afvalverwijdering BESIX - OVT Utrecht BESIX Nederland Branch 17 februari 2017 DEFINITIEVE rapportage 1 -
Documenttitel afvalverwijdering BESIX OVT Utrecht Verkorte documenttitel Voortgangsrapportage Status DEFINITIEF Datum 17 februari 2017 Projectnaam Voortgangsrapportage CO 2 -prestatieladder 2 -
INHOUDSOPGAVE Blz. 1 INLEIDING 4 2 VOORTGANG 5 2.1 Hoeveelheid afval en scheidingspercentage 5 2.2 Transporten 6 2.3 CO2 emissiereductie 7 3 -
1. INLEIDING Dit is de 12 de tussentijdse rapportage van de voortgang op de reductiemaatregelen ten aanzien van de CO 2 -emissies zoals beschreven in de studie over de afvalketen Ketenanalyse afvalverwijdering BESIX bouwproject OVT Utrecht van 11 mei 2011 (ref.9w2876.02/r0001/904118/nijm) en gewijzigd op 30 augustus 2011 (Ref.9W2876.02/R0004/902985/Rott). De eerste voortgangsrapportage dateert van 5 oktober 2011. Voor de certificatie van Niveau 5 bepaalt Eis 4.B.2 van de CO 2 -prestatieladder (conform SKAO Handboek 3.0, 10 juni 2015) dat op basis van de eerdere : Het bedrijf rapporteert tenminste halfjaarlijks (intern én extern) de voortgang ten opzichte van de doelstellingen voor het bedrijf en de projecten waarop CO 2 -gerelateerd gunningvoordeel verkregen is. BESIX en ketenpartner Beelen Recycling (hierna te noemen: Beelen) willen CO 2 -emissiereductie bereiken door: 1. het transport van meerdere containers per rit en het inzetten van grotere containers bij de inzameling van het bouwafval op de bouwplaats; 2. een hoger scheidingspercentage toe te passen op de bouwplaats; 3. betonpuin toe te passen als grindvervanging in beton in plaats van wegondergrond. In deze voortgangsrapportage is het mogelijk om een gedeeltelijke toetsing te doen op de eerste twee punten door een vergelijking te maken met een referentiesituatie. Voor de vulgraad en het scheidingspercentage is de referentie het soortgelijke project Amsterdam Bijlmer Arena dat BESIX enkele jaren geleden heeft uitgevoerd. Voor transport betreft dit een berekening in de op basis van tonkilometer. De invloed op punt 3 is in de loop van de tijd niet tot nauwelijks beïnvloedbaar gebleken door BESIX en daarom niet nader uitgewerkt. 4 -
2 VOORTGANG 2.1 Hoeveelheid afval en scheidingspercentage Tabel 1 laat de door Beelen ingezamelde hoeveelheden afval zien van 1 januari 2016 t/m. 31 december 2016. Afvalstroom In gewicht (ton) In % t.o.v. totaal Hout 86,71 18,2% B-hout 1,28 0,3% A-hout 0 0,0% Bouw en sloopafval 156,6 32,9% Puin 208,46 43,8% Mengpuin < 50 * 50 cm 6,24 1,3% Mengpuin > 50 * 50 cm 0 0,0% Betonpuin 0 0,0% Ferrometalen 6,22 1,3% Papier / karton 10,4 2,2% Hard kunststof 0 0,0% Folie 0 0,0% Grond 0 0,0% Bedrijfsafval 20,9 Totaal 496,81 Totaal excl. bedrijfsafval 475,91 100,0% Scheidingspercentage 64,3% Tabel 1: Hoeveelheden ingezameld afval Het scheidingspercentage, gedefinieerd als de totale hoeveelheid afval minus de hoeveelheid bouw- en sloopafval en bedrijfsafval, over 2016 is 64,3%. Bij het referentieproject Amsterdam Bijlmer Arena bedroeg het scheidingspercentage 51,5%. Dat betekent dat de verbeterde score (scheidingspercentage), die we zagen over de eerste helft van 2016 zich ook doorzet over het gehele jaar. Het scheidingspercentage ligt gevoelig hoger dan het referentieproject.. In de eerste helft van 2016 concentreerden de werkzaamheden zich op het slopen van het laatste gedeelte van het bestaande station en de afwerking van de passerelle over de volledige lengte van het stationsgebouw. In de tweede helft van 2016 concentreerden de werkzaamheden zich op de afwerking en dit in het kader van de voorlopige oplevering eind november 2016. Dit verklaart het hogere scheidingspercentage over het volledige jaar. - 5 -
2.2 Transporten Voor transport van het afval naar de verwerkingssites in Houten en Rotterdam zijn containers van 6 m 3, 9 m 3 (inclusief gesloten containers), 20 m 3, 40 m 3, maar vanwege ruimtegebrek ook een aantal 3 m 3 en rolcontainers ingezet. In tabel 2 is een overzicht van de transporten aangegeven. De containers van 3 m 3 worden verder buiten beschouwing gelaten omdat de invloed van deze containers ten opzichte van het geheel nihil is. Formaat Aantal (st.) Aantal (m3) 6 m 3 39 9 m 3 137 Overige: 20 en 40 m 3 1 Rolcontainer + pers 313 Totaal 490 1.800 Totaal excl. rolcontainers + pers 177 1.611 Tabel 2: Transporten in verschillende formaten containers Het gemiddelde containervolume (waarbij de rolcontainers en pers = 313 st. buiten beschouwing worden gelaten) is daarmee 1.611m 3 /177 st.= 9,1 m 3 /st. Dit is een stijging van het containervolume van ca. 8,5% t.o.v. de vorige periode. Uit de rapportage van Beelen is niet na te gaan hoeveel containers per rit worden getransporteerd. Na augustus 2011 worden veel rolcontainers toegepast voor de afvalstromen papier / karton en bedrijfsafval. We nemen aan dat de rolcontainers met een inname-voertuig worden getransporteerd. In deze zin wordt 100% voldoet de invoering van containers aan de doelstelling van het scheiden van afval. Beelen rapporteert naast het tonnage ook de hoeveelheid m 3 afval er is afgevoerd en verwerkt. Hiermee kan een maat voor de vulgraad worden bepaald; hoe voller een afgevoerde container is, hoe gunstiger dit is in het kader van energiebesparing en CO 2 -emissiereductie (zie Tabel 3). 2016 Afvalstroom 1 m 3 Vulgraad (kg afval / m 3 containers container) Hout 521 166 B-hout 9 142 Bouw en sloopafval 723 217 Puin 210 993 Mengpuin < 50 * 50 cm 6 1.040 Ferrometalen 18 346 Papier / karton 104 100 Bedrijfsafval 209 Tabel 3: Indirect bepaalde vulgraad voor de verschillende afvalstromen 100 1 Voor afval dat is afgevoerd in rolcontainers (papier / karton, bedrijfsafval) is het niet mogelijk de vulgraad te bepalen, omdat de inhoud van de rolcontainers onbekend is. - 6 -
Bij de voortgangsrapportage over heel 2012 is een gemiddelde vulgraad van 413 kg afval per m 3 container berekend. Voor 2013 bedraagt deze 320 kg afval per m 3, voor 2014 is dit 389 kg afval per m 3 ; voor 2015 is dit 250 kg afval per m 3 en voor 2016 is dit 311 kg afval per m 3 container. Ten opzichte van de referentiesituatie, het project Amsterdam Bijlmer Arena, is de vulgraad op OVT Utrecht in 2016 iets lager dan de vulgraad van het referentieproject (de vulgraad was daar 345 kg afval/m 3 container). Er is een duidelijke verbetering van de vulgraad t.o.v. 2015, ongeveer 24%. 2.3 CO 2 -emissiereductie Hoeveelheid afval en scheidingspercentage In de referentiesituatie werd 48,5% van het afval op de project locatie niet gescheiden. Voor OVT Utrecht bedraagt het niet-gescheiden percentage 35,7% voor 2016. In de eerste voortgangsrapportage (aug 2011) was dit overigens slechts 9% (!). Er wordt aangenomen dat de CO 2 -winst komt uit het feit dat de sorteerinstallatie van Beelen bij meer scheiding op locatie minder hoeft te worden ingezet. Conform de kent de sorteerinstallatie een CO2-emissiefactor van 455 gram/kwh en een energiegebruik van 6,06 kwh per ton afval. De totale hoeveelheid afval over 2016 bedroeg (conform tabel 1) 475,91 ton (excl. bedrijfsafval). Om een vergelijk te maken met de referentiesituatie is ervoor gekozen om de scheidingspercentages terug te rekenen naar de hoeveelheid afval in de referentiesituatie. Hiermee wordt vervolgens de CO 2 -uitstoot reductie berekend ten opzichte van de referentie, zie tabel 4. % niet gescheiden afval Afval niet gescheiden (kg) omrekend naar referentie Uitstoot (ton CO2) CO2 winst t.o.v. referentiesit. referentie totaal afval 442.100 referentiesituatie 48,5% 214.419 591 OVT Utrecht t/m aug. 2011 9,0% 39.789 110 81% OVT Utrecht 2011 28,0% 123.788 341 42% OVT Utrecht 1e helft 2012 33,5% 148.104 408 31% OVT Utrecht 2012 22,6% 99.915 275 53% OVT Utrecht 1 e helft 2013 54,7% 241.829 667 13% OVT Utrecht 2013 41,6% 183.914 507 14% OVT Utrecht 1 e helft 2014 25,7% 113.620 313 47% OVT Utrecht 2014 29,7% 131.221 362 39% OVT Utrecht 1e helft 2015 51,1% 225.958 623 5% OVT Utrecht 2015 46,4% 204.936 565 4% OVT Utrecht 1e helft 2016 34,5% 152.652 421 29% OVT Utrecht 2016 35,7% 157.953 436 26% Tabel 4: CO 2-winst als gevolg van meer afvalscheiding Over 2016 is, ten opzichte van de referentiesituatie, een CO 2 -winst behaald van 26%. - 7 -
Transporten Conform de wordt voor de transportafstand 16 km aangehouden met een CO 2 - conversiefactor van 480 gram CO 2 /tonkm als referentiesituatie. In de en de eerste twee voortgangsrapportage zijn alleen situaties met containers van 3 m 3, 6 m 3 en 9 m 3 bekeken. De containers van 20 en 40 m 3 en de rolcontainers en pers (papier/karton, bedrijfsafval) worden daarom in deze berekening buiten beschouwing gelaten. Voor toekomstige rapportages wordt wel aanbevolen om deze containers mee te nemen. In dat geval moet worden achterhaald hoe de 20 en 40 m 3 containers, rolcontainers en pers precies vervoerd worden en voor de rolcontainers, wat de inhoud daarvan is en of gebruik wordt gemaakt van een achterlader. Voor OVT Utrecht is over 2016 welgeteld 1 container van 20 m 3 gebruikt voor de afvoer van houtafval. Er zijn geen containers van 40 m 3 gebruikt. Omdat de 20 en 40 m 3 - containers niet worden meegenomen in de transportberekeningen moet hiervoor worden gecorrigeerd. Het hout wordt voor 501 (=55*9 + 1*6) / 521 (= 55*9 + 1*6 + 1*20 + 0*40) = 96,0% meegenomen in de transportberekening. De andere fractie worden voor 100% meegenomen daar er voor deze fracties geen containers van 20 of 40 m 3 zijn gebruikt. De referentieberekening voor 2016 loopt dan als volgt: 96,0%*86,71 + 100%*1,28 + 100%*156,6 + 100%*208,46+100%*6,24 + 100%*10,4 = 676.484 kg = 462,18 ton afval. Dit komt dan overeen met een CO 2 -uitstoot van 3.549,55 ton CO 2 (=16 km * 480 gram CO 2 /tonkm * 462,18 ton afval). In de en de eerste voortgangsrapportage is uitgebreid ingegaan op de CO 2- winst die te behalen is wanneer grotere containers en/of meer containers per rit worden ingezet. De relatieve CO 2 -emissie ten opzichte van de referentieberekeningen is als volgt samen te vatten: Container (m3) een container / rit twee containers / rit drie containers / rit vier containers / rit 3 219% 110% 73% 55% 6 110% 55% 37% 27% 9 73% 37% 24% n.v.t. Tabel 5: Relatieve CO2-emissie (in %) ten opzichte van referentieberekeningen (gebaseerd op en eerste voortgangsrapportage) Uit de Beelen-rapportage blijkt dat in de periode 2016; 39 container van 6 m³ en 137 van 9 m³ zijn ingezet. Uit de rapportage is niet te halen hoeveel containers er per rit zijn gebruikt. Daarom is de CO 2 - winst berekend voor één, twee en drie containers per rit (zie tabel 6). Uit tabel 2 valt af te leiden dat in 2016 het percentage gebruikte 9 m 3 -containers 77,4% bedraagt en het percentage 6 m 3 containers 22%. Er is één 20m 3 container gebruikt wat overeenkomt met 0,6%. - 8 -
Voorbeeldberekening CO2-winst (één container/ rit): tot eind 2016, één container/rit; referentie situatie: 3.549,55 ton CO 2 ; 22%*110% + 77,4%*73% = 80,74%; CO 2 -winst (ton CO 2 ): (100%-80,7%)* 3.549,55 = 683,64 ton CO 2 Situatie één container / rit twee containers / rit drie containers / rit T/m medio augustus 2011 243 674 823 Tot eind 2011 566 1.453 1.761 Tot juli 2012 821 1.571 1.829 Tot eind 2012 891 1.595 1.853 Tot juli 2013 806 1.788 2.133 Tot eind 2013 2.660 5.598 6.652 Tot juli 2014 1.529 3.517 4.232 Tot eind 2014 1.805 5.422 6.684 Tot juli 2015 949 2.135 2.562 Tot eind 2015 1.540 3.372 4.027 Tot juli 2016 353 1.078 1.333 Tot eind 2016 683,64 2.103 2.601 Tabel 6: CO 2-winst ten opzichte van referentieberekeningen (ton CO 2) - 9 -