Inhoud. Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures. Uitdagingen richting energieneutraal

Transcriptie

1

2 Inhoud Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures Woningen nieuw en renovatie utiliteit: scholen en kantoren als voorbeeld Uitdagingen richting energieneutraal

3 RVO en energieneutrale gebouwen Nationaal Energieakkoord (bijna) energieneutrale nieuwbouw vanaf 2020 En voor overheidsgebouwen vanaf 2018 (eigendom van de overheid, gebruikt door de overheid) Lange termijn: Nederlandse gebouwde omgeving energieneutraal Topsector Energie TKI EnerGO (TKI Solar) (TKI Smart Grids)

4 Veel begrippen en definities Bouwtechnische kwaliteit EPC Passief bouwen BENG 2020 (Bijna Energieneutrale nieuwe gebouwen) Energie (gebouwgebonden en huishoudelijk) Energieneutraal 0 op de meter* Energielasten neutraal Autark

5 Woningen, nieuwbouw

6 Woningen, nieuwbouw Aantallen Over het jaar 2012: 5% van de bouwprojecten had ambitie behorend bij de eis van 2015 Aandeel bijna energieneutraal:statisch verwaarloosbaar

7 Woningen, nieuwbouw Seriematige woningbouw EPC 0,4

8 Woningen, nieuwbouw Appartementen EPC 0,4

9 Woningen, nieuwbouw Karakteristieken Meestal driedubbel glas en Rc > 6,0 Enkelen passiefhuis niveau Vrijwel altijd veel PV Vaak warmtepompconcept met (bodem)opslag soms een HR-ketel of warmtelevering Zonneboilers Heel vaak all electric Gestapelde bouw (meer dan drie lagen): zonder gebiedsgerichte maatregelen e.d. wordt het moeilijk Verschillende bouworganisatievormen Sporadisch energieprestatiecontracten

10 Uitgelicht: 6 Energieneutrale woningen - Borne Voorbeeld van passief bouwen aanpak EPC = 0,0 Vorm en oriëntatie vloeropp. woning: 139 m² oriëntatie: zongericht Bouwkundige kenmerken/schil luchtdichtheid (Qv;10): 0,15 U-waarde open geveldelen: 0,8 U-waarde deuren : 1,0 Rc vloer/gevel/dak: 6,5 / 8,7 / 9,4

11 Uitgelicht: 6 Energieneutrale woningen Borne (2) Installatietechnische kenmerken ruimteverwarming en warm tapwater: HR-(gas)combi + zon thermisch zonneboiler: 4 m² PV: 16,3 m² gebalanceerde ventilatie met WTW, regeling: handmatig zomernachtventilatie met dakluik en inbraakvrije voorzieningen voorzieningen: hotfill aansluiting Overige energiemaatregelen: buitendeur voor/achter niet direct naar woonkamer drievoudige beglazing

12 Uitgelicht: 16 woningen CO 2 -neutrale straat Heinkenszand verbeterd Bouwbesluit PV EPC = -0,28 Vorm en oriëntatie vloeroppervlak woning: 104,5 m² aantal bouwlagen: 2 + kap oriëntatie: zongericht Bouwkundige kenmerken/schil luchtdichtheid (Qv;10): 0,15 U-waarde open geveldelen, incl. kozijnen: 1,01 U-waarde deuren : 1,01 Rc vloer/gevel/dak: 5,0 / 8,9 / 4,9

13 Uitgelicht: 16 woningen CO 2 -neutrale straat Heinkenszand (2) Installatietechnische kenmerken ruimteverwarming en warm tapwater: HR-(gas)combi + zon thermisch zonneboiler: 4 m² PV: 34 m² gebalanceerde ventilatie met WTW; regeling handmatig Overige energiemaatregelen: douchewater-wtw

14 Woningen bestaande bouw

15 Woningen, bestaande bouw Labels afgemeld (* 1.000) 350 Woningen met energielabel A en B Woningen met energielabel C en D Woningen met energielabel E, F, G

16 Woningen bestaande bouw, Veel ambities en bewegingen Stroomversnelling huur naar nul op de meter woningen Stroomversnelling koop: naar nul op de meter woningen

17 Woningen bestaande bouw Karakteristieken Naar label C of B Eenvoudige maatregelen in schil en installatie Naar 0 op de meter Snelle renovaties Conceptueel/prefabricage De schil als hoogwaardig multifunctioneel bouwdeel, nieuwe technologiën, PV Af van het klassiek aanbesteden, andere businessmodellen, andere manieren van samenwerken, andere benadering bewoners

18 Utiliteit: scholen en kantoren xx

19 Utiliteit: scholen en kantoren Aantallen Over het jaar 2012: Scholen: 13% van de bouwprojecten had ambitie behorend bij de eis van 2015 Aandeel bijna energieneutraal: statisch verwaarloosbaar Kantoren: 13% van de bouwprojecten had ambitie behorend bij de eis van % bijna energieneutraal

20 Utiliteit: scholen en kantoren Scholen, nieuwbouw top 15 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0-0,1-0,2-0, Gemiddeld heeft 55% onderwijsfunctie EPC eis onderwijs-functie 2015: 0,7 E/E is energieprestatie voor het hele gebouw (EP tot /EP ;adm;tot )

21 Utiliteit: scholen en kantoren Kantoren, nieuwbouw top 15

22 4 BS Houthaven te Amsterdam; duurzaam en flexibel voor een lang leven Brede scholen, gymzaal en kantoorruimte; m 2 energiegebruiken

23 MFC m 2 met PO school en wijkcentrum LEERPLICHT. Iedereen in Nederland moet van zijn vijfde tot zijn achttiende verjaardag naar school energiegebruiken MFC Westergeest- Triemen; levert meer zonnestroom dan het gebouw zelf gebruikt

24 Utiliteit: scholen en kantoren Karakteristieken Scholen Zeer uiteenlopende pakketten Veel PV als sluitstuk Vraaggestuurde ventilatie Efficiënte en slimme verlichting Rc tussen 6,0 en 10 Bijzondere technieken Kantoren Meer focus op installatie- en regeltechniek Meer aandacht voor innovatief bouwproces - bouwteam - aanbesteding DBFMO (of onderdelen zoals DBM of E&B) tot 20-jarig onderhoudscontract Vaak externe warmtelevering of biomassa

25 Uitdagingen Proces en businesscases: EnergieSProng, Stroomversnelling en 0 op de meter U-bouw als voorbeeld: Energieprestatiecontracten, (DB)FM(O), Esco s, enz. Techniek: Topsector Energie: TKI s EnerGO, Smart Grids, Solar,.

26 Dank