Werkplan SOT 2011-2012 algemene gegevens Naam: Klas: gekozen onderwerp Korte beschrijving van het gekozen onderwerp: Probleemstelling: Praktische relevantie: Mariska Grievink Judith Kox VR3A VR3B In de groepen 1 en 2 heeft de school, OBS Op Koers, te maken met najaarskinderen. Deze leerlingen zijn soms niet geplaatst in groep 3 maar er gaandeweg het schooljaar wel aan toe. Ze willen deze leerlingen wel stof aanbieden waar ze aan toe zijn, maar nog niet de stof van groep 3. Met dit onderzoek wordt onderzocht hoe najaarskinderen uit groep 2 extra uitdaging aangereikt kunnen krijgen, zonder dat er gebruik wordt gemaakt van stof uit groep 3. Najaarskinderen zijn, leerlingen die geboren zijn in de periode oktober tot en met december en hierdoor een jaar langer kleuteren (Koning, 2011). Deze leerlingen geven halverwege het schooljaar aan dat ze meer uitdaging nodig hebben, ze zijn schoolrijp. pan Het uiteindelijke doel van dit onderzoek is de kleuterleerkrachten van OBS Op Koers concreet materiaal aan te bieden dat zelfstandig gebruikt kan worden voor de extra uitdaging van de najaarskinderen. De leerkrachten kunnen met deze informatie en materialen de najaarskinderen uit groep 2, die er aan toe zijn, meer uitdaging bieden. Voorbereiding literatuurstudie Werkwijze Voor het maken van een literatuurstudie gebruik je termen om er achter te komen wat belangrijke informatie is. Deze termen zijn voor dit literatuur onderzoek gebruikt: - Aanpak herfstkinderen - Herfstkinderen - Theorie over herfstkinderen - Herfstkinderen uitdagen - Differentiatie kleuters - Herfstkinderen overgang groep 3 - Gericht aanbod herfstkinderen - Gericht aanbod oudste kleuters - Derde kleuterjaar - Najaarskinderen Bij dit onderzoek zijn de volgende zoekmachines gebruikt: - Google - Scholar google - Bing - Bicat KCO Bronnen worden wel gelezen als het erkende bronnen zijn. De auteur en de referentie moeten worden genoemd. Ook mag het artikel niet ouder zijn dan 10 1
jaar. Onderzoeksvragen a. Literatuurstudie Hoe kan er een uitdagend en zelfstandig aanbod gecreëerd worden op verschillende ontwikkelingsgebieden voor najaarskinderen in groep 2 aansluitend op de onderwijskundige, pedagogische en levensbeschouwelijke visie van de stageschool. - Wat is de onderwijskundige, pedagogische en levensbeschouwelijke visie van OBS Op Koers? - Wat zijn najaarskinderen? - Op basis waarvan moeten de najaarskinderen nog een jaar kleuteren? - Wat moeten de leerlingen uit groep 2 aan het eind van het schooljaar, volgens de observatiesystemen en toetsen die op OBS Op Koers worden gebruikt kunnen/kennen? Op welke manier wordt er op basisscholen aandacht gegeven aan najaarskinderen die toe zijn aan meer uitdaging. - Hoe gaan andere basisscholen om met najaarskinderen? - Welke vakgebieden vinden de leerkrachten van OBS Op Koers belangrijk om meer uitdaging in te bieden voor de najaarskinderen? -Hoe gaan de leerkrachten van OBS Op Koers op dit moment om met kinderen die extra uitdaging nodig hebben? - Wat is er al qua materialen op OBS Op Koers om de najaarskinderen uitdaging aan te bieden? b. Onderzoeksmethode Literatuuronderzoek Interview met leerkrachten groep 2 van andere basisscholen Observatie (bezoek aan andere basisscholen) Bronnen 1 Boes, A. (2005). De overgang van groep 2 naar groep 3. De wereld van het jonge kind, 98-101. 2 Eichhorn, J. (2011). Zorg voor kleuters. Huizen: Uitgeverij Pica. 3 Galama Koolen, H. (2006). Najaarkinderen, een probleem of een uitdaging? De wereld van het jonge kind, 98 101. 4 Janssen-Vos, F., Pompert, B., & Vink, H. (1999). Naar lezen, schrijven en rekenen. Assen: Van Gorcum. 5 Keeman, P. (2006). Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong uitdagen: spelen is leren. Talent, 6 8. 6 Koning, L. (2011). De herfstkinderen in groep 1 en 2. Praxisbulletin, 16-19. 7 Litière, M. (2008). Juf, mag ik overvaren. Tielt: Lannoo. 8 Meij, J. van der (2010). Aandacht voor het derde kleuterjaar. De begeleider, 2-3. 9 Smeets, J. (2009). Najaarskleuters. De wereld van het jonge kind, 12-15. 2
Planning van het onderzoek 13 september 11 Inlezen opdracht Bronnen verzamelen Begin maken werkplan Voortgang 14 september 11 Bronnen zoeken in het KCO 20 september 11 Website opstarten Gelezen bronnen bespreken Verder werken werkplan Beginsituatie van de school vaststellen 21 september 11 Verder met de beginsituatie van de school Inlezen websites andere scholen Verder met het werkplan 27 september 11 Verder werken aan het werkplan (probleemstelling) Reactie op e-mails bespreken Opzet interview vragen Mail gestuurd naar begeleidingsdienst@ vrijescholen.com (schrijfster artikel Aandacht voor het derde kleuterjaar ) Mail gestuurd naar info@cbsdehoeksteen.nl directie@rehobothschool-katwijk.nl (protocol najaarskinderen) (Reactie Joke van der Meij + basisschool Rehoboth) Mail gestuurd naar algemeen@jozefaalten.skbg.nl St. Jozef, Aalten (fase 4) Mail gestuurd naar klimpaal@hetnet.nl Klimpaal, Etten (groep 2/3) (voor bezoek + interview) 3
28 september 11 Afspraak maken SOT-begeleider werkplan na laten kijken, bespreken hoofdvraag/ deelvragen. Probleemstelling bespreken. 4 oktober 11 Werkplan aanpassen Reactie op e-mails bespreken 5 oktober 11 Werkplan aanpassen Reactie op e-mails bespreken Interview vragen opstellen Afspraak gemaakt: 30 september (Reactie van CBS de Hoeksteen) Mail naar Ester gestuurd (praktijkcomponent) 10 oktober 11 Overleg werkgroep herfstkinderen 11 oktober 11 12 oktober 11 Feedback werkgroep overleg verwerken Werkplan definitief af Interview vragen opstellen Herfstvakantie 25 oktober 11 Scholen bellen voor bezoek (i.v.m. geen reactie op mails) Feedback Ester verwerken 26 oktober 11 St. Jozefschool, Aalten terugbellen voor afspraak bezoek. Literatuuronderzoek: - Deelvraag 1 (hoofdvraag 1): Wat is de onderwijskundige, pedagogische en levensbeschouwelijke visie van OBS Op Koers? Afronden - Begin maken aan deelvraag 2 (hoofdvraag 1): Wat zijn najaarskinderen? Mail naar Ester gestuurd (praktijkcomponent) Klimpaal, Etten gebeld: mailen deze week terug voor eventueel afspraak. St. Jozefschool, Aalten gebeld: 26 oktober terugbellen. Mail naar Ester gestuurd (interview vragen, werkplan met verwerkte feedback) 8 november bezoek aan de St. Jozefschool in Aalten 9 november bezoek aan Klimpaal in Etten 1 november 11 Toetsweek 2 november 11 Toetsweek 8 november 11 Bezoek aan St. Jozefschool, Aalten. Observatie + interview leerkracht. Literatuuronderzoek: 4
- Deelvraag 2 (hoofdvraag 1): Wat zijn najaarskinderen? 9 november 11 Bezoek aan de Klimpaal, Etten. Observatie + interview leerkracht Literatuuronderzoek: - Deelvraag 2 (hoofdvraag 1): Wat zijn najaarskinderen? Afronden 15 november 11 Literatuuronderzoek: - Deelvraag 3 (hoofdvraag 1): Op basis waarvan moeten de najaarskinderen nog een jaar kleuteren? 16 november 11 Literatuuronderzoek: - Deelvraag 3 (hoofdvraag 1): Op basis waarvan moeten de najaarskinderen nog een jaar kleuteren? 22 november 11 Intervisiemiddag studenten Literatuuronderzoek: - Deelvraag 3 (hoofdvraag 1): Op basis waarvan moeten de najaarskinderen nog een jaar kleuteren? Afronden - Begin maken aan deelvraag 4 (hoofdvraag 1): Wat moeten de leerlingen uit groep 2 aan het eind van het schooljaar volgens de observatiesystemen en toetsen die op OBS Op Koers worden gebruikt kunnen/kennen? 23 november 11 Literatuuronderzoek: - Deelvraag 4 (hoofdvraag 1): Wat moeten de leerlingen uit groep 2 aan het eind van het schooljaar volgens de observatiesystemen en toetsen die op OBS Op Koers worden gebruikt kunnen/kennen? 29 november 11 Literatuuronderzoek: - Deelvraag 4 (hoofdvraag 1): Wat moeten de leerlingen uit groep 2 aan het eind van het schooljaar volgens de observatiesystemen en toetsen die op OBS Op Koers worden gebruikt kunnen/kennen? Afronden 30 november 11 Uitloop 6 december 11 - Deelvraag 1 (hoofdvraag 2): Wat bieden andere basisscholen najaarskinderen aan? Uitwerken n.a.v. observatie/ interview. 7 december 11 Overleg werkgroep herfstkinderen - Deelvraag 1 (hoofdvraag 2): Wat bieden andere basisscholen najaarskinderen aan? Uitwerken n.a.v. observatie/ interview. Afronden 13 december 11 - Deelvraag 2 (hoofdvraag 2): Welke vakgebieden vinden de leerkrachten van OBS Op Koers belangrijk om meer uitdaging in te bieden voor de najaarskinderen? Uitwerken n.a.v. observatie/ interview. 14 december 11 - Deelvraag 2 (hoofdvraag 2): Welke vakgebieden vinden de leerkrachten van OBS Op Koers belangrijk om meer uitdaging in te bieden voor de najaarskinderen? Uitwerken n.a.v. observatie/ interview. Afronden Intervisiemiddag studenten Judith naar Berlijn Judith naar Berlijn 5
20 december 11 - Deelvraag 3 (hoofdvraag 2): Hoe gaan de leerkrachten van OBS Op Koers op dit moment om met kinderen die extra uitdaging nodig hebben? Uitwerken n.a.v. observatie/ interview. Afronden 21 december 11 - Deelvraag 4 (hoofdvraag 2): Wat is er al qua materiaal op OBS Op Koers, om de najaarskinderen uitdaging aan te bieden? Afronden 27 december 11 Kerstvakantie 28 december 11 Kerstvakantie 3 januari 12 Kerstvakantie 4 januari 12 Kerstvakantie 10 januari 12 Uitloop 11 januari 12 Uitloop 17 januari 12 Toetsweek 18 januari 12 Toetsweek 24 januari 12 Planning maken voor het ontwikkelen van concreet materiaal voor de najaarskinderen. 25 januari 12 31 januari 12 1 februari 12 7 februari 12 Judith Parijsreis 8 feburari 12 Judith Parijsreis 14 februari 12 15 februari 12 21 februari 12 Voorjaarsvakantie 22 februari 12 Voorjaarsvakantie 28 februari 12 29 februari 12 6 maart 12 7 maart 12 13 maart 12 14 maart 12 20 maart 12 21 maart 12 27 maart 12 28 maart 12 3 april 12 4 april 12 6
10 april 12 11 april 12 17 april 12 18 april 12 24 april 12 Afronden 25 april 12 1 mei 12 Meivakantie 2 mei 12 Meivakantie 8 mei 12 9 mei 12 15 mei 12 16 mei 12 22 mei 12 23 mei 12 7
Uitwerking van de hoofd- en deelvragen Hoofdvraag 1 Hoe kan er een uitdagend en zelfstandig aanbod gecreëerd worden op verschillende ontwikkelingsgebieden voor najaarskinderen in groep 2 aansluitend op de onderwijskundige, pedagogische en levensbeschouwelijke visie van de stageschool. Welke onderzoeksactiviteiten ga je Hoe ziet de praktijkcomponent eruit? Deelvragen 1 Wat is de onderwijskundige, pedagogische en levensbeschouwelijke visie van OBS Op Koers? ondernemen voor iedere deelvraag? Literatuuronderzoek Documentanalyse 2 Wat zijn najaarskinderen? Literatuuronderzoek Door middel van dit onderzoek kan er een zelfstandig aanbod gecreëerd worden voor de onderbouwleerkrachten uit groep 2 die er tegen aanlopen wat ze de najaarskinderen moeten aanbieden wanneer zij aangeven hier aan toe te zijn. 3 Op basis waarvan moeten de najaarskinderen nog een jaar kleuteren? 4 Wat moeten de leerlingen uit groep 2 aan het eind van het schooljaar, volgens de observatiesystemen en toetsen die op OBS Op Koers worden gebruikt kunnen/kennen? Literatuuronderzoek Literatuuronderzoek Documentanalyse Waarom zijn deze vragen interessant en relevant? Deze vragen zijn interessant en relevant, omdat voordat we een product kunnen maken of een conclusie kunnen trekken, we eerst duidelijk moeten weten wat nou precies najaarskinderen zijn en wat ze zouden moeten kunnen om over te gaan naar groep 3. Met deze informatie kunnen we activiteiten ontwerpen die de leerlingen zelfstandig kunnen uitvoeren, maar waarbij ze wel worden uitgedaagd op hun eigen niveau en niet op het niveau van groep 3. Wat zijn de beoogde uitkomsten en opbrengsten van jouw onderzoek? Met dit onderzoek kan er een uitdagend en zelfstandig aanbod worden gecreëerd op verschillende ontwikkelingsgebieden. 8
Hoofdvraag 2 Op welke manier wordt er op basisscholen aandacht gegeven aan najaarskinderen die toe zijn aan meer uitdaging. Deelvragen 1 Wat bieden andere basisscholen najaarskinderen aan? 2 Welke vakgebieden vinden de leerkrachten van OBS Op Koers belangrijk om meer uitdaging in te bieden voor de najaarskinderen? 3 Hoe gaan de leerkrachten van OBS Op Koers op dit moment om met kinderen die extra uitdaging nodig hebben? 4 Wat is er al qua materialen op OBS Op Koers om de najaarskinderen uitdaging aan te bieden? Welke onderzoeksactiviteiten ga je ondernemen voor iedere deelvraag? Observatie Interview Interview Interview Documentanalyse Documentanalyse Hoe ziet de praktijkcomponent eruit? Door middel van dit onderzoek kan er een zelfstandig aanbod gecreëerd worden voor de onderbouwleerkrachten uit groep 2 die er tegen aanlopen wat ze de najaarskinderen moeten aanbieden wanneer zij aangeven hier aan toe te zijn. Aan de hand van deze hoofdvraag krijgen we een duidelijk beeld wat er al op de stageschool wordt gedaan en wat ze belangrijk vinden om aandacht aan te besteden. En we krijgen een duidelijk beeld van wat andere scholen doen aan het probleem najaarskinderen. Waarom zijn deze vragen interessant en relevant? Deze vragen zijn interessant en relevant, omdat wij zo inzicht krijgen in wat andere scholen najaarskinderen aanbieden en welke vakgebieden hierbij belangrijk zijn. Ook is belangrijk om te onderzoeken wat de leerkrachten van OBS Op Koers belangrijk vinden voor de najaarskinderen en wat ze de najaarskinderen tot nu toe hebben aangeboden. Wat zijn de beoogde uitkomsten en opbrengsten van jouw onderzoek? Met deze vragen krijgen we inzicht hoe andere scholen en OBS Op Koers omgaan met najaarskinderen en wat zij de najaarskinderen aanbieden. 9
Overleg met de begeleidende docent Hoe plan je het overleg met Wij mailen onze begeleidend docent wanneer wij een afspraak jouw begeleidend docent? met haar willen maken voor feedback of wanneer wij vragen hebben over een onderwerp. Overige opmerkingen Vastgesteld op: dd-mm-jjjj Handtekening student Handtekening docent 10