Cursus Kinderziektes en medicatie
Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Nienke Koopman Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Kinderziektes en medicatie ISBN: 978 90 3723 353 7 Edu Actief b.v. 2015 Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl). De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.
Inhoud Over deze cursus 4 Beroepsproducten 6 Oriëntatie 7 Veelvoorkomende (kinder)ziekten 8 Inleiding 8 Ziektebeelden bij kinderen 10 Inleiding 10 Signaleren 13 Inleiding 13 Medicatie, toedieningswijzen en effecten 18 Inleiding 18 Gezondheid, hygiëne en besmetting 23 Inleiding 23 Theoriebron Veelvoorkomende (kinder)ziekten 27 Inleiding 27 Theoriebron Ziektebeelden bij kinderen 31 Inleiding 31 Signaleren 35 Inleiding 35 Theoriebron Medicatie, toedieningswijzen en effecten 37 Inleiding 37 Theoriebron Gezondheid, hygiëne en besmetting 41 Inleiding 41 Planningsformulier 44 3
Over deze cursus Over deze cursus In deze cursus bouw je kennis op over veelvoorkomende acute en chronische (kinder)ziekten. Je leert daarnaast het gedrag dat een ziekte vertoont te herkennen en weet wat de effecten van zo n ziekte op het dagelijks leven kunnen zijn. Daarnaast is er in deze cursus aandacht voor medicatie. Ziek zijn. Leerdoelen Je kunt verschillende veelvoorkomende (kinder)ziekten benoemen. Je kunt chronische ziekten bij kinderen benoemen. Je kunt verschillende signalen benoemen die veranderingen in de gezondheidstoestand van een kind aangeven. Je kunt voorbeelden noemen van medicijnen voor kinderen en daarbij de verschillende toedieningswijzen en effecten aangeven. Je kunt uitleggen hoe je hygiënisch kunt werken en besmetting kunt voorkomen op een school of in een kinderdagverblijf. Waarschuwing voor ouders. 4
Over deze cursus Beoordeling Beoordelingsformulier Planningsformulier Aan het eind van de cursus wordt je parate kennis beoordeeld met een toets. Je praktische beheersing van de leerdoelen wordt getoetst aan de hand van twee beroepsproducten. We beoordelen daarbij op inhoud (producteisen) en op uitvoering (processtappen). Andere belangrijke punten bij de beoordeling zijn: actieve deelname aan de lessen en een nette uitwerking van de opdrachten in correct Nederlands. Je vindt de beoordelingspunten bij elkaar in het beoordelingsformulier. Planning Een beroepsproduct maken kost tijd. Daarom moet je dit goed plannen. Lees eerst de opdracht van het beroepsproduct goed door en vul daarna het planningsformulier in. Neem ook de andere opdrachten van deze cursus op in je totale planning. Zo voorkom je dat je in tijdnood komt. 5
Beroepsproducten Beroepsproducten Opdracht 1 Beroepsproduct 1: Overzicht kinderziekten Jullie maken in tweetallen een overzicht van verschillende veelvoorkomende (kinder)ziekten. Dit overzicht wordt vormgegeven in een folder die bruikbaar is op de basisschool of in het kinderdagverblijf. Het is belangrijk dat de folder eenvoudig te gebruiken is in de praktijk en dat een leerkracht of pedagogisch medewerker snel kan zien welke kenmerken en signalen passen bij een bepaalde ziekte. In de folder beschrijven jullie ook acties die kunnen worden ondernomen bij een ziek kind in de groep. Daarnaast geven jullie tips om besmetting van andere kinderen te voorkomen. Plan voor jezelf een datum waarop je dit beroepsproduct inlevert. Vul deze datum in op het planningsformulier. Eisen aan de uitvoering Maak een planning en een taakverdeling. Maak een lijst van veelvoorkomende kinderziekten. Laat elke processtap goedkeuren door je docent, voordat je begint aan de volgende processtap. Eisen aan het beroepsproduct De folder is bruikbaar in de praktijk. De folder is geschikt voor een basisschool of kinderdagverblijf. Opdracht 2 Beroepsproduct 2: Protocol zieke kinderen en medicatie Jullie maken in tweetallen een protocol voor het omgaan met (kinder)ziekten en medicatie op de basisschool of in het kinderdagverblijf. Het is belangrijk dat het protocol door leerkrachten of pedagogisch medewerkers eenvoudig te gebruiken is. In het protocol staat wat medewerkers kunnen doen bij ziekte van kinderen en hoe zij moeten omgaan met medicatie. Daarnaast beschrijven jullie hoe om te gaan met hygiëne in de werkomgeving, en de afspraken over de persoonlijke hygiëne van medewerkers. Plan voor jezelf een datum waarop je dit beroepsproduct inlevert. Vul deze datum in op het planningsformulier. Eisen aan de uitvoering Maak een planning en een taakverdeling. Maak een inhoudsopgave met alle onderwerpen voor het protocol. Laat elke processtap goedkeuren door je docent, voordat je begint aan de volgende processtap. Eisen aan het beroepsproduct Het protocol is geschikt voor een basisschool of kinderdagverblijf. Het protocol is bruikbaar in de praktijk. 6
Oriëntatie Oriëntatie Opdracht 1 Ziek zijn a. Wat zijn jouw eigen ervaringen met kinderziekten of met zieke kinderen? b. Heb je wel eens voor een ziek kind gezorgd? Wat heb je toen gedaan? c. Welke kinderziekten hebben je zelf gehad? d. Wat vond je vroeger als kind zelf prettig als je ziek was? Opdracht 2 Website Padlet Kinderziekten De groep wordt verdeeld in groepjes van ongeveer drie studenten. Elk groepje bouwt een ideeënmuur met Padlet over het onderwerp kinderziekten. Ga naar de website van Padlet. De resultaten van elk groepje worden in de groep met elkaar bekeken en vergeleken. De studenten beantwoorden voor zichzelf de vragen hierna. a. Wat wist je al van het onderwerp? b. Welke nieuwe dingen heb je geleerd? Filmpje Hoe werkt een inenting Opdracht 3 Inentingen Bekijk het filmpje bij deze opdracht. In Nederland kunnen kinderen gratis worden gevaccineerd tegen verschillende infectieziekten, maar deze vaccinaties zijn niet verplicht. Ga in de groep met elkaar in discussie over de volgende stelling: Inentingen tegen kinderziekten moeten in Nederland verplicht worden gesteld. Wat is jouw eigen mening over het verplicht stellen van inentingen? 7
Veelvoorkomende (kinder)ziekten Veelvoorkomende (kinder)ziekten Inleiding Kinderen krijgen vroeg of laat te maken met kinderziekten. Het is niet leuk, maar helaas niet te voorkomen. Meestal gaan kinderziekten na een paar dagen vanzelf over, maar soms kan een kind er erg ziek van zijn. Kinderziekten komen niet alleen voor bij kinderen, ook volwassenen kunnen sommige van deze ziekten oplopen. Wanneer je met kinderen werkt, is het belangrijk om kennis te hebben van verschillende kinderziekten en te weten hoe je deze kunt herkennen. Leerdoelen Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld met kinderziekten. Je kunt uitleggen wat waterpokken zijn en benoemen welke symptomen bij deze ziekte horen. Je kunt uitleggen wat de bof is en benoemen welke symptomen bij deze ziekte horen. Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld met het Rijksvaccinatieprogramma. Je kunt uitleggen wat griep is en benoemen welke symptomen daarbij horen. Je kunt uitleggen wat diarree is en benoemen welke symptomen daarbij horen. Opdracht 1 Theoriebron Veelvoorkomende (kinder)ziekten Verwerkingsopdracht Kinderziekten en beperkingen Gedurende het leven krijgt iedereen wel eens te maken met (kinder)ziekten of beperkingen. Beantwoord de vragen hierna. a. Welke kinderziekten heb je zelf als kind gehad? b. Wat zijn de kenmerken van deze ziekten? c. Heb je zelf een ziekte of beperking, of ken je iemand in je omgeving die deze heeft? d. Wat zijn de gevolgen van de ziekte of beperking in het dagelijks functioneren? 8