BabySpot: Op stap met kinderen in Gent Nodenbevraging van ouders Gent, juni 2017
Inhoud Inleiding... 3 Methode... 4 Uitstapje naar de stad... 4 Waar kunnen ouders terecht?... 5 Voeden in het openbaar... 5 Ideale BabySpot... 7 Sfeer en uitstraling... 7 Hygiëne... 7 Faciliteiten... 7 Privacy... 8 Conclusie... 9 Bijlage: vragenlijst... 10 2
Inleiding Het BabySpot project werd ontwikkeld om het jonge gezinnen makkelijker te maken om naar de stad Gent te komen. De BabySpots worden geïnstalleerd als plekken in de stad, waar ouders willen/moeten komen. Er wordt gestreefd naar een divers aanbod van gelegenheden (musea, stadsdiensten, publieke centra, handelszaken, horecagelegenheden, ), die actief inzetten op het warm verwelkomen van gezinnen. Om de BabySpots te kunnen afstemmen op de reële noden van ouders, werd de start van het project voorafgegaan door een korte bevraging van de doelgroep. De vragenlijst was erop gericht in kaart te brengen of er nood is aan BabySpots, waar deze welkom zouden zijn en hoe deze ingericht zouden kunnen worden. In wat volgt wordt een beknopt overzicht gegeven van de resultaten van deze bevraging. Het BabySpot project is een samenwerking tussen Huis van het Kind Gent en Expertisecentrum Kraamzorg Kraamkaravaan, ondersteund door de Stad Gent. Dit rapport werd vormgegeven door de Kraamkaravaan. 3
Aantal (%) Methode De vragenlijst werd opgesteld met als doel zicht te krijgen op de noden van ouders die een uitstap naar Gent plannen. Er werden tien vragen gesteld, in een combinatie van open en gesloten vragen. De vragenlijst kan geraadpleegd worden in bijlage. Van 1 maart 2017 tot en met 26 maart 2017 werd de vragenlijst opengesteld voor ouders vanuit Gent en omstreken. De vragenlijst werd digitaal verspreid via email en de link werd gedeeld via Facebook. De vragenlijst werd ingevuld door 146 ouders. Het merendeel hiervan waren vrouwen (97.9%). De meerderheid van de respondenten heeft één kind (59.6%), een klein aantal heeft enkel kinderen ouder dan 3 jaar (7.5%). De respondenten waren voornamelijk afkomstig uit Gent, of één van de Gentse deelgemeenten. Uitstapje naar de stad Een kleine helft van de respondenten vindt het niet gemakkelijk om naar de stad te gaan met hun jonge kind. De specifieke verdeling wordt weergegeven in grafiek 1. 60 50 40 30 20 10 0 Hoe gemakkelijk vindt u het om met een kindje van 0-2 jaar een uitstap te doen in Gent? Erg gemakkelijk Gemakkelijk Niet gemakkelijk Helemaal niet gemakkelijk 51,75 48,26 Makkelijk Moeilijk Grafiek 1. Gemak uitstap naar Gent. 4
Aantal (%) Waar kunnen ouders terecht? Uit de vragenlijst komt naar voor dat de meerderheid van de ouders (60.3%) niet goed weten waar zij terecht kunnen met hun kindje om te voeden of te verluieren tijdens een uitstap naar de stad. Respondenten kregen de mogelijkheid om aan te geven waar zij naartoe gingen, 49 ouders deden dit. Hierbij werden vaak horeca- of handelszaken benoemd waarmee de ouders positieve ervaringen hadden. Een minderheid (7 respondenten) gaf aan dat dit overal kan, zonder dat hier faciliteiten voor nodig zijn. De voedingshoek bij de Kraamkaravaan werd 17 keer vermeld, ook al is deze al sinds begin 2016 niet meer toegankelijk. Ouders werd gevraagd aan te geven waar men zich welkom voelde om hun kindje te voeden of verzorgen. Zij konden hiervoor per openbare gelegenheid een score geven van nul tot tien. In onderstaande grafiek 2 werden scores van 0-4 samengevoegd tot (helemaal) niet welkom, welkom werd benoemd als scores tussen 5 en 7, zeer welkom voor scores van 8 tot en met 10. Hieruit kunnen we afleiden dat mensen zich het meest welkom voelen in horecazaken met hun kinderen. Openbare gebouwen komen op de tweede plaats. Winkels en handelszaken geven ouders het minst welkome gevoel. 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Waar voel je je welkom om je kindje te voeden (borstvoeding, flesvoeding of vaste voeding) of te verluieren? Zeer welkom Welkom Helemaal niet welkom Grafiek 2. Locatie voeden of verluieren in het openbaar. Voeden in het openbaar Op het moment van het invullen van de vragenlijst gaf 87% van de respondenten borstvoeding, of had dit ooit gedaan. De volgende resultaten gaan enkel over dit deel van de ouders. Eerst en vooral werd gepeild naar de mate waarin zij zich comfortabel voelden om borstvoeding te geven in het openbaar. Ongeveer de helft van de moeders gaf aan dit normaal te vinden (52.76%), terwijl 35.4% het (zeer) onaangenaam vond. De verdeling wordt hieronder voorgesteld, in grafiek 3. 5
Aantal (%) Aantal (%) Hoe ervaar je of ervaarde je het geven van borstvoeding in het openbaar? 60 52,76 50 40 35,44 30 20 10 0 11,81 Aangenaam Normaal Onaangenaam Zeer (on)aangenaam (On)aangenaam Grafiek 3. Voeden in het openbaar. Verder werd gevraagd om met betrekking tot specifieke locaties aan te geven hoe comfortabel men het al dan niet vindt om daar te voeden. In grafiek 4 wordt specifiek aangegeven welke locaties al dan niet positief scoren. Hierbij gaf bijna iedereen aan het comfortabel te vinden om binnen te voeden. Wanneer naar de verschillende binnen locaties gekeken wordt, scoren deze duidelijk minder goed. Het is hierdoor moeilijk conclusies te trekken op dit vlak. Vrouwen voelen zich wel duidelijk meer welkom om borstvoeding te geven in een horecazaak of openbaar gebouw dan in een winkel. 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Hoe comfortabel voel je je om borstvoeding te geven op volgende locaties... 60,31 48 90,4 57,14 16,4 54,85 Zeer comfortabel Comfortabel Normaal Grafiek 4. Locatie voeden in het openbaar. 6
Ideale BabySpot In een laatste vraag konden respondenten aangeven hoe hun ideale voedings- en verzorgplek er zou moeten uitzien. Deze open vraag werd beantwoord door 127 respondenten. Hun antwoorden werden doorgenomen en kunnen onderverdeeld worden in vier grote categorieën: sfeer en uitstraling, hygiëne, faciliteiten en privacy. Binnen de algemene opmerkingen is het vooral opvallend dat de noden van ouders heel verschillend kunnen zijn. In sommige reacties wordt aangegeven dat verluieren overal kan, maar dat er vooral nood is aan voedingsplekjes. Andere ouders geven dan weer aan dat zij vooral op zoek zijn naar faciliteiten om hun kindje te verluieren. Sfeer en uitstraling In 60 reacties werd verwezen naar de sfeer en uitstraling van een BabySpot. Ouders benadrukten dat het een rustige, warme plek moet zijn, waar zij tijd en ruimte krijgen om met hun kindje bezig te zijn. Hierin kan ook het personeel een rol spelen. In de reacties werd aangegeven dat het goed is als zij de ouders wegwijs kunnen maken, het gevoel kunnen geven dat ze welkom zijn. Vaak wordt aangegeven dat de inrichting niet zo speciaal hoeft te zijn, zolang de ruimte gezelligheid uitstraalt. Hierbij worden suggesties gedaan rond warme kleuren, natuurlijk licht en een knusse plek. Voor een voedplekje is ook de locatie van belang. In verschillende reacties wordt aangegeven dat dit soms in dezelfde ruimte als de toiletten geplaatst wordt. Enerzijds geven mensen aan dat dit niet hygiënisch is, daarnaast geeft het de indruk dat het in een hoekje geduwd wordt. Hygiëne Het belang van hygiëne werd aangehaald in 30 reacties. Hierbij werd benadrukt dat de ruimte zelf uitnodigend en schoon moet zijn. Ook het materiaal moet frequent gereinigd worden. Ouders geven aan dat voeden en verversen in afzonderlijke ruimtes zou moeten kunnen gebeuren, of op zijn minst niet vlak naast elkaar. Daarnaast geven verschillende ouders suggesties om zelf mee in te staan voor de reinheid van de ruimte. Hierbij wordt vooral de nadruk gelegd op het verzorgingskussen. De aanwezigheid van ontsmettende doekjes voor het verzorgingskussen of af te scheuren papier om het kussen af te dekken, worden aangehaald. Faciliteiten In het merendeel (99) van de reacties worden faciliteiten voor de voed- en verzorgplekjes aangehaald. In het algemeen hopen ouders op een plaats die vlot toegankelijk is, ook wanneer zij met een buggy op stap zijn. Een verzorgingskussen, met eventueel ook aanwezigheid van verzorgingsproducten (doekjes, pampers) wordt frequent vermeld. Daarnaast een goed afsluitbare vuilbak, en aanwezigheid van een lavabo met (warm) water. Ouders vinden het makkelijk als er ook voldoende plaats is om hun spullen te plaatsen, zoals een tafeltje en een kapstok. Specifiek voor het voeden worden comfortabele zetels, of stoelen met (voedings)kussens aangehaald. Een kinderstoel, kinderbestek, microgolf en flessenverwarmer worden vermeld. De aanwezigheid van wat speelgoed voor het kindje zelf of oudere broertjes of zusjes wordt als een meerwaarde gezien. Het belang van veiligheid van het hoekje wordt vermeld, ook een plaats om het kindje veilig neer te leggen is een 7
plus. Voor de voedende moeder zelf wordt de aanwezigheid van entertainment af en toe aangehaald: WIFI, muziek, boekjes, Voor kolvende moeders wordt de aanwezigheid van een stopcontact of een koelkast als een meerwaarde beschouwd. Privacy Specifiek voor het voeden wordt door 52 ouders privacy aangehaald. Deze reacties zijn opvallend heterogeen. In sommige reacties wordt benadrukt dat een voedingshoekje privé moet zijn en eventueel op slot moet kunnen. Anderen vermelden expliciet dat het niet volledig afgezonderd hoeft te zijn, zolang het maar op een rustig plekje is, met niet teveel passage. Eén moeder geeft aan dat deze rust en minder prikkels er ook voor kunnen zorgen dat de baby beter kan drinken. Ook wordt enkele keren vermeld dat voeden overal moet kunnen, omdat het zo normaler wordt. Verschillende mensen geven aan dat het een gezamenlijke plek mag zijn, waar verschillende moeders samen voeden. Enkele keren wordt dit sociaal contact zelfs als een expliciet voordeel beschreven. Verschillende respondenten suggereren een indeling waarbij de moeder zelf kan kiezen hoe discreet zij al dan niet wil voeden. Hierbij worden gordijntjes tussen zetels, of zetels die kunnen weggedraaid worden aangehaald. Voor één iemand mag het een gemeenschappelijke ruimte zijn, zolang die alleen maar toegankelijk is voor vrouwen. 8
Conclusie Uit bovenstaande resultaten kunnen we besluiten dat een uitstap naar Gent voor vele jonge gezinnen niet zo gemakkelijk is. Ouders weten vaak nog niet goed waar ze terechtkunnen om hun kindje te voeden of verzorgen. Over het algemeen voelen ouders zich meer welkom in openbare gebouwen en horecazaken dan in handelszaken. De noden van ouders zijn onderling erg verschillend. Sommige ouders hebben nood aan ondersteuning wanneer zij hun kindje willen voeden. Anderen zijn dan weer op zoek naar faciliteiten die het makkelijker maken hun kindje te verzorgen wanneer zij op stap zijn. Met de BabySpots willen we op beide vragen een antwoord kunnen bieden. Hierbij spreekt het voor zich dat ouders vrij moeten zijn in hun keuze. Onze bevraging toont dat ongeveer een derde van de moeders zich niet comfortabel voelen wanneer zij borstvoeding geven in het openbaar. Hoewel we niet de boodschap willen geven dat voeden in een hoekje moet gebeuren, willen we ook deze moeders de kans geven om hun kindje in alle rust te voeden. Daarnaast kunnen de BabySpots faciliteiten voorzien die het voor ouders makkelijker maken om hun kindje te verzorgen. We hopen van de BabySpots warme plaatsen te maken, waar ouders zich welkom voelen. Naast enkele basisfaciliteiten, staan daarnaast vooral de hygiëne en algemene uitstraling centraal. We streven ernaar moeders een plekje te bieden waar zij zelf kunnen bepalen hoeveel privacy zij wensen wanneer zij hun kindje voeden. 9
Bijlage: vragenlijst 1. Wat is uw postcode? 2. Geslacht Man Vrouw 3. Wat is de leeftijd van uw kinderen? (Meerdere antwoorden mogelijk) 0-6 maanden 6 maanden 1 jaar 1-2 jaar 2-3 jaar ouder dan 3 jaar 4. Hoe gemakkelijk vindt u het om met een kindje van 0-2 jaar een uitstap te doen in Gent? Helemaal niet gemakkelijk Niet gemakkelijk Gemakkelijk Erg gemakkelijk 5. Weet je waar je terecht kan om je kindje te voeden of verluieren bij een uitstap in Gent? Neen Ja, namelijk: 6. Geef je momenteel borstvoeding, of heb je ooit borstvoeding gegeven? Ja Neen: ga door naar vraag 9 7. Hoe ervaar je of ervaarde je het geven van borstvoeding in het openbaar? Zeer onaangenaam Onaangenaam Normaal Aangenaam Zeer aangenaam 8. Hoe comfortabel voel je je om borstvoeding te geven op volgende locaties Buiten Zeer oncomfortabel Oncomfortabel Normaal Comfortabel Zeer comfortabel Horeca Zeer oncomfortabel Oncomfortabel Normaal Comfortabel Zeer comfortabel Een (markt)pleintje Zeer oncomfortabel Oncomfortabel Normaal Comfortabel Zeer comfortabel Binnen Zeer oncomfortabel Oncomfortabel Normaal Comfortabel Zeer comfortabel Winkel Zeer oncomfortabel Oncomfortabel Normaal Comfortabel Zeer comfortabel Openbaar gebouw (bv. Bibliotheek, dienstencentrum, ) Zeer oncomfortabel Oncomfortabel Normaal Comfortabel Zeer comfortabel 10
9. Waar voel je je welkom om je kindje te voeden (borstvoeding, flesvoeding of vaste voeding) of te verluieren? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Horeca Winkel Openbaar gebouw Handelszaak (Markt)plein 10. Stel dat je de ideale voedings- en verzorgplek mag inrichten, hoe zou die er voor jou moeten uitzien? Bv. Welk materiaal moet er liggen, waaraan moet de ruimte voldoen, (Hou hierbij geen rekening met budget). 11