www.pwc.com/nl Belastingnieuws Binnenlands Bestuur In deze editie Jaargang 3 Editie 2012/18 September 2012 Btw 1. Voortgang procedure btw-integratielevering 2. Huren van stadhuis 3. Kosten voor gemene rekening 4. Maand of kwartaalaangiften Loonheffingen 5. Hoofdlijnennotitie aanpassing ontslagrecht en ww PwC Activiteiten 6. BCF-/btw-netwerkbijeenkomsten 7. Fiscale actualiteitenmiddag in Delft en Katwijk PwC 8. Kennisbank: PwC Fiscaal Portaal Gemeenten 9. PwC Belastingmanagement
Colofon De nieuwsbrief Belastingnieuws Binnenlands Bestuur is een uitgave van PwC Belastingadviseurs die gemeenten, provincies en waterschappen informeert over fiscale ontwikkelingen op het gebied van met name omzetbelasting, het BTW-compensatiefonds en loonheffingen. Abonnementen Een gratis abonnement voor u of uw collega verkrijgt u na aanmelding. Aanmelden kan door het sturen van een e-mail met vermelding van de nieuwsbrief waarop u zich wil abonneren, uw naam, adresgegevens van uw organisatie en e-mailadres naar: ps.btwnieuwsbrief@nl.pwc.com. Mocht u deze nieuwsbrief niet langer willen ontvangen dan kunt u op hetzelfde e- mailadres terecht. Reacties Als u op deze nieuwsbrief wil reageren kunt u een e-mail sturen aan ps.btwnieuwsbrief@nl.pwc.com. W.A. (Wladimir) Rouwenhorst FB mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com drs. D.J. (Dieks) Boswinkel M.M. (Myrthe) Hinskens LL.M 088 792 16 91 088 792 56 85 dieks.boswinkel@nl.pwc.com myrthe.hinskens@nl.pwc.com mr. E. (Elles) Huinink mr. N. (Nikita) Brameijer 088 792 30 04 088 792 60 23 elles.huinink@nl.pwc.com nikita.brameijer@nl.pwc.com J. (Jeffrey) Rous M.Sc. drs. M.A. (Manon) Ultee 088 792 19 63 088 792 14 19 jeffrey.rous@nl.pwc.com manon.ultee@nl.pwc.com
Btw 1. Voortgang procedure btwintegratielevering Bron: Conclusie AG HvJ 11 september 2012, nr. C-299/11 Op dinsdag 11 september jl. is de lang verwachte conclusie van advocaatgeneraal Mazák van het Hof van Justitie EU in zaak C-299/11 (Gemeente Vlaardingen) gepubliceerd. De casus handelt over de reikwijdte van de btwintegratielevering. De gemeente heeft in het verleden grasvelden aan laten leggen en heeft deze grasvelden vervolgens vele jaren btw-vrij verhuurd aan diverse sportverenigingen. Op een gegeven moment heeft de gemeente de grasvelden laten vervangen door kunstgrasvelden. De gemeente heeft de btw die in verband met de aanlegkosten aan de aannemer is betaald niet verrekend met de Belastingdienst en als kostprijsverhogend geboekt. De belastinginspecteur is echter van mening dat de gemeente op grond van btw-integratielevering ook (nog) btw moet voldoen over de waarde van de ondergrond van de kunstgrasvelden en legt een naheffingsaanslag op. De advocaat-generaal concludeert dat de uitgangspunten van de Nederlandse btwintegratieheffing niet in strijd zijn met de Europese btw-richtlijn waardoor grond in beginsel in de heffing van btw kan worden betrokken. Dit is anders als de betrokken grond in het verleden reeds voor dezelfde btw-vrijgestelde bedrijfsdoeleinden was bestemd. Voorts is het opvallend dat de advocaatgeneraal van mening is dat het vervangen van een natuurgrasveld door een kunstgrasveld niet kan worden aangemerkt als de vervaardiging van een nieuw goed. Dit in afwijking van het tot op heden door de Belastingdienst voorgestane beleid. Wordt vervolgd. Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Elles Huinink 088 792 30 04 elles.huinink@nl.pwc.com 2. Huren van stadhuis Steeds meer gemeenten overwegen om een gedeelte of zelfs het gehele stadhuis te huren van een belegger. Vooral bij nieuwbouw is het huren van een stadhuis in fiscale zin erg kostbaar. De huur is btwvrij en de verhuurder kan daarom geen btw verrekenen met de Belastingdienst. Daarnaast speelt de btw-integratielevering. De verhuurder kan de btw op de bouw- en exploitatiekosten niet verrekenen met de Belastingdienst. Het gevolg is dat deze btw moet worden geactiveerd of onderdeel van de kosten vormt en dus op de huurder wordt verhaald. Hierbij moet worden opgemerkt dat de gemeente en de verhuurder op basis van de huidige weten regelgeving niet kunnen opteren voor een met btw belaste huur.
Een btw-belaste verhuur is slechts mogelijk indien de gemeente het gehuurde voor 90% of meer voor zogenoemde aftrekgerechtigde activiteiten gebruikt. Omdat de gemeente het stadhuis (nagenoeg hoofdzakelijk) huurt in de hoedanigheid van overheid en niet in de hoedanigheid van btwondernemer wordt niet aan dit 90% criterium voldaan. Het recht op een bijdrage uit het BTW-compensatiefonds is niet aan te merken als recht op aftrek voor aftrekgerechtigde ondernemersactiviteiten! De bedoelde btw-schade kan onder voorwaarden worden weggenomen als de terbeschikkingstelling van het stadhuis op basis van huur wordt omgezet in een terbeschikkingstelling op basis van een beperkt zakelijk recht. In dat geval is het mogelijk dat de terbeschikkingstelling wel als een met btw te belasten prestatie wordt aangemerkt. Dit heeft dan tot gevolg dat de belegger zijn inkoop-btw met de Belastingdienst kan verrekenen zodat btw uiteindelijk geen kostenpost vormt. Als het model met het beperkt recht niet kan worden geïmplementeerd, dan kan de btw-schade worden beperkt als de gemeente het gebouw casco huurt en de afbouw zelf verzorgt. De gemeente kan de btw die wordt betaald ter zake van de afbouw namelijk conform het mengpercentage compenseren bij het BTWcompensatiefonds en verrekenen op de btw-aangifte. Als de gemeente een oud pand huurt waarvan de btw-herzieningstermijn is verstreken en aan de verhuurder onderhoudskosten moet vergoeden kan het vanuit btw-perspectief ook aantrekkelijk zijn om de onderhoudskosten rechtstreeks bij de gemeente in rekening te laten brengen en niet op te nemen in de btw-vrije huursom. De gemeente kan de btw op de onderhoudskosten namelijk conform het mengpercentage compenseren bij het BTW-compensatiefonds en verrekenen op de btw-aangifte. Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com 3. Kosten voor gemene rekening Bron:Hof Amsterdam, 28 juni 2012, nr. 11/01012 Gemeenten gaan steeds meer samenwerken en zoeken daarbij naar manieren om de kosten van btw te beperken. Een mogelijkheid betreft het verdelen van voor gemene rekening en risico gemaakte kosten. De kosten worden door een gemeente gemaakt en vervolgens op basis van vaste verdeelsleutel verdeeld over de andere deelnemers. Het verdelen van kosten met een kostenverdelingsovereenkomst is interessant als de kosten bij een partij zonder btw zijn opgekomen en de btw bij doorbelasting bij de deelnemers niet geheel kan worden gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds of worden verrekend op de btw-aangifte.
Een situatie die bijvoorbeeld aan de orde kan zijn als gemeenten gaan samenwerken op het gebied van ICT. Feiten Onlangs heeft het Gerechtshof te Amsterdam een uitspraak gedaan over het verdelen van kosten. De zaak betrof een stichting (een centrale dienst zoals bedoeld in artikel 68 van de Wet op Primair Onderwijs) die verschillende administratieve diensten verricht voor de deelnemende scholen. Vóór 2009 gebeurde dit op basis van een dienstverleningsovereenkomst, waarin men vastlegde welk specifiek dienstenpakket de desbetreffende school afnam. Met een beroep op de zogenoemde btw-koepelvrijstelling in de btw-wetgeving hoefde aan de scholen geen btw te worden gefactureerd. Vanaf 2009 werd dit type dienstverlening wettelijk uitgezonderd van de btwkoepelvrijstelling. Dit leidde ertoe dat de stichting haar prestaties voortaan btw belast moest gaan aanbieden. Ter voorkoming van btw-heffing werd vanaf 2009 gekozen voor een andere aanpak. De stichting sloot met de deelnemende scholen een kostenverdelingsovereenkomst. Voor de doorbelasting van de kosten van de werknemers die zich bezighielden met de administratieve werkzaamheden, sprak men vooraf een verdeelsleutel af die werd gebaseerd op een percentage van de totale kosten. De stichting deed een beroep op het leerstuk kosten voor gemene rekening en droeg over de afrekening aan de scholen geen btw af. Dit tot ongenoegen van de belastinginspecteur. Gerechtshof Het Gerechtshof is van oordeel dat onder deze omstandigheden geen sprake is van een doorberekening van voor gemene rekening en risico gemaakte kosten. Ter motivering van het oordeel heeft het Gerechtshof de volgende overwegingen gegeven. Het leerstuk van kosten voor gemene rekening richt zich op een verdeling van kosten die van meet af aan rechtstreeks voor gemene rekening zijn gemaakt. Dat impliceert dat alle partijen rechtstreeks betrokken zijn bij het maken van de kosten en dat de kosten vervolgens zodanig over de betrokken partijen worden omgeslagen dat daarbij de grootte van ieders aandeel in de kosten wordt weerspiegeld. De betrokken partijen zijn als het ware ieder individueel materieel afnemer van de prestaties met alle risico s van dien, hoewel de penvoerder als formele afnemer optreedt. In casu kunnen de deelnemende partijen kiezen voor een pakket van werkzaamheden waartegenover belanghebbende een te betalen bedrag heeft berekend. Dit bedrag is bepaald aan de hand van het aantal boekingsregels van voorafgaande jaren en het aantal subsidieverhoudingen. Deze methodiek van berekening van de vergoeding tezamen met de mogelijkheid voor een specifiek pakket aan werkzaamheden te kiezen brengt naar s Hofs oordeel mee dat sprake is van een verrichte dienst waarbij de kostprijs is berekend op basis van onder meer historische gegevens.
Daarenboven geldt dat naar s Hofs oordeel bij kosten voor gemene rekening sprake dient te zijn van een rechtstreekse betrokkenheid van partijen bij de aanwending van de aan deze kosten ten grondslag liggende werkzaamheden dan wel prestaties. Deze betrokkenheid dient verder te gaan dan het afnemen van een gekozen pakket van werkzaamheden tegen een deel van de totale kosten en een dergelijke betrokkenheid heeft belanghebbende tegenover de betwisting van de inspecteur niet, althans onvoldoende, aannemelijk gemaakt. Redactie Hoogstwaarschijnlijk heeft in deze zaak nog een rol gespeeld dat de centrale dienst de contracten voor de kostenverdeling pas ging opstellen nadat de wettelijke vrijstelling voor zijn dienstverlening was komen te vervallen. Het Gerechtshof past het leerstuk strikt toe door te eisen dat de kosten van meet af aan rechtstreeks voor gemene rekening moeten zijn gemaakt. Het is maar de vraag of de Hoge Raad deze opvatting deelt. Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Myrthe Hinskens 088 792 56 85 myrthe.hinskens@nl.pwc.com 4. Maand of kwartaalaangiften Nog steeds constateren wij dat veel gemeenten per maand een btw-aangifte doen. Soms is dit een bewuste keuze. Bijvoorbeeld ingeval de gemeente vanwege investeringen iedere maand btw terugkrijgt van de Belastingdienst. Ondernemers kunnen sinds juli 2009 er echter voor kiezen om de aangifte en afdracht van btw per kwartaal te doen in plaats van per maand. Het doen van kwartaalaangifte vermindert onder andere de administratieve lastendruk en leidt tot een beperkt rentevoordeel als iedere maand btw moet worden voldaan aan de Belastingdienst. Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Jeffrey Rous 088 792 19 63 jeffrey.rous@nl.pwc.com Loonheffingen 5. Hoofdlijnennotitie aanpassing ontslagrecht en ww Minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft op 18 juni 2012 een hoofdlijnennotitie aan de Tweede Kamer gestuurd met daarin een nadere uitwerking van de afspraken uit het Begrotingsakkoord 2013 over aanpassing van het ontslagrecht en de WW.
In deze hoofdlijnennotitie stelt minister Kamp drie maatregelen voor waarmee hij beoogt de dynamiek en mobiliteit op de arbeidsmarkt te vergroten en de rechtsbescherming tussen werknemers met een tijdelijk contract en werknemers met een vast contract te verkleinen. Daarnaast beoogt hij scholing en duurzame inzetbaarheid van werknemers te bevorderen. 1. Aanpassing van het ontslagrecht De eerste voorgestelde maatregel is dat de preventieve toetsing van een ontslag door het UWV of de rechter komt te vervallen. Dit betekent dat een werkgever een werknemer zonder toestemming vooraf mag ontslaan. Uiteraard moet de werkgever het ontslag op een soortgelijke wijze kunnen onderbouwen als in het huidige ontslagrecht. Bovendien moet er een hoorprocedure worden gevolgd, waarbij de werkgever het ontslag aankondigt en de werknemer in staat wordt gesteld te reageren. Bij bezwaar kan de werknemer naar de rechter stappen, maar het is de bedoeling dat het ontslagrecht zo wordt vormgegeven dat het overgrote deel van de ontslagen niet voor de rechter komt. 2. Wettelijk recht op een transitiebudget De tweede voorgestelde maatregel is om de werknemer bij onvrijwillige beëindiging van de arbeidsrelatie (bij zowel vaste contracten als bij tijdelijke contracten) een wettelijk recht te geven op een zogenaamd transitiebudget. Dit budget is bedoeld om de transitie naar een andere baan te vergemakkelijken, bijvoorbeeld door het budget te gebruiken voor scholing of voor het inschakelen van een outplacementbureau. Het transitiebudget moet werkgevers en werknemers aanzetten tot meer investeringen in scholing en duurzame inzetbaarheid van werknemers. De omvang van het transitiebudget hangt samen met het aantal dienstjaren en komt in plaats van de huidige (geldelijke) ontslagvergoedingen. De omvang van het transitiebudget bedraagt een kwart maandsalaris per dienstjaar, met een maximum van een half jaarsalaris. 3. Financiering eerste zes maanden van werkloosheid De derde voorgestelde maatregel is dat de WW-uitkering over ten hoogste de eerste zes maanden wordt verhaald op de laatste werkgever waar de werknemer in dienst is geweest. Op die manier wordt voorkomen dat werkgevers kosteloos een arbeidsrelatie kunnen beëindigen. De technische vormgeving van deze maatregel zal nog verder worden uitgewerkt. Kort gezegd, worden door de voorgestelde drie maatregelen vaste contracten minder vast gemaakt en flexibele contracten minder flexibel. De beoogde ingangsdatum voor deze maatregelen is 1 januari 2014. Dat het ontslagrecht en de WW zullen worden aangepast is duidelijk, maar welke maatregelen uiteindelijk in welke vorm in werking zullen treden, is afhankelijk van de coalitievorming na de recente verkiezingen van 12 september 2012. Amsterdam Kas van der Meulen 088-792 5312 kas.van.der.meulen@nl.pwc.com
Eindhoven Henk van Keersop 088-792 1458 henk.van.keersop@nl.pwc.com Rotterdam Paul van Agthoven 088-792 1560 paul.van.agthoven@nl.pwc.com Utrecht / Zwolle Jaap Verdegaal 088-792 4500 jaap.verdegaal@nl.pwc.com PwC Activiteiten 6. BCF-/btwnetwerkbijeenkomsten In het najaar van 2012 organiseert PwC btw/bcf-netwerkbijeenkomsten voor gemeenten. Op de bijeenkomst wordt informatie gegeven over nieuwe regelgeving, jurisprudentie, contacten met de Belastingdienst en belangrijke ontwikkelingen op btw/bcf-gebied. Ook bestaat voor de deelnemers de mogelijkheid om met PwC van gedachten te wisselen over de oplossing van de gemeentelijke btw/bcf vraagstukken. Aan deelname aan de btw-/ BCFnetwerkbijeenkomsten zijn voor medewerkers van gemeenten geen kosten verbonden. Regio Friesland/Groningen 2 oktober in Franeker Regio Noord/Midden Nederland 30 oktober in Emmen Aanmelden kunt u bij: Nikita Brameijer 088 792 60 23 nikita.brameijer@nl.pwc.com Regio Twente 27 september in Haaksbergen Regio Gelderland-Oost 4 oktober in Borculo Aanmelden kunt u bij: Elles Huinink 088 792 30 04 elles.huinink@nl.pwc.com 7. Fiscale actualiteitenmiddag in Delft en Katwijk PwC organiseert op 20 september 2012 in Delft een fiscale actualiteitenmiddag. Op de bijeenkomst zal een (grote) gemeente een presentatie verzorgen van haar ervaringen op het gebied van Horizontaal Toezicht, de fiscale functie en de nacalculatie. PwC verzorgt een overzicht van de fiscale actualiteiten. Daarnaast wordt ingegaan op de btw-aspecten van samenwerking, subsidies en de mogelijkheden om de kosten van btw te beperken. Op dinsdagmiddag 2 oktober 2012 organiseert de gemeente Katwijk een fiscale actualiteitenmiddag in samenwerking met bureau STEP en PwC. Op deze bijeenkomst komen onderwerpen als nacalculatie, mengpercentages en fiscale actualiteiten aan de orde. Voor meer informatie kunt u terecht bij: Jeffrey Rous 088 792 19 63 jeffrey.rous@nl.pwc.com
PwC 8. Kennisbank: PwC Fiscaal Portaal Gemeenten U kunt het Portaal vinden op fiscaalportaalgemeenten.pwc.nl. BTW-compensatiefonds PwC heeft alle informatie over het BTWcompensatiefonds verzameld, geordend en bewerkt. In twee onderdelen op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten treft u ter zake van het BTW-compensatiefonds een overzicht en de brondocumenten aan van wet- en regelgeving, beleidsbesluiten, kamerstukken, rapporten, standpunten Belastingdienst, standpunten PwC en een uitgebreid handboek. Voorts is op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten een complete modellabeling opgenomen met brondocumenten en praktische tips. Praktijk Het Portaal biedt verder specifieke informatie over btw-aspecten in relatie tot subsidies, sport, grondbedrijf, onderwijshuisvesting, etc. De onderwerpen worden in een notitie toegelicht en relevante jurisprudentie en beleidsbesluiten zijn via een muisklik toegankelijk. Btw Verder is op het Portaal alle voor gemeenten relevante informatie op het gebied van btw opgenomen, zoals regelgeving, jurisprudentie, beleidsbesluiten, etc. Desgewenst verzorgen wij graag een online presentatie van het Portaal. Wilt u meer informatie, een folder of gebruikmaken van een proefinlog, dan kunt u contact opnemen met: Jeffrey Rous 088 792 19 63 jeffrey.rous@nl.pwc.com 9. PwC Belastingmanagement PwC Fiscale Vragenservice Soms heeft u een vraag en wilt u kort telefonisch overleggen met een adviseur. In overleg met u kunnen wij afspraken maken over de mogelijkheid om per telefoon gedurende één jaar tegen een vaste prijs een aantal fiscale vragen aan ons voor te leggen. Btw-/BCF-servicepakket Daarnaast biedt PwC u een servicepakket aan dat bestaat uit het gebruik van het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten, de PwC Fiscale Vragenservice en een cursusmiddag. Cursussen op maat Wij verzorgen voor gemeenten veelvuldig btw-cursussen op locatie. De inhoud van de cursus stemmen wij met u af. In de cursus kunnen wij ook actualiteiten betrekken die in uw gemeente spelen. De groep kan variëren van enkele personen tot een grote groep collega s.
Onderwerpen die zeker aan de orde komen zijn: grondbedrijf, belastingbesparing binnen/buitensport accommodaties, btw-integratieheffing, btw-aspecten exploitatie gemeentelijk vastgoed. Voor meer informatie kunt u terecht bij: Dieks Boswinkel 088 792 16 91 dieks.boswinkel@nl.pwc.com
Deze publicatie is uitsluitend opgesteld als algemene leidraad voor relevante kwesties en dient niet te worden geïnterpreteerd als professioneel advies. U dient niet te handelen op basis van de in deze publicatie vervatte informatie zonder nader professioneel advies te hebben ingewonnen. Er wordt geen enkele expliciete of impliciete verklaring verstrekt of garantie geboden ten aanzien van de juistheid of volledigheid van de in deze publicatie vervatte informatie, en voor zover toegestaan krachtens de wet, aanvaarden de bij deze publicatie betrokken PwC firms, medewerkers en vertegenwoordigers geen enkele aansprakelijkheid, voor de gevolgen van enige handeling dan wel omissie door hetzij uzelf hetzij enige andere persoon op basis van de in deze publicatie vervatte informatie of voor enig besluit waaraan die informatie ten grondslag ligt. Bij PwC in Nederland werken ruim 4.500 mensen met elkaar samen vanuit 12 vestigingen en drie verschillende invalshoeken: Assurance, Tax & HRS en Advisory. We leveren sectorspecifieke diensten en zoeken verrassende oplossingen, niet alleen voor nationale en internationale ondernemingen, maar ook voor overheden en maatschappelijke organisaties. PwC firms leveren sectorspecifieke diensten op de gebieden Assurance, Tax & HRS en Advisory om waarde toe te voegen voor klanten. Meer dan 161.000 mensen in 154 landen in firms binnen het PwC-netwerk delen hun gedachten, ervaringen en oplossingen om nieuwe perspectieven en praktische oplossingen te ontwikkelen. 'PwC' is het merk waaronder member firms van PricewaterhouseCoopers International Limited (PwCIL) handelen en diensten verlenen. Samen vormen deze firms het wereldwijde PwC-netwerk. Elke firm in het netwerk is een afzonderlijke juridische entiteit en handelt voor eigen rekening en verantwoording en niet als vertegenwoordiger van PwCIL of enige andere member firm. PwCIL verricht zelf geen diensten voor klanten. PwCIL is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor het handelen of nalaten van welke van haar member firms dan ook, kan geen zeggenschap uitoefenen over hun professioneel oordeel en kan hen op geen enkele manier binden. 2012 PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284). Alle rechten voorbehouden