Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis"

Transcriptie

1 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis"

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Wat is een ketenanalyse Activiteiten Koninklijke Woudenberg Opbouw 4 Stap 1: Globale berekening van scope 3 emissies 5 Stap 2: Keuze van ketenanalyses 6 Stap 3: Identificeren van schakels in de keten 7 Stap 4: CO 2 uitstoot per schakel in de keten 8 Stap 5: Reductiemaatregelen Totalen 11 Reductiemaatregelen 12 2 Bijlagen 15 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 2/15

3 1 Inleiding In het kader van het behalen van niveau 5 op de CO 2 -Prestatieladder voert Koninklijke Woudenberg een analyse uit van een GHG (Green House Gas) genererende keten. Dit document beschrijft de ketenanalyse van stalen kozijnen in het project 'Mauritshuis'. Deze ketenanalyse is opgesteld door Koninklijke Woudenberg onder begeleiding van CO 2 seminar.nl Wat is een ketenanalyse Een ketenanalyse houdt in dat van een bepaald product of dienst de CO 2 uitstoot wordt berekend van de gehele keten. Met de gehele keten wordt de gehele levenscyclus van het product bedoeld: van inwinning van de grondstof tot en met verwerking van afval (of recycling) Activiteiten Koninklijke Woudenberg Koninklijke Woudenberg is na de 2e wereldoorlog uitgegroeid tot een eigentijds restauratiebouwbedrijf. Er zijn een groot aantal tot de verbeelding sprekende projecten gerealiseerd en vele monumenten gerestaureerd. Koninklijke Woudenberg is een Erkend Restauratiebouwbedrijf (ERB) en aangesloten bij de Vakgroep Restauratie. Als partner voor opdrachtgevers en ontwerpers spelen wij een rol in het behoud, restauratie en de ontwikkeling van het Cultureel Erfgoed. De kwaliteit van onze restauratie- en renovatiewerkzaamheden blijft gewaarborgd door onze goed opgeleide specialistische vaklieden. Koninklijke Woudenberg investeert voortdurend in personeel en onderneming. Wij investeren in opleiding en kennis om invulling te geven aan onze ambitie, waaronder restauratie. Met onze visie willen wij bouwen aan de toekomst. Met behoud en kennis van het ambacht, aangevuld met moderne technieken, zorgen wij mede dat het Cultureel Erfgoed voor de volgende generaties behouden blijft. 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 3/15

4 1.3. Opbouw In dit rapport presenteert Koninklijke Woudenberg de ketenanalyse van de stalen kozijnen in het project "Mauritshuis". De opbouw van het rapport is als volgt: Stap 1: Globale berekening van scope 3 emissies Stap 2: Keuze van ketenanalyse Stap 3: Identificeren van schakels in de keten Stap 4: CO 2 uitstoot per schakel in de keten Stap 5: Reductiemaatregelen 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 4/15

5 Stap 1: Globale berekening van scope 3 emissies Voordat wordt bepaald welke ketenanalyse uitgevoerd wordt, maakt een berekening overzichtelijk wat de meest significante scope 3 emissiebronnen zijn. Onderstaand overzicht geeft dat overzicht weer. Voordat wordt bepaald welke ketenanalyse uitgevoerd wordt, maakt een berekening overzichtelijk wat de meest significante scope 3 emissiebronnen zijn. Onderstaande tabel geeft dat overzicht weer. aanwezig Scope 1/2 Omvang Ranking geschat in CO2/jr Upstream Scope 3 Emissions 1. Purchased Goods & Services Ja Nee ton 1 2. Capital Goods Ja Nee 146 ton 2 3. Fuel- and Energy Ja Ja 10,87 ton 4 4. Transportation & Distribution Ja Nee 0 ton 5. Waste Generated in Ja Nee 42,01 ton 3 Operations 6. Business Travel Nee n.v.t n.v.t. 7. Employee Commuting Ja Gedeeltelijk 4,22 ton 5 8. Leased Assets Nee n.v.t n.v.t. Downstream Scope 3 Emissions 9. Transportation & Distribution Ja Nee, in cat. 4 n.v.t. Sold Goods 10. Processing of Sold Products Nee n.v.t n.v.t. 11. Use of Sold Products Nee n.v.t n.v.t. 12. End-of-Life Treatment of Sold Products ja zie bijlage 3, opgenomen in punt 5. n.v.t. Nee n.v.t n.v.t. 13. Leased Assets (Downstream) 14. Franchises Nee n.v.t. n.v.t. 15. Investments Nee n.v.t. n.v.t. De achterliggende berekeningen zijn terug te vinden in de Dominantieanalyse scope 3 Koninklijke Woudenberg' met de daarbij behorende bijlagen 1 t/m 4. 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 5/15

6 Stap 2: Keuze van ketenanalyses Koninklijke Woudenberg zal conform de voorschriften van de CO 2 -Prestatieladder 2.2 uit de top 2 een emissiebron moeten kiezen om een ketenanalyse van te doen. De top 2 betreft: 1. Purchased Goods & Services - Ingekochte goederen en diensten 2. Capital goods - kapitaalgoederen Door Koninklijke Woudenberg wordt er voor gekozen om één ketenanalyse te maken van een product uit de categorie Ingekochte goederen en diensten. De invloed op de inkoop is beperkt maar de impact van de projecten op het milieu is groot. Een relatief kleine reductie zorgt voor een grote absolute besparing. Binnen deze categorie is gekozen voor de inkoop van stalen kozijnen. Dit is gedaan omdat dit voor Koninklijke Woudenberg een grote en constante inkoopstroom is. 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 6/15

7 Stap 3: Identificeren van schakels in de keten In dit hoofdstuk worden de schakels in de keten in kaart gebracht. Onderstaand schema presenteert de schakels in de keten van de stalen kozijnen. Figuur 1 Keten stalen kozijnen in project 'Maurtishuis'. Per schakel zal in onderstaande tabel de partner worden gepresenteerd. Categorie Grondstof / Hoogovens Transport Productie Transport Montage (uitvoeren projecten) Gebruik en onderhoud Demontage staal Transport Recycling / hergebruik Partner(s) Onbekend Onbekend MHB b.v. MHB b.v. MHB b.v. Gebruiker Nog onbekend Nog onbekend Nog onbekend 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 7/15

8 Stap 4: CO 2 uitstoot per schakel in de keten In dit hoofdstuk wordt per schakel uit de keten (zie figuur 1) de CO 2 uitstoot berekend. Het gaat hierbij om de totale CO 2 uitstoot over de gehele keten van het door Koninklijke Woudenberg gebruikte staal ten behoeve van het project 'Mauritshuis'. Alle schuin gedrukte getallen in deze berekening zijn schattingen. De uitgebreide berekening is te vinden in bijlage 1. Grondstoffen / Hoogovens De eerste schakel van de keten is het inkopen van de grondstoffen om het vervolgens te verwerken in hoogovens. Omdat onbekend is waar de grondstoffen vandaan komen is er een aanname gedaan dat de grondstoffen vanuit Rusland worden aangeleverd met een 20t vrachtwagen. Onderstaande tabel rekent bovenstaande hoeveelheden ingekocht staal om naar CO 2 uitstoot. De conversiefactor is gekozen n.a.v. een onderzoek naar de beschikbare conversiefactoren van staal. Het constructiestaal uit het rapport van TNO komt het dichtst in de buurt bij het staal dat door Koninklijke Woudenberg is gebruikt. Totale hoeveelheid ingekocht staal (St 37-2 K) CO 2 uitstoot hoogovens 4 ton 1,09 ton CO 2 /ton staal* kg CO 2 Totaal kg CO 2 * Bron: Ontwerprichtingen duurzame portalen, TNO, 18 februari 2011 Transport grondstoffen Er is aangenomen dat het staal afkomstig is uit Rusland. Het transport gebeurt per vrachtwagen met een lading van meer dan 20 ton. De afstand die de vrachtwagen moet afleggen wordt geschat op 2300 km. Het staal wordt getransporteerd naar de locatie van MHB B.V. te Herveld. CO 2 uitstoot transport grondstoffen Staal t.b.v. de kozijnen 4 ton 2300 km 0,11 kg CO 2 /tonkm* kg CO 2 Totaal kg CO 2 *Handboek CO2-Prestatieladder v2.2, pagina 68 Productie en conservering kozijnen Bij MHB B.V. te Herveld worden het staal verwerkt tot stalen kozijnen. Daarna worden de kozijnen geconserveerd. Productie en conservering staal Productie 4 ton 2,3 kg CO 2 /ton staal** 9.200, kg CO 2 Poeder coaten 4 ton kg CO 2 /ton staal* kg CO 2 Totaal kg CO2 *Bron: Ketenanalyse Anton Constructiewerken conservering staal ** Eco-invent 2.o 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 8/15

9 Transport naar de projectlocatie De stalen kozijnen worden vanuit MHB B.V. te Herveld getransporteerd naar de projectlocatie te Den Haag. CO 2 uitstoot transport kozijnen naar projectlocatie Transport kozijnen 4 ton 125 km 0,11 kg CO 2 /tonkm* 55 kg CO 2 Totaal 55 kg CO 2 * Bron: Handboek CO2-Prestatieladder v2.2, pagina 68 Assemblage op de projectlocatie Op de projectlocatie worden de stalen kozijnen gemonteerd. Hiervoor zijn de volgende werkzaamheden opgenomen. Voor het woon-werk verkeer van de medewerkers van MHB B.V. is een aanname gedaan van 50km enkele reis. De medewerkers van MHB B.V. hebben gebruik gemaakt van een mobiele kraan (15-25 ton). Voor het project zijn 5 medewerkers van MHB b.v. met drie auto's 17 werkdagen bezig geweest met de montage. CO 2 uitstoot transport kozijnen naar projectlocatie Woon-werk verkeer 5 pers., 3 auto's 50 km 0,215 kg CO 2 /tonkm* 657,90 kg CO 2 Mobiele kraan (15-25 ton) 17 werkd. 4 u / p.d. 46,73 kg CO 2 / uur** 3.177,64kg CO 2 Totaal kg CO 2 * Bron: Handboek CO2-Prestatieladder v2.2, pagina 68 ** Bron: Project Carbon Calculator Bam Onderhoud / gebruik Het bouwwerk, en dus het staal, zal naar verwachting een levensduur hebben van 50 jaar alvorens weer grootschalig onderhoud noodzakelijk zal zijn. Tijdens de levensduur dienen de kozijnen wel twee keer per jaar goed gereinigd te worden echter zal er geen onderhoud aan het staal noodzakelijk zijn. Demontage Het energieverbruik van de werkzaamheden om het staal te demonteren komt overeen met het energieverbruik van het monteren van de stalen kozijnen. Daarom wordt voor deze schakel in de keten dezelfde berekening gebruikt als het monteren van staal. CO 2 uitstoot transport kozijnen naar projectlocatie Woon-werk verkeer 5 pers., 3 auto's 50 km 0,215 kg CO 2 /tonkm* 657,90 kg CO 2 Mobiele kraan (15-25 ton) 17 werkd. 4 u / p.d. 46,73 kg CO 2 / uur** 3.177,64kg CO 2 Totaal kg CO 2 * Bron: Handboek CO2-Prestatieladder v2.2, pagina 68 ** Bron: Project Carbon Calculator Bam 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 9/15

10 Transport t.b.v. hergebruik / recycling Als het staal uit de projecten verwijderd is, wordt dit direct getransporteerd naar een bedrijf dat het staal weer hergebruikt. Er is een aanname gedaan dat MHB b.v. de stalen kozijnen weer inneemt om de elementen her te gebruiken. CO 2 uitstoot transport naar CM Staal Transport kozijnen 4 ton 125 km 0,11 kg CO 2 /tonkm* 11,88 kg CO 2 Totaal 11,88 kg CO2 * Bron: Handboek CO2-Prestatieladder v2.2, pagina 68 De ketenanalyse stopt bij deze schakel omdat het staal bij MHB b.v. wordt hergebruikt en aan zijn tweede (of derde, vierde) leven begint. Voor de producten die er dan uit worden vervaardigd zal een aparte ketenanalyse gemaakt moeten worden. 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 10/15

11 Stap 5: Reductiemaatregelen Om een overzicht te geven van de totale CO 2 uitstoot van de keten wordt onderstaand een tabel en een taartdiagram gepresenteerd. Nu de CO 2 uitstoot over de gehele keten bekend is worden reductiedoelstellingen opgesteld om deze CO 2 uitstoot te reduceren. 1.1 Totalen Fase Totaal (kg CO2) Percentage Hoogovens ,06% Transport ,17% Productie ,88% Transport 55 0,06% Assemblage op het project ,32% Gebruik & onderhoud 0 0,00% Demontage ,45% Recyclen 55 0,06% Totaal % Tabel: Overzicht CO 2 uitstoot per schakel uit de keten (in ton CO 2 ). CO2 uitstoot keten 0% 5%0% 5% 1% 0% 89% Transport Productie Transport Assemblage op het project Gebruik & onderhoud Demontage Recyclen Grafiek: Resultaat ketenanalyse stalen kozijnen 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 11/15

12 Reductiemaatregelen Koninklijke Woudenberg ziet zichzelf als een middenmotor wat betreft de emissie in scope 3. De mate van invloed binnen de keten is klein. Omdat Koninklijke Woudenberg veelal een coördinerende rol hebben is het wel mogelijk om eisen te stellen aan het leveranciers. Met het inzicht dat is verkregen met de ketenanalyse kan Koninklijke Woudenberg in het vervolg gerichter eisen stellen aan haar ketenpartners. De volgende reductiedoelstellingen zijn daarbij bepaald: - De grootste emissiebron is de productie en met name de conservering van het staal. Deze wordt met name veroorzaakt door de wijze van conservering. Bij de aanschaf van nieuwe metalen onderdelen gaat Koninklijke Woudenberg kijken naar andere mogelijkheden. Een voorbeeld kan zijn om te kiezen voor thermisch verzinken in plaats van coaten. Uit het rapport van Anton Constructiewerken blijkt een conservering middels thermisch verzinken een lagere CO2-uitstoot ten gevolge te hebben. Dit is wel afhankelijk van de levensduur en de gewenste kwaliteit. Per project kan Koninklijke Woudenberg de opdrachtgever adviseren over de mogelijkheden. - Een tweede reductiemaatregel kan zijn om meer te gaan carpoolen naar de projectlocatie. In dit project zijn de medewerkers met drie busjes naar de projectlocatie gereden. In het vervolg zou dit ook met bijvoorbeeld met minder busjes kunnen. Met deze reductie verwacht Koninklijke Woudenberg een reductie van 5% in de keten te behalen in 2019 t.o.v Het doorrekenen van deze maatregelen heeft als gevolg dat de footprint er als volgt uit komt te zien: Reductiemogelijkheden Conservering van het staal: 4 ton 4700 kg CO2 / ton staal ,00 Montage en demontage 17 werkd. 2 auto's 0,215 kg CO2 / km 366 Totaal: kg CO2 kg CO2 kg CO2 Hierbij is als fictief voorbeeld aangehouden dat al het staal thermisch wordt verzonken in plaats van gepoedercoat. 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 12/15

13 Totaal bij nieuwe footprint: Fase Reductie Totaal (kg CO2) Percentage Hoogovens ,43% Transport ,05% Productie Conservering ,16% Transport 55 0,22% Assemblage op het project > Carpoolen 366 1,46% Gebruik & onderhoud 0 0,00% Demontage > Carpoolen 366 1,46% Recyclen 55 0,22% Totaal % Verschil: -71% Tabel: Reductie CO 2 uitstoot per schakel uit de keten (in ton CO 2 ). 2% 0% 0% 1% 18% 4% Hoogovens Transport Productie Transport 75% Assemblage op het project Gebruik & onderhoud Demontage Grafiek: Resultaat na reductie onderhoud / gebruik. 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 13/15

14 Colofon auteur(s) Miranda van Dongen, Nick van Moerkerk kenmerk Ketenanalyse stalen kozijnen in project 'Mauritshuis' datum 12 januari 2015 versie 1.2 status Definitief Gecontroleerd door: Martin Vos 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 14/15

15 2 Bijlagen Bijlage 1: Berekening bij ketenanalyse staal in project.xsl; Bijlage 2: Mourik ketenanalyse 2.pdf; Bijlage 3: ketenanalyse Anton Constructiewerken conservering staal.pdf 4.A.1_2 Ketenanalyse stalen kozijnen in project "Mauritshuis" 15/15