Handleiding nieuwe website. i.s.m. Four Digits Plone-opleidingen

Handleiding nieuwe website i.s.m. Four Digits Plone-opleidingen mei 2010

Inhoudsopgave Inleiding...2 Handleiding Plone...3 1 Kennismaking met de afdelingssite...3 2 Inloggen...4 3 Menustructuur aanpassen...6 4 Pagina toevoegen...7 5 Pagina bewerken...10 6 Afbeeldingen toevoegen...14 7 Links maken...18 8 Samenvattingsweergave...21 9 Item publiceren...22 10 Projecten...23 11 Contact...25 Tips voor de tekst...26 Inleiding...26 1 Presentatie...27 2 Schrijfstijl...29 3 Tekstopbouw...31 Voorbeeld 1: nieuwsbericht...32 Checklist...33 1

Inleiding In dit document staat alles wat u moet weten om de site van uw eigen afdeling te kunnen bewerken. Het eerste deel bestaat uit een handleiding om u op weg te helpen met de afdelingswebsite. Zo leest u bijvoorbeeld hoe u een nieuwe pagina toevoegt of hoe u een bestaande tekst kunt bewerken. In het tweede deel van de handleiding staan tips voor het maken van een webtekst. Ook vindt u hier een handige checklist. Zo weet u zeker dat uw tekst prettig leesbaar is. Op de laatste twee pagina van deze handleiding vindt u een overzicht van de meest voorkomende handelingen. U kunt hier bijvoorbeeld heel snel opzoeken hoe u een afbeelding of een link toevoegt. Wachtwoord is nodig Afdelingen die de webtraining CMS Plone (april 2010) hebben gevolgd hebben een wachtwoord ontvangen. Hiermee kunnen ze inloggen en hun afdelingspagina vullen, beheren en updaten. Afdelingen die nog geen wachtwoord hebben, kunnen contact opnemen met de afdeling Communicatie van het landelijk bureau via webredactie@humanitas.nl. Geef duidelijk in je mail aan dat het om inloggegevens met betrekking tot de nieuwe website gaat. Overleg binnen je afdeling wie verantwoordelijk is voor de website en wie de rechten krijgt om de afdelingspagina te onderhouden. 2

Handleiding Plone 1. Kennismaking met de afdelingssite Uw afdelingssite is straks op twee manieren bereikbaar. De eerste manier is door eenvoudig de naam van uw afdeling achter www.humanitas.nl/afdeling/ in de browser te typen, bijvoorbeeld www.humanitas.nl/afdeling/alkmaar. Daarnaast is de afdelingssite bereikbaar via een link op de site van Humanitas. Vanaf www.humanitas.nl klikt de bezoeker op afdelingen en komt dan in de overzichtspagina met links naar alle gepubliceerde afdelingen. Bewerken Als u uw eigen afdelingssite wilt bewerken, dan kunt u via deze site inloggen. U komt dan in een systeem waar u de site kunt bewerken. We noemen dit voor het gemak de achterkant van de site. Als u de wijzigingen of aanpassingen publiceert, dan zijn ze aan de voorkant van de site direct zichtbaar voor de bezoeker. Plone Het systeem waar u mee gaat werken heet Plone. Met dit systeem kunt u via het internet op een makkelijke manier de website van inhoud voorzien. U heeft daarvoor geen technische kennis nodig. Op een vergelijkbare manier zoals in Microsoft Word kunt u onder andere tekst en/of plaatjes invoegen en pagina s aanmaken of wijzigen. De opmaak van de site ligt al voor een groot deel vast in het systeem. Zo kunt u eigenlijk niets fout doen. Ook ziet u alleen de knoppen die u nodig heeft. U zult merken dat u snel en eenvoudig een mooie website kunt maken voor uw afdeling! 3

2. Inloggen Voordat u aan de slag kunt op de website moet u zijn ingelogd op de achterkant van uw afdelingssite. Dit doet u door naar www.humanitas.nl/afdeling te gaan en bovenin de pagina op login te klikken. U komt dan op het volgende inlogscherm. Afbeelding 1: inlogscherm Vul hier uw e-mailadres en wachtwoord in en klik op inloggen. Let op! Uw wachtwoord is hoofdlettergevoelig. Mocht u problemen hebben met inloggen, dan bent u misschien ergens een hoofdletter vergeten. Zorg er ook altijd voor dat CAPS LOCK uitstaat als u gaat inloggen. Daarna bent u ingelogd. Klik vervolgens rechts bovenin op afdelingen. In het overzicht dat nu verschijnt, kunt u uw afdelingssite selecteren. Als u uw afdelingspagina heeft geselecteerd, komt u op de homepage van uw eigen afdelingssite. Daar kunt u met de site aan de slag. 4

Afbeelding 2: homepage afdelingssite met tabbladen Als u bent ingelogd ziet u boven de pagina een blauwe werkbalk met verschillende tabbladen. Hieronder volgt een korte uitleg van de drie verschillende tabbladen. Tabblad inhoud In één oogopslag ziet u hier de verschillende titels van pagina s die er zijn. U kunt hier gemakkelijk de volgorde van het menu veranderen. Ook kunt u hier zien hoe groot een pagina is, wat de status is en wanneer de pagina is toegevoegd. Tabblad bekijken Hier kunt u pagina s of andere items bekijken. Tabblad bewerken Hier kunt u pagina s bewerken, zoals afbeeldingen of tekst toevoegen. 5

3. Menustructuur aanpassen Uw website heeft een aantal vaste menu-items zoals 'over de afdeling' en 'nieuws'. Deze zijn zichtbaar aan de linkerkant. Deze menu-items kunnen weer subpagina's hebben. Dit zijn bijvoorbeeld de verschillende nieuwspagina's onder het menu-item 'nieuws'. Wilt u de volgorde van het menu later nog veranderen, dan kunt u de pagina s sorteren onder het tabblad inhoud. Zorg dat u op 'inhoud' klikt vanuit de homepage van de pagina. U ziet dan alle menu-items op een rij. Als u vanuit een menu-item op 'inhoud' klikt, ziet u alleen de subpagina's van dat betreffende menu-item. Afbeelding 3: tabblad inhoud Menu-items sorteren Als u items toevoegt, zoals een pagina, staan ze niet in de volgorde zoals u die uiteindelijk wilt hebben. Onder het tabblad inhoud (zie afbeelding hierboven), kunt u in de kolom volgorde de items verplaatsen. Dit doet u door de puntjes vast te pakken met de muis (::). Een item kleurt geel als het geselecteerd is. Houd de linkermuisknop vast om het item naar boven of beneden te slepen. Zo kunt u de volgorde van het menu bepalen. Kruimelpad Waar u ook bezig bent op de site, u ziet altijd waar u zich bevindt in de menustructuur. Dit zie je in het zogenaamde kruimelpad. Afbeelding 4: kruimelpad 6

4. Pagina toevoegen Een pagina toevoegen doet u simpelweg door in het uitklapmenu Nieuw item toevoegen voor pagina te kiezen. Tip! Klik voordat u gaat invoegen eerst op het menu-item aan de linkerzijde waar de pagina onder moet komen. Zo komt de pagina direct op de juiste plek terecht. Afbeelding 5: pagina invoegen Inhoud toevoegen Daarna komt u in het scherm waar u inhoud kunt toevoegen. Afbeelding 6: inhoud invoegen 7

Titel Vul hier een titel in. Deze titel wordt straks weergegeven in het menu. Beschrijving U kunt ervoor kiezen om een korte beschrijving van uw pagina toe te voegen. Deze is zichtbaar op de site. Ook wordt deze beschrijving getoond in het overzicht van zoekresultaten. Hoofdtekst In het onderste gedeelte kunt u de hoofdtekst toevoegen. Dit kunt u doen door in dit gedeelte tekst typen. In de praktijk zult u echter vaak tekst uit een ander programma kopiëren, zoals uit Word. Afbeelding Hier kunt u een afbeelding toevoegen. Kopiëren Als u tekst uit een ander programma knipt en plakt, dan neemt u automatisch de opmaak van dit programma mee. Dit kan voor problemen in de opmaak op de site zorgen. Zorg er daarom altijd voor dat u platte tekst zonder opmaak invoegt. Dit kunt u doen door de tekst eerst te kopiëren in Notepad. Vanuit Notepad plakt u de tekst in de site. Daarna heeft de tekst geen opmaak meer en neemt de tekst automatisch de standaard opmaak van de site aan. 8

Om de tekst zonder opmaak te plakken, kunt u ook gebruik maken van de knop vanuit Word plakken links bovenin de menubalk. Als u op deze knop klikt, krijgt u een scherm waar u de tekst kunt plakken. Klik daarna op invoegen om de tekst in de pagina te kopiëren. Afbeelding 7: vanuit Word plakken Menustructuur Hoe zorgt u er nu voor dat nieuwe pagina s op de juiste plek komen te staan in het menu van de site? Dit doet u eenvoudigweg door op het menu-item te klikken waaronder de pagina moet vallen. Wilt u bijvoorbeeld een subpagina maken onder algemeen, zorg dan dat u eerst op algemeen klikt in het menu. Daarna kunt u kiezen voor pagina invoegen en staat de pagina op de juiste plek. 9

5. Pagina bewerken Als u een pagina wilt bewerken, moet u deze eerste selecteren in het menu aan de linkerkant. Selecteer daarna het tabblad bewerken. Werkbalk Als u bewerken hebt gekozen, krijgt u een extra werkbalk te zien. Deze kunt u gebruiken om de tekst te bewerken. De werkbalk komt overeen met de werkbalk zoals u die gewend bent in tekstverwerkingsprogramma s zoals Microsoft Word. Afbeelding 8: werkbalk bewerken Opmaak De opmaak staat voor een groot deel vast. Zo behoudt de website zijn unieke uitstraling. Er is bijvoorbeeld gekozen voor vaste kleuren en lettertypes. Wél kunt u tekst vet of schuin maken. Dit doet u op precies dezelfde manier als in Word. U selecteert de tekst die u wilt bewerken en klikt op het icoontje voor vetgedrukt of schuin. Let op! Als u klaar bent met bewerken, klik dan altijd eerst op bewaren voordat u de pagina afsluit. Als u dit niet doet, dan worden de wijzigingen niet opgeslagen en zijn ze niet zichtbaar aan de voorkant van de site. 10

Kop Een kop wordt binnen de huisstijl van de site altijd op dezelfde manier weergegeven. Selecteer de tekst die u als kop wilt gebruiken en klik dan op subkop in het uitklapmenu. Afbeelding 9: subkop Het kan gebeuren dat bij het selecteren van subkop de hele tekst blauw wordt. Maak in dat geval de subtitel ongedaan en geef zowel boven als onder de kop een extra enter. Als het daarna opnieuw probeert, zal alleen de kop blauw worden. Daarna kunt u de extra witregels weer weghalen. Opsomming Het gebruik van opsommingen komt de leesbaarheid van de tekst ten goede. Om een opsomming te maken, selecteert u de tekst waar u de opsomming van wilt maken en klikt u op het icoontje voor opsommingen. 11

Tabel Als u een schema wilt weergeven, is het raadzaam om daarvoor een tabel te gebruiken. U weet dan zeker dat de tekst netjes wordt uitgelijnd. Om een tabel te maken, klikt u op het icoontje nieuwe tabel invoegen. Grootte tabel Vervolgens geeft u in het onderstaande schema aan uit hoeveel rijen en kolommen de tabel moet bestaan en klikt u op invoegen. Afbeelding 10: tabel maken 12

Opmaak tabel Onder het rechter tabblad 'geavanceerd' kunt u in het uitklapmenu uitlijning aangeven op welke plek in de tekst de tabel moet komen. Kiest u voor centreren dan komt de tabel in het midden. U kunt er ook voor kiezen om de tabel rechts of links van de tekst te tonen. Afbeelding 11: uitlijnen tabel Als u op invoegen hebt geklikt, kunt u de tabel vullen met tekst. Deze lijnt de tekst automatisch mooi uit. U kunt natuurlijk ook tekst kopiëren en plakken in de tabel. Let er dan wel op dat u tekst zonder opmaak plakt. Tabel bewerken Als u in de tabel gaat staan met uw cursor, dan kunt u in de werkbalk verschillende knoppen gebruiken om de tabel te bewerken. Zo kunt u met behulp van onderstaande icoontjes rijen of kolommen invoegen en verwijderen. Ook kunt u de tabeleigenschappen aanpassen, zoals de breedte van een rij of kolom. Afbeelding 12: tabel bewerken 13

6. Afbeeldingen toevoegen Afbeeldingen op scherm zeggen soms meer dan tekst. Het toevoegen van een foto, een logo of een andere afbeelding is dan ook een goede manier om te zorgen voor een frisse presentatie van uw tekst. Hieronder leest u hoe u eenvoudig een afbeelding aan de tekst kunt toevoegen. Afbeelding invoegen Om een afbeelding in te voegen gaat u eerst via het menu naar de pagina waar u de afbeelding wilt invoegen en klikt u op het tabblad bewerken. In de werkbalk die dan verschijnt, kunt u op het icoontje klikken om een afbeelding toe te voegen. Deze ziet er als volgt uit: Daarna komt u in het scherm waarin u afbeeldingen kunt invoegen. Afbeelding 13: afbeelding uploaden Bestand uploaden Als u een afbeelding voor het eerst gebruikt voor uw website, zult u deze eerst in het systeem moeten invoegen vanaf uw eigen computer. In het scherm dat u nu voor zich heeft, kunt u via de browserknop onder bestand uploaden bladeren door de bestanden op uw eigen computer. Daar kunt een afbeelding selecteren. Klik eerst op home zodat de afbeelding op de juiste plek in de mappen terechtkomt. Zorg dat u de afbeelding die u invoegt een duidelijke titel geeft. Op die manier 14

kunt u het bestand eenvoudig weer terugvinden als uzelf of iemand anders deze nóg een keer wil gebruiken in een andere pagina. Ook kunt u hier een omschrijving geven van de afbeelding. Kies vervolgens voor upload. Als u dit gedaan heeft, keert u terug naar het vorige menu waar u de zojuist geüploade afbeelding kunt selecteren en invoegen. Afbeelding 14 afbeelding invoegen Selecteer in dit scherm de afbeelding naar keuze en kies voor invoegen. Als u moeite heeft om de juiste afbeelding te vinden, kunt u in dit scherm van de zoekfunctie gebruik maken. 15

Grootte van de afbeelding Meestal zijn afbeeldingen zoals een foto veel te groot om te laten zien op de website. Daarom is het goed om de grootte van de afbeelding aan te passen. Hiervoor zijn verschillende opties, zoals thumb, Icon en Tile. In totaal zijn er zeven standaarden. Afbeelding 15: weergave afbeelding Kies een van de standaarden voor uw afbeelding. Door eenvoudig uit te proberen, kunt u zien wat het juiste formaat is om de afbeelding te tonen op de pagina. 16

Uitlijning van de afbeelding Voor de uitlijning van de afbeelding zijn verschillende mogelijkheden. U kunt dus zelf bepalen waar de foto komt te staan: rechts van de tekst, in het midden van de pagina of aan de linkerkant van de tekst. Selecteer hiervoor links, rechts of inline in het uitklapmenu onder uitlijning. Afbeelding 16 uitlijning afbeelding 17

7. Links maken Vanuit uw afdelingspagina kunt u links maken naar andere websites. Mocht u bijvoorbeeld vertellen over de samenwerking met het Rode Kruis, dan kunt u een link maken naar www.rodekruis.nl. De tekst die een link bevat wordt geel. Interne links U kunt binnen uw eigen site links maken naar andere pagina s in de tekst. We noemen dit interne links. Zo leidt u de bezoeker eenvoudig rond op uw site. Als in een artikel iets wordt gezegd over vrijwilligers, dan kan de bezoeker doorklikken als hij meer over dat onderwerp wil weten. U kunt ook interne links maken naar bestanden zoals een folder of een jaarverslag in Word of.pdf. Tip! Gebruik niet het woordje hier als naam van een link. Bijvoorbeeld: klik hier voor meer informatie over vrijwilligers. Het is beter om een link te maken van een woord dat relevant is voor de inhoud. Bijvoorbeeld: De vrijwilligers van Humanitas hebben dit jaar maar liefst 600 deelnemers op weg geholpen. Waarbij de bezoeker op de pagina voor vrijwilligers komt als hij of zij op het woord vrijwilliger klikt. Link invoegen Als u een link wilt maken naar bestanden of pagina s binnen de site, dan kunt u dit doen door de gewenste tekst te selecteren en te klikken op het icoontje voor links. 18

Interne link maken As u een link wilt maken, let er dan op dat u eerst de tekst die u wilt linken selecteert. Klik dan op het icoontje voor het invoegen van een link. Daarna verschijnt de mogelijkheid om naar alle items binnen uw website te linken. Selecteer in de lijst de pagina, het nieuwsbericht of het bestand waarnaar u wilt linken en kies voor invoegen. Afbeelding 17: interne link invoegen U kunt hier ook een nieuw bestand uploaden. Dit doet u op dezelfde manier als een afbeelding. Zo kunt u ook een link maken naar een Wordbestand of een pdf. 19

Externe link invoegen Als u een externe link wilt maken, klik dan eerst op het icoontje extern. Vervolgens geeft u in de balk bovenin het webadres waar u naartoe wilt linken, bijvoorbeeld www.rodekruis.nl en klik op invoegen. Afbeelding 18: externe link invoegen Let op! U kunt alleen op dit icoontje klikken, als u tekst heeft geselecteerd. Link weghalen Als u een link wilt verwijderen, selecteert u de gelinkte tekst en vervolgens op het icoontje voor link verwijderen. Ankerlink Als u een langere tekst heeft kunt u met behulp van de knop 'ankerlinks' links maken binnen een tekst. Plaats hiervoor een anker binnen uw pagina, en via link toevoegen kunt u deze dan selecteren. 20

8. Samenvattingsweergave Onder het tabblad bekijken heeft u de mogelijkheid om een weergave te kiezen. Onder het uitklapmenu weergave kunt u voor samenvattingsweergave kiezen. Afbeelding 19: voorbeeld weergave U krijgt een samenvatting van de subitems onder een menu-item. Zo kunt u bijvoorbeeld een overzicht maken van de nieuwsberichten onder het menu-item nieuws. 21

9. Item publiceren Om een item zichtbaar te maken aan de voorkant de website, moet het worden gepubliceerd. Dit doet u door in het uitklapmenu publiceren of privé te selecteren. Ook kunt u onder het tabblad inhoud de gewenste pagina selecteren en rechts onderin kiezen voor status wijzigen. Afbeelding 20: pagina selecteren Alle items die de status privé hebben, zijn onzichtbaar voor gebruikers die niet zijn ingelogd of gebruikers die daar geen rechten voor hebben. Publiceren op datum Een item publiceren vanaf een bepaalde datum tot een bepaalde datum kan door bij 'bewerken' op 'Datums' te klikken en hier de begin- en einddatum in te voeren. Afbeelding 21: publicatiedatum 22

10. Projecten Omdat een project ook zichtbaar is op het portaal van Humanitas, moet u voor het aanmaken van een nieuw project eerst inloggen op het portaal van de site. Let op: de inhoud van het project kunt u toevoegen en wijzigen als u bent ingelogd in de website. Dit werkt dus net zoals bij de andere pagina's van uw site. Het is echter wel nodig om het project in het portaal aan te maken, omdat de informatie dan ook op andere plekken gebruikt kan worden. Het aanmaken van een project doet u als volgt: Inloggen portaal U gaat naar http://portaal.humanitas.nl Daar klikt u op de knop inloggen. U komt dan in het volgende inlogscherm: Afbeelding 22: inlogscherm portaal Vul hier uw e-mailadres en wachtwoord in. Als u bent ingelogd, klikt u aan de linkerkant op projecten. U ziet dan een overzicht van alle projecten. Hier kunt u een project toevoegen of bewerken. Afbeelding 23: projectoverzicht 23

Nieuw project Om een nieuw project toe te voegen kiest u voor nieuw item toevoegen' en selecteer 'project'. Vul hierna de gevraagde velden in, zoals titel en beschrijving. Afbeelding 24: project toevoegen U bent nu klaar met het toevoegen van een project en deze is beschikbaar op de website. Bewerk project Ga naar de website en login. Hier ziet u bij projecten uw project staan met standaard content. Het is nu mogelijk op dezelfde manier content te veranderen of toe te voegen aan de website zoals u bij de andere pagina's heeft gedaan. Afbeelding 25: Project met standaard content 24

11. Contact Hoewel wij aandacht hebben besteed aan de gebruiksvriendelijkheid van Plone en deze handleiding, kunnen er vragen zijn die u hier niet beantwoord krijgt. Stuur in dat geval een e-mail naar webredactie@humanitas.nl of bel naar de afdeling communicatie van het Landelijk Bureau op 020-5231100. Ook op internet is veel informatie te vinden over Plone, bijvoorbeeld via: http://support.fourdigits.nl/documentatie http://plone.org/documentation http://plone.nl 25

Tips voor de tekst Inleiding Op uw afdelingssite heeft u de mogelijkheid om uw afdeling en haar activiteiten te presenteren. U kunt met uw site bezoekers interesseren voor activiteiten of vrijwilligers enthousiast maken om aan een project deel te nemen. De teksten moeten dus niet alleen duidelijke informatie geven, maar ook de lezer enthousiast maken. Een tekst van het scherm leest anders dan van papier. Bezoekers bekijken een pagina vluchtig. Daarom is het belangrijk om de lezer zoveel mogelijk te helpen de leesbaarheid te vergroten. Dit kunt u doen door de lezer bijvoorbeeld direct aan te spreken met u en korte zinnen te gebruiken in uw tekst. Daarnaast speelt de opmaak van de pagina een belangrijke rol: het gebruik van kopjes, opsommingen en een duidelijke alinea-indeling zorgen ervoor dat de lezer de boodschap van de tekst gemakkelijk op kan nemen. In dit gedeelte van de handleiding voor uw afdelingssite vindt u praktische tips voor het schrijven van een aansprekende tekst. In hoofdstuk 1 leest u hoe u de tekst aantrekkelijk kunt presenteren. In hoofdstuk 2 staat meer informatie over formuleren en in hoofdstuk 3 over een aantrekkelijke opbouw. 26

1. Presentatie Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen heel vluchtig lezen van het beeldscherm. Daarom is het belangrijk om het lezen zo makkelijk mogelijk te maken. Een heldere, frisse opmaak is daarbij cruciaal. Dit kan bijvoorbeeld door de tekst onder te verdelen in korte alinea s en tussenkopjes of opsommingen te gebruiken. Hieronder ziet u een voorbeeld van een overzichtelijk opgemaakte tekst. Voorbeeldopmaak Alinea s Een goed leesbare tekst is opgebouwd uit verschillende alinea s die ongeveer even lang zijn. Elke alinea behandelt één onderwerp en bestaat uit ongeveer vijf tot acht regels. Tussenkoppen Zorg dat boven elke alinea een korte tussenkop staat waaruit de inhoud van de alinea blijkt. Zo kan de lezer gemakkelijk door de tekst scannen. U kunt een kopje maken door in het uitklapmenu styles voor subkop te kiezen. 27

Opsommingen Een opsomming bestaat uit minimaal drie punten. In Plone kunt u heel eenvoudig een opsomming maken door de tekst te selecteren en op het icoontje voor opsomming te klikken (zie deel 1 van de handleiding). De zin hieronder leent zich bijvoorbeeld goed om een opsomming van te maken. Dus liever niet: Bij het steunpunt Mantelzorg kunt u terecht voor praktische ondersteuning, cursussen en gespreksgroepen. Maar beter: Bij het Steunpunt Mantelzorg kunt u terecht voor: praktische ondersteuning cursussen gespreksgroepen Leestekens in een opsomming Alleen als de opsomming uit hele zinnen bestaat, schrijft u hoofdletters en punten. Als een opsomming bestaat uit één of twee woorden, dan hoeft u geen leestekens te gebruiken. Controleer uw tekst Controleer voordat u de tekst publiceert op de site altijd op spel- en typefouten. Houd er rekening mee dat er in de nieuwe spelling veel is veranderd, zoals het aan elkaar schrijven van woorden en de vervoeging van Engelse werkwoorden. Bij twijfel kunt www.woordenlijst.org of het Groene Boekje raadplegen. Vertrouw niet te veel op de spellingscontrole in bijvoorbeeld Word. Deze controleert alleen of een (werk)woord bestaat en niet of het correct vervoegd is. Laat uw tekst lezen Laat de tekst altijd door iemand anders controleren op spelfouten. Ook komt u er zo achter of het bericht bij de lezer overkomt zoals u het bedoelt en weet u of de inhoud duidelijk is. Uitgangspunt is dat uw tekst voor iedereen begrijpelijk moet zijn. 28

2. Schrijfstijl Bezoekers van de site zullen heel vluchtig door de site heen klikken. Daarom is het belangrijk dat de teksten prettig en makkelijk leesbaar zijn. In dit hoofdstuk vindt u tips voor een heldere schrijfstijl. Directe schrijfstijl Het is altijd verleidelijk om een tekst vanuit uzelf te schrijven. Het is echter van belang om de lezer direct aan te spreken. Daarvoor kunt u beter de u-vorm in plaats van de wij-vorm gebruiken. Dus liever niet: Maar beter: Wij bieden U kunt bij Humanitas terecht voor.../u vindt bij Humanitas... Dus liever niet: Maar beter: Aanmelden kan via info@humanitas.nl U kunt zich aanmelden via info@humanitas.nl Kort en krachtig Probeer de informatie in de tekst altijd kort en krachtig op te schrijven. Voorkom dus dat u overbodige woorden of omslachtige taal gebruikt. Ook is het voor de leesbaarheid van belang om de zinnen kort te houden; lange zinnen zijn lastiger om te lezen dan korte zinnen. Dus liever niet: Humanitas, een landelijk opererende vrijwilligersorganisatie, ondersteunt met 10.000 vrijwilligers jaarlijks ongeveer 35.000 deelnemers. Maar beter: Humanitas is een landelijk opererende vrijwilligersorganisatie. Jaarlijks ondersteunen meer dan 10.000 vrijwilligers maar liefst 35.000 deelnemers. 29

Actieve schrijfstijl Gebruik in de tekst zo weinig mogelijk overbodige werkwoorden zoals worden of zullen. Dit komt de leesbaarheid van de zin ten goede. Liever niet: Een bijeenkomst voor lotgenoten zal volgende maand door Humanitas worden georganiseerd. Maar beter: Humanitas organiseert volgende maand een bijeenkomst voor lotgenoten. Vermijd jargon of ingewikkeld taalgebruik Een goede tekst is voor iedereen leesbaar, ook voor lezers die weinig achtergrondinformatie of vakkennis hebben. Voorkom daarom het gebruik van jargon of leg duidelijk uit wat u ermee bedoeld. 30

3. Tekstopbouw Hou het kort Teksten op een scherm zijn vermoeiender om te lezen dan teksten op papier. De meeste bezoekers van een site lezen dan ook niet alles, maar scannen de tekst op belangrijke informatie. Zet daarom de belangrijkste informatie bovenaan. Zorg er altijd voor dat de lezer niet naar beneden hoeft te scrollen om de belangrijkste informatie te lezen. Inhoud bepalen Om de tekst kort en krachtig te houden, is het handig om voordat u gaat schrijven te bepalen wat u precies gaat vertellen. Soms helpt het om met iemand te bespreken wat er precies in uw tekst moet komen. Als u de inhoud bepaalt, houd dan altijd in uw achterhoofd wie de lezer is. Wat wil de lezer weten? Om ervoor te zorgen dat de lezer de tekst graag leest, is het eerst belangrijk om erbij stil te staan wat de lezer wil weten. Misschien is informatie die voor u heel interessant is wel niet zo belangrijk voor de lezer. Probeer u daarom steeds in te leven in de vrijwilliger of de deelnemer. Waarom is een project interessant? Waarom zou een vrijwilliger of een deelnemer zich willen aanmelden? Probeer in de tekst antwoord te geven op dit soort vragen. Inleiding Het is raadzaam om elke pagina te beginnen met een inleiding van ongeveer vijf regels. In de inleiding van een tekst is het van belang dat de lezer een idee heeft waar de tekst over gaat. Zo kan hij bepalen of hij wel of niet verder wil lezen. De inleiding is geschikt om de interesse wekken van de lezer en te prikkelen om verder te lezen. Dit kunt u doen door bijvoorbeeld een vraag te stellen waarmee u de lezer direct aanspreekt of een voorbeeld te geven van een situatie waarin de lezer zich kan herkennen. In een bericht over een project Thuisadministratie kunt u de lezer aanspreken door bijvoorbeeld te beginnen met: Heeft u door omstandigheden de greep op uw administratie verloren? Humanitas biedt hulp bij uw thuisadministratie. 31

Kern Na de inleiding volgt de kern van de boodschap. Hierin vertelt u bijvoorbeeld over het project en beschrijft u wat Humanitas kan bieden. Als u hier meerdere alinea s voor nodig heeft, gebruik dan heldere tussenkopjes boven elke alinea. Zorg dat u beknopt en kernachtig informatie geeft. Afsluiten Aan het eind van de tekst geeft u praktische informatie. In het voorbeeld hieronder staat bijvoorbeeld duidelijk beschreven wanneer de inloopochtend plaatsvindt in Alkmaar. Ook kan het handig zijn als de lezer in een oogopslag ziet waar hij of zij terecht kan voor meer informatie. Voorbeeld 1: nieuwsbericht 32

Checklist Presentatie De tekst is onderverdeeld in alinea s. De alinea s bestaan uit ongeveer 5 regels Tussen de alinea s staan witregels. De alinea s hebben verhelderende kopjes. Indien mogelijk is er gebruik gemaakt van opsommingen. Schrijfstijl De informatie in de tekst is beknopt en kernachtig. De lezer wordt vanuit de u-vorm aangesproken. De tekst is voor iedereen begrijpelijk. De zinnen zijn kort. De stijl is actief; er staan weinig zinnen met zullen, worden of gaan in de tekst. De tekst is gecontroleerd op spel- en typefouten Opbouw De bezoeker hoeft niet te scrollen om de belangrijkste informatie te lezen. In de inleiding wordt duidelijk waar de tekst over gaat. De inleiding prikkelt de lezer om verder te lezen. 33

Inloggen Voordat je aan de slag kunt op je website moet je zijn ingelogd. Dit doe je door achter het webadres (URL) / login in te voeren (http://www.website.nl/login). Vul hier zowel je gebruikersnaam als wachtwoord in en je bent ingelogd. Overzicht website In het scherm waar je na het inloggen terecht komt, zie je verschillende tabbladen. Het eerste tabblad is Inhoud. Door op dit tabblad te klikken, open je direct een overzicht van de inhoud van je website. In één oogopslag zie je de verschillende titels van de pagina s, de grootte, de datum van plaatsing en de status. Ook kun je in dit tabblad de volgorde van je pagina s bepalen. Hierover kun je meer uitleg vinden in het gedeelte Sorteren van items. In het gedeelte Inhoud kun je items kopiëren en plakken binnen je website, de status wijzigen en items verwijderen. Hoe voeg ik een item toe? Als je bijvoorbeeld een pagina toe wilt voegen, dan kun je dit doen met de knop helemaal rechts: Nieuw item toevoegen Door hierop te klikken verschijnt er een uitklapmenu. Als je hierin kiest voor Pagina, krijg je direct de mogelijkheid om een nieuwe pagina aan te maken. Op dezelfde manier kun je ook andere items toevoegen. Hoe voeg ik afbeeldingen in de tekst toe? Je kunt eenvoudig een afbeelding toevoegen aan je tekst door op het icoon afbeelding toevoegen te klikken. Als je hierop klikt, opent er een nieuw scherm waarin je een afbeelding kunt selecteren. Selecteer de afbeelding van je keuze aan en kies voor invoegen. Mochten er zich in het scherm dat is geopend geen afbeeldingen bevinden, of je wilt een andere afbeelding toevoegen, dan kun je onderin kiezen voor bestand invoegen. In het scherm dat dan verschijnt, kun je bladeren door bestanden op je eigen computer. Ook kun je hier de gekozen afbeelding meteen een naam geven en desgewenst een omschrijving toevoegen. Kies vervolgens voor upload. Als je dit gedaan hebt, keer je terug in het menu waar je de zojuist geüploade afbeelding kunt invoegen. Na het selecteren van een afbeelding kun je de gewenste grootte opgeven. Hiervoor zijn zes standaarden beschikbaar. Om de afbeelding vervolgens in te voegen, kies je voor invoegen. Hoe bewerk ik een item? Klik op bewerken en je hebt de mogelijkheid om de teksten op de pagina aan te passen. Boven een tekstblok verschijnt een editor die er meestal zoals hierboven uitziet. In het bovenste gedeelte van de editor vind je opties voor de opmaak van de geselecteerde tekst. Hiermee kun je tekst bijvoorbeeld gemakkelijk vet of schuingedrukt maken. De tweede lijn bevat knoppen voor het toevoegen van plaatjes en het maken van links en tabellen. Hoe voeg ik links toe? Als je vanuit je pagina een link wilt maken naar bestanden of andere pagina s binnen je website, dan kun je dit doen door in de editor te kiezen voor de optie link toevoegen. Let op: Dit kan alleen als je tekst hebt geselecteerd. Nu verschijnt de mogelijkheid om naar alle items binnen je website te linken. Kies het item waarnaar je wilt linken en kies voor invoegen. Voor het maken van een externe link, kies je dezelfde optie link toevoegen. Daarnaast kies je aan de linkerkant voor extern. Je hoeft nu alleen nog maar het webadres op te geven waar naar je toe wilt linken, bijvoorbeeld www.nu.nl.

Weergave Onder weergave vind je verschillende mogelijkheden om content zoals nieuwsberichten weer te geven. Hier kun je bijvoorbeeld opsommingsweergave, samenvattingsweergave of beknopte weergave selecteren. Vervolgens wordt het nieuwsbericht volgens de door jou gekozen weergave getoond op de site. De standaard weergave is standaard view. Klik op selecteer een item als standaardweergave om een item in de map als standaardpagina van deze map te maken. Dit item wordt dan getoond als je de pagina bekijkt. Workflow Een item publiceren of privé maken kan door de status van een item te wijzigen. Alle items die de status privé hebben, zijn onzichtbaar voor gebruikers die niet zijn ingelogd of gebruikers die daar geen rechten voor hebben. Sorteren van items Als je items toevoegt in een map, staan ze soms niet precies in de volgorde die je uiteindelijk wilt hebben. Plone biedt de mogelijkheid om de volgorde van items te wijzigen. Als je in het tabblad inhoud onder de kolom volgorde, waarin de twee puntjes staan (::) met je muis klikt op de puntjes en je muis beweegt, kun je de items naar boven en beneden slepen en zo de door jou gewenste volgorde bepalen. Een item kleurt geel als deze geselecteerd is. Houd tijdens het slepen de linker muisknop vast en laat deze los als het item op de goede plaats staat.