opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017 Aanleiding Met ingang van 1 januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning voor alle inwoners, voorheen was dit een verantwoordelijkheid van het Rijk. Begin 2014 zijn bestuurlijke afspraken gemaakt tussen VW, VNG en MEE NL. Kern daarvan was dat gemeenten en MEE-organisaties afspraken moesten maken over de continuïteit van de cliëntondersteuning voor mensen met een beperking (de MEE-doelgroep) per 1 januari 2015 en volgende jaren en over het vermijden van frictiekosten. De Noord-Limburgse gemeenten hebben vervolgens afspraken met MEE voor de regio Noord Limburg gemaakt voor 2015 en 2016. Deze zijn vastgelegd in een overeenkomst over cliëntondersteuning en Integrale Vroeghulp (25 juni 2014). De regionale overeenkomst met MEE loopt eind 2016 af. De gemeenten in Noord-Limburg hebben besloten MEE niet langer een status aparte te geven. MEE moet met elke individuele gemeente in gesprek over subsidie en kan inschrijven op de regionale aanbesteding voor de maatwerkproducten. De gemeente Venray heeft de regionale afspraken schriftelijk opgezegd ( d.d. 17 juni 2016). De gemeente Venray vindt de inzet van MEE als beschikbaarheidsvoorziening t.b.v. haar medewerkers en professionele partners belangrijk. MEE is een belangrijke partner in de preventie. De kracht van MEE ligt aan de voorkant, dat is ook de reden dat de gemeente Venray de medewerkers van MEE expliciet aan de voorkant in zet in het schakelplein en in de wijkteams. Daarnaast is MEE een belangrijke spil binnen de mensen met een beperking of stoornis. Door de inzet van een MEE-consulent in activerende, kortdurende ondersteuning wordt de inwoner versterkt in zijn eigen kracht, wordt de participatie, zelfredzaamheid en sociale steunsysteem vergroot en kan het inzetten van een maatwerkvoorziening worden voorkomen. Als laatste wil de gemeente Venray het samenwerkingsverband van de Integrale Vroeghulp behouden. Een vroegtijdige signalering en bespreking in een expertisenetwerk om op deze manier tijdig op ontwikkelingsachterstanden in te spelen vindt de gemeente belangrijk. We willen als gemeente toe groeien naar een samenleving waarin we meer verantwoordelijkheid nemen voor onszelf, zelfsturing geven aan ons leven of aan de wijk of buurt en waar dat kan anderen helpen weer heel normaal is. Dat betekent dat we in willen spelen op de behoefte van de inwoner. Dit vraagt om flexibiliteit, vertrouwen, loslaten van strakke regels en eigen expertise en daarmee het loslaten van een gereguleerd aanbod met gedefinieerde producten. Het vraagt ook om een andere manier van monitoren. Niet meer het aantal bereikte inwoners, het aantal ingezette producten of het aantal telefoontjes is leidend. We willen veel meer toe naar het meten van de kwaliteit van leven. Dit betekent vanuit de gemeente minder sturen op producten en juist meer 1
sturen op resultaten. Bij deze resultaten denken wij aan de kwaliteit van leven en de tevredenheid van onze inwoners, het aantal inwoners dat op eigen kracht en met het sociale steunsysteem zelfstandig kan blijven wonen. Uitgangspunten Binnen het gemeentelijk beleid zijn er verschillende uitgangspunten geformuleerd: Participatie Dit is erop gericht dat iedereen mee kan, mag en moet doen. Het gaat dus om: het creëren van mogelijkheden voor en door inwoners zodat zij fysiek in staat zijn te participeren; het meedoen naar vermogen, denk aan vormen van beschut werken (werk voor mensen met een beperking). Eigen kracht Gaat over het benadrukken van wat iemand kan in plaats van uitgaan van de beperkingen die iemand heeft. Ook regie bij het gezin valt hieronder, het inzetten van talenten en kwaliteiten van mensen voor hun omgeving, vereniging, familie, buren, etc. Iedereen heeft een rol. Ondersteuning hierbij is gericht op versterken van het zelf oplossend vermogen. Wederkerigheid Hierbij wordt er vanuit gegaan dat iedereen iets kan bijdragen. Mensen die ondersteuning of hulp ontvangen, zoals een uitkering (het gaat hier niet om zorg), wordt gevraagd een bijdrage te leveren in hetgeen zij kunnen bieden. Zo wordt gebruik gemaakt van ieders kracht en talent. Vitale gemeenschappen (gericht op collectief/community: gemeenschappen, verenigingen en burgerinitiatieven) Wat verstaan we hier nu precies onder? Gebruik maken van de kracht van de gemeenschap Mensen zelf laten doen wat ze zelf kunnen Het initiatief en verantwoordelijkheid bij inwoners laten Aansluiten op de behoeftes, wensen en dromen van inwoners, zowel individueel als collectief, waarbij het streven is om tot collectieve groei te komen Overlaten wat kan en vastpakken en begeleiden wat nodig is. Maar het betekent ook een verandering in de manier waarop we binnen de gemeente Venray werken. Eigen Regie (gericht op het individu) Wat verstaan we hier nu precies onder? Mensen houden zelf de regie en blijven dus eigenaar van problemen en oplossingen. Uitgangspunt is dat door de persoon, de omgeving en eventueel professionele ondersteuning gekeken wordt wat een oplossing of antwoord op een ondersteuningsvraag is. De gemeente heeft een stimulerende/faciliterende/regisserende rol. Dit is gericht op de inzet van ondersteuning of zorg en niet op het overnemen van de regie van de persoon met een hulpvraag. We gaan uit van maatwerk waarbij een belangrijk uitgangspunt de draagkracht van de persoon en zijn of haar omgeving is. Om volwaardige participatie mogelijk te maken dient ondersteuning aan te sluiten bij de mogelijkheden, de wensen en de voorkeuren van inwoners. Verantwoordelijkheid voor elkaar. Naast het feit dat mensen in eerste instantie zelf de regie behouden, mag van de omgeving verwacht worden dat mensen oog hebben voor elkaar en hierop inspelen. 2
We richten ons op preventie (voorkomen is beter dan genezen) o.a. door middel van inzet wijkteams en gezinscoaches. Handelen vindt plaats op basis van een integrale visie, we denken vanuit samenhang: het hele gezin of bijvoorbeeld een buurt. Dit is niet afhankelijk van domeinen, afdelingen, etc. De gemeente heeft een regierol, deze houdt in het vooraf opstellen van resultaten/gewenste effecten voor de uitvoerende partij en daarnaast regelmatig met de uitvoerende partij een tussentijdse evaluatie met eventueel een doorontwikkeling van de aanpak. Samen met anderen/elkaar is een belangrijk uitgangspunt waaraan de gemeente wil werken. Inwoners krijgen maximale ruimte om zelf actief te bouwen aan de samenleving, om zelf initiatieven te ontplooien. De gemeente stuurt hier niet in en neemt het niet over, maar maakt het mogelijk door middel van facilitering en ondersteuning. Daarnaast concentreert de gemeente zich op het bieden van een vangnet voor de meest kwetsbare burgers, die niet in staat zijn om hun vraag te stellen. De veranderingen betekenen een grote cultuurverandering waarbij iedereen hoopt dat alles goed gaat. We doen er alles aan om fouten en/of drama s te voorkomen, maar het is een illusie te denken dat we alles kunnen voorzien en voorkomen. Beleid wordt dan ook niet vormgegeven op basis van incidenten. Het budget dat de gemeente ontvangt voor haar taken is leidend. We moeten het doen met de middelen die we ontvangen. Er wordt niet koste wat kost naar oplossingen gezocht. Basisuitgangspunten tussen opdrachtgever en opdrachtnemer Met afstemming en verbindingen leggen, voorkomen we dubbelingen (van aanvragen en van hulpverlening) en zetten we in op het voorkomen van doorverwijsgedrag (van professional) en shopgedrag (van klant). Onze inwoners worden naar tevredenheid ondersteund. Vraagstelling gemeente Visie Inwoners zetten zich voor elkaar in op basis van solidariteit en/of wederkerigheid. Professionals ondersteunen/faciliteren inwoners, daar waar noodzakelijk of gewenst. We handelen vanuit een positief mensbeeld. Hierbij richten we ons op maatwerk, afgestemd op vragen van inwoners en maken gebruik van de ruimte die wetgeving toestaat. We laten ons niet leiden door schotten die er rondom de taken zijn. De inwoner staat centraal en heeft de overheid nog maar beperkt nodig. Zelfregie (zelf bepalen), eigen kracht (zelf kunnen), zelfredzaamheid (zelfstandig mee kunnen doen),eigen verantwoordelijkheid (zelf moeten of mogen), samenredzaamheid en vitale gemeenschappen zijn leidende beginselen. De vraagstelling in Venray valt uiteen in 3 onderdelen: 1. Integrale Vroeghulp (0-7 jaar). 2. Empowerment individueel (versterken en ondersteunen van de individuele inwoner in een kwetsbare positie middels deelname wijkteam en bieden onafhankelijke cliëntondersteuning). 3. Empowerment professioneel (versterken en ondersteunen van professionele partners op vraagstukken van deelname van inwoners met een handicap of stoornis als volwaardig burger. 3
1. Integrale Vroeghulp (0-7 jaar) Vroegtijdig signaleren van kinderen van 0 7 jaar met een ontwikkelingsachterstand. Tijdig inzetten van passende hulp en ondersteuning waardoor problemen op latere leeftijd worden beperkt, verlicht of voorkomen.. Indicatoren: Tevredenheid van inwoners over ondersteuning, waardering en erkenning; Aantal ondersteuningen We hebben een groter bereik van moeilijk bereikbare doelgroepen Aantal verwijzingen naar professionele organisaties; Aantal personen dat preventief vrijwillig ondersteund wordt (bijv OOK, sociaal steunsysteem enz). 2. Empowerment individueel (versterken en ondersteunen van de individuele inwoner in een kwetsbare positie middels deelname wijkteam en bieden onafhankelijke cliëntondersteuning). Indicator: Versterken van inwoners en/of in een vroegtijdig stadium bereiken van deze inwoners vanuit preventie en bieden van onafhankelijke cliëntondersteuning. Participatie, zelfredzaamheid en sociaal steunsysteem van inwoners met een beperking of stoornis is vergroot Deelname aan 5 wijkteams Deelname aan schakelplein Aantal inwoners dat kortdurend is ondersteund Aantal inwoners dat is geholpen met een kortdurende netwerkversterking; Het aantal gesignaleerde inwoners per wijk/dorp met een beperking of stoornis Het aantal inwoners dat is geholpen met onafhankelijke cliëntondersteuning; Het aantal inwoners dat is doorverwezen naar een integrale aanpak; De tevredenheid van de wijken neemt toe. Het aantal casussen in het schakelplein waar middels preventie minder maatwerkvoorzieningen op is ingezet. 4
3. Empowerment professioneel (versterken en ondersteunen van professionele partners op vraagstukken van deelname van inwoners met een handicap of stoornis als volwaardig burger. Indicator: Professionele samenwerkingspartners in de 0 e, 1 e en 2 e lijn worden ondersteund met de kennis en expertise van MEE. Medewerkers van de gemeente Venray en samenwerkingspartners vanuit het wijkteam ondervinden ondersteuning in het omgaan met inwoners met een beperking als volwaardig burger. Deelname aan het schakelplein gedurende 20 uur per week Inzet van een gedragsdeskundige gedurende 6 uur per week Ondersteunen van professionele partners; Aantal verenigingen dat is ondersteund bij het opnemen van mensen met een beperking; Tevredenheid van verenigingen over de ondersteuning; Het aantal bewonersinitiatieven dat is ondersteund bij het opnemen van mensen met een beperking; Tevredenheid van initiatiefnemers over de ondersteuning; Klanttevredenheid inwoners met een beperking; Resultaten en verantwoording Evalueren: Minimaal twee maal per jaar vindt er een gesprek plaats tussen MEE en de gemeente over de voortgang. Monitoring: Daarnaast levert MEE monitoring-informatie. Looptijd 2017 Prijs/Tarief/financiële kaders De aangeboden prijs geldt voor de gehele opdracht en is inclusief alle overige kosten zoals leveringskosten reis- en verblijfkosten, belastingen en heffingen enz. 5