4. De zorg 4.1 De gewone zorg en het leerlingvolgsysteem Ieder kind is anders en iedereen moet voldoende aandacht krijgen. Om de vorderingen bij te houden gebruiken wij observatielijsten en toetsen. Bij groep 1-2 worden de vorderingen van elke leerling bijgehouden op een observatielijst volgens de Kijk-registratie. Bij elk vak zijn door de wet kerndoelen en referentieniveaus aangegeven die door het basisonderwijs gehaald moeten worden. Deze doelen worden o.a. door methodemakers uitgewerkt. Leerkrachten dienen leerlijnen van alle vakgebieden te kennen en hun lesprogramma hierop af te stemmen. Daarnaast handelen zij vanuit de onderwijsbehoeften die betreffende leerlingen op dat moment hebben. U zult begrijpen dat dit steeds afweging en bijstelling vraagt. De leerstof is verdeeld in blokken en / of thema s. Aan het eind van een blok of thema vindt toetsing plaats om te bepalen of de leerlingen zich de stof voldoende eigen hebben gemaakt. Dit zijn methode-afhankelijke toetsen. Er zijn ook methodeonafhankelijke toetsen. Deze geven een beeld van de ontwikkeling van een kind los van de stof die net is behandeld. Bij ons op school gebruiken we CITO- en CPS- toetsen (zoals (Lees-) Woordenschat, DMT en AVI, Spelling, Rekenen en Wiskunde, Begrijpend Lezen voor de groepen waar deze toetsen betrekking op hebben.) en de IEP Eindtoets voor groep 8. Scores (niveau) worden hier aangegeven door de letters A t./m E, waarbij A het hoogste niveau is en E het laagste. De resultaten van al deze toetsen en observaties worden binnen Parnassys vastgelegd. Periodiek worden door het team groeps-, leerling- en resultaatbesprekingen gehouden. Iedere leerkracht bespreekt op dat moment de leerlingen en maakt samen met de intern begeleider en directeur een planning voor het onderwijs voor de daaropvolgende periode. Voor leerlingen die extra zorg nodig hebben maken we een analyse van de sterke en zwakkere kanten van de leerling en bepalen we in overleg met de ouders, hoe we de leerling zo optimaal mogelijk kunnen begeleiden. Alle registraties van vorderingen van de leerlingen worden bijgehouden in ons leerlingvolgsysteem. In onze toetskalender wordt aangegeven wanneer er getoetst wordt. Daarnaast wordt van elke leerling een dossier bijgehouden. Alle informatie op het gebied van leerstof, sociaal-emotionele ontwikkeling, logopedist, fysiotherapeut enz. wordt hierin bewaard. Deze digitale dossiers worden zorgvuldig bewaard en keer op keer besproken met de volgende groepsleerkracht. Gegevens uit het dossier zijn vertrouwelijk en mogen niet zonder uw toestemming worden doorgegeven aan derden, bijv. een ambulant begeleider. Wat doet de intern begeleidster? Een intern begeleidster heeft haar werk op het gebied van zorgverbreding. Gedurende het schooljaar krijgt zij verschillende vragen op het gebied van zorgbegeleiding van directie, leerkrachten en ouders. De intern begeleidster werkt vooral aan twee zaken: de organisatie van de zorgverbreding op schoolniveau steun aan collega-leerkrachten bij hun hulp aan kinderen met problemen. De intern begeleidster coacht en ondersteunt collega s. Door haar ondersteuning en begeleiding zijn leerkrachten beter in staat om de ontwikkelingen van de kinderen in het oog te houden. Mede door haar steun kan het leerkrachtenteam signaleren en analyseren bij ontwikkelingsachterstanden en hulp bieden bij problemen. Naast haar begeleidende taak heeft de intern begeleidster ook een controlerende taak: zij gaat na of gemaakte afspraken zijn nageleefd en de afgesproken begeleiding aan kinderen daadwerkelijk is uitgevoerd. Daarnaast ziet de intern begeleidster er op toe dat leerlingdossiers actueel zijn. Op verzoek van directie en leerkrachten is zij aanwezig bij gesprekken met ouders en externe deskundigen. Zij leidt in de school de zorgvergaderingen en vertegenwoordigt de school naar buiten op gebied van zorgverbreding. Op de Schuttevaer pleegt juf Addie ook, als intern begeleidster en lid MT, overleg met de directie; zij denkt mee over (toekomstig) beleid.
4.2 Hoe gaan we om met kinderen die problemen hebben op onze school? Hieronder verstaan wij de stappen die we als team ondernemen als de ontwikkeling van een kind extra zorg nodig heeft. Wij organiseren ons onderwijs zo, dat het mogelijk is om kinderen die dat nodig hebben, extra instructie of aandacht te geven. Die extra instructie wordt door de eigen leerkracht binnen de eigen groep gegeven. In de groepsplannen staat aangegeven op welke manieren de verschillende groepen leerlingen instructie krijgen. Als kinderen op de niet- methode-gebonden toetsen duidelijk onder of boven het gemiddelde niveau scoren wordt de individuele begeleiding ook met de ouders besproken en na een vastgestelde periode geëvalueerd. Als deze manier van werken niet toereikend is, volgt een HGPD (Handelingsgericht Proces Diagnostiek) bespreking met de intern begeleider en er wordt overleg gepleegd met de orthopedagoge waarover Prisma beschikt. Als blijkt dat we zelf niet de benodigde kennis in huis hebben bespreken we samen waar we onderzoeks- en/ of hulpvraag kunnen wegleggen. Ouders mogen onderdeel zijn van HGPD. Passend onderwijs: Passend onderwijs is de manier waarop onderwijs aan kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, wordt georganiseerd. Het gaat hierbij om alle vormen van extra ondersteuning, zowel binnen de eigen school van het kind als daarbuiten. Hierbij kan gedacht worden aan extra begeleiding in de klas, aangepaste materialen, een speciaal programma, hulp van externe deskundigen, maar ook plaatsing op een andere school voor korte of langere tijd. Passend onderwijs is dus geen schooltype. Alle scholen in de regio (regulier en speciaal) verzorgen passend onderwijs binnen hun mogelijkheden en werken intensief samen in een zogenaamd samenwerkingsverband (O3). Het samenwerkingsverband werkt ook samen met een groot aantal externe instanties (jeugdhulporganisaties, schoolbegeleidingsdienst, gemeenten etc.) om passend onderwijs zo goed mogelijk vorm te geven. Toelating: Als ouders hun kind aanmelden bij onze school en daarbij aangeven dat het kind extra ondersteuning nodig heeft, onderzoekt de school of dat inderdaad het geval is. Het is daarbij van groot belang dat de school door de ouders goed geïnformeerd wordt. De school laat zo snel mogelijk weten of de ondersteuning, die voor dit kind noodzakelijk is, ook daadwerkelijk gerealiseerd kan worden door onze school. Dit hangt af van de onderwijsbehoeften van het kind en de mogelijkheden en kennis die binnen onze school aanwezig zijn. Als wij als school het kind onvoldoende kunnen ondersteunen, zoeken wij binnen 6 weken een andere plek of zorgen we ervoor dat de benodigde ondersteuning door hulp van externen toch binnen onze school geregeld kan worden. Bij ingewikkelde situaties mag de school de termijn van 6 weken, nog een keer met vier weken verlengen. Lukt het niet om het kind te plaatsen, dan gaat de school, in overleg met de ouders, op zoek naar een passende plek. De school bespreekt dit met de medewerkers van het loket. In het loket is men bekend met de mogelijkheden binnen het samenwerkingsverband en zal men samen met de school en ouders eerst onderzoeken of de benodigde ondersteuning toch gerealiseerd kan worden binnen Schuttevaer. Mocht dit niet mogelijk zijn dan zal men met de school en de ouders een andere school zoeken, waar de benodigde ondersteuning wel geboden kan worden. In eerste instantie zal altijd eerst gezocht worden naar een gewone basisschool dicht bij huis. Mocht dit niet mogelijk zijn dan behoort plaatsing op een speciale school tot de mogelijkheden. Een zelfde werkwijze wordt gehanteerd voor kinderen die al langer op onze school zitten en waar in de loop van tijd blijkt dat extra ondersteuning gewenst is.
Regionale Expertise Centra Tot augustus 2014 waren de REC s geen onderdeel van het samenwerkingsverband maar zelfstandige expertise centra. Nu is echter REC 3 (voor kinderen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap) en REC 4 (voor kinderen met psychiatrische of gedragsstoornissen.) onderdeel van het samenwerkingsverband geworden. Naast dit samenwerkingsverband zijn REC 1 (voor kinderen met visuele handicaps) en REC 2 (voor leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis of een gehoorbeperking.) zelfstandig gebleven. Met REC 2 kunnen we spreken over een intensieve samenwerking met het samenwerkingsverband. REC 2 bestaat voor ons uit Auris Cluster 2 Zeeland. Hun vijf stappen naar ondersteuning: 1. Vraag komt binnen bij Auris aanmeldpunt. 2. Een Auris medewerker neemt telefonisch contact. Eventueel komt er een Preventieve Ambulante Begeleider (PAB) langs om te kijken wat er aan de hand is. Is Auris de juiste plek? Is er onderzoek nodig of is het dossier compleet? Anders wordt gekeken welke andere oplossingen er zijn. 3. Als het dossier compleet is, wordt gekeken welk onderwijsarrangement het beste antwoord geeft op de vraag van de leerling en de basisschool. 4. De commissie van onderzoek kijkt of de leerling toegelaten kan worden tot cluster 2 en wijst een onderwijsarrangement toe.(lichte/beperkte ondersteuning, Medium/extra ondersteuning of intensief/plaatsing speciaal onderwijs.) 5. Als de leerling het onderwijsarrangement krijgt toegewezen, maakt een Auris-medewerker in overleg met de reguliere school en de ouders een plan waarin staat wie wat gaat doen. Daarna volgt de uitvoering. Schoolbegeleidingsdienst Onze schoolbegeleidingsdienst is het Regionaal Pedagogisch Centrum Zeeland (RPCZ). Zij verzorgen op aanvraag: Leerlingbegeleiding Nascholing leerkrachten Begeleiding bij het opstellen van werkplannen en documenten Begeleiding bij het oplossen van algemene hulpvragen. Nader diagnostisch onderzoek bij b.v. dyslexie Passend Onderwijs Extra zorg in het onderwijs is erg duur. We worden dan ook steeds meer verplicht om onszelf als school te profileren. Dat betekent dat elke basisschool een ondersteuningsprofiel moet maken waarin zij aangeven welke zorg nog binnen hun mogelijkheden ligt en welke grens zij stellen. Hieruit kan ook voortkomen dat leerlingen geadviseerd worden naar een andere basisschool te gaan, omdat die school b.v. aangeeft heeft wél die betreffende zorg te kunnen geven. Deze BAO-BAO regeling is altijd in overleg met de ouders. Zij zijn hierin de beslissende factor. Drie mogelijkheden van onderwijsarrangementen: Licht onderwijsarrangement: de leerling gaat naar een reguliere school met beperkte extra ondersteuning op locatie. medium onderwijsarrangement: de leerling gaat naar een reguliere school met extra ondersteuning op locatie. Intensief onderwijsarrangement: de leerling gaat naar een school voor speciaal onderwijs.(voor ondersteuning: zie ook schema hieronder)
Loket O3 stappen: 1. School geeft aan dat naast basisaanbod meer nodig is voor de leerling. 2. Projectbegeleidster vanuit O3 komt naar school/ouders om te horen wat er aan de hand is (intake gesprek) Zij maakt een verslag. 3. Na goedkeuren van verslag door ouders, verzorgt school de aanvraag. Vullen deze aan met documentatie vanuit dossier. (Denk aan verslag onderzoeken, gespreksverslagen e.d.) Ouders ondertekenen (zij zijn de eigenlijke aanvragers) School verzend, kopie voor ouders van pakket is mogelijk. 4. Loket O3 beoordeelt aanvraag. Wijst wel of niet een arrangement Toe. Soms is er meer onderzoek nodig. (zoveel mogelijk zal ondersteuning binnen eigen school plaatsvinden. Korte/langere plaatsing op andere school is ook mogelijk. 5. Als arrangement is toegekend maakt Ambulante begeleider met school een ondersteuningsplan (OPP). Daarin staat wie, wat gaat doen. 6. Als plan besproken is met ouders en leerling start de uitvoering.
4.3 Rapportbesprekingen In de rapportentijd wordt u door de school uitgenodigd voor een gesprek, dat tien minuten duurt, om te praten over de vorderingen en het functioneren van uw kind. We geven het rapport van groep 3 t/m 8 enkele dagen vóór de rapportavond aan de kinderen mee, zodat u voorbereid op het oudergesprek kunt komen. Wij streven er naar om iedere ouder minimaal 2x per jaar te spreken bij een rapportgesprek. Ook voor het 3 e rapport kunt u vragen om een kort gesprek; hiervoor dient u zelf het initiatief te nemen. Wij zullen op deze mogelijkheid wijzen in het mededelingenblad. Natuurlijk kunt u ook altijd zelf op ieder moment een afspraak maken met de leerkracht om te praten over uw kind. In groep 1 en 2 wordt de Kijk ingevuld. Dit gebeurt 2x per jaar. U wordt per jaar 3 keer uitgenodigd voor een gesprek over uw zoon/dochter. De eerste keer zal een kennismakingsgesprek zijn waar de leerkracht van u zelf wil horen wat u belangrijk vindt dat wij weten over welbevinden, karakter en aanpak van uw kind. De andere twee keer zal een 10 minutengesprek zijn. Daarnaast krijgt u een extra uitnodiging als daar aanleiding voor is, maar kunt u ook zelf aangeven als u een gesprek wenst te hebben. Tijdens de bespreking van de vorderingen van uw kind zullen ook de uitslagen van de Cito en CPS worden gegeven. Tevens wordt er één keer per jaar een algemene informatieavond gehouden voor alle ouders voor alle groepen. Deze avond wordt altijd aan het begin van het schooljaar gehouden. 4.4 Advies Peuterspeelzaal In de afgelopen jaren is er hard gewerkt aan het verbeteren van de doorgaande lijn tussen de peuterspeelzaal en de basisschool. Bijzondere aandacht is er daarbij voor de taalontwikkeling, omdat gebleken is dat kinderen met een goede taalvaardigheid het vaak ook goed doen op de basisschool. Het KIJK-registratiemodel wordt ingevuld voor alle kinderen. Ook deze rapportage wordt (na toestemming van de ouders) doorgegeven en besproken met de leerkracht(en) van de basisschool. Dit houdt de lijnen met de begeleidsters van de peuterspeelzaal zo kort mogelijk. De inspectie voor onderwijs is bezig met verbeteringen m.b.t. de doorgaande lijn peuters/kleuters. In Hansweert hebben we de mogelijkheid gehad om al vanaf 2002 samen te werken (KIBEO, OBS de Eendracht en de Schuttevaer, later kwamen daar Alévo en bibliotheek bij) Dit heeft er voor gezorgd dat de samenwerking en uitwisseling vergevorderd te noemen zijn. Er is een protocol op school aanwezig dat elk jaar bijgesteld wordt. 4.5 Advies voortgezet onderwijs Een advies voor het volgen van voortgezet onderwijs is een belangrijk advies. Dit advies wordt dan ook weloverwogen opgesteld door de groepsleerkracht in overleg met het team en de directie. In het schoolkeuze- advies houden we rekening met: de resultaten van de CITO toetsen; IEP- eindtoets; het overzicht van de schoolvorderingen zoals blijkt uit de afgenomen methode toetsen; gesprekken met brugklascoördinatoren van verschillende scholen; leerling-kenmerken ( zoals motivatie en werkhouding); de wensen van de leerling; de wensen van de ouders; het gezamenlijk advies van de leerkrachten/ directeur. Om een verantwoorde keuze te maken ontvangt u via de school zoveel mogelijk informatie over de scholen van voortgezet onderwijs. We melden daarom de open dagen van scholen van voortgezet onderwijs zodat u ook zelf bij hen informatie kunt halen. De groepsleerkracht van groep 8 nodigt de ouder(s)/ verzorger(s) van de leerlingen uit voor een adviesgesprek. Vervolgens zorgt zij ook voor de aanmelding op de school voor VO.