De Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk Basisvorming veiligheid GO! Glenn BISCOP Preventieadviseur ergonomie 2017
Principes en organisatie van het preventiebeleid Relevante wetgeving Welzijnswet van 4 augustus 1996 (B.S. 18 september 1996) en uitvoeringsbesluiten van 27maart 1998: KB interne diensten KB externe diensten KB welzijnsbeleid Codex, Titel I, Hoofdstuk III: welzijnsbeleid 1 1
Principes en organisatie van het preventiebeleid Relevante wetgeving: recente wijzigingen KB Diverse bepalingen (24/04/2014, BS 23/05/2014) KB Tarifering van de EDPB s (24/04/2014, BS 23/05/2014) 2 2
KB Diverse bepalingen Bepalingen die onmiddellijk in werking treden Wat is er veranderd? Rechtstreekse en discrete toegang tot de arbeidsgeneesheer Inschakeling van de AG bij toename risico s door toestand werknemer Overleg met andere artsen Vermelding van namen en contactgegevens van preventieadviseurs (wie en hoe te bereiken) 3
KB Diverse bepalingen Aanwervingsonderzoek Er bestaat geen proefbeding meer (als gevolg van wijzigingen door eenheidsstatuut) Gevolg: alle aanwervingsonderzoeken moeten vóór indiensttreding gebeuren; zo niet treedt normale ontslagprocedure in gang indien de werknemer toch ongeschikt zou bevonden worden door arbeidsgeneesheer 4
KB Diverse bepalingen Opheffing medisch onderzoek voor voedingswaren de bescherming van de werknemers tegen de risico s bij blootstelling aan biologische agentia op het werk: opleiding over richtsnoeren en procedures in verband met voedselhygiëne, vijfjaarlijkse specifieke risicoanalyse Opheffing medisch onderzoek voor beeldschermwerk vijfjaarlijkse specifieke risicoanalyse en passende preventiemaatregelen indien nodig aangevuld met een bevraging of een ander instrument dat peilt naar de werkomstandigheden van de werknemer 5
Principes en organisatie van het preventiebeleid Kern van het preventiebeleid: risico s voorkomen, bij de bron uitschakelen of verminderen 6 6
Welzijnswet Begrip: «welzijn» behelst verschillende domeinen arbeidsveiligheid, bescherming van de gezondheid van de werknemer op het werk, psychosociale belasting veroorzaakt door het werk waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk, ergonomie, arbeidshygiëne, verfraaiing van de arbeidsplaatsen, maatregelen inzake leefmilieu 7 7
Welzijnswet Preventiestructuur Interne preventiedienst IDPBW Externe preventiedienst EPBW Afdeling Medisch toezicht Afdeling Risicobeheersing 8 8
Welzijnswet Verplichting van elke WG: geïntegreerd welzijnsbeleid WG draagt de eindverantwoordelijkheid Basisregel: elk bedrijf heeft een interne dienst PBW (min. 1 preventieadviseur) Voor bepaalde aspecten kan/moet de WG beroep doen op een EDPBW 9 9
Onderdelen van een preventiebeleid Dynamisch risicobeheersingssysteem ouitwerking van een beleid: doel en middelen oprogrammering van het beleid ouitvoering van het beleid oevaluatie van het beleid Basis: de risicoanalyse Vertaling naar een vijfjaarlijks globaal preventieplan 10 10
Wettelijke basis: multidisciplinariteit De werkgever moet beschikken over of beroep doen op gespecialiseerde preventieadviseurs met volgende disciplines: Arbeidsveiligheid Arbeidsgeneeskunde Ergonomie Industriële hygiëne Psycho-sociale aspecten van het werk 11 11
Interne of externe dienst PBW? Indeling van de bedrijven: A,B,C,D op basis van sector/ NACE code en aantal werknemers EDPBW aanvullend 12 12
Interne of externe dienst PBW? Indeling van de bedrijven Vereiste opleiding Niveau I Niveau II Niveau I of II of basisniveau Werkgever = preventieadviseur Risicoklasse A B C D Zeer hoge risico's > 50 wkn 20 tot 49 wkn 1 tot 19 wkn < 20 wkn Hoge risico's > 200 wkn 50 tot 199 wkn 1 tot 49 wkn < 20 wkn Gemiddelde risico's > 500 wkn 100 tot 499 wkn 1 tot 99 wkn < 20 wkn Lage risico's > 1000 wkn 200 tot 1000 wkn < 200 wkn < 20 wkn 13 13
Wat is de basisopdracht van de PA-AG? Medische onderzoeken Bedrijfsbezoeken Deelname aan comité PBW Meewerken aan de risicoanalyse samen met de afdeling risicobeheer en interne preventiedienst Vaccinatie (campagnes) en intradermo Diverse activiteiten: vergaderingen allerhande, informatie, adviezen, wetenschappelijk onderzoek, 14 14
Bedrijfsbezoeken Periodiciteit: Jaarlijks, twee- of driejaarlijks in functie van de risico s in het bedrijf aanwezig. Wie: werkgever en desgevallend vertegenwoordigers van de werknemers, interne en externe preventieadviseur (arbeidsgeneesheer of niveau II) Doel: gevaren te onderkennen en risico s (kans op schade) te evalueren; adviezen te formuleren en informatie te verstrekken; metingen uitvoeren Bepalen of het personeel onderworpen is aan het medisch toezicht Verslag opmaken 15 15
Basisopdracht van het gezondheidstoezicht Regelgeving: art. 6 van het KB van 27 maart 1998 betreffende de interne diensten PBW KB Gezondheidstoezicht van 28 mei 2003, gewijzigd door KB van 4 juli en 16 juli 2004 en KB van 3 maart 2008 en gewijzigd op 24 oktober 2016 Doel: elke factor die een bedreiging voor de gezondheid en de integriteit van de WN inhoudt opsporen de omvang ervan evalueren een voorstel formuleren tot aanpassing 16 16
KB gezondheidstoezicht Risicoanalyse is sleutelbegrip Doelstellingen van het gezondheidstoezicht, verplichtingen van de werkgever, de verschillende preventieve handelingen, de te volgen procedures 17 17
Kenmerken van het gezondheidstoezicht Preventieve werking Sociaal en groepsgericht Gericht op het werkmilieu Relatie met sociale partners 18 18
Medische activiteiten Preventieve Medische onderzoeken van de werknemers Vaccinaties en intradermo Medisch-technische onderzoeken Medische schifting chauffeurs (RGA) Opsporen beroepsrisico s Gezondheidsadvies 19 19
Opdrachten PA-AG: bijzondere bepalingen Mag niet nagaan of de afwezigheid omwille van ziekte gegrond is, mag wel altijd contact opnemen met behandelend arts indien nuttig geoordeeld. Mag geen onderzoeken of tests doen die niet noodzakelijk zijn voor de geschiktheidsbeoordeling in verband met het werk. Verboden zijn: genetische tests en HIV testing (wet medische onderzoekingen in het kader van de arbeidsverhoudingen van 28 januari 2003) Geen check-ups: taak voor expertconsult 20 20
Wie is onderworpen aan het gezondheidstoezicht? 4 risicocategorieën Wettelijk bepaald Gebaseerd op een risicoanalyse 21 21
Categoriëen van toezicht 1. Veiligheidsfunctie 2. Functie met verhoogde waakzaamheid 3. Activiteit met welbepaald risico 1. Blootstelling aan fysische, chemische of biologische agentia 2. Risico fysische of mentale belasting gelinkt aan 1. belasting van ergonomische aard (inbegrepen beeldschermwerk, tillen van lasten) 2. of aan zwaar werk 3. of aan repetitief en monotoon werk 3. Nachtwerk of ploegenarbeid 1. MET bijzondere risico s of fysische of mentale spanningen 2. ZONDER bijzondere risico s of fysische en mentale spanningen 4. Identifieerbaar risico van psycho-sociale belasting 4. Activiteit gelinkt aan voedingswaren 22 22
Categoriëen van toezicht Type van Categorie = Periodiciteit van het Medisch Toezicht 23 23
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Voorafgaande gezondheidsbeoordeling Bij aanwerving Vóór de dag van indiensttreding, als laatste stap in de aanwervingsprocedure - Bij mutatie Vóór verandering van werkpost,activiteit of functie Periodieke gezondheidsbeoordeling Jaarlijks, tenzij anders bepaald in andere KB s (vb heffen en tillen) Periodiciteit te wijzigen in functie van resultaat risicoanalyse 24 24
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Onderzoek bij werkhervatting Na 4 weken afwezigheid voor ziekte, ongeval of na zwangerschap EN Onderworpen aan gezondheidstoezicht Na of op het moment van de hervatting, uiterlijk de eerste 8 werkdagen Spontane raadpleging Onderworpen en niet onderworpen Voortgezet gezondheidstoezicht Risico s met laattijdig effect, ook na stop blootstelling Indien in dienst ten laste van WG, anders door FBZ 25 25
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Onderzoek bij reïntegratie Doel: oog op een herklassering - Definitief ongeschikte werknemer - Onderworpen en niet-onderworpen werknemers - De werknemer vraagt dit per aangetekend schrijven aan bij de werkgever, vergezeld van een attest van zijn behandelende arts 26 26
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Onderzoek bij reïntegratie K.B. 28.10.2016 tot wijziging van het K.B. van 28.05.2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers wat de re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers betreft Doel: re-integratie van langdurige zieken - Tijdelijk of definitief ongeschikte werknemer - Partiële of volledige ongeschiktheid - Onderworpen en niet-onderworpen werknemers - De werknemer vraagt dit per aangetekend schrijven aan bij de werkgever, vergezeld van een attest van zijn behandelende arts Niet van toepassing bij wederterwerkstelling na arbeidsongeval of beroepsziekte. 27 27
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Onderzoek bij reïntegratie K.B. 28.10.2016 tot wijziging van het K.B. van 28.05.2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers wat de re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers betreft Wie: preventieadviseur-arbeidsgeneesheer op vraag van: - Werknemer - Behandelende geneesheer (mits akkoord werknemer) - Adviserend geneesheer mutualiteit - Werkgever - ten vroegste na 4 maanden na aanvang arbeidsongeschiktheid - of bij ontvangst attest waaruit definitieve ongeschiktheid blijkt. 28 28
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Onderzoek bij reïntegratie K.B. 28.10.2016 tot wijziging van het K.B. van 28.05.2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers wat de re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers betreft Hoe: re-integratiebeoordeling - Steeds in overleg met de werknemer - Bijkomend advies van preventieadviseur psychosociale aspecten of preventieadviseur ergonomie, behandelend geneesheer en adviserend geneesheer zijn mogelijk mits akkoord van de werknemer => preventieadviseur-arbeidsgeneesheer maakt verslag op. 29 29
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Onderzoek bij reïntegratie K.B. 28.10.2016 tot wijziging van het K.B. van 28.05.2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers wat de re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers betreft Hoe: re-integratieplan wordt opgemaakt door de werkgever steeds in overleg met: - Werknemer - Preventieadviseur-arbeidsgeneesheer - Andere personen die lunnen bijdrage tot het slagen van de re-integratie - Werknemersafgevaardigde (facultatief op vraag van werknemer). 30 30
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Onderzoek bij reïntegratie K.B. 28.10.2016 tot wijziging van het K.B. van 28.05.2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers wat de re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers betreft Hoe: re-integratieplan wordt opgemaakt door de werkgever timing is wettelijk vastgelegd Werknemer moet zijn akkoord verlenen Werknemer kan mits motivatie hetv traject weigeren en kan (éénmalig) een beroepsprocedure aanwenden). 31 31
De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting recente wijziging: KB van 27 januari 2008 Geldig voor alle werknemers (onderworpen en niet onderworpen) Schriftelijke aanvraag aan de werkgever Minimum 4 weken arbeidsongeschiktheid Uitbreiding van het gezondheidstoezicht Werknemers die werken in de onmiddellijke omgeving van de werkpost van een onderworpen werknemer 32 32
Bijzondere werknemerscategorieën en werksituaties Codex Titel VIII Aparte KB s voor: o Jongeren op het werk o Moederschapsbescherming o Stagiairs o Uitzendkrachten o Werknemeres belast met het manueel hanteren van lasten o Nachtarbeiders en werknemers in ploegendienst 33 33
Periodiciteit van het gezondheidstoezicht JAARLIJKS categorieën van 1 t.e.m 3 (4)* NIET JAARLIJKS De werknemers die een activiteit uitoefenen, welke het manueel tillen van lasten inhoudt. (3-jaarlijks tot 45 jaar) De werknemers die beeldschermwerk uitoefenen (5- jaarlijks tot 50j, 3- jaarlijks vanaf 50j)* De werknemers die een activiteit met welbepaald risico uitoefenen, gelinkt aan nacht- of ploegenarbeid, maar die niet worden blootgesteld aan bijzondere risico s of aan fysieke of mentale belasting (3 jaarlijks of jaarlijks>50j). * verplicht medisch onderzoek is vervallen vanaf 2016 34 34
Communicatie Formulieren Formulier voor gezondheidsbeoordeling - Adviserende waarde - Dwingend advies i.g.v. veiligheidsfunctie, moederschapsbescherming, ioniserende stralen, - In 3-voud ( bestemd voor WG, WN, dossier) - Geen verwijzing naar medische diagnose of elementen uit de privésfeer Formulier aanvraag gezondheidstoezicht 35 35
Beroepsprocedure Behalve bij voorafgaande tewerkstelling is bij een definitieve of tijdelijke ongeschiktheid een overleg- en/of beroepsprocedure mogelijk De PA-AG brengt de werknemer schriftelijk op de hoogte van zijn voornemen hem ongeschikt te verklaren via een document dat de werknemer tekent voor ontvangst of via een aangetekend schrijven 36 36
Types gezondheidsbeoordeling Spontane consultatie* Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting* Reïntegratie-onderzoek = RECHT Voorafgaande gezondheidsbeoordeling Periodieke gezondheidsbeoordeling Onderzoek bij werkhervatting = VERPLICHTING * Kunnen sinds 01/05/2014 anoniem worden aangevraagd door de werknemer 37 37
Verplichtingen van de werkgever Verzekert er zich van dat de «onderworpen» werknemers kunnen genieten van het gezondheidstoezicht Verzekert er zich van dat de werknemer zo snel mogelijk een een PA-AG kan consulteren wanneer deze tekenen vertoont van aandoeningen die misschien gelinkt zijn aan het werk (spontane onderzoeken) Informatie ivm inentingen, mogelijkheid voor voorafgaand bezoek aan de arbeidsgeneesheer bij werkhervatting 38 38
Verplichtingen van de werkgever Op basis van de risicoanalyse maakt de WG volgende lijsten: Een lijst met de veiligheidsfuncties, functies met verhoogde waakzaamheid, met welbepaalde risico s en activiteiten met voedingswaren Een nominatieve lijst met de onderworpen werknemers en hun functie Een nominatieve lijst met werknemers onderworpen aan vaccinaties en verplichte tuberculinetests Een nominatieve lijst met werknemers die een gezondheidstoezicht wensen te ondergaan Deze lijsten worden voorgelegd aan de PA-AG en aan het Comité PBW voor advies De WG mag geen werknemers schrappen zonder advies Comité en PA-AG Lijsten worden 5 jaar bewaard 39 39
KB Tarifering OP WELKE BASIS WORDT HET TOE TE PASSEN TARIEF BEPAALD? Basis = hoofdactiviteit van de werkgever In functie van de NACE-code van het bedrijf Onderworpenheid aan het gezondheidstoezicht 5 tariefgroepen Dezelfde bijdrage voor alle werknemers van de onderneming 40
E.H.B.O. en industriële hulpverleners Basisopleiding van 20 uur Erkend diploma industriële hulpverlener Jaarlijks herscholingen Interne opleidingen op maat of open opleidingen in SPMT- ARISTA, Koningsstraat, 196-1000 Brussel 41 41
Dank voor jullie aandacht