Voedingsadvies na gastric bypass Bij de gastric bypass operatie ontstaat er een kleine maag. De hoeveelheid voedsel die men daarna per maaltijd kan innemen is daardoor sterk beperkt. Tevens wordt het voedsel dat men eet, minder goed verteerd en minder goed opgenomen door de darmen. Dit alles betekent een lagere calorieën opname in het lichaam en dus afvallen in gewicht. Uw eet- en drinkgewoonte na de gastric bypass vraagt aanpassing. Dit is zeer belangrijk voor het succes van de operatie en voor het behoud van uw gewichtsverlies op langere termijn. Door u niet aan te passen kunt u zelf verantwoordelijk zijn voor het uitblijven van gewichtsverlies en/of het weer toenemen in gewicht na een aanvankelijke gewichtsdaling! Beperking volume Onmiddellijk na de ingreep bedraagt de maaginhoud ongeveer 1 tot 2 eetlepels. Op korte termijn neemt dit toe tot 1 koffiekopje. Op langere termijn kan dit 1 soepkop/klein ontbijtbordje gaan bedragen en blijft daarna stabiel. Het opnieuw oprekken van de kleine maag of dunne darm, met het weer steeds meer kunnen eten dan gewenst, is het gevolg van regelmatig/continu teveel eten. Laat u dus niet verleiden om het kleine beetje eten dat nog op uw bord ligt, toch op te eten. Een belangrijke aanpassing in uw eet- en drinkgedrag na de gastric bypass is dan ook het stoppen met eten zodra men een volgevoel ervaart. Begin daarom al tijdens opname in het ziekenhuis met vast voedsel, in plaats van alleen pap, yoghurt, drinkontbijt enz., mede om dit volle gevoel beter te leren herkennen. Door langzaam te eten herkent u dit volle gevoel beter en eet u niet teveel. Aanwijzingen dat u teveel hebt gegeten Een drukkend gevoel in de maagstreek Braken Misselijkheid Pijn tussen de schouders of boven in de borst
Gedurende de eerste 4 weken na de operatie licht verteerbaar voedsel gebruiken, zoals: (Geroosterd) brood, beschuit, cracker, knäckebröd, (smeer) kaas en vleeswaren, thee of koffie zonder suiker, melk of karnemelk, yoghurt of kwark zonder suiker, zacht en rijp fruit, gekookte vis, zacht gebraden vlees, aardappel(puree), rijst, gekookte groenten zoals worteltjes, bloemkool, broccoli, fijne doperwtjes, sperzieboontjes, snijboontjes, gestoofde witlof, gestoofde andijvie en spinazie. Gebruik nog geen: Rauwe groenten, rauwkost, zwaar verteerbare groenten zoals rode kool, boerenkool, witte kool, spruitjes, prei, ui, knoflook en gekruid eten zoals nasi en bami. Traag eten en goed kauwen Ga altijd aan tafel zitten om te eten, neem een rechte houding aan en probeert u zich te ontspannen. Neem er voldoende tijd voor. U dient ongeveer 20 minuten over een maaltijd te doen. U neemt kleine hapjes, die zeer goed gekauwd moeten worden om een moeilijke passage van het voedsel te voorkomen. Na deze 20 minuten moet u stoppen met eten. Gebruik deze tijd uitsluiten om te eten; Kijk daarom tijdens het eten geen tv, lees geen krant en eet niet voor de computer. Zorg voor een ontspannen sfeer aan tafel, omdat stress vaak aanleiding geeft tot braken. Probeer na het eten even rust te nemen, zodat het voedsel niet te snel doorzakt naar de darmen. Keuze van voedingsmiddelen Suiker en de suiker uit suiker bevattende voedingsmiddelen worden na een bypass operatie zeer snel opgenomen in de dunne darm, waardoor ze aanleiding kunnen geven tot de zogenaamde dumpingklachten. Deze klachten uiten zich in de vorm van misselijkheid, buikkrampen, diarree, futloosheid, zweten, versneld hartritme en duizeligheid en kunnen niet verholpen worden. Ze moeten vanzelf overgaan, wat enkele uren kan duren. Met name vloeibare gesuikerde producten geven deze klachten snel, zoals gewone frisdrank, puur en ongezoet vruchtensap, Ice tea met suiker, chocolademelk met suiker, alle andere met suiker gezoete melk- en yoghurtdranken, thee en koffie met suiker, milkshake enz. Ook
chocoladeproducten, ijs en andere zoete producten die smelten in de mond geven snel dumpingklachten. U kunt deze klachten voorkomen door bovengenoemde producten niet te gebruiken, door het vermijden van grote hoeveelheden koek, snoep, gebak en door geen suiker toe te voegen aan thee en koffie. Het gebruik van zoetstoffen in dranken is toegestaan, evenals light frisdranken met maximaal 5-10 Kcal/100 ml (zie hiervoor de aanduiding op de verpakking), water + suikervrije siroop, puur en ongezoet vruchtensap aangelengd met water = ½ - ½, bouillon, tomaten- en groentesap. Let op met vet en vette voedingsmiddelen! Vetten worden minder goed verteerd na de bypass operatie en daardoor minder goed opgenomen. Hierdoor zal de ontlasting na een te vette maaltijd of vette hap, meer vet bevatten dan normaal en daardoor dunner zijn van samenstelling. Wees dus zeer matig met het gebruik van vet om diarree te voorkomen. In sommige gevallen kan er sprake zijn van te harde ontlasting en kan het nodig zijn de hoeveelheid vet in de voeding iets te verhogen, b.v. in de vorm van een extra lepel olijfolie. Overleg dit altijd met uw diëtist. Maaltijdfrequentie Leer uzelf aan dat er 6 eetmomenten moeten zijn. Deze bestaan uit drie hoofdmaaltijden: Ontbijt, lunch en warme maaltijd, bij voorkeur bestaande uit vast voedsel, om een te snelle doorgang naar de darm te vermijden en om een te snel hongergevoel te voorkomen. Daarnaast maakt u gebruik van 3 kleine tussendoortjes: bijvoorbeeld vers fruit, een glas karnemelk of yoghurt, cracker, beschuit, granenkoek, ontbijtkoek. (zie voorbeeld dagmenu). Deze tussendoortjes zijn van groot belang en noodzakelijk om zich tussen de maaltijden niet moe, slap, slaperig te voelen en om hoofdpijn te voorkomen, ten gevolge van een te laag bloedsuikergehalte. Tevens dienen deze tussendoortjes om het afvallen te bevorderen. Voldoende drinken Drink minstens 1½ - 2 liter, goed gespreid over de dag, in kleine slokjes. Tot ca. 15 minuten vóór de maaltijden mag u nog drinken. Drink niet tijdens de maaltijd. Na het eten moet u 30 tot 60 minuten wachten voordat u weer mag drinken. Drinken
bevordert namelijk het wegspoelen van het voedsel naar de dunne darm, waardoor men meer kan /zal eten en er bovendien eerder dumpingklachten zullen ontstaan. Drink niet wanneer u zich misselijk voelt. Extra vochtinname op dat moment zal uw misselijkheid alleen doen toenemen, met kans op braken. Dranken met koolzuur kunnen een opgezet gevoel, darmborrelingen en/of aanleiding tot opboeren geven. Schenk deze dranken daarom even van te voren uit en laat de meeste koolzuur verdwijnen. Drink niet uit de fles of uit een blikje. Alcohol uit alcoholische dranken wordt na de operatie veel sneller opgenomen in het bloed. Probeer deze dranken daarom zoveel mogelijk te vermijden. Gezonde voeding Aangezien u na een gastric bypass zeer weinig kunt eten en er een verminderde opname van voedingsstoffen in de darmen plaats heeft, is het van groot belang dat u uw maaltijden zo gezond en gevarieerd mogelijk samenstelt. Dit om in een goede voedingstoestand te blijven en u fit te blijven voelen. Een richtlijn voor uw voeding per dag: 1½ - 2 liter vocht 2-3 sneden brood, bij voorkeur volkorenbrood (besmeerd met dieetmargarine/dieethalvarine) (magere) kaas en (magere) vleeswaren als broodbeleg 1 2 eetlepels aardappelen of(zilvervlies) rijst of (volkoren) pasta 3 4 eetlepels groenten 75 gram vlees of vis of ei (50 gram bij de warme maaltijd en 25 gram bij de broodmaaltijden) 1-2 porties fruit 2 3 bekers van een melkproduct: melk, karnemelk, yoghurt en kwark zonder suiker, chocolademelk zonder suiker, vla of pap zonder suiker. Niettemin is het noodzakelijk iedere dag een multivitaminen- en mineralenpreparaat te gebruiken met minimaal 100% van de ADH = aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Bij voorkeur gebruik van Supradyn Complex Forte. Dit kunt u zonder voorschrift kopen bij apotheek, drogist of supermarkt. Overleg met uw diëtist welke u het beste kunt gebruiken.
Individueel Sommigen kunnen bepaalde voedingsmiddelen niet meer verdragen, terwijl anderen alles kunnen eten. Met name vlees kan een probleem vormen. Toch is het van belang dagelijks vlees/vleeswaren te gebruiken. Gemalen vleessoorten zoals gehakt, tartaar, hamburger en worst gaan in het algemeen beter. Ook kip en vis zijn producten die weinig problemen geven. Door te starten met hele kleine hoeveelheden voedsel kunt u de verschillende voedingsmiddelen uitproberen. Indien u een voedingsmiddel niet verdraagt, kunt u het later nog eens proberen. Bij herhaaldelijk ongemak kunt u het voedingsmiddel beter laten staan. Voorkom echter dat u te eenzijdig gaat eten!!! Meer informatie Heeft u vragen of wenst u meer informatie dan kunt u contact opnemen met de diëtist. ZorgSaam Zorggroep Zeeuws-Vlaanderen, tel: 0115 688262. E-mail: dietist@zzv.nl