Buurtbeheerplan omgeving Zorgcentrum voor dak- en thuisloze alcoholverslaafden aan de Kleine Haag 1-3 in Amersfoort Ondertekend door: Naam Naam Naam Naam Gemeente Amersfoort Victas Politie Eemland Buurtbewoners Herziene versie 23 mei 2014
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. 24-uurs opvang... 4 3. Rond het Zorgcentrum... 5 4. Toezicht en handhaving :... 6 5. Vragen of klachten: hoe te handelen?... 8 Bijlagen 1. Veiligheidsmaatregelen 2. Namen en telefoonnummers 2
1. Inleiding Voor u ligt het buurtbeheerplan van het Zorgcentrum voor dak- en thuisloze alcoholverslaafden aan de Kleine Haag 1-3. Dit document is een gezamenlijk product van de gemeente Amersfoort, Victas, de politie Eemland Zuid en de buurtbeheergroep Zorgcentrum Kleine Haag. In de Buurtbeheergroep nemen deel: bewoners en ondernemers uit de directe omgeving, politie, Stadstoezicht, gemeente en Victas. De beheergroep heeft tot doel: spreekbuis te zijn tussen de partijen die te maken hebben met het omgevingsbeheer van het Zorgcentrum voor (verslaafde) dak- en thuislozen, het functioneren van het Zorgcentrum te bevorderen en problemen in een vroegtijdig stadium te voorkomen. De nadruk ligt hierbij op communicatie en aanspreekbaarheid van de verschillende partijen. De gemeente Amersfoort is verantwoordelijk voor het beleid voor de opvang van dak- en thuislozen en verslaafden. De gemeente is ook verantwoordelijk voor de veiligheid, openbare orde en het beheer van de openbare ruimte. Het wijkteam politie Eemland Midden Nederland, district Oost, is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Victas Centrum voor verslavingszorg, is verantwoordelijk voor de zorg aan, begeleiding van, opvang en behandeling van (alcohol)verslaafden in de regio Amersfoort. De gemeente Amersfoort, Victas en de politie Eemland Zuid hebben afspraken gemaakt om de overlast van dak- en thuisloze alcoholverslaafden tot een minimum te beperken. In dit buurtbeheerplan staat beschreven hoe dit in de dagelijkse praktijk handen en voeten krijgt. Dit buurtbeheerplan sluit aan bij de buurtbeheerplannen van andere opvangvoorzieningen daken thuislozen binnen Amersfoort. De wijze van opereren van politie, gemeente en zorginstelling is binnen ieder buurtbeheerplan op dezelfde wijze afgestemd. Evaluatie Er is een regulier overleg georganiseerd met de buurt door middel van een buurtbeheergroep. Deze komt regelmatig bij elkaar. Het beheergebied waarvoor de afspraken in voorliggend buurtbeheerplan gelden, komt overeen met het onderzoeksgebied dat DSP voor haar metingen zal hanteren. 3
2. 24-uurs opvang Victas Centrum voor Verslavingszorg, is uitvoerder voor het Zorgcentrum voor dak- en thuisloze alcoholverslaafden aan de Kleine Haag. De doelstelling van de 24-uurs opvang voor dak-en thuisloze alcoholverslaafden is tweeledig: Beperken van gezondheidsschade. Bestrijden van overlast. Het Zorgcentrum voor dak- en thuisloze alcoholverslaafden is gevestigd aan de Kleine Haag 1-3. Openingstijden: 24 uur per dag Buitenruimte: openstelling in samenspraak met omgeving Kleine Haag. Capaciteit: 35 cliënten per moment Doelgroep: max. 25 cliënten krijgen toegang gedurende 24 uur. Max 10 cliënten krijgen toegang tussen 9.30 en 21.00 uur. Personeel: per dienst 1 beveiligingsmedewerker en 2 á 3 opvangmedewerkers Cliënten kunnen 24 uur per dag terecht in het Zorgcentrum. Aan hun verblijfsduur is geen limiet gekoppeld. Per moment mogen maximaal 35 cliënten het Zorgcentrum bezoeken. Iedere cliënt staat op naam en met foto in het beveiligingssysteem geregistreerd. Voor de Kleine Haag worden aan maximaal 35 cliënten toegang verleend. Toeleiding van de cliënten naar de 24-uurs opvang gebeurt in nauw overleg met andere zorginstellingen waaronder Kwintes (instelling voor maatschappelijke opvang). Dagelijkse gang van zaken In het Zorgcentrum kunnen dak- en thuisloze alcoholverslaafden terecht voor hun dagelijkse verzorging. Bezoekers kunnen een maaltijd, koffie en thee nuttigen. Er is een douchegelegenheid en er zijn schone kleren verkrijgbaar. Bij de ingang van het Zorgcentrum zit een beveiligingsmedewerker die cliënten registreert bij binnenkomst en vertrek. In het centrum zijn begeleiders aanwezig. Zij houden toezicht en stimuleren bezoekers om hun leefomstandigheden te verbeteren, dit kan o.a. door het bieden van praktisch hulp. Medische zorg wordt geboden door de arts en verpleegkundige van Victas. De bezoekers van het Zorgcentrum hebben over het algemeen jarenlang een onregelmatig bestaan op straat geleid. Vanuit een gestabiliseerde situatie kunnen cliënten, in samenspraak met de hulpverleners, gebruik maken van andere vormen van hulpverlening. Gebruik van alcohol Cliënten mogen in het Zorgcentrum alcohol gebruiken. Dat mag zowel in de huiskamer, de buitenruimte als in de inpandige rookruimte. Clienten hebben geen alcohol in eigen beheer. Handel in drank en andere middelen is in en om het Zorgcentrum verboden. Hier wordt op toegezien. Roken Roken in het zorgcentrum is toegestaan in de daarvoor bedoelde inpandige rookruimte. Deze rookruimte is voorzien van sterke afzuigapparatuur. Daarnaast mag worden gerookt in de afgesloten buitenruimte. Buitenruimte. Voor frisse lucht en om te voorkomen dat cliënten zich onnodig buiten het Zorgcentrum ophouden, is aan de achterzijde van het pand een buitenruimte gecreëerd,waar cliënten mogen drinken. Openingstijden van de buitenruimte gaan in goed overleg met de omwonenden, waarbij 4
geluidsoverlast wordt voorkomen. De buitenruimte is, door klachten van geluidsoverlast, thans buiten gebruik voor cliënten. 3. Rond het Zorgcentrum Beveiliging Bij de entree van het Zorgcentrum zit 24 uur per dag een beveiligingsmedewerker. Deze medewerker controleert of bezoekers van het centrum ingeschreven staan en houdt middels camera s toezicht op de directe omgeving (ingang en achterzijde Kleine Haag 3). Ook spreekt de beveiliger bezoekers aan op ongewenst gedrag. Zwerfvuil Het personeel houdt de directe omgeving vrij van zwerfvuil. Veldwerker Bij Victas is een veldwerker in dienst. Deze medewerker zal cliënten van het Zorgcentrum, die rondhangen in de binnenstad, actief benaderen en motiveren om gebruik te maken van het Zorgcentrum. Regels voor cliënten in en rond het Zorgcentrum Voor bezoekers van het centrum geldt dat gedrag dat op straat niet wordt getolereerd, ook niet in het Zorgcentrum plaats kan vinden. Het Zorgcentrum werkt nauw samen met de politie. De politie komt ook met enige regelmaat het Zorgcentrum binnen om mensen aan te spreken op geconstateerd overlastgevend gedrag (geluidsoverlast, rondhangen enz.). Huisregels Voor de bezoekers gelden de volgende huisregels: 1. In het centrum is gebruik van alcohol toegestaan in de daarvoor aangewezen ruimtes. 2. Rond het centrum is het gebruik van alcohol niet toegestaan. 3. Na het verlaten van het centrum is het niet toegestaan rond te hangen op straat. 4. De bezoekers dienen mee te werken aan een goede leefsfeer in het Zorgcentrum. 5. De veiligheid van personeel en cliënten staat te allen tijde voorop. Bij acute bedreiging van de veiligheid schakelt Victas de politie in. 6. Alleen in zeer uitzonderlijke situaties wordt een persoon geschorst. Daarbij blijft de ontzegging van toegang tot de algemene dagopvang voor dak- en thuislozen (in het kader van scheiding van diverse doelgroepen) van kracht. 7. Een schorsing wordt gemeld aan de politie. 8. Van strafbare feiten waaronder schade aan personen of goederen wordt aangifte gedaan bij de politie. 9. De politie heeft vrij toegang tot het Zorgcentrum; problematisch gedrag van cliënten kan besproken worden. NB. Vanzelfsprekend is gebruik van en handel in drugs in en om het Zorgcentrum eveneens niet toegestaan. 5
4. Toezicht en handhaving Beheergebied omgeving Kleine Haag De omgeving rond het Zorgcentrum krijgt extra aandacht in het kader van toezicht en handhaving. Het betreft het gebied tussen de volgende straten: Arnhemsestraat Grote Haag Haagplein Kleine Haag Koesteeg Koestraat Stadsring (tussen Arnhemsestraat en Kleine Haag) Zuidsingel (t/m nr 38) Beheergebied Kleine Haag Figuur 1Onderzoeks- en beheergebied Kleine Haag In dit gebied geldt een verscherpt toezicht door politie en toezichthouders. Dit betekent dat wordt opgetreden tegen personen die zich op hinderlijke wijze in het gebied ophouden. Zo nodig zal overgegaan worden tot verbaliseren. In het gebied direct grenzend aan het zorgcentrum voert de beveiliging van Victas controlerondes uit en is aanspreekbaar in geval van overlast door cliënten van het Zorgcentrum. Veiligheidsmonitor We voeren een veiligheidsmonitor uit naar de veiligheid rond het Zorgcentrum. Sinds 2009 is de afgelopen jaren vier keer een veiligheidsmonitor gehouden, uitgevoerd door onderzoeksbureau DSP in opdracht van de gemeente Amersfoort. In het kader van de helderheid en bruikbaarheid van de gegevens betrof het onderzoeksgebied telkens het genoemde beheergebied. 6
Jaarlijkse schouw. Rond de Kleine Haag is een schouw gehouden in 2009 om de risicovolle plekken in kaart te brengen. Naar aanleiding hiervan zijn maatregelen genomen die de overlast van de doelgroep doet verminderen (zie bijlage). Politie, handhavingsbeleid en politie-inzet Voor het melden van situaties geeft de politie de volgende richtlijnen: In geval van verdachte situaties, heterdaadsituaties, confrontatie dader/slachtoffer en levensgevaar melding maken via nummer 112. De politie is dan binnen 10 minuten ter plekke. Melding van overige zaken (bijv. overlast) en informatie via 0900-8844 Voor contact met de wijkagent van deze locatie via 0900-8844 (wijksecretariaat) Meld Misdaad Anoniem via 0800-7000 Het wijkteam politie Eemland Midden Nederland, district Oost monitort de incidenten en de openbare orde in het gebied rondom de opvangvoorziening. Indien er aanleiding toe is brengt zij dit in het buurtbeheergroep overleg. Afhankelijk van de hoeveelheid en aard van geregistreerde incidenten, de openbare orde en, indien daar aanleiding toe is, gaat het wijkteam politie Eemland Midden Nederland, district Oost, over tot gerichte aanpak van de problematiek en het maken van maatwerkafspraken. De buurtbeheergroep wordt hier in een dergelijke situatie bij betrokken en/of geïnformeerd. Elke aangifte met opsporingsindicatie wordt door de politie in behandeling genomen. Bij een prioriteitmelding (heterdaad, verdachte situatie, confrontatie dader/slachtoffer, levensgevaar) is de politie binnen 10 minuten ter plaatse. Overlast kan gemeld worden via 0900-8844. De politie streeft er naar alle melders te informeren over wat er met hun melding gedaan is/wordt. De wijkagent bezoekt de opvangvoorziening frequent, waarbij afstemming en informatieuitwisseling met het beheer en beveiliging van de voorziening plaatsvindt. De politie is niet verantwoordelijk voor het intern beheer, de medische, sociale en psychische zorg voor de bewoners en evenmin voor de interne veiligheid binnen de voorziening. Stadstoezicht Binnen het team Handhaving Openbare Ruimte van de gemeente Amersfoort zijn handhavers werkzaam die preventief en repressief optreden tegen kleine ergernissen. Zij spreken mensen aan op hun gedrag en surveilleren regelmatig rondom de locatie Smallepad en de locatie Kleine Haag. Indien zij personen aantreffen die overlast veroorzaken (zoals wildplassen, luidruchtig zijn of alcohol nuttigen) treden zij verbaliserend op. In situaties waar sprake is van dealen of ernstige vergrijpen melden zij dit bij de politie. 7
Vragen, signalen of klachten: hoe te handelen? Overlast Ondervinden omwonenden overlast of hebben klachten die veroorzaakt worden door de cliënten van het Zorgcentrum, dan kan men zich richten tot het meldpunt Zorgcentrum. Het meldpunt is 24 uur per dag bereikbaar. De klacht wordt gehoord en geregistreerd, en zo mogelijk direct verholpen of aangepakt. Ook indien niet wordt overgegaan tot een formele klacht, zal het Zorgcentrum dit signaal onderzoeken. Zowel Politie als Stadstoezicht worden direct geïnformeerd over de klacht/signaal. De veldwerker van Victas of de leidinggevende van het Zorgcentrum neemt binnen 24 uur contact op de melder, met uitzondering van het weekend. Klachten in het weekend worden direct op maandag behandeld. Ook voor vragen kunnen omwonenden terecht bij het meldpunt. Telefonisch meldpunt Zorgcentrum: 033-464 77 30 Buurtbeheergroep Deelnemers zijn vertegenwoordigers van: - bewoners - Ondernemers - Victas; - politie Eemland Zuid; - gemeente; - Stadstoezicht. Elke deelnemer in de buurtbeheergroep heeft, vanuit zijn of haar verantwoordelijkheid, een gelijkwaardige inbreng. De buurtbeheergroep bespreekt terugkerende klachten en zoekt naar adequate oplossingen. De buurtbeheergroep kan ook voorstellen doen voor eventuele aanvullende maatregelen bij ervaren overlast. De buurtbeheergroep is breed samengesteld en heeft vaste leden. De gemeente heeft in overleg met Victas en politie Eemland Midden Nederland, maatregelen genomen om de overlast van de doelgroep van het Zorgcentrum tot een minimum te beperken. Naast de buurtbeheergroep staat het de buurt vrij met initiatieven te komen op het gebied van buurtpreventie. Belangrijke telefoonnummers Bij ervaren overlast die gerelateerd is aan het Zorgcentrum kunnen omwonenden de volgende telefoonnummers bellen: Klachten direct rond het Zorgcentrum 033-4647730 (24 uur per dag) Wel dringend maar geen spoed 0900 8844 Spoedeisende hulp 112 8
Bijlage 1 Veiligheidsmaatregelen 1. Organisatorische maatregelen. De basis voor veiligheid ligt in organisatorische maatregelen die door het Zorgcentrum zelf worden getroffen t.w.: Er wordt gewerkt met een registratiesysteem. Degenen die geregistreerd zijn, hebben recht op toegang tot deze voorziening. Zij krijgen geen toegang (meer) tot de algemene dagopvang voor dak- en thuislozen. Er is 24-uurs beveiliging bij de ingang met toezicht op de directe omgeving van de ingang van het centrum; Er zijn heldere afspraken met de politie over wanneer de politie ondersteuning verleent en optreedt. In de directe omgeving van de Kleine Haag werkt een veldwerker van Victas. Deze houdt onder meer toezicht in de verdere omgeving. Er bestaat een beheerplan en een buurtbeheergroep om de communicatie met de omgeving zo direct mogelijk te houden. 2. Instellen Beheergebied. De omgeving rond het Zorgcentrum krijgt extra aandacht in het kader van toezicht en handhaving. Dit betekent dat zowel door politie als stadstoezicht wordt opgetreden tegen personen die alcohol nuttigen en/of die zich zonder redelijk doel of op hinderlijke wijze ophouden in het openbaar gebied, portieken, raamkozijnen of trapportalen. Tegen cliënten van het zorgcentrum wordt opgetreden om misdragen en overlast voor omwonenden te voorkomen. 3. Fysieke maatregelen. Op basis van veiligheidsschouwen en/ of zorgpunten uit de buurtbeheergroep kan de gemeente in nauw overleg met de betrokken partijen fysieke maatregelen nemen. 4. Toezicht via camera s Er hangen twee camera s van het Zorgcentrum, één gericht op de ingang en één gericht op de parkeerplaats aan de achterzijde van het zorgcentrum. De beelden van deze camera s worden 24 uur per dag door de beveiliger van het Zorgcentrum uitgekeken. 9
Bijlage 2. namen en telefoonnummers Deelnemers / omwonenden Buurtbeheergroep Zorgcentrum Politie Gemeente Amersfoort 10