Energieprestatie. De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving

Vergelijkbare documenten
CFD in normalisatie. Ruud Nouwen NEN-Bouw Symposium Actiflow 20 mei Presentatie NEN 1

Informatiebijeenkomst ISO HR Management

NVN 7125 Berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen als onderdeel van de EPC-eis

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel. BIC, Hans van Wolferen

Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016

Energieprestatie van gebouwen

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1

sterke EPC-reductie met gelijkwaardigheids- en kwaliteitsverklaringen

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.

Wijzigingsblad d.d bij BRL 9501

Energieprestatie. Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector. Kees Arkesteijn (ISSO)

WB 9501 Wijzigingsblad d.d. 4 december 2014 bij BRL 9501

Energiezuinig bouwen; Wat is wat?

MJA Workshop Wet & Regelgeving. Duurzaamheid, gebouwen en energiebesparing

Feiten en fabels rond de aanscherping van de EPC van 0,8 naar 0,6

De normen en hun waarde (Toegespitst op Bouwbesluit 2012)

Normen voor energie efficiency in organisaties

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars

Gecontroleerde kwaliteits-/ gelijkwaardigheidsverklaringen ten behoeve van Nieuwbouw/Bestaande bouw. Kees Arkesteijn, ISSO

Energielabel Nieuwbouw woningbouw. Relatiedag SWK, 20 november 2012

Het (vernieuwde) energielabel nu en in de toekomst

Nieuwe energieprestatienorm

Wie de norm heeft, heeft de hub

De corporatiedag 2017

BENG. Update

De nieuwe EPG: NEN 7120

BCRG. Het beoordelen van nieuwe- en innovatieve technieken voor de Energieprestaties van gebouwen. Kees Arkesteijn, secretaris CGE

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0

Gebiedsmaatregelen voor het eerst gewaardeerd in de EPC-bepaling

Mini-seminar EPA. EPA hoe zit het?

NTA 8055 waarde creëren Ontwikkeling van NTA 8055 naar NEN 8055;

Hoofdstuk 6.0 ISSO 75.1 Aanvliegroute opnameprotocollen

Schilindex. Kansen voor energiebesparing met de gebouwschilindicator in de nieuwe NEN 5128 en EPG. Gerrit Jan Kuiper NII

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Inhoud. Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures. Uitdagingen richting energieneutraal

Beoordelingssystematiek Gecontroleerde kwaliteitsverklaringen en gecontroleerde gelijkwaardigheidsverklaringen

Energie Bouwbesluit en het Activiteitenbesluit

FEDEC ROADMAP 'OVERZICHT VAN INSTRUMENTEN MET BETREKKING OP ENERGIEBESPARING'

De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid

Op weg naar klimaatneutraal bouwen

Energieke Zorgbouw. 5 oktober Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)

Gecontroleerde kwaliteits-/ gelijkwaardigheidsverklaringen ten behoeve van Nieuwbouw/Bestaande bouw. Kees Arkesteijn, ISSO

- in aanvulling op en ter nadere uitwerking van de Algemene Subsidieverordening Leeuwarden (ASV);

Benelux Seminarie oktober Vergelijking van berekeningsmethodes: Case Nederland Vlaanderen

Beleidsontwikkelingen EPA W en EPA U

Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING

Gezondheid en Energie in 2020: toekomstperspectief?

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool?

Veelgestelde vragen BRL9500

Op weg naar bijna energieneutrale gebouwen, met gezonde ventilatie

Implementatie. stand van zaken. Harry Boschloo, Plv. hoofd Energiebeleid Gebouwde Omgeving. Energielabel-ontbijt, Renovatiebeurs, 6 maart 2012

Energie voor de toekomst I TVVL Kennisplein

Energieneutraal leven

Titel van de presentatie :41

Eindtermen en toetsmatrijs: Netto warmtevraag zeer energiezuinige woningen Vastgesteld door de EPA-examencommissie en goedgekeurd door de COEC van

EPA U. advies- en ingenieursbureau. Nieuwbouw kantoorpand Demostraat, Tiel

10 extra duurzame woningen, Ranastraat

Wat zijn standaarden? Voorwaarde-scheppend voor de business

Energieprestatie. metalen gevelelementen in EP berekening Ubouw. 3, 10 en 17 november 2008 VMRG bijeenkomst. door Peter Vierveijzer

Rapportage energielabel. Kantoorpand Molensteijn PT De Meern

Belang van normen bij CE-markering Uw belang!? Taco van den Broek. Normontwikkeling uw belang. introduction. Normontwikkeling uw belang 2

Notitie. Betreft: Aansluitplicht op het warmtenet

Energiebesparing in de bouw

Tweede Kamer der Staten-Generaal

HOOFDSTUK 25: STIMULERING DUURZAAMHEID EN WONINGBOUWPRODUCTIE

NII. Nederlandse Isolatie Industrie. Beter isoleren. Energiebesparing en de gevel. Jubileumsymposium Stapelbouw 17 juni 2010.

Regeldruk aanpassing Bouwbesluit 2012 en Besluit energieprestatie gebouwen. 1 Inleiding 1. 2 Bouwbesluit

Kom verder. Saxion. WARM-UP Energiemanagement voor Nederlandse Gemeenten Jan de Wit 31 mei 2012

All-electric woningconcept

SPECIMEN. E (zie toelichting in bijlage) Energielabel gebouw. Dit gebouw. Standaard energiegebruik voor dit gebouw. 968,3 MJ/m 2

Energielabel. SKG-IKOB gecertificeerd BRL & BRL

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening

SEC. Bouwen zonder gas! Door Heating Solutions International en Smart Energy Concept 2018

Factsheet Energie en Klimaat

Dirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)

NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL

Een nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis

Warmtelevering: toekomstgericht en consumentgericht?

EPBD en Installaties. Inhoud EPBD-richtlijn: Overzicht relevante artikelen Highlights en aanpak in NL. Vragen en opmerkingen

SBRCURnet Bouwlokalen. Samen Nul op de meter, bij woning renovatie. Henk Wegkamp vs maart 2015

Energieprestaties grondgebonden woningen

Energielabel gebouw Dit gebouw Straat (zie bijlage) Gebruiksoppervlak Adviesbedrijf Nummer/toevoeging Opnamedatum Inschrijfnummer Postcode

F (zie toelichting in bijlage)

1. Voor welke deelregelingen wilt u zich certificeren?

Oplevertoets Nieuwbouw/ Zeer Energiezuinige woningen. Netto warmte vraag ZEW. Kees Arkesteijn (ISSO)

Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen

Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG)

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA Den Haag. Datum 11 juli 2018 Kabinetsstandpunt allocatie

Appartementencomplex

Warm tapwater in de toekomst

Energietransitie. Bouw op onze kennis

ISSO-publicatie 75.2 EPA-maatwerkadvies

Welke veranderingen op het gebied van wet en regelgeving komen er op u af?

Transcriptie:

Energieprestatie De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving 1

Even voorstellen: Ron van der Aa (projectmanager bij NEN) Wie bent u? Context 2

Inhoud van deze presentatie Algemeen: Wat doet NEN / wat is normalisatie? (1) Energieprestatie in Nederland (2) Wat is Energie Prestatie van Gebouwen? / EPG (3) Wat betekent dit voor u? (4) Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 3

Doel van deze presentatie Inzicht in wat Energieprestatie van Gebouwen inhoudt. Inzicht in toepassing in Nederland. Inzicht in NEN 7120. Inzicht in wat Energieprestatie voor u kan betekenen. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 4

Stelling De energiebesparing in de gebouwde omgeving had nooit zoveel effect gehad als de Energieprestatie coefficient niet in de bouwregelgeving was vastgelegd. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 5

Wat doet NEN / wat is normalisatie? Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 6

NEN en normalisatie (1) Nederlands Normalisatie-instituut; Sinds 1916; Onafhankelijke stichting; Samenwerkend, onpartijdig, toegankelijk. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 7

NEN en normalisatie (2) Norm = afspraak tussen belanghebbende partijen over product, dienst of systeem. NEN heeft een faciliterende rol. Normen worden gemaakt door normcommissies. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 8

NEN en normalisatie (3) Normen worden ontwikkeld door belanghebbende partijen, zoals brancheorganisaties. Normen kunnen in de regelgeving worden aangewezen (bijvoorbeeld via het Bouwbesluit). NEN maakt normen voor de bouwwereld, maar ook voor de industrie, gezondheidszorg, consumentenproducten, etc. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 9

NEN en normalisatie (4) Spelregels: Breed draagvlak ( all parties concerned ). Openheid en transparantie. Consensus. Coherentie (geen conflicterende normen). Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 10

NEN en normalisatie (5) Papier formaat (A0, A1, A2, A3, ) Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 11

NEN en normalisatie (6) Mondiaal niveau (ISO): NEN-(EN-)ISO normen Vrijwillig overnemen in Nederland Europees niveau (CEN): NEN-EN normen Verplicht overnemen in Nederland Nationaal niveau (NEN) NEN normen Toegangspoort naar CEN en ISO Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 12

Energieprestatie in Nederland (1) Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 13

Energieprestatie in Nederland (2) De situatie in de Europese Unie: Gebouwen voor 40 % verantwoordelijk voor energie gebruik / 36% voor EU CO2 emissies. EU wil de energieprestatie van gebouwen verbeteren; klimaatverandering+energiezekerheid. Doelstellingen EU per 2020: 20% broeikasgasreductie +20% energiebesparing. (o.b.v. beslissing Europese commissie 2008; t.o.v. vooruitzichten voor 2020). Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 14

Energieprestatie in Nederland (3) Energy Performance of Buildings Directive (2002/91/EC). Lidstaten verplicht minimum pakket aan maatregelen in praktijk brengen (oa. stel eisen aan energieprestatie van gebouwen, pas labels toe, zowel bestaande als nieuwbouw). Verantwoordelijkheid voor de uitvoering bij CEN (bv. NEN-EN 15603). Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 15

Energieprestatie in Nederland (4) Wat is er op dit moment? Sinds 1995 instrument van het Nederlandse klimaatbeleid. Nederland verplicht om Europese eisen door te voeren (EPBD). Woning, utiliteit, bestaande bouw en nieuwbouw nu nog apart (NEN en ISSO). Straks: Alles in één norm. NEN 7120. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 16

Energieprestatie in Nederland (5) Energieprestatie in Nederlandse Regelgeving: Nieuwbouw: Verwijzing vanuit ondermeer het Bouwbesluit. Nu en straks. Bestaande bouw: Diverse regelingen, zoals BEG / REG. Nu en straks. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 17

Energieprestatie in Nederland (6) Andere ontwikkelingen die meespelen: Lenteakkoord, april 2008 -> energieneutrale gebouwen 2020 + grondige herziening energieprestatienorm. Passief Huis / Passief Bouwen -> concept extreem hoog comfort i.c.m. laag energieverbruik. Initiatief Noordelijke Provincies -> vanaf 1 juni 2010. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 18

Energieprestatie in Nederland (7) Proces - achtergrond: Opdracht Ministerie van VROM aan NEN voor Normontwikkeling Energieprestatie van gebouwen (start 2005). Eindfase bereikt (kritiekronde van BV Nederland is meegenomen). Aanscherping van de EPC van 0,8 naar 0,6 (woningen), in lijn met convenanten etc. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 19

Energieprestatie in Nederland (8) Proces - Normsubcommissie *) Norm volgens de procedures ontwikkeld; Vertegenwoordiging door o.a. branchepartijen. *) Selectie Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 20

Energieprestatie in Nederland (9) Proces - Hoe komt de norm EPG tot stand: Rapporteursteam (specialisten). Opstellen van de aanvullende onderzoeken, normtekstontwikkeling. Eén grote rekensom (formule), i.c.m. stelregels, definities, etc., waaronder de EPC-formule. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 21

Energieprestatie in Nederland (10) Proces- voortgang Document NEN 7120; gepland gereed uiterlijk eind oktober 2010. Aanwijzing via wijzigingsregeling Bouwbesluit. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 22

Wat is Energieprestatie van gebouwen? Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 23

Energieprestatie van gebouwen (1) Definitie van Energieprestatie van een gebouw: De berekende of gemeten hoeveelheid werkelijk gebruikte of geschatte netto afgenomen energie nodig om aan de vraag te voldoen die verbonden is aan een gestandaardiseerd gebruik van een gebouw en die onder andere de energie omvat gebruikt voor verwarming, koeling, be- en ontvochtiging, ventilatie, warmtapwaterbereiding en verlichting Bron: NEN 7120. Meer concreet: het zogenaamde karakteristiek energiegebruik. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 24

Energieprestatie van gebouwen (2) Energieprestatiecoëfficiënt: waarde waarmee de energiezuinigheid van een gebouw wordt berekend. Bijvoorbeeld 1,0 of 0,8. Per 1 januari 2011: 0,6. Eén van de uitkomsten uit de rekensom. De overheid stelt daar eisen aan met het oog op energiebeperking/besparing. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 25

Energieprestatie van gebouwen (3) Rekensom richt zich: Hoofdzakelijk op gebouwgebonden energiegebruik. Vrijwel niet op het huishoudelijk energiegebruik gebruik door de gebruiker/bewoner. Dus hoofdzakelijk waarop wel invloed! Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 26

Energieprestatie van gebouwen (4) Meegenomen in de rekensom zijn o.a.: Ventilatie Warm tapwater Be- en ontvochtiging Koeling Verwarming Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 27

Energieprestatie van gebouwen (5) In mindering bij de rekensom: (op eigen) perceel geproduceerde energie. Gebiedsmaatregelen:Energieprestatienorm voor Maatregelen op Gebiedsniveau (EMG) -> vastgelegd in Nederlandse Voornorm NVN 7125 (in ontwikkeling, eind 2010 gereed). Dergelijke voorzieningen: Gunstig effect op EPC. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 28

Energieprestatie van gebouwen (6) Hoe nu verder: - NEN 2916/NEN 5128 en ISSO-publicaties 75+82 vervallen op termijn. NEN 7120 komt daarvoor in de plaats. - Ontwikkelen van EPG-Rekensoftware om er mee te kunnen rekenen. - Aansturing via Bouwregelgeving (bouwbesluit) + aanscherping EPC (woningen 0,8 naar 0,6). Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 29

Wat betekent dit voor u? Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 30

Wat betekent dit voor u? (1) Verwachtingen voor de toekomst: Vertaling EPC naar label (nieuwbouw). Verdere toekomstige aanscherping(en). Gebouwen nog energiezuiniger. Doorlopend nieuwe innovaties. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 31

Wat betekent dit voor u? (2) Verwachtingen voor de toekomst: Eenduidige norm die vertelt hoe je energiegebruik kunt berekenen. NEN 7120. De overheid stelt eisen, de norm is er om aan te geven hoe je aan die eisen kunt voldoen. Focus op waar wel invloed (dus niet gebruikersgedrag). Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 32

Wat betekent dit voor u? (3) Verwachtingen voor de toekomst: Doorlopend belang bij productontwikkeling, productverbetering, technieken. Gevolg goede uitvoering wat op papier berekend is en wat in de praktijk gerealiseerd wordt. Blijf goed op de hoogte. Energieprestatie biedt ook mogelijkheden! Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 33

Stelling De energiebesparing in de gebouwde omgeving had nooit zoveel effect gehad als de Energieprestatie coefficient niet in de bouwregelgeving was vastgelegd. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 34

Nadere info www.nen.nl NEN normshop verkoop normen / documenten NEN cursussen rekensoftware Energieprestatie Installatiemail (automatische nieuwsbrief) Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 35

Afsluitend (1) Inzicht in wat energieprestatie van gebouwen inhoudt, in de toepassing er van in Nederland, in NEN 7120, en wat dit in de toekomst voor u kan betekenen. Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 36

Afsluitend (2) Vragen? Dank voor uw aandacht! Jaarcongres KIVI NIRIA 2010 37