van planten 10 april 2014, examen: 23 april 2014 27 februari 2014 595,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 45 Goede sier maken 17 april 2014 6 maart 2014 395,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 41 Wegwijs in kwekersrecht- en toelatingsonderzoek 15 mei 2014 3 april 2014 415,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 37 Zadendeterminatie 13, 27 mei en 17, 24 juni 2014 1 april 2014 1.500,- Roelofarendsveen Emmeloord Groningen 61 Bemonstering van zaden 14 mei 2014, examen: 28 mei 2014 2 april 2014 595,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 25 * Kosten zijn inclusief opleidingsmateriaal, koffie/thee en eventueel lunch of diner, maar exclusief BTW. ** De locatie wordt bij de deelnemers bekend gemaakt, zodra deze bepaald is. Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 8
Opleiding/ Workshop Sortimentskennis Plantspecifieke ELISA-technieken Data 5, 19 juni & 11 december 2014 Uiterste inschrijfdatum 24 april 2014 395,- 5, 12 & 17 juni 2014 23 april 2014 1.890,- *** Kosten * Locatie Pagina nader te bepalen** Naktuinbouw Roelofarendsveen 13 59 Insecten in de boomkwekerijsector 11 juni 2014 30 april 2014 299,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 15 Plant variety protection course Bacterievuur 16 t/m 27 juni 2014 18 april 2014 3.195,- 14 augustus 2014, 21 augustus 2014, 28 augustus 2014 3 juli 2014 198,- Bedrijfshygiëne 3 september 2014 23 juli 2014 350,- Spoor van het zaad 10 september 2014 30 juli 2014 395,- Zaadanalyse & Gezondheidsonderzoek start: 16 september 2014 5 augustus 2014 zie pagina 49 Wageningen en Roelofarendsveen Haaren, Boxmeer, Opheusden Naktuinbouw Roelofarendsveen Naktuinbouw Roelofarendsveen Naktuinbouw Roelofarendsveen 67 19 29/43 23 49 Ons aanbod Basisopleiding gezondheidsonderzoek 18, 25 september & 2 oktober 2014 examen: 9 oktober 2014 7 augustus 2014 1.290,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 53 Bemonstering van planten 25 september 2014, examen: 9 oktober 2014 14 augustus 2014 595,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 45 Bemonstering van zaden 5 november 2014, examen: 19 november 2014 24 september 2014 595,- Naktuinbouw Roelofarendsveen 25 Real-time PCR voor de groene sector 25, 26 & 27 november 2014 13 oktober 2014 1.890,- **** Naktuinbouw Roelofarendsveen 57 * Kosten zijn inclusief opleidingsmateriaal, koffie/thee en eventueel lunch of diner, maar exclusief BTW. ** De locatie wordt bij de deelnemers bekend gemaakt, zodra deze bepaald is. *** Indien u zich inschrijft vóór 3 april 2014, ontvangt u een korting van 50,- **** Indien u zich inschrijft vóór 16 september 2014, ontvangt u een korting van 50,- Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 9
Voor de boomkwekerijsector Sortimentskennis 13 Insecten in de boomkwekerijsector 15 Kwaliteit van boomkwekerijproducten 17 Bacterievuur 19 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 10
Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 11
Sortimentskennis Heeft u een rode auto of een rode Volkswagen Polo BlueMotion 1.2 TDI? Een plant met rode besjes of een Sorbus aucuparia Fastigiata? Herkent u de bomen die u verkoopt? Wilt u ook de verschillen weten tussen boomsoorten, zodat u ze kunt herkennen aan kenmerken zoals kleuren en bloeiwijzen? Meld u dan aan voor de workshop Sortimentskennis. Inhoud De docent behandelt in deze workshop kenmerken, zoals kleuren en bloeiwijzen, en de beschrijvingen van het sortiment van laanbomen. De workshop vindt plaats op een boomkwekerijbedrijf. Verschillende gewassen komen aan bod door middel van levend materiaal en foto s. Op deze manier krijgt u inzicht in zowel het detail als het complete plaatje van een gewas. De workshop bestaat uit drie dagdelen, twee in het voorjaar en één in de winter. Hierdoor leert u zowel de zomer- als de winterkenmerken van het sortiment dat aan bod komt. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? Deze workshop is ontwikkeld voor (laan)boomkwekers en hun medewerkers die hun kennis van het sortiment willen verdiepen. Basiskennis van de boomkwekerijsector en het sortiment is dan ook gewenst. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal twaalf personen, zodat iedere deelnemer de benodigde aandacht krijgt. Op uw bedrijf? Deze workshop kan heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de boomkwekerijsector Workshop 5 juni, 19 juni & 11 december 2014 (3 middagen) 395,- Inschrijven vóór 25 april 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 13
Insecten in de boomkwekerijsector Eenmaal verkocht gaan uw boomkwekerijproducten op reis; ze bijven in Nederland of gaan de grens over. Zo komen er ook buitenlandse producten en gasten naar Nederland. Zijn dat allemaal graag geziene gasten? Of zit er een insect tussen die u liever niet in Nederland of op uw bedrijf heeft? De workshop Insecten in de boomkwekerijsector laat u kennis maken met verschillende (buitenlandse) gasten, die u niet hoopt tegen te komen op uw bedrijf. En u leert hoe u moet handelen als u wel een ongenode gast aantreft op uw boomkwekerij. Inhoud De laatste jaren kwamen de Nederlandse boomkwekers steeds vaker in aanraking met nieuwe insecten, soms uit verre oorden. Sommigen zijn kwaliteitsorganismen en anderen quarantaine-organismen. Welk insect valt in welke categorie en wat betekent dat? Hoe herkent u de eikenprocessierups of symptomen van de Oost-Aziatische boktor? In deze workshop krijgt u de antwoorden. De docent behandelt de regelgeving, keuringen en specifieke taken van de NVWA bij het aantreffen van een Q. Na dit algemene deel maakt u kennis met verschillende insecten, zoals de eikenprocessierups, invasieve snuitkevers, prachtkevers en boktorren. U leert ze (her-)kennen aan de hand van beeldende en tastbare voorbeelden. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? De workshop is speciaal ontwikkeld voor boomkwekers die meer willen weten over de te verwachten (nieuwe) insecten op een boomkwekerij en hoe zij deze insecten vroegtijdig kunnen signaleren. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal twaalf personen, zodat iedere deelnemer de benodigde aandacht krijgt. Op uw bedrijf? Deze workshop kan ook heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd en is goed te combineren met de workshop Bacterievuur (zie pagina 19). Vraag naar de mogelijkheden. Voor de boomkwekerijsector 11 juni 2014 (ochtend+middag) 299,- Inschrijven vóór 1 mei 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 15
Kwaliteit van boomkwekerijproducten Weet u zeker dat dezelfde boom wordt teruggeplant als er een boom uitvalt in een straat? Herkent u afwijkingen in de bijgeleverde leveranciersdocumenten? De praktijkgerichte workshop Kwaliteit van boomkwekerijproducten leert u waar u op moet letten bij uw aangeschafte partijen bomen en planten. Immers als u een blauwe trui besteld en een rode krijgt bezorgd, stuurt u deze ook terug. Inhoud Gemeenten en grootgroenvoorzieners kopen jaarlijks vele partijen boomkwekerijproducten in. Maar welke kwaliteitseisen mogen worden gesteld in het bestek- en beplantingsplan? Voldoet het plantmateriaal wel aan de gestelde kwaliteitseisen als het materiaal bij u wordt afgeleverd. Weet u of het juiste ras is geleverd en welke leveranciersdocumenten moeten worden bijgeleverd? Deze workshop geeft u de antwoorden. Naast het bespreken van de naslagwerken, waarin u informatie vindt over kwaliteitseisen van plantmateriaal, gaat u vooral aan de slag met het visueel beoordelen van bomen en planten in de praktijk. Interactie en discussie staan hierbij centraal. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? De workshop is ontwikkeld voor zowel boomkwekers als afnemers, zoals bijvoorbeeld gemeenten en grootgroenvoorzieners. Als vooropleiding is een basisopleiding in de agrarische sector of relevante werkervaring in de boomteelt een pré. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal twaalf personen, zodat iedere deelnemer de benodigde aandacht krijgt. Op uw bedrijf? Deze workshop kan heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de boomkwekerijsector 18 maart 2014 (middag) 169,- Inschrijven vóór 5 februari 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 17
Bacterievuur Wist u dat bacterievuur zijn naam dankt aan de zeer plotselinge en explosieve aard van deze ziekte? Door het onverwacht en heftig uitbreken kan deze ziekte grote schade aanrichten aan zowel meidoornhagen als in de fruit- en laanboomteelt. Wilt u leren hoe u deze brand moet blussen? De workshop Bacterievuur geeft u handvatten voor herkenning, bestrijding en preventie van bacterievuur. Inhoud De workshop start met de theorie over de aard van actuele ziekten en plagen. Daarna leert u hoe u de ziekten en plagen kunt herkennen, hoe deze zich verspreiden en welke bestrijding mogelijk is. Aansluitend komt het wettelijke kader aan bod. Deze workshop is ook goed te combineren met de workshop Insecten in de boomkwekerijsector (zie pagina 15). Tijdens veldbezoeken krijgt u inzicht in de herkenning en opsporing van bacterievuur. Een vroegtijdige herkenning is immers van belang om in een vroeg stadium maatregelen te nemen om de schade te kunnen beperken. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? De workshop is ontwikkeld voor boomkwekers die meer over bacterievuur willen weten. Daarnaast is de workshop ook interessant voor groot groenvoorzieners en terreinbeherende instanties, zoals gemeenten, waterschappen en landschapverzorgers. Zij worden immers ook vaak geconfronteerd met de consequenties van bacterievuur. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal twaalf personen, zodat iedere deelnemer de benodigde aandacht krijgt. Op uw bedrijf? Deze workshop kan heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de boomkwekerijsector 14 augustus 2014 (ochtend+middag), regio Haaren 21 augustus 2014 (ochtend+middag), regio Boxmeer 28 augustus 2014 (ochtend+middag), regio Opheusden 198,- 198,- 198,- Inschrijven vóór 4 juli 2014 Inschrijven vóór 4 juli 2014 Inschrijven vóór 4 juli 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 19
Voor de groentesector Spoor van het zaad 23 Bemonstering van zaden 25 Opfrisworkshop Bemonstering van zaden 27 Bedrijfshygiëne in groentegewassen 29 Bedrijfshygiëne in aardbeiplanten 31 Kwaliteit van aardbeiplanten 33 Beschrijven van groentegewassen 35 Wegwijs in kwekersrecht- en toelatingsonderzoek 37 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 20
Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 21
Spoor van het zaad Werkt u sinds kort in de zaadsector? Of wilt u meer weten over het traject van zaadje tot tomaatje? De workshop Spoor van het zaad is een verkenning door de wereld van de groente- en bloemzaden. In één dag leert u uw bedrijfstak kennen. Inhoud Van idee van de veredelaar tot aan schap in de winkel. U volgt het spoor van het zaad met diverse presentaties, een gastspreker, spelachtige oefeningen, groepsopdrachten en een rondleiding. Door deze interactieve opzet van de dag ontstaat een totaalbeeld van de sector. De workshop start met een blik op de historie van het zaadbedrijf. Aan de hand van een voorbeeld worden veredelingsdoelen, het zoeken naar gewenste eigenschappen en het combineren van eigenschappen uitgelegd. Ook onderwerpen als kwekersrecht, rasnamen en marketing komen aan de orde. Het rassenregistratieonderzoek komt specifiek aan bod tijdens een rondleiding. Een interactief spel sluit de workshop af. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? U heeft geen specifieke vooropleiding nodig om deel te nemen aan deze workshop. Iedere medewerker kan de workshop volgen, van hoog tot laag in de organisatie. Het bijzondere van deze workshop is dat u kennismaakt met collega s van verschillende andere bedrijven uit de sector. Dit levert vaak contacten op die u kunt gebruiken in het dagelijkse werk. Doordat deze kennismaking een belangrijke meerwaarde aan de workshop geeft, kunnen er maximaal acht personen van één bedrijf deelnemen per workshop. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal zestien personen. Alle functies binnen de organisatie passeren de revue en worden gekoppeld aan de functies van de deelnemers. Zo worden de eigen ervaringen van de deelnemers onderdeel van de workshop. Voor de groentesector 19 maart 2014 (middag+avond) 10 september 2014 (middag+avond) 395,- 395,- Inschrijven vóór 6 februari 2014 Inschrijven vóór 31 juli 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 23
Bemonstering van zaden Iedereen is in het dagelijks leven bezig met bemonsteren. U proeft bijvoorbeeld op de markt een heerlijk stuk meloen en besluit daarna een meloen te kopen. Bemonsteren is in feite een beslissing nemen op basis van een beperkte hoeveelheid informatie. U kon immers onmogelijk alle meloenen proeven. De opleiding Bemonstering van zaden leert u keuzes te maken tijdens het bemonsteren, zodat u een representatief monster kunt nemen. Inhoud Het nemen van een monster van een zaadpartij vormt de basis voor betrouwbare kwaliteitsbepalingen. De opleiding Bemonstering van zaden is een eendaagse, interactieve vakbekwaamheidsopleiding voor het bemonsteren van zaden. De opleiding bestaat uit twee delen. Deel 1 geeft u inzicht in de achtergrond van het monsternemen in het algemeen. Het doel van monstername, de typen monsters, het monsternameproces en veelvoorkomende bemonsteringsfouten komen hierbij aan bod. In deel 2 leert u aan de hand van de verschillende stappen in het bemonsteringsproces alle belangrijke aspecten bij het nemen van een monster, zodat u onder alle omstandigheden de juiste beslissing kan nemen. Ook krijgt u uitleg over de diverse bemonsteringsgereedschappen en het verpakken en verzenden van monsters. Voor wie? Deze opleiding is ontwikkeld voor medewerkers die betrokken zijn bij of zelf monsters nemen van zaad. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal twaalf personen, zodat iedere deelnemer de benodigde aandacht krijgt. Subsidie Is uw bedrijf aangesloten bij de CAO Glastuinbouw én het fonds Colland Arbeidsmarkt? Dan kunt u een vergoeding krijgen voor deze opleiding. Op pagina 76 kunt u meer lezen over de subsidiemogelijkheden. Op uw bedrijf? Deze opleiding kan heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de groentesector De opleiding sluit af met een theorie- en praktijkexamen. Bij een goed resultaat ontvangt u een certificaat. 14 & 28 mei 2014 (ochtend+middag) 5 & 19 november 2014 (ochtend+middag) 595,- 595,- Inschrijven vóór 3 april 2014 Inschrijven vóór 25 september 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 25
Opfrisworkshop Bemonstering van zaden Weet u nog hoe het bemonsteringsproces precies verloopt? Werkt u al jaren op dezelfde manier, maar weet u niet meer waarom? De opfrisworkshop Bemonstering van zaden herhaalt in één dagdeel de belangrijkste theorie over het nemen van een monster aangevuld met diverse praktijkopdrachten. Inhoud In deze workshop wordt de theorie uit de opleiding Bemonstering van zaden nogmaals kort besproken. De nadruk ligt hierbij op het goed nemen van een monster en de bijhorende risico s en consequenties. Ook krijgt u een korte uitleg over het bemonsteringsproces en het belang voor de NAL-, ASLN- of ISTA-erkenning. Naast het bespreken van de theorie gaat u vooral aan de slag met praktische en op het bedrijf toegespitste voorbeelden en opdrachten. Ook het beoordelen van het bemonsteren door collega s wordt onder de aandacht gebracht. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? Deze opfrisworkshop is bedoeld voor medewerkers die betrokken zijn bij of zelf monsters nemen van zaad. Als vooropleiding is de opleiding Bemonstering van zaden vereist. Subsidie Is uw bedrijf aangesloten bij de CAO Glastuinbouw én het fonds Colland Arbeidsmarkt? Dan kunt u een vergoeding krijgen voor deze workshop. Op pagina 76 kunt u meer lezen over de subsidiemogelijkheden. Op uw bedrijf? Deze workshop is juist geschikt om op uw bedrijf te organiseren. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de groentesector Deze workshop van een halve dag kan op verzoek op uw bedrijf worden georganiseerd. U kunt hierover contact opnemen met Naktuinbouw Opleidingen. Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 27
Bedrijfshygiëne in groentegewassen Wist u dat op de gemiddelde gsm tot wel honderd keer meer bacteriën vertoeven dan op een doorsnee toilet? Uit onderzoek blijkt dat een mobiele telefoon een broeihaard is van bacteriën. Nu u dit weet, neemt u uw telefoon nog mee de kas in? Welke plekken in uw bedrijf vormen nog meer een risico? Leer in de workshop Bedrijfshygiëne hoe u broeihaarden kunt voorkomen. Zo werkt u mee aan een gezonde teelt op uw bedrijf. Inhoud Presentaties, opdrachten en spelachtige elementen tijdens de workshop geven u inzicht in het belang van hygiënemaatregelen. U leert hoe voorschriften van invloed zijn op uw dagelijkse werkzaamheden en krijgt inzicht in de aard van ziekteverwekkers, zoals Clavibacter en het pepinomozaïekvirus. De workshop begint met plantenziektekunde, waarbij u inzicht krijgt in de aard van bacteriën, schimmels, virussen, viroïden en insecten. Daarna komt het GSPPhygiëneprotocol op hoofdlijnen aan de orde. U leert uw praktijksituatie kritisch te beoordelen en mee te denken over praktische verbeteringen. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? De workshop is ontwikkeld voor uitvoerend personeel van bijvoorbeeld groenteplantenkwekers en zaadproducenten. Denk hierbij aan gewasverzorgers en enters. Voor medewerkers die uitvoerend personeel aansturen, instrueren en controleren (denk hierbija aan bedrijfsleiders, voormannen en teeltcoördinatoren) is er ook een meerdaagse opleiding op mbo+/hbo-niveau beschikbaar. Persoonlijke benadering Het maximum aantal deelnemers is vijftien personen. Dit maakt het mogelijk om de diverse praktijkopdrachten in groepsverband uit te voeren. Subsidie & Spuitlicentie Is uw bedrijf aangesloten bij de CAO Glastuinbouw én het fonds Colland Arbeidsmarkt? Dan kunt u een vergoeding krijgen voor deze workshop. Op pagina 76 kunt u meer lezen over de subsidiemogelijkheden. Deelname aan deze workshop telt mee voor het verlengen van uw gewasbescherminglicentie (thema Veiligheid & Techniek). Geef daarvoor uw licentienummer aan ons door. Op uw bedrijf? Deze workshop kan heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de groentesector 2 april 2014 (middag+avond) 350,- Inschrijven vóór 20 februari 2014 3 september 2014 (middag+avond) 350,- Inschrijven vóór 24 juli 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 29
Bedrijfshygiëne in aardbeiplanten Bacteriën, virussen, schimmels en insecten kunnen veel schade veroorzaken in uw teeltmateriaal. Zo houdt Xanthomonas fragariae de gemoederen flink bezig. Juist omdat er nog weinig bekend is over deze bacterie, lijkt strikte bedrijfshygiëne de enige remedie om deze bacterie de baas te blijven. De workshop Bedrijfshygiëne in aardbeiplanten laat u het belang inzien van hygiënisch werken, want voorkomen is immers beter dan genezen. Inhoud De workshop zoomt in op de bacterie Xanthomonas fragariae. Het opzetten van een bedrijfshygiënesysteem, de bedrijfsinrichting en de risico-analyse worden behandeld. Ook komt het in 2012 ontwikkelde hygiëneprotocol aan bod, waaraan bedrijven die gecertificeerd materiaal (Naktuinbouw Elite Aardbeiplanten) produceren moeten voldoen. U leert de praktijksituatie kritisch te beoordelen en mee te denken over praktische verbeteringen. Met deze kennis kunt u uw collega s motiveren om volgens het hygiëneprotocol te werken. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? De workshop is ontwikkeld voor medewerkers die verantwoordelijk zijn voor de interne kwaliteitszorg op de kwekerij, waaronder de bedrijfshygiëne. Denk hierbij aan teeltcoördinatoren en bedrijfsleiders. Persoonlijke benadering Het maximum aantal deelnemers is vijftien personen. Dit maakt het mogelijk om de diverse praktijkopdrachten in groepsverband uit te voeren. Subsidie & Spuitlicentie Is uw bedrijf aangesloten bij de CAO Glastuinbouw én het fonds Colland Arbeidsmarkt? Dan kunt u een vergoeding krijgen voor deze workshop. Op pagina 76 kunt u meer lezen over de subsidiemogelijkheden. Deelname aan deze workshop telt mee voor het verlengen van uw gewasbescherminglicentie (thema Veiligheid & Techniek). Geef daarvoor uw licentienummer aan ons door. Op uw bedrijf? Deze workshop kan heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de groentesector 12 & 26 maart 2014 (2 ochtenden) 350,- Inschrijven vóór 30 januari 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 31
Kwaliteit van aardbeiplanten Betrouwbaar teeltmateriaal van aardbeiplanten is van wezenlijk belang voor een kwalitatief hoogwaardige productie van aardbeien. Ras- en ziekteherkenning is daarbij zeer belangrijk. De opleiding Kwaliteit van aardbeiplanten biedt u handvatten om rassen en ziekten te herkennen. Aangevuld met achtergronden over regelgeving en het certificeringssysteem Naktuinbouw Elite geeft deze opleiding u alle ins en outs in dit vakgebied. Inhoud In drie dagdelen komen de volgende onderwerpen aan bod: regelgeving certificering herkennen van raskenmerken rassenregistratie herkennen van ziekten en plagen diagnostiek en toetsing de beheersing van afwijkingen (ziekten en rasvermenging) Na afloop van de opleiding ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? De opleiding is ontwikkeld voor medewerkers van aardbeiplantenkwekers met een bepaalde verantwoordelijkheid binnen het bedrijf, zoals gewasverzorgers en scouters. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal twaalf personen, zodat iedere deelnemer de benodigde aandacht krijgt. Subsidie Is uw bedrijf aangesloten bij de CAO Glastuinbouw of CAO Open teelten tuinbouw én het fonds Colland Arbeidsmarkt? Dan kunt u een vergoeding krijgen voor deze opleiding. Op pagina 76 kunt u meer lezen over de subsidiemogelijkheden. Voor de groentesector 20 maart, 17 april & 8 mei 2014 (3 middagen) 525,- Inschrijven vóór 7 februari 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 33
Beschrijven van groentegewassen Weet u wat een plantenras is? Wat de eisen zijn waaraan een ras moet voldoen voor toelating, verhandeling en keuring? Of hoe u een goede rasbeschrijving maakt voor registratie van een ras? Antwoorden op deze vragen en meer komen aan bod in de workshop Beschrijven van groentegewassen. Inhoud De workshop gaat van start met de richtlijnen en procedures die van belang zijn bij registratie- en kwekersrechtonderzoek. Ook het aanvraagformulier en de monstereisen passeren de revue. De workshop is heel praktijkgericht doordat u direct oefent met het maken van verschillende rasbeschrijvingen. Een specialist op het gebied van DUS-onderzoek begeleidt u en geeft feedback bij het maken van de rasbeschrijvingen. Voor wie? Deze workshop is bedoeld voor betrokkenen bij registratie- en kwekersrechtonderzoek, zoals veredelaars. Ook voor bedrijven die veel rassen in de amateursector hebben is deze workshop interessant. Persoonlijke benadering Deze workshop kan al met enkele deelnemers van start gaan. In overleg kunnen de gewassen voor de workshop worden bepaald. Zo is de informatie uit de workshop direct toe te passen in de eigen praktijk! Voor de groentesector Deze eendaagse workshop kan op verzoek worden georganiseerd bij Naktuinbouw. U kunt hierover contact opnemen met Naktuinbouw Opleidingen. Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 35
Wegwijs in kwekersrecht- en toelatingsonderzoek Bent u nieuw in de wereld van kwekersrecht- en toelatingsonderzoek? Bent u benieuwd naar Naktuinbouw en haar procedures rondom rassenonderzoek? Bent u op zoek naar wat Naktuinbouw voor u als partner rondom kwekersrecht- en toelatingsonderzoek kan betekenen? Dan is de workshop Wegwijs in kwekersrecht- en toelatingsonderzoek iets voor u. Inhoud In deze workshop krijgt u een algemeen beeld van Naktuinbouw als organisatie en de wet- en regelgeving waarop zij toeziet. Er wordt uitgelegd welke procedures rondom kwekersrecht- en toelatingsonderzoek zijn opgesteld en wat uw rol hierin kan zijn. Een specialist op het gebied van DUS-onderzoek laat u zien waar u relevante informatie vindt en behandelt de verschillende stappen bij het invullen van registratieformulieren. Tevens bezoekt u de proefvelden om u een indruk te geven van de uitvoering van DUS-onderzoek. Voor wie? De workshop is ontwikkeld voor betrokkenen bij procedures voor kwekersrecht- en toelatingsonderzoek en is ook geschikt voor veredelaars en bedrijven die voor het eerst in aanraking komen met Naktuinbouw. Persoonlijke benadering Deze workshop kan al met enkele deelnemers van start gaan. Vooraf wordt samen met u doorgenomen wat uw vragen zijn en wat u in deze workshop wilt leren. Op deze manier is de informatie uit de workshop direct toepasbaar in de eigen praktijk! De workshop kan ook in het Engels worden gegeven. Voor de groentesector 15 mei 2014 (ochtend+middag) 415,- Inschrijven vóór 4 april 2014 Deze eendaagse workshop kan op verzoek worden georganiseerd bij Naktuinbouw. Bij meer dan twee personen van hetzelfde bedrijf kan een aangepaste prijs worden opgevraagd. U kunt hierover contact opnemen met Naktuinbouw Opleidingen. Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 37
Voor de bloemisterijsector Goede sier maken 41 Bedrijfshygiëne in siergewassen 43 Bemonstering van planten 45 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 38
Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 39
Goede sier maken Werkt u sinds kort in de bloemisterijsector en bent u nieuwsgierig naar het reilen en zeilen van deze sector? De workshop Goede sier maken is een reis door deze (inter)nationale sector en laat u in één dag kennismaken met de wereld van de vegetatief vermeerderde siergewassen. Inhoud De workshop biedt een afwisselende en interactieve dag. U krijgt een totaalbeeld van de sector door presentaties, spelachtige oefeningen, groepsopdrachten en een rondleiding. Van idee van de veredelaar tot aan de schappen in de winkel. De workshop start met een terugblik naar de ontwikkelingen in de sierteelt vanaf de Tweede Wereldoorlog. Daarna komen onderwerpen zoals rasechtheid, raszuiverheid en uitwendige kwaliteit aan bod, omdat voor plantmateriaal een goede kwaliteit van groot belang is. Ook marketing wordt behandeld, omdat dit onmisbaar is om met succes uw producten te kunnen verkopen. Het rassenregistratieonderzoek komt specifiek aan bod tijdens een rondleiding. Een interactief spel sluit de dag af. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? U heeft geen specifieke vooropleiding nodig om deel te kunnen nemen aan deze workshop. Iedere medewerker kan de workshop volgen, van hoog tot laag in de organisatie. Het bijzondere van deze workshop is dat u kennismaakt met collega s van verschillende andere bedrijven uit de sector. Dit levert vaak contacten op die u kunt gebruiken in het dagelijkse werk. Doordat deze kennismaking een belangrijke meerwaarde aan de workshop geeft, kunnen er maximaal acht personen van één bedrijf deelnemen per workshop. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal zestien personen. Alle functies binnen de organisatie passeren de revue en worden gekoppeld aan de functies van de deelnemers. Uw ervaringen worden zo onderdeel van de workshop. Voor de bloemisterijsector 17 april 2014 (middag+avond) 395,- Inschrijven vóór 7 maart 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 41
Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 42
Bedrijfshygiëne in siergewassen Een muis kan al binnenkomen door een opening van een halve centimeter. Laat staan de ziekten en plagen die loeren op het teeltmateriaal van het bedrijf waar u werkt. Wordt u daarom bewust van de risicogebieden. In de workshop Bedrijfshygiëne neemt u uw bedrijf onder de loep om te zien wat de risicogebieden zijn en hoe u deze plekken schoon kunt houden. Geef indringers géén kans om het teeltmateriaal op uw bedrijf aan te tasten. Inhoud Presentaties, opdrachten en spelachtige elementen tijdens de workshop geven u inzicht in het belang van hygiënemaatregelen. Na het volgen van de workshop weet u hoe u risico s op besmetting vroegtijdig kunt signaleren en hoe u vervolgens moet handelen. De workshop start met basiskennis over plantenziekten (bacteriën, schimmels, virussen, viroïden en insecten). Gewascontrole, gewasmonitoring en desinfectie komen ook aan bod. U leert uw praktijksituatie kritisch te beoordelen en mee te denken over praktische verbeteringen. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? De workshop is ontwikkeld voor uitvoerend personeel van sierteeltvermeerderingbedrijven en telers van siergewassen. Denk hierbij aan gewasverzorgers en enters. Voor medewerkers die uitvoerend personeel aansturen, instrueren en controleren (denk hierbij aan bedrijfsleiders, voormannen en teeltcoördinatoren) is er ook een meerdaagse opleiding op mbo+/hbo-niveau beschikbaar. Persoonlijke benadering Het maximum aantal deelnemers is vijftien personen. Dit maakt het mogelijk om de diverse praktijkopdrachten in groepsverband uit te voeren. Subsidie & Spuitlicentie Is uw bedrijf aangesloten bij de CAO Glastuinbouw én het fonds Colland Arbeidsmarkt? Dan kunt u een vergoeding krijgen voor deze workshop. Op pagina 76 kunt u meer lezen over de subsidiemogelijkheden. Deelname aan deze opleiding telt mee voor het verlengen van uw gewasbescherminglicentie (thema Veiligheid & Techniek). Geef daarvoor uw licentienummer aan ons door. Op uw bedrijf? Deze workshop kan heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de bloemisterijsector 2 april 2014 (middag+avond) 350,- Inschrijven vóór 20 februari 2014 3 september 2014 (middag+avond) 350,- Inschrijven vóór 24 juli 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 43
Bemonstering van planten Wilt u de zekerheid hebben dat het monster dat u heeft genomen echt de partij vertegenwoordigt? En wilt u zeker zijn van de betrouwbaarheid van uw bemonstering? In de opleiding Bemonstering van planten staat het nemen van monsters bij partijen planten centraal. U leert dat de betrouwbaarheid van een bemonstering vrijwel geheel wordt bepaald door de werkwijze en deskundigheid van u, de monsternemer. Inhoud Het nemen van een monster van een partij vormt de basis voor betrouwbare kwaliteitsbepalingen. De opleiding Bemonstering van planten is een eendaagse, interactieve vakbekwaamheidsopleiding voor het bemonsteren van partijen planten. U leert tijdens de opleiding de achtergronden van het monsternemen en waarom bedrijfshygiëne tijdens het bemonsteren belangrijk is. Daarnaast gaat u direct ervaring opdoen in de praktijk. U gaat aan de slag met het uitwerken van bemonsteringsplannen en het nemen van monsters aan de hand van deze plannen. De opleiding sluit af met een theorie- en praktijkexamen. Bij een goed resultaat ontvangt u een certificaat. Voor wie? Deze opleiding is bedoeld voor medewerkers die betrokken zijn bij of zelf monsters nemen van planten. Persoonlijke benadering De groep bestaat uit maximaal twaalf personen, zodat iedere deelnemer de benodigde aandacht krijgt. Subsidie Is uw bedrijf aangesloten bij de CAO Glastuinbouw én het fonds Colland Arbeidsmarkt? Dan kunt u een vergoeding krijgen voor deze opleiding. Op pagina 76 kunt u meer lezen over de subsidiemogelijkheden. Op uw bedrijf? Deze opleiding kan heel goed op uw bedrijf worden georganiseerd. Vraag naar de mogelijkheden. Voor de bloemisterijsector 10 & 23 april 2014 (ochtend+middag) 595,- Inschrijven vóór 28 februari 2014 25 september & 9 oktober 2014 595,- Inschrijven vóór 15 augustus 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 45
Voor de groene laboratoria Zaadanalyse & Gezondheidsonderzoek 49 Basisopleiding gezondheidsonderzoek 53 Validatie en kwaliteitsmonitoring 55 Real-time PCR voor de groene sector 57 Plantspecifieke ELISA-technieken 59 Zadendeterminatie 61 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 46
Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 47
Zaadanalyse & Gezondheidsonderzoek Een laborant is net als een schaatser. Hij kan zich specialiseren in een bepaalde richting, zoals de sprinter Jan Bos. Of hij wordt een allrounder met kennis van ieder vakonderdeel, zoals Sven Kramer. De opleiding Zaadanalyse & Gezondheidsonderzoek is een basisopleiding voor de echte allrounder in het zaadvak of biedt de mogelijkheid om u meer te specialiseren door een specifieke module te volgen. 1. Inleiding in de wereld van zaadanalyse (2 dagen) U leert de belangrijkste begrippen die te maken hebben met zaadanalyse. Ook krijgt u een korte introductie in plantkunde en maakt u kennis met Naktuinbouw, ISTA en enkele andere organisaties uit de plantaardige sector. 2. Schonings- en vochtonderzoek (1 dag) Het schonen van zaad, de analyse en de werking van belangrijke schoningsmachines staan centraal. Ook de achtergronden en werkwijzen van het vochtonderzoek komen aan bod. Daarvoor bepaalt u van één à twee monsters het vochtgehalte volgens een beproefde ISTA-methode. 3. Zuiverheidsonderzoek (1 dag) Tijdens deze dag komen de componenten van zuiverheidsanalyse en een aantal aan de zuiverheidsbepaling gerelateerde toetsen aan bod. U leert om te gaan met de zuiverzaadregels van de ISTA en het berekenen van de uitslagen. 4. Kiemkrachtonderzoek (2 dagen) Deze module behandelt de procedure, materialen, omstandigheden, kiemrust en apparatuur van kiemkrachtonderzoek. Ook het interpreteren van kiempercentages, de ISTA-zaailingevaluatie en de 50%-regel komen aan bod. Naast de theorielessen oefent u met het beoordelen van een kiemproef. 5. Vigour-bepalingen (1 dag) Deze module behandelt de achtergronden en werkwijzen van verschillende Vigour-bepalingen, zoals het tetrazoliumonderzoek, worteluittreding en diverse verouderingstoetsen. Daarvoor onderzoekt u diverse monsters. 6. Toets Bruikbare Planten (1 dag) Aan de hand van verschillende gewassen wordt de Toets Bruikbare Planten uitgelegd. Hierbij komen de methodes voor het toetsen en beoordelen van onder meer de kiemsnelheid en de uniformiteit van een zaadpartij aan bod. Ook oefent u met een aantal aanwezige monsters. 7. Kennismaking met Gezondheidsonderzoek (1 dag) Laboratoriumonderzoek geeft zekerheid over de kwaliteit van teeltmateriaal. In deze module komen verschillende detectietechnieken en hun toepassingen aan bod die de aanwezigheid van virussen, viroïden, schimmels en bacteriën kunnen aantonen. Ook worden er voorbeelden gegeven van enkele mogelijke toepassingen van deze technieken. In deze module krijgt u ook een rondleiding door het Gezondheidslaboratorium van Naktuinbouw. De opleiding sluit af met een schriftelijk examen. Bij een goed resultaat ontvangt u een certificaat. Voor de groene laboratoria Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 49
Zaadanalyse & Gezondheidsonderzoek Voor wie? Deze basisopleiding is ontwikkeld voor medewerkers van zaadanalyselaboratoria in de tuinbouwsector en medewerkers met als taak het interpreteren van kwaliteitsgegevens van teeltmateriaal. Heeft u behoefte aan meer verdieping? Kijk dan ook eens naar de Basisopleiding gezondheidsonderzoek, de opleiding Plantspecifieke ELISA-technieken, Real-time PCR voor de groene sector en de workshop Validatie en Kwaliteitsmonitoring. Het instapniveau is mbo. Kennis van module 1 is een pré voor het volgen van alle overige modules. De opleiding is in het Nederlands. Voldoende kennis (in woord en geschrift) van de Nederlandse taal is dan ook vereist. Persoonlijke benadering Voor elke module is een maximum aantal deelnemers vastgesteld, zodat zowel tijdens de theorie- als praktijkopdrachten iedere deelnemer voldoende aandacht krijgt. Module 7 biedt een brede inleiding op het gebied van gezondheidsonderzoek. De module is daarmee bedoeld voor mensen die nog weinig kennis hebben van de werkzaamheden in een laboratorium voor gezondheidsonderzoek. Op uw bedrijf? Het is mogelijk deze opleiding (één of meerdere specifieke modules) in company te organiseren. Vraag naar de mogelijkheden. 1. Inleiding in de wereld van zaadanalayse 2. Schonings- en vochtonderzoek 3. Zuiverheidsonderzoek 4. Kiemkrachtonderzoek 5. Vigour-bepalingen 6. Toets Bruikbare Planten 7. Kennismaking met gezondheidsonderzoek Examen 425,- 350,- 350,- 425,- 350,- 350,- 350,- 195,- 16 & 23 september 2014 30 september 2014 7 oktober 2014 14 & 21 oktober 2014 28 oktober 2014 4 november 2014 11 november 2014 18 november 2014 (0,5 dag) Bij het volgen van alle modules krijgt u een korting van 150,- en betaalt u 2.645,- Inschrijven vóór 6 augustus 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 50
Het Centrum Bioscience en Diagnostiek van Hogeschool Leiden staat bekend om haar grote aanbod in cursussen en in company trainingen op het gebied van Life Sciences. Naktuinbouw Laboratoria kent een succesvolle geschiedenis in het ontwikkelen van onder meer nieuwe technieken in virus-, bacterie-, schimmel- en DNA-detectie. De gezamenlijke opleidingen Real-time PCR voor de groene sector en Plantspecifieke ELISAtechnieken zijn ontwikkeld door specialisten van Naktuinbouw en docenten van Hogeschool Leiden. De theorie behandelt de laatste ontwikkelingen en de praktijkopdrachten sluiten nauw aan op de dagelijkse werkzaamheden in laboratoria in de tuinbouwsector. Voor de groene laboratoria In 2014 staan de opleidingen Plantspecifieke (real-time) PCR-technieken en Plantspecifieke (real-time) PCR-technieken op het programma. Bekijk voor meer informatie de websites www.naktuinbouw.nl en/of http://cbd.hsleiden.nl
Basisopleiding gezondheidsonderzoek Op het gebied van gezondheidsonderzoek biedt Naktuinbouw diverse opleidingen aan. Module 7 van de opleiding Zaadanalyse & Gezondheidsonderzoek (mbo-niveau) biedt in één dag een kijkje in de keuken van het gezondheidslaboratorium. Bent u op zoek naar meer verdieping? kies dan één van de hbo-opleidingen, zoals bijvoorbeeld deze Basisopleiding gezondheidsonderzoek. Inhoud In deze driedaagse module op HBO-niveau wordt dieper ingegaan op de moleculaire, microbiologische en ELISAtechnieken in een gezondheidslaboratorium. Onderwerpen als virussen, bacteriën, schimmels, antisera en media komen aan bod. U gaat zelf aan de slag met ELISA-, PCR- en pathogeniteitstoetsen. Deze opleiding kan worden afgesloten met een schriftelijk examen op 9 oktober 2014. De kosten voor dit examen zijn 195,- per deelnemer. In het Nederlands Deze opleiding wordt gegeven in het Nederlands. Dit betekent dat voldoende kennis van de Nederlandse taal (in woord en geschrift) dan ook vereist is. Voor wie? De workshop is ontwikkeld voor laboratoriummedewerkers uit de plantaardige sector. Als vooropleiding adviseren wij een opleiding op hbo-niveau of relevante praktijkervaring. Persoonlijke benadering Voor deze opleiding is een maximum aantal deelnemers van 15 personen vastgesteld, zodat zowel tijdens de theorie- als praktijkopdrachten iedere deelnemer voldoende aandacht krijgt. Voor de groene laboratoria 18, 25 september, 2 oktober (ochtend+middag) & 9 oktober 2014 (examen) 1.290,- Inschrijven vóór 8 augustus 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 53
Validatie en kwaliteitsmonitoring Hoe betrouwbaar is deze toets? Dit is een vraag die u bij het invoeren van een nieuwe toets hoort te stellen. De workshop Validatie en kwaliteitsmonitoring geeft inzicht in de antwoorden op deze vraag. Inhoud Validatie in de land- en tuinbouwsector neemt een steeds belangrijkere plaats in als instrument om de kwaliteit van laboratoriumtoetsen te waarborgen. Naktuinbouw onderkent dit belang en heeft uitgebreide expertise over validatie opgebouwd. De workshop Validatie gaat uitgebreid in op het begrip validatie en het belang hiervan bij de beoordeling van protocollen. Er wordt ruime aandacht besteed aan de (nationale) validatie richtlijnen en de afgeleide richtlijnen die gevraagd worden aan de bedrijven voor een NAL of ASLN status. Prestatiekenmerken passeren de revue aan de hand van tastbare voorbeelden uit de praktijk. U gaat zelf aan de slag met het analyseren en beoordelen van resultaten en krijgt handvatten uitgereikt voor het opstellen van een validatierapport. Op deze manier wordt direct duidelijk hoe een validatie er in de praktijk uit kan zien. Om de risico s binnen een gezondheidslaboratorium zoveel mogelijk te beperken is ook een goede kwaliteitsborging van belang. In deze module worden daarom verschillende methoden besproken om op een goede en efficiënte manier de kwaliteit van uitgevoerde analyses te kunnen waarborgen. Aan de orde komen eerste-, tweede- en derdelijnscontroles, denk aan positieve en negatieve controles, blinde toetsen en ringtoetsen. Na afloop ontvangt u een bewijs van deelname. Voor wie? De workshop is ontwikkeld voor laboratoriummedewerkers uit de plantaardige sector. Als vooropleiding adviseren wij een opleiding op hbo-niveau of relevante praktijkervaring. Persoonlijke benadering Voor deze opleiding is een maximum aantal deelnemers van 15 personen vastgesteld, zodat zowel tijdens de theorie- als praktijkopdrachten iedere deelnemer voldoende aandacht krijgt. Voor de groene laboratoria 8 april 2014 (ochtend+middag) 695,- Inschrijven vóór 26 februari 2014 Naktuinbouw Opleidingen, Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen, (071) 332 61 65, opleidingen@naktuinbouw.nl pagina 55