A ENETWERK ULTUUREDUATIE Baarsjesweg 224 1058 AA Amsterdam Keizersgracht T 020-620 9567 info@mocca-amsterdam.nl T 020-620 www.mocca-amsterdam.nl www.cultuurkaartamsterdam.nl info@mocca-amsterdam.nl w MOA Over ultuureducatie is een uitgave t.b.v. PO- & VO-scholen, schoolbesturen en cultuuraanbieders Mevrouw Kajsa Ollongren is de nieuwe wethouder Kunst en ultuur en heeft al een flinke staat van dienst in politiek en bestuur. Maar wat was eigenlijk haar favoriete schoolvak? En wat was haar eerste culturele ervaring? U leest het op pagina 2 van de nieuwsbrief. Lees ook het artikel over Leerlijnenlabs in het PO. Loop door de vijf vragen en u weet wat een Leer lijnenlab een school kan bieden. Martijn Pool van de MoccaAcademie legt uit wat schoolteamtrainingen zijn, en ga mee op stap met ultuurbus en de Twiskeschool naar het Stedelijk museum. En bel of mail ons met uw vragen over cultuureducatie, daar zijn we voor. Peggy Brandon Directeur Mocca OPROEP ultuureducatie Netwerkborrel Voor kunstenaars en culturele instellingen wordt elk jaar de ultuureducatie Netwerkborrel georganiseerd. Dit jaar is de ultuurborrel op 25 september van 16.00 tot 18.00 uur bij de inetol, op de Tolstraat 182. De ultuurborrel is een goede gelegenheid om je netwerk uit te breiden en een update te krijgen over cultuureducatie in Amsterdam. Opgeven kan hier. AAN DE SLAG! AGENDA 1 oktober: PO netwerkbijeenkomst. 9 oktober: Studiedag cultuuraanbieders Ken je Kracht 24 oktober: Inspiratiebijeenkomst directeuren 28 oktober: Studiedag cultuuraanbieders De Amsterdamse School 30 oktober: Kennismakingsbijeenkomst cultuuraanbieders 5 november: Netwerk kunstvakdocenten PO 7 november: Start cursus fondsenwerving 12 november: Netwerk erfgoedinstellingen 13 november: PO netwerkbijeenkomst 18 november: Focus op muziek; studiedag VO-docenten, cultuurcoördinatoren, muziekdocenten 26 november: Studiedag cultuuraanbieders De Klik 27 november: I alumni 4 december: Studiedag cultuuraanbieders Over de drempel 16 december: Hoe overleef ik een leerlijn? Kijk voor meer informatie op www.mocca-academie.nl 1
INTERVIEW MET WETHOUDER KUNST EN ULTUUR, KAJSA OLLONGREN Kajsa Ollongren Hoe vindt u het om wethouder te zijn? Het is een prachtige baan. Ik ontmoet elke dag weer nieuwe Amsterdammers die een eigen verhaal vertellen. En ik zie hoe hoeveel mensen iets van hun leven willen maken. Of ze nu studeren, werken, kunst maken, of een eigen bedrijf beginnen. Allemaal voegen ze iets toe aan de stad die daardoor altijd in beweging is. Wat trekt u het meeste aan in de portefeuille Kunst en ultuur? Heel veel. Ik vind bijvoorbeeld cultuureducatie belangrijk, zodat alle kinderen in Amsterdam iets leren over muziek, schilderen en ook toneel. Amsterdam heeft dat allemaal, verspreid over de hele stad. Sommige musea of instellingen zijn wat kleiner, anderen zijn wereldwijd bekend, zoals het Rijksmuseum. Ik vind het mooi om te zien dat we zoveel kunst en cultuur in de stad hebben waardoor het prettig is om hier te wonen. Welke film heeft u als laatste gezien? Ik was laatst bij het World inema Festival een filmfestival waar films van over de hele wereld worden vertoond, hier in Amsterdam. Daar zag ik de Israëlische film Gett, the Divorce Trial of Viviane Amsalem. Ik vond het een mooie en indrukwekkende film. Als je op jonge leeftijd al meer leert over Rembrandt, Van Gogh of de opera, dan blijft je dat je hele leven bij. En met de klas gingen we weleens naar een voorstelling of naar een museum. Hoe kijkt u terug op schooltijd? Met veel plezier. Ik had een leuke tijd met vriendjes en vriendinnetjes. En als ik erop terugkijk, zie ik dat het belangrijk is om juist in die tijd veel te leren over kunst en cultuur. Als je op jonge leeftijd al meer leert over Rembrandt, Van Gogh of de opera, dan blijft je dat je hele leven bij. Wat vond u het leukste schoolvak? Geschiedenis. Wat was voor u een culturele sleutelervaring? Toen ik een jaar of twaalf was, mocht ik meespelen in een orkest. Wij speelden de muziek bij het toneelstuk Die Dreigroschenoper. Dat verhaal is geschreven door Bertolt Brecht met de muziek van Kurt Weill. Het gaat over inbrekers en dieven in Londen, een heel spannend verhaal. Wat doet u in uw vrije tijd? Het liefst breng ik zo veel mogelijk tijd door met mijn gezin. Ik sta vaak langs de lijn bij het voetbal van mijn zoons. Ik sport zelf ook en luister naar klassieke muziek. Als ik meer vrije tijd zou hebben, dan zou ik wel wat meer naar het toneel willen. Hoe was vroeger kunst en cultuur bij u op school? Er werd wel wat aan gedaan, maar niet overdreven veel. Het meeste speelde zich af buiten de school. Zo hadden wij bijvoorbeeld een eigen muziekschool. Daar leerde ik saxofoon spelen. Wat vindt u de mooiste plek in de stad? Ik hou erg van water, dus ik vind de Amstel erg mooi. Ik fiets daar graag langs op weg naar mijn werk. En ik vind het erg leuk om onder het Rijksmuseum door te fietsen. Vooral als er een violist staat te spelen, dan hoor je de muziek galmen door de tunnel. Maar ook nieuwe gebouwen zoals het EYE filmmuseum en de Ziggo Dome vind ik mooi. De Ziggo Dome is s avonds prachtig verlicht met allerlei kleuren die je vanuit de verte al kunt zien. 2
NIEUWS 18 NOVEMBER: FOUS OP MUZIEK M De Focus op -bijeenkomsten A die de MoccaAcademie organiseert, zijn studiemiddagen waarin ingezoomd wordt op onderwerpen of kunstdisciplines ULTUUREDUATIE binnen het voortgezet onderwijs. EXPERTISENETWERK In 2013 stond Focus op KV in het vmbo op het programma. Afgelopen januari was het Focus op Nieuwe Media en in schooljaar 2014-2015 is Muziek aan de beurt. Het wordt een middag vol presentaties en workshops voor docenten uit alle niveaus van het VO. Keynote spreker is Suzan Lutke, muziekdocent, conrector, docent aan het conservatorium, adviseur en coach muziekeducatie. Zij zal de toehoorders prikkelen met haar visie op muziekeducatie en in een workshop de samenhang van muziek met andere kunstvakken nader belichten. Esmée Olthuis is docent Musician 3.0 aan het onservatorium, saxofonist en improviserend musicus. Ze belicht de rol van improvisatie binnen de creatieve processen van leerlingen. Frank van den Ende, vmbo-muziekdocent, muzikant en onderwijskundig adviseur, heeft diverse laagdrempelige online methodes ontwikkeld om leerlingen in het VO meer bij muziek te betrekken. Deze middag is niet alleen interessant voor muziekdocenten, ook cultuurcoördinatoren, ckv-docenten en kunstvakdocenten kunnen hier inspiratie opdoen en informatie halen. Het complete programma wordt later bekendgemaakt. U krijgt eind september een uitnodiging met aanmeldingsformulier. Houd uw mailbox in de gaten! www.mocca-academie.nl AMSTERDAMSE FILMINSTELLINGEN MAKEN FILMMENU VOOR SHOLEN Om aandacht en ruimte voor filmeducatie op Amsterdamse basis- en middelbare scholen te creëren, presenteren tien Amsterdamse filminstellingen het Amsterdams Filmmenu. Een bundeling van aanbod van diverse filmeducatieve projecten voor zowel basis- als voortgezet onderwijs. Film kijken of maken, op school of op locatie, het is allemaal mogelijk. Wezenlijk onderdeel van het Filmmenu is een gratis adviesgesprek met een onderwijsadviseur, die langsgaat bij scholen en hen adviseert over de mogelijkheden van filmeducatie die het beste bij de school en het curriculum passen. Het Filmmenu is met name gericht op scholen die nu nog geen aandacht besteden aan filmeducatie. Voor deze scholen geldt een speciale kortingsactie op het aanbod in het Filmmenu. Informatie over het Amsterdams Filmmenu is te vinden op www.filmeducatie.nl/amsterdam. GEBRUIK UW ULTUURKAART- TEGOED! Eind september verloopt het cultuurkaarttegoed 2013-2014. In totaal blijkt er ruim 4,5 miljoen euro nog niet te zijn besteed (bron: JP, peildatum 19 augustus 2014). Schooltegoed afkomstig van de bijdrage OW is geldig tot 30 september 2014. Daarna vervalt het. 3
VIJF VRAGEN OVER LEERLIJNENLABS Als een school meedoet aan het Basispakket in de disciplines beeldend, erfgoed, drama, dans of letteren, dan doet de school automatisch mee aan een LeerlijnenLab in die discipline. Maar wat is een LeerlijnenLab eigenlijk, en wat betekent het voor de school? Vijf vragen over de LeerlijnenLabs. Wat is een LeerlijnenLab? Het doel van een LeerlijnenLab is dat scholen en culturele instellingen een samenwerking met elkaar aangaan. Na de afronding van het Lab is een stevige basis gelegd voor verder samenwerking. De subsidiegever, het Fonds ultuurparticipatie, rekent erop dat het culturele veld hierdoor wordt aangespoord samen met scholen naar de Raamleerplannen en competenties te kijken en programma s te ontwikkelen. Scholen ontdekken binnen een Lab waar de behoeftes van de school liggen, hoe de leerlijnen kunnen worden ingevuld, waar versterking of verdieping nodig is, en hoe de Amsterdamse culturele instellingen daaraan tegemoet kunnen komen. Dit kan bijvoorbeeld door workshops te organiseren voor leerlingen, coaching van het team, de aanschaf van een nieuwe methode of samen met een aanbieder onderzoeken hoe de leerlijn het beste vorm kan krijgen binnen de school. Wat krijgt een school bij deelname aan een Lab? Voor een LeerlijnenLab heeft een school eenmalig 2.500 ter beschikking, waarbij de school een eigen bijdrage doet van 200. De financiële regeling loopt tot en met eind 2016. Tot maximaal 500 van de 2.500 mag door een culturele instelling die met de school samenwerkt in een LeerlijnenLab worden besteed aan ontwikkelkosten. Als verschillende scholen dezelfde leervraag hebben, kunnen de ontwikkelkosten bij elkaar worden gelegd zodat er voor de aanbieder meer financiële ruimte ontstaat om een project te ontwikkelen. Kan ik de teamtraining ook bij de MoccaAcademie volgen? Als de school ervoor kiest om een teamtraining bij de Mocca Academie te volgen, blijft die 2.500 voor de school beschikbaar om te besteden aan verdere invulling van de leerlijn. Afhankelijk van de vraag van de school wordt er een plan gemaakt en gekeken welke eigen bijdrage (buiten de 200) van de school zal worden gevraagd. U kunt meer lezen over de trainingen van de MoccaAcademie verderop in deze nieuwsbrief. Wat is de rol van Mocca? De accountmanagers van Mocca en de disciplinedeskundigen begeleiden de school bij het opzetten van de leerlijn. Tijdens dat proces wordt ook de leervraag voor het LeerlijnenLab geformuleerd. Mocca bekijkt of er een bundeling van leervragen van meerdere scholen mogelijk is. De bundeling kan praktisch van aard zijn, zoals uitwisseling over organisatie van lessen, maar ook inhoudelijk. Mocca handelt alle financiële transacties van de school in het kader van het Lab af. Na akkoord van de school over de invulling van het Lab-programma blijft de school verder buiten de financiële rompslomp, aangezien Mocca verder alle facturen rechtstreeks afhandelt. Hoe kom ik meer te weten over de LeerlijnenLabs? Wil uw school deelnemen aan het LeerlijnenLab? Neem dan contact op met uw Mocca-accountmanager. Kijk voor meer informatie op www.basispakketamsterdam.nl/leerlijnenlabs/ 4
VOOR ELKE SHOOL EEN TEAMTRAINING OP MAAT Om drie uur per week kwalitatief goede cultuureducatie voor elke basisschoolleerling in Amsterdam realiteit te laten worden, is het van belang dat alle betrokkenen voldoende kennis van en affiniteit met cultuureducatie hebben. Een goede I er, een betrokken directeur en inspirerende culturele partners. Ook de groepsleerkracht krijgt in Amsterdam een steeds grotere rol. gaat op zoek naar een expert uit het culturele veld die deze school verder kan helpen. De MoccaAcademie doet dit vanaf nu voor elke basisschool in Amsterdam die hier behoefte aan heeft. Dit is de reden dat vanaf schooljaar 2014-2015 de MoccaAcademie binnenschoolse teamtrainingen op maat aan het Amsterdamse basisonderwijs aanbiedt. Scholen die bezig zijn met het ontwikkelen en implementeren van leerlijnen of die zich daarop oriënteren, hebben de mogelijkheid om een dag geïnspireerd te worden en aan de deskundigheid binnen de school te werken. Deze scholing binnen de school wordt op maat gemaakt in overleg met de coördinatoren van de MoccaAcademie. Samen met mijn collega Ben Hekkema was ik deze week op een school in Amsterdam Nieuw-West om te praten over de invulling van een dergelijke teamtraining. De school wil een beeldende leerlijn opzetten, maar de docenten willen meer handvatten om de creativiteit van de kinderen te ontwikkelen en ze zelfbewuster te maken. De docenten zijn workshop-moe, dus de teamtraining moet door een expert gedaan worden, met een gedegen verhaal, en hij moet de docenten daarna laten ervaren en nadenken over wat op het gebied van creativiteitsontwikkeling mogelijk is. Mogelijke onderwerpen zijn bijvoorbeeld creativiteitsontwikkeling, werken met leerlijnen, het ervaren van verschillende kunstdisciplines, 21st century skills en vakoverstijgend werken. Mocht u net als de school in Nieuw-West interesse hebben in een dergelijke studie(mid)dag, dan komt de MoccaAcademie bij u langs voor een gesprek over uw teamtraining op maat. Martijn Pool oördinator MoccaAcademie Kosteloos een teamtraining op uw school? Als een school deelneemt aan een LeerlijnenLab in het kader van het Basispakket, kan de school kosteloos een studiedag aanvragen die aansluit bij de leervraag uit het Leerlijnen Lab. Als dit niet het geval is, dient de school zelf de kosten te dragen voor de training. Kijk op www.moccaacademie.nl/schoolteamtraining voor meer informatie. Met deze informatie gaat de Mocca Academie aan de slag, en 5
ZINGEND NAAR HET STEDELIJK MET DE ULTUURBUS Ada Nieuwendijk Op vrijdagochtend 12 september gingen groep 1 en 2 van de Twiskeschool onder leiding van juf Ellen op stap naar het Stedelijk Museum. De kleuters gingen daar het programma 1 2 Kunstenaar volgen. De Twiskeschool ligt diep in Amsterdam Noord, dus voor deze excursie was de ultuurbus aangevraagd. Leerlingen van de Twiskeschool in het Stedelijk museum Voor vertrek worden de kinderen in de klas voorbereid op de busrit. In de klas wordt aan de hand van een plaatjesboek het liedje Als de bus gaat rijden gezongen. In dit liedje worden onderdelen van de rit, zoals instappen in de bus, speels behandeld. In het Stedelijk krijgen de leerlingen een les kunstkijken op kleuterniveau. De finesses van het dadaïsme worden dus achterwege gelaten, en de nadruk wordt gelegd op concepten die voor kleuters begrijpelijk zijn. Door eerst te kijken naar een schilderij van Jackson Pollock en vervolgens naar een schilderij van Mondriaan worden verschillende manieren van schilderen uitgelegd. De kinderen zien ook dat sommige schilders heel druk, en andere schilders heel rustig schilderen. De ultuurbus Amsterdam De ultuurbus Amsterdam verzorgt besloten bus- en bootvervoer voor Amsterdamse basisscholen naar Amsterdamse culturele instellingen. Het vervoer is voor de scholen gratis. Aan het begin van het schooljaar krijgt elke school een aantal ritten toegewezen op basis van het leerlingaantal. De ultuurbus bestaat sinds november 2011, en tot nu toe zijn er al meer dan 68.000 leerlingen met de ultuurbus naar een culturele instelling gebracht. Zij werden begeleid door meer dan 10.000 leerkrachten en begeleiders. Ada Nieuwendijk Bij het schilderij Bal Tabarin van Jan Sluijters werd de kleuters gevraagd wat ze nou eigenlijk zagen op het schilderij. Op een Visual Thinking Strategies-achtige manier werd aandacht gegeven aan de voorstelling, het kleurgebruik en de schildermethode van het doek. Aan het eind van het programma stapt de klas weer in de ultuurbus. Als de bus gaat rijden wordt weer ingezet en nog voor de middagpauze staat iedereen weer op het schoolplein. Een geslaagde excursie! Bij de oprichting van de ultuurbus konden alleen zeventien kerninstellingen worden bezocht. Sinds vorig schooljaar kunnen ook andere instellingen en podia worden bezocht, mits het bezoek binnen een leerlijn van de school in het kader van het Basispakket Kunst- en ultuureducatie past. Kijk op www.cultuurbusamsterdam.nl voor meer informatie. 6
ARDENNEN Marley is dertien jaar en zit in de tweede klas van het IVKO. Mij werd deze keer gevraagd of ik iets kon gaan schrijven over mijn laatste spannende gebeurtenis. Dus ik dacht dat mijn schoolreis naar de Ardennen wel leuk zou zijn. We vertrokken op 2 september. Ik was natuurlijk weer helemaal gestrest omdat we (mijn moeder en ik) te laat op school gingen komen, maar gelukkig voor mij kwam de bus anderhalf uur te laat. De bus was snikheet en de reis duurde ongeveer 4 à 5 uur. Toen we eindelijk in België aankwamen moesten we meteen gaan kajakken. Op zich vond ik het kajakken wel leuk, maar voor mij duurde het een beetje te lang. In totaal gingen we naar drie verschillende kampen: de eerste was een herberg, en de laatste twee waren open plekken waar tenten waren opgezet. Kamp één vond ik wel leuk, we hadden eindelijk een jongenskamer waar we gezellig met de jongens konden hangen. Wat ik wel irritant vond, was dat de meiden de hele tijd naar ons toe kwamen en herrie gingen maken, zodat wij daar de schuld van kregen. Ik was die nacht te lui om m n slaapzak te pakken dus ik heb maar in m n kleren geslapen met m n jas als deken. Eerst had ik het ongelofelijk heet, maar ongeveer rond 4 uur begon ik het echt ijskoud te krijgen en kon ik niet meer slapen. De volgende ochtend gingen we tokkelen. Ons werd uitgelegd dat tokkelen was dat je met een soort klipje aan een kabel ging glijden. In het begin snapte ik niet waarom het tokkelen heette, want bij de eerste baan moest je gewoon een doodeng parkoers afleggen waar dat tokkelen niet eens aan te pas kwam. Weten hoe het verder gaat? Lees de volledige column van Marley hier! Marley-Dee Varekamp MOA NIEUWSFLITS Onderwijs Lever je oude instrumenten in voor het leerorkest Vanaf 8 september is elk filiaal van de Blokker een inzamelpunt voor het Instrumentendepot Leerorkest. Het Instrumentendepot Leerorkest vindt dat ieder kind de kans moet krijgen om te ontdekken hoe leuk en magisch het is om muziek te maken. De doelstelling is om binnen drie jaar vijfduizend instrumenten ingezameld te hebben. Deze worden via het depot uitgeleend aan kinderen die in Leerorkesten en soortgelijke initiatieven spelen in heel Nederland. Operazangeres Tania Kross is als ambassadeur aan de actie verbonden: www.lkca.nl/nieuws/nieuwsoverzicht/inzamelingsactiemuziekinstrumenten-bij-de-blokker >> 7
MOA NIEUWSFLITS (vervolg) Nederlands Film Festival 24 september t/m 3 oktober Het Nederlands Film Festival (NFF) in Utrecht heeft jaarlijks een educatief programma voor het primair en voortgezet onderwijs: de Kidsbios en het Jongerenprogramma. Het programma bestaat onder andere uit speciale filmvertoningen, workshops die een beeld geven van het werken op een filmset, workshops zelf film maken en het Junior Kalveren Gala. Speciaal voor voortgezet onderwijs een programma dat aansluit bij vakken als KV, Nederlands en maatschappijleer. www.filmfestival.nl ultuur in de Klas Aanbiedersmiddag 30 september van 13.00-17.00 uur Speciaal voor aanbieders organiseert Plein dit najaar een netwerk & kennismiddag in Theater de Vest in Alkmaar. Kom kennis delen en ontmoet vakgenoten. Volg workshops over crowdfunding, klantenbinding en communicatie met het onderwijs. Verdiep je kennis omtrent leerlijnen en filosoferen met kinderen. Maak van de gelegenheid gebruik om je profiel op www.cultuurindeklas.nl te updaten. Natuurlijk is er volop ruimte om te netwerken en van andere cultuuraanbieders te horen hoe zij dat nu doen, werken met het onderwijs. Klik hier voor het programma en meer informatie. Mocca netwerken voor PO In schooljaar 2014-2015 krijgen de netwerkbijeenkomsten van Mocca een nieuwe vorm. Voortaan wordt zes keer per jaar een bijeenkomst rondom een thema georganiseerd, steeds op een andere locatie in de stad. In plaats van aparte bijeenkomsten per stadsdeel zijn deze middagen voor leerkrachten van het primair en speciaal onderwijs uit de hele stad. Deelname is gratis. Doel van de bijeenkomsten blijft uitwisseling tussen de deelnemers en informatieoverdracht over actuele ontwikkelingen binnen cultuureducatie. Daarnaast is er ruimte voor inspiratie en verdieping door middel van een workshop of presentatie. De uitnodiging en het volledige programma volgen in september. Zet onderstaande dagen alvast in uw agenda! woensdag 1 oktober 2014 donderdag 13 november 2014 woensdag 21 januari 2015 dinsdag 3 maart 2015 woensdag 3 juni 2015 Meer informatie: www.mocca-academie.nl >> 8
MOA AGENDA (vervolg) Sneak preview Teekenschool Rijksmuseum voor VO-docenten 29 oktober van 16.00 tot 18.00 uur Speciaal voor leraren organiseert de Teekenschool van het Rijksmuseum een voorproefje van de doe-programma s. Er is plaats voor 30 deelnemers. Aanmelden: www.rijksmuseum.nl/nl/met-kinderen-klas-of-groep/voortgezet-onderwijs/meer-voor-de-leraar inekid Festival 11 t/m 18 oktober Al 28 jaar organiseert inekid in de herfstvakantie het Film-, TV- en Mediafestival voor de jeugd (2-14 jaar). inekid selecteert elk jaar unieke, educatieve en bijzondere mediaproducties om het wereldbeeld van kinderen te vergroten. Elk jaar ontvangen we op de Westergasfabriek 40.000 kinderen en hun ouders/verzorgers. Met inekid Op (30) Locatie(s) door het hele land bereiken we nog eens 20.000 bezoekers. Voor professionals die werkzaam zijn in de kindermediabranche organiseren we inekid for Professionals; een 5-daags congres waar nationale en internationale filmmakers, producenten, programmeurs en aankopers samenkomen. Dag van het Literatuuronderwijs 11 november De dag van het Literatuuronderwijs is een tweejaarlijks symposium in Rotterdam voor iedereen die zich bezighoudt met literatuureducatie en verrast wil worden door nieuwe invalshoeken. Op het symposium komen onder meer ontwikkelingen in de onderwijspraktijk en het boekenvak, effectieve media en onderwijsmethodieken aan bod. Auteurs, professionals uit het literatuuronderwijs en wetenschappers geven lezingen, workshops en presentaties. Kijk op www.dagvanhetliteratuuronderwijs.nl/ voor meer informatie. Tegenlicht Vanaf dit seizoen biedt VPRO Tegenlicht online bundels aan voor onder andere voortgezet onderwijs. Hiermee voorziet de redactie in een behoefte van docenten, die graag gebruikmaken van wat het programma te bieden heeft. Tegenlicht Onderwijs kwam in samenspraak met een aantal docenten tot stand. Hiermee wil VPRO Tegenlicht aanzetten tot inspirerende discussies in klaslokaal of collegezaal. http://tegenlicht.vpro.nl/bundel/onderwijs.html >> 9
MOA AGENDA (vervolg) M ulturele A instellingen EXPERTISENETWERK ultuurcongres ULTUUREDUATIE 27 oktober Op maandag 27 oktober vindt het ultuurcongres plaats in Hotel Mitland, Utrecht. Een dag vol praktische marketing en sales tips en tricks. Het ultuurcongres richt zich op cultureel ondernemers die zich verder willen ontwikkelen op het gebied van marketing en sales. Daarbij is het uitgangspunt dat je de kennis die u deze dag op doet, de volgende dag zelf in praktijk kunt brengen. www.cultuurcongres.nl/ Fabschool 24 september 16.30-19.30 uur Een middag rond doe-het-zelf technologie, creativiteit en maken in het onderwijs, georganiseerd door Waag Society s reative Learning Lab en Rotslab. Rode draden tijdens de bijeenkomst zijn de verbinding tussen creativiteit en technologie en het leren van 21e-eeuwse vaardigheden. https://waag.org/nl/event/fabschool-leren-door-te-maken onferentie Sport en cultuur: samen scoren! 9 oktober In het Klooster in Woerden kijken het LKA, Fonds voor ultuurparticipatie, Jeugdcultuurfonds en het Jeugdsportfonds samen naar de gevolgen in de praktijk van de transitie van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij. De participatiemaatschappij vraagt om een andere manier van denken. Steeds vaker zullen private partijen taken van de overheid overnemen. Ook binnen de sport- en cultuursector. Daarom is het goed om samen te kijken naar deze ontwikkelingen, kennis te delen en plannen te maken voor de toekomst. Deze conferentie is bedoeld voor iedereen die betrokken is bij en geïnteresseerd is in sport en cultuur. www.lkca.nl/agenda/overzicht-agenda/bijeenkomstsport-en-cultuur---samen-scoren#sthash.jyujfv7d.dpuf Netwerkdag Museum- en erfgoededucatie met kwaliteit 18 november De competentieontwikkeling van leerlingen krijgt in het onderwijs steeds meer aandacht. Ook cultuuronderwijs kan hieraan een goede bijdrage leveren. De overheid stimuleert cultuuronderwijs met het programma ultuureducatie met Kwaliteit. Welke rol speelt het museum hierin? In het Rijksmuseum organiseert LKA een dag waar deze kwesties centraal staan. Kijk op www.lkca.nl/agenda/ overzicht-agenda/netwerkdag-museum--en-erfgoededucatie-met-kwaliteit#sthash.gex1u1k8.dpuf voor meer informatie. 10