RAPPORT VAN BEVINDINGEN Kwaliteitsonderzoek bij Deventer Montessorischool, locatie van Lithstraat Plaats : Deventer BRIN-nummer : 05VR Onderzoeksnummer : 124571 Datum schoolbezoek : 6 februari 2012 Vastgesteld te Zwolle : 21 maart 2012
Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Toezichtarrangement 11 pagina 3 van 11
1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 6 februari 2012 een onderzoek uitgevoerd op de Deventer Montessori School, locatie van Lithstraat naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De inspectie heeft voor de Deventer Montessori School, locatie van Lithstraat een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten onbekend zijn. Dit heeft te maken met het feit dat de verantwoording van de eindopbrengsten van de Deventer Montessorischool tot vorig jaar voor de drie locaties gezamenlijk plaatsvond. Op 26 oktober 2011 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bestuur besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie De inspectie heeft bij eerdere bezoeken steeds uitspraken gedaan op het niveau van de hele Deventer Montessori School. Met ingang van het schooljaar 2011-2012 zijn de drie vestigingen van de school verregaand verzelfstandigd. Alle oordelen in dit onderzoek gaan over de Deventer Montessori School, locatie van Lithstraat, verder te noemen Montessorischool Van Lith. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie; een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan; een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland; onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn; schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de drie groepen 1/2, drie groepen 3/4/5 en drie groepen 6/7/8; gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. een gesprek met leraren; een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. pagina 5 van 11
Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, onderwijs en leren, zorg en begeleiding en kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2011 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. pagina 6 van 11
2 Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2011. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2011 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 5 Kwaliteitsaspect 2 Leerstofaanbod 2.1 * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.1.1 Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.1.2 Bij de aangeboden leerinhouden voor rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2 * De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. pagina 7 van 11
Kwaliteitsaspect 3 Tijd 3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Kwaliteitsaspect 5 Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 6 Afstemming 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7 Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Kwaliteitsaspect 8 Zorg 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Naleving wet- en regelgeving NT1a De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). NT2a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO) NT3a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). NT4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). NT4b Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). ja nee pagina 8 van 11
2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie stelt vast dat op Montessorischool Van Lith de kwaliteit van het onderwijs op de meeste onderzochte indicatoren op orde is. Op de school vindt een flinke cultuuromslag plaats. Het nieuwe directieteam en het team van leerkrachten werken nu, in een veilige omgeving, enthousiast samen aan de verbeteringen van het onderwijs. Een van de cultuurveranderingen is de aandacht voor leeropbrengsten. Het onderzoek vindt plaats op het moment dat deze veranderingen nog pril zijn, het is de taak van de directie en team om deze te uit te bouwen en te bestendigen. Toelichting Opbrengsten De eindopbrengsten van Montessorischool Van Lith zijn nog niet te beoordelen. De school verantwoordde zich in het verleden op het aggregatieniveau van de hele school en beschikte niet over de mogelijkheid om uitspraken te doen op het niveau van de vestiging. In dit schooljaar neemt de school voor het eerst deel aan de Cito-eindtoets voor leerlingen in groep 8. De tussenresultaten van de school zijn voldoende. Beoordeeld zijn de meest recente resultaten voor technisch lezen in de groepen 3 en 4, voor begrijpend lezen in groep 6 en voor rekenen en wiskunde in de groepen 4 en 6. Drie van de vijf tussenresultaten liggen boven de ondergrenzen van de inspectie. De resultaten die behaald zijn bij technisch lezen in groep 3 en begrijpend lezen in groep 6 liggen onder de inspectiegrens. De leraren van Montessorischool Van Lith volgen de sociale competenties van de leerlingen. Zij gebruiken hiervoor echter geen genormeerd instrument. De inspectie kan de resultaten van de leerlingen voor sociale competenties aan het einde van de basisschoolperiode hierdoor niet waarderen. Leerstofaanbod en onderwijstijd De school kan nog niet aantonen dat het hele aanbod voldoet aan de kerndoelen. Het aanbod voor rekenen en wiskunde voldoet al aan de eisen. De verantwoording van het taal- en leesaanbod is in de huidige schoolplanperiode gepland. Tevens stelt de inspectie vast dat de leerinhouden in de verschillende leerjaren op elkaar aansluiten en dat het aanbod voor voldoende leerlingen wordt aangeboden tot en met het niveau van groep 8. Op basis van de lesbezoeken constateert de inspectie dat de lessen op tijd beginnen en dat er door efficiënt klassenmanagement geen tijd weglekt. Didactisch handelen en afstemming De inspectie beoordeelt de indicatoren van didactisch handelen en afstemming alle met een voldoende. Op basis van de lesobservaties stelt de inspectie vast dat leerkrachten een duidelijke uitleg geven en dat er sprake is van een taakgerichte werksfeer en van betrokkenheid van de leerlingen. De indicatoren die de verschillende vormen van differentiatie beoordelen, dragen in voldoende mate bij aan de kwaliteit van het onderwijs. Ook hier is gezien dat in de meeste groepen de leraren leerinhouden en de instructie afstemmen op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Dat geldt ook voor de afstemming van de onderwijstijd en in sterke mate voor de afstemming van de verwerkingsopdrachten. pagina 9 van 11
Zorg en begeleiding De Montessorischool Van Lith heeft de wijze waarop de zorg en begeleiding op de school wordt uitgevoerd vastgelegd in het zorgplan van de school. Daarin zijn de zorgprocedures beschreven en zijn de verschillende verantwoordelijkheden belegd. De school gebruikt een instrumentarium waarmee de leraren toetsen en observaties uitvoeren om de leerlingen te volgen in hun prestaties en ontwikkelingen. De inspectie beoordeelt de begeleiding van de leerlingen als voldoende. Binnen de zorg ligt de nadruk op de uitvoering van de handelingsplanning. Die planmatige uitvoering beoordeelt de inspectie als voldoende. Tegelijkertijd stelt de inspectie vast dat te veel van de plannen een onvoldoende analyse bevatten naar de oorzaak van de vastgestelde achterstand en dat de evaluatie van de afgeronde plannen onvoldoende is. Deze leidt niet tot een beredeneerde keuze voor een eventueel vervolgtraject. Kwaliteitszorg De inspectie beoordeelt de meeste van de onderzochte indicatoren van de kwaliteitszorg als voldoende. De school heeft goed zicht op de onderwijsbehoeften van haar populatie en heeft maatregelen getroffen om daarop in te spelen. Het systematisch evalueren van de resultaten van de leerlingen behoorde niet tot de cultuur van de school. Die situatie is inmiddels gewijzigd. De school beschikt sinds kort over deze overzichten. Het is echter nog niet zo dat deze al zijn geanalyseerd en dat de resultaten met het hele team zijn besproken. De school evalueert alle onderdelen van het onderwijs en leren. Zij heeft daarvoor de beschikking over een instrument dat systematisch wordt ingezet. Daarnaast beschikt de school over gegevens uit tevredenheidspeilingen van leerlingen, ouders en leerkrachten, die regelmatig worden afgenomen. Op basis van die informatie zijn de verbeteronderwerpen in een vierjarencyclus uitgezet. Op de school wordt planmatig aan verbeteringen van het onderwijs gewerkt. De meeste geplande onderwerpen zijn uitgewerkt en van een meer gedetailleerde planning voorzien. De borging op Montessorischool Van Lith beoordeelt de inspectie als goed. De afspraken binnen de school zijn vastgelegd en er vinden systematische klassenbezoeken plaats door zowel de directeur als de intern begeleider. Bij die klassenbezoeken wordt mogelijk gebruik gemaakt van videointeractiebegeleiding. De verslagen van de klassenbezoeken leiden tot een schoolbreed overzicht en tot verbeterpunten. De directie legt in voldoende mate schriftelijk verantwoording af over de gerealiseerde verbeteringen en voor zover mogelijk over de resultaten van de school. Die verantwoording wordt besproken met alle betrokkenen. pagina 10 van 11
3 Toezichtarrangement Kwaliteit De Inspectie van het Onderwijs kent aan de Montessorischool Van Lith het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. Naleving De inspectie concludeert tevens dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. pagina 11 van 11