Commissie Bestuur en Financiën 8 januari 2002. Nr. 2001-15.066, CC. Nummer 2/2002 Mededeling van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten betreffende Jongerenparticipatie. SAMENVATTING: In deze mededeling doen Gedeputeerde Staten voorstellen voor de wijze waarop zij hun inspanningen op het gebied van jongerenparticipatie gestalte willen gaan geven. Zij stellen voor een meerjarenprogramma Jongerenparticipatie 2002-2005 op te stellen en het beleid langs drie wegen uit te werken: 1. door de organisatie jongerenbewust te maken (interne bewustwording); 2. op concernniveau; door het opbouwen van een jongerennetwerk via diverse communicatiekanalen en door campagne-achtige activiteiten (bijv. de Provincie Monitor, schaduwverkiezingen, etc.); 3. door externe initiatieven te faciliteren (bijv. het uitreiken van een prijs, themabijeenkomsten, etc.). Voor de eerste jaartranche 2002 stellen Gedeputeerde Staten een aantal concrete activiteiten voor. Voor 2002 is er een bedrag van 42.201,56 beschikbaar, o.a. voor de subsidiering van activiteiten/projecten van derden. Inleiding Met interesse hebben wij kennisgenomen van het rapport Jongeren betrekken, betrokken jongeren dat ons op 17 september j.l. werd aangeboden door de statenwerkgroep Jeugd- en jongerenparticipatie. In de begeleidende brief nodigt de werkgroep ons uit de aanbevelingen van de werkgroep om te zetten in beleid en hiervoor concrete voorstellen te doen aan Provinciale Staten. In deze brief doen wij mede op basis van de bevindingen en aanbevelingen van de werkgroep concrete voorstellen voor de wijze waarop wij onze inspanningen op het gebied van jongerenparticipatie gestalte willen gaan geven. Probleemstelling Er is op dit moment sprake van een geringe betrokkenheid van jongeren bij de provinciale politiek en besluitvorming. De initiatieven die de Provincie neemt om die betrokkenheid te vergroten zijn versnipperd en niet structureel. De jongeren die in het verleden werden/waren betrokken vormen geen doorsnee van de bevolking en werden selectief betrokken. Bovendien is er onvoldoende afstemming tussen de verschillende pogingen van de Provincie jeugd te betrekken bij politiek en besluitvorming. -1
Doelstelling Binnen de opstelling en uitvoering van het Jongerenparticipatiebeleid stellen wij ons tot doel de legitimiteit van het democratisch bestuur uit te breiden naar een grotere leeftijdsgroep, door grotere betrokkenheid van jongeren bij de opstelling en uitvoering van provinciaal beleid. Subdoelstellingen zijn: - het informeren van jongeren over de Provincie en het provinciale beleid (informatie); - het betrekken van jongeren bij de opstelling en uitvoering van provinciaal beleid (participatie). Doelgroep Binnen de doelgroep jongeren richten we onze inspanningen op middelbare scholieren, studenten, werkende jongeren en overige jongeren, waarin achterstandsjongeren een belangrijke plek innemen, waarbij onze benadering vanuit twee gedachten plaatsvindt: 1. jongeren als doelgroep van beleid 2. jongeren als toekomstige kiezers. Huidige activiteiten Een korte en niet uitputtende inventarisatie van huidige activiteiten op het gebied van jongerenparticipatie, waarbij wij in min of meerdere mate betrokken zijn, zijn onder meer: het Europees Jeugdparlement (BMO), Jeugdparticipatie in het algemeen en het Nationaal Jeugddebat (CC), Jeugdparticipatie bij het POP (R&M), het Oldambster Jeugdparlement (R&M), Internationale Jeugdparticipatie (Noord XXI) en Natuur en Milieu Educatie (R&M). Ook binnen de beleidsonderdelen kunst en cultuur, onderwijs en jeugdzorg liggen diverse contacten tussen de Provincie en jongeren. Evaluatie jongerenconferentie oktober 2001 Op 10 oktober j.l. heeft de statenwerkgroep Jeugd- en jongerenparticipatie de jongerenbijeenkomst Groningse jongeren in Alle Staten! in het provinciehuis van Groningen georganiseerd. Voor de bijeenkomst waren middelbare scholieren en hun leerkrachten uitgenodigd. Deze middag was bedoeld als een eerste stap om het jeugd- en jongerenbeleid te realiseren. Doel van de conferentie was dat de Statenleden van de jongeren zelf wilden horen wat hen bezighoudt, welke onderwerpen voor hun belangrijk zijn en op welke manier zij bij de provinciale politiek betrokken willen worden. Om de jongeren uit te dagen en zoveel mogelijk meningen te horen werd gekozen voor een interactieve spelvorm waarbij kennis over de Provinciale Staten en de Provincie als organisatie getoetst is. Daarnaast werd er met behulp van vier discussievragen met de jongeren van gedachten gewisseld. Er zijn veel ideeën, meningen en stellingen over tafel gegaan. In de bijlage treft u een samenvatting van de belangrijkste uitkomsten van de jongerenconferentie. De jongeren waren enthousiast over de opzet van deze middag en konden het waarderen dat de provinciale Statenleden hen opzoeken. Verschillende jongeren hebben aangeven dat ze benieuwd zijn wat er met de uitkomsten van deze bijeenkomst gebeurt. Er is een zekere verwachting te bespeuren dat het hier weer bij blijft. Om die zorg weg te nemen is continuïteit van soortgelijke activiteiten of terugkoppeling naar de deelnemers wel belangrijk. Ook de aanwezige docenten waren enthousiast. Ze beoordeelden de werkwijze als een boeiende manier om de jongeren bij de provinciale politiek te betrekken. Ook zij waren benieuwd naar eventuele vervolgactiviteiten en de meesten van hen gaven aan geïnteresseerd te zijn in deelname daaraan, mits tijdig georganiseerd en als afgerond project aangeboden. Aanpak a. Uitgangspunten voor beleid Wij kunnen ons vinden in de uitgangspunten die de statenwerkgroep Jeugd- en jongerenparticipatie in haar rapport voor het provinciaal jongerenparticipatiebeleid heeft geformuleerd. Dat betekent dat: -2
- wij onze contacten met jongeren een structureel karakter willen geven en verder willen uitbouwen. Voor beide partijen moeten afspraken en aanspreekpunten helder zijn. Daarbij willen we de bestaande kanalen (scholen, gemeenten en zorg- en welzijnsinstellingen) effectief benutten. - wij de ontwikkeling en uitvoering van het jongerenparticipatiebeleid op efficiënte wijze gestalte willen geven. - de jongere niet bestaat ofwel de categorieën binnen de doelgroep "jongeren" elk hun eigen benadering vereisen en in de uitwerking van het beleid een nadere verfijning behoeven. - ons beleid en dus onze activiteiten op het gebied van jongerenparticipatie een drieledig karakter hebben: informerend, consulterend en stimulerend. Dit laatste geld met name richting gemeenten. - wij jongeren in een vroegtijdig stadium bij onze beleidsontwikkeling willen betrekken, zo mogelijk op een interactieve manier. Bovendien willen wij in onze aanpak voor zover mogelijk aansluiten bij de gebiedsgerichte aanpak van de Provincie en bij initiatieven van Gemeenten, Waterschappen, het CNME en dergelijke in de Provincie; b. Meerjarenprogramma Jongerenparticipatie Wij willen een voortschrijdend Meerjarenprogramma Jongerenparticipatie opstellen, te beginnen met de periode 2002-2005. Wij zullen het beleid langs drie wegen nader uitwerken: 1. door de organisatie jongerenbewust te maken (interne bewustwording); binnen alle provinciale beleidsterreinen moet nagedacht worden op welke wijze en op welk moment jongeren bij het provinciaal beleid betrokken kunnen worden (een goed voorbeeld is de betrokkenheid van jongeren bij de ontwikkeling van het POP); 2. op concernniveau; door het opbouwen van een jongerennetwerk via diverse communicatiekanalen en door campagne-achtige activiteiten (bijv. de Provincie Monitor, schaduwverkiezingen, etc.); 3. door externe initiatieven te faciliteren (bijv. het uitreiken van een prijs, themabijeenkomsten, etc.). Voor de eerste jaartranche 2002 willen wij in ieder geval de onderstaande activiteiten nader uitwerken en uitvoeren. het creëren van een vast aanspreekpunt voor scholen en andere instellingen voor jongeren, maar ook voor onze eigen organisatie; het creëren van een jongerenplatform op de provinciale website met actuele informatie; het creëren van een jongerenforum op de website van de provincie of het starten van een discussie met stellingen over actuele thema's; de voorbereiding en organisatie van een (of meerdere) bijeenkomst(en) met studenten in 2002 (dit kan zijn een studentenconferentie, maar afhankelijk van de doelstelling is ook een andere vorm mogelijk); de voorbereiding en organisatie van één (of meerdere) bijeenkomst(en) met jongeren van 12-18 jaar in 2002 (dit kan zijn een jongerenconferentie, maar afhankelijk van de doelstelling is ook een andere vorm is mogelijk); het aanwenden van het krediet jongerenparticipatie voor provinciale initiatieven op het gebied van het informeren en participeren van jongeren. Overige voorstellen van de statenwerkgroep, maar ook nieuwe voorstellen, zullen worden bezien bij de opstelling van het Meerjarenprogramma Jongerenparticipatie 2002-2005. Het gaat dan bijvoorbeeld om -3
het gestructureerd benaderen van scholen met informatie over het provinciaal beleid, te verzorgen door Gedeputeerden, de Commissaris van de Koningin, Statenleden en de provinciale beleidsafdelingen; het ontwikkelen van een jongerennetwerk via bestaande kanalen; het ontwikkelen en aanbieden van informatiemateriaal over de Provincie en het provinciaal beleid (bijv. voorlichtings- en lesmateriaal voor scholen, informatie op internet, brochures); het inventariseren en bijhouden van projecten op het gebied van jongerenparticipatie om overlappingen te voorkomen en leemten te signaleren; het werken aan het bewustwordingsproces binnen de eigen organisatie; het ontwikkelen van campagne-achtige activiteiten, bijv. de jaarlijkse Provincie Monitor of het organiseren van een schaduwverkiezing rondom de statenverkiezingen. Personele en financiële consequenties a. Personele consequenties De concretisering van het beleid vraagt het nodige denkwerk en onderzoek, de nodige voorbereiding en een gedegen organisatie. De activiteiten vergen veel tijd en vragen om continuïteit. Om te waarborgen dat er - vooral in de aanloop - voortdurend aandacht is voor jongeren als specifieke doelgroep van het provinciaal beleid, hebben wij besloten de coördinatie van het beleid in handen te leggen van één organisatieonderdeel, te weten de afdeling Bestuurscontacten. De interne organisatorische consequenties voor deze afdeling zullen nog nader worden uitgewerkt. De werkzaamheden voor de afdeling zullen in ieder geval bestaan uit: - het opstellen van een Meerjarenplan Jongerenparticipatie 2002-2005; - het monitoren van de interne organisatie (in de gaten houden of gemaakte afspraken met beleidsafdelingen op het gebied van jongerenparticipatie ook worden nagekomen); - het opbouwen en onderhouden van een jongerennetwerk en contacten met het onderwijs (LBO, MBO, HBO, RUG); - het doen van creatieve voorstellen (interactiviteit, platforms/panels, campagne(s), etc.); - uitvoeren: redactie website, organisatie van (school)bezoeken, ontvangsten, debatten, presentaties, informatiemateriaal; - monitoring en evaluatie van het gevoerde beleid; - het behandelen van subsidieaanvragen ten laste van het krediet Jongerenparticipatie. b. Financiële consequenties In een amendement op de beleidsbegroting 2001 werd voorgesteld een krediet Jeugd- en jongerenparticipatie in te stellen. Vanuit dit krediet zouden toekomstige beleidsvoorstellen kunnen worden gefinancierd. Dit krediet Jongerenparticipatie is inmiddels gerealiseerd (afdelingsnota IWW van 5 oktober 2000, nr. 00/13.905 en afdelingsnota CM van 27 september 2001, nr. 01/15.704). Voor 2002 is er een bedrag van 42.201,56 (ƒ 93.000,--) beschikbaar, o.a. voor de subsidiëring van activiteiten/projecten van derden. Wat dit laatste betreft treft u in bijlage 2 de criteria voor een bijdrage uit het krediet. Het bestaan van dit krediet en de criteria zullen wij via een advertentie in de kranten bekend maken. Wij zullen Provinciale Staten over de aanvragen informeren. Bij projectfinanciering zullen wij de aangewezen Statencommissie consulteren. Voor de uitvoering van beleidsvoorstellen op het gebied van jongerenparticipatie die geïnitieerd worden vanuit een van de provinciale beleidsterreinen zal binnen de reguliere beleidsbudgetten dekking worden gezocht. Planning (korte, middellange en lange termijn) Voor de korte termijn willen wij ons vooral richten op lopende en dringende zaken - zoals de organisatie van het Nationaal Jeugddebat en Op weg naar het Lagerhuis, een betere aansluiting bij jongeren in de publieksvoorlichting (bijv. de begrotingskrant), de ontwikkeling van een jongerenplatform op de provinciale website, het voorbereiden en organiseren van jongeren- en studentenbijeenkomsten. -4
Voor de middellange termijn zullen wij ons vooral bezig houden met het opstellen en uitvoeren van het Meerjarenprogramma Jongerenparticipatie 2002-2005. Voor de lange termijn willen wij het beleid en subsidieregeling evalueren en op basis daarvan de activiteiten op het gebied van jongerenparticipatie bijstellen en/of uitbouwen. Wij stellen u voor deze mededeling voor kennisgeving aan te nemen. Groningen, 8 januari 2002. Gedeputeerde Staten der provincie Groningen: J.G.M. Alders, voorzitter. H.J. Bolding, griffier. -5
Bijlage 1 Samenvatting resultaten jongerenconferentie d.d. 10 oktober 2001 1. De jongeren gaven aan dat zij te weinig informatie hebben om sowieso een beeld van de provinciale politiek te vormen. Het is erg ondoorzichtig. Er worden verkeerde informatiekanalen gebruikt om jongeren te bereiken. De provinciale website www.ontmoetings.nl sluit volgens hen totaal niet aan bij de belevingswereld van de jongeren. Het wordt als uitgesproken saai en oninteressant beoordeeld. Een aantal jongeren heeft spontaan aangeboden om de website onderhanden te nemen. 2. De jongeren hebben feitelijk geen idee wat de politiek voor hen doet of kan doen. Eigenlijk hebben ze ook geen enkel zicht op de activiteiten waarmee provinciale politiek zich bezighoudt. In de discussies blijkt dat ze zich bij gemeentepolitiek en landelijke politiek wel van alles voor kunnen stellen, maar geen grip hebben op het provinciale niveau. Daarom hebben ze de vraag uiteindelijk vertaald in wat de politiek eigenlijk doet. Het antwoord is voor de meeste jongeren nog steeds een theoretisch verhaal. Wat het voor hen inhoud en dat zijzelf ook tot de doelgroep van provinciale politiek behoren is niet goed doorgedrongen. 3. De belangrijkste onderwerpen voor jongeren zijn: Bij de jongeren staat veiligheid hoog genoteerd. Onderwijs is een goede tweede. Het derde onderwerp varieert van openbaar vervoer, meer amusement, woonruimte voor studenten tot zorg. Veiligheid op straat is door de meeste als het belangrijkste thema gekozen. 4. De manier waarop jongeren invloed willen uitoefen op de politiek is via het samenstellen van een provinciale jongerenraad (met eigen budget) en het resultaat ook uitvoeren. Het merendeel van de jongeren is enthousiast om ook met vervolgactiviteiten mee te doen. Vervolgactiviteiten zouden ze graag samen met de statenleden willen organiseren. Ook hier is een budget gewenst. De meeste jongeren hebben aangegeven dat ze graag op de hoogte willen worden gehouden over eventuele vervolgactiviteiten van de Provincie. Enige vergoeding vanuit de school voor die inzet, bijv. in de vorm van een studiepunt, zouden ze wel waarderen. -6
Bijlage 2 Criteria krediet Jongerenparticipatie Om in aanmerking te komen voor een bijdrage uit het krediet Jongerenparticipatie gelden de volgende criteria: 1. Subsidies incidentele activiteiten Algemene subsidievoorwaarden de activiteit heeft een duidelijke doelomschrijving en richt zich met name op het op structurele wijze informeren en raadplegen van jongeren in de provincie Groningen over beleidsmatige onderwerpen, zowel gemeentelijk, provinciaal als landelijk wij geven prioriteit aan activiteiten die een bijdrage leveren aan de informatie en participatie op het terrein van het provinciale beleid; wij geven prioriteit aan activiteiten die geïnitieerd worden vanuit maatschappelijke organisaties en instellingen uit de publieke sector; subsidie wordt toegekend op basis van een voorstel met bijbehorende inzichtelijke begroting en een dekkingsplan, waaruit blijkt hoe tekorten worden gedekt subsidie wordt in principe verleend op basis van cofinanciering het doel moet redelijkerwijs bereikbaar zijn binnen de duur van de activiteit subsidies kunnen worden toegekend voor zover er binnen het krediet middelen beschikbaar zijn en de activiteit naar de mening van het provinciaal bestuur prioriteit heeft de subsidieaanvraag moet schriftelijk worden ingediend voor de behandeling van subsidieaanvragen gelden de bepalingen van de "Algemene wet bestuursrecht" en de "Kaderverordening subsidies Provincie Groningen 1998" het krediet is niet bedoeld voor de financiering van structurele activiteiten, ter dekking van exploitatiekosten, festiviteiten van organisaties of investeringen in gebouwen. 2. Meerjarige projectsubsidies Bij uitzondering kunnen wij besluiten tot een (meerjarige) projectsubsidie. Meerjarige ondersteuning heeft dan een meerwaarde voor de toekomstige ontwikkeling van het product van de instelling, de organisatie zelf of het bereik dat instelling met haar producten nastreeft. Het GPJK is een voorbeeld van een instelling die wellicht voor een meerjarige projectsubsidie in aanmerking kan komen. De Kaderverordening subsidies Provincie Groningen 1998 is op dit krediet van toepassing. Subsidies kunnen slechts worden verstrekt voor zover er binnen het krediet middelen beschikbaar zijn en de activiteit naar de mening van het provinciaal bestuur prioriteit heeft. -7