Directieverslag bij jaarrekening 2012 1. Algemene informatie De juridische structuur Lievegoed een statutaire stichting. Eind 2012 vond een juridische fusie plaats met de Hondspol BV, waarbij de Hondspol BV is opgenomen in de Stichting Lievegoed. Direct daarna is de Lievegoed Bedrijven BV opgericht, waarin de bedrijfsmatige activiteiten van de 4 behandelboerderijen zijn ondergebracht. Kernactiviteiten Lievegoed biedt vanuit een antroposofische grondslag zorg aan mensen met psychiatrische of verslavingsproblemen, een verstandelijke beperking of een combinatie hiervan. De meeste zorgvragen bevinden zich in de tweede- en derdelijns zorg. Binnen deze hoofdlijnen van zorg kennen wij diverse werkvormen, zoals: dagbesteding met of zonder woonvormen, klinische en ambulante zorg. Bijzonder is het gebruik van de therapeutische werkgemeenschap op de behandelboerderijen. De ggz-zorg (psychiatrie en verslavingszorg) heeft een landelijke functie en omvat de gehele ggz-keten: van klinische zorg (opname in een introductiecentrum, kliniek of therapeutische (leef)werkgemeenschap), poliklinische zorg of deeltijdbehandeling tot en met nazorg en maatschappelijk herstel en begeleid kleinschalig wonen. De gehandicaptenzorg werkt geconcentreerd in vijf grootstedelijke regio s: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag (doelgroep kinderen; functies dagopvang, dagbesteding en ambulante begeleiding); Utrecht/ Driebergen/ Zeist en Breda (doelgroep volwassenen; functies wonen en dagbesteding).
Kengetallen GGZ Het aanbod psychiatrie en verslavingszorg wordt geboden op 13 kleinschalige afdelingen, met een totale capaciteit van 145 klinische plaatsen, inclusief 39 plaatsen beschermd wonen. Er waren in totaal 2026 clienten in zorg, waarvan 826 nieuw in zorg in 2012. Er werden 1.214 DBC s geopend en 1469 DBC s gesloten. Kengetallen gehandicaptenzorg Het aanbod gehandicaptenzorg betreft 146 intramurale cliënten, en 373 deelnemers aan dagactiviteiten. Er werd 18.164 uren extramurale productie geleverd. Kengetallen personeel Het aantal directe medewerkers in loondienst was 717 (369 FTE). Hiervan werken 588 medewerkers in de directe zorg en 139 in management, ondersteunende diensten of in overig niet cliëntgebonden functies. De interne organisatiestructuur De topstructuur bestaat uit eenhoofdige Raad van Bestuur, twee divisiedirecteuren (VG en GGZ) en een directeur Zorg, tevens eerste geneeskundige. Met het oprichten van de Bedrijven BV is eind 2012 een directeur Lievegoed Bedrijven BV benoemd. De aansturing van de ondersteunende eenheden en staf is binnen het directieteam verdeeld. 2. Belangrijke elementen van het gevoerde beleid Het stringente uitgavenbeleid uit voorgaande jaren is in 2012 voortgezet en waar nodig aangevuld met gerichte investeringen. Onze ambitie voor 2013 is gericht op het verder inhoudelijk ontwikkelen van Lievegoed tot een niche speler, met bijzondere zorg, voor complexe doelgroepen op antroposofische basis. In het kader van deze herpositionering hebben onderstaande onderwerpen in 2012 de agenda bepaald.
a) Overgaan naar één merk, revitalisering van de huisstijl en branding van het A-merk Lievegoed. In de zomer van 2012 zijn we overgegaan naar een nieuwe Naam: Lievegoed, met een als ondertitel antroposofische zorg. We hebben onze missie samengevat in een film van 1 minuut. Deze film kunt u bekijken op onze vernieuwde website: www.lievegoed.nl. Veel tijd en energie is gestoken in ontwikkelen van uitwerken in huisstijl, brochures, website, externe campagne, arbeidsmarktcampagne etc. Het project herprofilering is afgesloten met een debat in De Nieuwe Liefde te Amsterdam.. b) Het ontwikkelen en uitvoeren van een Management Development programma. Dit betekende het vaststellen organisatieprofiel, goed werkgeverschap, goed werknemersschap en leiderschapsprofiel. Dit is uitgewerkt in een MD programma voor VG en voor GGZ. c) Het borgen van een kwaliteitsstandaard passend bij het organisatieprofiel. In 2012 is veel aandacht uitgegaan naar kwaliteitsmanagement, met de focus op cliëntveiligheid. d) Het implementeren van een vernieuwend beleid ter begeleiding van arbeid en gezondheid. e) Het moderniseren en inrichten van de behandelboerderijen We hebben de bedrijven ( 4 behandelboerderijen) administratief en organisatorisch losgekoppeld en in een BV geplaatst, teneinde een gezonde bedrijfsvoering op te zetten en tegelijk de verbinding met de zorg te zoeken door zinvolle, serieus, met meerwaarde etc arbeid te bieden aan clienten.
f) De implementatie van de Zorglijnen Het ontwikkelen en invoeren van Zorglijnen betekende een redesign van het primaire proces in de divisie GGZ. Met de zorglijnen werken we ontwikkelingsgericht in plaats van diagnose-afhankelijk, een benadering die naadloos aansluit bij onze missie en slogan: je bent meer dan je denkt g) Herontwerp voorzieningen rondom Driebergen Voor de 3 locaties VG in Driebergen (Salvia, Hondspol en Nieuw Rijsenburg) willen we naar een herontwerp van de locaties. In samenwerking met ZorgID, onderdeel van VolkerWessels, is een haalbaarheidsstudie opgestart. Deze studies worden in 2013 afgerond. Daaruit moet blijken of er financiële haalbaarheid is en wat de verwachte planning is indien de haalbaarheid positief is. h) Herontwerp regionalisering Randstad Voor de VG locaties in de randstad zijn in 2012 nieuwe locaties gezocht (uitbreiden, afstoten, nieuwbouw etc) in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Eind 2012 zijn voor Rotterdam en Amsterdam nieuwe locaties gevonden, welke na verbouwing in 2013 betrokken kunnen worden. i) Optimalisering IT Bedrijfsvoering en ondersteunende diensten In 2012 hebben we de informatievoorziening, inclusief de informatietechnologie, laten doorlichten. Het rapport Informatievoorziening Lievegoed. Met een van de projecten uit de roadmap in dit rapport: in invoeren van een EPD is eind 2012 een start gemaakt. Eind 2012 is besloten om de financiële-, personeels- en salarisadministratie uit te besteden. Begin 2013 heeft de outsourcing zijn beslag gekregen in de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst met AAG te Den Bosch.
3. Financiële informatie Afgelopen jaar is de omzet gestegen van 35,1 miljoen in 2011 naar 35,8 miljoen in 2012. De uitgaven zijn gestegen van 33,6 miljoen in 2011 naar 34,1 miljoen in 2012. Dit heeft geresulteerd in een bedrijfsresultaat van 1,7 miljoen in 2012 (tegen 1,5 miljoen in 2011). De in voorgaande jaren getrokken conclusie, dat bij normaal beleid Lievegoed een gezonde exploitatie heeft, is wederom waargemaakt. Per balansdatum is het eigen vermogen gestegen tot 4,9 miljoen. De solvabiliteitsratio (eigen vermogen / omzet) is gestegen van 9,3% naar 13,8%. De solvabiliteit, uitgedrukt in eigen vermogen als percentage van het balanstotaal, is gestegen van 5,1% (2010) en 8,3% (2011) naar 12,5%. In 2012 zijn kort gefinancierde kredieten omgezet naar langlopende leningen waardoor de balansverhoudingen (vaste activa vs. lang vreemd vermogen) zijn verbeterd. De liquiditeitsprognose voor 2013 en daarna laat geen knelpunten zien. De financiële toekomst van Lievegoed ziet er solide en gezond uit. Het financiële verslagjaar 2012 kenmerkt zich door het doel systemen en bedrijfsprocessen van Lievegoed in een status te brengen van routine. Veel energie is gegaan in herstel, vereenvoudigen, digitaliseren en moderniseren. Het begin 2013 genomen besluit de financiële -, personele - en salarisadministratie uit te besteden aan AAG in Den Bosch is in dit licht te bezien. De transitie naar AAG is op het moment van verschijnen van de jaarrekening in volle gang en wordt na de zomer afgerond. De verwachting is dat in 2013 geen bijdrage geleverd zal worden aan de groei van het eigen vermogen. Dit heeft alles te maken met de gevolgen van de maatregelen die de overheid treft in de financiering van zorg. Belangrijke voorbeelden zijn de verlaging van de tarieven voor vervoer, het wegvallen van de nacalculatie daarvan en het gedwongen reduceren van klinische zorg met 30% over 3 jaar. Hoe dit zich gaat ontwikkelen is nog niet duidelijk. Wel anticipeert Lievegoed op de nieuwe situatie. Vooralsnog is een voorzichtige toon over de te verwachten resultaten over 2013 gepast.
4. Informatie over onderzoek en ontwikkeling In samenwerking met het Onderzoekcentrum O3 van de afdeling Psychiatrie van het Erasmus MC is een promotieonderzoek gestart naar de werkzame principes van de antroposofische zorg bij de divisie GGZ van de Lievegoed Zorggroep. 5. Informatie over aspecten van maatschappelijk verantwoord ondernemen We zien het als een uitdaging de komende jaren een beweging op gang brengen die de antroposofie weer een nieuw elan geeft. Mensen die er toe doen in de antroposofische wereld, van onderwijs, politiek, zorg tot financiële instellingen en die vanuit de antroposofie een reactie hebben op maatschappelijke trends als financiële achteruitgang en vraag naar gemeenschapszin. Begrippen als duurzaamheid, integrale zorg en kleinschaligheid, vertrouwde begrippen uit de antroposofie, geven bij uitstek antwoord op de maatschappelijke vraagstukken van nu. 8. Toekomst Vanuit financieel perspectief bezien is Lievegoed in control. Conform de in het verleden geformuleerde doelstelling is het eigen vermogen in bescheiden mate toegenomen. Er worden in 2013 geen knelpunten in de liquiditeit verwacht. Door de toenemende onzekerheid van de externe bekostiging van de zorg streeft Lievegoed naar flexibilisering van de kostenstructuur. Lievegoed wil als antroposofisch georiënteerde zorgaanbieder een bijzondere positie in het Nederlandse zorglandschap behouden. Toekomstige samenwerking met andere zorgaanbieders sluiten wij niet uit.