Zorgplan 2013-2014
Inhoud 1. Inleiding m.b.t. Passend onderwijs... 3 2. W.S.N.S. Samenwerkingsverband Amstelzijde.... 4 2.1 Missie en visie van samenwerkingsverband Amstelzijde... 4 2.2 Ontwikkelingen in 2013-2014... 5 3. Zorgstructuur op de Zwaluw... 5 3.1 De organisatie van de zorg... 5 3.2 Taken binnen de zorgstructuur... 7 3.3 Het leerlingvolgsysteem... 9 3.4 Het groepsplan, de groepsbespreking en de leerlingbespreking... 11 4. Toetskalender 2013-2014... 12 5. Extra ondersteuning van leerlingen in de groep... 13 5.1 Remedial Teaching... 14 6. De Orthotheek... 14
1. Inleiding m.b.t. Passend onderwijs Passend onderwijs is de nieuwe manier, waarop het onderwijs aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, wordt georganiseerd. Het gaat daarbij om zowel lichte als zware ondersteuning. Uitgangspunt is dat alle leerlingen het onderwijs krijgen dat ze nodig hebben en op een onderwijsplek zitten die bij hen past. Passend onderwijs is dus geen schooltype ;kinderen zitten niet op passend onderwijs. Passend onderwijs gaat 1 augustus 2014 in en vervangt het oude systeem van de leerlinggebonden financiering ( het rugzakje ).Dat systeem, waarbij voor leerlingen met heel specifieke problematiek een financiële bijdrage kon worden aangevraagd waarmee vervolgens ondersteuning op een reguliere basisschool kon worden ingekocht, is in de loop van de tijd steeds duurder geworden. Verder bleek de indicatiestelling ( noodzakelijk om een rugzakje te kunnen aanvragen) vaak een langdurig en ingewikkeld proces. Alle scholen gaan vanaf 1 augustus 2014 samenwerken in Samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Er komen in Nederland dan ongeveer 150 samenwerkingsverbanden. Onze school maakt deel uit van het samenwerkingsverband Amstelronde, waarin de scholen van Amstelveen, Ouder-amstel, Aalsmeer en Uithoorn zijn verenigd. Het geld dat vroeger werd uitgegeven aan de rugzakjes van individuele leerlingen gaat nu naar het Samenwerkingsverband. Er hoort voor ieder kind in principe een passende plek gevonden te worden, hierbij maakt het Samenwerkingsverband keuzes wat scholen ( dus niet individuele leerlingen! ) nodig hebben om passend onderwijs te kunnen geven. Het betekent niet dat alle kinderen op iedere reguliere school zal kunnen worden geplaatst. Soms is de keuze voor een andere basisschool of voor Speciaal onderwijs beter. Het betekent wel dat de schoolbesturen de plicht hebben een passende plek te zoeken voor een leerling die is ingeschreven. Dat wordt Zorgplicht genoemd.
2. W.S.N.S. Samenwerkingsverband Amstelzijde. 2.1 Missie en visie van samenwerkingsverband Amstelzijde De missie van samenwerkingsverband Amstelzijde en van Amstelronde passend onderwijs is om: Zeer goed onderwijs te bieden aan alle leerlingen Waarbij (onderwijs) ondersteuning en begeleiding voor leerlingen en leerkrachten beschikbaar is en Hulp zo snel mogelijk, in zo licht mogelijke vorm, zo dicht mogelijk bij huis en op de meest adequate wijze wordt gegeven. Samenwerkingsverband Amstelzijde is erop gericht de zorg zoveel mogelijk naar de leerling te brengen, en richt een continuüm van zorgvoorzieningen in, waarbij kinderen zo optimaal mogelijk een ononderbroken ontwikkeling kunnen doorlopen. Zoveel mogelijk middelen en de beschikbare kennis zullen op de basisscholen worden ingezet. De bedoeling is dat alle leerlingen Passend Onderwijs krijgen, afgestemd op hun ontwikkelingsmogelijkheden. Daarbij spelen het kwaliteitsbeleid, handelingsgericht en opbrengstgericht werken een belangrijke rol. Zorgleerlingen zijn alle leerlingen die niet voldoende hebben aan het gewone lesprogramma. Samenwerkingsverband Amstelzijde bevordert dat de scholen zich verder professionaliseren en dat scholen bovengenoemde doelen verder uitwerken in hun eigen schoolconcept. Het uitgangspunt is goed onderwijs en een adequaat zorgsysteem op alle scholen. Uit het voorgaande wordt duidelijk dat de schoolbesturen van Amstelveen en Ouder- Amstel zich enerzijds in willen zetten voor optimalisering van de zorgstructuren en de zorgbreedte van hun basisscholen en anderzijds door samenwerking en afstemming in de regio willen werken aan een dekkend netwerk van zorg en ondersteuning. Goede onderwijszorg betekent dat alle leerlingen van een school die zorg en begeleiding krijgen die zij nodig hebben om zich zo optimaal mogelijk te ontwikkelen. In die zin zijn alle leerlingen zorgleerlingen. ( bron Zorgplan Amstelzijde 2013-2014)
2.2 Ontwikkelingen in 2013-2014 In 2013-2014 werken scholen in de regio Amstelronde verder aan het vergroten van expertise in en nabij de school waardoor het onderwijszorgvermogen van de scholen vergroot wordt. In dit overgangsjaar naar Amstelronde passend onderwijs, wordt het overleg met de scholen in heel Amstelronde op gelijke wijze in vier overleggroepen georganiseerd. In Aalsmeer en Uithoorn heet het kernoverleg, in Amstelveen en Ouder-Amstel noemen we het overleg noord en overleg zuid : je hoort bij noord als de school ten noorden van de A9 staat en bij zuid als de school ten zuiden van de A9 staat. Deze organisatie is in dit overgangsjaar bedoeld om optimaal draagvlak te creëren en directeuren en IB ers in de positie te brengen om invulling te geven aan beleidsvoorbereiding en uitvoering van beleid in het kader van Passend onderwijs. ( bron: zorgplan Amstelronde 2013-2014). 3. Zorgstructuur op de Zwaluw Alle kinderen bezitten veel potenties om te leren. Het is de taak van het onderwijs deze potenties optimaal tot zijn recht te laten komen door te denken in kansen. Kansen die er bij alle kinderen te ontdekken zijn. Daarbij stellen wij ons de vraag: Wat heeft dit kind, met deze ouders, in deze groep, met deze leerkracht en binnen de mogelijkheden van onze school nodig om tot een optimale ontwikkeling te komen? 3.1 De organisatie van de zorg In de organisatie van de zorg kunnen we verschillende fasen onderscheiden: signalering probleemverkenning en analyse diagnose handelingsplan/groepsplan/opp opstellen en uitvoeren evaluatie Het signaleren Het signaleren van onderwijsleerproblemen of problemen op sociaal-emotioneel gebied gebeurt aan de hand van toetsen of observatielijsten. De problemen kunnen zowel op individueel als op groepsniveau voorkomen. Het signaleren door middel van methode onafhankelijke toetsen (o.a.cito) vindt meerdere malen per jaar plaats. (zie toetskalender). Deze toetsen worden afgenomen door de leerkracht
Het analyseren Het analyseren van onderwijsleerproblemen vindt zowel op individueel- als op groepsniveau plaats. De leerkracht brengt het probleem in kaart en bekijkt of het binnen de klas en door de leerkracht zelf opgelost kan worden door b.v. extra uitleg, extra instructie, herhaling, andere plaats, speciale aanpak enzovoort, of dat er verdere diagnose nodig is. Het diagnosticeren Na het signaleren en analyseren is het van belang om het probleem duidelijk te krijgen. Dit kan op verschillende manieren: observatie diagnostische toetsen (orthotheek) gesprekken met betrokkenen (het kind, de ouders, de leerkracht, de intern begeleider) Voor het diagnosticeren kan de leerkracht de hulp van de Intern begeleider inroepen. Het remediëren Als het duidelijk is wat het probleem is wordt er (in samenspraak met de intern begeleider) door de leerkracht een handelingsplan (HP) met daarin het ontwikkelingsperspectief (OPP) opgesteld. Soms kan het nodig zijn dat het programma of de aanpak aangepast moet worden. Dit kan voor een individuele leerling gelden, maar ook voor een groepje of de gehele groep. Ouders worden op de hoogte gesteld van de inhoud van het handelingsplan. Handelingsplannen en evaluaties komen in de map Handelingsplannen in het kantoor van de Interne Begeleider.De leerkracht voert het handelingsplan in de groep uit. De verantwoording voor het uitvoeren van het handelingsplan ligt bij de leerkracht. Het evalueren Het effect van de maatregelen die beschreven zijn in de handelingsplannen worden geëvalueerd. De duur van de maatregelen en de het moment waarop evaluatie plaatsvindt is afhankelijk van de termijn die in het handelingsplan is opgenomen. Er vindt altijd evaluatie plaats. Tijdens de evaluatie wordt bekeken of het gestelde doel is gehaald. Naar aanleiding van de uitkomst hiervan wordt het vervolg bepaald. Als de aanpak volgens het handelingsplan niet blijkt te werken, wordt gekeken, of er nog andere mogelijkheden zijn. Aanpassingen of een andere aanpak worden vastgelegd in het nieuwe handelingsplan. Tijdens de oudergesprekken worden ouders op de hoogte gehouden van de vorderingen van hun kind en wordt besproken of de extra hulp/aandacht voortgezet wordt. De activiteiten die in de verschillende fasen worden uitgevoerd, vinden plaats op: 1. het niveau van de individuele leerling, 2. het niveau van de groep 3. het niveau van de school
Stappenplan bij een leerling met een zorgvraag. In de groepsbespreking wordt gekeken welke leerlingen in aanmerking komen voor een bespreking in de plenaire leerlingbespreking. De leerling wordt aangemeld en besproken op de leerlingbespreking. Wanneer de situatie een andere manier van werken vereist, dan worden de ouders op de hoogte gesteld. Het handelingsplan wordt door de leerkracht gemaakt en besproken met de ouders. Plan wordt als zodanig uitgevoerd. Evaluatie door de leerkracht indien gewenst samen met de Intern begeleider. Eventueel wordt een instantie ( schoolbegeleidingsdienst, GGD, psycholoog SBO oid) ingeschakeld om het kind verder te onderzoeken. Indien noodzakelijk kan er een verwijzing naar een andere vorm van onderwijs voorgesteld worden. In dit geval worden alle beschikbare gegevens verzameld, een onderwijskundig rapport ingevuld en toegestuurd naar V.I.A. 3.2 Taken binnen de zorgstructuur De leerkracht draagt zorg voor een veilig pedagogisch en didactisch klimaat. is het eerste aanspreekpunt voor de ouders. is verantwoordelijk voor het aanbieden van de leerstof van de verschillende vakken. neemt de toetsen / observaties uit de methodes en het leerlingvolgsysteem af. analyseert de resultaten van toetsen en vertaalt deze in actiepunten op groepsniveau of individueel niveau. kan leerproblemen van leerlingen signaleren en analyseren. zorgt voor een flexibele klassenorganisatie waarbinnen het uitvoeren van extra zorg mogelijk is. overlegt met ouders, evt. samen met de Intern begeleider, als er aanvullende zorgmaatregelen ten aanzien van hun kind wenselijk zijn. maakt een individueel- of groepshandelingsplan en voert deze uit. evalueert het effect van de maatregelen en het halen van de doelen in het HP en zorgt voor eventuele bijstelling of vervolg in overleg met ouders. gebruikt remediërende materialen die op school aanwezig zijn. informeert de ouders/verzorgers over de evaluatie van HP en eventuele vervolgactiviteiten. is verantwoordelijk voor de dossiervorming. is verantwoordelijk voor de zorg van het kind op groepsniveau
De intern begeleider Dit schooljaar heeft de Zwaluw opnieuw een Intern begeleider, tw. Inge Wollrabe, kunnen aanstellen op de donderdag. Taken van de Intern begeleider.. organiseert het ZT( Zorgteam): een overleg met GGD, schoolmaatschappelijk werk en de Preventief Ambulant Begeleider van het SBO.(4x per jaar) organiseert het ZAT-overleg (Zorg Advies Team): wanneer het gewenst is om met een grotere groep deelnemers te praten over welke hulp de leerling nodig heeft. Vaste deelnemers zijn: leerkracht, ouders, i.b. er. Daarnaast kunnen andere hulpverleners hierbij uitgenodigd worden. heeft overleg met Ambulant begeleiders - leerkrachten van de leerlingen met een LGF, en doet ook alle herindicaties en nieuwe aanvragen voert gesprekken met ouders en leerkrachten van de betreffende groepen. vult aanvragen in voor onderzoeken, zoals dyslexie, lijsten over ADHD oid ism leerkracht(en) van het desbetreffende kind. actualiseert de Toetskalender analyseert en interpreteert toetsresultaten op individueel- en groepsniveau i.s.m. de directeur ontwikkelt beleid mbt zorg/passend onderwijs/ontwikkelingsperspectieven i.s.m. de directeur is verantwoordelijk voor de aanpassing van het zorgplan aan de actualiteit i.s.m. de directeur participeert in de overgang van Esis naar ParnasSys i.s.m. de directeur en de ictcoördinator participeert in het ontwikkelingstraject MI en coöperatief leren i.s.m. het hele team kan ( evt. met inzet van SVIB) leerkrachten coachen. kan gevraagd worden om kinderen te observeren/ kan geconsulteerd worden over kinderen. controleert HP s en spreekt leerkrachten aan op het maken van de HP s beheert de LGF gelden i.s.m. de directeur De begeleiding op het gebied van zorg blijft een gezamelijke verantwoordelijkheid van directeur, intern begeleider en leerkrachten.
De directeur ontwikkelt samen met de Intern begeleider het beleid op het gebied van zorg voor leerlingen en is eindverantwoordelijk. schrijft samen met de Intern begeleider het zorgplan bewaakt de kwaliteit van de zorg en de schoolafspraken mbt leerlingenzorg is verantwoordelijk voor het financieel management onderhoudt op directieniveau contacten met externen. participeert als vertegenwoordiger van het openbaar primair onderwijs in de voorbereidingsgroep van het Samenwerkingsverband Amstelronde passend onderwijs plus. particpeert als vertegenwoordiger van het openbaar primair onderwijs in de toelatingscommissie Amstelveen College. overlegt wekelijks met de Intern begeleider participeert op verzoek in overlegsituaties met ouders overlegt op directieniveau over (tussentijds) plaatsingen van leerlingen van andere scholen. neemt deel aan de gezamenlijke studiedagen van directies en intern begeleiders van het samenwerkingsverband. is eindverantwoordelijk 3.3 Het leerlingvolgsysteem Op de Zwaluw volgen wij de leerlingen systematisch in hun ontwikkeling op leergebied. Elk kind dat bij ons op school komt krijgt een eigen dossier. Daarin worden alle ontwikkelingen en vorderingen op zowel sociaal-emotioneel als op cognitief gebied beschreven. Ook worden daarin kopieën van de rapporten van de kinderen bewaard. Wij gebruiken voor het vastleggen van de vorderingen twee vormen : testen en toetsen vanuit de methoden (methode afhankelijke toetsen) testen en toetsen van derden (methode onafhankelijke toetsen) Het spreekt voor zich dat de methode afhankelijke toetsen gehaald worden uit de handleidingen van de desbetreffende methode. Een weerslag van de toetsen is terug te vinden in de klassenmap waar deze resultaten worden bijgehouden. Naast deze methode-gebonden toetsen gebruiken wij toetsen van Cito. We toetsen de leerlingen op de volgende onderdelen: Technisch lezen (dmv.de toets Technisch Lezen en indien nodig met de AVI toets (nieuwe versie), en de DMT.*) Spelling Rekenen en Wiskunde en de DLE** test Hoofdrekenen (T. de Vos) Begrijpend Lezen.
Voor de leerlingen van groep 1 en 2 maken wij gebruik van de toetsen Taal voor kleuters, Rekenen voor kleuters en de Kleuterobservatielijst. Na de afname en invoering van de toetsen worden de resultaten bekeken en besproken De resultaten van de leerlingen als groep en van de leerlingen individueel zijn onderwerp van gesprek tussen de directeur en de intern begeleider. Alle gegevens van de toetsen worden opgeslagenin het leerlingvolgsysteem.tot aan dit schooljaar werd hiervoor het programma Esis gebruikt, gedurende schooljaar 2013-2014 gaan wij over van Esis op Parnassys***. Sinds 2005 zijn alle CITO toetsen in ons netwerk opgenomen. Iedere leerkracht zorgt zelf voor input en output. DMT.* = Drie Minuten Toets DLE** = Didactische LeeftijdsEquivalent Parnassys *** webbased = is een leerlingadministratie, leerlingzorgprogramma en management programma Eindtoets Groep 8 De leerlingen van groep 8 wordt een passende toets aangeboden tbv de verwijzing richting Voortgezet onderwijs. Dit zal in de meeste gevallen de CITO eindtoets zijn. Sinds schooljaar 2012-2013 heeft de CITO groep een 2 e eindtoets basisonderwijs, de niveau toets geintroduceerd. Deze toets is bestemd voor leerlingen die een een advies beroepsgerichte leerweg krijgen. De beslissinging over de af te nemen toets wordt genomen door de directie in samenspraak met de groepsleerkracht en de ouders. De adviezen voortgezet onderwijs worden na overleg met de directeur door de leerkracht van groep 8 aan de ouders in een persoonlijk gesprek gegeven. De directeur is, indien gewenst, daarbij aanwezig. Bij het advies wordt oa. gebruik gemaakt van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem maar ook de wensen, werkhouding, ambitie en motivatie van de leerling worden in het overleg meegenomen. Het volgen van de Sociaal emotionele ontwikkeling De emotionele ontwikkeling van onze leerlingen wordt ook systematisch in kaart gebracht. Dit gebeurt m.b.v. de kleuterobservatielijsten en de vragenlijsten van ZIEN, een programma dat we komend schooljaar in gaan voeren.waar mogeljk samen met de peuterobservatielijsten die op de peuterspeelzaal worden gebruikt ontstaat er een doorgaande lijn waarbij de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen van peuterleeftijd tot groep 8 in kaart wordt gebracht.
3.4 Het groepsplan, de groepsbespreking en de leerlingbespreking Groepsplan In de eerste weken van het schooljaar wordt er een groepsplan gemaakt door de leerkracht(en). Daarin staat wanneer er taakwerk gepland is, welke kinderen wanneer in een instructiegroepje zitten, welke kinderen individueel extra instructie hebben of een individueel Handelingsplan (HP) met OntwikkelingsPersPectief ( OPP) De Groepsbespreking De collega s die samen een groep draaien doen samen de groepsbespreking. Leerkrachten die alleen een groep draaien vragen een collega om samen de groep door te spreken. Hiervan maken zij een verslag. De kinderen waarover ze een vraag hebben, waarover ze zich zorgen maken, waarmee ze vast lopen, waarbij ze hulp nodig hebben of andere zaken waarover ze met andere collega s van gedachten willen wisselen, komen aan bod tijdens de plenaire leerlingbespreking. De Leerlingbespreking Tweemaal per jaar ( maar vaker indien noodzakelijk!) houden we een plenaire leerlingenbespreking. We bespreken dan de kinderen die naar voren komen tijdens de groepsbesprekingen..in deze besprekingen buigt het team zich over die leerlingen waar zorg over is. Het kan zijn dat een kind ondanks extra hulp vast lijkt te lopen op een leergebied. Samen zoeken we dan naar wegen om een leerling weer verder te helpen. Soms is het aanvragen van een extern onderzoek nodig om een goed beeld van de problematiek te krijgen. Ook problemen op het gebied van gedrag kunnen reden zijn om een kind in dit overleg te bespreken. Wij hechten aan deze vorm van overleg omdat we op deze manier gebruik maken van de kwaliteiten van alle leerkrachten en omdat we het belangrijk vinden dat alle collega s op de hoogte zijn van de kinderen die om welke reden dan ook zorg nodig hebben. Voorafgaand aan de leerlingbespreking zorgt de leerkracht voor relevante informatie zoals toetsresulaten en formuleert de hulpvraag. De notulant van de vergadering maakt een overzicht van de besproken leerlingen en de gemaakte afspraken. Alle formulieren m.b.t. de leerlingbesprekingen worden in een map opgeslagen en in het kantoor van de intern begeleider bewaard.
4. Toetskalender 2013-2014 Oktober Herfstsignalering (VLL) groep 3 November DLE hoofdrekenen (Teije de Vos ) groep 4 t/m 8 Rekenen- wiskunde (Cito) groep 8 December Begrijpend lezen (Cito) groep 8 Januari Taal voor kleuters (Cito) groep 1/2 Rekenen voor kleuters (Cito) groep 1/2 Kleuterobservatie (Cito) groep1/2 Wintersignalering (VLL groep 3 Leestempo/leestechniek ( Cito) groep 3 t/m 8 Rekenen Wiskunde (Cito) groep 3 t/m 8 Begrijpend lezen (Cito) groep 4 t/m 7 AVI groep 3 t/m 8 Woordenschat (Cito) groep 4 t/m 7 Februari Spelling (Cito) groep 3 t/m 8 DMT groep 3 t/m 8 Eindtoets (Cito) groep 8 Maart/april Lentesignalering groep 3 Mei ---
Juni Taal voor kleuters (Cito) groep 1/2 Rekenen voor kleuters (Cito) groep 1/2 Kleuterobservatie (Cito) groep 1/2 Leestempo/leestechniek (Cito) groep 3 t/m 7 Begrijpend lezen (Cito) groep 3 en 4 Rekenen Wiskunde (Cito) groep 3 t/m 7 DLE hoofdrekenen (Cito) groep 3 t/m 7 Spelling (Cito) groep 3 t/m 7 Woordenschat ( Cito) groep 4 t/m 7 AVI groep 3 t/m 7 DMT groep 3 t/m 8 De Ralfi kinderen worden twee keer per jaar getoetst. In januari en juni. DMT incidenteel bij individuele leerlingen. ZIEN wordt dit jaar ingevoerd. Naast de toetsen in de toets kalender kan het voorkomen dat we reden zien om een kind verder te toetsen. Dit om bijvoorbeeld in kaart te brengen wat voor soort fouten een leerling maakt en/of om een goed beeld te krijgen van de hulp die eventueel nodig is. Voor alle toetsen die we willen laten doen door een instantie buiten de school vragen we altijd vooraf toestemming aan de ouder(s). 5. Extra ondersteuning van leerlingen in de groep Extra ondersteuning van leerlingen in de groep is op de Zwaluw als volgt georganiseerd: Naar aanleiding van het werk van de kinderen en de toetsen (methode gebonden toetsen en lvs toetsen) die regelmatig worden afgenomen bepaalt de leerkracht (indien nodig in overleg met de intern begeleider) welke kinderen in aanmerking komen voor extra instructie. Op een aantal vaste momenten in de week, minimaal 3x per week, wordt er in elke groep gewerkt aan Taakwerk. Dit zijn taken die de kinderen zelfstandig kunnen uit voeren. Tijdens het werken aan Taakwerk heeft de leerkracht de tijd, om met de kinderen die dat nodig hebben, in een klein groepje extra instructie en extra oefening van de stof te geven. Binnen de taken van Taakwerk krijgen deze kinderen ook regelmatig extra oefenstof aangeboden. Ook wordt er rekening mee gehouden dat ze in een instructiegroepje zitten en zo minder tijd hebben om aan Taakwerk te werken. Op deze manier krijgen de kinderen de stof meerdere keren aangeboden (dmv preteaching of extra instructie nav gemaakt werk) en kunnen ze vaker begeleid oefenen. De ouders van kinderen die in aanmerking komen voor extra instructie tijdens taakwerk, worden hiervan dmv een brief op de hoogte gesteld. In de bijlagen is deze opgenomen.
5.1 Remedial Teaching Extra hulp wordt door de leerkracht zelf in de groep gegeven. Soms is het noodzakelijk dat er thuis geoefend dient te worden om een optimaal resultaat te krijgen. Dit geldt bijv. voor het Ralfi lezen, een vorm van begeleiding waarbij leerling/ouders/school intensief samenwerken om het leesniveau te verbeteren. Het Ralfi lezen wordt begeleid door Ria Sibum. De remedial teaching buiten de groep is met name voorbehouden aan leerlingen met een Leerlinggebonden financiering (LGF). Deze begeleiding wordt gegeven door Bernadette Botman. 6. De Orthotheek Een orthotheek bevat op een systematische wijze geordende onderzoeks- en begeleidingsmaterialen die in de zorgverbreding t.b.v. kinderen met leer en gedragsproblemen gebruikt kunnen worden. De orthotheek is ondergebracht in de werkruimte van de Iber. De orthotheek is geordend in de volgende categorieen 1. Algemeen 2. Sociaal-emotionele vorming 3. Functieontwikkeling 4. Lezen 5. Spelling en taal 6. Schrijven 7. Rekenen Zorgplan van basisschool de Zwaluw schooljaar 2013-2014 Getekend door: Ingrid Poelstra (Directeur) Inge Wollrabe ( IB )