Jaarverslag 2013 PvdA Ombudsteam Enschede
1. Inleiding Eind 2012 is de PvdA Enschede gestart met het ombudsteam. In dit verslag kijken we terug op één jaar ombudswerk. 2. Visie en Doelstelling Onze visie is simpel: Velen in Enschede zijn in staat hun recht en gelijk te halen, maar lang niet iedereen weet de weg. Eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid zijn de kernwoorden van de huidige samenleving. Met de beste bedoelingen heeft de overheid de samenleving dichtgeregeld vanuit het 3R principe (rechtsgelijkheid, rechtszekerheid en rechtvaardigheid). Voor mensen die het nodig hebben zijn er bijvoorbeeld, toeslagen, subsidies, WMO-voorzieningen, juridische bijstand en hulpverlening. Er wordt echter wel verwacht dat iedereen weet hoe je hierop een beroep kan doen. De niet zelfredzame burger vist echter vaak achter het net. Eén op de tien volwassenen 1 heeft problemen met lezen en schrijven. Zij zijn laaggeletterd en niet in staat in de huidige digitale- en formulierenmaatschappij te functioneren. Om de formulieren van overheid en organisaties te kunnen invullen kan je stellen dat je minimaal MBO-niveau moet hebben. Dit maakt dat er hulpconstructies nodig zijn, zoals een PvdA ombudsteam. Wij zijn van mening dat zowel de overheid als maatschappelijk- en commerciële organisaties rekening moeten houden met alle burgers. Het ombudsteam van de PvdA wil inwoners van Enschede ondersteunen en adviseren als ze kampen met kleine problemen die vaak grote ergernissen zijn en ze er zelf niet meer uitkomen. Bijvoorbeeld doordat ze door de instanties steeds van het kastje naar de muur worden gestuurd of gewoon de weg in 'regelland' niet weten. De PvdA neemt deze problemen serieus en helpt mensen een oplossing te vinden. Alle inwoners van de gemeente Enschede die zijn vastgelopen en het even niet meer weten, kunnen het ombudsteam om hulp vragen. In dringende, schrijnende gevallen, kan door het ombudsteam, een PvdA gemeenteraadslid, een wethouder of zelfs de Tweede Kamerfractie ingeschakeld worden zodat er sneller een oplossing gevonden kan worden. Het ombudsteam wil lokaal het draagvlak van de PvdA versterken en laten zien dat de PvdA actief is in de samenleving. 1Vaardige burgers aan het loket, Programmaraad Digivaardig en Digibewust (2011), pagina 4
3. Ombudsteam Leden ombudsteam Tien enthousiaste PvdA-leden vormen samen het PvdA ombudsteam. Vrijwilligers met kennis en ervaring op onder andere de volgende aandachtsgebieden; bestuurlijk, juridisch, volkshuisvesting, welzijn, maatschappelijk werk en zorg- en hulpverlening. Voor het geval dat het ombudsteam niet beschikt over de benodigde deskundigheid kan in specifieke gevallen een beroep gedaan worden op deskundigen in de zogenaamde tweede ring. Deze mensen maken geen deel uit van het ombudsteam maar stellen incidenteel hun kennis en kunde beschikbaar. Om de privacy van burgers te waarborgen, onderschrijven de leden van het ombudsteam de gedragsregels 2 van het ombudsteam. Werkwijze De werkwijze van het ombudsteam is simpel en toegankelijk. Een inwoner van Enschede meldt een probleem of vraag via e-mail of het telefoonnummer van de PvdA fractie. Op de website van de PvdA Enschede staat de informatie. De coördinator van het ombudsteam verdeelt de binnengekomen aanvraag naar twee leden op basis van hun deskundigheid. Het streven is om binnen twee dagen na ontvangst van de melding contact te hebben met de hulpvrager. Tijdens het intakegesprek proberen we helder te krijgen wat precies de hulpvraag is. Wij zoeken samen met de hulpvrager naar een oplossing van het probleem of verwijzen door naar de juiste instantie. Ook maken wij een inschatting van de haalbaarheid van een bezwaar- of beroepsprocedure. Ook komt het voor dat er meer hulp nodig is. Als er iets goed fout dreigt te gaan, of de hulpvrager is echt handelingsverlegen, dan nemen wij zelf contact op en bemiddelen wij bij de betreffende organisatie. Het ombudsteam kan helpen bij het opstellen van een brief of het indienen van een bezwaarschrift. Uitgangspunt is dat de brief of bezwaarschrift door de mensen zelf wordt ondertekend en verstuurd. De afwikkeling van hulpvragen wordt bijgehouden op een voortgangslijst die maandelijks wordt besproken in het ombudsteam overleg. De fractiemedewerker is telefonisch aanspreekpunt voor hulpvragers en zorgt voor een goede archivering van de vergaderstukken. 2Gedragsregels leden ombudseam PvdA Enschede, november 2012
4. Hulpvragen In 2013 heeft het ombudsteam van de PvdA Enschede 52 hulpvragen binnen gekregen. Het aantal van 52 vragen is redelijk hoog. Ter vergelijking: Utrecht circa 50 hulpvragen per jaar, Den Haag: 60, Apeldoorn:12. Hierbij moet worden opgemerkt dat dit ons eerste jaar is en dat wij nog niet actief de publiciteit hebben gezocht. Er is ineens gekort op de uitkering, een toelage is ingetrokken, er is sprake van continue overlast, het huis is erg slecht onderhouden of het lukt een alleenstaande moeder niet om een passende woning te krijgen. Allemaal problemen waarbij de hulpvragers er niet meer uit komen of het gevoel hebben verkeerd te zijn behandeld. Soms is het alleen nodig om mensen wat wegwijs te maken in de bureaucratie. Dan volstaat een telefoontje, even iets nazoeken of naar de juiste persoon of instantie doorverwijzen. Bij andere zaken moeten we er dieper induiken en ons netwerk aanspreken. Mensen zijn tevreden, omdat iemand hun problemen serieus neemt en hen op weg helpt. Wij krijgen een grote diversiteit aan hulpvragen binnen, maar financiële problemen en woonproblemen springen eruit. Onderwerp Toelichting Aantal Financiën Schulden, afwijzen uitkering, problemen met werkgever, etc. 19 Wonen Overlast, problemen met verhuurder, 15 passende woning, etc. WMO en Sociale zaken Problemen met aanvraag, niet passende voorziening geleverd, etc. 4 Zorg en Problemen met zorg- en hulporganisaties en 4 hulpverlening zorgverzekeraars Zakelijke dienstverlening Problemen met banken, verzekeraars, providers en abonnementen 7 Vergunningen Afwijzing vergunning door gemeente, 3 planschade door bouw, e.d.
Voorbeelden van hulpvragen: Open geisers Een bewonerscommissie maakt zich zorgen over de veiligheid van de bewoners. In het flatgebouw (100 woningen) heeft het merendeel van de bewoners nog een open geiser. Een dergelijke situatie kan een ernstig gevaar opleveren. Jaarlijks zijn er ongeveer 1.400 incidenten met open geisers en overlijden er circa 10 mensen vanwege koolmonoxide vergiftiging. Wij laten de corporatie een publicatie 3 zien, waaruit blijkt dat de corporatie een zorgplicht heeft voor de veiligheid en gezondheid van de bewoners. Als de corporatie hierop niet reageert, wordt door de bewonerscommissie TC Tubantia ingeschakeld en komt er een artikel over open geisers in de krant. De corporatie komt nu wel in beweging. Zij zeggen een onderzoek in te stellen naar de vervanging. Het voorstel dat na meer dan een half jaar komt is echter volstrekt onvoldoende. Het komt er in het kort op neer dat de huurders de kosten van vervanging volledig zelf moeten betalen. Wij vinden het niet terecht dat de bouwkundige kosten en de kosten voor een goede luchttoevoer en rookgasafvoer voor rekening van de huurder komt. Deze zaak loopt nog en we hopen op een meer constructieve opstelling van de betreffende corporatie in 2014. Aangepast bed Een man met een bijstandsuitkering heeft vanwege rugklachten een aangepast bed nodig. De aanvraag voldoet niet aan de voorwaarden van de WMO en wordt daarom afgewezen. Ook de aanvraag voor bijzondere bijstand is afgewezen omdat de kosten te voorzien waren en hiervoor gespaard kon worden. Door een medische verklaring van de huisarts en een beroep op bijzondere omstandigheden werd in tweede instantie de aanvraag voor bijzondere bijstand alsnog toegekend. Voorlopige voorziening Een mevrouw heeft een afwijzing gekregen op haar aanvraag om een bijstandsuitkering. Zij heeft bezwaar ingediend, maar heeft op dit ogenblik te weinig geld om van te leven. Wij wijzen haar op de mogelijkheid een voorlopige voorziening aan te vragen bij de voorzieningenrechter. In overleg met haar stellen wij een verzoekschrift voorlopige voorziening op. Het verzoek wordt toegekend, evenals een aantal maanden later haar bezwaarschrift. 3Vervanging open verbrandingstoestellen door corporaties, Rapport Ministerie van VROM (2006)
5. Publiciteit In 2013 hebben wij nog niet structureel en actief de publiciteit gezocht. Uitgangspunt was eerst ervaring opdoen met de behandeling van aanvragen en het goed uitrollen van de interne organisatie. Naar aanleiding van de officiële start van het ombudsteam in het voorjaar 2013 heeft er een persbericht in de diverse kranten gestaan. Dit had als gevolg dat wij een verzoek kregen van een maatschappelijke organisatie om twee voorlichtingen te komen geven aan hun doelgroep. In het najaar van 2013 hebben wij een informatiebrief gestuurd naar een groot aantal organisaties en netwerkpartners om ons bestaan bekend te maken. Hierop zijn ook enkele positieve reacties geweest. In 2014 krijgt publiciteit meer aandacht. We zullen ons gaan richten op voorlichting aan organisaties en bewonersgroepen. Flyers, visitekaartjes en een publieksvriendelijk jaarverslag zullen er toe bijdragen dat de inwoners van Enschede, die een steuntje in de rug nodig hebben, de weg naar het ombudsteam weten te vinden. Ombudsteam PvdA Enschede Voor nadere informatie over het ombudsteam en dit jaarverslag kunt u contact opnemen met ombudsteam@pvda-enschede.nl of 053-4818021