UITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL 2013-2014 Juni 2013
Voor u ligt het uitvoeringsplan 2013 2014. Het plan is opgesteld door de werkgroep Alcohol- en drugspreventie jeugd gemeente Beesel en is een uitwerking van het integraal alcohol- en drugsbeleid voor jongeren in Beesel 2013 2016. In het beleid gaan we uit van een meersporenbenadering waarbij inzet van meerdere pijlers nodig is om het schadelijk alcohol- en drugsgebruik door jongeren te voorkomen/ beperken. In dit uitvoeringsplan geven we per pijler concrete activiteiten weer die we de komende twee jaar in gaan zetten. Bij iedere activiteit worden de te behalen doelstellingen, de te bereiken doelgroepen en de betrokken partners weergegeven. Ook komen de inzet van communicatie- en financiële middelen en monitoring van de activiteiten aan bod. Aan het einde van het document is een tijdsplanning voor alle acties in het uitvoeringsplan opgenomen. Pijler 1 Inrichten van de fysieke omgeving Reclame-uitingen voor alcohol op gemeentelijke reclamedragers tegengaan en andere partijen stimuleren om de uitingen niet te voeren In kaart brengen of en waar reclame-uitingen voor alcohol aanwezig zijn. Afspraken maken met betrokken partijen met als doel de uitingen niet langer te voeren. 1A, 1B, 1C, 1D, 3D 1 - - Jongeren 10 18 en 18 24 jaar Gemeente (verantwoordelijke) en betrokkenen mbt de reclame-uitingen Aantal reclame-uitingen Periode 3 e - 4 e kwartaal 2013 Pijler 2 Regelgeving en handhaving Drankverstrekking in de paracommercie in verplichte verordening reguleren Het is wettelijk verplicht om vóór 1 januari 2014 in een gemeentelijke verordening regels op te nemen tav schenktijden, bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet (rechtstreeks) bij de activiteit van de rechtspersoon zijn betrokken. Hierover gaan we tijdens een themabijeenkomst in juni met de (para)commerciële horeca in 1 De cijfer-lettercombinaties verwijzen naar de doelstellingen (onderaan dit uitvoeringsplan) 2 / 13
- - gesprek. 1A, 2A, 3E Jongeren 10 18 en 18 24 jaar Periode 2 e - 4 e kwartaal 2013 Gemeente (verantwoordelijke) en paracommerciële horeca Bekendmaking verordening door gemeente - Onderzoek naar en implementatie van extra mogelijkheden regulering drankverstrekking in (paracommerciële) horeca Naast de wettelijke verplichting om regels in de paracommerciële verordening op te nemen, kunnen gemeenten aanvullend alcoholbeleid voor de (para)commerciële horeca ontwikkelen. Het gaat hierbij om verbieden of beperken van verkoop van alcohol, het koppelen van sluitingstijden aan de toegangsleeftijd van het publiek en het tegengaan van stuntprijzen en happy hours. We voeren onderzoek uit naar de inzet van deze mogelijkheden. Gaan met betrokken partijen in gesprek. Dit gebeurt oa in de vorm van de themabijeenkomst. Indien van toepassing volgt implementatie van de instrumenten. Partijen die verantwoord alcoholbeleid voeren, ontvangen een Lekker Friz! certificaat. 1A, 2A, 3E Jongeren 10 18 en 18 24 jaar Periode 2 e - 4 e kwartaal 2013 Gemeente (verantwoordelijke) en (paracommerciële) horeca Indien van toepassing bekendmaking extra mogelijkheden verordening door gemeente/ Lekker Friz! certificaat/ posters Valt onder de actie Campagne Lekker Friz!/ inzet campagnemateriaal Onderzoek naar inzet mogelijkheden regulering drankverstrekking in supermarkten en slijterijen Door de gewijzigde DHW krijgt de gemeente mogelijkheden om alcoholverkoop in supermarkten en slijterijen tijdelijk stil te leggen of te beperken. Niet DHW-vergunningplichtige detailhandelaren die alcohol verkopen, zoals supermarkten en snackbars kunnen worden gesanctioneerd als ze in een periode van 12 maanden drie keer de leeftijdsgrenzen overtreden; met andere woorden three strikes out. Daarnaast heeft de gemeente de mogelijkheid exorbitante prijsacties (30% korting of meer) in supermarkten en slijterijen te verbieden. We voeren onderzoek uit naar de inzet van deze mogelijkheden. Indien inzet niet haalbaar blijkt te zijn; met betrokken partijen in 3 / 13
gesprek gaan mbt verbetering naleving. Partijen die verantwoord beleid voeren, ontvangen een Lekker Friz! certificaat. 1C, 2D, 3E Jongeren 10 18 en 18 24 jaar Gemeente (verantwoordelijke), supermarkten, snackbars en slijterijen Lekker Friz! certificaat/ posters Valt onder de actie Campagne Lekker Friz!/ inzet campagnemateriaal Aantal sancties Periode 2 e - 4 e kwartaal 2013 - Met het onderwijs afspraken maken om een alcoholvrije schoolomgeving na te streven We brengen het alcoholbeleid van het basisonderwijs in Beesel (bv het schenken van alcohol aan ouders waar kinderen bij zijn) in beeld. Naar aanleiding hiervan worden evt. afspraken gemaakt en acties uitgezet. Op het Broekhin worden alcoholvrije feesten georganiseerd. Mogelijk worden nog aanvullende afspraken gemaakt. Scholen die verantwoord alcoholbeleid voeren, ontvangen een Lekker Friz! certificaat. Periode 3 e - 4 e kwartaal 2013 1D, 2C, 3C Jongeren 10 18 jaar en ouders/verzorgers GGD (verantwoordelijke), basisonderwijs, voortgezet onderwijs Lekker Friz! certificaat/ posters Valt onder de actie Campagne Lekker Friz!/ inzet campagnemateriaal Onderzoek naar mogelijkheden toezicht op en handhaving van de wettelijke leeftijdsgrenzen met betrekking tot de verkoop van alcohol Met de wetswijziging is de gemeente verantwoordelijk voor het toezicht op en handhaving van de DHW. We onderzoeken de mogelijkheden om op het naleven van de wettelijke leeftijdsgrenzen met betrekking tot de verkoop van alcohol toe te zien en te handhaven. Deze actie wordt in samenwerking met de gemeente Venlo uitgevoerd. 1A, 1B, 1C, 2D Jongeren 10 18 en 18 24 jaar Gemeente (verantwoordelijke), (para)commerciële horeca, supermarkten, slijterijen, evenementen - 4 / 13
- - Periode 2 e - 4 e kwartaal 2013 Onderzoek naar inzet toezicht op strafbaarstelling jongeren ten aanzien van alcoholbezit in de openbare ruimte Met de komst van de gewijzigde DHW zijn jongeren onder de 18 2 strafbaar wanneer zij alcohol aanwezig of voor consumptie gereed hebben op voor het publiek toegankelijke plaatsen. We onderzoeken de mogelijkheden om toezicht hierop in te zetten. 1A, 1B, 1C, 1D Jongeren 10 18 jaar Gemeente (verantwoordelijke) Zie actie communicatieplan opstellen - Aantal geconstateerde overtredingen Periode 2 e - 4 e kwartaal 2013 Inzet Lekker Friz! polsbandjesbeleid Het verstrekken van alcohol aan jongeren onder de 18 jaar is niet toegestaan. Alcoholverstrekkers hebben de verplichting hierop toe te zien. Met goed polsbandjesbeleid kan gemakkelijk onderscheid tussen < 18 en 18 > gemaakt worden. We brengen evenementen met veel jonge bezoekers/ ontheffing art. 35 DHW in kaart. En gaan met organisatoren in gesprek tav verbetering alcohol- en drugsbeleid/ invoering polsbandjesbeleid. Evenementen die verantwoord beleid voeren, ontvangen een Lekker Friz! certificaat. Er wordt een koppeling gemaakt met het evenementenbeleid. 1B, 2D, 3D, 3E Jongeren 10 18 en 18 24 jaar Gemeente (verantwoordelijke), VvG, evenementen Folder evenementen, polsbandjes, posters, Lekker Friz! certificaat (tzt evenementenkit) Valt onder de actie Campagne Lekker Friz!/ inzet campagnemateriaal Aantal risicovolle evenementen in de gemeente Beesel (GHOR lijst), inzet van polsbandjes op deze evenementen Periode 4 e kwartaal 2013-1 e kwartaal 2014 2 Lees 16 tot het moment van invoering van de wetswijziging 5 / 13
Inzet Boete of kanskaart Bij overlastgevend gedrag onder invloed van alcohol wordt een jongere, na een proces-verbaal van de politie, verwezen naar Halt in plaats van het automatisch geven van een boete. Hierna volgt een gesprek met de betrokken jongere en ouders. De boete of kanskaart wordt reeds door de politie ingezet. 3A, 3B, 3C, 4A Jongeren 10 18, 18 24 jaar en ouders/ verzorgers Politie (verantwoordelijke), Halt, VvG - Periode Aantal aanmeldingen Boete of kanskaart Loopt al Pijler 3 Voorlichting en educatie Uitvoering geven aan het schoolpreventieprogramma Gezonde school en Genotmiddelen BO Begin 2013 hebben alle leerlingen van groep 8/ combinatie 7-8 lessen over roken en alcohol gevolgd. Voor de ouders is een informatieavond georganiseerd. Deze actie willen we jaarlijks op het basis onderwijs inzetten. We maken een koppeling (zowel qua inhoud als qua communicatie) met het concept Kerngezond. 3A, 3B, 3C Jongeren 10 18 jaar en ouders/ verzorgers GGD (verantwoordelijke), basisonderwijs, VvG Zie actie communicatieplan opstellen / pennen, bidons Aantal scholen die DGSG BO uitvoeren in de gemeente Beesel Periode 1 e kwartaal 2014 Uitvoering geven aan het schoolpreventieprogramma Gezonde school en Genotmiddelen VO Het Broekhin besteedt reeds aandacht aan de thema s alcohol, roken en drugs. We maken een inventarisatie van het huidige beleid en de lopende projecten en bekijken of en wat er nog meer nodig is. Een van de opties is aan de algemene ouderavond voor de 1 e jaars leerlingen een PAS (Preventie Alcoholgebruik Scholieren) te koppelen. 6 / 13
3A, 3B, 3C Jongeren 10 18 jaar en ouders/ verzorgers GGD (verantwoordelijke), Broekhin, VvG Zie actie communicatieplan opstellen / pennen, bidons Aantal scholen die DGSG VO uitvoeren in de gemeente Beesel Periode 2 e - 3 e kwartaal 2013 Inzet outreachende preventie VvG De outreachend preventiemedewerker benadert, naar aanleiding van een signaal, jongeren (op straat, op school en bij jongerenontmoetingsplekken). De preventiemedewerker monitort de aard, omvang en trends in het alcohol- en drugsgebruik, doet kortdurende interventies (zoals preventie op maat) en verwijst door, indien nodig. 1B, 1C, 1D, 3A, 4A Jongeren 10 18, 18 24 jaar en ouders/ verzorgers VvG (verantwoordelijke) - Periode Aantal Preventie-Op-Maat trajecten die gevoerd zijn met jongeren (en eventueel hun ouders) Loopt al Voorlichtingsbijeenkomst/ oudercursus (georganiseerd door het CJG) We organiseren een themabijeenkomst o.a. over alcohol- en drugsgebruik voor ouders van leerlingen van groep 8, de 1 e en 2 e klas. De bijeenkomst wordt door het CJG, GGD samen met het onderwijs georganiseerd. 3B, 3C Ouders/ verzorgers CJG (verantwoordelijke), onderwijs, GGD via CJG/ posters, pennen, Lekker Friz! website Inzet restant budget GGD 2012 ad. 1.000 mbt gezondheidsbevordering Aantal georganiseerde voorlichtingsbijeenkomsten/oudercursussen en het bereik van deze bijeenkomsten Periode 2 e - 3 e kwartaal 2013/ 2 e - 3 e kwartaal 2014 7 / 13
Instructie Verantwoord Alcohol schenken (IVA) trainingen inzetten tbv paracommerciële instellingen Barvrijwilligers van verenigingen krijgen kennis over de Drank- en Horecawet en de effecten en risico s van alcohol. Tevens wordt een adequate houding gestimuleerd t.o.v. omgaan met riskant alcoholgebruik en onwelkom aankoopgedrag. Het uiteindelijke doel is het voorkomen van risicovolle of vervelende incidenten en het reduceren van alcoholverkoop aan jongeren. Naast het aanbod van de IVA training gaan we in gesprek met vereniging over hun alcoholbeleid en evt. verbetering daarvan. Verenigingen die verantwoord alcoholbeleid voeren, ontvangen een Lekker Friz! certificaat. 1A, 3D, 3E, 3G Jongeren 10 18 en 18 24 jaar Gemeente (verantwoordelijke), VvG, verenigingen Lekker Friz! certificaat / pennen Ca. 1.500 Aantal gegeven IVA trainingen en aantal aanwezige deelnemers Periode Vanaf 3 e kwartaal 2013 7.500 Campagne Lekker Friz!/ inzet campagnemateriaal Beesel sluit aan bij de regionale campagne Lekker Friz! en maakt gebruik van het logo, de slogans, verschillende communicatiemiddelen en de website 1A, 1B, 1C, 1D, 3A, 3B, 3C, 3D, 3G Jongeren 10 18, 18 24 jaar en ouders/ verzorgers Allen Lekker Friz! materialen (Lekker Friz! Certificaat, posters, viltjes, evenementenfolder, polsbandjes, pennen, bidons, spandoeken) die acties in dit uitvoeringsplan ondersteunen Herkenbaarheid Lekker Friz! Periode 2013-2014 plan opstellen Naast de regionale communicatie stellen we een lokaal communicatieplan op met als doelen: een kickoff moment, aandacht voor acties, draagvlak creëren voor beleid en bekendmaking resultaten, vergroting bewustwording onder alcoholverstrekkers, alcoholverstrekkers informeren over wet en regelgeving, jongeren en ouders informeren over strafbaarstelling jongeren en ophogen minimumleeftijd verstrekking alcohol. 8 / 13
2.500 3D, 3E, 3F, 3G, 3H Jongeren 10 18, 18 24 jaar en ouders/ verzorgers Gemeente (verantwoordelijke) Lokaal communicatieplan - Periode 3 e 4 e kwartaal 2013 Pijler 4 Signalering, advies en ondersteuning In kaart brengen hangplekken en middelengebruik Een duidelijk beeld realiseren van de jongeren die zich in de openbare ruimte bevinden en alcohol en/of drugs gebruiken. Indien van toepassing signalen inbrengen in jeugdnetwerk. 4A Jongeren 10 18, 18 24 jaar Jongerenwerk (verantwoordelijke), VvG - - Periode Loopt al Deelname partners ZAT teams - In zorg- en adviesteams werken professionals uit de zorg voor jeugd samen met scholen om bij signalen van problemen met jongeren zo snel mogelijk de juiste hulp in te schakelen. In zowel het basis- als voortgezet onderwijs zijn ZAT s geïmplementeerd. 4A Jongeren 10 18, 18 24 jaar en ouders/ verzorgers ZAT Basis onderwijs: onderwijs (verantwoordelijke), Bureau Jeugdzorg,GGD, CJG, peuterspeelzaal, kinderopvang ZAT Voortgezet onderwijs: onderwijs (verantwoordelijke), GGD, Bureau Jeugdzorg, Leerplichtambtenaar 9 / 13
- Periode Loopt al Deskundigheidsbevordering ketenpartners Ketenpartners krijgen meer zicht op alcohol, drugs en verslaving. Wat doen verschillende drugs met iemand? Hoe zien de middelen eruit? Wat is een verslaving eigenlijk? Hoe ga je hier als professional mee om? Alle mogelijke vragen kunnen in een deskundigheidsbevordering aan bod komen, vaak worden deze trainingen op maat gemaakt. 3G, 4A Jongeren 10 18, 18 24 jaar en ouders/ verzorgers VvG (verantwoordelijke) Pennen Vrijwilligersorganisaties en scholen worden geschoold uit reguliere middelen. Voor andere instellingen gaat de scholing via Adese, het kenniscentrum over verslaving, alcohol en drugs van het VvG. - Periode Loopt al Voorlichting na screeningsonderzoek GGD BO/VO Het periodiek onderzoek wordt zowel in groep 7 van het BO als in klas 2 van het VO uitgevoerd. Naar aanleiding van de ingevulde vragenlijst zijn er 3 opties: 1. Geen bijzonderheden: geen oproep 2. Bijzonderheden: gesprek met de verpleegkundige/ jeugdarts 3. Bij ernstige problemen: doorverwijzen naar VvGI 3A, 3B, 3C, 4A Jongeren 10 18 jaar en ouders/ verzorgers GGD (verantwoordelijke), VvG - Periode Aantal doorverwezen jongeren Loopt al Inzet actie politie bij signalering drugsgebruik jongeren 10 / 13
- - De politie informeert de ouders/ verzorgers van jongeren waarvan drugsgebruik in de openbare ruimte is gesignaleerd. 1C, 4A Jongeren 10 18, 18 24 jaar en ouders/ verzorgers Politie (verantwoordelijke), gemeente Periode Vanaf 3 e kwartaal 2013 11 / 13
Tijdsplanning acties Reclame-uitingen alcohol tegengaan Regulering drankverstrekking paracommercie Regulering verstrekking (paracommerciële) horeca Regulering verstrekking supermarkten en slijterijen Alcoholvrije schoolomgeving Toezicht/ handhaving leeftijdsgrenzen Toezicht strafbaarstelling jongeren Lekker Friz! Polsbandjesbeleid Boete of kanskaart Gezonde school en Genotmiddelen BO Gezonde school en Genotmiddelen VO Outreachende preventie VvG Voorlichtingsbijeenkomst/ oudercursus IVA trainingen Campagne Lekker Friz!/ inzet campagnemateriaal plan opstellen In kaart brengen hangplekken en middelengebruik Deelname partners ZAT Deskundigheidsbevordering ketenpartners Voorlichting na screeningsonderzoek GGD Inzet politie bij signalering drugsgebruik jongeren 2 e kwartaal 13 3 e kwartaal 13 4 e kwartaal 13 1 e kwartaal 14 2 e kwartaal 14 3 e kwartaal 14 4e kwartaal 14 12 / 13
Pijler 1: Inrichten van de fysieke omgeving 1A. Het alcohol- en drugsgebruik door Beeselse jongeren in (para)commerciële horeca neemt af. 1B. Het alcohol- en drugsgebruik door Beeselse jongeren bij evenementen neemt af. 1C. Het alcohol- en drugsgebruik door Beeselse jongeren in de openbare ruimte neemt af. 1D. Het alcohol- en drugsgebruik door Beeselse jongeren in de schoolomgeving neemt af. Pijler 2: Regelgeving en handhaving 2A. Er worden heldere regels ten aanzien van alcoholverstrekking aan jongeren in (para)commerciële horeca-instellingen opgesteld. 2B. In de ontheffing artikel 35 DHW worden (extra) voorschriften ten aanzien van alcoholverstrekking aan jongeren tijdens evenementen opgenomen. 2C. Met het onderwijs worden afspraken gemaakt om een alcoholvrije schoolomgeving na te streven. 2D. Er vindt naleving en handhaving van de wettelijke leeftijdsgrenzen met betrekking tot de verkoop van alcohol plaats. Pijler 3: Voorlichting en educatie 3A. Kennis van de Beeselse jongeren over de schadelijke gevolgen van (overmatig) alcohol- en drugsgebruik neemt toe. 3B. Ouders zijn zich bewust van de schadelijke gevolgen van (overmatig) alcohol- en drugsgebruik door jongeren. 3C. Ouders zijn zich bewust van hun rol ten aanzien van het alcohol- en drugsgebruik van hun kinderen. Ouders stellen grenzen en geven zelf het goede voorbeeld. 3D. Verstrekkers van alcohol ((para)commerciële horeca, detailhandel, organisatoren van evenementen) zijn zich bewust van de schadelijke gevolgen van alcoholgebruik door jongeren. 3 E. Alcoholverstrekkers zijn op de hoogte van wet- en regelgeving en handelen hier naar. 3F. Jongeren en ouders zijn op de hoogte van de verhoging van de leeftijdsgrens naar 18 jaar en de strafbaarstelling. 3G. Netwerkpartners dragen dezelfde boodschap ten aanzien van het alcohol- en drugsgebruik uit. 3H. Draagvlak creëren voor en informeren over het thema alcohol- en drugsmatiging bij bestuurders, betrokken ambtenaren en medewerkers van participerende instellingen. Zij zijn op de hoogte van het alcohol- en drugsbeleid van Beesel. Pijler 4: Signalering, advies en ondersteuning 4A. Goede signalering van (overmatig) alcohol- en drugsgebruik door jongeren en adequate toeleiding naar passende hulp/ ondersteuning. 13 / 13