Verslag Portefeuillehoudersoverleg Mobiliteit Datum : 3 september 2014 Plaats : Twentehuis, Enschede Tijdstip : 09.30 11.30 uur Voorzitter : dhr. J. Bron Secretaris : dhrn. G. Niezink en M. Berloth Verslag : mw. W.M. Klomp-Jongsma Secretariaatsservice PS Aanwezig Almelo - mw. I.A.M. ten Seldam-Even Gasten: Dinkelland - dhr. E. Kleissen mw. I. van Gent - NS NO-Nederland (ag.pt.9) Enschede - dhr. J. van Agteren mw. M. Dekker - NS NO-Nederland (ag.pt.9) Haaksbergen - mw. E.Y. Prent mw. E. Hegeman - ProRail NoordOost (ag.pt.9) Hellendoorn - dhr. J.J. Beintema dhr. R. Bruns - Syntus (ag.pt.9) Hengelo - dhr. J. Bron Hof van Twente - dhr. H.J. Scholten Losser - dhr. M. Wildschut Ambtelijk: Rijssen-Holten - dhr. A.J. Aanstoot dhr. K. ten Heggeler - Regio Twente Tubbergen - dhr. E. Volmerink dhr. H. Smuling - Regio Twente Twenterand - dhr. B. Engberts dhr. P. Zoontjes - Regio Twente (ag.pt.4) Wierden - dhr. J. Pasman (ambt.) dhr. W. Michel - Regio Twente (ag.pt.9) Afwezig Borne - dhr. H.W. Mulder Provincie Overijssel - dhr. G.J. Kok Oldenzaal - dhr. J.M. Bekke Rijkswaterstaat - dhr. H. Kippersluis Verslag Portefeuillehouders Mobiliteit d.d. 3.9.2014 Pagina 1 van 7
Nr. Onderwerp Advies/Besluit/Discussie Actie door 1. Opening en mededelingen De voorzitter opent de vergadering. Mededelingen Op 18 september 2014 is er een gezamenlijke bijeenkomst over het havenbeheer. Daarvoor zijn alle raads- en collegeleden uitgenodigd. 2. Vaststellen agenda De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. 3. Verslagen 3a. Verslag portefeuillehoudersoverleg Mobiliteit d.d. 4 juni 2014 Het verslag wordt ongewijzigd vastgesteld. Actiepuntenlijst De actiepuntenlijst is bijgewerkt. 3b. Verslag ambtelijk overleg Mobiliteit d.d. 7 mei 2014 3c. Verslag ambtelijk overleg Mobiliteit d.d. 2 juli 2014 3d. Verslag extra ambtelijk overleg Mobiliteit d.d. 18 augustus 2014 De vergadering neemt kennis van de verslagen. 4. BDU-bestedingsplan 2015 Binnen het afwegingsinstrumentarium Mobiliteit is een belangrijke rol weggelegd voor het bestedingsplan BDU. Door middel van de inrichting van dit plan worden jaarlijks de accenten gelegd in de uitvoering van het mobiliteitsbeleid van Regio Twente. Voor een belangrijk deel wordt de invulling van het BDU-budget bepaald door de reeds lopende verplichtingen die middels eerdere besluiten of bestuurlijke toezeggingen zijn vastgelegd. Het vaststellen van het BDU-bestedingsplan is een verplichting en verantwoordelijkheid die nu nog ligt bij het dagelijks bestuur en die is geregeld via de Wet Brede Doeluitkering Verkeer en Vervoer en de Wgr-plus. Met de beoogde beëindiging van de Wgr-plus verdwijnt naar verwachting deze verantwoordelijkheid per 1 januari 2015 en zal waarschijnlijk het BDU-budget 2015 voor Twente worden uitgekeerd aan Provincie Overijssel. Toch wordt aan het DB gevraagd in te stemmen met het BDU-bestedingsplan 2015 omdat: - er nog steeds een wettelijke verplichting geldt tot vaststellen van het BDU-bestedingsplan (formeel uiterlijk op 15 september voorafgaand aan het jaar waarin de uitkering wordt uitbetaald); - er ten behoeve van de continuïteit van de uitvoering van het mobiliteitsbeleid behoefte is aan eenduidige besluitvorming over de beschikbaarstelling van de benodigde financiën die geregeld zijn via de BDU; Verslag Portefeuillehouders Mobiliteit d.d. 3.9.2014 Pagina 2 van 7
- het proces voor de totstandkoming van het BDU-bestedingsplan 2015 vooraf is afgestemd met Provincie Overijssel. Dhr. Zoontjes geeft een nadere toelichting op het voorliggende DB-voorstel. Vanuit de vergadering wordt opgemerkt dat toezeggingen vanuit het verleden t.a.v. projecten wel gestand moet worden gedaan. Dhr. Zoontjes geeft aan dat die in de berekeningen zijn meegenomen. Ook is dit uitgebreid besproken met de Provincie, aldus de voorzitter. Dhr. Niezink vult nog aan dat de Provincie net als nu projecten in Twente zal blijven meefinancieren, in het vervolg wellicht ook uit algemene middelen zoals voor de rest van Overijssel gebruikelijk was. Zoals aangegeven in het document heeft het rijk bekend gemaakt dat de BDU-index 0,196% bedraagt. Als het rijk de grondslag zou hanteren zoals tot nu toe, zou de index voor Regio Twente 0,87% bedragen. Een aanzienlijk verschil dus. Het DB heeft besloten hiertegen bezwaar te maken, teneinde te voorkomen dat nog weer aanvullende bezuinigingen nodig zijn. Besluit: De vergadering besluit het DB positief te adviseren ten aanzien van het BDU-bestedingsplan 2014 en 2015. 5. Vervolg Beter Benutten 2 Er is hard gewerkt aan het programma Beter Benutten Twente 2015-2017. De toegezonden notitie geeft inzicht in de voortgang van het proces. Tevens worden enkele zaken voorgedragen voor vaststelling. Dhr. Smuling licht toe dat over veel verschillende maatregelen wordt nagedacht. Aan gemeenten is gevraagd om goede ideeën. Enschede en Almelo zijn bezig met het uitwerken van plannen, Oldenzaal heeft inmiddels een plan ingediend; ook Rijssen-Holten heeft ideeën. Besluit: De vergadering besluit het DB positief te adviseren ten aanzien van het conceptkader en de uitgangspunten zoals verwoord in de toegezonden notitie. 6. Subsidieprogramma Verkeersveiligheid 2014-2015; educatie en communicatie 2015 Besluit: De vergadering besluit het DB positief te adviseren inzake: - de voorgestelde categorisering van de betreffende projecten, waarbij de projecten afhankelijk van de plaatsing onder categorie 1 of 2 in aanmerking komen voor een subsidie van resp. 75% of 50%; - vaststelling van het daarop gebaseerde subsidieaanvraagformulier educatie- en communicatieprojecten 2015 als basis voor de uitvraag van projecten en de subsidiëring van gemeentelijke projecten op het gebied van verkeerseducatie en communicatie in 2015. Verslag Portefeuillehouders Mobiliteit d.d. 3.9.2014 Pagina 3 van 7
7. Besluitvorming PHS en aanleg 3 e spoor in Duitsland De vergadering neemt kennis van de besluitvorming over de Goederenroute Oost-Nederland (GON) binnen het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) en de stand van zaken met betrekking tot de aanleg van een 3 e spoor in Duitsland in het verlengde van de Betuweroute. PHS GON: In het kort gaat het om het volgende: - De staatssecretaris heeft besloten tot de variant Kopmaken Deventer, - De MER 2e fase wordt minimaal tot 2020 opgeschort. Elke drie jaar wordt bekeken of de verwachte groei van het goederenvervoer over het spoor aanleiding geeft om de vervolgfase op te starten. - De aanleg van of extra onderzoek naar de Noordtak, een alternatieve route over nieuw spoor die door de oostelijke provincies en het Havenbedrijf Rotterdam is onderzocht, is nu niet zinvol. Wel wordt bij het opnieuw opstarten van de vervolgfase serieus afgewogen of een studie nuttig is. Het besluit betekent dat de goederentreinen, zo lang er ruimte is, zoveel mogelijk over de Betuweroute naar Duitsland zullen rijden. Eventueel is het mogelijk dat goederentreinen via Gouda, Weesp, Amersfoort en de Twentelijn naar Duitsland rijden, maar alleen zo lang er nog niet hoogfrequent wordt gereden in de SAAL-corridor. Op 5 november 2014 is er een overleg over het PHS-dossier tussen de staatssecretaris en de Tweede Kamer. Door Regio Twente wordt voorgesteld alsnog een gemeenschappelijke Twentse inbreng te leveren voor dat overleg, waarin een aantal zorgpunten rond het dossier PHS bij de vaste kamercommissie onder de aandacht wordt gebracht; het gaat dan niet om het tracé maar met name om randvoorwaarden als leefbaarheid, veiligheid e.d. Momenteel vinden er op meerdere punten langs de spoorlijn geluidsmetingen plaats, Op de website www.sensornet.nl zijn die metingen realtime te volgen. Opmerkingen uit de vergadering: Rijssen-Holten wil zich vooralsnog niet wil scharen achter de tracékeuze. Dhr. Niezink merkt op dat ook Regio Twente het niet eens is met de tracékeuze, maar dat dit een politieke kwestie is waar de Regio als instituut niets tegen kan doen. Ook richting bewoners moeten wat dat betreft geen illusies gewekt worden. Regio Twente straalt wel heel nadrukkelijk uit dat geluid en veiligheid zaken zijn die zij nauwlettend in het oog houdt. Betrek ook de gemeenteraden bij de gezamenlijke reactie. Twente moet straks niet slechts een doorvoergebied zijn; er moeten ook economische voordelen uit gehaald kunnen worden. Dat wordt ook zeker richting het rijk gecommuniceerd, aldus dhr. Niezink. In dit kader kunnen genoemd worden de CTT-terminal die geopend gaat worden in Bad Bentheim en het onderzoek naar een aftakking van het spoor richting het XL Business Park. Verder speelt natuurlijk ook TEN-T in dit geheel een rol. Verslag Portefeuillehouders Mobiliteit d.d. 3.9.2014 Pagina 4 van 7
Wat een beetje lijkt te ontbreken in de gesprekken is aandacht voor strenge eisen aan het materieel waarmee gereden wordt dat kan veel geluidsreductie opleveren. Hier is volgens de voorzitter al diverse malen op gewezen. Losser is in gesprek over de mogelijkheid van een halteplaats voor personentreinen in De Lutte. Daarmee kan de inwoners ook een stukje compensatie worden geboden. De voorzitter merkt op dat vanuit Regio Twente wordt bijgedragen in dat onderzoek. Afgesproken wordt dat er zo spoedig mogelijk een concept wordt opgesteld voor een gezamenlijke reactie. Daarin zullen de ter vergadering genoemde elementen worden meegenomen. Regio Twente 3 e spoor in Duitsland: Om de Betuweroute zo optimaal mogelijk te kunnen gebruiken is het nodig dat er in Duitsland een extra (3e) spoorlijn in het verlengde van de Betuweroute, tussen Emmerich en Oberhausen, wordt aangelegd. De planning is dat de lijn wordt aangelegd in de periode 2016 tot en met 2022. In delen van deze periode zal er in Duitsland minder capaciteit beschikbaar zijn, waardoor treinen (ook in Nederland) moeten worden omgeleid. Voor Twente heeft dit tot gevolg dat gedurende bepaalde periodes een aantal goederentreinen via de Twentelijn zal gaan rijden; hoeveel dat er zijn hangt van diverse factoren af. Wat in die tijd ook kan gebeuren is dat iedere derde week van de maand het spoor helemaal niet beschikbaar is voor personenvervoer. 8. Problematiek N36 Gezien de tijd wordt besloten dit punt door te schuiven naar de volgende vergadering. Agenderen 22.10.2014 9. Presentatie ProRail en NS Voor dit agendapunt zijn uitgenodigd NS, ProRail, Syntus en Arriva. De laatste bleek uiteindelijk verhinderd, maar is uiteraard bereid alsnog naar een overleg te komen als daar behoefte aan zou zijn. De dames Hegeman en Van Gent geven middels een presentatie uitleg over waar respectievelijk Pro- Rail en NS zich mee bezighouden. De presentatie is bij dit verslag gevoegd. De voorzitter merkt op dat er in Twente grote ontevredenheid heerst over PHS en de besluitvorming daaromheen. In berekeningen wordt alleen maar uitgegaan van gemiddelden, wat tot erg scheve beelden leidt. Ook noemt hij de vrees dat de aanleg van het derde spoor in Duitsland zal leiden tot een forse toename van het aantal goederentreinen door Twente. De signalen zijn bekend, aldus mevr. Hegeman. Zij zal die signalen zelf ook nog eens terugkoppelen naar haar collega s. Op enkele vragen uit de vergadering wordt als volgt ingegaan: Verslag Portefeuillehouders Mobiliteit d.d. 3.9.2014 Pagina 5 van 7
Sinds de ingebruikname van de Hanzelijn is wel enige verschuiving in die richting zichtbaar voor wat betreft reizigers die vanuit Twente naar het westen gaan; een echte conclusie kan daar nu echter nog niet aan verbonden worden. Wat al wel blijkt is dat Zwolle een steviger schakel wordt tussen noord, oost en west. Als er cijfers beschikbaar zijn, is mevr. Van Gent graag bereid die met de portefeuillehouders te delen. De voorzitter merkt op dat de regionalisering van ZWEN (de lijn Zwolle-Enschede) nu aanbesteed gaat worden; het besluit valt op 17 september a.s. Een ieder acht een goede verbinding vanuit Twente met Zwolle belangrijk. Het is heel prettig dat het nieuwe materieel geluidsvriendelijker zal zijn. Het is begrijpelijk dat de regio niet blij is met het oude materieel dat gebruikt wordt voor het personenvervoer. Daar wordt intern bij NS ook echt wel aandacht voor gevraagd, maar er is nu eenmaal sprake van een materieeltekort waardoor er keuzes gemaakt moeten worden. Het is waar dat het lang duurt voordat er goede afspraken zijn over het in- en uitchecken op stations. Daarover zal ook met andere vervoerders nader gesproken moeten worden, zeker ook nu straks de poortjes op de stations sluiten. Volgens mevr. Van Gent hebben vervoerders hier wel ideeën over, maar moeten ook de regionale overheden tot medewerking bereid zijn. Zij biedt aan om desgewenst daarbij als ambassadeur te fungeren. Dhr. Bruns merkt op dat het hoe dan ook van belang is er met elkaar uit te komen. Het gaat immers om onze inwoners. Het is de verantwoordelijkheid van allen om te zorgen dat een en ander zo simpel mogelijk georganiseerd gaat worden. Mevr. Van Gent wijst er nog op dat nu ook de regionale vervoerders zijn toegetreden tot TLS, hetgeen ook mee kan helpen. Maar er zijn ook bestuurlijke hobbels te nemen. Momenteel wordt nagedacht over pilots, en als het zo ver is zal zij daar bij Regio Twente op terugkomen. 10. Rondvraag Van de rondvraag wordt geen gebruik gemaakt. 11. Sluiting Om 11.30 uur sluit de voorzitter de vergadering. Volgende Portefeuillehoudersoverleg Mobiliteit: woensdag 22 oktober 2014, 09.30-11.30 uur Verslag Portefeuillehouders Mobiliteit d.d. 3.9.2014 Pagina 6 van 7
Actie-/Besluitenlijst portefeuillehoudersoverleg Mobiliteit Datum overleg + agendapunt Onderwerp/Besluit/Actie Door Termijn Status 16.04.2014 pt. 4 Aanpak A1: Dhr. De Craen van RWS opnieuw uitnodigen in het PHO als alle portefeuillehouders Mobiliteit geïnstalleerd zijn. Regio Twente na de zomer 2014 Actie wordt ondernomen. 04.06.2014 pt. 1 In komende vergaderingen inzoomen op een aantal mobiliteitsdossiers. Regio Twente Portefeuillehouders PHS en Bruggen Twentekanaal is reeds toegelicht. Op de agenda van 22 oktober staat het onderwerp N36 geagendeerd. Aanvullende onderwerpen graag doorgeven. 03.09.2014 pt. 7 PHS: Concept opstellen voor gezamenlijke Twentse reactie richting de vaste kamercommissie. Gerrit Niezink z.s.m. Besproken in de projectgroep van 2 oktober jl. Het concept wordt opgesteld. 03.09.2014 pt. 8 Problematiek N36: Doorschuiven naar 22.10.2014. Regio Twente 22.10.2014 Geagendeerd Verslag Portefeuillehouders Mobiliteit d.d. 3.9.2014 Pagina 7 van 7