Samenvatting. Bevorderen van verantwoord financieel gedrag in Nederland staat centraal



Vergelijkbare documenten
Wat betekent dit voor mij?

Belangrijkste conclusies uit het onderzoek uitgevoerd door Ruigrok/Netpanel in opdracht van het GeldMuseum en het Nibud

Samenvatting van de belangrijkste onderzoeksresultaten. Juni 2015

Datum 14 juli 2016 Kamervragen Straus, Aukje de Vries en Moors (VVD) over vmboleerlingen die aangeven onvoldoende kennis van geldzaken te hebben

Draagt lesmateriaal bij aan het vergroten van financiële vaardigheden van basisschoolleerlingen?

OECD Programme for International Student Assessment PISA-2015

Inhoudsopgave. 1. Terugblik Context Vooruitblik 15. Leeswijzer 3

De rol van financiële educatie in het basisonderwijs

Koninklijke Hoogheid, geachte heer Robbertsen [DdK Utrecht], geachte heer Bolsius [burgemeester Amersfoort], dames en heren,

Onderzoek. Rapportage. September Pensioenmodule Publieksmonitor

Jaarplan Focus & verdieping

Actieplan 'Wijzer in geldzaken'

Informatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan

De Cultuur Loper vier jaar in beweging Samenvatting eindevaluatie

Handleiding voor het geven van een gastles <

Sociale media in Nederland Door: Newcom Research & Consultancy

NAAR VERNIEUWD TOEZICHT EXCELLENTE SCHOLEN

Datum Betreft Brief ter aanbieding antwoorden kamervragen van de leden Moors en Straus (VVD)

Jaarplan

Kerncijfers financieel gedrag in Nederland 2018

Samen. stevige. ambities. werken aan.

Actieplan Veilige School

Samenvatting en reactie evaluatiemeting MoneyWays Oktober Waarom een evaluatiemeting?

Jaarplan

SOCIAL MEDIA PLAN NETIDENTITY. MySuperfood Priscilla

In juli 2015 heeft u via het online KvK Ondernemerspanel deelgenomen aan een ZZP onderzoek. Nogmaals hartelijk dank voor uw deelname!

Subsidieregeling Onderwijs Netwerk Ondernemen

COMMUNICATIEPROTOCOL VOEDSELEDUCATIE PLATFORM

Primair Onderwijs po Voorgezet onderwijs vo

Eindrapportage Tuinvlindertelling 2013: Social networking

Doetertoe Media. Projectenbrochure. Januari 2013

Cultuureducatie, geen vak apart

De kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht

MKB Monitor Onderzoek. Leer ondernemers echt kennen en weet wat er speelt in ondernemend Nederland!

Publieksmonitor. & social media. Rapportage I. van Dijk 15 mei 2012

Onderzoeksresultaten. Pensioenbeleving deelnemers Stichting BMS Pensioenfonds. april Towers Watson. All rights reserved.

Financiële Educatie aan Jongeren. Thea Hazel-Stals Netty Blijlevens

Hoe staan werkzame 50-plussers tegenover pensioen? oktober 2015

Stichting Platform VMBO Zorg & Welzijn. Verantwoording schooljaar

Kadernotitie Platform #Onderwijs 2032 SLO, versie 13 januari 2015

LinkedIn als marketingtool gebruiken, zo doet u dat!

Scholieren eisen tijd en begeleiding voor hun loopbaan

Opleidingsprogramma DoenDenken

Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen

Voor je begint met bloggen

Landelijk programma voor kennisontwikkeling, innovatie en professionalisering schuldhulp

Perspekt jaarplan 2014

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG

Het Online Marketingplan. Het Social Media Plan als onderdeel van het Marketing Plan

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM!

Samenvatting en conclusies

MKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs

Datum 13 juni 2018 Betreft Kamervragen van de leden Bruins (ChristenUnie) en Raemakers (D66)

De Akkers. Kwaliteitsonderzoek. vroegschoolse educatie

De combinatiefunctionaris in Zwartewaterland: niet alleen de verbindende factor, vooral ook een verbindende actor!

Financiële Educatie aan Jongeren. Thea Hazel-Stals Netty Blijlevens

LinkedIn is het meest gebruikte platform van Nederlandse bedrijven, gevolgd door Facebook en Twitter

Samenvatting en rapportage Klanttevredenheidsonderzoek PPF 2011/2012

Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat.

Wat is? Alles zelf doen is uit, ga samen aan de slag.

Werkexploratie en Ouderbetrokkenheid. Overzicht van het project werkexploratie

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen

Financiële vaardigheden in het curriculum

Jaarplan 2016 Het Groene Brein ROOTS

Kunstgebouw Beleidsplan

Voordat begonnen kan worden met de praktische voorbereiding voor de lessen moet er eerst een schoolvisie op het nieuwe programma zijn

De colleges van bestuur van de instellingen voor middelbaar beroepsonderwijs. Betreft DatumInwerkingtreding Wet studievoorschot hoger onderwijs

3 Hoe pensioenbewust zijn we?

Het invullen neemt ongeveer 20 minuten in beslag. U kunt de vragenlijst invullen tot 29 april 2016.

Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken

SAMEN OPLEIDEN: impact van leren in beeld. Meerjarenplan Opleiden in de School

Onderstaand treft u de resultaten aan van de vragenlijst over ondernemend onderwijs.

Rapport 833 Derriks, M., & Kat, E. de. (2020). Jeugdmonitor Zeeland Amsterdam: Kohnstamm Instituut.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Clinic Service Excellence Ralph Nieuwland Zeist, 17 februari One size fits nobody. Van hypotheekfabriek naar klantbedrijf

Onderzoek naar gebruik, waardering, impact en behoefte aan LOB onder scholieren en studenten.

Verbreden en verdiepen. Samenvatting beleidsplan Oikocredit Nederland

M CCA EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE

NIBUD JAARVERSLAG 2013 BEHOEFTE AAN ZEKERHEID

Hoe bedrijven social media gebruiken

Een netwerkorganisatie ter bevordering van de ondersteuning van zelfzorg 28 september 2018 Stephan Hermsen

ANGRY. De verbeelding van de radicaal. Informatie over de educatieve modules bij een fotografie en nieuwe media project over radicaliserende jongeren.

de Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar

#mediawijsheid in jouw onderwijs.

De scholen zijn aan zet Tussenrapportage programma School aan Zet

Tweede Kamer der Staten-Generaal

REMIND. Bij u op SCHOOL?

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Vmbo. Wat je als professional moet weten over kunst en cultuur in het vmbo.

Rapport kwantitatief onderzoek ten behoeve van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 18 juni 2019

De beleidsartikelen (artikel 10)

DEELNEMEN AAN HET ACTIEF NETWERK Nationaal Platform Duurzame Inzetbaarheid - IN ZORG

OVERZICHT LEERGANG Doelstelling van de leergang Opbouw van de leergang Inhoud van de leergang

Plan van aanpak Zwemvaardigheid. 1. Inleiding

Jaarplan 2017 Verduurzamen door lokale verankering

Kansen voor ondernemend onderwijs in het mbo Certificeerbare Eenheid Ondernemerschap

Transcriptie:

Jaarplan 2014

Samenvatting Ook in 2013 hebben de partners van Wijzer in geldzaken zich gezamenlijk ingezet voor het vergroten van financiële vaardigheden in Nederland. Een kleine greep uit de resultaten. Tijdens de Nationale Onderwijs Tentoonstelling bezochten ruim 4.000 docenten de gezamenlijke stand over leren omgaan met geld. Aan de Pensioen3daagse deden ruim 250 organisaties mee. Het symposium Financieel Bewusteloos gaf partners de gelegenheid kennis te nemen van de laatste wetenschappelijke inzichten. Het platform ondernam in 2013 ook een aantal nieuwe initiatieven. Zo lanceerde Wijzer in geldzaken samen met het ministerie van Economische Zaken het Strategisch Kader Ondernemerschapsonderwijs en Financiële educatie, met als doel de beide onderwerpen de komende jaren te verankeren in het schoolcurriculum. Daarnaast ontwikkelde het platform de tool Wat betekent dit voor mij?, waarin burgers snel overzicht krijgen over de gevolgen van overheidsmaatregelen voor de portemonnee. Door hun gezamenlijke inspanningen hebben partners ervoor gezorgd dat steeds meer organisaties, maar ook steeds meer consumenten het belang van goed omgaan met geld inzien. Steeds meer werkgevers doen mee aan de Pensioen3daagse en in het onderwijs verwerft leren omgaan met geld langzaam maar zeker een structurele plek. De inzet van Hare Majesteit Koningin Máxima als erevoorzitter was hierbij van groot belang. In de media neemt het onderwerp personal finance een steeds prominentere plek in. Media weten het platform als autoriteit op dit terrein te vinden. Consumenten zien Wijzeringeldzaken.nl als een plek waar zij terecht kunnen voor laagdrempelige, onafhankelijke en overzichtelijke informatie en tips die hen helpen hun geldzaken op orde te brengen. Ook internationaal staat financiële educatie hoog op de agenda. De Nederlandse platformaanpak wordt nog steeds als voorbeeld gezien. Nederland draagt bij aan de uitwisseling van kennis en ervaring op het terrein van financiële educatie, vooral in OESO-verband. In de tweede helft van 2013 hield Wijzer in geldzaken de strategie en de resultaten van de afgelopen vijf jaar tegen het licht. Op basis van een uitgebreide evaluatie door Stewart Redqueen ontwikkelde het platform een nieuwe strategie, die tegelijk met dit jaarplan wordt gelanceerd. De nieuwe strategie bevat een aangescherpte missie en vijf strategische uitgangspunten. De strategische uitgangspunten bevatten heldere keuzes en geven richting aan de activiteiten van het platform in de komende vijf jaar: I II III IV V Bevorderen van verantwoord financieel gedrag in Nederland staat centraal Focus op specifieke levensgebeurtenissen en bijbehorende doelgroepen Meer impact door krachtenbundeling Meer impact door professionalisering Meer impact door innovatie 02 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

In 2014 is de gezamenlijke uitdaging van partners om verder te bouwen op de successen van de afgelopen jaren, en tegelijkertijd de strategische uitgangspunten te verweven in de activiteiten van het platform. Zowel binnen de huidige projecten als in mogelijk nieuwe initiatieven. De focus ligt in 2014 op de volgende thema s en kernprojecten: Week van het geld 2014. Tijdens de vierde editie van de week van het geld (10 tot en met 14 maart) gaan partners aan de slag om omgaan met geld onder de aandacht te brengen in het basisonderwijs. Wat betekent dit voor mij? In het voorjaar wordt de tool geëvalueerd, waarna besloten wordt op welke wijze de tool gecontinueerd en de inhoud geborgd worden. Verankering in het onderwijs. In 2014 start de implementatie van het strategisch kader Ondernemerschaps- en financiële educatie, met als eerste stap de pilot in het vmbo. Daarnaast start de ontwikkeling van een doorlopende leerlijn. Nationale Onderwijs Tentoonstelling 2015. De voorbereidingen starten in 2014, de NOT vindt plaats in januari 2015. Werkgevers en financiële educatie. Een aantal partners van Wijzer in geldzaken onderzoekt op welke manier werkgevers ondersteund kunnen worden bij het invullen van schuldpreventie op de werkvloer. Pensioen3daagse. De Pensioen3daagse 2014 is gepland op 28, 29 en 30 oktober. Doel is om het succes van vorige edities uit te bouwen richting gedragsverandering. Netwerk. Platformbijeenkomsten, expert meetings en nieuwsbrieven stellen partners in staat om kennis te delen. Online. Bij de doorontwikkeling van Wijzeringeldzaken.nl wordt zo goed mogelijk gebruik gemaakt van informatie van partners en wordt ingespeeld op technologische ontwikkeling. Doel is het bevorderen van verantwoord financieel gedrag. Leeswijzer Dit jaarplan van Wijzer in geldzaken maakt onderdeel uit van het Strategisch Programma 2014 2018. Het jaarplan bevat een korte terugblik op de resultaten van 2013 (hoofdstuk 1) en een vooruitblik op de activiteiten en projecten voor 2014 (hoofstuk 2). 03 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

Terugblik 2013 Dit hoofdstuk bevat een kort overzicht van de projecten die in 2013 plaatsvonden, met een samenvatting van de belangrijkste resultaten. Nationale Onderwijs Tentoonstelling De Nationale Onderwijstentoonstelling vond plaats in januari 2013. Wijzer in geldzaken stond samen met acht partners op deze grootste vakbeurs voor professionals in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en MBO. Het thema van de stand was Leren omgaan met geld is een kunst. Tijdens de beurs werd de leermiddelenwaaier aan docenten uitgedeeld: een handig overzicht van alle lesmaterialen over omgaan met geld voor alle onderwijssegmenten. De betrokken partners (Deloitte, De Nederlansche Bank, Geldmuseum, Nederlandse Vereniging van Banken, Nibud, Jong Ondernemen, Verbond van Verzekeraars, Stichting LEF en Stichting Weet Wat je Besteedt) brachten gezamenlijk leermiddelen over omgaan met geld onder de aandacht van docenten. De beurs trok ruim 40.000 bezoekers, voornamelijk docenten uit het primair onderwijs. Bijna 10.000 bezoekers kregen de leermiddelenwaaier van Wijzer in geldzaken. Ruim 4.000 bezoekers bezochten de stand van Wijzer in geldzaken (43% primair onderwijs, 7% voortgezet onderwijs, 7% speciaal onderwijs, 4% middelbaar beroepsonderwijs, 23% stagiaire en 17% overig). Pilots Geldloket De pilots voor de Wijzer in geldzaken Geldloketten in Den Bosch en Amersfoort werden in mei afgerond. Minister Dijsselbloem stuurde eind mei het evaluatierapport aan de Tweede Kamer. De kwalitatieve resultaten uit het klanttevredenheidsonderzoek zijn positief. Respondenten gaven onder meer aan het loket weer te zullen bezoeken bij een vraag over geldzaken en het loket aan te raden bij anderen. De kwantitatieve resultaten echter tonen de behoefte aan een fysiek loket onvoldoende aan. Er waren gemiddeld slechts 2 à 3 klantcontacten per dag. Het loket leek daarnaast hoofdzakelijk voor enkel een aantal onderwerpen erg gewild. Het gaat dan onder andere om sociale voorzieningen, schulden en uit elkaar gaan. Deze behoefte zou voor een deel belegd kunnen worden bij bestaande organisaties. Op basis van deze resultaten besloot Wijzer in geldzaken de Geldloketten niet landelijk uit te rollen. Stadsring51 te Amersfoort, één van de samenwerkingspartners, zet het Geldloket lokaal voort. Netwerk Op vrijdag 31 mei organiseerde Wijzer in geldzaken een symposium in Den Haag met de titel Financieel bewusteloos voor professionals die zich met personal finance bezig houden. Hare Majesteit Koningin Máxima, erevoorzitter van Wijzer in geldzaken, sprak tijdens deze bijeenkomst over het belang van financiële educatie. Andere sprekers op het symposium waren onder anderen hoogleraar en oud-directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau Paul Schnabel en hoogleraar en Eerste Kamerlid Esther-Mirjam Sent. Het symposium focuste op de vraag hoe consumenten in de huidige economische tijd inzicht in hun persoonlijke financiële situatie kunnen (be)houden. Met behulp van nieuwsbrieven en bijeenkomsten werden partners op de hoogte gehouden van de activiteiten van het platform. Tijdens de netwerkbijeenkomst in november werden de resultaten van de publieksmonitor gepresenteerd. Voor de kernprojecten (Week van het geld, 04 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

Pensioen3daagse) waren er diverse partnerbijeenkomsten georganiseerd. Ondernemerschapsonderwijs en financiële educatie Het Strategisch kader Ondernemerschapsonderwijs en Financiële Educatie gelanceerd in de zomer van 2013 - bezegelt de samenwerking tussen meerdere partijen om tot een gezamenlijke aanpak te komen voor structurele aandacht in het onderwijs. De ambitie is dat ondernemerschaps- en financiële vaardigheden in 2025 een structurele plek hebben in het schoolcurriculum van alle onderwijssectoren. De ministeries van EZ en OCW en het Platform Wijzer in geldzaken hebben de handen ineen geslagen om deze ambitieuze doelstelling te realiseren. Aan de basis van deze ambitie ligt krachtenbundeling tussen verschillende disciplines. Experts op het terrein van financiële educatie en ondernemerschapsonderwijs worden gekoppeld aan onderwijsdeskundigen, scholen, docenten, het ministerie van OCW, bedrijfsleven, wetenschap en leermiddelenproducten. In het najaar van 2013 werden voorbereidingen getroffen voor de implementatie van het strategisch kader. Pensioen3daagse 2013 Op 1, 2 en 3 oktober 2013 vond de derde editie plaats van de Pensioen3daagse. In het hele land waren er activiteiten om mensen overzicht en inzicht te geven in hun pensioensituatie en waar nodig aan te zetten tot actie. Het thema van de Pensioen3daagse 2013 was: Heb jij het goed voor elkaar?. Hierbij werd niet alleen ingezet op de hoogte van het pensioenkomen, maar vooral op de gevolgen van life events als overlijden, arbeidsongeschiktheid, samenwonen/trouwen en uit elkaar gaan. Daarnaast werd extra aandacht gegeven aan de doelgroep 55-67 jaar. De evaluatie-onderzoeken laten zien dat alle doelstellingen van de Pensioen3daagse werden gerealiseerd. De belangrijkste resultaten op een rijtje: Ruim 250 organisaties namen deel aan de Pensioen3daagse. Doelstelling was dat tenminste 200 organisaties een activiteit zou organiseren. Negen op de tien partners geven de Pensioen3daagse een zeven of hoger. Hiermee is de doelstelling 80% van de deelnemende partijen waardeert de gezamenlijke deelname aan de Pensioen3daagse met een rapportcijfer van 7 of hoger gehaald. Het gemiddelde rapportcijfer voor de Pensioen3daagse is een 7,6. Bijna iedere partner vindt de Pensioen3daagse een goed initiatief; volgens drie kwart versterkt een bundeling van activiteiten de boodschap. Een derde van de partners geeft aan dat het aantal belangstellenden voor de activiteit minder dan verwacht was. Bij 44% kwam het aantal overeen, bij 13% overtrof het aantal belangstellenden de verwachtingen. Een vijfde van de 55-67-jarigen heeft wel eens iets gehoord, gelezen of gezien van de Pensioen3daagse. Hiermee is de doelstelling 20% van de mensen in de leeftijd 55-67 jaar kent de Pensioen3daagse gehaald. De bekendheid met de Pensioen3daagse is voor de jongere doelgroep (30-55-jarigen werkzaam in loondienst) nagenoeg hetzelfde (23%). Ongeveer de helft (48%) van hen heeft actie ondernomen of is van plan dit naar aanleiding van de Pensioen3daagse te doen (verdiepen in de eigen pensioensituatie). De doelstelling tenminste 5% van de werknemers in loondienst (30-55 jaar) onderneemt actie of gaat actie ondernemen n.a.v. de Pensioen3daagse is daarmee ruimschoots gehaald. Het aantal bezoekers op de website steeg met 64% tot 150.000. De publiciteitswaarde van de free publicity steeg met 60% naar 625.000. 05 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

Wijzer in geldzaken online De online doelstellingen zijn in 2013 ruimschoots behaald. Het bezoek op Wijzeringeldzaken.nl is in 2014 gestegen met ruim 27% tot 1,4 miljoen. Vooral de nieuw geïntroduceerde rekentools en contentpagina s, het onder de aandacht brengen van onderwerpen via Facebook en het gerichter inzetten op kwalitatieve zoekwoorden hebben ervoor gezorgd dat deze groei is gerealiseerd. Gemiddeld over het jaar heeft 60% van de bezoekers één of meerder doelen bereikt, dat betekent dat de bezoeker niet alleen de hompage heeft bezocht, maar gerichte informatie of een checklist heeft bekeken of een rekenhulp heeft bevraagd. Waardering wijzeringeldzaken.nl zeer positief Eind 2013 is er door Mare Research een onderzoek uitgevoerd om inzicht te verkrijgen in de meest optimale presentatiewijze van online informatie over geldzaken in het algemeen en op wijzeringeldzaken.nl in het bijzonder. Hieruit blijkt dat consumenten de website wijzeringeldzaken.nl zeer positief waarderen, met name in vergelijking met andere websites met informatie over geldzaken. Deze positieve waardering komt vooral door: de toegankelijke presentatiewijze van de vaak complexe materie over geldzaken, de breedte van de onderwerpen die het gevoel geven met alle vragen over geldzaken op de website terecht te kunnen (perceptie = volledigheid), de in perceptie betrouwbare informatie. Daarmee sluit wijzeringeldzaken.nl grotendeels aan bij de behoeften (gemak en vertrouwen) die consumenten ten aanzien van online informatie over geldzaken hebben. De perceptie van volledigheid is vooral het gevolg van de breedte van de onderwerpen ( beslaat het hele leven ). De combinatie van samenvattende/verklarende inhoud en links naar externe websites voor verdieping vormt hierdoor een sterk geheel. De positieve waardering en tevens onbekendheid van wijzeringeldzaken.nl zorgen voor positief verraste consumenten die aangeven de website, indien persoonlijk relevant, nogmaals te bezoeken. De bekendheid is echter nog steeds laag (10% geholpen naamsbekendheid). Men vindt het jammer niet eerder van de website te hebben geweten. Populaire pagina s op wijzeringeldzaken.nl De meest bezochte pagina s waren de pagina s over AOW, studiefinanciering, huishoudboekje, ontslag en regel je pensioen, sociale voorzieningen (waar heb je recht op) en uit elkaar gaan. De best bezochte rekenhulpen waren Bereken je WW uitkering, Bereken je AOW leeftijd en Bereken je hypotheek op basis van maximale maandlasten. De best bezochte checklists waren Geldzaken op orde, 18 jaar en je geldzaken, Uit elkaar gaan en Samenwonen/Trouwen. Facebook groot succes met 20.000 likes Het afgelopen jaar is het succes van Wijzer in geldzaken op Facebook verder uitgebreid. De fanbase is gegroeid naar 20.000 personen. De ervaring leert dat facebook zeer geschikt is om concrete informatie en rekenhulpen rechtstreeks bij de doelgroep onder de aandacht te brengen. Ook Linkedin en Twitter waren het afgelopen jaar goede kanalen om de professionele doelgroep te bereiken. Internationaal Wijzer in geldzaken is actief betrokken bij internationale kennisuitwisseling. Sinds 2010 is Nederland lid van het International Network for Financial Education (INFE) van de OESO. Sinds 2012 is Wijzer in geldzaken namens Nederland lid van het bestuur van INFE. In 2013 werd de NVB toegelaten als associate member van INFE. Nibud en het Verbond waren al associate members. 06 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

Onderzoek Onderzoek vervulde ook het afgelopen jaar een belangrijke rol bij het realiseren van de doelstellingen van Wijzer in geldzaken. In 2013 werden de volgende onderzoeken uitgevoerd: Evaluaties van de pilots voor de Geldloketten, bestaande uit een klanttevredenheidsonderzoek, mystery shopping en naamsbekendheidonderzoek. Evaluaties van de Pensioen3daagse onder partners en werkzame Nederlanders. Evaluatie van de Nationale Onderwijs Tentoonstelling onder partners. Publieksmonitor financieel gedrag. De bestaande publieksmonitor werd hervormd en ondermeer als input gebruikt voor de nieuwe strategie. Pensioenmonitor. De bestaande pensioenmonitor werd hervormd en aangepast aan recente ontwikkelingen. De resultaten werden ondermeer gebruikt voor de Pensioen3daagse. Onderzoek financieel bewusteloos. De resultaten van dit onderzoek werden gebruikt als input voor de platformbijeenkomst van 31 mei. Onderzoek 18 jaar en geldzaken. De resultaten werden gebruikt voor de gelijknamige checklist. Gebruikersonderzoek online. Onderzoek naar het online zoekgedrag van consumenten in het kader van hun geldzaken. De resultaten zullen worden gebruikt om de website www.wijzeringeldzaken.nl te verbeteren. De lessen uit het onderzoek zullen ook worden gedeeld met partners. Gebruikersonderzoek als onderdeel van het project Wat betekent dit voor mij? De resultaten worden gebruikt om de tool verder te verbeteren. 07 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

2014 De aangescherpte missie van het platform luidt: Wijzer in geldzaken is hét platform waarin partners hun krachten bundelen om verantwoord financieel gedrag in Nederland te bevorderen. Vanaf 2014 staat het bevorderen van verantwoord financieel gedrag centraal bij alle activiteiten van het platform. In 2014 start het platform met het maken van de vertaalslag. Dit gebeurt op een aantal manieren: Binnen de bestaande kernprojecten zoals de Week van het geld, de Pensioen3daagse en de website - vindt een accentverschuiving plaats naar het bevorderen van verantwoord financieel gedrag. Zowel bij het formuleren van doelstellingen als bij het doorontwikkelen van de projecten en de evaluatie staat bevorderen van verantwoord financieel gedrag centraal. De partners van Wijzer in geldzaken intensiveren het vergaren van kennis over het bevorderen van gezond financieel gedrag. Dat gebeurt in de eerste plaats door evaluatie van de kernprojecten. Verder wordt ingezet op het delen van kennis op het terrein van het bevorderen van verantwoord financieel gedrag, bijvoorbeeld door een symposium en expert meetings. In de loop van 2014 beziet het platform op welke andere manieren Wijzer in geldzaken kan bijdragen aan het bevorderen van gezond financieel gedrag, bijvoorbeeld door expertise (van programmabureau en/of partners) in te zetten voor onderwerpen als financieel dashboard, pensioendashboard en standaard producten. Wijzer in geldzaken focust op de ontwikkeling van interventies die bewezen effectief zijn en om met deze interventies door krachtenbundeling zoveel mogelijk impact te genereren. Hieronder volgt een overzicht van de kernactiviteiten van het platform in 2014. Week van het geld 2014 De volgende editie van de Week van het geld, in het schooljaar 2013-2014, vindt plaats van 10 tot en met 14 maart 2014. Doelstellingen Doel voor 2014 is om de resultaten van de vorige editie van de Week van het geld te consolideren qua bereik en een verdiepingsslag aan te brengen. Die krijgt vorm door de ontwikkeling van een lespakket, waarmee scholen gedurende het hele schooljaar aan de slag kunnen. Bereik 90% van de basisscholen is bekend met de Week van het geld; 40% van de basisscholen heeft actief deelgenomen aan de Week van het geld; 50% van de ouders van kinderen tussen de 8 en 12 jaar is bereikt met informatie over financiële opvoeding; 10% van de gemeenten heeft scholen gestimuleerd deel te nemen aan de Week van het geld. Waardering 80% van de deelnemende basisscholen geeft de Week van het geld een rapportcijfer 7 of hoger; 80% van de deelnemende partijen geeft de Week van het geld een rapportcijfer van 7 of hoger. 08 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

Kennis, houding en gedrag: 40% van de deelnemende basisscholen heeft de intentie om gedurende het schooljaar meer aandacht te besteden aan het onderwerp Leren omgaan met geld; 40% van de ouders die bereikt zijn, heeft n.a.v. de Week van het geld met het kind gesproken over het onderwerp Leren omgaan met geld. Wat betekent dit voor mij? Om het consumentenvertrouwen te herstellen is het belangrijk dat mensen inzicht krijgen in de effecten van de veranderingen op hun persoonlijke financiële situatie. Wijzer in geldzaken zet zich ervoor in deze veranderingen voor de consument zo eenvoudig en duidelijk mogelijk in beeld te brengen. Begin 2014 is de tool Wat betekent dit voor mij? gelanceerd. In het voorjaar van 2014 wordt de tool geëvalueerd. Op basis van de evaluatie wordt een besluit genomen voor het eventuele vervolg. Verankering in het onderwijs Met ingang van het schooljaar 2015-2016 zal de inrichting van de beroepsgerichte programma s in de bovenbouw van het vmbo (leerjaar 3 en 4) worden gewijzigd. Deze herziening biedt een ideaal aanknopingspunt om ondernemerschapsonderwijs en financiële educatie een structurele plaats in het vmbo te laten krijgen. Immers: alle toekomstige vmbo-leerlingen zullen via het centraal eindexamen worden getoetst op het leerdoel economisch bewust en duurzaam omgaan met materialen en middelen. Bovendien zal er binnen het profiel Economie en ondernemen een apart keuzedeel Ondernemen worden ontwikkeld dat scholen kunnen aanbieden aan hun leerlingen. In 2014 zullen we op een aantal scholen pilots houden om de definitieve inrichting van deze onderwijsprogramma s voor te bereiden. Ons doel is daarmee dat ondernemerschaps- en financiële vaardigheden verankerd worden in het curriculum. Daarnaast wil Wijzer in geldzaken samen met partners de educatieve uitgeverijen bijstaan in het ontwikkelen van effectief lesmateriaal. Aan structurele onderwijsherzieningen gaan pilots vooraf. Deze testen wat werkt en wat niet werkt, opdat de feitelijke herziening zo effectief mogelijk is. Gedurende het lopende schooljaar worden pilots uitgevoerd op vmbo-scholen om de beoogde programma s voor ondernemerschap inhoudelijk te testen en zodanig te borgen dat deze bij de feitelijke invoering in 2015 een vliegende start maken. Bovendien maakt een eerste fase van wetenschappelijk onderzoek deel uit van de pilot, zodat na afronding van de pilot tijdens het schooljaar 2014-2015, een grootschalig onderzoek op een brede groep scholen kan worden uitgevoerd. Parallel wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een doorlopende leerlijn. Met educatieve uitgeverijen wordt bekeken op welke wijze financiële competenties het beste kunnen worden ingebed in hun methoden. Nationale Onderwijs Tentoonstelling 2015 In januari 2015 vindt de eerstvolgende editie plaats van de Nationale Onderwijs Tentoonstelling (NOT), de grootste onderwijsvakbeurs van Nederland. Wijzer in geldzaken zal voor de derde keer acte de présence geven om het onderwerp leren omgaan met geld onder de aandacht van docenten te brengen. De evaluatie van de NOT 2013 geldt hierbij als basis. Netwerk In juni wordt een platformbijeenkomst georganiseerd met als thema Verantwoord financieel gedrag. Doel is om partners kennis te laten nemen van de laatste wetenschappelijke inzichten en praktijkervaring, zodat zij effectieve interventies kunnen ontwikkelen voor de bevordering van verantwoord financieel gedrag. 09 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

Onderzoek Onderzoek vervult een belangrijke rol bij het realiseren van de doelstellingen van Wijzer in geldzaken. Met onderzoek meet Wijzer in geldzaken de resultaten van activiteiten, evenals trends en ontwikkelingen. Onderzoeksuitkomsten worden gebruikt om met de activiteiten van het platform meer impact te generen. Het onderzoek dat het platform Wijzer in geldzaken uitvoert, vervult drie functies: 1. Monitoren van ontwikkelingen en trends op het terrein van financiële geletterdheid. De uitkomsten van onderzoek zijn input voor het doorontwikkelen van bestaande activiteiten en het ontwikkelen van nieuwe interventies. 2. Evalueren van de activiteiten van het platform. De resultaten van de kernprojecten worden uitgebreid geëvalueerd, met als doel om de effectiviteit van de kernprojecten verder te vergroten. 3. Bijdragen aan agendasetting en bewustwording. Onderzoeksresultaten spelen een belangrijke rol in de free-publicitystrategie van het platform. En onderzoek vervult een belangrijke rol bij het aanjagen van de kernprojecten. Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van bestaand (nationaal en internationaal) onderzoek en bestaande expertise. Waar nodig wordt onderzoek geïnitieerd. Onderzoeksresultaten worden gedeeld met partners, zodat zij er hun voordeel mee kunnen doen voor eventuele eigen activiteiten. Naast de evaluaties van alle activiteiten en kernprojecten, staan voor 2014 de volgende onderzoeken op het programma: Juniormonitor. In het kader van de Week van het geld doet Wijzer in geldzaken samen met het Nibud onderzoek naar het financieel gedrag van 12- tot 15-jarigen. Jongeren en financieel gedrag. Omdat jongeren de komende jaren een belangrijke doelgroep vormen voor Wijzer in geldzaken, initieert Wijzer in geldzaken desk research om in kaart te brengen wat bekend is over jongeren en financieel gedrag, en op welke aspecten additioneel onderzoek nodig is. Publieksmonitor. Op basis van de hervormde publieksmonitor meet Wijzer in geldzaken het financieel gedrag van Nederlanders. OESO-benchmark. OESO heeft een vragenlijst ontwikkeld om financiële geletterdheid te meten. Nederland doet mee aan de benchmark. De voorbereidingen vinden plaats in 2014, het veldwerk in 2015. Pensioenmonitor. Ten behoeve van de Pensioen3daagse meet de Pensioenmonitor ook in 2014 het pensioenbewustzijn van Nederlanders. Internationaal Ook in 2014 draagt Wijzer in geldzaken bij aan internationale kennisuitwisseling op het terrein van financiële educatie. Nederland is actief lid van het International Network for Financial Education (INFE) van OESO. Online In 2014 worden de succesvolle online resultaten van Wijzeringeldzaken.nl en Facebook van 2013 op basis van de vernieuwde strategie verder uitgebouwd. Dit gebeurt aan de hand van de volgende uitgangspunten: Wijzer in geldzaken wijst consumenten op laagdrempelige wijze de weg naar betrouwbare informatie over geldzaken. Bij de doorontwikkeling van www.wijzeringeldzaken.nl wordt zo goed mogelijk gebruik gemaakt van informatie van partners en wordt ingespeeld op technologische ontwikkelingen. De online activiteiten zijn gericht op het bevorderen van verantwoord financieel gedrag. 10 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

Hierbij wordt rekening gehouden met de in het Website onderzoek vastgestelde gouden regels voor online informatie over geldzaken. 1. Sluit aan bij de behoeften van de doelgroep bij online informatie over geldzaken: bied gemak en vertrouwen (middels onderstaande regels). 2. Bied gemak door efficiënt navigeren mogelijk te maken, waardoor men snel bij de gewenste informatie komt. Dit is vooral belangrijk in de fasen oriënteren en selecteren op de website. 3. Bied betrouwbaarheid door op verklarende en objectieve wijze informatie aan te bieden en inzichtelijk te maken wie de afzender van de website is. 4. Maak de content laagdrempelig door eenvoudig taalgebruik te hanteren en tekst in lettertype met voldoende grootte te presenteren, zodat een brede doelgroep wordt aangesproken. 5. Bied volledigheid in breedte (diversiteit onderwerpen) of in diepte (specifiek onderwerp), zodat de informatie op 1 en maximaal 2 websites kan worden verkregen. 6. Maak gebruik van verschillende presentatievormen, zodat dit de overdracht van de vaak complexe informatie over geldzaken bevordert en de website tevens aantrekkelijk maakt. 7. Maak informatie persoonlijk toepasbaar door het aanbod van bijvoorbeeld rekenhulpen, zodat algemene en complexe informatie over geldzaken persoonlijk en tastbaar wordt. 8. Zorg voor een rustige en duidelijke opmaak van de website, zodat consumenten die via een zoekmachine binnenkomen snel kunnen scannen op gemak en betrouwbaarheid. 9. Breng cross-informatie onder de aandacht, waardoor service wordt geboden aan bezoekers voor verschillende onderwerpen aan elkaar te linken. Pensioen3daagse De Pensioen3daagse 2014 vindt plaats van 28 t/m 30 oktober. Tijdens deze drie dagen vinden er net als tijdens de voorgaande drie edities in het hele land activiteiten plaats om mensen overzicht en inzicht te geven in hun pensioensituatie en waar nodig aan te zetten tot actie. In 2014 wordt de ingeslagen weg om meer werkgevers te betrekken bij dit initiatief gecontinueerd. Hiermee beoogt Wijzer in geldzaken zoveel mogelijk werknemers in loondienst te bereiken. Het overkoepelend thema van de Pensioen3daagse 2014 is: Heb jij het goed voor elkaar? waarbij ook dit jaar wordt gefocust op de gevolgen van life events als overlijden, arbeidsongeschiktheid, samenwonen/trouwen en uit elkaar gaan. Met deelnemende partijen wordt ook bekeken hoe ZZP ers dit jaar met dit thema bereikt kunnen worden. Wijzer in geldzaken wil ook dit jaar de doelgroep 55-67 jaar weer extra aandacht geven. Er verandert veel op het gebied van de AOW en Tweede Pijler pensioen. Deze doelgroep ondervindt de gevolgen op een relatief korte termijn en heeft moeite om de gevolgen van deze veranderingen voor de eigen financiële situatie in te schatten. Een van de activiteiten die hier op vooruit loopt is de 50+ beurs in september. Wijzer in geldzaken is voornemens om net als in 2013 met een bescheiden stand samen met partners pensioenvoorlichting te geven aan deze doelgroep. Qua bereik is het doel om de resultaten van 2013 te evenaren. De activiteiten zullen meer worden gericht op het bevorderen van verantwoord financieel gedrag. Werkgevers en schuldpreventie Werkgevers zijn bij uitstek in de positie om werknemers te ondersteunen bij het op orde brengen en houden van hun geldzaken. En werkgevers hebben hier ook een groot belang: geldproblemen leiden tot productiviteitsverlies en ziekteverzuim. Een toenemend aantal 11 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

werkgevers heeft te maken met loonbeslagen, die gepaard gaan met hoge kosten. Een aantal partners van Wijzer in geldzaken onderzoekt in 2014 op welke manier werkgevers het beste ondersteund kunnen worden op het terrein van schuldpreventie. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek maken de partners een plan. 12 Wijzer in geldzaken Jaarplan 2014

Wijzer in geldzaken Postbus 20201 2500 EE Den Haag info@wijzeringeldzaken.nl www.wijzeringeldzaken.nl @wijzeringeld www.facebook.com/wijzeringeld