Vinificatie Nascholing Vinologen opleiding 2014 Ir. Stan Beurskens (Msc)



Vergelijkbare documenten
Ir. Stan Beurskens (Msc)

VVN Nascholing 20 april 2015

Vinificatie Vinologen opleiding 2015

Achtergrond Les: Vinificatie Wijnacademie

Werkzaamheden in de eerste maanden.

VINIFICATIE VAN WITTE WIJN

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Productdossier BOB Vijlen, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Limburgse wijnen. Mousserende wijnen Bubbelkes-wien

werkblad vinificatie witte wijn (jong drinkbaar, ca 11,5% alc)

Presentatie PETER SPRONCK

Hoe maak je goede witte wijn? Jan Oude Voshaar, Wijngaard Wageningse Berg gepubliceerd in De Wijngaard, april 2009

HET GEBRUIK VAN SULFIET (SO 2 ) IN DE OENOLOGIE 1. SCHEIKUNDIGE ASPECTEN VAN SO 2

vrijdag 30 januari 2015 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

VINIFICATIEMETHODEN VOOR WITTE WIJN 1. DROGE WITTE WIJN

2 - Geelgroene druif. De wijn is geparfumeerd. Kan goede wijn uit Franken geven

Productdossier BOB Vijlen 1 Inleiding. 1.1 Aanvragers en informatie Naam voor de beschermde oorsprongsbenaming: Naam: BOB Vijlen

Vergisting: van most tot basiswijn

Van basiswijn tot wijn: rijping van wijn

Toelichting werkblad vinificatie witte wijn (jong drinkbaar, droog, ca 11,5% alc)

Als voorbeeld zullen we Sancerre gebruiken. De bevindingen voor wat kleur en geur betreft, hebben we inmiddels in dit tabelletje ingevuld:

Informatie gisten. Beter is het om een geavanceerd product te gebruiken zoals Siha Uvavital. (zie: nieuwe vinificatie) Uvaferm 228 Wit Maximaal 25

ARTIKELFICHE. Löwengang Chardonnay. Jaartal medium-vol, krachtig, droog

BROUWFOUTEN OF SMAAKEIGENSCHAP? LUC PAUWELS

Wijnpakket Chili. Soort: Rode wijn Druivensoorten: syrah Land: Chili Alcoholpercentage: 14% Inhoud: 0.75l

Van druif tot most. Figuur 4.1: Het proces van wijn maken. Wijngaard Druivenstok Vinificatie Wetgeving en etikettering Smaak van wijn

MOUSSEREND Italië, Prosecco Frizzante San Giorgio 4,75 23,75 Spanje, Cava Brut Conde de Caralt 32,50 ROSÉ

zuur en zuurmanagement

VAN WAT KAN MEN FRUITWIJN MAKEN?

Productdossier BOB Vijlen 1 Inleiding

Praktische opdracht ANW Wijn Maken

CLASICO. Viña Ventisquero Syrah Lijn: Druivenras: Herkomst: Proefnotitie: Viña Ventisquero Chardonnay. Lijn:

De wijnen van de Jura

Productdossier BOB Vijlen 1 Inleiding. 1.1 Aanvragers en informatie Naam voor de beschermde oorsprongsbenaming: Naam: BOB Vijlen

Toelichting werkbladen vinificatie witte en rode wijn

De wijngaarden zijn gelegen in Martigné-Briand, het hart van de Anjou streek, vlakbij de stad Angers. Martigné-Briand is de grootste wijngemeente van

Huiswijn Wit en Rood

appels citroen zuurstok chablis kwaliteit sinaasappel gras limoen kruisbes selderij viooltjes bloesem ananas groene Wit fris en fruitig

Verslag lezing Lars Daniëls over Complexiteit in Wijn

Toelichting beslisbomen Oogst en Vinificatie Suzukii, versie Simon Crone en Henk Stiekema, juni 2015

De verwijzende letters (W t/m Z) refereren aan de erop volgende alinea's.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Leer wijn proeven. Alles wat je moet weten over wijn proeven uitgelegd en samengevat in 4 overzichtelijke infographics!

werkblad vinificatie rode wijn (jong drinkbaar)

Van Wijngaard tot Albertin Boisé. Wijndomein Sint Hubertushof Paul Spierings

Presentatie PAUL HOUBEN

DE VINIFICATIE VAN WITTE DRUIVEN.

Wijnproeverij zaterdag 13 oktober 2012

In opmars Niet zo goed gekend door ons. 27/06/2017 MVS - Rosé 1

Informatie hulpstoffen 2015.

Vonkelwyn is de Afrikaanse vertaling van mousserende wijn en is tevens de verzamelnaam voor alle mousserende wijnsoorten uit Zuid-Afrika.

januari GATONEGRONL ONTDEK GATO, ONTDEK MEER. Chardonnay Krachtige droge witte wijn met de frisheid van citrusaroma s.

Apostelhoeve Riesling Brut 35,- Schorpion Brut 35,- Schorpion Demi-Sec 35,- Schorpion Brut Nature Noir 39,-

4,54 inkoop 19,75 verkoop. Santa Caterina Chardonnay Igt Salento

Azienda Agricola Poggio

Informatie gisten Uvaferm gr 2, Uvaferm gr 7, Uvaferm gr 13, Uvaferm gr 27,00

Botrytis Cinerea: pourriture noble. Bottelen, botteling: het afvullen van een drank in flessen. Versie maart 2015

Eco Fields B.V JD Wekerom

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Publicatie Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, productdossier BOB Ambt Delden

Wijnkaart Logis Hotel de Brabantse Biesbosch Huiswijnen

ROZENBOTTEL (uit de Proost)

Wijn maken van druiven

Proeven. Druivenras. Vier witte en vier rode wijnen. Wijn 1. Wijn 1. Wijn & 26 september Uiterlijk. Geur.

Nieuwe ontwikkelingen van druif tot wijn

Tenuta Iuzzolini Ciro Calabria. Ciro Bianco. Productiegebied. Calabria, provincie Crotone, Ciro Marina Timpa Bianca. Druiven: Greco Bianco

WIJN. Inleiding: Wat is wijn?

GIST. Van wort naar bier. Chris Talbot

Dalvina

Informatie artikelnummers en prijzen assortiment hulpstoffen BWB 2017.

Preventie problemen bij vinificatie. Brabantse Wijnbouwers Wintercursus dag 1. 1 september 2012 Biezenmortel

VERSLAG WIJNDEGUSTATIE 8 MAART 2016 : NIEUWE TENDENSEN IN DE CHAMPAGNE.

Vinificatie. Enkele aspecten van zuurstofbeheer


Presentatie. Paul Houben

DE CHEMIE VAN WIJN. Wat zit er in wijn? Prof.Dr.Ir. R.L.M. Pierik

PINOT NOIR WIJNGAARD & VINIFICATIE

MOUSSEREND ROSÉ 4,25 21,25

Vinificatie en sulfiden

Nieuwsbrief Champagne Select September 2018

Cascina del Pozzo. Gianmario en Stefano Marchisio uit Castellinaldo Met als gasten:

Bric Cenciurio ontleent zijn naam aan een deel van een heuvel in de gemeente Castellinaldo.

Terre des Anges 2013

Lunch na jaarvergadering 2012 Verslag van de lunch, gehouden na de Algemene Leden Vergadering die plaats had op 6 februari 2012 in The Manhattan

Kleur Licht strogeel. Smaak Zuivere smaak met frisse citrustoetsen en lichte kruidigheid, afgerond met amandelbitter.

Witte wijnen. Oostenrijkse. Huiswijn Franse 1 fles 3/4 l... 18,00 1/2 l... 13,00 1/4 l... 7,00 1 glas... 4,00

17 januari Gist, dat rare ding. FaWBG keurmeestersbijeenkomst Geldermalsen. Een benadering van gist als eindgebruiker.

Huiswijn. La Croisade. La Croisade

VINTAE DE BARDOS Romántica Verdejo :

Awards - Medailles DE WIJNGAARDEN OOGST

Vinificatie van verschillende wijntypen

goed makers ausgetrunken! Gelber Muskateller 2011 PRIJS: EUR 12,-

WIJNGAARD & VINIVICATIE Zuid Afrika, Hemel-en-Aarde Ridge ValleI Expositie:

ARTIKELFICHE. Rosso del Duca. Jaartal DOP Montepulciano d Abruzzo

Productdossier BOB Ambt Delden. 1 Inleiding. 1.1 Aanvragers en informatie

De ripasso Austero wordt gemaakt van niet gedroogde druiven en vervolgens geweekt in de schillen van de Amarone s.

Simonsig Kaapse Vonkel

Mousserende Wijnen Pagina 1 van 12 maart 2005

Cursus Drankenkennis

Transcriptie:

Vinificatie Nascholing Vinologen opleiding 2014 Copyright 2014

Achtergrond Bachelor degree: Procestechnologie (Wageningen) Master degree: Procestechnologie/Oenologie (Wageningen, Stellenbosch, Geisenheim) PhD Oenologie: Kwaliteitsverbeteringen in de Noordelijke wijnbouwgebieden, zoals Nederland (Freiburg, Neustadt en Wageningen)

Achtergrond Wijndomein St. Martinus, 13 ha, Vijlen, sinds 1988, eigen proeftuin met meer dan 70 rassen Wijnbouwadvies Beurskens, sinds 2006 Docent Wijnacademie en docent wijnbouw & vinificatie Onderzoeker nieuwe rassen en technieken Wijnkenniscentrum Nederland in Vijlen

Programma Vinificatie in het algemeen Mousserende wijnen Witte wijnen Rode wijnen Behandeling casus door de les heen

Waar spelen gisten in de vinificatie een rol? Witte wijn anders als bij rode wijn? Voorbereiding van witte en rode wijn anders voor de fermentatie?

Witte wijn bereiding Oogst Kneuzen / ontstelen Inweken Persen Voorklaren ( Ontzuren / chaptaliseren ) Alcoholische gisting Eerste oversteek Klaring Filtreren botteling Oogst Kneuzen / ontstelen Pulpgisting Alcoholische gisting Persen Rode wijn bereiding Nagisting (chaptaliseren) BZA Eerste oversteek (Klaring, Ontzuren) Tweede oversteek Lagering (hout) (Stabilisatie) Filtreren botteling

Oogstgegevens, belangrijk voor de vergisting Suikergehalte Totaal zuurgehalte ph Appelzuur en wijnzuur Druivengewicht Stikstof en aminozuren Visuele waarneming Smaak van de druivenschil

Ontwikkeling in de druif

Keuze gist? Welk druivenras? Oogstgegevens? Welk wijntype moet worden gevinificeerd? Welke methoden worden gebruikt? Is een melkzuurgisting nodig? Barrique lagering?

Alcoholische gisting Bij de gisting wordt suiker omgezet in ethyl-alcohol en koolzuur. Verder komt er warmte vrij. In formulevorm: C6H12O6 2 C2H5OH + 2 CO2 + 24 kcal

Bron: M. Großmann, 2004 Mikroskopisches Praktikum in Freiburg

Probleem bij spontaanvergisting Hoogkwalitatieve wijnen Ongeschikte wijnen voor de markt Oorzaken: per jaar verschillende gisten in de kelder en de wijngaard het overleven en het vermeerderen van de gisten is niet gekoppeld aan de eigenschappen zoals vergistingssnelheid en boeket.

Spontane vergisting Veschil in gisten per jaar Hanseniaspora/Kloeckera, Candida, Metschnikowia und Pichia Wijnfouten: Ethylacetat-toon of Estertoon Azijnzuurethylester (Ethylacetat): normaal 30-60 mg/l; kan bij spontane vergisting > 200 mg/l bij 0,8 g/l azijnzuur Biogene amiden: (polyamine) en histamide, zijn sommige mensen gevoelig voor. Histamide wordt versterkt door polyamine`s Aceton Brettomyces tonen: paardezweet Voorkomen: Invriezen goede gistjaren, maar wel in de goede hoeveelheid Gebruik maken van een goede most-/pulp zwaveling Koude fermentatie Gebruik maken cultuurgisten

Waarom in de meeste gevallen dan maar een cultuurgist Goede vergisting in een keer Het vrijzetten van natuurlijk primaire aroma`s Het vrijzetten van secundaire aroma`s en terpenen Geen fouten in de wijn Kleurextractie te verhogen bij rode wijn Vermijding van ongewenste nevenproducten, zoals ethanal, pyrovaat en alpha ketoglutaraat Vergistingsstop te vermijden Om ongewenste wilde gisten te onderdruken, zoals! Cloeckera! Hansenula! Metschnikowia! Pichia! Candida! Alcoholomzetting goed te laten plaatsvinden

Hoe moeten de gisten worden aangezet? Toxine B.v. spuitmiddelen Hitte/kou Vergistingstemperatuur 15 C of > 28 C Osmolariteit Suikervrije mosten Voedingsstoffen Stikstof, vitamen Zware metalen Bron chemie des weines Rehydratie CO 2 - overschot Ethanol Sulfiet

Wat voor soort gist moet worden gebruikt Langzame gisten gebruiken sterke gisten gebruiken Goede stikstofverhouding in de druif Weinig microbiologische werking van andere gisten (SO 2 -Einsatz) Starttemperatuur 17-20 C Rotte druiven Hoger aantal aan andere gisten Het doorgisten gaat voor de smaak en de aroma`s De gisting gekoeld kann worden

Gistkeuze en opmerkingen Keuze gist instellen op kwaliteit oogst (stikstof, Oe, ph) Wel of geen BZA Van welke soort gaan we wijn maken Welke methode gaan we gebruiken Goede menging van gist Toegevoegde suiker goed oplossen Per 10 % vuilnis 2 g/hl meer gist aan de druiven toevoegen Bij koude vergisting toch op 17 C beginnen

Gistverbruik Zout (zonder N) Gistvoedingszouten Inaktieve gisten Sporenelementen Celwandprepa raten Inaktieve gisten Vitaminen Thiamine celwandprepa raten Inaktieve gisten N-verbindingen gistzout

Programma Vinificatie in het algemeen Mousserende wijnen Witte wijnen Rode wijnen Behandeling casus door de les heen

Uitgangspositie 1 2 Gezondheid druif* 0-5% botrytis 0-5% botrytis Oechsle ( Oe) < 79 Oe 79 Oe < Oe < 85 Oe Potentieel alcohol-gehalte (%) < 10,5 % 10,5%< alc.< 11,5% Zuur-gehalte** < 11 < 9 Appel-/wijnzuur minimaal 70/30 minimaal 50/50 Opbrengst Maximaal maximaal (l/ ha)* 8000 l/ha 6000 l/ha pulpstandtijd GTP GTP

Naast een zuivere geur en smaak zullen de volgende analytische waarden moeten gelden: Analyse Ideale waarde Maximale waarde Alcoholgehalte 80-85g/l 75-90g/l Restsuiker 0g/l tot 3g/l Totaal zuur 7-10g/ 6-12g/l ph-waarde < 3,0 max 3,3 Extract max. 24g/ vanaf 18 g/l Totaal fenolen 200 mg/ tot 300mg/l Acetaldehyde tot 30 mg/l max. 50g/l vrije SO2 15-20mg/l tot 35mg/l Totale SO2 tot 80mg/l tot 100mg/l Wit, groenig, gele kleur Rood, robijnrode kleur

Parel en schuimwijn Grond wijnen Suiker of suikeroplossing 24g/l Cuvée Gisten Voedingszouten Alcoholische vergisting in flessen of in een RVS tank.

Automatische draaitafels

Aromavorming belangrijk!!! Aroma % 106 Oe 83 Oe 61 Oe Suikergehalte warme klimaten 40 Oe 20 Oe Suikergehalte koelere Klimaten 0 Oe (Quelle: Baldwin, 1996) 20. Juli 13. Sept. 11. Okt.

Welke mostgewichten nodig in de champagne? 12,0 %vol. 12,5 %vol. 1,5 % vol. Alcohol 1,5 % vol. 79 Oe 83 Oe

Sensorische stadiums van mousserende wijnen Jaar 1 tot 3: Fris, fruitig, bloemig, citrus, frisse kruidige tonen, Jaar 4 tot 8: Caramel, Hazelnoot,gedroogd fruit, vanille, brood Na 8 Jaren: tertiäre Aroma`s zoals honing, leer, mosselen, champignons, walnoot, brood (kruidig)

Hoe kan een grondwijn zorgen voor een langere rijpingspotentiaal Physiologisch rijpe druiven Meer appelzuur overhouden, geen volledige BZA Geen Botrytis Meer witte druiven, zoals Chardonnay Langere gistlagering Houtlagering van de grondwijnen Koude temperaturen in de kelder Goede afsluiting

Gisten: Mousserend Oenoferm Freddo: Een van de meest gebruikte gisten, heeft een aangenaam bouquet en kan voor meerdere typen en soorten gebruikt worden, heeft een middelmatig voedingsstofverbruik. Is ook zeer geschikt voor koudere fermentaties. SIHA Cryrome: Zorgt voor de vorming van fruitige esters, elegante en complexe witte wijn. Kan het beste gebruikt worden bij een fermentatietemperatuur van 14-20o C. SIHA 7: Verhoogt de vorming van soortspecifieke aroma`s, de gist is terpeen ontbindend (betere aroma`s) en heeft een middelmatig voedingsstofverbruik. Lalvin CY 3079: Deze gist is goed geschikt voor `sur lie` en zorgt voor een romige en aromatische wijn. De gist heeft een hoog voedingsstofverbruik. Lalvin EC 1118: Zorgt voor een snelle vergisting en heeft een elegant en complex karakter. Middelmatig voedingsstofverbruik

Wijn 1, 2, 3: Welk land of gebied? Ras? Hoeveel jaar lagering? Hout lagering?

Wijn 1: Gerardus brut, 9 mnd Wijndomein St. Martinus, Vijlen Ras: Johanniter / Cab Blanc Alc: 12,2%, Dosage RZ 12,5 g/l, TZ 7,7 g/l

Wijn 2: Sec de Viele, 24 maanden Wijndomein St. Martinus, Vijlen Ras: Johanniter Alc: 12,5%, Dosage RZ 18 g/l, TZ 7,3 g/l

Wijn 3: Brut de Prestige, 24 maanden Wijndomein St. Martinus, Vijlen Ras: Souvignier Gris Alc: 12,8%, Dosage RZ 14 g/l, TZ 7,2 g/l

Programma Vinificatie in het algemeen Mousserende wijnen Witte wijnen Rode wijnen Behandeling casus door de les heen

Witte wijnen Afhankelijk van jaargang keuze methode en gist. Methoden: Pulpstandtijd en enzymen Sur lie Gebruik van Biologische zuurafbouw en hout tijdens fermentatie

Uitgangspositie 1 2 3 4 Gezondheid druif* 0-5% botrytis 0-5% botrytis 0-10% botrytis 0-10% botrytis Oechsle ( Oe) < 85 Oe 85 Oe < Oe < 94 Oe 95 Oe < Oe < 100 Oe > 100 Oe Potentieel alcohol-gehalte (%) < 11,5 % 11,5%< alc.< 13,0% > 13,0 % n.v.t. Restzoet blijft over Zuur-gehalte** < 11 < 9 < 8 < 7 Appel-/wijnzuur minimaal 70/30 minimaal 50/50 minimaal 40/60 minimaal 40/60 Opbrengst Maximaal maximaal Maximaal maximaal (l/ ha)* 4500 l/ha 3500 l/ha 3000 l/ha 2500 l/ha pulpstandtijd 0 tot 4 u 0 tot 4 onder omstandigheden langer 0 tot 4 onder omstandigheden langer Bij veel botrytis hele druiven persing

Wijnzuur Totaal zuur Pectine Vergisting op pulp Pulpstandtijd Ontstelen Walsen GTP Extract Kalium ph-waarde Fenolen Primair aroma`s Totaal N Aminozuren Troebelheid Off-flavour Eiwit

Gisten en enzymen zorgen samen voor de smaak en geur van wijn in combinatie met de vinificatie methode. Maar wat er niet is kun je er ook niet uit halen!! Dus hoe krijg je het er in?

Wijnbouwadvies Beurskens Enzymen tijdens wijnbereiding? Pulpbehandling: Pektinasen, Hemicellulasen Mostklaring: Pektinasen Filtratie verbetering en mannoprotein-extraktie: Pektinase met ß-Glucanase Aroma verbetering Pektinasen met ß-Glucosidase

Hoe werken enzymen? Enzym Enzymsubstraatcomplex Enzym + + Substraat (polymeer) Substraat (depolymerisierd)

Gisten: Wit Oenoferm Freddo: Een van de meest gebruikte gisten, heeft een aangenaam bouquet en kan voor meerdere typen en soorten gebruikt worden, heeft een middelmatig voedingsstofverbruik. Is ook zeer geschikt voor koudere fermentaties. Oenoferm Interdry: Geschikt voor wijnen met een restzoetje (gaat in gecontroleerde fermentatie tot 13% alcohol) en tijdens de fermentatie wordt minder acetaldehyde gevormd. SIHA Cryrome: Zorgt voor de vorming van fruitige esters, elegante en complexe witte wijn. Kan het beste gebruikt worden bij een fermentatietemperatuur van 14-20o C. SIHA 7: Verhoogt de vorming van soortspecifieke aroma`s, de gist is terpeen ontbindend (betere aroma`s) en heeft een middelmatig voedingsstofverbruik. SIHA CF11: Deze gist zorgt voor vegatieve tonen in de wijn, maar ook voor aroma`s als cassis. De gist heeft een middelmatig voedingsstofverbruik. Lalvin CY 3079: Deze gist is goed geschikt voor `sur lie` en zorgt voor een romige en aromatische wijn. De gist heeft een hoog voedingsstofverbruik. Lalvin D47: Complex en elegant karakter, heeft veel fruitige aroma`s zoals meloen. Middelmatig voedingsstofverbruik. SIHA Varioferm: Complex en fruitig karaker, stimuleert de BZA en heeft een hoog voedingsstofverbruik. Lalvin EC 1118: Zorgt voor een snelle vergisting en heeft een elegant en complex karakter. Middelmatig voedingsstofverbruik

Gebruik van Pulpstandtijd (PST) Meer geurboeket (meer terpenen) Vollere harmonische wijnen (meer fenolische componenten) Zuurmanagement (kaliumextractie, wijnsteenzuuruitval Kleurstabiliteit Meer extracten Als voorbehandeling voor BZA

Toepassing PST? Randvoorwaarde getoetst S`morgens / s nachts plukken ivm temperatuur Ontstelen, liefste zo weinig mogelijk steeltjes Pulp behandelen met enzymen. Toevoegen SO2 (geen oxidatie) Terugbrengen temperatuur naar 5 C met behulp van koeling of koelmachine In de gaten houden smaak en geur, innstellen tijdsperiode 2 uur tot 5 dagen

Toepassing PST? Persen Bij opwarming naar de gewenste fermentatie temperatuur oppassen MB stabiliteit! Voorklaren met bentoniet, gelatine en kieselsol (werkt ook op smaak) Koude fermentatie, behoudt aroma Keuze gist, zorgen dat aanwezige terpenen en fenolen etc worden omgezet. Keuze vervolg traject, sur lie, BZA, hout, edelstaal, zoetje.

Invloed PST op terpenen en smaak Per ras afhankelijk hoeveel terpenen vrijkomen. Maar de geur en smaak veranderen toch voor het proefpanel Verandering van het zuurprofiel (zie grafiek)

Samenvatting PST Hoe minder de druiven mechanisch worden bewerkt en hoe korter de pulpstandtijd, des te hoger zijn de totaal zuren en dus hoe lager de ph. Bij rassen of jaargangen waar het totaal zuur onder de 7 g/l ligt is het raadzaam om de lengte van de pulpstandtijd goed in te stellen. Want het is mogelijk om meer dan 40% van de zuren te verliezen bij een langere pulpstandtijd. Vooral bij Solaris of Pinotin moet dit goed in de gaten worden gehouden, niet alleen qua smaak. Maar ook kan door de verhoging van de ph ongewenste reacties plaatsvinden door microorganismen.

Samenvatting PST Uit eigen onderzoek blijkt dat bijvoorbeeld Solaris veel meer smaak krijgt. Echter door de temperatuur te hoog te laten worden, werd ook het totale fenolengehalte veel hoger. Waardoor de wijnen als atypisch werden beoordeeld. Kleurverandering is een andere belangrijke tendens van de pulpstandtijd. Bij Johanniter die normaal een lichtere kleur heeft, kan door een pulpstandtijd de kleur geler worden, wat door de meeste mensen prettiger wordt ervaren.

Samenvatting PST Door een pulpstandtijd worden de NOPA gehalten ook hoger, waardoor minder voedingszout gebruikt hoeft te worden. Pulpstandtijd is alleen aan te raden bij normale opbrengsten en goede rijping van de druif. Het is geen oplossing om dunne wijn vol te maken, als dit te maken heeft met een te hoge opbrengst of een onvoldoende rijping. Het is dan mogelijk dat de wijnen slechter in plaats van beter worden. Voor een Solaris kunnen pulpstandtijden van 4 tot 8 uur al toereikend zijn, om de wijn iets meer smaak en geur mee te geven.

Samenvatting PST De kleurstabiliteit kan toenemen en vooral bij wijnen met minder kleur, kan dit een goede oplossing zijn. Door een pulpstandtijd toe te passen, kan door de ph verhoging een ongewenste BZA optreden. Voordat de wijngaardenier pulpstandtijd op grote schaal gaat toepassen op het bedrijf eerst kijken of het ras in combinatie met het terrior geschikt is hiervoor.

Oproeren Sur-lie Op eigen gist oproeren krijgt de wijn meer smaak van door mannoproteinen Van de gist afhalen en toevoegen nieuwe batonage gist (D254, EC 1118) Oproeren 1 tot 4 keer per maand In 2009 geen probleem, 2010 moeilijk jaar

Biologische zuurafbouw Bron chemie des weines

Invloed van de BZA op wijn Positief ph hoger, minder zuur Meer volheid, complexiteit Minder SO2 verbruik (nevenproducten gist minder) Kleur stabilisatie Microbiologische stabiliteit Negatief Hoge concentratie appelzuur à nevenproducten Druivensoort à kleurintensiteit minder Slechte controle à andere bacteriën Voor witte en rode wijnen te gebruiken, wel van te voren bij de keuze van het gist weten of er een BZA komt.

Wat kan er dan fout gaan dit jaar? Niet altijd is een BZA gewenst, hangt af van jaar (hoeveelheid totaal zuur, verhouding appelzuur/melkuur,suikergehalte), ras, hoeveelheid extracten. Nevenproducten Vorming melkzuursteek Yoghurt toon Andere stoffen worden ook omgezet Azijnzuur (gluconzuur) Aceton (citroenzuur)

Waarom hout? Doel is het verbeteren van de structuur van de wijn in zowel de tannine, smaak en aromastructuur

Procestechnologische zaken: barrique l Vacuum (door de capilaire werking) betere regulering zuurstof. Oppassen 20% luchtlekkage!! l Oppassen voor opgeloste zuurstof bellen in wijn (vorming van acealdehyde, mb stabiliteit) à elke 2 weken openmaken en vullen

Chemische zaken: chips l Oplosmiddelen water en alcohol (alcoholyse) l Extraheren houtaroma`s uit chips (Vanille, chocolade, bepaalde kruidige tonen) l Extraheren tannine uit houten chips (Ellagtannine, wordt verder omgezet tot ellagzuur (kleurstabilisatie)

Chemische zaken: barrique l Oplosmiddelen water en alcohol (alcoholyse) l Extraheren houtaroma`s uit houten vat (Vanille, chocolade, bepaalde kruidige tonen) l Extraheren aldehyde (later belangrijk voor stabilisatie) l Extraheren tannine uit houten vat (Ellagtannine, wordt verder omgezet tot ellagzuur (kleurstabilisatie)

Chemische zaken: barrique l Zuurstof toevoer (micro-oxidatie) l Aroma`s omgezet in andere aroma`s (terpenen) (reducerin kruidige en vegatieve tonen) l Stoffen (gisting en BZA) omgezet l Polymerisatie tannine en anthocyanen (kleurstabilisatie en smaakstabilisatie (harde monomeren in zachte polymeren) l Tannine en fenolen + anthocyanen l Tannine en fenolen + acetaldehyde + anthocyanen l Contact oppervlak belangrijk.

Wijn 4 en 5: Waar komt de wijn vandaan: Nieuwe wereld, Europa of Nederland? Welke methoden hebben de wijnen gehad: Pulpstandtijd, Sur Lie, BZA en/of houtlagering

Wijn 4: Gris de Villare 2012 Wijndomein St. Martinus, Vijlen, NL Ras: Souvignier Gris 24 uur pulpstantijd, BZA, gefermenteerd in barrique 30%. Alc: 12,5%, Dosage RZ 4,9 g/l, TZ 6,3 g/l

Wijn 5: Gris de Villare 2013 Wijndomein St. Martinus, Vijlen, NL Ras: Souvignier Gris 36 uur pulpstandtijd, sur lie in barrique 100%. Alc: 12,5%, Dosage RZ 5,5 g/l, TZ 7,1 g/l

Programma Vinificatie in het algemeen Mousserende wijnen Witte wijnen Rode wijnen Behandeling casus door de les heen

Rode wijnen Afhankelijk van jaargang keuze methode en gist. Methoden: Pulpfermentatie Barrique

Meerdere keren controle, ph, Oe, Zuren (AS WS) Uitgangspositie Wijntype 1 Wijntype 2 Wijntype 3 en 4 Gezondheiddruif mag wat Botrytis geen Botrytis absoluut geen Botrytis Oechsle ( Oe) <75 Oe 75 Oe < Oechlegetal < 90 Oe > 91 Oe liefst 95 Oe Zuurgehalte <10 <7,5 <6,5 Appel/wijnzuur minimaal 60/40 minimaal 40/60 minimaal 30/70 Opbrengst (l/ ha)* Maximaal 4500 l/ha maximaal 3500 l/ha Maximaal 3000 l/ha Lengte pulpgisting n.v.t. 4-7 dagen 10 dagen en langer Biologische zuurafbouw Kan Ja Ja Lagering Edelstaal Edelstaal, heel licht barrique Barrique Lengte lagering Kort, paar maanden 8-10 maanden Minimaal 1,5 jaar

Pulpfermentatie Pulpgisting is het op de schillen laten fermenteren van meestal rode druiven om kleur, smaak en structuur in de wijn te krijgen.

Pulpfermentatie Welke methoden gebruikt kunnen worden hangt af van de volgende factoren: Druivensoort, verschil tussen Pinot Noir en Cab. Sav Kernextractie Kleur Zuurstof tolerantie Welke machines kunnen gebruikt worden Wijntype (tendensen) Kosten

Wat heeft meer invloed het gist of de methoden bij rode wijn?

Methode pulpfermentatie Mostconcentrering Overpompen 30% sap Frequentie`s onderduwen Lengte onderduwen Barrique of chips Methode integral Pulpverwarming einde gisting Pitextractie Pulpverhitting Koude mazeration Mazeration Carbonique Micro-oxygenering

Gistkeuze belangrijk Stikstof verbruik à lengte pulpfermenatie Smaaktype, tanninestructuur voor bv houtlagering Sur lie en langere lagering op de gist Terpenen extractie à fruitigheid Temperatuurgevoeligheid

Wijn 6 en 7: Waar komt de wijn vandaan: Nieuwe wereld, Europa of Nederland? Wat heeft het meeste invloed gehad op de volgende rode wijnen: Pulpfermentatie, gisten en/of barrique lagering? Welke wijn is nog niet gebotteld?

Wijn 6: Villare 2011, Monarch Wijndomein St. Martinus, Vijlen, NL Alc: 12,8%, manuele onderduwtank 10 dagen elke 2 uur, 1 gist, 12 maanden 500 liter barrique lagering

Wijn 7: Cabernet 2009, CC, CCA, CF Wijndomein St. Martinus, Vijlen, NL Alc: 12,7%, 21 dagen elke 4 uur zelf onderduwen, 5 gisten, 18 maanden 225 liter barrique lagering

Wijnbouwadvies Beurskens Praktische zaken

Procestechnologische zaken: barrique l Op grond van osmose diffundeerd zuurstof in kleine hoeveelheden door de wand (minder dan door de wijn kan worden opgenomen) l Zuurstofarme omgeving zorgt voor reactie tussen fenolen barrique l Water, ethanol, vluchtige bestanddelen(aroma`s) worden door hout opnemen opgenomen en aan de buitenkant verdampt (zorgt voor verlies van 5 tot 10% wijn)

Procestechnologische zaken: barrique l Vacuum (door de capilaire werking) betere regulering zuurstof. Oppassen 20% luchtlekkage!! l Oppassen voor opgeloste zuurstof bellen in wijn (vorming van acealdehyde, mb stabiliteit) à elke 2 weken openmaken en vullen

Chemische zaken: barrique l Oplosmiddelen water en alcohol (alcoholyse) l Extraheren houtaroma`s uit houten vat (Vanille, chocolade, bepaalde kruidige tonen) l Extraheren aldehyde (later belangrijk voor stabilisatie) l Extraheren tannine uit houten vat (Ellagtannine, wordt verder omgezet tot ellagzuur (kleurstabilisatie)

Chemische zaken: barrique l Zuurstof toevoer (micro-oxidatie) l Aroma`s omgezet in andere aroma`s (terpenen) (reducerin kruidige en vegatieve tonen) l Stoffen (gisting en BZA) omgezet l Polymerisatie tannine en anthocyanen (kleurstabilisatie en smaakstabilisatie (harde monomeren in zachte polymeren) l Tannine en fenolen + anthocyanen l Tannine en fenolen + acetaldehyde + anthocyanen l Contact oppervlak belangrijk.

Welke stoffen in de wijn l l l l l l l l Ellagtannine (kleurstabilisatie) Aromatische aldehyde à rol in aroma spectrum Euganol à kruidige tonen Cis, trans eikenlacton (trans is meer actief) à eikenhout, kokosnoot Furfural à rooknoten, gebrande amandeltoon Guajacol (ethylguajacol, vinylguajacol) à kruidige, rokerige tonen Aroma`s houttypisch, vanille, chocolade, rokerig Micro-oxidatie

Willen jullie meer weten over het wijnmaken! Volg bij ons een cursus vinificatie of kom eens langs bij ons nieuwe wijncentrum

Wijnbouwadvies Beurskens

Voor meer informatie zie: www.wijngaardmartinus.nl www.wijnbouwadvies.nl Facebook: wijngaard-st-martinus Bouwmartinus.wordpress.com

Proost!