Informatiegids 2016 2017
Weinig dingen helpen een mens meer dan hem verantwoordelijkheid te geven en te laten merken dat je hem vertrouwt. Booker T. Washington Informatiegids OZC Orion 2016-2017 2
VOORWOORD Met genoegen presenteren wij u hierbij de informatiegids van Onderwijs Zorg Combinatie (OZC) Orion voor het schooljaar 2016 2017. Orion is een voorziening voor kinderen in de basisschoolleeftijd en komt voort uit een intensieve samenwerking tussen Stichting Openbaar Primair en Speciaal Onderwijs Leiden (PROO leiden) en Cardea. OZC Orion biedt een combinatie van onderwijs en zorg aan kinderen van 3 tot en met 12 jaar uit Leiden en de regio. Kinderen op Orion hebben dusdanige gedragsproblemen, dat zij binnen het regulier of speciaal basisonderwijs niet goed kunnen functioneren en niet aan leren toekomen. In kleine groepen werken leerkrachten samen met pedagogisch medewerkers aan de ontwikkeling van de kinderen. Per kind wordt bekeken wat de beste combinatie tussen onderwijs en zorg is. OZC Orion hecht aan een goede samenwerking met de ouders. Wanneer een kind geplaatst wordt op Orion wordt er een gezinsbegeleider aan het gezin gekoppeld. Op deze manier zorgen we voor een sluitend ondersteunend netwerk om het kind heen. In ons onderwijszorgplan 2015 2019 kunt u onze missie, visie en andere onderbouwingen van onze begeleiding vinden, alsmede een uitgebreide beschrijving van onze doelen en middelen. Hierin zijn alle achtergronden en de doelen in ons handelen nauwkeurig uitgeschreven. Vanuit dit onderwijs-zorgplan hebben we ook ontwikkeldoelen voor het komende schooljaar voor ons als team gedefinieerd. Op die manier streven wij een constante verbetering van de kwaliteit van begeleiding na. Dit onderwijszorgplan is op te vragen bij school. In deze informatiegids kunt u informatie vinden over onze organisatie, onderwijs- en zorg aanbod, leerlingenzorg, doelstellingen voor komend schooljaar, protocollen en overige belangrijke informatie betreffende Orion. Waar wij spreken van ouders bedoelen wij alle volwassenen die de zorg hebben over de kinderen. Als u naar aanleiding van de schoolgids vragen, opmerkingen en/of suggesties heeft, horen wij die graag! Schroom niet om langs te komen. We maken graag tijd voor u. Het team van Orion Onderwijs Zorg Combinatie Orion Stichting Openbaar Primair en Speciaal Onderwijs Leiden Cardea Jeugdzorg Simon Smitweg 7 Maresingel 3 Elisabethof 23 2353 GA Leiderdorp Leiderdorp T 071 589 92 60 F 071 541 89 34 E info@ozc-orion.nl www.ozc-orion.nl INHOUD 2316 HA Leiden 353 EW T 071 524 76 70 F 071 523 07 82 mail@prooleiden.nl www.prooleiden.nl T 071 579 50 50 F 071 579 50 59 E info@cardea.nl www.cardea.nl Informatiegids OZC Orion 2016-2017 3
INHOUD VOORWOORD 1 INHOUD 4 INLEIDING 6 1 HOE WIJ WERKEN 7 1.1 LEEFTIJD KINDEREN 8 1.2 ONDERWIJS ZORG 8 1.3 DOELEN VOOR EEN PLAATS OP ORION 9 1.4 AANMELDING EN PLAATSING 10 2 NA DE PLAATSING 13 2.1 GROEPSINDELING 13 2.2 IN,- DOOR- EN UITSTROOM 16 3 ONDERWIJS ZORG 17 3.1 SAMENWERKING IN DE GROEP 17 3.2 ONDERWIJSAANBOD 18 3.3 ZORGAANBOD 18 3.4 GEBRUIKTE METHODEN 19 3.4.1 Algemeen 19 3.4.2 Orion 3-6 21 3.4.3 Orion 6-12 22 4 HANDELINGSPLANNING 24 4.1 Orion 3-6 24 4.1.1. Driehoeksgesprek 24 4.1.2. Eindgesprek 4.2 Orion 6-12 24 5 KIND VOLGSYSTEEM 25 5.1 ORION 3 6 25 5.2 ORION 6-12 25 6 HET TEAM 27 6.1 OVERLEGVORMEN 27 6.2 HET TEAM VAN OZC ORION 28 7 ORION EN OUDERS 30 7.1 HEEN-EN-WEERSCHRIFT 30 7.2 INFORMATIEBIJEENKOMST 31 7.3 MEDEZEGGENSCHAPSRAAD 31 Informatiegids OZC Orion 2016-2017 4
8 TIJD VOOR SCHOOL 32 8.1 SCHOOLTIJDEN 32 8.2 ONDERWIJSTIJD 32 8.3 PAUZE 32 8.4 LEERPLICHT 33 8.5 VERLOF AANVRAGEN 33 8.6 SCHOOLVERZUIM 33 8.7 VAKANTIEROOSTER 34 8.8 STUDIEDAGEN 34 9 OVERIGE BELANGRIJKE ZAKEN 35 9.1 GELDELIJKE BIJDRAGEN VAN OUDERS 35 9.2 VERVANGING VAN PERSONEEL 35 9.3 FEESTEN EN EXCURSIES 35 9.4 VERVOER 35 9.5 SCHADE EN AANSPRAKELIJKHEID 36 9.6 VERZEKERINGEN 36 9.7 KLACHTEN 36 9.8 INZAGERECHT 37 9.9 PRIVACY 38 9.10 SAMENWERKING MET CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN 38 10 UITSTROOMGEGEVENS 39 10.1 UITSTROOM ORION 3 6 39 10.2 UITSTROOM ORION 6 12 39 11 SPEERPUNTEN 2014-2015 40 11.1 VOOR BEIDE AFDELINGEN 40 11.2 ORION 3 6 40 11.3 ORION 6 12 40 12 BOVENSCHOOLSE AFSPRAKEN 41 12.1 VRAGEN, ZORGEN EN KLACHTEN 41 12.2 PROTOCOL LEERPLICHT EN VERLOF 43 12.3 PROTOCOL GEDRAGSREGELS EN AFSPRAKEN 43 12.4 PROTOCOL TOELATING EN VERWIJDERING VAN LEERLINGEN 43 12.5 PROTOCOL ZITTEN BLIJVEN 43 12.6 PROTOCOL TEGEN PESTEN EN PROTOCOL TEGEN DIGITAAL PESTEN 44 12.7 PROTOCOL DOSSIERVORMING LEERLINGEN 44 12.8 PROTOCOL VEILIGHEID OP SCHOOL EN HET VEILIGHEIDSPLAN 44 12.9 PROTOCOL TEGEN AGRESSIE EN GEWELD 45 12.10 PROTOCOL VERVANGING BIJ ZIEKTE EN VERLOF VAN PERSONEEL 45 12.11 PROTOCOL ONDERWIJSONDERSTEUNING ZIEKE LEERLINGEN 45 12.12 PROTOCOL MEDISCHE HANDELINGEN 45 12.13 MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING 45 12.14 PROTOCOL GEZAG, OMGANG EN INFORMATIE 46 12.15 PROTOCOL VERZEKERINGEN 46 12.16 BURGERSCHAP EN INTEGRATIE 46 12.17 GODSDIENSTIG- EN HUMANISTISCH VORMINGSONDERWIJS IN DE OPENBARE SCHOOL 46 Informatiegids OZC Orion 2016-2017 5
INLEIDING Binnen onderwijs zorg combinatie Orion bieden Cardea (jeugdzorg) en PROO Leiden (onderwijs) een combinatie van zorg en speciaal onderwijs (SO, Cluster IV) aan leerlingen van 3 tot en met 12 jaar met (ernstige) gedragsproblemen. De zorg wordt echter niet alleen aan de leerlingen geboden, maar aan leerling én gezin/systeem. OZC Orion heeft als schooleenheid één brinnummer. Deze onderwijseenheid bestaat echter uit twee afdelingen: Orion 3-6 voor kinderen in de leeftijd van 3 tot en met 6 jaar en Orion 6-12 voor kinderen in de leeftijd van 6 tot en met 12 jaar. Doorstroom vanuit de afdeling 3-6 naar de afdeling 6-12 is niet gebruikelijk en zeker ook niet de doelstelling. In de afgelopen 5 jaar is gemiddeld 7 % van de leerlingen van Orion 3-6 doorgestroomd naar Orion 6 12. Er is dus nadrukkelijk geen sprake van een doorgaande lijn van onder- naar midden en bovenbouw in de school. Beide afdelingen hebben dan ook een andere opdracht. Kinderen binnen Orion 3-6 worden aangemeld vanuit een 'zorgtraject'. De hulpvraag van ouders, in overleg met het jeugd & gezinsteam richt zich op kind- en systeemfactoren. Binnen Orion 3-6 is vanuit onderwijs de opdracht om binnen een, tot maximaal twee jaar in de integrale samenwerking het kind te observeren, de ondersteuningsbehoeften in kaart te brengen, de ontwikkeling gericht te stimuleren in samenwerking met het systeem en een advies te geven over een passende onderwijsplek voor het kind. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 6
1 HOE WIJ WERKEN Binnen Orion 6-12 is in samenwerking met Cardea de opdracht onderwijs en zorg te bieden aan leerlingen met ernstige sociaal-emotionele of gedragsproblematiek die op dit moment niet in staat zijn om te functioneren binnen de beschikbare zorgstructuur van het regulier of special onderwijs eventueel in combinatie met ambulante hulp vanuit de jeugdhulpverlening. Met als ultiem doel dezeleerlingen weer succeservaringen op te laten doen in het onderwijs, zodat zij aan het einde van de basisschool, en waar mogelijk eerder, voldoende zijn toegerust om te kunnen doorstromen naar een andere onderwijsplek. Veel aandacht wordt besteed aan het opbouwen van een identiteit als leerling, waarbij naast het stimuleren van de leerontwikkeling en de werkhouding ook veel aandacht uitgaat naar het reguleren van gedrag en het aanleren van sociale vaardigheden. Voor beide afdelingen geldt dat de samenwerking met ouders een noodzakelijke voorwaarde is, zodat een pedagogische driehoek (en daarmee een eenheid voor het kind) ontstaat waarin zowel op school als thuis de totale ontwikkeling van het kind gestimuleerd wordt. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 7
1 HOE WIJ WERKEN 1.1 Leeftijd kinderen Orion biedt zorg en onderwijs aan kinderen van 3 tot en met 12 jaar. Orion is verdeeld in twee afdelingen omdat jonge kinderen andere onderwijs- en zorgbehoeften behoefte hebben dan oudere kinderen. Er is een afdeling voor kinderen van 3 tot en met 6 jaar (3-6) en één voor kinderen van 6 tot en met 12 jaar (6-12). Wij wijzen u er op, dat in de gids specifiek wordt vermeld, dat bepaalde informatie alleen geldt voor Orion 3 6 of Orion 6-12 vanwege verschillen in toeleiding, aanbod en aanpak. 1.2 Onderwijs Zorg In de groepen worden onderwijs en behandeling geïntegreerd aangeboden. De aanpak van leerkrachten en pedagogisch medewerkers is nauw op elkaar afgestemd. Onderwijs en zorg zijn aanvullend en ondersteunend aan elkaar. Een kind heeft in een onderwijs-zorggroep te maken met slechts één leefklimaat, waarbinnen onderwijs- en behandelactiviteiten plaatsvinden. Uitgangspunt is een zogenaamd groeimodel, waarin gestart wordt met veel zorg, geleidelijk de behoefte aan zorg afneemt en de deelname aan onderwijs toeneemt. Multidisciplinaire samenwerking Zorg Onderwijs Dankzij de intensieve behandeling, is een kind steeds beter in staat om zelfstandig in een onderwijssituatie te functioneren en wordt de onderwijstijd vergroot. Concreet betekent dit dat kinderen die nog veel behandeling nodig hebben in eerste instantie veel begeleiding krijgen van de pedagogisch medewerkers. Naarmate een kind meer toe is aan onderwijs wordt een op het kind afgestemd onderwijsprogramma aangeboden. Dit varieert van individueel oefenen van schoolse vaardigheden (schova/leren leren) tot bijna volledig onderwijs, passend bij de onderwijs- en zorgbehoeften van een kind. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 8
1 HOE WIJ WERKEN 1.3 Doelen voor een plaats op Orion Kinderen die Orion bezoeken, hebben naast een onderwijsinhoudelijke hulpvraag ook behoeften op sociaal-emotioneel gebied. Meestal in combinatie met hulpvragen die betrekking hebben op het gezin. Het JGT geeft een verwijzing af naar Orion op basis van drie zogenaamde hoofddoelen waar aan gewerkt wordt: 1 De ontwikkelingsproblemen en -achterstanden zijn verbeterd en/of weggewerkt, 2 De ouders zijn toegerust om beter met het gedrag van het kind om te gaan, 3 De schoolontwikkeling van het kind is verbeterd, op gang gebracht. Samen met de ouders worden de doelen vastgesteld en bepaald op welke manier daaraan gewerkt wordt. Steeds wordt per kind bekeken in hoeverre deze doelen kunnen worden afgestemd op het ontwikkelingsniveau van het kind. Zorgdoelen De zelfredzaamheid van het kind is vergroot; Het is duidelijk wat het kind nodig heeft om zich optimaal te kunnen ontwikkelen; Het inzicht in het eigen functioneren van ouders en het functioneren van hun gezin is vergroot; De opvoedingsvaardigheden van ouders zijn versterkt; De positieve interactie tussen ouders en kind is vergroot; Het sociale netwerk van het gezin is versterkt; De balans draagkracht draaglast is hersteld; De gedragsproblematiek van het kind is verminderd en/of hanteerbaar geworden; Het kind heeft zich positief ontwikkeld op cognitief, sociaal-emotioneel en motorisch gebied. Onderwijsdoelen Het kind is gewend aan een schoolse situatie (het functioneren in een klassengroep, het zich richten op aangeboden taken); De schoolvaardigheden van het kind zijn verbeterd of op gang gebracht; Het kind leert samenwerken en -spelen met andere kinderen in een schoolse situatie; Het kind verkrijgt een goede luisterhouding; Bevordering van een actieve en betrokken houding van het kind bij activiteiten in de groep; Onderwijs op het gebied van de leervoorwaarden ter voorbereiding op vervolg school; We streven een ononderbroken ontwikkelingsproces na en stimuleren de zone van de naaste ontwikkeling bij ieder kind; Zelfstandigheidbevordering, bevordering van het zelfvertrouwen van het kind. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 9
1.4 Aanmelding en plaatsing Orion 3-6 Nadat ereen verwijzing is afgegeven, neemt Orion contact met u op. De gedragswetenschapper en de mentor (een pedagogisch medewerker van de groep) zullen een afspraak voor kennismaking en afstemming met u inplannen. In dit gesprek zullen zij samen met u de verwijzing doornemen en de gestelde doelen verwerken in een ontwikkelingsperspectiefplan (OPP). De mentor heeft ondertussen ook contact met de intern begeleider, schoolpsycholoog en gedragswetenschapper om de plaats in de groep voor te bereiden. Dit team begeleidt het verblijf van alle kinderen, hun benodigde onderwijszorgaanbod en alles wat daarvoor moet worden geregeld. Het ondersteuningsteam regelt ook de verwijzi ng van kinderen naar de vervolgschool. Op grond van de dossiergegevens en recente informatie wordt het OPP verder opgesteld. Hierin worden ook de doelen voor het onderwijs en de zorg, zowel op Orion als thuis geformuleerd. Voor zorg en onderwijs wordt aansluitend een integraal werkplan opgesteld met werkdoelen. Daarna kan het kind gaan beginnen in de groep. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 10
Orion 6-12 Kinderen van 6 tot 12 jaar worden doorgaans vanuit een school verwezen naar OZC Orion als school voor speciaal onderwijs, cluster IV. De verwijzing wordt op advies van de school en het expertteam aangevraagd door de ouders. Fase 1: (Pre-)aanmelding 1.1 De verwijzing voor plaatsing op Orion 6-12 komt binnen bij de schoolpsycholoog of gedragswetenschapper. Een verwijzing wordt geschreven door een officiële verwijzer, vaak zal dit een JGT medewerker of gezinsvoogd zijn. De verwijzer vult ook hettoeleidingsformulierop de site van Cardea in. Schoolpsycholoog of gedragswetenschapper meldt via de mail aan de leden van de CvB dat er een nieuwe aanmelding binnen is. 1.2 Zodra het dossier binnen is wordt het verspreid onder de leden van de Commissie van Begeleiding (CvB) voor dossieronderzoek. Indien nodig volgt er een observatie bij de verwijzende instantie. Ook een informatieve rondleiding aan ouders op Orion kan binnen deze fase passen om ze te laten zien waar het om gaat. Doel van dit alles is het zo goed mogelijk in kaart brengen van de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van het kind. 1.3 Het aangemelde kind wordt besproken in de CvB. Hier wordt besloten of hij/zij wel of niet toegelaten wordt op Orion. Ook wordt in de CvB bepaald of een kind in een basisgroep of de specialistische groep geplaatst wordt. 1.4 De schoolpsycholoog of gedragswetenschapper belt ouders om hen te informeren over of hun kind wel of niet toegelaten wordt op Orion. 1.5 Groep wordt geïnformeerd, indien nodig vindt overleg plaats. Schoolgezinsbegeleider (SGB) wordt benaderd en maakt een afspraak met het gezin voor een informatiegesprek. Fase 2: Plaatsing 2.1 Informatiegesprek De schoolgezinsbegeleider nodigt ouders uit voor een informatiegesprek op Orion. In dit gesprek worden de werkwijze van Orion toegelicht en worden enkele praktische zaken afgehandeld. 2.2 Startgesprek De schoolgezinsbegeleider nodigt ouders en kind uit voor een startgesprek met leerkracht en PM. Doel van dit gesprek is kennismaking met de leerkracht/pm-er van de groep en te komen tot een inhoudelijke overeenstemming tussen alle Informatiegids OZC Orion 2016-2017 11
betrokkenen zodat op een zorgvuldige manier gestart kan worden. Fase 3: Start op Orion 3.1 De eerste weken op Orion staan in het teken van wennen en het opbouwen van een samenwerkingsrelatie. Ook staan deze weken in het teken van het inventariseren van krachten en vaardigheden die bruikbaar zijn bij het behalen van de gestelde doelen. Deze periode, die maximaal zes weken duurt, wordt afgesloten met een plan voor de korte en lange termijn, waarin doelen worden opgesteld. Dat plan wordt vastgelegd in eenstarthandelingsplan (SHP) en een ontwikkelperspectiefplan (OPP). Informatiegids OZC Orion 2016-2017 12
2 NA DE PLAATSING 2.1 Groepsindeling De afdeling Orion 3 6 bestaat uit drie groepen, waarvan één groep met een specialistisch karakter. De Kleine Beer en de Grote Beer Beide groepen richten zich op de jonge kinderen, die vaak nog moeten groeien in het onderwijs en een grote vraag naar orthopedagogische ondersteuning hebben. Waar mogelijk wordt qua aanbod aangesloten bij een reguliere kleutergroep; dit vooral ter voorbereiding op de vervolgschool. Alle kleuters, die van nature nog een grote behoefte aan spelen hebben, worden begeleid door de pedagogisch medewerkers om de spelontwikkeling op gang te brengen en door te ontwikkelen. Bij de kinderen die al meer onderwijs aankunnen, kan de orthopedagogische begeleiding vooral plaatsvinden in de lessituatie, terwijl de leerkracht met de groep werkt. Naast de groep werken pedagogisch medewerkers veel aan individuele of groepsgerichte trainingen op sociaal-emotioneel gebied. Binnen het onderwijs wordt er veel schoolvaardigheid (schova) training geboden om de leervaardigheden en leervoorwaarden te ontwikkelen bij de kinderen. Er wordt een uitdagende en leerrijke omgeving gecreëerd die kinderen moet uitdagen tot exploreren en tot leren te komen. De Kleine Beer is er voor die kinderen die net de kleuterleeftijd hebben bereikt, die vooral behoefte hebben aan ondersteuning op sociaal emotioneel gebied en die nog niet schoolrijp zijn. De Grote Beer richt zich op de kleuters die naar verhouding wat meer onderwijs aan kunnen en nodig hebben. Kinderen leren om steeds langer en actiever en intensiever deel te nemen aan onderwijsactiviteiten. Daarbij wordt steeds per kind gekeken hoe we zo goed mogelijk kunnen aansluiten bij zijn/haar onderwijsbehoeften. In beide groepen wordt gewerkt met het totaalprogramma IK & KO. Aan de hand van het programma komen diverse thema s aan bod, waarbij verschillende ontwikkelingsgebieden gestimuleerd worden. Om alle kinderen optimaal te laten profiteren van de omgeving vinden er ook groepsoverstijgende en groepsdoorbrekende activiteiten plaats. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 13
De Atlas De Atlas is een gespecialiseerde groep voor kinderen met (een vermoeden van) een autisme spectrum stoornis (ASS). De algehele ontwikkeling van de kinderen wordt gestimuleerd door het aanbieden van behandelings- en onderwijsactiviteiten. De Atlas kenmerkt zich door een hoge mate van structuur in tijd, ruimte en activiteiten, waarbij voorspelbaarheid, prikkelreductie en een gedragsmatige aanpak van belang zijn. In de behandeling is aandacht voor een individueel gerichte aanpak binnen een gevisualiseerd dagprogramma (pictogrammen) en duidelijke regels. Elk kind heeft zijn eigen behandeldoelen die betrekking hebben op het stimuleren van de normale ontwikkeling. Het stimuleren richt zich op de sociaal-emotionele, cognitieve-, spel-, taal-, en motorische ontwikkeling, de communicatie en het contact. Sociale vaardigheidstraining wordt ingepast in de dagelijkse leefsituatie en aan het individuele kind. Nieuwe vaardigheden worden aangeleerd door deze op te splitsen en aan te bieden in kleine stapjes, door voor het kind duidelijk te maken wat van hem verwacht wordt, door aan te sluiten bij zijn interesse en zo nodig eerst te oefenen in een één-op-één situatie. Geleerde vaardigheden worden uitgebreid en in verschillende situaties geoefend. Het omgaan met veranderingen, waarbij overgangs- en wachtmomenten worden ingevuld. Kinderen worden voorbereid op veranderingen. Stapsgewijs wordt gewerkt aan de verbetering van de concentratie en aandachtspanne en aan het ontwikkelen van een goede taak/werkhouding. Schova training wordt individueel of in een groepje van twee à drie kinderen aangeboden. Afhankelijk van wat de kinderen aankunnen, kan worden uitgebreid naar grotere groepen en/of meer uren onderwijs in het programma. De Atlas bestaat uit twee groepen. In allebei de groepen hebben de kinderen individuele werkplekken waar zij volgens de TEACCH methode werken om de zelfstandigheid en de concentratie te vergroten. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 14
Orion 6-12 De afdeling Orion 6 12 bestaat uit vier groepen, waarvan één groep met een specialistisch karakter. Pluto Pluto is een onderbouwgroep in de schoolvoorwaardelijke fase en de fase voor het aanvankelijk leren voor kinderen van 6, 7 en 8 jaar. Hier wordt geobserveerd in hoeverre het kind al een schoolhouding ontwikkeld heeft. Het Onderwijszorgplan wordt daarop afgestemd. De kinderen functioneren op de grens van voorbereidend en aanvankelijk leren en hebben ook nog extra speeltijd nodig. Er zijn maximal 8 kinderen in deze groep. Jupiter Jupiter is een middenbouwgroep voor kinderen van 7-10 jaar die de aanvankelijk leerfase voorbij zijn. In deze groep worden kinderen ondersteund bij de leerstof overstijgende gebieden zoals taakaanpak, plannen, informatieverwerking en faalangst. De kinderen zijn gestart met het aanvankelijk leren tot en met de kerndoelen speciaal onderwijs middenbouw. Er zijn maximal 8 kinderen in deze groep. Mercurius Mercurius is een midden- en bovenbouwgroep, in de leer effectuerende fase voor kinderen van 9-12 jaar. De nadruk in deze groep ligt bij het coachen van leerstrategieën, werkhouding, reflectie, feedback, zelfstandigheid en samenwerken, maar ook het formuleren van eigen leerdoelen en profijt hebben van begeleiding. De kinderen kunnen de kerndoelen speciaal onderwijs van de middenbouw tot de bovenbouw volgen. Er wordt aandacht besteed aan de overgang naar het voortgezet onderwijs. Er zijn maximal 8 kinderen in deze groep. Saturnus Naast de kerngroepen is er één specialistische groep, namelijk Saturnus. Deze groep is ingedeeld naar het niveau van emotieregulatie en leerbaarheid. Er wordt getraind op leervoorwaarden en schoolse vaardigheden. De methodieken van de Informatiegids OZC Orion 2016-2017 15
basisvakken taal, lezen en rekenen zijn in eerste instantie een middel om tot leren te komen. Er wordt ook getraind op sociaal emotionele vaardigheden, zelfbeheersing en zelfvertrouwen om de overgang naar een andere groep te kunnen versoepelen. Ook in deze groep werken onderwijskrachten en pedagogisch medewerkers intensief samen. Er zijn maximaal zes kinderen in deze groep. 2.2 In,- door- en uitstroom Zowel voor de afdeling 3-6 als de afdeling 6-12 is de route voor instroom, doorstroom en uitstroom beschreven in een document waarin alle stappen en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd. Uiteraard zijn deze documenten op Orion aanwezig ter inzage. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 16
3 ONDERWIJS ZORG 3.1 Samenwerking in de groep Binnen de groepen is sprake van een specifiek pedagogisch klimaat, waarbij een heldere structuur, voldoende veiligheid voor het kind en een responsieve houding van het team de kernpunten zijn. De omgeving is zodanig dat de kinderen zich veilig voelen, zelfvertrouwen krijgen en zich (weer) kunnen gaan ontwikkelen. Hiertoe wordt een zekere voorspelbaarheid nagestreefd door te werken volgens een vast dagritme en met zoveel mogelijk bekende medewerkers. In de rustige inrichting zijn veel visuele hulpmiddelen aanwezig die de kinderen helpen zich het dagritme en de groepsregels eigen te maken. De pedagogisch medewerker en de leerkracht geven samen vorm aan de dag. Zoveel als mogelijk wordt in de groep gewerkt, maar er zijn ook momenten waarop in kleine groepjes of individueel gewerkt wordt. Soms is dit buiten de groep in een aparte ruimte. In een poging beide specialismen te verduidelijken hebben we hieronder zowel het onderwijsaanbod als het zorgaanbod beschreven. In de dagelijkse praktijk is een en ander zo verweven en op elkaar afgestemd dat het voor een kind op Orion niet uit moet maken met welke volwassene hij/zij te maken heeft. We evalueren ons handelen voortdurend volgens de Plan-Do-Check-Act-principes. We signaleren problemen en/of mogelijkheden en kansen, we ontwikkelen oplossing en passen op kleine schaal waar mogelijk veranderingen toe, we controleren of de veranderingen het gewenste effect hebben en als dat zo is voeren we de veranderingen, in overleg, verder in. Deze principes dwingen ons steeds weer te kijken of we het goede doen en of we dat ook goed doen. Act Plan Check Do Informatiegids OZC Orion 2016-2017 17
3.2 Onderwijsaanbod Orion 3-6 Wanneer kinderen in de onderwijs-zorggroep toe zijn aan meer onderwijs en in staat zijn aan onderwijsactiviteiten in een groep deel te nemen, wordt de onderwijstijd aangepast. Het onderwijs wordt vormgegeven door middel van instructiegroepen. De kinderen die in aanmerking komen voor de meer groepsgerichte onderwijsactiviteiten dienen over een zeker de taakgerichtheid, luisterhouding en enige mate van leergierigheid te beschikken. In overleg met ouders, de intern begeleider/orthopedagoog, de gedragswetenschapper en het team wordt een geïntegreerd handelingsplan opgesteld. Hierbij wordt een voorlopige planning gemaakt voor de vorm, de aard en de frequentie van het onderwijs. De leerkracht past zijn/haar dagelijks handelen en de instructie aan, aan de mogelijkheden van het kind en evalueert, samen met het multidisciplinaire team en de ouders de vervolgstappen. Passend binnen de doelen die in het ontwikkelperspectiefplan met ouders zijn geformuleerd, wordt steeds weer bekeken hoeveel uren onderwijs het kind aankan. Orion 6-12 Binnen Orion 6-12 wordt de lesstof van het basisonderwijs behandeld. Kinderen zijn veelal individueel bezig op hun eigen niveau. Instructie wordt waar mogelijk in groepjes of klassikaal gegeven. Er wordt veel zelfstandig gewerkt. 3.3 Zorgaanbod Op Orion werken we vanuit de visie, die beschreven is in de methodiek Gezin Centraal (Arjan Bolt, 2006). Een methode die ook binnen de rest van Cardea gebruikt wordt. Uitgangspunt hierbij is een vraag- en oplossingsgerichte houding van de medewerker, die zijn professionaliteit tendienste stelt van de ontwikkeling van de cliënt (ouders). De vragen, behoeften en mogelijkheden van de cliënt staan centraal en zodoende houdt hij de regie over zijn eigen hulpproces. Orion 3-6 In de groepen wordt een intensief aanbod gedaan van korte, concrete activiteiten die later op de dag of in de week worden herhaald. Als kinderen deelnemen aan therapie of trainingen van externe therapeuten (zoals bijvoorbeeld logopedie, fysiotherapie, speltherapie,psychomotorische therapie) worden deze therapieën of trainingen bij voorkeur geïntegreerd in de behandeling. In de groep wordt met het kind gewerkt aan onder andere het (leren) functioneren in een grotere groep, deinteractie tussen de kinderen onderling en met de medewerkers, het vergroten van de zelfredzaamheid en de werk- en luisterhouding van het kind. De mentor (een pedagogisch medewerker van de groep) onderhoudt een intensief contact met de ouders (en hun gezinsbegeleider) en stemt de werkdoelen van het kind in de groep af op de werkdoelen waaraan het gezin thuis werkt. Het kan voorkomen dat de mentor thuis aan een concreet doel komt werken, wanneer dat voor ouders ondersteuning biedt. Voor kinderen die doorstromen naar een vervolgschool worden coaching trajecten geboden. Tijdens de overstap naar de volgende school kan een pedagogisch medewerker deze stap ondersteunen door op de vervolgschool te trainen op concrete werkpunten van het kind. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 18
Orion 6-12 Gedurende de schooldag wordt in de groep met het kind gewerkt aan onder andere het (leren) functioneren in een grotere groep, de interactie tussen de kinderen onderling en met de medewerkers, sociale vaardigheden, het reguleren van emoties, het vergroten van de zelfredzaamheid en de werk- en luisterhouding van het kind. De pedagogisch medewerker onderhoudt een intensief contact met de ouders (en hun schoolgezinsbegeleider) en stemt de werkdoelen van het kind in de groep af op de werkdoelen waaraan het gezin thuis werkt. De schoolgezinsbegeleider draagt zorg voor een optimale afstemming tussen school en thuis waarbij de samenwerking tussen ouders en school centraal staat. 3.4 Gebruikte methoden 3.4.1 Algemeen Dagritmepakket en gebruik van pictogrammen In alle groepen wordt dagelijks gebruik gemaakt van het Dagritmepakket. De dag- routine is de kapstok van onderwijs en zorg. Het is gedefinieerd als terugkerende onderdelen van de dag die normaal gesproken zo verlopen. De bezigheden van kinderen en medewerkers zijn op elkaar afgestemd. Ook wordt gebruik gemaakt van pictogrammen om de dagindeling en de activiteiten in volgorde zichtbaar te maken. De kinderen hebben hier veel steun aan vanwege hun dikwijls zwakke tijdsbesef en behoefte aan overzicht van wat er komen gaat. De leeromgeving wordt hiermee veilig en voorspelbaar voor de kinderen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken is een belangrijke vaardigheid voor kinderen die op hun eigen niveau aan de slag moeten kunnen. Gedurende het schooljaar wordt het zelfstandig werken stapsgewijs opgebouwd, onder andere met behulp van methodieken als Geon en GIP, zodat de kinderen minder begeleiding nodig hebben en beter voorbereid zijn op de vervolgschool. Sociaal-emotionele ontwikkeling Binnen Orion wordt gebruik gemaakt van het sociaal competentie model en leertheoretische principes om een veilig en voorspelbaar pedagogisch klimaat neer te zetten waarin kinderen Informatiegids OZC Orion 2016-2017 19
sociaal-emotioneel kunnen groeien. Door middel van sociaal-emotionele lessen (vergrootglaslessen) wordt kinderen sociale vaardigheden aangeleerd en leren ze hoe ze hun emoties kunnen verwoorden en reguleren. Methodieken waar gebruik van wordt gemaakt in deze lessen zijn; Vergrootglas is het sociaal emotionele programma onderdeel. Door middel van wisselende opdrachten worden onderwerpen behandeld als: emoties, samenwerken, waarden & normen, complimenten geven, seksualiteit, omgaan met boosheid, versterken van zelfvertrouwen en ik-gevoel. Mondelinge taal In de klas wordt veel verteld en voorgelezen over verschillende onderwerpen die aansluiten bij thema s die in de groep aan de orde zijn. Hierbij worden de kinderen alert gemaakt op het woordgebruik en het maken van correcte zinnen en verhaaltjes. Het team kan ondersteuning krijgen van onze spraak-taalpatholoog. ICT Naast de software die door de leerkrachten in de groepen wordt aangeboden, krijgen de kinderen van Orion 6-12 ook ICT-les in de groep. De kinderen werken in een digitale leeromgeving met onder andere een digi-bord en touch screen. Orion heeft een internetprotocol. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 20
3.4.2 Orion 3-6 Beginnende geletterdheid Ook voordat er met het formele leesproces wordt gestart, doen kinderen al veel kennis op over geschreven taal. Spelenderwijs leren kinderen de betekenis van geschreven taal en doen hier allerlei ervaringen mee op. Zij leren bijvoorbeeld dat een boek door iemand geschreven is, dat je naam uit letters bestaat en dat je met het schrijven van een briefje iets voor elkaar kunt krijgen. De interesse voor geschreven taal wordt opgewekt met allerlei activiteiten, waarbij onder andere gebruik wordt gemaakt van materialen uit De Leeslijn. Auditieve training wordt klassikaal door de leerkracht aangeboden, bijvoorbeeld met programma s als Klinkklare Klanken en Oorzaak, maar vindt ook individueel of in kleine groepjes plaats. Wanneer kinderen daar aan toe zijn, zijn er mogelijkheden om met het aanvankelijke leesproces te starten met behulp van de methoden Leessleutel, Letterpret en/of Veilig Leren Lezen. De schrijfmotoriek wordt gestimuleerd met behulp van programma s als Schrijfdans, Schrijfkriebels en oefeningen uit de methoden Handschrift en Mijn eigen handschrift. Beginnende gecijferdheid Ervaringen op het gebied van rekenen en wiskunde worden met behulp van verschillende activiteiten bewust gemaakt en besproken. De belangrijke onderwerpen tellen en getalbegrip, ruimtelijke relaties en constructies, meten, weten en tijd komen regelmatig aan de orde. Er wordt gebruikt gemaakt van delen van bestaande methoden zoals Alles telt, Operatoir rekenen, Zo reken ik ook, hulpprogramma s zoals Ordenen, en van een zelf samengestelde ontdekkist, waarmee allerlei ervaringen worden opgedaan. De computer wordt daarnaast ingezet ter ondersteuning. Sinds twee jaar worden de rekenspellen en het rekenmateriaal van Met Sprongen Vooruit intensief ingezet tijdens de rekenlessen en de rekenkring. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 21
Bewegingsonderwijs Eenmaal per week geeft de leerkracht van de onderwijs-zorggroep een half uur kleutergymnastiek in ons speellokaal. Doel is de kinderen bekend te maken met hun eigen lichaam, verschillende bewegingsvormen en oefening te bieden op dat terrein. In de gymzaal zijn verschillende materialen ter ondersteuning. De zelfredzaamheid wordt geoefend bij het aanen uitkleden. Behandeling van specifieke motorische of psychomotorische problemen gebeurt meestal door een fysiotherapeut van een externe praktijk al dan niet binnen Orion. Daarnaast begeleiden we de kinderen dagelijks ten minste 1 maal een half uur in het begeleid (buiten) spelen, waarbij naast het ontdekken van het eigen lichaam en het oefenen van de motoriek, zij ook leren samen spelen en trainen we de communicatieve vaardigheden. 3.4.3 Orion 6-12 Schrijven Wanneer kinderen starten met aanvankelijk schrijven, wordt gestart met de methoden Schrijfdans, Schrijfkriebels, Handschrift en later gebruiken we ook Mijn eigen handschrift. Lezen Kinderen leren lezen volgens de methode Veilig Leren Lezen, zij gaan vervolgens verder met de methode voor technisch lezen Speciale Leesbegeleiding, en voor begrijpend lezen wordt gebruik gemaakt van TekstVerwerken. Voor de extra oefening gebruiken we de methode Goed gelezen en staat het lezen in een eigen leesboek op het programma. Taal De taalontwikkeling wordt met behulp van de methoden Blokboek taal, Spelling in de Lift plus en Werkwoordspelling in de Lift plus ondersteund. In de hogere groepen worden ook het Blokboek ontleden en Redekundig ontleden Ajodakt gebruikt. Rekenen Kinderen die starten met rekenen, werken met de methoden Alles telt en Alles telt - maatschrift. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van de methode Maatwerk en voor extra oefenstof gebruiken we de Stenvert rekenblocs. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 22
Natuur en techniek Met behulp van de methode In vogelvlucht techniek. wordt gewerkt aan natuureducatie en Aardrijkskunde en geschiedenis De oudere kinderen werken met de methoden De trek en Land in zicht. De jonge kinderen werken vooral ervaringsgericht rondom thema s die tevens verband houden met aardrijkskunde en geschiedenis. Engels De midden- en bovenbouwgroepen krijgen Engels met de methode Real English. Speciale spelbegeleiding/spelmolen Door speciale spelbegeleiding is er extra aandacht voor de spelontwikkeling van kinderen. Met gerichte observaties wordt het niveau en de spelkwaliteit van het kind bepaald. Vervolgens worden de spelmogelijkheden van de kinderen stap voor stap uitgebreid en leren kinderen hoe zij volgens regels met andere kinderen op een prettige manier kunnen samenspelen. Gymnastiek De groepen krijgen twee keer per week gym van een vakleerkracht. Kunst Kinderen leren technieken en vaardigheden op het gebied van tekenen, handvaardigheid en beeldende vorming ontwikkelen en toepassen. Een vakleerkracht begeleidt hen hierbij. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 23
4 HANDELINGSPLANNING Tijdens de eerste gesprekken ( startfase ) worden de verwijzingsvragen vertaald naar werkdoelen voor onderwijs, zorg en het gezin. De doelen van zorg en onderwijs worden op elkaar afgestemd en beschreven in het ontwikkelperspectiefplan. Dit resulteert in integrale handelingsplanning die systematisch geëvalueerd wordt. 4.1 Orion 3-6 4.1.1. Driehoeksgesprek Ongeveer elke zes weken hebben ouders een driehoekgesprek met de gezinsbegeleider en mentor over de voortgang van de werkdoelen van onderwijs en zorg. Samen bespreken zij wat er eventueel bijgesteld moet worden en op welke manier. 4.1.2. Eindgesprek Wanneer in overleg besloten wordt dat het kind kan doorstromen naar een andere voorziening of school vindt er een eindgesprek plaats. Tijdens dit gesprek wordt bekeken of de doelen zijn gerealiseerd en wat er nog nodig is voor een goede overdracht. De uitstroom wordt gepland en afgesproken. 4.2 Orion 6-12 Twee keer per schooljaar is er een gesprek over de voortgang van de totale ontwikkeling. Het ontwikkelingsperspectiefplan en het handelingsplan vormen de leidraad voor deze bespreking. Tijdens het gesprek worden de korte- en lange-termijndoelen van zorg en onderwijs geëvalueerd. Hierbij zijn altijd de ouders, schoolgezinsbegeleider, pedagogisch medewerker, leerkracht en soms een gedragswetenschapper, intern begeleider of andere relevante derden aanwezig. Ook wordt vooruit gekeken naar de mogelijke datum van uitstroom en welke vorm van vervolgonderwijs en/of dagbesteding het beste bij het kind past. Deze gesprekken worden op Orion door het multidisciplinaire team voorbereid zodat iedereen die bij het kind betrokken is steeds weet wat afspraken en doelen zijn. De schoolgezinsbegeleider heeft regelmatig contact met ouders om af te stemmen tussen school en thuis. Het is mogelijk dat het verblijf in Orion wordt afgesloten en dat de schoolgezinsbegeleider nog enige tijd bij het gezin betrokken blijft om bijvoorbeeld de overgang naar een andere school te begeleiden. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 24
5 KIND VOLGSYSTEEM Binnen Orion vinden we het heel belangrijk om de totale ontwikkeling van alle kinderen goed in kaart te brengen om ons handelen zo goed mogelijk af te stemmen op de onderwijsen zorgbehoeften van elk kind. Hiertoe gebruiken we verschillende middelen. Uiteraard zijn ook de dagelijkse observaties en bevindingen van leerkrachten en pedagogisch medewerkers van groot belang. 5.1 Orion 3 6 De algehele ontwikkeling van het kind wordt gevolgd aan de hand van het Ontwikkeling Volg Model (OVM). Het OVM is een observatiesysteem waarin allerlei aspecten van de kinderlijke ontwikkeling in de vorm van ontwikkelingslijnen met ontwikkelingsfasen zijn uitgewerkt. De volgende ontwikkelingslijnen zijn uitgewerkt: identiteitsontwikkeling sociaal-emotionele ontwikkeling speel- en werkgedrag (senso)motorische ontwikkeling zintuiglijke ontwikkeling spraak- en taal(denk)ontwikkeling wereldverkenning symboolverkenning. Het instrument wordt gebruikt in de dagelijkse onderwijsleersituatie bij verschillende activiteiten en in gevarieerde situaties. In het komende schooljaar wordt het hele team 3-6 geschoold in de nieuwste digitale versie van het OVM. Naast het OVM gebruikt Orion de Cito-toetsen taal voor kleuters en rekenen voor kleuters om het niveau van het kind te bepalen en vaststellen in hoeverre een kind zich ontwikkelt binnen zijn /haar eigen mogelijkheden. Daarnaast levert het inzicht in de ontwikkeling van het kind ten opzichte van de scores binnen het reguliere basisonderwijs Met behulp van deze gegevens doet de leerkracht een niveaubepaling en wordt duidelijk op welke ontwikkelingsgebieden sprake is van een leerachterstand of -voorsprong. Het leerkrachtgedrag en het onderwijsaanbod wordt hierop afgestemd, zodat een kind altijd op zijn eigen niveau werkt en de juiste instructie krijgt. 5.2 Orion 6-12 Vanaf het moment dat kinderen leerstof krijgen aangeboden via onderwijsmethodes, worden de methode gebonden toetsen afgenomen. De leerkracht houdt de resultaten bij en gebruikt deze bijvoorbeeld om te kijken of het kind de leerstof beheerst. Naast de methode gebonden toetsen worden kinderen op vaste momenten, aan de hand van een toets-kalender, getoetst met behulp van methodeonafhankelijke toetsen van Cito. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 25
Deze toetsen geven aan in hoeverre een kind zich ontwikkelt zoals verwacht mag worden van een kind van zijn leeftijd. De resultaten van deze toetsen staan in het leerlingvolgsysteem, zodat de ontwikkeling van het kind over jaren gevolgd kan worden. Dit is ook de basis om vooruit te kijken naar de verwachting voor toekomst, een zogenaamd didactisch ontwikkelingsprofiel. In de 6-12 worden de sociale competenties in kaart gebracht met behulp van de SCOL (Sociale Competentie Observatie Lijst). Informatiegids OZC Orion 2016-2017 26
6 HET TEAM 6.1 Overlegvormen De teams Orion 3 6 en Orion 6 12 hebben regelmatig overleg over organisatorische en huishoudelijke zaken. Daarnaast hebben de teams wekelijks inhoudelijk overleg. De intern begeleider/orthopedagoog heeft regelmatig orthodidactisch overleg met de leerkrachten over de didactische vorderingen, afstemming van methodieken, bepalen van instructiebehoeften en het leerlingvolgsysteem. Op basis van alle informatie wordt het handelingsplan opgesteld en wordt op onderwijsinhoudelijk vlak bekeken hoe bijvoorbeeld een leerachterstand kan worden ingehaald. De intern begeleider/orthopedagoog coacht de leerkrachten op leerkrachtvaardigheden en groepsmanagement. De gedragswetenschappers van Orion overleggen regelmatig met de gezinsbegeleider en het team van de groep over de realisatie van de doelen, de benodigde aanpak en het aanbod. Tevens coacht de gedragswetenschapper de teamleden op vaardigheden ten behoeve van de samenwerking met kind en gezin tijdens een orthopedagogisch overleg. Intern begeleider/orthopedagoog en gedragswetenschapper coachen samen de teams in hun professionele ontwikkeling op alle gebieden waar zij in de samenwerking mee te maken hebben. Directeur, teamleider, gedragswetenschappers, schoolpsychologen en intern begeleiders/orthopedagogen hebben jaarlijks een aantal bijeenkomsten om de grote lijnen binnen het onderwijs en de zorg op Orion af te stemmen en verder te ontwikkelen. Zij komen dan bijeen in het OZOO (Onderwijs Zorg Ontwikkel Overleg). Tot slot heeft het ondersteuningsteam (3 6) en de Commissie van Begeleiding (6 12) regelmatig afstemming over de in-, door- en uitstroom en de stand van zaken met betrekking tot alle kinderen. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 27
6.2 Het team van OZC Orion Binnen de beide teams werken zowel medewerkers van PROO Leiden als Cardea. Zij zijn over het algemeen gekoppeld aan één van de afdelingen. Orion 3 6 Leerkrachten Pedagogisch medewerkers Onderwijsassistenten Gezinsbegeleiders Gedragswetenschappers Orthopedagoog / Intern begeleider Schoolpsycholoog / Intern begeleider Secretariaat Yolanda Bakker Ria ten Bosch Rita Langendijk Yvette Laman Diny Akkerman Bianca Nieuwenburg Marlieke Weima Melanie de Lange Jolande van Duijne Saskia Nauta Mandy Slingerland Cilleke van Gijzen Michelle Kettenis Brenda Schaeffers Irin Jacques Danielle Kuperus Roos Heukels Jacqueline van Asperen Marjan van de Krogt komen uit het team van Cardea Ilonka von Rudnay Lianne Knoben Chantal de Vries Elise Hoogenboom Annemiek Konings Informatiegids OZC Orion 2016-2017 28
Orion 6 12 Leerkrachten Leerkrachtondersteuner Pedagogisch medewerkers Vakleerkrachten Gezinsbegeleiders Gedragswetenschapper Intern begeleider / schoolpsycholoog Secretariaat Directeur Orion algemeen Administratief medewerker Conciërge Spraak-Taalpatholoog Wilma Sassen Harold Brand Simone Faber Saskia Schakenbos Esther Valentijn Marion Franse Rachèl de Haas Sanne van Leeuwen Marieke Rosdorff Marlou Jenner Reijman Stefanie Noordhuizen Annemarie Polvliet (kunst) René Broekstra Mandy Ravensbergen Marieke Berkheij Wendy van Iersel Annemiek Konings Jaap Ritsema Pien Dol Michel Kiers Caroline Nater Informatiegids OZC Orion 2016-2017 29
7 ORION EN OUDERS OZC Orion hecht aan een intensieve samenwerking tussen ouders, onderwijs en jeugdzorg. Het uitgangspunt is de gelijkwaardigheid in partnerschap van het gezin, het onderwijs en de jeugdzorg. Ouders beschikken over een ruime ervaringsdeskundigheid met betrekking tot hun kind en het team beschikt over professionele deskundigheid. In de samenwerking leren wij van elkaar en zoeken en vinden we gezamenlijk een antwoord op de hulpvragen. Tijdens het verblijf van een kind in één van de groepen, is veel en intensief contact met de ouders. De gezinsbegeleider heeft zeer frequent contact, onder andere via huisbezoeken. De pedagogisch medewerker en leerkracht hebben regelmatig met de ouders contact over de gestelde werkdoelen. De mentor van een kind kan soms dagelijks met de ouders contact hebben. Al deze contacten worden afgestemd op de vragen en behoeften van kind en ouder(s). In de groepen geven vaste teams met elkaar vorm aan het onderwijs en de behandeling volgens een gezamenlijk plan. Het dagprogramma bestaat uit groepsgerichte en individuele activiteiten en wordt aangeboden in twee geschakelde ruimtes. Het kind verblijft op deze wijze de hele dag in hetzelfde leefklimaat. 7.1 Heen-en-weerschrift Orion is geen gewone buurtschool. Kinderen worden dikwijls gebracht en gehaald door een taxi (busje). Daarom ontbreken vaak de vanzelfsprekende contacten tussen ouders en team. Om u toch goed op de hoogte te houden wat er op een dag gebeurt, bestaat er voor Informatiegids OZC Orion 2016-2017 30
Orion 3-6 standaard een zogenaamd heen-en-weerschrift. Daarin beschrijft het team het verloop van de dag. Wij verwachten van u dat ook u een kort verslagje schrijft over wat uw kind heeft gedaan en/of meegemaakt. Ook bij de oudere kinderen wordt soms gebruik gemaakt van het heen-en-weerschrift of wordt via de e-mail of whats app contact onderhouden met ouders. 7.2 Informatiebijeenkomst Tijdens informatiebijeenkomsten avond kunt u kennismaken met de leerkracht(en) en de pedagogisch medewerker(s) van de groep van uw kind en wordt u geïnformeerd over het programma van de groep van uw kind en de daarbij behorende activiteiten. Over informatiebijeenkomsten wordt u geïnformeerd middels de nieuwsbrief. 7.3 Medezeggenschapsraad OZC Orion heeft een medezeggenschapsraad, zoals die bedoeld is bij onderwijsinstellingen. Momenteel bestaat de medezeggenschapsraad (kortweg MR) uit personeelsleden. Komend schooljaar gaan we ook de oudergeleding van de medezeggenschapsraad inrichten. De MR geeft invulling aan de inspraak op het beleid. Daarnaast kan de MR zelf initiatieven ontplooien om bestuur of directie op zaken te attenderen of daarover advies uit te brengen. Over de acties die wij zullen gaan ondernemen om de oudergeleding van de MR vorm te gaan geven zullen wij u middels onze nieuwsbrief informeren. Voor meer informatie kan contact opgenomen worden met de voorzitter van de MR, Wilma Sassen (leerkracht Jupiter). Informatiegids OZC Orion 2016-2017 31
8 TIJD VOOR SCHOOL 8.1 Schooltijden Orion 3-6 Maandag, dinsdag Woensdag Donderdag, vrijdag Orion 6-12 Maandag, dinsdag Woensdag Donderdag, vrijdag van 08.45 tot 15.00 uur van 08.45 tot 11.45 uur van 08.45 tot 15.00 uur van 08.30 tot 14.15 uur van 08.30 tot 12.00 uur van 08.30 tot 14.15 uur 8.2 Onderwijstijd Orion 3-6 Orion 6-12 ochtend 3,25 ochtend 3,5 middag 2,50 middag 2 woensdag 3 woensdag 3,5 week 26 week 25,5 jaar 1352 jaar 1326 vrije dagen 372 vrije dagen 359,5 1363,5 372 = 980 1323,5 359,5 = 966,5 lestijd 940 lestijd 940 marge 40 marge 26,5 8.3 Pauze De pauzes maken ook deel uit van het onderwijs-zorgprogramma. Tijdens deze vrijere momenten besteden we onder andere aandacht aan sociale redzaamheid, samenspel met andere kinderen en het opbouwen en versterken van het spelrepertoire. Dit doen we door met de kinderen het buiten spelen voor te bereiden in de klas, het buiten intensief te begeleiden en na afloop in de klas na te bespreken. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 32
8 TIJD VOOR SCHOOL 8.4 Leerplicht Bijna alle kinderen beleven hun eerste schooldag op vierjarige leeftijd. Dit is een spannende en belangrijke dag voor de ouders en het kind. De kleuter is op die leeftijd nog niet leerplichtig, maar het is goed voor zijn ontwikkeling om samen met leeftijdgenootjes al naar school te gaan. De echte leerplicht begint op de eerste dag nadat een kind vijf jaar is geworden. Soms is een volledige schoolweek te lang voor jonge kinderen. Daarom biedt de Leerplichtwet een mogelijkheid tot vrijstelling. Ouders van een vijfjarige leerling mogen, in overleg met de schooldirecteur, hun kind maximaal vijf uur per week thuis houden. Mocht dit niet genoeg blijken te zijn, dan mag een directeur daar nog vijf extra uren vrijstelling per week bovenop doen. De mogelijkheid voor vrijstelling is uitsluitend bedoeld om overbelasting van de leerling te voorkomen. Zodra een kind zes jaar is, geldt deze mogelijkheid niet meer. Zesjarige kinderen moeten allemaal het volledige onderwijsprogramma volgen. Indien het volledig naar school gaan voor een kind nog moeilijk blijkt te zijn, gaan we in overleg met de leerplichtambtenaar om in een rustige opbouw het kind te laten wennen aan het weer hele dagen naar school gaan. De tempo en wijze van opbouw is daarbij afhankelijk van het kind. 8.5 Verlof aanvragen Als kinderen de leerplichtige leeftijd van 5 jaar bereikt hebben, kan er in principe buiten de schoolvakanties geen extra verlof gegeven worden. Indien er gewichtige redenen zijn om hiervan af te wijken, kan een schriftelijk verzoek ingediend worden bij de schooldirecteur. Deze toetst het verzoek aan de Richtlijnen vrijstelling schoolbezoek buiten de schoolvakanties en overlegt zo nodig met de teamleden of de leerplichtambtenaar. Indien een leerling geen verlof heeft gekregen maar desondanks toch niet op school aanwezig is, zijn wij verplicht hiervan melding te doen bij Bureau Leerplicht. Met vragen, opmerkingen en bezwaren kunt u bij de directeur of leerplichtambtenaar terecht. 8.6 Schoolverzuim Wanneer uw kind ziek is en niet naar Orion kan komen, belt u vanaf 8.30 uur naar Campus Leiderdorp (071-589 92 60) om dit door te geven. De receptioniste zal vervolgens de groep hiervan op de hoogte stellen. Maakt uw kind gebruik van de taxi, dan moet de taxi ook afgebeld worden. Wanneer uw kind hersteld is, kunt u dit laten weten op dezelfde telefoonnummers. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 33
8.7 Vakantierooster Hieronder ziet u een overzicht van de vakanties in het komend schooljaar. Voor een overzicht van de overige vrije dagen verwijzen wij u naar de kalender. Leids Ontzet 3 oktober Herfstvakantie 15 oktober t/m 23 oktober 2016 Sinterklaas 5 december, vanaf 12:00 uur vrij Kerstvakantie 24 december 2016 t/m 8 januari 2017 Voorjaarsvakantie 25 februari t/m 5 maart 2017 Pasen 14 april t/m 17 aril 2017 Meivakantie 22 april t/m 7 mei 2017 Bevrijdingsdag 5 mei 2017 Hemelvaartsdag 25 mei t/m 28 mei 2017 Tweede Pinksterdag 5 juni 2017 Laatste schooldag 7 juli 2017, vanaf 12.00 uur vrij Zomervakantie 9 juli t/m 20 augustus 2017 8.8 Studiedagen De teamleden hebben enkele dagen in het schooljaar een studiedag. Op die dagen zijn alle teamleden bezig met scholing- en ontwikkelingsactiviteiten. Op deze dagen zijn de kinderen vrij. Voor de kinderen uit Orion 3-6 geldt dat zij ook vrij zijn op: Dinsdag 22 november 2016 Dinsdag 6 juni 2017 Er zullen nog twee studiedagen gepland worden, hiervan wordt u tijdig op de hoogte gebracht. Voor de kinderen uit Orion 6-12 geldt, dat zij vrij zijn op: Dinsdag 11 oktober 2016 Woensdag 14 december 2016 Maandag 13 maart 2017 Vrijdag 19 mei 2017 Informatiegids OZC Orion 2016-2017 34
9 OVERIGE BELANGRIJKE ZAKEN 9.1 Geldelijke bijdragen van ouders Voor kinderen die onderwijs volgen op Orion wordt geen vrijwillige ouderbijdrage aan ouders gevraagd, zoals dat vaak gebruikelijk is op een reguliere school. In de Jeugdwet is vastgelegd dat voor jeugdhulp in de vorm van verblijf een ouderbijdrage is verschuldigd. Dit gaat om 24-uursverblijf en om dagbehandeling. Sinds 1 jan 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de ouderbijdrage en gaat het CAK (Centraal Administratie Kantoor) voor gemeenten de vaststelling en de inning van de ouderbijdragen uitvoeren. Dus niet meer het LBIO. Huidige situatie Uit overleg tussen Cardea en beleidsadviseurs Holland-Rijnland is het volgende naar voren gekomen: - Er is onzekerheid of Holland-Rijnland tot uitvoering van de ouderbijdrageregeling overgaat. Deze onzekerheid is het grootst t.a.v. de dagbehandeling. - T.a.v. cliënten die na 1 januari 2015 in een 24-uurs of dagbehandelingsproject zijn geplaatst is afgesproken dat zolang er niet op een zorgvuldige en rechtmatige wijze uitvoering gegeven kan worden aan de ouderbijdrage-inning, deze voor nieuwe cliënten opgeschort wordt. In dit kader willen we u er op wijzen, dat de mogelijkheid dat er in de loop van het komende schooljaar een ouderbijdrage betreffende de jeugdzorg betaald moet gaan worden. Uiteraard wordt u hiervan tijdig op de hoogte gebracht. 9.2 Vervanging van personeel Personeel wordt in eerste instantie intern vervangen. Als de afwezigheid langer duurt, wordt gezocht naar vervanging buiten Orion. Bij langdurige afwezigheid van een personeelslid worden de ouders schriftelijk op de hoogte gesteld. 9.3 Feesten en excursies Regelmatig worden uitstapjes georganiseerd die passen binnen het lopende thema of project. Dit kan bijvoorbeeld een bezoek aan de bibliotheek, het postkantoor, de heemtuin of de kinderboerderij zijn. Uiteraard stellen we u op de hoogte van deze uitjes. 9.4 Vervoer Orion 3-6 Ouders brengen hun kind in principe zelf naar Orion. Ouders van kinderen die meer dan 6 kilometer van Orion wonen, kunnen een beroep doen op leerlingvervoer van de gemeente. De gezinsbegeleider kan hierbij ondersteunend en adviserend zijn. Orion 6-12 Kinderen van de 6-12 komen in principe zelfstandig of onder begeleiding van hun ouders naar school. In sommige gevallen kunnen zij gebruik maken van leerlingenvervoer van de gemeente waarin zij wonen. Kinderen die op minstens 6 kilometer van de dichtstbijzijnde Informatiegids OZC Orion 2016-2017 35
toegankelijke school wonen, komen over het algemeen in aanmerking voor deze gemeentelijke vervoersregeling. Er zijn twee mogelijkheden: de gemeente kan zelf aangepast vervoer regelen of kan de kosten van openbaar vervoer voor de leerling (en eventueel de begeleider) vergoeden. Welke variant geldt is afhankelijk van de persoonlijke situatie. Ouders moeten zelf de aanvraag voor vervoer indienen bij de gemeente waarin zij wonen. De gezinsbegeleider kan hierbij wel behulpzaam zijn. 9.5 Schade en aansprakelijkheid Kleding van kinderen en meegenomen spullen van kinderen kunnen kwijt raken of beschadigen. Bij vermissing, diefstal of beschadiging van kleding, spullen, fietsen, e.d. is Orion niet aansprakelijk. Er kan geen beroep gedaan worden op een vergoeding van kosten. 9.6 Verzekeringen Voor de kinderen van Orion geldt een collectieve ongevallenverzekering die via Cardea geregeld is. De stichting PROO Leiden heeft als werkgever een aantal verzekeringen afgesloten die de wettelijke verplichting dekt tot het vergoeden van schade die in de betreffende hoedanigheid aan anderen door onrechtmatig handelen is toegebracht en waarvoor PROO Leiden verantwoordelijk kan worden gesteld. Deze verzekeringen zijn van toepassing op leerkrachten en overig personeel, leden van ouderraden, medezeggenschapsraden en andere personen die zich in het kader van ouderparticipatie beschikbaar stellen voor onderwijsactiviteiten. Uitgebreidere informatie kunt u krijgen bij de directie van Orion. 9.7 Klachten Overal waar mensen samenwerken, kan iets fout lopen. Ook op een school. Scholen zijn verplicht een klachtenregeling te hebben. Als school voelen wij ons verantwoordelijk voor het realiseren van een veilige school met een prettig pedagogisch klimaat. Mochten er ondanks onze inspanningen toch zaken anders gaan dan u verwacht had, dan kunt u ons hierop aanspreken. In de klachtenregeling wordt onderscheid gemaakt tussen klachten over machtsmisbruik en overige klachten. Onder machtsmisbruik verstaan wij seksuele intimidatie, discriminatie, agressie, geweld en pesten. De overige klachten kunnen bijvoorbeeld gaan over begeleiding van leerlingen, toepassing van strafmaatregelen, beoordeling van leerlingen, de schoolorganisatie. Mocht er sprake zijn van ernstige klachten over een vorm van machtsmisbruik ten opzichte van een leerling, dan kunt u een beroep doen op de (interne) contactpersoon, de externe vertrouwenspersoon of een officiële klacht indienen bij de klachtencommissie. Binnen OZC Orion en bij Cardea zijn vertrouwenspersonen benoemd. Bij haar kunt u altijd terecht om, vertrouwelijk, een geval van (vermeend) machtsmisbruik te bespreken. Zij zal naar uw verhaal luisteren en bespreken welke stappen ondernomen zouden kunnen worden. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 36
De contactpersoon kan u doorverwijzen naar de externe vertrouwenspersoon van de school, aangesteld door ons schoolbestuur <en werkzaam voor alle basisscholen die onder dit bestuur vallen>. De externe vertrouwenspersoon is er om met u verder over de klacht te praten en u te ondersteunen bij eventuele verdere stappen. De externe vertrouwenspersoon is onafhankelijk. Ook de gesprekken met deze persoon zijn strikt vertrouwelijk. Als het nodig mocht zijn, wordt de klacht officieel ingediend bij de klachtencommissie. De klachtencommissie onderzoekt dan de klacht en adviseert het bestuur van de school over de te nemen maatregelen. Het bevoegd gezag beslist wat ze met het advies doet en laat dat alle partijen weten. We gaan er vanuit dat u met overige klachten in eerste instantie naar de betrokkene gaat, bijvoorbeeld de leerkracht. Komt u er samen niet uit, dan kunt u bij de directie van de school terecht. Bent u daarna nog niet tevreden dan kunt u het schoolbestuur inlichten dat samen met u naar een oplossing zal zoeken. De externe vertrouwenspersoon voor onze school is te bereiken via de GGD Hollands Midden: Secretariaat PZJ, telefoon 088 308 3342, e-mail: externevertrouwenspersoon@ggdhm.n 9.8 Inzagerecht Op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens hebben ouders of andere wettelijke vertegenwoordigers een aantal rechten met betrekking tot de over hun kind vastgelegde gegevens: het recht om te weten dat gegevens zijn vastgelegd het recht op inzage het recht op aanvulling, correctie en verwijdering het recht om te weten aan wie gegevens zijn verstrekt het recht op verstrekking van gecorrigeerde gegevens aan derden het recht op beroep overige rechten (schadevergoeding, rechterlijk verbod, onderzoek door het College Bescherming Persoonsgegevens). Als u het dossier van uw kind wenst in te zien, kunt u een afspraak maken om dat op school te doen. Er zal dan iemand aanwezig zijn om waar nodig uitleg te geven en vragen te beantwoorden. U kunt dan ook desgewenst aangeven van welke dossierstukken u graag kopieën wilt hebben. Regels en overwegingen inzake kopiëren zijn vastgelegd in een informatieblad dat u op verzoek krijgt overhandigd en of toegestuurd. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 37
9.9 Privacy Informatie over kinderen wordt niet zonder toestemming van de ouders aan derden verstrekt. Medewerkers en stagiaires hebben een geheimhoudingsplicht. Stagiaires krijgen alleen inzage in het dossier als dit relevant is voor met hun stage-activiteiten zoals onderzoek of behandeling (onder supervisie). Foto s en video-opnamen zijn alleen voor intern gebruik. In geval van extern gebruik (bijvoorbeeld voor onderwijs of publicatie) wordt altijd toestemming aan ouders/verzorgers gevraagd. Dit geldt ook voor geanonimiseerde dossiergegevens. 9.10 Samenwerking met Centrum voor Jeugd en Gezin De school van uw kind en het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) werken nauw samen. Binnen het CJG zijn onder andere jeugdartsen, jeugdverpleegkundigen, doktersassistenten en logopedisten werkzaam. Deze medewerkers van de Jeugdgezondheidzorg vormen een vaste schakel tussen het CJG en de basisschool en nemen onder andere deel aan de ondersteuningsteams en IB overleggen van uw school. Ouders wordt daarvoor toestemming gevraagd. De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) wordt u aangeboden door de GGD Hollands Midden. Wat doet JGZ op de basisschool? Wat kunt u van ons verwachten? Op vaste momenten volgen wij de groei en ontwikkeling van alle kinderen. Tijdens de basisschoolperiode nodigen wij alle kinderen uit als ze in groep 2 en 7 zitten. Natuurlijk kunt u naast de vaste momenten altijd contact met ons opnemen als u vragen of zorgen heeft over de gezondheid, ontwikkeling of opvoeding van uw kind. Op verschillende manieren kunnen wij op uw vraag ingaan. Bijvoorbeeld door een advies, een gesprek (volgens Triple P methode), een themabijeenkomst, een cursus etc. Zijn er zorgen over uw kind dan besteden wij daar extra aandacht aan. Samen met u, de ouders/verzorgers, en de school bespreken we wat nodig is om de zorgen aan te pakken. Zonodig overlegt de jeugdarts en/of jeugdverpleegkundige in overleg met u met de huisarts, specialist en/of andere instanties. Een gezond schoolleven is belangrijk. Daarom geven wij adviezen over veiligheid, hygiëne, infectieziekten, omgaan met elkaar, pesten, voeding en beweging en dergelijke. Wij steunen de school bij het uitvoeren van gezondheidsprojecten. Hoe bereikt u het CJG? Wilt u iets vragen of in gesprek met een medewerker van de Jeugdgezondheidzorg van het CJG dan vindt u informatie over de openingstijden op de website van het CJG: www.cjgzuidhollandnoord.nl Klik op uw woonplaats. Alle CJG s zijn telefonisch te bereiken via 088 254 23 84. Een (anonieme) vraag stellen via de website is ook mogelijk. De gezinsbegeleider/leerkracht/pm-er/interne begeleider kan u ook informeren over de bereikbaarheid van de JGZ/ CJG medewerkers die aan de school van uw kind verbonden zijn. Informatiegids OZC Orion 2016-2017 38
10 UITSTROOMGEGEVENS In de onderstaande tabellen staan de gegevens met betrekking tot de uitstroom van het schooljaar 2014-2015. 10.1 Uitstroom Orion 3 6 speciaal basisonderwijs speciaal onderwijs cluster 4 speciaal onderwijs cluster 3 Orion 6-12 Speciaal onderwijs cluster 4 Basisonderwijs 3 leerlingen 1 0 leerlingen 6 leerlingen 1 leerling 2 leerlingen 10.2 Uitstroom Orion 6 12 Tussentijds speciaal onderwijs cluster 4 speciaal onderwijs cluster 3 Vervolgonderwijs voortgezet speciaal onderwijs cluster 4 (1 VMBO TL, 1 VMBO B/K) 1 leerlingen 0 leerlingen 4 leerlingen Informatiegids OZC Orion 2016-2017 39
11 SPEERPUNTEN 2014-2015 In het onderwijs-zorgplan 2015 2019 staat het meerjarenplan beschreven waarin alle aspecten staan die we de komende jaren nieuw of verder willen ontwikkelen. Voor het schooljaar 2016-2017 gelden de volgende speerpunten. 11.1 Voor beide afdelingen Kwaliteitszorg (WMK) systematisch inzetten De organisatie verder ontwikkelen (o.a. aandacht voor verantwoordelijkheden en bevoegdheden) Het versterken van het werken met tablets 11.2 Orion 3 6 Taalaanbod in kaart brengen en vernieuwen. Waar nodig aanschaf van nieuwe materialen en/of een methode. Opstellen dyslexieprotcol voor kleuters, inclusief vroeg-signalering en interventie. 11.3 Orion 6 12 Verder ontwikkelen van didactisch handelen (naar individu en naar groep) Opstellen van een dyslexieprotocol Onderzoeken of de interventiemethode Bouw! van toegevoegde waarde is voor de leerlingen van groep 3 en 4. Onderzoeken hoe er meer planmatig gehandeld kan worden in het onderwijs gericht op de sociaal-emotionele ontwikkeling aan de hand van de resultaten van de SCOL (leerlingvolgsysteem sociaal-emotionele ontwikkeling). 40 Informatiegids OZC Orion 2016-2017