Scope 3 emissie inventarisatie

Transcriptie

1 Pagina: 1 van 12 Scope 3 emissie inventarisatie

2 Pagina: 2 van 12 Inhoudsopgave 1. Inleiding Methode (bepaling relevantie scope 3 emissie categorie) Rangorde categorieën scope 3 emissies Toelichting categorie; Nvt Uitwerking ketenanalyses 6 3. Gekwantificeerde lijst scope 3 emissies Verdeling ingekochte materialen en diensten 8 4. Totale scope 3 emissie Bepaling van 70/80% bijdrage van de uitgewerkte ketenanalyses 12

3 Pagina: 3 van Inleiding Sinds 1 december 2009 is ProRail klimaatbewust produceren gaan belonen, middels de CO2- Prestatieladder. Sinds 16 maart 2011 is het beheer van de CO2-Prestatieladder overgenomen door SKAO. Het niveau (0 tot en met 5) dat bereikt kan worden op de CO2-Prestatieladder wordt vertaald in een gunningvoordeel. Verder heeft M. van Ooijen en Zn CO2-reductie als belangrijke bedrijfs(milieu)doelstelling. De CO2-prestatieladder wordt gebruikt om deze doelstelling richting te geven. Omgecertificeerd te worden voor niveau 5, moet M. van Ooijen onder andere uit scope 3 tenminste twee analyses van GHG-genererende (ketens van) activiteiten voorleggen conform de eisen die daaraan zijn gesteld (auditchecklijst eis: 4.A.1) en tenminste één van de analyses moet professioneel ondersteund of becommentarieerd zijn door een ter zake als bekwaam erkend en onafhankelijk kennisinstituut (auditchecklijst eis: 4.A.3). Scope 3 emissies zijn een gevolg van activiteiten van een bedrijf, maar komen voort uit bronnen die niet in eigendom of in het beheer van het bedrijf zijn. Energie Consult Holland is als kennisinstituut gevraagd om M. van Ooijen en Zn. Professioneel te ondersteunen bij het opzetten en het becommentariëren van tenminste een analyse van GHG-genererende (ketens van) activiteiten. Dit borgt ook direct eis 4.A.3 van de auditchecklijst.

4 Pagina: 4 van Methode (bepaling relevantie scope 3 emissie categorie) M. van Ooijen heeft op basis van de WBCSD/WRI GHG scope 3 standaard de indeling in categorieën overgenomen ( upstream en downstream ) en van hieruit haar scope 3 emissie inventarisatie uitgevoerd. In dit hoofdstuk wordt de methode uiteengezet hoe de scope 3 emissies geanalyseerd gaan worden. Eerst wordt de definitie gegevens wat scope 3 emissies zijn. Vervolgens wordt de methode van analyse toegelicht. SKAO geeft in het Handboek 2.0; CO2-Prestatieladder Samen zorgen voor minder CO2 de volgende definitie van scope 3 emissies: Scope 3 emissies of overige indirecte emissies zijn een gevolg van de activiteiten van het bedrijf (de organisatie) maar komen voort uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn noch beheerd worden door het bedrijf. Voorbeelden zijn emissies voortkomende uit de productie van ingekochte materialen, de verwerking van het afval en het gebruik van het door het bedrijf aangeboden/verkochte werk, dienst of levering. ProRail rekent Business air Travel en Personal Cars for business travel tot scope 2. De basis voor deze definitie is gegeven in het GHG-protocol, deel A Corporate Accounting and Reporting Standard, hoofdstuk 4 Setting Operational Boundaries Het GHG-protocol beschrijft meerdere scope 3 emissiebroncategorieën. Sommige van deze categorieën kunnen worden gezien als scope 1 emissies, wanneer de emissiebronnen in eigendom of in de directe invloedsfeer van het bedrijf zijn. Om te bepalen in welke scope de emissies vallen moet het bedrijf de emissies toetsen aan de organizational boundaries. Hieronder staan de mogelijke categorieën scope 3 emissiebronnen. Deze emissiebron-categorieën zijn direct overgenomen uit het GHG-protocol. Voor correcte interpretatie is de Engelse tekst gehandhaafd. De verschillende categorieën conform de WBCSD/WRI GHG scope 3 standaard zijn: Upstream scope 3 emissions 1 purchased goods and services 2 capital goods 3 fuel- and energy related activities 4 upstream transportation and distribution 5 waste generated in operations 6 business travel 7 employee commuting 8 upstream leased assets Downstream scope 3 emissions 9 downstream transportation and distribution 10 processing of sold products 11 use of sold products 12 end-of-live treatment of sold products 13 downstream leased assets 14 franchises 15 invenstments

5 Pagina: 5 van Rangorde categorieën scope 3 emissies Upstream scope 3 emissions Voorbeeld Ton CO2 Dataverzameling en kwaliteit Rangorde Score Omvang Invloed Risico Stakeholders Outsourcing Overig 1 Purchased Goods en Services Productie bij leveranciers/ fabrikanten 3190 Uitwerking ketenanalyses 2 Capital goods Gebouwen 13 Berekend op basis van m2 en standaard conversie factor 3 Fuel and Energy related activities not included in scope I en II 4 Transportation and distribution 5 Waste generated in Operations Nvt Transport van en naar leveranciers Afvalverwerking 125 Berekend op basis van inkoopfacturen extern transport en Co2 conversiefactoren, type brandstof 67 Berekend op basis van afstanden woonwerk, type vervoermiddel, brandstof Business travel Nvt Employee commuting Fiets, auto, bus, trein 8 Leased Assets Nvt Downstream scope 3 Emissions 9 Transportation and distribution Nvt Processing of sold Nvt products 11 Use of sold products Nvt End-of-live treatment Afval (eerder 0 Geen onderbouwing of sold products verkocht product) 13 Leased assets Nvt Franchises Nvt Invenstments Nvt Categorie 2 Capital goods: Kapitaalgoederen voor de organisatie betreft gebouwen. Het gaat om de emissie die ontstaat door materiaalgebruik en bouw van de gebouwen. Het gaat nadrukkelijk niet om het energiegebruik van de gebouwen, omdat de emissie die hierdoor ontstaat tot de scope 1 en 2 emissie van behoort. De organisatie kan zelf grote invloed uitoefenen op de aanschaf van de kapitaalgoederen. Echter de gebruiksperiode van de kapitaalgoederen is over het algemeen lang, waardoor korte tot middellange termijn reductie door reductiemaatregelen niet snel te behalen is. Hoeveelheid ton CO2/jaar is hieronder vermeld. Nr Categorie Toelichting Hoeveelheid Eenheid Conversiefactor Bron/toelichting Emissies 2 Productie en bouw van gebouwen Oppervlakte bekend [kg CO2/ehd] conf.factor [ton CO2] 1332 m2 10 GreenCalc 13 Categorie 12 End-of-live treatment of sold products: In deze categorie vallen de scope 1 en 2 emissies die ontstaan bij het verwerken van afval. Dit afval moeten dan producten zijn die eerder door de organisatie verkocht zijn. De producten zoals ook bij categorie 12 zijn aangegeven hebben over het algemeen een lange levensduur (20-50 jaar). Hierdoor is er op dit moment geen kwantitatieve onderbouwing te geven van energieverbruik tijdens de verwerking als het product aan het eind van de gebruiksperiode. Ps ( ). Categorie 9 t/m 15: Omdat OMAC per 2014 buiten de boundary is gelaten valt zij onder scope 3 waar mogelijk invloed op uitgeoefend kan worden.

6 Pagina: 6 van Toelichting categorie; Nvt Binnen de organisational boundaries van de organisatie is er geen sprake van: Upstream scope 3 emissies Cat. 3 Fuel ans Energy related activities not included scope 1 en 2: Zijn niet aanwezig vandaar n.v.t. conform 6.3 van de GHG protocol. Cat. 6 Business travel: Er wordt niet met Priv eauto s of andere vervoermiddelen ingezet voor zakelijke doeleinden. Cat. 8 Leased Assets: Zijn niet aanwezig vandaar n.v.t. conform 6.3 van de GHG protocol Downstream scope 3 emissies Cat. 9 t/m 11 en 13 t/m 15: Zijn niet aanwezig binnen de scope van de organisational boundaries, vandaar n.v.t. conform 6.3 van de GHG protocol Uitwerking ketenanalyses Uit de inventarisatie blijkt dat op basis van de criteria uit WBCSD/WRI GHG scope 3 Accounting and Reporting Standard: omvang, invloed, risico, stakeholders, outsourcing en overage factoren dat niet elke scope 3 emissiebron even relevant is om te analyseren. Veruit de grootste (meest materiële) emissiebronnen vormen categorie 1als zijnde de verwerking van ingekochte producten en materialen. Voor deze categorie (purchased goods and services) is op basis van de inkoopwaardelijst bepaald wat de meest materiële producten zijn die zijn verwerkt door de organisatie. Op basis van de rangorde categorieën scope 3 emissies is er voor gekozen om de volgende 2 ketenanalyses uit te werken: - De verwerking van (diverse soorten van) asfalt - Het aanbrengen van prefab (hellingbaan) keerwandstukken. De gekozen methodiek voor het in kaart brengen van scope 3 emissies is gebaseerd op het GHGprotocol en bestaat uit vier stappen: Stap 1: de waardeketen in kaart brengen Stap 2: vaststellen welke scope 3 emissiebronnen relevant zijn Stap 3: identificeren partners in de waardeketen Stap 4: kwantificeer de scope 3 emissies De ketenanalyses zijn vastgelegd in de volgende 2 documenten: Het aanbrengen van prefab (hellingbaan) keerwandstukken (mvo versie definitief d.d ) De verwerking van (diverse soorten van) asfalt (mvo versie defintief d.d )

7 Pagina: 7 van Gekwantificeerde lijst scope 3 emissies 2011 Upstream scope 3 emissions CO 2 uitstoot (in ton) 1 Purchased Goods en Services Capital goods 0 3 Fuel and Energy related activities 0 not included in scope I en II 4 Transportation and distribution Waste generated in Operations 67 6 Business travel 0 7 Employee commuting 8 8 Leased Assets 0 9 Investments 0 Downstream scope 3 emissions CO 2 uitstoot (in ton) 10 Transportation and distribution 0 11 Processing of sold products 0 12 Use of sold products 0 13 End-of-live treatment of sold prod- 0 ucts 14 Leased assets 0 15 Franchises 0 Totaal 3390

8 Pagina: 8 van Verdeling ingekochte materialen en diensten Van de ingekochte materialen en diensten is de verdeling als volgt CO 2 uitstoot (in ton) Asfalt 2325 Prefab beton keerwanden 659 Bestratingsmaterialen 206 Totaal 3190 De overige ingekochte materialen zijn aanmerkelijk geringer qua CO 2 uitstoot (20-80% regeling)

9 Pagina: 9 van emissie inventarisatie uitwerking diverse soorten asfalt In 2011 is er door M. van Ooijen in totaal ,5 ton asfalt verwerkt. In onderstaande tabel zijn de totalen van alle voorgaande tabellen opgenomen, om een goed beeld te krijgen is ook weergegeven wat de CO 2 uitstoot per ton asfalt is. CO 2 uitstoot per ton asfalt Winning grondstof 0,0053 Transport grondstoffen 0,0167 Productie asfalt 0,0160 Transport werklocatie 0,0052 Tabel 6 emissie totaal Percentage uitstoot per ton asfalt 37% 12% 12% 39% Winning grondstoffen Transport grondstoffen Productie asfalt Transport werklocatie Het geheel aan indirecte emissie voortkomend uit resp. de winning van grondstoffen, het transport van de grondstoffen, de productie van asfalt en het transport nr de verwerkingslocatie bedraagt voor het referentiejaar 2011: ,5 ton asfalt X (0,0053+0,0167+0,0160+0,0052) = 2325,86ton CO 2 uitstoot Bron: ketenanalyse verwerking van diverse soorten asfalt (versie 5 maart 2012).

10 Pagina: 10 van emissie inventarisatie uitwerking prefab beton (hellingbaan) keerwandstukken Voor de in 2011 uitgevoerde projecten waarbij beton keerwanden zijn verwerkt, zijn de logistieke stromen van deze elementen onderwerp van onderzoek geweest. In het onderzoek zijn de volgende gegevens geanalyseerd. Allereerst de kwantiteiten. Vervolgens zijn de afstanden bepaald waarover perron keerwandelementen zijn aangevoerd. Ten derde is het aantal transporten dat heeft plaatsgevonden achterhaald en als laatste is er gekeken naar de hoeveelheid per uitgevoerd transport. Het onderzoek heeft resultaten opgeleverd waaruit is berekend wat de absolute CO 2 emissie per project is geweest. Meer in het bijzonder m.b.t. de logistiek van de perron keerwandelementen. Dit is tevens omgerekend naar de CO 2 emissie per kg prefab beton elementen en de emissie per kg per kilometer. De belangrijkste kengetallen die afkomstig zijn uit deze projecten zijn hieronder weergegeven. Tabel 5 Overzicht CO 2 uitstoot voor de verschillende projectlocaties m.b.t. aanbrengen van perron keerwandelementen Prefab betonelementen Rotterdam CS Amsterdam CS Totaal Aantal elementen (100cm) 1500 st. 450 st st. Totale hoeveelheid (kg) kg kg kg. Totale CO 2 emissie beton (kg) kg kg kg. excl. transport Totale transportafstand (km) 3000km 675km 3675km CO 2 emissie transport (ton) 363,8 ton 24,5 ton 388,3 ton Totale CO 2 emissie incl. transport (ton) 572,5 ton 87,1 ton 659,6 ton Transportafstanden: Project Rotterdam CS: van Westkanaaldijk (Utrecht) naar Boezenbocht (Rotterdam) = 60km. Aantal transporten: 50, beladen heen en leeg terug = 6.000km. Project A-dam CS: van Westkanaaldijk (Utrecht) naar Westhavenweg (Amsterdam) = 45km. Aantal transporten: 15, beladen heen en leeg terug = 1.350km. De totale CO 2 -uitstoot binnen deze scope 3 analyse komt hiermee op 659,30 ton waarbij het transport een aandeel heeft van 388,30 ton. Bron: ketenanalyse voor aanbrengen van prefab beton perron (hellingbaan) keerwandstukken versie: 21 februari 2012.

11 Pagina: 11 van emissie inventarisatie uitwerking bestratingsmaterialen Voor de berekening van deze emissie zijn de volgende gegevens gebruikt: -In 2011 zijn er stuks betonklinkers, dik 8 cm gekocht bij de Tebi. Onderdeel BSS gewicht CO 2-emissiefactor (Kg CO 2/Kg) Totaal Kg CO 2 per betonklinker Beton 4,1 Kg - zand 1,367 Kg 0,0056 Kg CO 2/Kg 0,008 Kg - grind 2,049 Kg 0,00286 Kg CO 2/Kg 0,006 Kg - cement 0,684 Kg 0,846 Kg CO 2/Kg 0,579 Kg - water 0,410 Kg 0,00102 Kg CO 2/Kg 0,0004 Kg Productie tegel in 4,1 Kg 0,0072 Kg CO 2/Kg 0,030 Kg Prefab fabriek Totaal Kg CO 2 per tegel 4,1 Kg 0,623 Kg 1 tegel 30x30x5 cm = 10,6 kg 1 tegel 30x30x6 cm = 12,72 kg stuks betontegels 30x30x6 x 1,27 = 104,902 ton Co2. De totale emissie van de door ons ingekochte betontegels en betonklinkers bedraagt: 101 ton Co 2 van stuks betonklinkers 8 cm 150 ton Co 2 van stuks betontegels 30x30x Totaal 206 ton Co 2

12 Pagina: 12 van Totale scope 3 emissie Het geheel aan indirecte emissies (winning grondstof, transport grondstof, productie en transport naar werkplek) behorend bij: -Aanbrengen van diverse soorten asfalt : ton. -Aanbrengen van prefab beton (hellingbaan) keerwandstukken : 659 ton. -Aanbrengen diverse bestratingmaterialen : 206 ton. -Ingehuurd extern transport : 125 ton. - Afval : 67 ton. - Woonwerk verkeer : 8 ton. totaal: ton 4.1. Bepaling van 70/80% bijdrage van de uitgewerkte ketenanalyses Vastgesteld kan worden dat de uitgewerkte onderwerpen in de ketenanalyses gezamenlijk = ton / = 88% van de totale scope 3 emissiebronnen.