Lezing Evaluatie Wijkteams en Jeugdhulp 2017 Ervaringen met vormen en aansturing van wijkteams Annelies Kooiman Thijs van den Enden a.kooiman@movisie.nl t.vandenenden@movisie.nl
Indeling Landelijke peiling Sociale (wijk)teams in beeld Ervaringen met modellen Keuzes in aansturing
Sociale (wijk)teams in beeld Landelijke peiling sociale wijkteams in Nederland (2014, 2015, Movisie ismnji, Vilans) 2014: 69% van gemeenten heeft één of meerdere sociale (wijk)teams 2015: 87% van de gemeenten (96% van de G32 gemeenten) Waarom? 4 meest genoemde argumenten Laagdrempeligheid: dichter bij mensen en hun vragen Integrale aanpak: 1 huishouden, 1 plan, 1 regisseur Multidisciplinair werken: diverse hulpverleners, korte lijnen, uitwisseling expertises Preventie en vroeg-signalering: eerder signaleren, vroegtijdig ingrijpen, voorkomen van erger, outreachend
Diversiteit in wijkteams Het is lastig om bij iedereen helder op het netvlies te krijgen wat de rol van ons sociaal wijkteam eigenlijk is. Elke gemeente richt het sociaal wijkteam anders in ( ) en dat leidt dan regelmatig tot spraakverwarring. Nog niet eens zozeer bij de burgers, maar vooral bij de professionals, die bijvoorbeeld over meerdere gemeentes heen werken. Wat is nu onze rol? Gemeente Oosterhout Gericht op toegang en/of ondersteuning (preventie, outreachend, kort/lang) Domeinen: 1, 2, 3 of 4D Interdisciplinair: met of zonder zorg, met of zonder werk en inkomen, met of zonder opbouwwerk Nieuwe organisatievorm of netwerk van professionals Gebied, dorpskernen of wijk
Diversiteit in visie We verwachten dat een levensbrede aanpak in teams van 0-100+ de integrale aanpak per huishouden meer bevordert dan dat we dat in gescheiden teams 18-en 18+ beleggen. De problematiek van een jeugdige stopt niet ineens als hij 18 jaar wordt en we zien bijvoorbeeld ook veel gevallen waar inkomens-en participatieproblematiek in het huishouden speelt die vraagt om een levensbrede aanpak. Gemeente Gouda Voor jeugdzorgproblematiek is gedegen expertise nodig. Wij denken dat we deze expertise beter kunnen borgen in de jeugden gezinsteams. Gemeente Alkmaar We hebben besloten dat het Centrum Jeugd en Gezin en het Sociaal Team eerst goed moeten staan. Er was en is nog te veel in ontwikkeling om er nu al één breed sociaal team van 0 tot 99 jaar van te maken. Op den duur willen we misschien wel door ontwikkelen naar één sociaal team voor alle hulpvragen. Gemeente De Bilt
Modellen sociale wijkteams Breed integraal team, waar zoveel mogelijk hulpvragen, ook specialistische, binnen het (wijk)team worden opgepakt. 46% van de gemeenten (42% in 2014) Team Burgers
Modellen sociale wijkteams Breed integraal team, voor complexe of meervoudige hulpvragen 23% (20% in 2014) Team Huishoudens met complexe/meervoudige hulpvragen
Modellen sociale wijkteams Generalistisch (wijk)team, functioneert als voorpost met daarachter domein specifieke teams waar indien nodig naar doorverwezen kan worden. Er zijn meerdere teams, maar vanuit de burger is er één toegangspunt. 9% 2015 (12% 2014) Specialistisch team criteria Specialistisch team Team Burgers
Model doelgroepspecifieketeams Meerdere teams functioneren naast elkaar op afgebakende domeinen of doelgroepen. Heldere werkafspraken voorkomen overlap. Na intake met criteria wordt bepaald in welk team de vraag thuishoort: bijvoorbeeld in het (wijk)team of team jeugd en gezin of team voor meervoudige problematiek. 14% in 2015 (16% 2014) Team criteria Team 35% gemeenten heeft apart(e) team(s) voor jeugd Burgers
Welke afwegingen maken gemeenten voor het werken met aparte jeugdteams? Gebruikmaken van bestaande netwerken Bevolkingssamenstelling: veel kinderen in de wijk Expertise rondom doelgroep blijft behouden De transitie stap voor stap vormgeven: stabiliteit, eerst draagvlak creëren en doorontwikkelen
Wat zijn aandachtspunten bij het werken met aparte jeugdteams? Extra aandacht nodig voor integraal werken Welke casus hoort in welk team? Risico van dubbele aanmelding Onduidelijk voor inwoners waar ze terecht kunnen Verschillende werkwijzen in de gescheiden teams
Positionering wijkteams wijkteam in eigen beheer gemeente samenwerking aanbieders en gemeente wijkteam onder hoofdaanbieder wijkteam onder aparte stichting
In dienst van de gemeente Er is voor gekozen om medewerkers in dienst te nemen, om mensen aan je te binden. Onze gemeente is een kleine gemeente. Je wilt wel dat er goede mensen in je team werken. Professionals committeren zich, en de gemeente spreekt vertrouwen uit door het bieden van (vaste) contracten. Gemeente Langedijk Zowel juridisch als organisatorisch is de gemeente in dit model eindverantwoordelijk De duidelijkheid voor en vertrouwen in professionals zorgen voor veel commitment van de medewerkers
Wijkteam extern beleggen Bij de gemeente hadden we geen ervaring met de uitvoering van de jeugdzorg; dat deden externe organisaties altijd al. Het zou ook niet bij ons passen. Het was dus logisch om de jeugdzorg extern te beleggen. Gemeente Oosterhout Sommige gemeenten willen alleen maar regie voeren en zich niet bemoeien met de uitvoering Beslissingen kunnen sneller genomen worden, omdat minder partijen betrokken hoeven te worden Deze taken vragen specifieke kennis en vaardigheden die niet in de gemeentelijke organisatie aanwezig is
Meer informatie? www.movisie.nl/kennisdossiers/sociale-wijkteams www.wijkteamswerken.nl www.wijkteamswerkenmetjeugd.nl Vragen? a.kooiman@movisie.nl, t.vandenenden@movisie.nl info@integraalwerkenindewijk.nl