DE AMSTERDAMSE DAKLOZENKRANT NR 20 VR 25 OKT - DO 14 NOV 2013 JG 19 2 WAARVAN 0,90 VOOR DE VERKOPER DRIEWEKELIJKS LET OP HET PASJE Hond zoekt z20_2013_2310.indd 1 oppas 23-10-13 14:01
Met de chi h Stichting OOPOEH brengt ouderen in contact met Nico Valstar: Het mes snijdt aan drie kanten. Ik bli 06 z20_2013_2310.indd 6
DIErEnDAtInG VIA StICHtInG OOPOEH hi huahua naar chi kung ntact met huisdieren waarvan de eigenaar veel weg is. Oppas-opa nten. Ik blij, baasje blij, de hond blij. tekst rachel MorSSINk FotoGrAFIe SANDer HeeZeN 07 z20_2013_2310.indd 7
mand om een slang, maar daar wil ik me niet aan wagen. Te specialistisch. Dekentje Polleke voelt zich al helemaal thuis bij haar oppas-opa in de Baarsjes. Als de chihuahua rond tien uur wordt afgeleverd verkent ze kort het huis en stort zich daarna op de etensbakjes die voor de tv op de grond staan. Kat Toby, de eigenaar van het voer, ligt op een tafeltje bij het raam. Hij kijkt even slaperig op, maar laat het tafereel voor wat het is. Polleke springt twee keer haar eigen hoogte om op de bank te komen. Ze nestelt zich op een opgevouwen dekentje. Nico: Dat is haar hoekje, maar ze zit ook vaak hier naast mij op de stoel. Hè, Polleke? Zo brengen de twee samen de dag door. Zo nu en dan maken ze een ommetje. Dan moet Nico ergens naartoe en gaat Polleke gewoon mee. Als ik wat ga eten bij buurtcentrum De Tagerijn, dan ligt ze onder mijn stoel. En tijdens mijn chi kung-les kijkt Polleke vanaf de zijkant toe. Alleen de supermarkt mag ze niet in, dus ik plan mijn boodschappen buiten het oppassen om. De straat op Noortje en Nico O ndanks het leeftijdsverschil van ruim tachtig jaar kunnen ze het goed met elkaar vinden. Nico Valstar (84) past vandaag op chihuahua Polleke (3,5). Zijn grote stappen naast haar kleine dribbelpasjes. Het staartje omhoog, de riem strak gespannen. Kom, lieve scheet! Op naar het Erasmuspark. Twee tot vijf keer per week past Nico op Polleke. Baasje Noortje van Rongen (21) is druk met het tweede studiejaar van de pabo en haar hondje houdt er niet van om alleen te zijn. Noortje: Als ik Polleke alleen thuis achterlaat, gaat ze huilen. Ze houdt erg van gezelschap. Betaalde opvang bleek te duur voor deze student en Stichting OOPOEH uit Amsterdam bood uitkomst. De naam staat voor Opa s en Oma s Passen Op Een Huisdier. De organisatie, in 2012 opgericht door Sofie Brouwer, koppelt drukbezette baasjes aan ouderen die graag af en toe voor een dier willen zorgen. Dat kan van alles zijn, vertelt Brouwer: Van kanarie en kaketoe tot minizwijntje, shetlander of wandelende tak. In de praktijk gaat het vaak om katten en honden, die brengen de meeste gezelligheid, maar bijvoorbeeld veel allochtonen hebben een voorkeur voor reptielen. Er zijn echter grenzen. Laatst vroeg ie- Hoewel Nico Valstar een drukbezet man is behalve oopoeh is hij ook maatje en taalcoach, besteedt hij veel tijd aan zijn kleurrijke tuin en aan knutselprojecten, organiseert hij bijeenkomsten in de buurt en schrijft hij zijn levensverhaal voegt de aanwezigheid van Polleke veel toe aan zijn leven, vindt hij. Het is gezellig. Ze is een lief kameraadje, een vriendinnetje voor mij. Ik heb al een kat, maar een hond is afhankelijker, dan heb je iets om handen. Hij heeft vroeger zelf ook honden gehad, maar wil op zijn leeftijd niet nog aan een nieuwe beginnen. Dit is voor mij een goede tussenweg. Bovendien dwingt Polleke hem de straat op te gaan. Ouderen worden soms een beetje lui. Dan denk ik: vandaag ga ik de deur niet uit. Maar met Polleke moet ik na een paar uur weer naar buiten. Na een scheiding acht jaar geleden woont Nico alleen, met zijn enige zoon heeft hij niet veel contact. Gevraagd naar zijn vele bezigheden antwoordt hij: Je moet toch wat om het gedrocht van de eenzaamheid te verdrijven. Het is een term die ze bij Stichting OOPOEH liever vermijden: eenzaam- Patrick (l) en Cor 08 z20_2013_2310.indd 8 25 oktober 2013 Z!
heid. Sofie Brouwer: Veel ouderen zijn alleen, nadat ze een partner of een huisdier hebben verloren. Toch is dit geen project voor eenzame ouderen. We benadrukken het feit dat de huisdieren zoveel uur per dag alleen zitten. De oopoehs die zich bij ons inschrijven willen graag anderen een plezier doen. Hospice Het gaat naar eigen zeggen supergoed met de stichting. Brouwer: Financieel kan het natuurlijk altijd beter, nu werken we voornamelijk met vrijwilligers, maar met alle belangstelling zijn we erg blij. Ze werd overweldigd door de aandacht die de stichting in de media kreeg. Nog voor we goed en wel waren begonnen, zat ik al bij Koffietijd te vertellen over OOPOEH. De start was booming. Aanvankelijk wilde de stichting rustig aan beginnen in één Amsterdamse wijk, maar al snel stroomden van heinde en ver de aanmeldingen, de subsidies en zelfs een Europese prijs toe. Inmiddels hebben we zo n vijfhonderd actieve oopoehs in Nederland, waarvan een kleine 120 in Amsterdam. Is internationalisering de volgende stap? We gaan eerst hier per provincie OOPOEH goed op de kaart zetten, maar toevallig hebben we enkele inschrijvingen binnen uit Duitsland, België en zelfs New York. Dat was niet helemaal de bedoeling. Het blijkt dat je je ook met een buitenlandse postcode kunt inschrijven op onze website. Daar waren we niet op voorbereid, haha. Het matchen van huisdier, baasje en oppas is soms een heel gepuzzel. Brouwer: We runnen hier net een datingbureau. Het is maatwerk. Is de hond niet te wild, heeft de oopoeh wel een klik met zowel huisdier als baasje, vraagt het baasje niet te veel, zou een kat misschien toch niet beter passen dan een hond, enzovoort. De stichting probeert iedereen tevreden te stellen. Maar de wens van de oudere staat centraal. In het korte bestaan van de stichting heeft deze volgens Brouwer al veel teweeg gebracht. Ouderen komen weer buiten, maken een praatje, blijven in beweging. Soms koppelen we buren die elkaar voorheen nooit spraken. Het oppassen is een middel om contact te maken en voor sommige ouderen betekent het oppassen een omkeerpunt in hun leven. Dat leidt soms tot mooie verhalen. Een van onze oopoehs lag op sterven in Voor sommige ouderen betekent het oppassen een omkeerpunt in hun leven Z! 2 5 o k to b e r 2 0 1 3 z20_2013_2310.indd 9 09
een hospice. Zijn laatste wens was om nog één keer zijn oppashond met baasje te ontmoeten. Ze hebben ons een brief met foto gestuurd van deze bijzondere ontmoeting. Zegen De oopoehs verdienen niets met het oppassen, de baasjes betalen aan OOPOEH. Van dat geld regelt de stichting de koppeling, onderhoudt zij contact met alle partijen en organiseert zij uitjes voor de oopoehs, met of zonder oppasdier. Op een van die uitjes, de kerstbijeenkomst in de Amsterdamse Vredeskerk vorig jaar, waarbij je onder meer je huisdier kon laten inzegenen, liepen Noortje en meneer Nico Valstar elkaar tegen het lijf. Nico was al bezet, maar toen het baasje van zijn vorige oppashond verhuisde, kwam Polleke in zijn leven. Noortje: Vanuit IJburg breng ik haar met de tram naar het huis van Valstar in West. Twee haltes verderop zit mijn opleiding, dus dat is handig te combineren. Als ze Polleke komt halen, blijft ze vaak nog even hangen. Meneer Valstar is van een andere generatie, het is leuk om zijn verhalen te horen. Het valt op dat Nico makkelijk vertelt over zijn tijd bij de commando s, de uitzending naar Suriname, de vijf jaar dat hij in Frankrijk heeft gewoond en de dierenspeciaalzaak met hondentrimsalon die hij jarenlang bestierde in de buurt van de Overtoom. Noortje: Hij leert van mij iets over de jeugd en ik leer van hem hoe mooi het leven is. Hoe je kunt genieten van mooi weer en dat je eruit moet halen wat erin zit. Ze is erg blij met de oppashulp. Vorig jaar paste meneer Valstar twee of drie keer in de week op. Nu iets meer, als ik stage loop zelfs vijf dagen in de week. Zo lang het voor hem goed gaat, houden ze dat zo. Ik hoop dat meneer Valstar er nog heel lang is. Stichting OOPOEH In juli 2012 richtte Sofie Brouwer Stichting OOPOEH (Opa s en Oma s Passen Op Een Huisdier) op. De organisatie koppelt ouderen die tijd overhebben aan drukbezette baasjes die af en toe een oppas nodig hebben voor hun huisdier. Na inschrijving van het baasje gaat OOPOEH op zoek naar een oppas, maar er is geen garantie op een match. De oopoehs verdienen of betalen niets, de baasjes kost het éénmalig 45 euro bij inschrijving en daarna 12,50 per maand als er iemand op hun huisdier past. Als baasjes de oppas toch iets willen geven adviseert OOPOEH om samen iets te ondernemen of cadeautjes mee te nemen na een vakantieweek oppassen. Oppasschema s variëren in de praktijk van af en toe een vakantie tot meerdere dagen per week. Potentiële oppasouderen hoeven overigens niet daadwerkelijk opa of oma te zijn. De minimale leeftijd voor oopoehs is veertig jaar. OOPOEH ontving in maart dit jaar een onderscheiding van de Europese Commissie voor het werk dat ze voor ouderen verricht. Ingezonden mededeling 10 z20_2013_2310.indd 10 25 oktober 2013 Z!