BIJZONDERE LEERLING BEGELEIDING

010/2011 BIJZONDERE LEERLING BEGELEIDING

INLEIDING INHOUD Soms gaat het leren op school vanzelf. Het lukt je goed om alles voor elkaar te krijgen en de resultaten zijn prima. Het komt natuurlijk ook voor dat het juist niet goed gaat. Je haalt slechte cijfers of het lukt je niet om op een normale manier de lessen te volgen en het plezierig te hebben in je klas. Er kunnen allerlei oorzaken zijn voor tegenvallende prestaties. Dingen die met school te maken hebben of dingen in jezelf of dingen die thuis spelen misschien. Dit boekje helpt je om de weg te vinden naar mensen in de school die je kunnen helpen. Vaak is de meest logische weg om je mentor aan te spreken of je afdelingsleider; zij kunnen je doorverwijzen als dat nodig is. Maar je kunt ook zelf contact opnemen met de docenten die in dit boekje worden genoemd. Inleiding 2 Remedial Teaching 4 Wie helpt Wie? 6 Sociale vaardigheidstraining 8 Jeugdverpleegkundige 10 Dyslexie 12 Compacten en Verrijken 14 Zorg Advies Team 16 Taalhulp: cumi-lessen 17 Leerlingbegeleiders 18 Faalangstreductietraining / hanteren examenangst 20 Rugzakleerlingen 22 Zorgcoördinator 23 2 3

REMEDIAL TEACHING [RT] I.M. ter Meulen meuleni@corderius.nl Misschien heb je RT op de basisschool ook wel eens nodig gehad. Extra lessen op het gebied van taal en rekenen, leren omgaan met speciale leermoeilijkheden, huiswerk maken, hoe je de verschillende vakken kunt leren en aanpakken, het kan allemaal aan bod komen. Leerlingen die dyslectisch zijn kunnen voor RT in aanmerking komen. Dyslexie geneest niet, je kunt er wel mee leren omgaan. De extra begeleiding geldt zowel voor de talen als voor de overige vakken. Leerlingen met rekenproblemen zoals dyscalculie kunnen ook in aanmerking komen voor deze ondersteuning. Hoe lang leerlingen begeleid worden, hangt helemaal af van de problemen die er zijn. Het zoveel mogelijk wegwerken van hiaten begint na de herfstvakantie en kan indien nodig doorlopen tot de kerstvakantie. De begeleiding vindt onder schooltijd plaats gedurende een lesuur per week. De RT-lessen worden niet na schooltijd gegeven. Het heeft geen zin om daarmee te beginnen als je al moe bent van een volle lesdag. Er wordt een moment gezocht dat je les hebt in een vak dat je desnoods een periode kunt missen (geen examenvak). Wie komen er in aanmerking? Na de brugklasonderzoeken aan het begin van het schooljaar komen in de eerste plaats de dyslecten in aanmerking voor extra ondersteuning en vervolgens leerlingen die hiaten hebben in taal en rekenen die niet bijgespijkerd kunnen worden in de gewone reken- en taallessen, die alle leerlingen sinds dit jaar krijgen. Er is ook plaats voor leerlingen in hogere klassen die vorig jaar RT hadden en dat nog steeds nodig hebben. We doen natuurlijk ons best om leerlingen zo snel mogelijk hulp te bieden, maar het kan gebeuren dat je even moet wachten tot er plaats is. Als je niet automatisch ingedeeld bent na de herfstvakantie (je krijgt daar bericht van) en toch behoefte hebt aan extra begeleiding kun je je aanmelden bij de mentor of afdelingsleider. Daarna krijg je een gesprek met de Remedial teacher en in overleg wordt besloten of je in aanmerking komt voor RT-lessen zoals wij die op deze school aanbieden. Het kan ook zijn dat op dat moment voor jou een andere begeleidingsvorm beter is. Je kunt mij vinden in lokaal 223 op de 2 e verdieping. I.M. ter Meulen 4 5

WIE HELPT WIE? A.J. van den Hazel, hazelb@corderius.nl Op onze school bestaat de mogelijkheid, dat leerlingen die door ziekte of door andere problemen voor een bepaald vak een achterstand hebben opgelopen, bijgewerkt worden door leerlingen uit de bovenbouw. Het is gebleken, dat deze vorm van hulpverlening, in de meeste gevallen, zeer zinvol is. In de afgelopen jaren hebben leerlingen uit de onderbouw en leerlingen uit de bovenbouw op deze manier hulp gekregen. Om hulp te kunnen bieden is het helemaal niet nodig om ontzettend goed in een bepaald vak te zijn. Als je vroeger problemen met een bepaald vak hebt gehad, kan je een andere leerling vaak goed helpen door aan te geven hoe je met deze problemen bent omgegaan. Wat gebeurt er met de aanvraag? Als je hulp hebt gevraagd word je gekoppeld aan een hulpbieder. Je maakt dan een afspraak voor de momenten waarop de bijles kan gebeuren, bijvoorbeeld vóór of ná de lessen of tijdens de pauzes of tussenuren. In principe kan de hulp het gehele jaar voortduren. De leerlingen blijven in contact met de coördinator van Wie helpt wie?. Mocht blijken, dat iets niet goed loopt, dan kan een nieuwe koppeling plaatsvinden of een verwijzing naar professionele bijles. In de maand september krijgen de leerlingen uit de bovenbouw een brief waarmee ze zich kunnen aanmelden om hulp te geven, of waarmee ze zelf hulp kunnen vragen. De leerlingen van de eerste en tweede klassen krijgen ook een brief, waarin wordt uitgelegd hoe ze die hulp kunnen aanvragen. Als je in de loop van het jaar hulp nodig hebt en het aanmeldingsformulier kwijt bent, kun je dit afhalen bij je afdelingsleider of bij mij. Ook voor vragen of opmerkingen kun je bij mij terecht. A.J. van den Hazel 6 7

SOCIALE VAARDIGHEIDSTRAINING P.M. Bernsvan der Weiden bernsm@corderius.nl De sociale vaardigheidstraining wordt aangeboden aan leerlingen die het lastig vinden om op een goede manier te reageren. Bijvoorbeeld omdat je erg verlegen bent of snel boos wordt, of omdat je in het verleden gepest bent. De training is met name gericht op leerlingen uit de onderbouw en bestaat uit acht tot tien bijeenkomsten van ongeveer een uur. In een groep van maximaal acht leerlingen leren we met elkaar en van elkaar door het uitwerken van situaties die vaak als lastig worden ervaren. Van jou wordt een actieve deelname verwacht, waarin je ook zelf onderwerpen mag aandragen. In de training leer je duidelijk te zijn naar anderen, leer je jezelf in te leven in de situatie van een ander, leer je handige manieren van reageren en werk je aan je zelfvertrouwen. Voordat we met de training beginnen, houden we met iedere deelnemer een kennismakingsgesprek, waarin wordt uitgelegd wat we in de bijeenkomsten gaan doen en hoe we dat gaan aanpakken. Verder vinden wij het belangrijk om in dat gesprek van jou te horen waarom jij mee wilt doen aan de training. Is de sociale vaardigheidstraining iets voor jou of wil je er meer over weten? Praat er eens over met je mentor; via hem/haar kan je aangemeld worden. E. Ocheng- Gruenbauer ochenge@corderius.nl H. de Kruijf kruijfh@corderius.nl walj@corderius.nl 8 9

JEUGDVERPLEEGKUNDIGE J. Galdermans JGaldermans@ggdmn.nl Ik ben Jolande Galdermans en werk al geruime tijd bij de GGD en sinds 1 januari 2010 hier op deze school als verpleegkundige. Ieder jaar krijgen alle 2e klassers een uitnodiging voor een gesprek over hun gezondheid. Tijdens dit gesprek worden allerlei onderwerpen besproken die met gezondheid te maken hebben. Hierbij kan je denken aan: voeding, lengte en gewicht, gehoor en gezichtsvermogen, schoolsituatie, vrienden, pesten, thuissituatie, seksualiteit, roken, alcohol en drugs. Iedere leerling krijgt hiervoor een aparte afspraak bij mij. Het doel van dit gesprek is om eens samen te kijken hoe het met jouw gezondheid gesteld is en of jij daar tevreden over bent. Zonodig kan ik advies geven. Jongerenspreekuur Daarnaast houd ik één keer per maand een jongerenspreekuur, dit is altijd op de eerste donderdag van de maand, in de 2e pauze, van 12.45 tot 13.15 uur in kamer 037. Het is bedoeld voor alle leerlingen van de school die vragen en/of zorgen hebben op het gebied van gezondheid (zie bovengenoemde onderwerpen). Voorbeelden van vragen die kunnen leven zijn: - Kan ik tevreden zijn over mijn lengte en gewicht? - Ik word gepest op school, maar weet niet wat ik eraan moet doen. - Mijn ouders maken alleen maar ruzie, ik word er gek van. Wat nu? - Ik heb nergens zin in en zit altijd op mijn kamer, hebben anderen dit ook wel eens? - Mijn vrienden proberen van alles uit, hoe kan ik nee zeggen? - Ik ben verliefd, maar weet helemaal niet hoe ik hiermee om moet gaan!? Verder ben ik voor ouders, leerlingen en docenten bereikbaar via de GGD tel: (033) 467 81 56 of email JGaldermans@ggdmn.nl. Je kunt mij op school vinden in kamer 037. Dus als je vragen hebt kom dan gerust even langs. Tot ziens! J. Galdermans 10 11

DYSLEXIE I.M. ter Meulen meuleni@corderius.nl Als er officieel is vastgesteld dat je dyslectisch bent, word je op school zo goed mogelijk geholpen om toch goede resultaten te behalen. Daarmee gaat de dyslexie natuurlijk niet weg. Vaak moeten dyslectische kinderen veel langer en harder werken dan anderen om te kunnen slagen bij toetsen en repetities. Op welke manier kun je hulp verwachten? - Je krijgt een faciliteitenpas. - Samen met de RT-docente wordt nagegaan welke afspraken er gemaakt moeten worden voor het doen van toetsen: toetspapieren uitvergroten, extra tijd voor toetsen, gedeeltelijk mondelinge toetsen, speciale normering van toetsen... Het kan wel eens voorkomen dat een docent vergeet deze regels toe te passen. Het kan geen kwaad om altijd boven aan een repetitieblad een herinnering te schrijven: een D of dyslectisch. - In sommige gevallen moet er nog meer gebeuren (boeken lezen samen met een geluidsband, gebruik dyslexie-pen of laptop). - RT begeleiding tijdens schooluren indien nodig. - In de Mavo-afdeling kan het gebeuren dat het lesprogramma lichter wordt gemaakt door vrijstelling te vragen van een vak (bijvoorbeeld Frans). In het havo en vwo mag dat (nog) niet. - Voor alle dyslectische leerlingen gelden speciale schoolafspraken over toetsing en beoordeling. Dyslecten worden opgeroepen voor RT. Als jij (of je ouders of docenten) vermoeden dat je dyslectisch bent, kun je dit melden aan je mentor. Die overlegt met mevrouw Ter Meulen, die vooronderzoek kan doen. Als daaruit blijkt dat je mogelijk dyslexie hebt, komt er -in overleg met ouders- een veel breder onderzoek door een orthopedagoog. Aan dit uitgebreide onderzoek zijn kosten verbonden. TIPS VOOR DYSLECTISCHE LEERLINGEN, VRAAG JE DOCENT: - Om EXTRA UITLEG op papier - Om (GRAMMATICA)REGELS op papier - Om NEDERLANDSE uitleg bij een vreemde taal - Het HUISWERK op een vaste plaats op het bord te schrijven - Leesbeurten te mogen VOORBEREIDEN - EXTRA TIJD bij schriftelijke overhoringen en repetities - Ook eens MONDELING te overhoren I.M. ter Meulen 12 13

COMPACTEN EN VERRIJKEN (C&V) Th. Wolffenbuttel wolffenbuttelt@ corderius.nl Soms is het fijn als je snel kunt leren en ook de moeilijkste vakken simpel vindt. Toch is dat op den duur niet meer leuk. Je verveelt je in lessen waar je dingen moet leren die je al kunt en je wordt nooit eens uitgedaagd om je echt in te spannen. Leerlingen die goede cijfers halen en gemotiveerd zijn om speciale uitdagingen aan te gaan, kunnen meedoen met Compacten en Verrijken. Dat wil zeggen dat je de gewone lesstof sneller afrondt dan de rest van de klas. De tijd die hierdoor vrijkomt kun je dan besteden aan verrijkingsopdrachten die echt de diepte ingaan. De docent kiest samen met jou een verrijkingstaak die past bij het vak en bij jouw interessegebied. Het leukste is het om kleine groepjes te vormen van leerlingen die aan dezelfde verrijkingstaak werken. Je moet echt een prestatie leveren om de taak tot een goed einde te brengen. Het eindproduct wordt beoordeeld en aan het einde van het jaar krijg je certificaten voor de vakken waarvoor je C&V gedaan hebt. Voor leerlingen die veel extra uitdaging kunnen gebruiken is de Masterclass ingevoerd. Daarover heeft het Corderius College een speciale folder. Kort gezegd: het is een klas voor heel goede vwo-leerlingen die met gemak 1 dag in de week de gewone lessen kunnen missen om verdiepingsprogramma s te volgen. Verder heeft het Corderius een schaakploeg die wekelijks oefent en meedoet aan de Regionale Schoolschaakkampioenschappen. In de bovenbouw zijn er naast projecten binnen de school, vele projecten mogelijk in samenwerking met diverse universiteiten in het land. Een voorbeeld is het Junior College van de universiteit in Utrecht. Leerlingen die dat aankunnen, krijgen het complete programma voor natuurkunde, scheikunde, wiskunde en biologie van vwo 5 en 6 aangeboden op de universiteit gedurende 2 dagen per week. Omdat het tempo veel hoger ligt dan op school is er ook ruimte om allerlei extra s te doen voor die vakken. Andere universiteiten bieden ook steeds meer mogelijkheden waaronder webklassen en masterclasses. Verder kun je natuurlijk meedoen aan allerlei Olympiades. Hoe kun je je aanmelden voor C&V? Kom zo snel mogelijk aan het begin van het schooljaar bij mij langs om te laten weten dat je geïnteresseerd bent in dit project. Het echte Compacten en Verrijken begint in de brugklas een paar maanden later als je al wat gewend bent bij ons op school. In de volgende leerjaren kun je meestal al eerder in het schooljaar beginnen. Th. Wolffenbuttel 14 15

ZORG ADVIES TEAM walj@corderius.nl TAALHULP: CUMI-LESSEN N. van den Brule brulen@corderius.nl Bijna elke maand is er een vergadering in de school van een groep deskundigen uit de wereld van de jeugdhulpverlening, die de school komt adviseren over leerlingen met problemen. Soms zijn er situaties met kinderen of in gezinnen die best ingewikkeld zijn. Dan kunnen we deskundigen vragen om te adviseren. Welke route zullen we kiezen? Ouders kunnen hun kind aanmelden voor bespreking in het ZAT, maar ze kunnen ook bezwaar maken tegen het bespreken van hun kind met deskundigen van buiten de school. Voor vragen of opmerkingen kun je bij mij terecht. Leerlingen met een taalachterstand kunnen op het Corderius extra hulp krijgen. Cumi is de afkorting van culturele minderheden. Vaak komen die kinderen namelijk uit een andere cultuur, maar je kan ook een taalachterstand hebben omdat er thuis een andere taal wordt gesproken. In de cumi-les krijg je extra huiswerkondersteuning. We oefenen b.v. repetitiestof of leren uit een boek waar veel schooltaalwoorden in staan. Deelnemers aan die vergadering zijn: de jeugdverpleegkundige namens de GGD, een vertegenwoordiger van bureau jeugdzorg, de WUL-consulent, de leerplichtambtenaar, en een aantal deelnemers uit de school. In de vergaderingen worden leerlingen besproken met wie het niet goed gaat. Soms heeft de school behoefte aan een advies, soms de leerlingen of de ouders. In het begin van het schooljaar kijken we op de aanmeldingsformulieren of je er voor in aanmerking komt. Ook kan het gebeuren dat we al van de basisschool of van onze eigen leraren een seintje krijgen dat de extra taalhulp voor jou nodig is. En tot slot kun je ook zelf bij mij langs komen als je behoefte aan taalhulp hebt. N. van den Brule 16 17

LEERLINGBEGELEIDERS P.M. Bernsvan der Weiden bernsm@corderius.nl Wat is een leerlingbegeleider? Een leerlingbegeleider is iemand bij wie je terechtkunt, als je over je problemen wilt praten iemand die luistert als je over je problemen vertelt iemand die je raad geeft iemand die met jou naar oplossingen zoekt iemand die je steunt en voor je opkomt Voor wie? Voor iedereen die vragen, moeilijkheden, zorgen of verdriet heeft die gewoon graag even wil praten of heel direct hulp nodig heeft die met vragen en moeilijkheden in eigen omgeving niet terechtkan, er niet met ouders, vrienden of mentor over kan praten Door wie? Door een leerlingbegeleider die graag wil dat je jouw probleem aan hem/haar vertelt, niet uit nieuwsgierigheid, maar om je te helpen omdat je niet in je eentje jouw moeilijkheden op kunt lossen die niet meteen met zijn of haar mening klaarstaat, je serieus neemt en niet gauw iets gek of vreemd vindt die je kunt vertrouwen en die zorgvuldig omgaat met alles wat je vertelt Jij bent niet de enige Er zijn veel leerlingen die de hulp van leerlingbegeleiders inroepen. De gesprekken kunnen bijvoorbeeld gaan over: geen zelfvertrouwen hebben gepest worden ruzie met ouders verliefdheid problemen met leraren eetproblemen en lijnproblemen gediscrimineerd worden seksuele problemen een ziekte of handicap hebben gokken, drank, drugs echtscheiding lichamelijke en geestelijke mishandeling incest het sterven of ziek zijn van een geliefd iemand faalangst depressiviteit Je kunt met een van ons een afspraak maken; kom eens langs op onze kamer (224), gooi een briefje in ons postvak, mail of bel ons. E. Ocheng- Gruenbauer ochenge@corderius.nl H. de Kruijf kruijfh@corderius.nl walj@corderius.nl 18 19

FAALANGSTREDUCTIETRAINING/ HANTEREN EXAMENANGST P.M. Bernsvan der Weiden bernsm@corderius.nl Als je denkt aan een moeilijk proefwerk of een moeilijke toets, dan worden sommige leerlingen heel erg zenuwachtig. Je hebt het heel goed geleerd, maar je weet niks meer, en na de toets schiet alles je weer te binnen. Wat kunnen we er op school aan doen? Als je veel last hebt van dit soort stress (faalangst) is er de mogelijkheid om een faalangstreductietraining te volgen. Je leert om je denkpatroon te veranderen en om meer ontspannen naar een toets of proefwerk te gaan. Er is een onderbouw- (voor klas 1,2 en 3) en een bovenbouw training (voor klas 4 en hoger). De training is meestal in groepsverband en bestaat uit 10 bijeenkomsten. Vooral als het eindexamen eraan komt, blijkt dat er meer leerlingen last krijgen van toetsangst. Op school wordt voor deze leerlingen een training Omgaan met examenstress gegeven. Deze training werkt met dezelfde principes als de faalangstreductietraining. Overleg met je mentor, je afdelingsleider of met een van ons. E. Ocheng- Gruenbauer ochenge@corderius.nl H. de Kruijf kruijfh@corderius.nl walj@corderius.nl 20 21

RUGZAKLEERLINGEN M.G. Gerats geratsm@corderius.nl ZORG- COÖRDINATOR walj@corderius.nl Er zijn leerlingen die van zichzelf heel goed weten dat ze niet altijd op de goede manier reageren op taken, op medeleerlingen en op docenten. Nieuwe dingen kunnen je soms heel onzeker maken. En in een grote drukke school kan er van alles misgaan, zeker als er veel mensen zijn die jou niet kennen en niet goed kunnen omgaan met jouw speciale wensen en behoeften. Er zijn ook leerlingen die wat extra hulp nodig hebben vanwege een handicap in het horen of het zien. Vaak zijn er dan hulpmiddelen nodig en praktische afspraken over de dagelijkse gang van zaken. of alles goed loopt en die meehelpt om onvoorziene R. Ruitenbeek ruitenbeekr@corderius.nl problemen op te lossen. Die coach heeft contact met de ouders en -wanneer dat nodig is- met deskundigen van buiten de school. Als je hoort bij deze groep leerlingen kun je het beste samen met je ouders een afspraak maken met de afdelingsleider van de brugklassen. Na aanmelding krijg je een gesprek met een van ons. Zoals je in dit boekje hebt kunnen lezen is er binnen het Corderius College - naast het gewone lesprogramma - heel veel extra hulp voor leerlingen. Degene die dit alles coördineert is de zorgcoördinator. Als jij of je ouders/verzorgers vragen hebben over de zorg op het Corderius of jullie denken dat je er voor in aanmerking komt, dan kun je contact opnemen met mij. Ik ben tijdens schooluren te bereiken via telefoonnummer (033) 247 30 60. Je kunt ook vragen stellen via email: walj@corderius.nl. Natuurlijk kun je ook gewoon even bij me langskomen. Voor al deze leerlingen verloopt het schoolleven veel gemakkelijker als ze in de school een centrale persoon hebben die ze kunnen aanspreken. Daarom krijgen deze leerlingen, naast de gewone mentor, ook een speciale coach, die binnen de school regelmatig nagaat Dan bespreken we alle bijzonderheden en kunnen we afspreken wat de school je wel en niet kan bieden. M.G. Gerats R. Ruitenbeek Na een contact kan het zijn dat jij en je ouders/verzorgers uitgenodigd worden voor een gesprek om te kijken hoe jij het beste geholpen kan worden. Ik zorg er dan voor dat je met de juiste personen in contact komt. 22 23

010/2011 CORDERIUS COLLEGE SWEELINCKSTRAAT J.P. Sweelinckstraat 4 3816 PB Amersfoort T (033) 247 30 60 CORDERIUS COLLEGE LAMBERT HEIJNRICSSTRAAT Lambert Heijnricsstraat 23 3817 ER Amersfoort T (033) 247 30 60 F (033) 463 53 96 corderius@corderius.nl www.corderius.nl