Persoonlijk Pensioen Plan Verstandig beleggen voor een goed pensioen Zorgvuldig uw pensioen opbouwen Natuurlijk denkt u wel eens aan uw financiële situatie na uw pensionering. Misschien wilt u minder werken, of eerder stoppen met werken. Dat is allemaal van invloed op de hoogte van uw pensioen. Als u uw pensioen verzekert met het Persoonlijk Pensioen Plan, kunt u uw pensioen regeling op uw persoonlijke wensen en situatie afstemmen. Maar hoe gaat u dit daadwerkelijk invullen? In deze brochure informeren wij u over de beleggingsmogelijkheden binnen het Persoonlijk Pensioen Plan. Uw pensioen onze zorg Om uw pensioenbeleggingen optimaal op uw situatie af te stemmen, dient u goed op de hoogte te zijn van de mogelijkheden. Meer of minder risico Als u gaat beleggen, moeten belangrijke keuzes worden gemaakt. Hoeveel risico wilt u lopen? Hoe moeten de beleggingen gespreid worden en hoe zorgt u voor aanpassing aan de marktomstandigheden? Beleggen in aandelen levert op lange termijn doorgaans het hoogste rendement op, maar de risico s zijn ook hoger. zijn het veiligst, maar leveren over het algemeen minder rendement op dan meer risicovolle beleggingen.
Beleggen in een Lifecycle Delta Lloyd Levensverzekering NV, biedt u de mogelijkheid om te beleggen in Lifecycles. Daarmee worden de beleggingen te allen tijde goed gespreid. Zowel over aandelen, obligaties, vastgoed en liquiditeiten, maar ook geografisch en over verschillende sectoren. Daarnaast zorgt de verzekeraar ervoor dat het beleggingsrisico automatisch wordt afgebouwd naarmate uw pensioendatum nadert. In de Lifecycles worden risico en looptijd voortdurend optimaal op elkaar afgestemd. U hebt de keuze uit de volgende Lifecycles: Het Persoonlijk Pensioen Plan is een verzekering op basis van beleggingen. Binnen het Persoonlijk Pensioen Plan bestaan verschillende beleggingsmogelijkheden. Lees in uw pensioen reglement welke keuzemogelijkheden u hebt binnen uw pensioenregeling. Lifecycle Neutraal Lifecycle Defensief Lifecycle Offensief De standaard Lifecycle binnen het Persoonlijk Pensioen Plan is de Lifecycle Neutraal. Indien u van deze standaard wilt afwijken, kunt u in een andere Lifecycle beleggen. Zelf Beleggen Naast een keuze voor het beleggen in een Lifecycle kunt u ook Zelf Beleggen. In dat geval kunt u een keuze maken uit het zorgvuldig samengestelde fondsassortiment. Om zelf te beleggen moet eerst de Profielbepaler ingevuld worden om uw risicoprofiel te bepalen. Meer informatie over Zelf Beleggen vindt u in het Formulier Fondskeuze Zelf Beleggen. Verantwoordelijkheid voor het beleggingsbeleid Als u uw beleggingen overlaat aan de verzekeraar, worden uw pensioenpremies standaard belegd in de Lifecycle Neutraal. De verantwoordelijkheid voor het beleggingsbeleid ligt dan bij de verzekeraar. Dat is ook het geval als u kiest voor de Lifecycle Defensief of de Lifecycle Offensief wanneer dat bij uw risicoprofiel past. U bent altijd zelf verantwoordelijk voor het beleggingsresultaat. Ondanks het verstandig beleggen kan door economische of financiële ontwikkelingen het beleggingsresultaat tegenvallen. Gaat u Zelf Beleggen, dan bent u ook zelf verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid. Er wordt automatisch belegd volgens de Lifecycle Neutraal. Als in uw pensioenregeling is opgenomen dat u mag afwijken van deze standaard, dan kunt u na invulling van de Profielbepaler uw eigen beleggingskeuze maken. Binnen de Lifecycles wordt de inleg belegd in de Beleggingsmodel Fondsen. De Beleggingsmodel Fondsen beleggen in de volgende categorieën: liquiditeiten, obligaties, onroerend goed en aandelen. In de laatste jaren voor de pensioendatum worden de pensioenuitkeringen veiliggesteld door middel van de. In de Lifecycles wordt de eerste jaren risicovoller belegd. Naarmate de pensioendatum nadert, neemt het beleggingsrisico automatisch af door de verdeling van de beleggingen over de genoemde categorieën te wijzigen. Zo is er op ieder moment een goed afgestemde verhouding tussen risico en looptijd. Op deze wijze wordt een zo hoog mogelijk rendement nagestreefd bij een aanvaardbaar risico. U kunt kiezen uit drie Lifecycles: Defensief, Neutraal en Offensief. De offensieve variant belegt risicovoller dan de defensieve variant. Als u kiest voor de Lifecycle Neutraal, kiest u voor de optimale mix tussen verwacht rendement en risico voor uw pensioenopbouw. 2
Lifecycle Neutraal Met de standaard Lifecycle Neutraal loopt u beleggingsrisico, maar door een evenwichtige verhouding tussen obligaties en aandelen kiest u voor een optimale mix tussen rendement en risico voor uw pensioenopbouw. Binnen de Lifecycle Neutraal wordt vanaf 15 jaar voor de pensioendatum gefaseerd overgestapt op de. 100% hoog beleggingsrisico laag Let op Beleggen, ook in Lifecycles, brengt altijd een mate van risico met zich mee. Als u niet belegt volgens de voorgestelde Lifecycles kan dit de pensioenopbouw in gevaar brengen. Het risico en de looptijd kunnen mogelijk niet optimaal op elkaar zijn afgestemd, of de beleggingen kunnen onvoldoende gespreid zijn. Zie hiervoor ook De risico s van Zelf Beleggen op pagina 5 van deze brochure. 75% 50% 25% 0% 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 leeftijd Lifecycle Defensief Met de Lifecycle Defensief beperkt u het beleggingsrisico, omdat overwegend in obligaties wordt belegd. U kiest voor een beperkt beleggingsrisico, ook al betekent dit de kans op een lager rendement voor uw pensioenopbouw. Binnen de Lifecycle Defensief wordt vanaf 20 jaar voor de pensioendatum gefaseerd overgestapt op de. Lifecycle Offensief Met de Lifecycle Offensief accepteert u meer beleggingsrisico, omdat overwegend in aandelen wordt belegd. Hierdoor zijn er grote uitschieters in het rendement mogelijk, zowel naar boven als naar beneden. Binnen de Lifecycle Offensief wordt vanaf 10 jaar voor de pensioendatum gefaseerd overgestapt op de. 100% hoog beleggingsrisico laag 100% hoog beleggingsrisico laag 75% 75% 50% 50% 25% 25% 0% 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 leeftijd 0% 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 leeftijd 3
Als u belegt binnen één van de Lifecycles, stapt u ruim voor uw pensioendatum geleidelijk en automatisch over naar de. Bij de Lifecycle Defensief stapt u al 20 jaar voor pensioendatum gefaseerd over naar de. Bij de Lifecycle Neutraal en de Lifecycle Offensief respectievelijk 15 en 10 jaar voor pensioendatum. Ook als u kiest voor Zelf Beleggen kunt u gebruikmaken van de. Dit kan door volledig over te stappen naar een van de drie Lifecycles. Marktrente Hoogte van pensioenuitkering De Beleggingsmodel Fondsen nemen een belangrijke plaats in binnen het totale beleggingsaanbod van het Persoonlijk Pensioen Plan. Zo komen ze voor in zowel de drie Lifecycles als de Zelf Beleggen fondsen. Hieronder kunt u meer lezen over de werking en de risico s van de Beleggingsmodel Fondsen. De hoogte van uw pensioenuitkering Binnen het Persoonlijk Pensioen Plan bouwt u een pensioenkapitaal op, waarmee u op uw pensioendatum een levenslange pensioenuitkering aan moet kopen. De hoogte van deze uitkering is sterk afhankelijk van de stand van de marktrente op uw pensioendatum. Bij een hoge marktrente kunt u een hogere pensioenuitkering aankopen dan bij een lage marktrente. Zo werkt de De belegt zodanig dat de waarde stijgt als de marktrente daalt, en dat de waarde daalt als de marktrente stijgt. Door op deze wijze in langlopende obligaties te beleggen, heeft een veranderende rentestand nog maar zeer beperkt invloed op de hoogte van uw aan te kopen pensioenuitkeringen, zoals is te zien in de volgende illustratie. Binnen uw Lifecycle wordt geleidelijk overgestapt op de. Hierbij worden periodiek participaties in de aangekocht. Deze participaties hebben een dagwaarde (een koers ) die een omgekeerd verband heeft met het verloop van de marktrente. Met de wordt uw aan te kopen pensioenuitkering nauwelijks meer beïnvloed door het verloop van de marktrente. De Beleggingsmodel Fondsen nemen een belangrijke plaats in binnen het totale beleggingsaanbod van het Persoonlijk Pensioen Plan. Zo komen ze voor in zowel de drie Lifecycles als de Zelf Beleggen fondsen. Hieronder kunt u meer lezen over de werking en de risico s van de Beleggingsmodel Fondsen. Zes fondsen met een eigen onderverdeling De Beleggingsmodel Fondsen zijn zes zorgvuldig samengestelde fondsen die allemaal een eigen onderverdeling kennen in aandelen, obligaties, liquiditeiten en onroerend goed. De nummers 1 tot en met 6 geven een goede indicatie van de risico s en rendementsverwachting van de Beleggingsmodel Fondsen. Zo is Beleggingsmodel Fonds 6 het meest risicovolle fonds met de meeste kans op een hoog rendement en Beleggingsmodel Fonds 1 het minst risicovolle fonds met minder kans op een hoog rendement. ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 1 Wie voor ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 1 kiest, wil de risico s op verlies sterk beperken. U wilt zoveel zekerheid als mogelijk en neemt daarom ook genoegen met een lager rendement. Het fonds belegt voornamelijk in obligaties en liquiditeiten. 4
ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 2 Kiezen voor ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 2 betekent dat u bereid bent enig risico op verlies te lopen tegenover een hoger verwacht rendement. Het fonds belegt, behalve in obligaties en liquiditeiten, ook op beperkte schaal in aandelen en onroerend goed. ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 3 De deelnemer aan ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 3 is bereid risico s op verlies te nemen, zij het beperkt. Het fonds spreidt de beleggingen over alle categorieën, maar met de nadruk op obligaties. ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 4 Wie voor ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 4 kiest, is bereid risico s te nemen tegenover een kans op een hoger rendement. Het fonds spreidt de beleggingen over aandelen en obligaties en voor een klein deel in onroerend goed en liquiditeiten. ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 5 Deelnemen in ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 5 betekent dat u weet dat de beurs sterk kan dalen met navenante gevolgen voor de portefeuille. Het betekent ook, dat u verwacht dat koersdalingen op de lange termijn worden goedgemaakt. Het fonds belegt voornamelijk in aandelen, maar daarnaast ook in obligaties en onroerend goed. ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 6 Kiezen voor ABN AMRO Beleggingsmodel Fonds 6 is kiezen voor veel risico. Het fonds belegt wereldwijd voor bijna 100 procent in aandelen. Dat betekent weliswaar een hoger risico op verlies maar daar staat ook een hogere rendementsverwachting tegenover. Naast beleggen in een Lifecycle bestaat ook de mogelijkheid om de keuze in eigen hand te houden. Dit kan door zelf te beleggen in een of meerdere geselecteerde fondsen. De risico s van Zelf Beleggen Om te zorgen voor een goede spreiding van de beleggingen wordt u altijd geadviseerd voor uw pensioen te beleggen in een Lifecycle. Indien u wenst af te wijken van dit beleggingsadvies en kiest voor Zelf Beleggen, wordt u gevraagd de Profielbepaler in te vullen. U wordt dan ook gewezen op de risico s die met beleggen buiten de Lifecycles verbonden kunnen zijn. In dat geval kunnen de volgende situaties ontstaan: 1 U belegt risicovoller dan het risicoprofiel, bijvoorbeeld door alleen in fondsen te beleggen die geen geografische of sectorafhankelijke spreiding kennen. Dit betekent een te grote kans op beleggingsverlies in de komende jaren. 2 U laat het na om uw belegging op tijd aan te passen aan de resterende looptijd. Dit betekent dat u met een hoog pensioenkapitaal een te groot risico op beleggingsverlies loopt. 3 U belegt voorzichtiger dan het risicoprofiel. Dit betekent dat de kans bestaat dat uw beleggingen te weinig rendement maken en dat u niet uw gewenste pensioenkapitaal bereikt. 4 Uw beleggingen zijn onvoldoende gespreid. De kans op beleggingsverlies is dan vaak groter. Ook kan het zijn dat u dan juist te weinig rendement behaald. 5 U maakt geen gebruik van de. Hierdoor loopt u het risico dat een lage marktrente op uw pensioendatum u een lage pensioenuitkering oplevert. Als u kiest voor Zelf Beleggen of voor een andere Lifecycle dan uit uw risicoprofiel volgt, zal regelmatig getoetst worden of uw beleggingsmix nog voldoende is afgestemd op uw naderende pensioendatum en risicoprofiel. Minimaal éénmaal per jaar ontvangt u bericht met een bij uw risicoprofiel passend beleggingsadvies. Voor een overzicht van het totale fondsassortiment verwijzen wij u naar het formulier Fondskeuze Zelf Beleggen en naar de website van Delta Lloyd. 5
Begrippen Een aandeel is een mede-eigendomsbewijs in een onderneming. De prijs van een aandeel, de koers, wordt met name bepaald door de resultaten en vooruitzichten van de onderneming. Hierdoor kunnen grote schommelingen optreden in de koers. Tegenover dit risico staat een hogere rendementsverwachting. Dit zijn rentedragende beleggingen met een korte looptijd. Bijvoorbeeld deposito s en kortlopende obligaties. hebben van alle beleggingscategorieën het laagste risico. zijn leningen waarvan meestal de rente en de looptijd vaststaan. Over het algemeen zijn obligaties veilige beleggingen, omdat in de regel de lening ook weer wordt afgelost. De koersen van obligaties fluctueren maar niet zo hevig als de koersen van aandelen. Bij beleggen in onroerend goed gaat het om commercieel onroerend goed, zoals kantoren, winkels of bedrijfspanden. Het rendement en risico van beleggingen in onroerend goed ligt tussen het rendement en risico van beleggen in obligaties en van beleggingen in aandelen. Kosten bij beleggen in fondsen Bij beleggen in beleggingsfondsen worden door het fonds kosten gemaakt die in de koers worden verwerkt. De kostenpercentages per fonds worden gepubliceerd op de website van Delta Lloyd.l Participatie Een participatie is een aandeel in een beleggingsfonds. Meer informatie? Hebt u nog vragen? Neem dan contact op met uw werkgever. Voor vragen over uw pensioenregeling kunt u ook bellen met de Client Service Desk van Delta Lloyd, telefoonnummer (020) 594 81 00. P 01.7.77-0714 Delta Lloyd Levensverzekering NV Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam www.deltalloyd.nl Kamer van Koophandel Amsterdam: 33001488 0000